Catalog

24 HAZİRAN 2022 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Merkez Bankası Para Politikası Kurulu politika faizini yine yüzde 14’te sabit tuttu Merkez topu taca attı Bu kafayla daha Merkez Bankası dünya emtia fiyatları, gıda ve enerji arzın- çok orman daki sorunlara atıf yapsa da Türkiye’deki enflasyonu bir kez daha “ekonomik temellerden uzak” fiyatlamaya bağladı. yanar! erkez Bankası Başkanı Şa- birlikte, küresel barış ortamının ye- rman yangın sezonu erken başla- hap Kavcıoğlu başkanlığın- niden tesis edilmesi ve enflasyonda dı. Geçen yıl Türkiye ilk kez bu ka- Mda, üyeler Taha Çakmak, baz etkilerinin de ortadan kalkma- Odar büyük çapta yangınlar ile karşı Mustafa Duman, Elif Haykır Hobi- sıyla dezenflasyonist sürecin başla- karşıya kalmış ve hazırlıksız yakalandığı koğlu, Emrah Şener, Yusuf Tuna yacağını öngörmektedir.” Banka ay- anlaşılmıştı. O dönemki orman yangın- ile toplanan Para Politikası Kuru- rıca, “gerekirse ilave tedbir alınaca- larını Herkese Bilim Teknoloji dergisinin lu (PPK), dün bir açıklama yaparak ğını” belirtti. Öte yandan PPK’nin ge- kapağına taşımış ve uzmanlarla konuşa- rak şu saptamaları yapmıştık: politika faizini (bir hafta vadeli re- lişmiş ülke merkez bankalarıyla il- Bu durum gelecek için alarm verici. po ihale faiz oranı) altıncı kez yüz- gili şu yeni ifadesi ise özellikle “ile- Çünkü artık dünya iklim değişimi içinde de 14’te sabit tuttuğunu açıkladı. tişim” vurgusu açısından pek anla- ve iç noktalarda iklim ve sıcaklık olayları şılamadı: “Ülkeler arasında farklıla- çok sık yaşanır oldu. İletişimde ayrışma şan iktisadi görünüme bağlı olarak Türkiye daha büyük orman yangınla- Merkez Bankası PPK, kararıy- gelişmiş ülke merkez bankalarının rıyla karşı karşıya kalacağını öngörerek la birlikte yayımladığı değerlendir- para politikası adım ve iletişimlerin- hazırlıksız yakalanmamalı. Türkiye’nin me notunda ise yüksek küresel em- de ayrışma artmaktadır. Finansal pi- kendi orman yangınlarını söndürme tia fiyatları, temel gıda ve enerjide- planları olmalı, kendi uçak ve helikop- yasalarda artan belirsizliklere yöne- ter filolarını kurmalı. Sürekli başkasına ki arz kısıtları ile taşımacılık mali- lik merkez bankaları tarafından ge- muhtaç bir yönetimin ülkeyi felaketler- yetlerine bir kez daha atıf yaparak liştirilen yeni destekleyici uygulama den koruması mümkün değildir. bunların uluslararası ölçekte üre- ve araçlarla çözüm üretme gayretle- Akdeniz havzasında hükümetlerin or- tici ve tüketici fiyatlarını artırdığı- rinin arttığı gözlenmektedir.” man yangınlarına karşı tepkileri yangınla- nı belirtti. Ayrıca merkez bankala- rı bastırmaya ve pahalı teknolojik çözüm- Finansta güven kaybı rının enflasyonda görülen yükseli- ‘İSTİKRARSIZLIKTA İSTİKRAR VAR’ lerle alevlerle mücadele etmeye yönelik. şin beklenenden uzun sürebileceği- Öte yandan dün yine Merkez Ban- Pek çok Akdeniz ülkesinde yangınları en- ni vurguladığı hatırlatıldı. kası tarafından açıklanan Finansal gelleyici önlemlere yeterince yatırım yapıl- konomist ve finans piyasası uz- Kara’nın şu yorumu ise özellikle dik- mıyor. Yüksek teknoloji ürünü çözümlerin Buna karşın PPK, Türkiye ile ilgili Hizmetler Güven Endeksi (FHGE) Emanları, sosyal medyadan yap- kat çekti: “Yine dayanamadım oku- (su-bombaları vb.) devreye sokulmasına enflasyon yorumunda özellikle şu ıs- raporuna göre, Haziran 2022’de tıkları açıklamalarda Merkez dum, okumaz olaydım. Bugünün ro- karşın Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde yan- rarını tekrarladı: “Ekonomik temel- FHGE, önceki aya kıyasla 4.9 puan Bankası’nın değerlendirmelerini ye- mantik ifadesi ‘Kredilerin ... amacı- gınların artıyor olması, çözümün başka lerden uzak fiyatlama oluşumlarının düşüşle 168 puan indi. Son üç ay- tersiz ve belirsiz buldu. na uygun şekilde iktisadi faaliyet ile alanlarda aranmasını gerekli kılıyor. Mahfi Eğilmez, “Merkez Banka- buluşması’ olmuş sanırım.” Özlem geçici etkileri.” PPK şu cümlesini ise daki iş durumu ile gelecek üç ayda- Peki ne oldu? Koca bir hiç... Denize sı istikrarsızlıkta istikrar var diye- Derici Şengül de “Yeni tedbir sinya- “güçlendirilerek sürdürülen” ifadesi- ki hizmetlere olan talep beklentisi inip su alamayan kiralık uçaklarla bu işin rek faizi yerinde bıraktı” derken, li yok, gerekmesi durumunda ilave ni çıkarıp “kararlılıkla uygulanan”ı endeksi azalış yönünde etkiledi. Bu- olamayacağı geçen yıl söylenmişti. Ye- Atilla Yeşilada şu vurguyu yaptı: tedbir gelecek diyor, krediler takip di dakikada denizden su alabilen THK koyarak şöyle yineledi: “Sürdürüle- nun yanında BDDK verilerine göre, “TCMB faizlerle oynamadı. Zaten edilecek diyor, metin net değil, bir uçakları prosedür yüzünden yine devrede bilir fiyat istikrarı ve finansal istik- 17 Haziran itibarıyla KKM’de biri- oynasa kaç yazardı? Para politikası politika veya araca dair bir yönlen- yok. Neden asla daha önce yaşananlar- rarın güçlendirilmesi için atılan ve ken para 30 milyar TL artışla 992.1 oyundan düşeli bir yıl oldu.” Hakan dirme içermiyor” dedi. dan ders almıyoruz? Yanıtları belli sorular. kararlılıkla uygulanan adımlar ile milyar TL oldu. l Ekonomi Servisi Ama bir şeylerin artık değişmesi için, sü- rekli sorulmaları da gerekiyor. Çözüm için önce nedeni Global enerji krizi büyürken uzmanlardan Türkiye’ye eylem planı çağrısı bilmek Dünya Doğal Yaşamı Koruma Vakfı, Akdeniz bölgesindeki yangınlardaki artış nedenlerini şöyle sıralıyor: Bölgesel kalkınma modelleri: Orman- ‘Kesintilere hazırlıklı olun’ lık alanların yerleşime açılması, altyapı in- şaatları, turizmin kârlı bir sektör haline ge- rtan emtia fiyatları ve arz so- ji krizine karşı hayata geçirme- 10 dolarlık fiyat artışının cari açığı lerek doğa ile bütünleşmemiş büyük otel- Arunu global enerji krizini tetik- yi planladığı önlemleri sayarken, 5 milyar dolar artırdığını söyleyen lerin yapılması, insanların yazlık ev me- TÜRKBESD’DEN AÇIKLAMA rakları, buna bağlı olarak asfalt yolların lerken yüzde 90’dan fazla dışa ba- Türkiye’nin alması gereken önlem- Kafadar, “Petrolün 50 dolar olması artması gibi insan faaliyetleri ne yazık ki Beyaz eşyada satış ğımlılığı olan Türkiye için tehli- lere de değinerek şunları söyledi: bizi dengede tutarken bugün fiyat yangın olasılığını artırıyor. ke dorukta. Enerji krizi nedeniy- “Türkiye gibi ülkelerin mutlaka ve 120 doları görüyor. Yani 35-40 mil- Kırsal sistemlerin yıkılması: İspanya, arttı üretim düştü le bir süredir kesintilere başlayan mutlaka olağan dışı şartlarda neler yar dolarlık bir cari açık sadece pet- İtalya, Yunanistan ve Türkiye gibi ülkelerde Türkiye’de kısıtlamaların bu yıl da- yapacağını belirleyen bir acil eylem rolden geliyor. Bunun bir de doğal- insanların kırsal bölgelerden kentlere göç- ürkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği ha da artması bekleniyor. Özellikle planı olmalıdır. Böylece negatif bir gaz tarafı var. Hepimiz her ay so- T(TÜRKBESD), mayıs ayı verilerini açık- mesi. Geleneksel kırsal sosyal ekonomik sanayiciler enerji kısıtlaması endi- sürprizle karşılaşınca panik hali ol- nunda cari açık etkisini görüyoruz. sistemlerin yıkılması, orman köylerinde or- ladı. Buna göre, altı ana üründe beyaz eş- şesiyle yaz aylarını beklerken Ulus- maz. Kesintilerin düzenli bir şekilde Döviz sebebiyle yaşadığımız diğer man ürünlerinden ekonomik yarar sağla- ya üretimi yıllık yüzde 9 düşerek 2 mil- yan insanların kalmaması. Kırsal bölgelerin lararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı planlanması ve yapılması gerekiyor sıkıntılar da ortada” dedi. yon 314 bin adede geriledi. Geçen yıl ay- akıllıca yönetilememesi ve doğal kaynakla- nı dönemdeki üretim miktarı 2 milyon Fatih Birol, Türkiye’yi kısıntıları er- ki negatif etki minimuma insin.” rın aşırı sömürüsü. Bunun sonucunda or- ‘Yatırımcı iştahı yok’ 552 bin 60 olmuştu. İç satışlar ise mayıs- kenden planlayarak zararı minimu- Konferansta konuşan Borusan manlık bölgelerin bakımsız kalması ve ko- ta yüzde 6 artışla 706 bin 928 olurken Türkiye’nin yenilenebilir ener- ma indirmek için uyardı. Holding Üst Düzey Yöneticisi (CEO) lay tutuşabilen kuru odun birikimi. ihracat yüzde 6 düşüşle 1 milyon 920 ji potansiyelinin hızla artırılma- Erkan Kafadar ise, Türkiye’nin Kentlerde ikamet edenlerin orman- bin adet olarak gerçekleşti. Ocak-Mayıs Cari açık vurgusu sı gerektiğini söyleyen Kafadar, enerji güvenliğinin risk altında ol- larla bir ilgisinin kalmaması: Küçük or- döneminde iç satış, geçen yılın aynı dö- Sabancı Üniversitesi İstan- “2018’den beri yapılan ihalelerin ve- duğuna dair endişelerinin daha da man yangınlarıyla nasıl mücadele edil- nemine göre yüzde 9 düşerek 3 milyon bul Uluslararası Enerji ve İklim ya lisanslandırmaların yatırıma dö- arttığını söyledi. Avrupa ülkeleri- mesi gerektiğini bilen kalmadığı için en 860 binden 3 milyon 495 bine geriledi. Merkezi’nin (IICEC) “Enerji Gü- nemediğini görüyoruz. Yatırımcı iş- ufak bir yangının koskoca bir ormanı nin bu krizin bedelini ödeyecek ge- Ocak-mayıs döneminde üretim yıllık yutması engellenemiyor. venliği, Temiz Enerji & Finansma- tahı bir türlü gelmiyor. Bir yatırım- lir seviyelerinde olduğunu söyle- yüzde 5 düşerek 12 milyon 407 binden Ormancılık faaliyetlerinin ekono- nın Rolü” isimli konferansı dün cı gözüyle bakınca belli derece öngö- yen Kafadar, Türkiye’nin böyle bir 13 milyon 668 bine gerilerken ocak-mayıs mik değerinin kalmaması: Ormancılığın gerçekleşti. Konferansta konu- rülebilirlik şart diyebilirim” diye ko- döneminde ihracat yüzde 2 artışla 10 mil- durumu olmadığını belirterek cari kârlı bir sektör olmaktan çıkmasıyla ara- yon 551 binden 10 milyon 784 bine çıktı. şan Fatih Birol, Avrupa’nın ener- nuştu. l Ekonomi Servisi açık vurgusu yaptı. Petroldeki her zi sahiplerinin yasal (veya yasal olmayan) yollarla yerel yetkilileri ikna ederek kırsal alanları imara açma çabaları. Bunun için 22 MILYAR DOLARLIK HAMLE yangınları gerekçe göstermeleri. Bölgeye ‘Odak temiz enerji’ enerji sağlamak üzere inşa edilen yüksek Yönetim krizindeki abancı Üniversitesi Kurucu Müte- gerilim hatlarının yangın riskini artırması. Svelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı Zararlı tarım uygulamaları: Çiftçilerin Toshiba’ya teklif ise dünyanın çok boyutlu bir enerji gü- denetimsiz anız yakmaları. venliği paradigması ile karşı karşıya ol- Kurumlar arasında eşgüdüm olma- atırımcılar bir süredir yönetim kriziy- duğunu belirtti. Sabancı, “Temiz ener- ması: Yangınlarla mücadelede işbirliği Yle karşı karşıya olan Japonya’nın baş- jiyi odağına alan sürdürülebilir yatırım yapması gereken itfaiye, gönüllüler ve or- lıca sanayi holdinglerinden Toshiba’yı, ve finansman ile büyümemiz gereki- du arasında eşgüdüm olmaması. borsadan çıkarmayı teklif etti. Teklifte yor. Biz, kamu, özel sektör ve akade- Siyasi çatışmalar: Akdeniz ülkelerin- hisse başına alım fiyatının 7 bin yene, miyi güvenli ve temiz enerji için buluş- deki siyasi çalkantılar orman yangınlarının yani 51.41 dolara kadar çıkabileceği be- turuyoruz. Dünya bir kez daha gördü çıkmasını körükleyen önemli nedenlerden lirlendi. Buna göre şirkete 22 milyar do- ki, bilime dayalı yaklaşımlar ve iş dün- biri. Örnek Lübnan’daki yangınlar... lar değer biçilmiş oldu. Yeniden yapılan- yası iş birliklerinden değer yaratılması Kısa bir süredir Bodrum’dayız. Devasa ma planı kapsamında stratejik seçenek- başarının en kritik faktörüdür” dedi. şantiye hali hemen hemen her koyda akıl leri değerlendiren Toshiba, sekiz şirke- almaz biçimde sürüyor. Yeşil yerini altya- ti borsadan çıkarmak üzerine kurulu on pısı yetersiz betonlara bırakıyor. Gelir gel- teklif aldığını bu ayın başında açıklamış- mez ilk uyarıyı aldık: Dikkat! Geceleri sü- tı. Verilen bilgiye göre teklifler için mev- rüler halinde yaban domuzları aşağılara cut hissedarlarla görüşülüyor.Verilen fi- iniyor. Baba önde çocuklar ortada anne yat ise Toshiba’nın önceki günkü kapa- ‘AKP Emlak’ 255 bin arkada. Çöpleri karıştırıyorlar. Ormanlar nış hisse fiyatına kıyasla yüzde 27 primli onların yaşam alanlarıydı, ellerinden aldık. değerleme yapıldığını gösteriyor. Açlığa mahkûm ettik. Biz insanlar, ekosistemin sadece kü- metrekare daha sattı çük bir parçası olduğumuzu unuttukça ödenecek bedel katlanarak artıyor. BDDK’DEN YENI DÜZENLEME zelleştirme İdaresi, dünkü Res- metrekarelik taşınmaz satıldı. Toplam Ömi Gazete’de yayımladığı karar- bedel ise 120 milyon 470 bin lira. Konut kredilerine Kısa... Kısa... Kısa... larla değişik illerdeki 24 taşınma- Satılan en büyük taşınmaz ise 1 Avrupa’da otomobil kısıtlama getirildi zın daha satış yoluyla özelleştiril- milyon 650 bin lira bedelle Gazi- l Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Ya- mesini onayladı. antep Nurdağ’daki 114 bin yın Dairesi tarafından DenizBank’ın destekle- konomiyi soğutma çabaları özellik- piyasası daralıyor riyle düzenlenen “12. Tarım Orman ve İnsan Buna göre İstanbul’da 718 metrekarelik yer ol- Ele krediler üzerinden devam ediyor. Fotoğraf Yarışması”nın genel kategori birin- Bu kapsamda Bankacılık Düzenleme ve Büyükçekmece, du. Biktaş Yapı’nın al- tomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) cisi Abdurrahman Çetin oldu. Denetleme Kurulu (BDDK), dün yeni bir Malatya’da Yeşilyurt, dığı bu yer, metreka- O2022 Mayıs ayı Avrupa otomotiv pazar de- l Fındık sanayisinde çalışan Balsu Gı- kararla konut kredilerinde kredi değer ğerlendirmesini paylaştı. Rapora göre, otomo- Ankara’da Gölbaşı, resi 14.40 lira bedelle da, halka arz başvurusunu Sermaye Piya- oranında tutar bazlı farklılaşmaya gitti. tiv satışları 2022 Ocak-Mayıs döneminde yüz- Mamak ve Yenima- birim değeri en ucuz sası Kurulu’ndan geri çekti. Açıklamada, Buna göre, 1. ve 2. el konutlar için kre- de 14.2 azaldı ve toplam 5 milyon 368 bin halle, Ordu’da Ün- taşınmaz. En paha- Türkiye ve dünyada son yaşanan finansal di değer oranı tutar bazlı olarak farklılaş- 665 adet oldu. Mayıs ayında ise yıllık bazda ye, Muş’ta Bulanık, lı taşınmaz ise Ordu gelişmelere dikkat çekildi. tırıldı. Bu kapsamda konut değeri 10 mil- yüzde 13.4 azaldı ve toplam 1 milyon 116 bin l TMSF, Naksan Plastik ve Royal Halı’nın Kırşehir’de Merkez, Ünye’de 6 milyon 250 yon TL üzerindeki konutlar için konut 25 adede geriledi. Türkiye, geçen yılın aynı dö- mülkiyetinde bulunan ve halı ipliği üretilen Yalova’da Merkez ve bir liraya satılan 231 kredisi imkânı kaldırıldı. Konut değeri 5 nemine göre yüzde 11.5 azalış ile Avrupa oto- ‘BCF1’ adlı tesisi 120.5 milyon lira muham- Çiftlikköy, Kırıkkale’de metkerelik yer oldu. Bu- ve 10 milyon TL arasındaki konutlar için motiv satışları sıralamasında 6’ncı ülke olarak men bedelle 28 Haziran’da ihale edecek. Balışeyh, Gaziantep’te Nur- ranın birim metkaresi 27 azami 2.5 milyon TL kredi kullanılabile- yer aldı. 2022 yılı mayıs ayında, geçen yılın ay- l ING Türkiye’nin, toplam 300 milyon dağ ve İzmir’de Ödemiş’teki Ha- bin 56 lira. Satılan bütün taşın- cek. Değeri 2 milyon TL’nin altında olan nı ayına göre en fazla düşüş yaşanan ülkeler Avro tutarındaki sürdürülebilirlik bağlan- zine Maliyesi, Sümer Holding ve mazların ortalama metrekare değeri konutlar için yüzde 90 konut kredisi kul- sırasıyla yüzde 31.3 ile Avusturya, yüzde 24.2 tılı sendikasyon işlemini yüzde 100 ora- lanımı devam edecek. l Haber Merkezi Türkşeker’e ait toplam 255 bin 360 ise 472 lira. l Ekonomi Servisi nında yenilediği açıklandı. ile Portekiz ve yüzde 23.2 ile Litvanya oldu.