Catalog

4 26 ARALIK 2020 CUMARTESİ HABER Platform’dan önce: Palto Melville’in Kâtip Bartleby karakteri, sonunda hapse düşmüş, yemeden içmeden kesilip ölmüştü. Eser 1853’te yayımlandı. Bir yıl öncesinde Rusya’da bir başka yazar ölüm döşeğindeydi. Buhranlar içindeki Gogol, iyiden iyiye dine yönelmiş ve Ölü Canlar’ın ikinci cildini yaktırmıştı. Orlando Figes, Rusya’nın Kültürel Tarihi kitabında şöyle aktarıyor durumunu: “Tanrı’nın karşısında değersiz olduğunu düşünüyordu, açlıktan kendini öldürmeye başladı.” Bu sürecin sonunda, 1852’de can verdi Gogol. Bartleby ile Gogol’ün yolları, yemeden içmeden kesilerek ölmekte böyle kesişti. Ama sadece böyle mi? Hayır, iki kâtibin hikâyesiyle de kesişti. Gogol, o müthiş öyküsü Palto’yu 1842’de yayımladı, öncüydü. Palto’da da bir “kâtipyazıcı” karakteri çıkar karşımıza: Akaki Akakiyeviç. Akakiyeviç hem yoksuldur hem de içinde bulunduğu çevrede “saygı” görmemektedir. Alaya alınmakta, ancak bir “statü grubu”nun içine alınmamaktadır. Sınıfça da statü bakımından da ezilenlerdendir işin özeti. Petersburg soğuğuna dayanmayan, yıpranmış paltosunun yerine yeni, şık bir palto diktirene kadar. Palto, katalizör rolü görür. Akakiyeviç bu sayede yaşam rutinini, sıradan akışı bozar; ayrıca işyerinde de saygı görmeye başlar. Daha üst tabaka memurların “toplumsal çevre”sine de davet edilir. Öyleyse palto ilk dönüşümü sağlar. Bu aşamada palto, eşyanın insana hükmetmesinin, daha açık ifadeyle “meta fetişizmi”nin simgesidir. Akakiyeviç, kendisi olduğu için değil; yaptığı işin niteliği, karakterinin düzgünlüğü, insanlığı yüzünden hiç değil, yeni ve havalı paltosu sayesinde saygı görmeye başlamıştır. Palto, Akakiyeviç’i yerin altından yüzeye çıkarır. Ancak henüz yeraltından yüzeye çıkış, öznenin kendi eylem ve kararlılığının ürünü değildir. Eşyanın işidir. İnsanın kendi iradesi dışındaki kuvvetlerin belirleyiciliği oranında da mistiktir. Gelin görün ki Akakiyeviç bir akşam, artık kabul ve saygı gördüğü yeni çevrede katıldığı bir davetten çıkar, karanlıkta önünü hırsızlar keser. Paltosu çalınır. İkinci dönüşüm böyle başlar. Hakkını arar, karakola gider, sonuç alamaz. Devlette “önemli bir kişi”ye çıkması önerilir, gider. Ciddiye alınmaz. Öfkesi artar. Yoksul, sayılmayan, paltosu eskimiş Akakiyeviç’in öfkesi bu denli değildi; ancak kazandığını kaybetmek (eşya ve statü), bu kayıp aracılığıyla düzenin yozlaşmışlığıyla yüzleşmek öfkeyi harlar. Palto yine katalizördür; ama bu kez özneleşmeye katkı verir. Daha iyiyi görme, yaşama şansı ya da umudu bulanın bunu kaybettiğinde açığa çıkan öfkesindeki potansiyeldir bize sunulan. Günümüzde de diplomalı işsiz gençlerin ya da hayali “orta sınıfların işçileşmesi/yoksullaşması” olgusunun içinde saklı siyasal potansiyel, paltoyu yitiren Akakiyeviç’in inişli çıkışlı öfke serüveninden farklı mıdır? Araf Ancak Akakiyeviç, düzen karşısında yalnız, uğradığı haksızlık karşısında çaresizdir. Öfkesinden doğan ateşle Petersburg’un soğuğu etkice çarpışır, Akakiyeviç sonunda hastalanıp can verir. Tam da bu noktada palto simgesi üçüncü dönüşümü sağlar. Petersburg üstünde bir hayalet dolaşmaya başlar, ayrım yapmaksızın herkesin üzerindeki paltoya el koyar. “Önemli kişi”nin paltosuna el koyduktan sonra da ortadan kaybolur. Şaşırmayalım. Eşyanın insana baskın gelmesine inanıyoruz da, Akakiyeviç’in ruhunun Petersburg semalarında gezinmesini, şehirlilerin paltolarına musallat olarak kendi sorununu herkesin yükü haline getirme, toplumsallaştırma çabasını mı fantastik bulacağız? Fantastik yan, öykünün sonundaki hayalette değil, eşyaya yüklenen keramettedir. Bu açıdan Gogol, iki önemli “dünyevileştirme” hamlesi yapar Palto’da. Bizi de fazlasıyla ilgilendirir. İlkinde, insanın eşyaya tapması durumunu, metayı fetişleştirme olgusunu sarsar: Paltosuzlaştırır, eşyanın kerametini dağıtır. Ama ikincisi daha da ilginçtir: Bilindiği üzere dinsel boyutuyla “öte dünya”, ölen kişiyi bekleyen gelecek tasarımıdır. Ödül de ceza da ölenin yüküdür; cennet ve cehennem ölenin bu dünyadaki sınavının sonucudur ancak. Palto bunu da tersyüz eder ve dünyevileştirir; ölen, belirlenen değil belirleyendir; yaşayanlara keser cezayı. “Yeraltı”ndan çıkmaya, “yerüstü”nden inmeye çalışmak, yeni bir “Araf”tır. Palto bu duraktadır. Akakiyeviç haksızlığı giderir, ama artık bu dünyada değildir. Ceza bu dünyadadır, ama mağdur öte dünyada. Yarılmadır ve “Araf”tayız demektir. Yine de kurtuluşu bu dünyaya indirmek için önemli bir mesafe aşılmıştır. Gogol’ün son rüyası, Dante’nin İlahi Komedya’sı gibi bir eser yaratmaktı. Olmadı. Buhranı ve mistik yanı baskın geldi. “Araf”ın iki yanı var sonuçta. O zaman haftaya Dante ve Don Kişot göndermeli bir filmi tartışarak Tatar Çölü’nden kurtuluşun yollarını aramaya devam edelim: The Platform. CHP lideri Kılıçdaroğlu, gazetelerin Ankara temsilcileriyle gündemi değerlendirdi ‘Kararı uygulayacaklar’ ‘SUÇLU SUÇLUDUR’ n Taciz iddialarında iftira da var (Kri nin cumhurbaşkanı kararıyla yayımlanması minal olaylar partilerle özdeşleştirilebi gerekiyor. Karar yayımlanmıyor. Vergi cenlir mi, sorusu üzerine): Bazıları iki üç yıl netlerindeki parayı getirip de devlet bankalık olay, gereğini yapmışız. Bazıları iftira, sına yatırmaz, vergi cennetine yatırır. Yolu Konya’da olduğu gibi... Bunu bir parti üze ne, af kanunu. Hani diyor ya “paranın dini rinden götürmek doğru değil. Şimdi teca rengi yoktur” getir yatır, asla sorgulamayavüze uğrayan kişi falan partiliydi, bu doğ cağım, kimliğini de sorgulamayacağım diru değil, Türkiye’yi ayrıştırır. Böyle bir şey yor. Önce vergi cennetlerini niye yayımlavarsa devletin derhal müdahil olması la mıyorsun. Man Adası örneğini de verdim. zım. Tecavüzde bulunanın A vePara gelsin diyor, gelsin. Bunlar ya B partili olmasının önemi var mı, suçlu suçludur. AŞI OLACAĞIM kirli para. Uyuşturucu, fuhuş parası. 15 yıldır, bir kaOlay olmuş, biz duymazrarname uygulanmıyor. lıktan gelmişsek o zaBeş maskeyi dağıtmaktan aciz Bu kararname çıkarsa man haklı olur. Öykaldılar. Bütün sağlık çalışanlarına bir daha öyle vergisiz le bir şey hiç olma teşekkür ederim. Bir maaş ikramiye ve kanun çıkaramazdı. AKP gündem rin dedik. Onlar başka bir yol buldular. lar. Milyonlarca dooluşturamıyor. Ha Yoğun bakımda çalışan bir hemşirenin ma lar uyuşturucu pani “çamura yataşına 7 lira ek ödeme yatmış. İnanamadım. rası Türkiye’ye gelip mak” denir ya. AKP Orada da büyük adaletsizlikler var. İnsan bankaya yatacak, bugün çamura yatı lar onurlarına düşkün. Biz insani koşul bu adama uluslarayor. Bu konuda emin larda çalışmak istiyoruz diyolar. Aşı rası saygınlık kazanolun, benzer şekilde gelirse, hangi aşı olursa, doktordırıyorsun, sıfır verolayların üzerine gitsek lar şu aşıyı olacaksın derlerse gi alıyorsun bir de sırtıçok daha farklı şeyler çıolacağız. nı sıvazlıyorsunuz. Onlar kabilir. Kişisel konuları parti benim vergici olduğumu da meselesine dönüştürmek doğru unuttu. Diyelim ki bir yeri bastıdeğil. Şirin Ünal konusunu biz parlamen nız, oradaki ürünlere el koyacak. Maliyeye toya hiç getirmedik. Ama hukukçu arka bildirdikleri takdirde, vergi dairesi o üründaşlar takip etti. Bunu AKP’ye bağlayıp da lerin değerini bulur. Vergi kaydını yaptırır şöyle böyle yaptın demedik. ve vergisini alır. Kaçak çay yakaladıysanız, n Uyuşturuculardan vergi alınması: müsadere edersiniz, ama onun değeri üzeKurumlar Kanunu’nda bir düzenleme yapıl rinden maliye vergisini alacağım der. Nidı 2006’da. Vergi cennetlerindeki paralar çin Vergi Usul Kanunu diyor ki konusu suç Türkiye’ye gelirse yüzde 30 oranında ver teşkil eden gelirler dahi vergilenir... Ama gilenir. Tek koşulu vergi cennetleri listesi adamların dünyadan haberleri yok. İNÖNÜ ÖZLEMLE ANILDI Kurtuluş Savaşı’nın önderlerinden, Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, ebediyete intikalinin 47. yılında Anıtkabir’deki mezarı başında anıldı. Törene, İnönü’nün ailesinin yanı sıra CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı ve askeri erkân ile CHP yöneticileri katıldı. Törende ilk olarak Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Kıratlı tarafından Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün mozolesine çelenk konulmasının ardından saygı duruşunda bulunuldu. Heyet, daha sonra İnönü’nün gömütünün bulunduğu alana geçti. İsmet İnönü’nün özgeçmişinin okunmasının ardından Cumhurbaşkanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), CHP ve ailesi adına kabre çelenk bırakıldı. Tören, saygı duruşunun ardından sona erdi. CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, sosyal medya hesabından yayımladığı mesajda, İnönü’nün “Bir memlekette namuslular, en az namussuzlar kadar cesur olmadıkça o memleket için kurtuluş yoktur” sözlerine yer vererek “Türkiye’nin kalkınmasına, gelişmesine ve demokrasisine büyük katkı sağlamış, ülkemizi İkinci Dünya Savaşı’ndan uzak tutmayı başarmış, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yol arkadaşı, Lozan Zaferi’nin mimarı, Cumhuriyetimizin ilk Başbakanı, 2. Cumhurbaşkanı; büyük devlet ve siyaset adamı, Genel Başkanım İsmet İnönü’yü aramızdan ayrılışının 47. yıldönümünde saygı, minnet ve rahmetle anıyorum” dedi. Memleketinde de anıldı İsmet İnönü, memleketi Malatya’da da düzenlenen resmi törenle anıldı. Valilik önünde bulunan İsmet İnönü heykelinin önüne çelenk bırakılan tören, saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla son buldu. l ANKARA/ Cumhuriyet CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, AİHM’nin Selahattin Demirtaş hakkında verdiği kararın yasal süreçlere göre uygulanması gerektiğini belirterek “Kararı uygulayacaklar. Çünkü anayasada var. Uygulamayacaksanız niSERTAÇ EŞ ye bunu anayasaya koydunuz” dedi. Kılıçdaroğlu, gazetelerin Ankara temsilcileriyle yılın son günlerinde parti genel merkezinde bir araya geldi. Kılıçdaroğlu’nun sorulara konu başlıklarıyla verdiği yanıtlar şöyle... ‘DAVUTOĞLU’NUN n AİHM’nin Demirtaş kararı: Kararın uygulanmasını Anayasa Mahkemesi söylüyor. Ben bu karara uymam dediğiniz zaman Avrupa’dan kendinizi tamamen tecrit etmiş oluyorsunuz. Demokrasi yükseltilebilir algısı tamamen yok oluyor. Kararı uygulayacaklar ama topluma, “elimiz makum” diyecekler. Uygulanmamasının faturası ağır olur. Uygulamazlarsa da şaşırÇALIŞMASI GÜZEL’ n Parlamenter sistem (Seçimde sistem oylamasıyla mı karizmatik lider oylamasıyla mı milletin karşısına çıkacaksınız sorusu üzerine): Millet ittifakını oluşturan partiler parlamenter sistemle ilgili düşüncelerini olgunlaştırmaya çalışıyorlar. Hükümetlerin kuruluş sürecinde oluşabilcek sorunları aşabilecek bir çalışma mam. Daha önce Anayasa yapıyoruz. Davutoğlu’nun Mahkemesi kararını da ta çalışması güzel bir çalışnımadılar. Türkiye tamama. Bir araya gelip çalışmen içe dönük bir ülke haline gelir. n Erken seçim: Erken seçimi, Türkiye’nin ağır faturayı ödememesi için istiyorum. Hükümet sorunları çözme kapasitesini kaybetti. Fatura ağırlaşmasın, topluma gidelim diyoruz. Türkiye’nin tepeden tırnağa yapılanması gerekiyor. Parlamenter sistem gerekiyor. n Değişen ekonomi yönetimi: O politikaları uygulayan Erdoğan’dı. Erdoğan’ın istifa etmesi lazım. 128 milyar domamız gerekir zaten. İktidarda değil öncesinde uyuşmaslıkları çözmek lazım. Bir an önce de parlamenter sisteme geçmek gerek. Çok uzun süreç olmaması lazım. 11,5 yıllık süreçte Cumhurbaşkanı yetkilerinin parlameto ve yürütmeye devredildiği sistemi oluşturabiliriz. Takvimle kamoyunun önüne çıkılması lazım. Cumhurbaşkanının kim olması konusunda liderler karar verir. Adayın da yetkilerinin de devredileceğini bilmesi ve bu çabaya katkı verlarlık kaybın faturasımesi gerekiyor. nı Erdoğan’ın ödemesi gerekmiyor mu? Yarın ne gi sı lazım. Yapmazsa ikinci bi bir politika izleyeceğini papaz vakası olur. Verdiği merak ediyorum. Merkez sözü tutmayan 2.5 milyar Bankası söylediklerinin dolarla dünyanın en pahatam tersini uyguluyor. n Bahçeli’nin lı hurdalığına sahip olan ülke olur. Akşener’e çağrısı: Meral n MİT TIR’ları: Bu dava Hanım gerekli yanıtı ver farklı düşünenlerden intidi. Bir dönem CHP’yi eleş kam alma davasıdır. Hutirme görevi Bahçeli’ye ve kuk davası olarak görmürilmişti. Yetmeyince Er yoruz. 24 ayrı internet sidoğan eleştirmeye başla tesinde yayımlandı göründı. Efendim biz CHP ola tüler, sonra yasaklandı. rak iktidar olduğumuzda n CHP dindar mı? AKP’yi kapatacakmışız. (Abdulkadir Selvi’nin Arkadaşlarımıza sordum, “CHP’den dindar olması kimse söylememiş. Ciddi bir sağlık sorunu var. beklenemez” iddiasının anımsatılması üzerine): Eğer bu bilgileri kendisi Hangi öngörüye dayanane biri dediyse o kişiyi tu rak bunu ifade ediyor biltup Saray’dan atması la miyorum. Tüzelkişiler dezım. Eğer hayal dünyası ğil, gerçek kişilerin inançnın ürünü olarak bu eleş lı olup olmadığı sorgulatiriyi yapıyorsa ciddi bir nabilir belki. Allah’la kul sağlık sorunu var. arasındaki ilişkiye birisin S400’lerin çalıştırıl nin müdahale hakkı yok. ması: Türkiye hava savun Biz laik bir partiyiz. Kimması açısından bölgede senin inancına başka bir ki en zayıf ülke. Kendini kişinin müdahale etmesizi korumak için S400’leri ni doğru bulmayız. Kimin madem aldınız kurmak zo daha dindar olduğunu kim rundasınız. Erdoğan ku bilir. Allah’ın birisine verrar mı, kurmaz. Erdoğan diği böyle bir yetki mi var? ne diyorsa mutlaka aksi Selvi’ye böyle bir yetki mi vardır. Yapacağım diyorsa, verilmiş. Yok öyle bir şey. bunu yapmayacaktır bilin Ezan evrenseldir: yoruz, zamana yayıp üstü Ezan bugünkü okunuş şeknü örtecektir. Rametli Ece liyle, diliyle artık evrenvit, Kıbrıs’a çıktığı zaman, sel bir halde. TürkçeArapgemimizi kullanamazsı ça tartışmasının yapılmasınız dediler. Ecevit’in gös nı doğru bulmam. Namaza terdiği cesareti gösterme çağrı olduğunu küçük çosi, S400 sistemini kurma cuk da biliyor. l ANKARA DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. GALATASARAY LİSESİ 121. DEVRE MEZUNLARINDAN BİR GRUP DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. İTÜ MMF İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ 1973 GİRİŞLİLER CHP SÖZCÜSÜ ÖZTRAK Erdoğan’a ‘yerlimilli muhalefet’ yanıtı CHP Sözcüsü Faik Öztrak, düzenlediği basın toplantısında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Öztrak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Muhalefetin de yerli ve millisini ülkemize kazandırmak inşallah bize nasip olacaktır” sözleriyle ilgili de “Bozuk saat bile günde iki defa doğruyu gösterir. Önümüzdeki ilk seçimlerde milletimiz sizin kibrinizi, beceriksizliğinizi, milletin sesini duymayan kulaklarınızla birlikte sizleri sandığa gömecek. Pek sanmıyoruz ama muhalefet tarafında bir yerlere tutunmayı belki becerirseniz emin olduğumuz tek bir şey var; siz hiçbir zaman yerli ve milli olamayacaksınız” değerlendirmesi yaptı. Öztrak, TBMM’de görüşülen “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesi” başlıklı yasa teklifiyle İçişleri Bakanı’nı dernek kapatma, Cumhurbaşkanı’na da derneklerin mallarına el koyma yetkisi verildiğini belirterek “Örgütlenme hürriyetlerinin içine sokulan bir truva atıdır” dedi. l ANKARA/Cumhuriyet