Catalog

30 KASIM 2023 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 28.9160 31.7500 36.7680 39.65 8.009 12.953 1.896 1 kuruş 2 kuruş 9.3 kuruş 1.08 puan 84.21 puan 134 lira 17 lira TCMB Başkanı Erkan’ı ağırlayan İSO Başkanı, Merkez Bankası bağımsızlığına vurgu yaptı: Bedeli hepimiz ödüyoruz Nedir bu ‘Hamas İSO Başkanı Erdal Bahçıvan: Finansal istikrarın gibi yapmak’ kaybolduğu ortamların önce fiyat istikrarsızlığına, ardından da yüksek enflasyon döngüsüne yol açtığını arzusu izliyoruz. Uzun vadede çok ciddi bedeller ödüyoruz. iyasal İslamın “süreç olarak faşizm” rejimi içinde, etkili stanbul Sanayi Odası (İSO) bağımsızlığı ve ilkeli duruşunu bu Starikatlardan birinin üst düzey üyesi diyor ki “Hamas’ın Filistin’de Yönetim Kurulu Başkanı nedenle önemsiyoruz. yaptığını biz Türkiye’de yapmak İErdal Bahçıvan, Türkiye 4 Biz TL’nin değerinin düşmesine zorundayız. Biz şu an itibarıyla eğer Cumhuriyeti’nin en kıymetli dönük ve yüksek volatilite vakti zamanı iyi değerlendirebilirsek markasının Türk Lirası olduğuna konusunda hassasız. Bazen TL’yi Türkiye’de bir devrimin olmaması dikkat çekerek “Bu markayı gereğinden fazla değerli kılan için hiçbir sebep yok”. Korkutucu olan şu ki bu arzu tamamen mantıksız bir başta altında imzası bulunan TCMB politikalarının da Türk reel hezeyan değil. Türkiye Cumhuriyet Merkez sektörünün rekabet gücünü nasıl Bankamız (TCMB) olmak üzere azalttığını biliyoruz Hamas ne yaptı? hepimizin gözü gibi koruması 4 TCMB başkanından talep Hamas, İsrail devletinin katkılarıyla gerektiği konusunda kimsenin etmek istediğimiz en önemli konu kurulurken, ulusalcı, seküler, sol eğilimli Erdal Bahçıvan Hafize Gaye Erkan kuşkusu olmamalı dedi. Bahçıvan, Filistin Kurtuluş Hareketi’ni ideolojik, bürokratların ve sektör kurumlarının Gazze’de yönetimi silah zoruyla ele “TCMB’nin bu sorumluluğunu yerine birlikte çalışacağı platformların geçirerek de idari olarak böldü; İsrail’i Merkez sabır is Tedi getirebilmesinin yolunun; bağımsız oluşmasını sağlamasıdır. tanımadığını, tamamen yok etmeyi ve uzun vadeli ilkesel duruştan 4 Bizim ülke olarak artık amaçladığını açıklayarak bir uzlaşma, Merkez Bankası ile İSO üyeleri Ne yapmamız gerektiğini biliyoruz geçtiğini” vurguladı. gerçekten uzun vadeli perspektiflere, çözüm arama çabalarını sabote etti. arasında basına kapalı yapılan ama 2024 ilk yarısına kadar sıkıntılar İsrail devleti de “Karşımızda pazarlık İSO, Meslek Komiteleri Ortak planlamalara ve projelere bölümde ise Merkez Bankası Başkanı sürecek” ifadelerini kullandı. yapacak bir merkez yok”, “Filistin Toplantısı’nda TCMB Başkanı Gaye ihtiyacımız olduğu gerçeğini kabul Erkan, sanayicilerin 2024 ortasına Öte yandan Erkan’ın sözleri sosyal halkını kim temsil ediyor belli Erkan’ı ağırladı. Eski ekonomi etmeliyiz. Çünkü Türkiye kısa vadeli kadar sabır istedi. Aldığımız bilgilere medyada da geniş yankı buldu. değil”, “Bizi yok etmek isteyenlerle yönetimini eleştiren bir konuşma gelgitler nedeniyle maalesef çok nasıl görüşelim” diyerek Oslo Barış göre, iş dünyası ağırlıklı olarak, TCMB Ekonomistler genel olarak söylemleri Süreci’ni söndürdü. İsrail devleti, yapan İSO Başkanı Bahçıvan, bedeller ödedi. başkanına finansmana ulaşım ve olumlu bulurken Prof. Dr. Hakan Kara, “Çimleri biçmek” dediği bir taktikle, “Maalesef yüksek enflasyonun ihracat kredileriyle ilgili sıkıntılarını “TCMB kanunu değişse ve başkanın belli aralıklarla yaptığı kanlı ve yıkıcı TL’ye geçiş zamanı geldi dile getirdi. Erkan da verdiği mesajda görev süresi güvence altına alınsa yeniden gündemimize gelmesinin operasyonlarla Gazze halkının öfkesini “Bir patikada gidiyoruz, herkes sabırlı maliyet çok daha düşük olur” diye Basına kapalı bölümde bedelini, tüm toplum kadar canlı tuttu. Hamas da Gazze’de gittikçe olmalı, herkes fedakârlık yapmalı. konuştu. sanayicilerin sorularını da yanıtlayan sanayiciler de ne yazık ki hak bozulan ekonomik, toplumsal koşullar altında, toplumsal desteği zayıfladıkça TCMB Başkanı Gaye Erkan ise etmedikleri kadar ve fazlasıyla yönetimini bu öfkeyi devşirerek ayakta bunun da büyüme üzerinde risk hedeflediği etkilerin belli bir ödemekte. Enflasyon mutlaka para politikasındaki sıkılaşmanın tutmaya devam etti. teşkil ettiğini anlatarak “Geçiş zaman alacağının bilincindeyiz. hayatımızdan çıkması gereken enflasyon beklentilerinde iyileşmeye Böylece Hamas ile İsrail devleti döneminde, enflasyonda geçici Eximbank’ın sermayelendirmesi ve bir olgu” dedi. Bahçıvan şunları yol açmaya başladığını anlatarak arasında uğursuz bir simbiyoz ilişkisi şekillendi: İsrail yönetimi Hamas’ın TL’ye geçiş zamanının geldiğine bir yükselişe şahit oluyoruz. teminat çeşitlendirmesi konusunda vurguladı: Katar’dan düzenli olarak mali destek inandığını söyledi. Enflasyonu düşürmek için kısa ilgili taraflarla çalışmaktayız. 4 Bizim için öngörülebilirliğin almasına izin veriyor, Hamas iktidarda vadede bazı maliyetler olabilir ama Sıkılaşma adımlarının kısa zamanda ve finansal istikrarın sağlanması Erkan, yatırım yapanların yüksek kalıyor, buna karşılık İsrail devleti de konusunda en önemli kurum olarak enflasyon döneminde kısa vadeli orta ve uzun vadede fayda daha fazla tamamlanacağını öngörüyoruz” diye halkına ve dünyaya “Çözüm olanaklı değil” diyor, yerleşimleri genişleterek gördüğümüz Merkez Bankamızın perspektife odaklandıklarını olacak. Para politikası adımlarının konuştu. l Ekonomi Servisi Filistin topraklarını gasp etmeye devam ediyordu. Hamas 2006’da kazandığı genel Döviz kurlarını baskılamak için getirilen KKM’nin faturası 500 milyar TL seçimlerden sonra Gazze halkının iradesine bir daha başvurmadı; Hamas cihatçı terörist grupların Gazze’de yaşamasına, gelişmesine izin verdi. Gazze halkının öfkesi, zamanla yalnızca İcadın maliyeti ağır oldu İsrail’i değil Hamas’ı da hedef almaya başladı. Bu öfke 2019 yılında, protesto gösterileri Gazze’yi sardı, Hamas bu MUSTAFA ÇAKIR Ekonomiye olan eylemleri ancak çok yaygın şiddet 10 ayda 94 milyar kullanarak bastırabildi. Bugün artık ktidarın dövizdeki artışı güven düşüşte “Seçimle geldi, öyleyse meşru bir İfrenleyebilmek için “icat” ettiği, yönetimdir” iddiası da anlamsızdır. dolarlık dış açık Türkiye İstatistik Kurumu Şimdi, Hamas yanlısı akıllar, “Ama şimdi de yurttaşı vazgeçirebilmek Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) kasım ayı ekonomik güven İsrail dünyada hiç bu kadar teşhir için uğraştığı kur korumalı (TÜİK) verilerine göre, ekimde endeksini yayımladı. Buna göre olmamıştı, yalnız kalmamıştı. İsrail, mevduatların (KKM) kamuya yükü mecburen iki devletli çözüm sürecine dış ticaret açığı yıllık yüzde 17.5 ekonomik güven endeksi kasım en az 425 milyar liraya ulaşıyor. geri dönecek. Hamas büyük bir zafer azalarak 7.9 milyar dolardan 6.5 ayında yüzde 1.3 azalarak 95.3’e Merkez Bankası’ndan bu yılın ikinci kazandı” diyorlar. Gerçek oldukça milyar dolara geriledi. Ekimde geriledi. Tüketici Güven Endeksi beklenmektedir. İstisnanın 2024 farklı. Birincisi, Hamas’ın yanında yarısında yapılan ödemeler de ihracat yıllık yüzde 7.4 artışla 22.9 ise kasımda yüzde 1.1 artarak cihatçı terörist grupların da katıldığı, yılında uygulanmasının gider eklendiğinde rakamın 500 milyar milyar dolara çıkarken ithalat 75.5’e yükseldi. Reel kesim Aksa Tufanı Operasyonu, Hamas’ı etkisinin 20 milyar TL olacağı yüzde 0.6 artarak 29.4 milyar liraya yaklaşacağı tahmin ediliyor. (imalat sanayisi) güven endeksi yalnızlaştırdı, İsrail’e Gazze’yi yıkma ve tahmin edilmektedir.” dolara yükseldi. yüzde 1.3 azalarak 103.9 olurken KKM ödemeleri bu yıl ağustostan boşaltma fırsatı tanıdı. İkincisi, Hamas Dış ticaret açığı Ocak-Ekim Buna göre KKM’ler nedeniyle inşaat sektörü güven endeksi İsrail’i tanımıyordu, iki devletli çözüme itibaren Hazine’den alınarak döneminde yüzde 3.2 artarak karşı değil miydi? Nihayet, en önemlisi, yüzde 2.2 artışla 91.0 oldu. şimdiye kadar vazgeçilen ve 2024 Merkez Bankası’na devredildi. Bu büyük bir kısmı çocuk, 15 binden 91 milyar dolardan, 93.9 milyar Endeksin 100’ün altında olması yılında da vazgeçilecek vergilerin nedenle de artık bütçe harcamaları fazla kişi öldü, on binlercesi yaralandı, dolara yükseldi. İhracatın ithalatı genel ekonomik duruma ilişkin toplamı 113 milyar liraya ulaşıyor. içerisinde görünmüyor. KKM’ler için travma yaşadı, Gazze’de yaşam karşılama oranı 2022 Ocak-Ekim kötümserliği gösteriyor. Bütçeden yapılan ödemeler ile uygulanmaya başlandığı dönemden alanları yok oldu, insanlar kuzeyden döneminde yüzde 69.7 iken, 2023 l ekonomi servisi vergilerin toplamı ise 265 milyar güneye göçe zorlandılar. İsrail Gazze’yi itibaren sadece bütçeden toplam 152 yılının aynı döneminde yüzde “boşaltmaya”, işgale etmeye başladı. lirayı buluyor. Merkez Bankası milyar TL ödeme gerçekleştirildi. 69.1’e geriledi. Ek MTV ödemesinde Başkanı Hafize Gaye Erkan daha Şirketler için KKM’lerde kurumlar Peki neden ‘Hamas gibi israil’e ihracat sürüyor vergisi istisnası uygulanıyor. önce Plan ve Bütçe Komisyonu’nda son gün bugün yapmak zorundalar’? Ekim ayında ihracatın en yaptığı açıklamada, 2022’de Merkez Şimdiye kadar ne kadar vergiden Siyasal İslam, 2007’den bu yana fazla yapıldığı ülke 1.8 milyar Taşı T sahiplerinin büyük tepkisine Bankası tarafından 70 milyar TL, vazgeçildiği açıklanmamıştı. Bu da hile hurda karıştırmadan seçim dolarla Almanya olurken bu rağmen iktidarın geri adım bu yılın ilk yarısında da yaklaşık 90 Meclis’e sunulan “torba teklif” için kazanamıyor. O günden bu yana tüm ülkeyi sırasıyla 1.3 milyar dolar atmadığı ek MTV ödemesinde son milyar TL KKM desteği ödendiğini hazırlanan etki analizinde ortaya seçim sonuçları şu veya bu oranda ile Irak, 1.25 milyar dolar ile gün. Gelir İdaresi Başkanlığının çıktı. Teklif ile kurumlar vergisi açıklamıştı. Bütçe ve Merkez şaibelidir. Bu şaibeler her seçimde ABD, 1.1 milyar dolar ile Birleşik (GİB) internet sitesinden yapılan biraz daha derinleşti, 2015 seçimleri istisnası uzatılırken etki analizinde Bankası’ndan yapılan ödemeler Arap Emirlikleri ile İtalya takip duyuruda, ek MTV’nin ikinci katliamlarla daha da kirlendi. Artık, de şöyle dendi: ile gelecek yıl da dahil vazgeçilen etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, siyasal İslamın liderliğinin en akılsız taksiti için ödeme süresinin “2022 yılında faydalanılan vergiler eklendiğinde KKM’lerin olanları bile anladı: Liderleri hayat boyu toplam ihracatın yüzde 28.7’sini bugün sona ereceği hatırlatıldı. Ek istisnanın vergisel etkisi 32.6 milyar kamuya olan yükünün en az 500 Saray’da kalmaya niyetlidir ama hile oluşturdu. Aynı dönemde İsrail’e MTV’nin zamanında ödenmemesi hurda ile bile olsa seçim kazanmak TL olup, 2023 yılı sonu itibarıyla milyar lira olması bekleniyor. yapılan ihracat ise yüzde 29 durumunda araç sahipleri aylık giderek daha da zorlaşmakta, iktidarda düşüşle 347.9 milyon dolar oldu. 60 milyar TL olarak gerçekleşmesi l ANKARA yüzde 3.5 gecikme faizi ödeyecek. kalmak için alınması gereken riskler Ek MTV’nin ilk taksit ödeme süresi hızla artmaktadır. Yüzde 50+1 ile 6 Eylül’de biterken bu dönemde olmuyor saçmalığı da bundandır. Ekonominin ufku karanlıktır. yaklaşık 13.2 milyar lira gelir elde Enflasyonun kaç olduğu belli edilmiş, hedeflenen tahsilatın Turizm a nadolu’ya yayılmalı değildir ama siyasal İslamın, Vakıflar yüzde 87’si karşılanmıştı. Müdürlüğü’nün kiraları yüzde 500 artırdığına ilişkin haberler bir fikir Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği veriyor. Net döviz rezervleri çok Bankaların kârı (TTYD) tarafından bu yıl 3’üncüsü ‘Uçak teslimlerinde yetersiz, borç ödemek için aranan düzenlenen Tourism Investment Forum yabancı kaynak bulunamıyor. yüzde 45 arttı (TIF) Raffles İstanbul’da gerçekleştirildi. küresel sıkıntı var’ Bulunacak borca fahiş faiz ve risk primi Ba Nkacılık Düzenleme ve Turizmde yeni trendlerin tartışıldığı ödeneceği kesindir. Belki Şimşek gibi TıF 2023’te konuşan Pegasus kaba iktisatçılar anlamayabilir ama Denetleme Kurumu (BDDK) etkinliğin açılış konuşmasını yapan faizi ödeyecek kaynağın bir yerden Havayolları yönetim kurulu verilerine göre bankacılık sektörü TTYD Başkanı Oya Narin, turizmi gelmesi gerekir. Ekonomi “artık değer” başkanı Mehmet Nane, Türkiye’ye toplam net kârı ilk 10 ayda yıllık yaymak için Anadolu’ya sağlık turizmi üretemiyorsa yoksullaşma, iflaslar, gelen her 100 yolcunun 55’ini Türk yüzde 45 artarak 486 milyar TL yatırımlarını artırmak gerektiğini işsizlik daha da artar. taşıyıcıların getirdiğini söyledi. oldu. Ekim itibarıyla sektörün söyledi. Narin, “Bugüne kadar turizm Gerçekten de “pasta” hızla küçülüyor. Nane, “Her turistin de yaklaşık 85 takipteki alacakların toplam sektöründe büyüme Antalya ve Ege geliyor. Turizm yatırımlarının artması Siyasal İslamın egemen sınıfı pastadan dolar bir katma değeri var. eğer nakdi kredilere oranı yüzde 1.54 olarak gelişti ve gelişmeye devam etti. konusunda 2019 yılında bir rapor aldığı payın azalmasını kabullenemiyor: biz Türk taşıyıcılarla turistleri oldu. Bu oran Ekim 2022’de yüzde Karadeniz Bölgesi, termal turizm gibi hazırladık. Fakat gelişen trendler ve Devlet gelirlerini talan etmeyi, yeni rant Türkiye’ye getirmezsek o 85 alanları arama çabalarını (“rezerv alan” 2.23 seviyesindeydi. Çekirdek yeni bölgelerin gelişmesini çok önemli yaşanan olaylar nedeniyle raporumuzu dolarlık katma değeri kaybetmiş yasası) hızlandırıyor. CHP, canlanma, sermaye yeterlilik rasyosu yüzde buluyoruz. Anadolu’yu sağlık (wellness) güncelleme ihtiyacı çıktı. 90-95 milyar oluruz. Havacılıkta yaşanan büyük işçi hareketine açılma işaretleri verirken 15 oldu. Ekim 2022’de de bu oran turizmi üzerinden geliştirmeli, dolar gelir seviyesine ulaşabileceğimizi sıkıntılardan biri uçak teslimlerinin iktidarda kalmak giderek zorlaşıyor. yüzde 15’ti. Sermaye yeterlilik yatırımları artırmalıyız” dedi. görüyoruz. Daha iddialı olabileceğimizi gecikmesi. Teslimatlarda bugün Çaresiz, “Hamas gibi yapmak” arzusu rasyosu yüzde 18, toplam aktifler Turizmde daha iddialı olunması görüyoruz. 2035 yılında 105 milyar dolar güçleniyor. Muhalefetin bu vahim gelen uçak 6 ay öncenin uçağıdır. 21.8 trilyon TL oldu. Ekim 2022’de gerektiğini de aktaran Narin sözlerini turizm gelirini ekonomik modellerde arzuyu mutlaka ciddiye alması Her sene 5 uçağı bir sonraki seneye bu rakam 13.5 trilyon TL olmuştu. şöyle sürdürdü: “Sektörümüz ekonomik görebiliyoruz. Turizm sektörü için yeni gerekiyor. kaydırıyoruz” dedi. faaliyetin ana itici gücü haline hedeflerle yola çıkmalıyız.”