Catalog

28 HAZİRAN 2023 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 26.0450 28.4950 33.0720 14.91 5.759 10914.53 1611.70 29.8 kuruş 45.6 kuruş 4.7 kuruş 0.3 puan 26.25 puan 207.72 lira 19.42 lira Türk-İş’e göre dört kişilik bir ailenin gıda harcaması 12 ayda ortalama yüzde 108.5 arttı Mutfakta yangın sürüyor Asgari ücrette 11 bin 402 TL’ye razı olan Türk-İş’in Enflasyonla hesabına göre haziran ayında açlık sınırı 10 bin 373 TL, yoksulluk sınırı ise 33 bin 789 TL oldu. mücadele nflasyonla mücadelede önce ürk-İş, Haziran 2023 dönemine Avrupa’da birinci sırada, enflasyonun kaynağına, türüne ilişkin “Açlık ve Yoksulluk dünyada ilk 10 ülke arasında Edoğru tanı koymak gerekir. Enflasyonun kaynağı, türü: (i) Talep TSınırı Araştırması”nın olduğu hatırlatıldı. Özellikle gıda çekişli enflasyon, cari fiyat düzeyinde sonuçlarını açıkladı. Buna göre 4 başta olmak üzere temel mal ve arz-talep dengesizliği, iç üretimden kişilik bir ailenin haziran ayında hizmetlerde yaşanan enflasyonun daha fazla talep; (ii) maliyet itici gıda harcaması tutarı yani açlık en çok dar ve sabit gelirli enflasyon, yüksek kâr, ücret artışı yurttaşların alım gücünde erimeye sınırı 10 bin 373 TL oldu. Aylık spirali sürekli zam; (iii) devalüasyon- yol açtığı vurgulandı. Açıklamada mutfak enflasyonu ise 20 ay sonra enflasyon geçişkenliği, ulusal paranın yer alan bilgiler şöyle: değer yitirmesi kur artışı, küçük ilk kez yüzde 0.5’in altına düşse oranlarda da olsa sürekli devalüasyon, 4 TÜİK tarafından 2022 yılı için de yıllık oran yüzde 60’ı geçti, 12 EN YÜKSEK FİYAT ARTIŞLARI iç fiyat düzeyine yansıması; (iv), yurtdışı açıklanan “Hane Halkı Tüketim aylık ortalamalara göre ise yüzde KIVIRCIK: YÜZDE 87 enflasyonun ithalat yoluyla aktarılması. Harcaması” verileri de bu durumu 108.5 arttı. ÇAY: YÜZDE 31 Ülkedeki enflasyonda bu nedenler ortaya koymaktadır. Araştırma Araştırmaya göre gıda harcaması farklı ölçüde de olsa etkili. Tüketimle gerektiği açık bir biçimde ise yüzde 6 zamlandı. Pirinç bulgularına göre hane gelirinin ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, değil üretimle büyüme gerçekleşir. anlaşılıyor. yüzde 5, bulgur ve irmik yüzde 3 ortalama yüzde 22.8’i gıdaya Tüketim artışına bakarak, tüketerek sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için büyüdük, tüketimle büyüdük gibi zamlanırken ekmek ve makarna ayrılırken en düşük yüzde 20’lik yapılması zorunlu diğer aylık İndirimli et kalmadı yorumlar doğru değil. Tüketim gelir diliminde olan hanelerin fiyatı değişmedi. harcamalarının toplam tutarına artışının hızlı olması, dış ticaret Gıda ürünlerinin haziran ayında gıdaya ayırmak zorunda kaldıkları Semt pazarlarında yeşil yapraklı denk gelen yoksulluk sınırı 33 bin açığından, cari işlemler açığından gözlemlenen değişiminde süt payın yüzde 35.8’e çıktığı sebzelerin fiyatları yüzde 7 arttı. 789 TL oldu. Bekâr bir çalışanın kaynaklanıyor; dış ülkelerde üretilen fiyatı sabit kaldı, peynir fiyatı görülüyor. Ayın zam şampiyonu yüzde 87’lik mal ve hizmetler tüketilerek tüketim yaşam maliyeti ise aylık 13 bin yüzde 4 geriledi, yoğurt yüzde 5 4 Gelirinin yüzde 73’ünü artışla kıvırcık oldu ve ortalama artışı gerçekleşiyor. Milli gelirin kullanım 471 liraya yükseldi. sınırlanamaz zorunlu giderlere zamlandı. Ulusal zincir marketler yoluyla hesaplanmasında tüketim 25 TL’den satıldı. Çay yüzde 31, artışı artı olarak ithalat eksi olarak yer ayırmak zorunda kalan en yoksul ve yerli et satan yerel marketlerin Enflasyon düşürülmeli tuz yüzde 30, siyah zeytin yüzde alır. Büyüyen dış ticaret açığı tüketim kesimlerin refah seviyesini pek çoğunda dana etine geçen 7, baharatlar yüzde 4, yeşil zeytin Türk-İş açıklamasında, gıda artışının kaynağını gösterir. artırabilmesi için enflasyonun aya göre 20’şer TL zam geldi. ve reçel yüzde 3 zamlandı. enflasyonu en yüksek ülkeler İç piyasa tam rekabet piyasası kalıcı şekilde düşürülmesi Nohut yüzde 9, yağlı tohumlar l Ekonomi Servisi sıralamasında Türkiye’nin olmadığından, eksik rekabet piyasalarında firmalar, marjinal maliyetleri üzerinde fiyat uygulayarak, etkin düzey altında üreterek, zam yaparak kâr artışına yönelirler. Ücret ‘Devletin memuru yoksul’ bile değil artışını da zam yaparak tüketiciye yansıtırlar. Sürekli dış ticaret, cari liraya çıkarılmasıyla memur maaşları ücretlerde yüzde 25’e varan reel kayıplar RIFAT KIRCI işlemler açığı, ulusal paranın değerinde arasındaki fark neredeyse kapandı. gerçekleşti. Memur emekli aylıkları 10 baskı yaratır. Ulusal paranın değer MEMUR maaşlarına zam için geri Kamu işçisine yapılan son zamla birlikte bin 500 liraya öğretmen ücretleri 12 bin yitirmesi, tüketim ara ve sermaye sayım başladı. 4 milyon memur ve 2 kamuda çalışan işçinin en düşük maaşı 500 liraya kadar gerilemiş durumda.” mallarında farklı zaman aralıklarıyla fiyat milyon memur emeklisinin yeni ücreti artışına yol açar. 15 bin liraya kadar yükseldi. Mevcutta Enflasyonun ana nedeni, üretim 3 Temmuz’da açıklanacak haziran ayı ‘5 Temmuz’da sokaktayız’ en düşük öğretmen maaşı 12 bin 400 yetersizliği, verim düşüklüğüdür. enflasyonuyla belli olacak. Memur, en lira civarında. Hemşireler de duruma Ücretlerin artırılması için eylemler Bütçe açıklarının, doğrudan ve dolaylı düşük ücretin Türk-İş’in açıkladığı 33 tepkili. “Biz insanların hayatından gerçekleştireceklerini de dile getiren olarak Merkez Bankası kaynaklarıyla bin 789 TL düzeyinde olması gerektiği sorumluyuz ancak hastanede yerleri Bozgeyik, “5 Temmuz’da ülkenin fonlanması da parasal genişleme görüşünde. Öte yandan memur silen arkadaşlar bizden fazla maaş her yerinde sokağa çıkacağız. Basın sonucunda dengesizliğe yol açarak eyleme hazırlanıyor. Öğretmen, alıyor” yorumunu yapıyor. açıklamalarımızı gerçekleştirip TÜİK enflasyonu tetikler. doktor, polis, hemşire gibi on binlerce Kamu Emekçileri Sendikalar önlerinde tepkimizi dile getireceğiz” Ülkede enflasyonun azması üzerine, memurun ücret düşüklüğüne karşı Konfederasyonu (KESK) Başkanı dedi. Öte yandan Cumhurbaşkanı mücadele için atamalar yapılmakta, olan tepkileri ise sosyal medyaya Mehmet Bozgeyik duruma ilişkin Erdoğan en düşük memur aylığının sözler verilmektedir. yansıyor. Twitter’da “Devletin şu değerlendirmeyi yaptı: “Ocak 22 bin lira seviyesine çekileceğini Enflasyonu düşürmek için faiz indirimi memuru yoksul” etiketiyle dün 80 zammından sonra ilk ayda ciddi belirtmişti. Söz konusu değişiklik için ekonomik açıdan trajikomiktir ama bine yakın tepki mesajı paylaşıldı. olayı tümüyle “nas”a bağlamak da faiz kayıplar yaşandı. Seçimlerden sonra gelecek ay Meclis’in toplanıp yasa Asgari ücretin 11 bin 402 artırımıyla düzeleceğini öngörmek de döviz kurunun tekrar yükselmesiyle değişikliği yapması planlanıyor. yanılgıdır. Ekonomik analizlerde, kuram da matematik gereklidir ama bazı konularda ilkokul aritmetiği de yeterlidir. Merkez Bankası’nın dövizi baskılamayı bitirmesi rezervi artırdı Değer yitiren, yitirecek bir paranın faizinin düşük olması, faiz indirimi, ussal değildir. Operayı elde tutanlar, kullananlar hem sermaye kaybına hem de gelir kaybına uğrarlar. Bu karşı TL’yi gözden çıkardılar değer kazanan, değer kazanması beklenen paranın faizin de yüksek azine ve Maliye Bakanı milyar dolarla gerçeklemişti. olması, yükselmesinin beklenmesi de HMehmet Şimşek’in ekonomi Yapılan yorumlara göre ussal değildir. Basit aritmetik değer ‘Enflasyon rahatsız yitiren, yitmesi beklenen paranın faizinin yönetiminde başlattığı politikalar normalleşme ve rasyonel politikalara Kur korumalıda yüksek değer kazanan, kazanması çerçevesinde Merkez Bankası’nın dönüş kapsamında 2021’den beri edici bir gerçek’ beklenen paranın faizinin de düşük stopaj uzatıldı döviz rezervlerini TL’nin değerini ilk faiz artışına geçen hafta giden olması akılcıdır. Denge ancak böyle TÜRKİYE’yi sarsan enflasyon savunmak için kullanmayı Merkez Bankası’nın eşzamanlı KUR korumalı mevduata sağlanır. dünyada da sıkıntı yaratmaya bırakması rezervleri etkilemeye olarak TL’nin değerini korumak Sayın Nebati döneminde, (KKM) ilişkin Hazine ve Maliye devam ediyor. Uluslararası Para başladı. Merkez Bankası rezervlerine amacıyla seçim öncesi yaptığı rezerv heteredoks, yeni atamalarla ortodoks Bakanlığı’nın çalışmaları Fonu (IMF) Başkan Yardımcısı Gita politikalardan, önlemlerden söz ilişkin mesaj veren Şimşek, “Net satışlarını bırakması rezervlerdeki tamamlandı. Buna göre KKM’de Gopinath, merkez bankalarının edilmeye başlandı. Ortodoks politika, yurttaşlar için stopaj avantajı uluslararası rezervler geçen hafta artışın başlıca nedeni. uzun bir enflasyon dönemine geleneklere, geçmiş uygulamalara, yılsonuna kadar sürecek. Bakan 8.5 milyar dolar ile tarihin en tahammül etmek zorunda klasik ekonomi kuramına, ülkelere Yüzde 28 devalüasyon Mehmet Şimşek’in imzaladığı büyük haftalık artışını kaydetti. kalabilecekleri uyarısında uygun politikada anlamındadır. karar Cumhurbaşkanlığı’na Yarım gün işlem yapılan piyasada Dış kaynak temini için çalışmaları bulundu. Enflasyonla mücadelede ortodoks sunulurken kararın yürürlüğe dolar/TL zirvelerde dolaştı ve 26.1 Gopinath, “Enflasyonun hedefe hızlandırıyoruz” dedi. politika, (i) kamu hizmetlerine, girmesi için Resmi Gazete’de seviyesine kadar yükseldi. Faiz inmesinin çok uzun sürdüğünü ürünlerine yüksek oranda zam; (ii) Reuters’ın başvurduğu dört yayımlanması bekleniyor. dolaylı vergi oranlarının yükseltilmesi, kabul etmemiz gereken bir kararından bugün görülen rekor bankacının hesaplamalarına göre Karar ile tasarruf sahiplerinin, (iii) varlık, aktif vergisi ismi altında döneme giriyoruz. Bu benim seviyeye kadar değer kaybı ise yüzde net rezervlerin 16 Haziran’daki tasarruflarını TL cinsinden sermaye vergisi uygulaması; (iv) ilk rahatsız edici gerçeğim. 9.6’a ulaşırken yılbaşından bugüne 473 milyon dolar düzeyinden 23 açtıkları mevduat ve katılım yüksek oranlı devalüasyon; (v) kamu Enflasyonun kalıcı hale gelmesi yaşanan toplam kayıp yüzde 28’i aştı. Haziran’da yaklaşık 9 milyar dolara harcamalarının azaltılması, yatırımlarının hesaplarında tutmalarını teşvik riskini taşıdığımız anlamına Dolar kuru günü 26.04 TL’den kapattı. ertelenmesi hatta ötelenmesi; (vi) yükselmesi bekleniyor. Bankacıların edilecek. l Ekonomi Servisi geliyor” dedi. Avrupa Merkez paranın değer hesabını karşılayacak Avro 28.49 TL’den işlem gördü. net rezervlerdeki artış tahminleri Bankası (ECB) Başkanı Christine hatta açacak faiz artışı anlamındadır. Borsada ise kuvvetli yükseliş arife 8.2-9 milyar dolar aralığında yer aldı. Lagarde da yakın gelecekte İşte acı reçete budur. Enflasyonun gününü rekorla tamamladı. Endeks, Konuya ilişkin Merkez Bankası’ndan faizlerde zirve noktalara ulaşma bedeli kapitalist düzende asgari ücret gün içi tarihi zirvesini 5 bin 766 bir yorum yapılmadı. Net rezervlerde ihtimalinin olası görünmediğini ayarlaması, memur maaşı zammı, puana, kapanış rekorunu ise 5 bin belirtti. l Ekonomi Servisi bundan önceki en hızlı artış Şubat emekliye ikramiye söylemleriyle 759 puana taşıdı. l Ekonomi Servisi kural olarak emekçiye dar ve sabit 2002’nin ilk haftasında yaklaşık 8.2 gelirliye ödetilir. Para illüzyonuna, aldatmacasına kapılmamak gerekir. Sonuç değişmez. KISA... KISA... KISA... TOKİ 28 ilde İhracatçının hedefi Çin l DÜNYA genelindeki dört 503 arsa satacak büyük muhasebe danışmanlık Ticari e-postalara ÇEVRE, Şehircilik ve İklim DÜNYANIN ikinci büyük ekonomisi edeceğiz. İleri teknoloji üretim yapan şirketlerinden biri olan KPMG, Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut konumundaki Çin Şanghay’da 5-10 firmalarımızla temasa geçtik.” ABD’deki çalışanlarının yüzde 5’ini İdaresi Başkanlığı (TOKİ), İstanbul, Kasım 2023 Çin Uluslararası İthalat işten çıkaracağını açıkladı. şikâyetler arttı 229 ülkeye satış Ankara ve İzmir’in de aralarında Fuarı düzenlenecek. Ege İhracatçı l UTİKAD Başkanı Ayşem bulunduğu 28 ildeki 503 arsayı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Bu arada Ticaret Bakanlığı 2022 yılı TİCARİ elektronik postalarla ilgili Ulusoy, COVID-19 pandemisiyle açık artırmayla satacak. Arsaların Eskinazi, pandemi sonrasında ilk ihracatına ilişkin bir açıklama yaptı. yurttaşların şikâyeti 2022 yılında bir önceki birlikte fırlayan navlun fiyatlarının muhammen bedeli 11 milyar 270 kez fiziki katılımın olacağı Çin Buna göre toplam 229 ülkeye 1232 yıla göre artış gösterdi. Ticaret Bakanlığı’nın pandemi öncesindeki normal milyon lirayı buluyor. Açık artırma, Uluslararası İthalat Fuarı’na Çin farklı ürünün, 2023’ün ilk 5 Ticari Elektronik İleti Şikâyet Sistemi (TİSS) düzeye gerilediğini belirtti. 18-19 Temmuz’da iki ayrı oturum pazarında büyümek isteyen ayında ise 226 ülkeye 1222 verilerine göre 2022 yılında 791 bin iletiye l YABANCI konut yatırımında halinde yapılacak. Alıcılar, konut, Türk ihracatçılarını davet etti. farklı ürünün ihraç edildiğini yönelik şikâyette bulunuldu. Bu oran 2021 TÜİK verilerine göre Ruslar ticaret, sanayi, turizm tesis alanı Eskinazi, şunları söyledi: duyurdu. Bakanlık, toplam yılında 709 bin şeklindeydi. Elektronik yüzde 4.4’lük artışla ocak- ve akaryakıt istasyon alanları “Çin’den 41 milyar doların imalat sanayi ihracatında orta Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a mayıs döneminde de liderliği niteliğindeki arsalara yüzde 35 üzerinde ithalatımız varken yüksek ve yüksek teknolojili istinaden çıkarılan Ticari İletişim ve Ticari elinde tuttu. Suudi Arabistan Jak Eskinazi peşinat, 48 ay vade ile sahip ihracatımız 3 milyar doları ürünlerin payının, 2022’de yüzde Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik vatandaşları ise uzun zaman olabilecek. Ayrıca arsalar KDV’den geçemiyor. Bu durumu daha dengeli 36.9’a, 2023 ocak-mayıs döneminde kapsamında vatandaşlar, 2016 yılından bu sonra girdiği listede 11’inciliğe muaf şekilde satılacak. hale getirmek istiyoruz. Fuarın milli ise yüzde 40.8’e taşındığını açıkladı. yana ticari elektronik ileti şikâyetlerini TİSS yükseldi. katılımını dördüncü kez organize l Ekonomi Servisi üzerinden iletebiliyor. l Ekonomi Servisi ‘AÇLIĞI KABUL ETMİYORUZ’ DIKILI Emek ve Demokrasi Platformu üyeleri, yoksulluk ve geçim sıkıntısı yaşadıklarını belirterek asgari ücretle çalışanlara insanca yaşanacak yoksulluk sınırı olan 33.789 TL üzerinde zam verilmesini istedi. Platformun sözcüsü Hüseyin Öge, “İnsanca yaşanacak yoksulluk sınırının üzerinde zam verilmesini istiyoruz” dedi. l İZMİR/Cumhuriyet