Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
gorus@cumhuriyet.com.tr
5 TEMMUZ 2023 ÇARŞAMBA
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Doğuda Kürt-İslam,
Batıda Türk-İslam sentezi
İBRAHİM BERKSOY
MAKINE MÜHENDISI
nadolu, çağlar boyunca pek çok
uygarlığa ev sahipliği yaptı.
ADilleriyle, kültürleriyle, hayat
tarzlarıyla, uğraşlarıyla bu bereketli
topraklarda filizlenip boy atmış
Anadolu uygarlıklarını nedense bir
türlü benimseyemiyor, onları yeterince
kendimizden saymıyoruz. Bunun
belki de en temel nedeni Anadolu’nun
tarihini 1071 yılından başlatma
eğilimindeki “Türk-İslam sentezi”
anlayışıdır. Bu anlayış, 12 Eylül 1980
askeri darbesi sonrasında devletin
resmi ideolojisi haline gelmişti. 80’den
önceki gerici-faşist siyasal hareketler,
partiler tarafından da eylemli olarak
Çiğnenen
savunulan Türk-İslam sentezi, askeri
darbeden sonra “resmiyet” kazanıp
devletin bütün ideolojik aygıtlarıyla,
Türk-İslam sentezi anlayışını yansıtan bağlantımızı kesmek eğilimindeki
propaganda araçlarıyla, buna uygun
pek çok örneğe yer verilmişti. O bu gerici Türk-İslam sentezi anlayışı,
masumiyet hakkı
eğitim müfredatıyla tüm toplumu
makaleden bir örneği burada anabiliriz. belki de “Anadolu insanı”na en yabancı
biçimlendirir hale gelmişti. O dönemde
Ortaokullarda okutulan bir “milli tarih” anlayıştır. Bu nedenledir ki bu anlayış,
PROF. DR. KÖKSAL BAYRAKTAR Yargıtay aşamalarında
MHP’li bakan Agâh Oktay Güner,
kitaplarından birinde öğrencilere Anadolu’daki tarihimizi Selçuklu’dan ya
da devam etmektedir. Bu
Mamak’ta sıkıyönetim mahkemesindeki
şu soru soruluyor: “Türkler çeşitli da Osmanlı’dan; o sultandan ya da bu ürk hukuk
kadar önemli bir hakkın
savunmasında durumu hafızalara
zamanlarda yaşadıkları çevreye göre padişahtan başlatıyor. Tuygulamasında,
bir televizyon kanalının
kazınan şu veciz sözlerle özetlemişti:
çeşitli din ve inançların etkisi altında 80’li yıllarda “milli birlik ve “kişinin masum olma
dijital platformunda ihlal
“Fikrimiz iktidarda, biz hapisteyiz!”
kaldılar. Bu din ve inançların hangisi, beraberlik” uğruna tüm Türkiye’yi hakkı” hiçe sayılıyor.
edilmesi ne kadar ağır bir
O günlerde kurulan “denklem”
Türk kültür ve inanç sistemine uyar? a) etkisi altına alan ve devletin Son günlerde “TRT,
hukuk tanımazlıktır?
şuydu: Türk=Müslüman. Askeri rejim,
Mani dini b) Budizm c) Hıristiyanlık resmi ideolojisi haline gelen Türk- Tabii” adını taşıyan,
Oysa bu hak, 1982
ülkede her alanda tesis etmek istediği
d) İslamiyet” İslam sentezi, günümüzde Türkiye dijital platformda yer
Anayasası’nın 15/2.
“milli birlik ve beraberlik” için bu
Aslında soruda öğrenciye verilmek Cumhuriyeti tarihinin görüp göreceği alan “Metamorfoz-
maddesinin son cümlesi
“denklem”den medet ummaktaydı. O
istenen bilinçaltı mesaj şu: Zamana, en gerici seçim ittifakına sahne olan Kırılma” filmi, bu hakkı
ile 38/4. maddesinde “...
dönemde Doğu ve Güneydoğu’da baş
mekâna ve çevre şartlarına göre asla siyasal ortamdan da cesaret alarak yerle bir etti ve yargı
kimse suçluluğu hükmen
gösteren ayrılıkçı hareketlere karşı da
değişmeyen bir “Türk kültür ve inanç kendisine yeni alanlar açmaya organları ile cumhuriyet
sabit oluncaya kadar
bu “denklem”den yararlanma yoluna
sistemi” vardır, o da İslamiyettir. çalışmaktadır: Daha gerici, tutucu, savcılıkları, sanki böyle
suçlu sayılamaz” şeklinde
gidildi. Bu amaçla uçaklardan ayetli,
Uygarlık tarihi sürecinde Orta muhafazakâr Doğu-Güneydoğu için bir hak kanunlarda
açıkça yer almasına
hadisli bildiriler bile atıldı.
Asya’dan sonra “coğrafyadan vatana” Kürt-İslam sentezi; daha gerici, daha ve anayasamızda yer
rağmen, sürekli ihlal
Emekli tarih öğretmeni Abdülkadir
bu topraklarda oluşturageldiğimiz tutucu, daha muhafazakâr Batı için almıyor gibi harekete
edilmektedir. CMK 223/2-
Paksoy, Öğretmen Dünyası dergisinde
“kimliğimiz”i Anadolu’nun binlerce Türk-İslam sentezi. Çeşitli yol ve geçmediler, geçmiyorlar.
b,d maddesinde “beraat
“Ortaokul Milli Tarih Kitaplarına
yıllık geçmişinden koparmak; eski yöntemlerle bu planın aşama aşama Oysa bu hak, bireyin
kararının yüklenen
Toplu Bir Bakış” başlığıyla bir makale
Anadolu uygarlıklarının ortaya koyduğu devreye sokulacağını öngörmek için temel haklarından biri...
suçun sanık tarafından
yayımlamıştı. Makalede dönemin
etnik ve kültürel değerlerle bağımızı, aslında elde yeterince “emare” var... Bir suç ithamı altındaki
işlendiğinin sabit
kişinin soruşturmada
olmaması ya da yüklenen
ve kovuşturmada,
suçun sanık tarafından
suç işlememiş gibi
işlenmediğinin sabit
düşünülerek yargılamanın
olması” şeklindeki ifade
tamamen objektif, tarafsız
hep masumiyet hakkının
ve yansız bir şekilde
sonucudur. Ayrıca TCK
Tarihten ders almayanlar
yerine getirilmesi bu
288. maddesindeki adil
hak ile gerçekleşiyor.
yargılamayı etkileme suçu,
GÜLSEVEN GÜVEN YAŞER kurslarında, hocaların, şeyhlerin
Yargılamaya konu
masumiyet hakkı ihlalinin
her türlü tacizi ve eziyetleri içinde
ÇAĞDAŞ EĞITIM VAKFI KURUCU BAŞKANI
kişinin öncelikle masum
yaptırımı olmaktadır.
eğitiliyorlar.
sayılması o kadar
Uluslararası
14 Mayıs 1950 seçimlerinden bir gün
Osmanlı’da medresenin yetiştirdiği
önemlidir ki bu hak, adil
düzenlemelerde
sonra... Şair Orhan Veli yazmış, bir tokat
ulema; yalnız inanç alanında değil,
yargılanma hakkına ve
masumiyet hakkının
gibi!
ekonomi, siyaset, hukuk, eğitim gibi tüm
susma hakkına kaynak
önemli ve temel bir
“ Seçimler bitti.
alanlarda egemendi. Toplumun imtiyazlı
oluyor. Ayrıca gene bu hak
hak olduğu kuvvetle
Demokrat Parti, Halk Partisi’ni
grubuydu ve vergiden muaftı. Sanki o
nedeniyle yargıya taşınmış
belirtilmektedir. 1789
korkunç bir bozguna uğrattı. Oysa
günleri yaşıyoruz.
bir olay hakkında, basına,
İnsan ve Yurttaş Hakları
ki Halk Partisi, halkı kazanacağını
Atatürk 1922 yılında ne diyordu,
TV’ye, sosyal medyaya
Bildirisi’nin 9. maddesi
umarak, fikirleriyle prensiplerinden son
“Softa sınıfının din simsarlığına
taraflı ve suçlayıcı
ile Birleşmiş Milletler
zamanlarda ne fedakârlıklar etmişti.
müsaade edilmemelidir. Dinden maddi
açıklamalar yapılması,
İnsan Hakları Evrensel
Bütün yayınlarına göz yumulan din
menfaat temin edenler menfur (nefret
hukuka aykırılık
Bildirisi’nin 11/1.
dergileri, okullara konan din dersleri,
edilen) kimselerdir. İşte biz bu vaziyete
sayıldığı gibi bu hak
maddesinde bu temel hak,
yeniden açılan ilahiyat fakülteleri, imam
muhalifiz ve buna müsaade etmiyoruz.”
sayesinde, itham altındaki
vazgeçilmez bir hak olarak
hatip kursları, türbeler, şahsi sermayeye
Topluma laik ve özgür düşünceyi
kişi yargılamanın
ortaya konulmuştur.
sağlanan imtiyazlar, her türlü irticaa
kazandıran Cumhuriyet felsefesi, din
bütün aşamalarında,
Avrupa İnsan Hakları
tanınan haklar!
adamlarının sömürü düzenlerine son
savunmalarının ve
Sözleşmesi’nin 6.
Hiçbiri kâr etmedi… Zavallı Halk
verdiği için, bu gerici-dinci kesimin
delillerinin yargı
maddesinde, “bir suç
Partisi.”
Atatürk’e olan kinleri hâlâ devam ediyor
organlarında tarafsız,
isnad edilen herkesin
15 Mayıs 1950 / Yaprak Dergisi
olabilir!
yansız ve önyargısız
hukuka uygun olarak,
Ama CHP’nin tarihsel kimliğini
dikkate alınmasını
suçluluğu kanıtlanıncaya
2023 yılında bir kez daha aynı hüsranı
reddedip partiyi Atatürk’e ve Cumhuriyet
isteyebiliyor...
kadar masum sayılması”
yaşıyoruz. Ama Kılıçdaroğlu hiç dert
Aydınlanmasına karşı olan isimlerle bir
Bu ilkelere ve kurallara
önemli ilkelerdir.
etmiyor görünüyor.
araya getirmesinin anlamı nedir?
rağmen adı geçen film,
Uluslararası alandaki
Yaşadığımız bu günlere katkıları olan
Ne siyasal kaygılar, ne çıkar duyguları,
çevrilebilmiş, kamuoyuna
bu kurallar, mahkeme
“yetmez ama evetçilerle” söyleşiler
ne de makam, Cumhuriyet aydınlığından,
sunulabilmiş ve
kararlarında temel kural
yaparak değişimden, dönüşümden söz yarattığının bilincinde mi?
Atatürk sevgisinden bu toplumu
binlerce kişi tarafından
olarak benimsenmekte ve
ederken çağdaşlığa, özgür düşünceye, Türkiye Cumhuriyeti’nin devlet
koparamaz. Atatürk’e ve Cumhuriyet
seyredilmiştir. Dolayısıyla
uygulanmaktadır.
pozitif bilime giden yolların tıkandığının, okulları, bugün koyu bir dinci
değerlerine olan sevgi ve saygımızın
masumiyet hakkı
Ülkemizde nice masum
giderek anayasa değişikliği ile bağnazlığın eğitim kurumları halinde.
önüne hiçbir engel geçemez.
defalarca ihlal edilmiştir.
insanın yargılanmadan
siyasal İslamın görünür hale geleceği Tarikat okullarındaki eğitimin
Türkiye, bugün küreselleşmenin
Masumiyet hakkı
suçlu olarak nitelenmesi
gerçeğinden de habersiz sanki. Tüm sonuçlarını sadece medyadan
dünyaya getirdiği savrulmayla,
sadece yerel yargılama
karşısında, yargının
seçim süresince, topluma akıl ve öğreniyoruz.
azgelişmiş toplumları sömüren
aşamasında değil tüm
işleyişinde altın iplikten
bilimi miras olarak bırakmış, ülkeye Ortaçağ karanlığı eğitimleriyle,
politik hastalıklarla iç içe... CHP buna
yargılama boyunca bölge
söz edilmesi mümkün
aydınlanmayı getirmiş Atatürk’ten softalar; çaresiz, savunmasız insanları,
sacayağı mı olmalı, yoksa toplumu
adliye mahkemesi ve
olmamaktadır.
söz etmeden, ulusalcıları dışlayarak genç kuşakları çevreliyor. Kadınlarımız
yüceltecek, aydınlığı getirecek yeni bir
yürüttüğü politikanın, bu sorunları çarşafa giriyor, çocuklarımız Kuran
umut ışığı mı?
(YLQèO\DVRYOX HW HODO%LQ] & $$ & O (YLQèO\DVRY HW %LQ] OO X XU WWDcOéN < \D]éODUéLOH WDW¾UN?¾QHO $$ W D N ?¾QHO \D < ]éODUéLOH XU U WWDcOé N
\DEDQFé HKHUcXEHQLQEDcéQD HN¤OHWW ?? 9 9 HKHUcXEHQLQEDcéQ HHN¤OHWW
(YUHQ H%XU©DN Y ¾NVHO < J¾O \cH $$ \ c ( H%XU©DN Y ¾NVHO < O YY UHQ
\éOODUéDUDVéQGD %LO%LOJLOHUL \éOODUé UL DD UDVéQGD
?? HNWLUHNWLU FF X]PDQJHWLULOHX]PDQJHWLULOH
\D]DUODUéQ JLELDODQéQGDX]PDQ D \D]DUO QéQGDX]PDQ DD UéQ HQGLVLWDUDIéQGDQNDOHPH N W DUDIéQ G DQND OH P H
HODO%D\DU && HODO%D \ D U
H Y WL\DWUR P¾]LN VDQDWODU SODVWLN WL P¾]LN VDQDWODU \ DW H Y UR
DOéQPécWéU cWéU
VLQHPDDODQODUéQGDNLDWéOéPéQ D O DQ O DUéQ G DNLD W é O éP éé Q
H Y KDONéPé]éQJHOHQHNKDONéPé]éQJH DVDODUéPé]éDVDODUéPé]é ?? << OH
\N¾V¾Q¾DQODWWéNODUé ¸ \éOOéN O ¸ éN \ N¾V¾Q¾DQODWWé NN ODUé
H © ¾UN 7 H Y FD )UDQVé] WDW¾UN $ ¾UN 7 H Y FD )UDQVé] N H
\DNéQGDQELOGLYLPL] JJ¸UHQHNOHULQLGDKD \DNéQGDQ ¸UHQHNOHULQLGDKD
HW?LQ6DQDWé XPKXUL\ <éOéQGD& é QGD & XPKXUL \ HW?LQ 66 DQDWé
ND\QDNODUGDQRNXGXNODUéQGDQ ODUGDQRNXGXNODUéQ GD D Q
\DEDQFéODUGDQKHUKDOGHGDKD EXLcL L©L©LQ EXL LQ cL \DEDQFéODUGDQKHU
N¾OW¾U YULPLPL]LQELUDVéUOéN GH L P L ] L QE L N¾OW UDVéUOéN ¾U
ROXcDQG¾c¾QVHOGDYDUFéYéQGDNLOHU G¾c¾QVHOGD Y DUFé Y éQ Q GDNLOH U
? ¸QHWLUL] \ L\LL\L \ ¸QHW L U L ] ?
HGLU HWOHPHNW ] VDYDcéQé¸ Q HG HWOHPHNW ] é¸ L
YLULOHUHGH H \DSéODQNLPL© H OHELUOLNW N \D Sé ODQN L P L © LU UL OHUHGH Kitap okuduğunuzu biliyoruz.
]NDQ ? 0XVWDID0XVWDIDCHUHI C HUHI ? ]NDQ
H Y ©DYGDc JDU GD\DQDUDNX\ UDNX\ J ©D DU Y Y GDc HH
\XU ELU WELOJLVL GHPRNUDWLN \XU ELU WELOJLVL UDWLN
\D]éVéLOHNDYéGD HVLQLHO Y H HU© © H \D]éVéLOHND VLQLHO Yé é GD
G¸NP¾cW¾U cW¾
HOHPH èQF VD\ID [ HOHPH èQF VD\ID [ VD \ èQ ID H OHPH \N¾V¾ DDcDP¸ << VD\IDVD\ID [[ c D P
FH
U
HY WH
U
©H