Catalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: İLKNUR FİLİZ dishab@cumhuriyet.com.tr Sudan’da cunta, protestolara müdahalede 61 kişinin öldüğünü kabul etti Katliam itirafı Şiddet olaylarının ardından Afrika Birliği dün Sudan’ın üyeliğinin sivil hükümet kurulana kadar askıya alındığını duyurdu. Diktatör Ömer el Beşir’in 35 yıllık iktidarının sona ermesinin ardından cuntanın, yönetimi sivil muhalefete bırakmak istemediği Sudan’da hafta başında yaşanan kanlı olaylara ilişkin verilerin paylaşıldığı ilk resmi açıklama dün yapıldı. Muhalefetin çatı örgütü Özgürlük ve Değişim İttifakı’nın parçası olan Sudanlı Doktorlar Merkez Komitesi’nin duyurduğu ölüm rakamlarının ardından dünyanın gündemine oturan katliamla ilgili açıklama yapan Sudan Sağlık Bakanlığı’ndan bir yetkili, olaylarda yaşamını yitirenlerin sayısının 61 olduğunu bildirdi. Reuters’a konuşan Sağlık Bakanlığı yetkilisi Süleyman Abdülcabbar, pazartesiden itibaren yaşanan çatışmalarda üçü güvenlik görevlisi olmak üzere 61 kişinin ölüm kaydının yapıldığını söyledi. Abdülcabbar’ın açıkladığı rakamlara göre, 52 kişi başkent Hartum’da yaşamını yitirdi. Doktor örgütü ise önceki gün 100 olarak duyurduğu ölü sayısının 108’e yükseldiğini duyurdu. Öte yandan Afrika Birliği’nden dün yapılan açıklamada Sudan’ın üyeliğinin sivil hükümet kurulana kadar askıya alındığı belirtildi. Sudan Komünist Partisi ve Meslek Odaları Birliği’nin de etkin olduğu muhalefetin, El Beşir’in geçen aralıkta başlayan protestoların ardından nisan ayında ordunun devreye girmesiyle iktidarı fiilen elinde tutan Askeri Geçiş Konseyi ile yaptığı görüşmeler tıkanmıştı. Muhalefet, asker iktidarı kendilerine devredene kadar Genelkur Sudan’da gerilim sürüyor. may Başkanlığı önünde çadır kurarak protestoları sürdürme kararı almış, geçen pazartesi günü de Askeri Konsey’e bağlı, “Cancavid” adıyla bilinen ve Darfur ile Batı Sudan’daki kanlı olaylarla tanınan Acil Destek Güçleri (ADG) adlı milislerin katliam yaptığı bildirilmişti. ‘Geri adım yok’ Bu arada, cunta yönetiminden eylemlerin şiddetle bastırılmaya çalışılmasını savunan bir açıklama geldi. Askeri Geçiş Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamadan, protestocuların arasına haydutların ve uyuşturucu satıcılarının sızdığını iddia ederek “Kaosa izin vermeyeceğiz. Geri adım yok” ifadelerini kullandı. Hartum’da bulunan BBC muhabiri, “Cancavid” milis Dış müdahale tartışması Siyasi kaos ve insani dramın iç içe yaşandığı Sudan’da, Müslüman Kardeşler ve başka gruplarla el ele ülkeyi 35 yıl demir yumrukla yöneten Ömer el Beşir iktidarının devrilmesinin ardından, yönetimi fiilen ele geçiren askerlerle Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin yakın ilişkide olduğu biliniyor. Askeri Geçiş Konseyi Başkan Yardımcısı ve “Acil Destek Güçleri” adlı milis yapılanmasının lideri olduğu iddia edilen Muhammed Hamdan Dagalo, geçen ay Cidde’de yapılan bir toplantıya katılarak Yemen savaşında Riyad yönetimine destek sözü vermişti. Suudi Arabistan Afrika İşlerinden Sorum lu Devlet Bakanı Ahmed Kattan dün ülkesinin, “Sudan’ın terör ve aşırılık yanlısı güçlerin işine yarayacak iç savaş ve kaos girdabına sürüklenmesine izin vermeyeceğini” belirtti. Rusya ve Çin ise bu hafta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde yapılan kapalı oturumda, “içişlerine müdahale etmeme” prensibine dayanarak Sudan’la ilgili yayımlanmak istenen ortak metni veto etmişti. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov ise “istikrar istemeyen bazı aşırılık yanlıları ve provokatörlerin bastırılması gerektiğini” söyleyerek ülkesinin Sudan’a dış müdahaleye de karşı olduğunu kaydetti. lerinin sokaklarda devriye gezerek sivilleri hedef aldığını, protestocuların yanmış çadırlarının görüntülendiğini bildirdi. ‘Milisler güçlendiriliyor’ Muhalefet hareketi içindeki etkin konumu bilinen Sudan Komünist Partisi (SKP) önceki gün yaptığı açıklamayla halkı cuntaya karşı grev ve gösterilere katılmaya davet etti. “Ulusal Silahlı Kuvvetler’in sistematik olarak silahsızlandırıldığını ve ADG’nin güçlendirildiğini” belirten parti, milislerin liderlerinden görülen Hamdan Dagalo’yu da “savaş suçlusu” olarak nitelendirdi. Komünist Parti, Sudan’ın içişlerine müdahale etme çabasında olan yabancı hükümet ve şirketler konusunda uyarıda bulunurken, uluslararası toplumu milislerin silahsızlandırılması için cunta yönetimine diplomatik baskı uygulamaya çağırdı. Abe, Tahran yolcusu ABDİran arasında yüksek tansiyon sürerken Tokyo arabulucuğa soyunuyor. Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin taraflar arasındaki gerilimin düşürülmesi için gelecek hafta İran’ın başkenti Tahran’ı ziyaret edeceği duyuruldu. Bunun, 41 yıl sonra bir Japon başbakanının İran’a yapacağı ilk ziyaret olacağına dikkat çekiliyor. 1214 Haziran’da yapılması planlanan ziyarette Abe’nin, İran lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile görüşmesi bekleniyor. Tokyo’dan yapılan açıklamada, “İran’ın, askeri gerilimi düşürmesi, nükleer anlaşmaya sadık kalması ve bölgesel istikrar konusunda yapıcı rol oynaması konusunda üst düzey resmi temaslarla cesaretlendirilmesi büyük önem taşıyor” vurgusu yapıldı. Abe’nin geçen ay Washington’a yaptığı ziyarette, ABD Başkanı Donald Trump’a İran konusunda arabuluculuk yapmayı teklif ettiği, olumlu yanıt aldığı haberleri basına yansımıştı. İstifaya ret İran’da Eğitim Bakanı Muhammed Bathai’nin Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani kabinesinden istifa ettiği ancak bunun kabul edilmediği belirtildi. AA’nın İran medyasına dayandırdığı haberine göre, Bathai geçen haftaki bakanlar kurulu toplantısının ardından istifa dilekçesini Ruhani’ye sundu. Bathai’nin öğretmenlerin geciken maaşlarının ödenmemesi ve taleplerinin hükümet tarafından yerine getirilmemesi nedeniyle sunduğu istifasının Ruhani tarafından onaylanmadığı kaydedildi. Danimarka’da zafer solun Avrupa’da aşırı sağ ve popülist siyasetin giderek daha fazla zemin kazanmasına yönelik endişeler sürerken Danimarka’da önceki gün yapılan genel seçimlerde zafer, göçmen politikası konusundaki farklılıklarına rağmen sos Rasmussen yenilgiyi kabul etti. Sosyal Demokratlar sonuçları kutladı. yal devlet yanlısı ve küresel ısın olacak. Ülkenin ikinci kadın baş mayla mücadele odaklı kampan bakan adayı olarak hükümeti ya yürüten sol blokun oldu. Mette kurma görevini alması beklenen Frederiksen’in lideri olduğu Sos Frederiksen, sonuçların açık yal Demokratlar, resmi sonuçlara lanmasının ardından yaptığı za göre yüzde 25.9 oyla birinci parti fer konuşmasında, “Sadece Sos olurken Sosyal Demokratlar’ın ba yal Demokratlar’dan oluşan bir şını çektiği, Sosyal Liberal Parti, azınlık hükümeti kuracağız. Et Sosyalist Halk Partisi ve KızılYe kili olmak isteyen ve yapıcı her şiller Birliği’nden oluşan sol blok parti ile çalışmaya hazırız” ifa 179 sandalyeli parlamentoda 91 delerini kullandı. vekil sayısına ulaştı. Mevcut hükümetin başbaka Gözler göçmen nı Lars Lökke Rasmussen önderliğindeki Liberal Parti ise yüzde 23.4 oranında kaldı. Rasmussen’in Liberal Partisi, son 18 yılın 14’ünde iktidardaydı. Bu sonuçla birlikte Frederiksen liderliğindeki cephenin koalisyonu kurması halinde Danimarka, İsveç ve Finlandiya’nın ardından merkez sol hükümetlerin göreve geldiği üçüncü İskandinav ülkesi politikasında Aynı zamanda ülkenin en genç başbakanı olması beklenen Frederiksen’i, diğer partilerle uzlaşma zemini bulma konusunda zorlu günler bekliyor. AFP’ye göre, Sosyal Demokratlar’ın sol blokun güvenoyunu alarak azınlık hükümeti kurma tercihi, “sıkı göçmen politikaları konusunda sağ partilerle işbirliğine gide Finlandiya’da 20 yıl sonra ilk solcu hükümet ceği” şeklinde yo Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli rumlanı Niinistö, 14 Nisan’daki parla mento seçimlerini kazanan mer kez sol eğilimli Sosyal Demokratlar’ın lideri Antti Rinne’yi resmen başbakan olarak atadı. Merkez sağcı Juha Sipila’nın yerine başbakanlık koltuğuna oturan Antti Rinne, son 20 yıldaki ilk solcu hükümetin başbakanı oldu. Yeni hükümetin programı, sosyal devleti korumak adına vergi artışları ve kamu harcamalarında artış öngörüyor. Frederiksen yor. Frederiksen’in, sağlık ve eğitim alanlarındaki kamu bütçe kesintilerini geri alma, emeklilik yaşını erkene çekme ve küresel ısınmayla mücadele gibi konularda ise sol blokla işbirliği yapması bekleniyor. Küresel ısınma... Sonuçların ardından KızılYeşiller Birliği’nden de, “Hükümetin kurulmasına, ancak yeni bir sosyal devlet ve küresel ısınmayla mücadele yönünün benimsenmesi durumunda destek vereceğiz” vurgusu geldi. Gallup araştırma şirketinin şubat ayında yayımladığı ankete göre, Danimarkalıların yüzde 57’si, hükümetin küresel ısınmayı öncelikleri arasına alması gerektiğini düşünüyor. Öte yandan seçim sonuçlarının dikkat çeken noktalarından birisi aşırı sağın oylarındaki düşüş. Aşırı sağcı Danimarka Halk Partisi’ne verilen destek, 2015’teki seçimlere kıyasla yarıdan fazla azalarak yüzde 8.7 oranında kaldı. Uzmanlarsa bu düşüşü, Sosyal Demokratlar’ın da dahil olduğu merkez sağ ve sol partilerin, göçmen politikası konusunda Dani marka Halk Partisi’nin söylemlerini benimsemesiyle açıklıyor. ‘Gazetecilik suç değildir’Ambvaeusdksytıarnayılnayapa’otdelaipski Avustralya’da polisin “gizli belgelerin sızdı vuşturma yapılmasına kapı aralarken hükürılması” iddiasıyla kamu yayıncısı ABC’ye metin sürece müdahil olduğu iddialarını redve Amerikan New Corp’ta çalışan bir gaze detti. Öte yandan Sydney Morning Herald gatecinin evine baskın düzenlemesine yönelik zetesi çalışanları, dün Twitter’dan ellerinde tartışmalar sürüyor. Avustralya polisi, bas “Gazetecilik suç değildir” yazılı dövizler tutkınların hedefindeki gazeteciler hakkında ko tukları fotoğrafı paylaştı. 137 HAZİRAN 2019 CUMA Macron Trump Normandiya’da ittifak mesajları İkinci Dünya Savaşı’nda İngiliz, ABD’li, Fransız ve Ka belirterek “ABD’ye ne kadar borçlu olduklarının bilincinde nadalı askeri birliklerin Al olduklarını” kaydetti. Trump man askerlerine karşı dü ise çıkarmaya katılan ABD zenledikleri Normandiya askerlerinin “Bugüne kadar Çıkarması’nın 75. yıldönü yaşamış en büyük Amerikalı münde Fransa’da bir araya lar” olduğunu söyledi. “Dost gelen liderler, sarsıntılı gün larımız ve ortaklarımızla itti ler geçiren transat fakımız savaş sıra lantik ittifakına da sında kuruldu. Bu ir olumlu mesajlar ittifakın bağı yok verdi. İngiltere’nin edilemez” ifadele Portsmouth ken rini kullandı. An tiyle eşzamanlı ma etkinliğinde olarak Fransa’nın gözyaşları içinde kıyı bölgesi konuşma yapan Normandiya’da düzenlenen etkinliğe Fransa Cumhur Trudeau konuşmasında gözyaşlarını tutamadı. Kanada Başbakanı Justin Trudeau, “13 bin Kanadalı başkanı Emmanuel Macron, nın zafer elde edip etmeyece ABD Başkanı Donald Trump, ğini bilmediği halde Juno sa İngiltere Başbakanı Theresa hiline akın ettiğini” söyledi. May ve Kanada Başbakanı İngiliz komutasında 6 Ha Justin Trudeau ile çıkarmada ziran 1944 günü başla yer alan gaziler de katıldı. yan çıkarma sonucunda Na Macron, “Fransa’nın ABD’li, zi birlikleri Fransa’nın orta İngiliz ve Kanadalı askerle kesimlerine kadar çekilmek rin yaptıklarını unutmadığını” zorunda kalmıştı. Putin silahlanma uyarısı yaptı St. Petersburg’da düzenlenen Uluslararası Ekonomi Forumu’nda konuşma yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Uzak Asya’dan, Latin Amerika ve Ortadoğu’ya uluslararası siyasetle ilgili pek çok mesaj verdi, silahlanma yarışından ise endişeyle söz etti. Putin, ABD Başkanı Donald Trump’ın Uluslararası Orta Menzilli Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) çekilmesine değinerek, silah kontrol sisteminin çökmesi konusunda ciddi bir risk bulunduğunu ifade etti. Nükleer çağrı Trump’la geçen ay yaptıkları son telefon görüşmesinin stratejik silahların kont rolüne yönelik belirli bir iyimserlik yarattığını belirten Putin, “bunların kontrolüne ilişkin müzakerelere gayri resmi olarak nükleere sahip olan ülkelerin de davet edilmesi gerektiğini” söyledi. ABD’yle gerilim kaynağı olan Venezüella’da askeri üs kurmayı planmadıklarını belirten Putin, bir diğer sorun başlığı olan İran için ise “nükleer programı en fazla denetlenen ülke” ifadelerini kullandı. Rusya Devlet Başkanı ayrıca, Normandiya Çıkarması’nın yıldönümü etkinliklerine davet edilmemesinin kendisi için bir sorun oluşturmadığını da vurguladı, “Burada yeterince işim var” şeklinde konuştu. Panda diplomasisi Ekonomik Forum nedeniyle Rusya’da bulunan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Putin, ittifak mesajı verdi. Şi ile “en iyi dostum” dediği Putin, nisan ayında Çin’den gönderilen Ru Yi ve Ding Ding isimli iki dev pandanın yerleştirildiği alanın açılışını yaptı. ‘Çin’den Riyad’a balistik destek’ iddiası ABD’nin Ortadoğu’daki en önemli müttefiklerinden Suudi Arabistan’ın Çin yardımıyla balistik füze programını hızlandırdığı iddia edildi. CNN’in konu hakkında bilgi sahibi üç kaynağa dayandırdığı haberine göre, ABD hükümeti, Riyad’ın Çin destekli programıyla ilgili istihbarat aldı. Suudi Arabistan’ın son dönemde Çin’den hem füze altyapısını hem de teknolojisini geliştirecek alımlar yaptığı öne sürüldü. Ha berde ABD Başkanı Donald Trump’ın alınan istihbaratı ABD Kongresi’nin önemli üyelerine açıklamamasının Demokratların tepkisine neden olduğu belirtildi. Yemen savaşının aktif parçası olan, İran’la gerilimin tırmanmasında da payı olan Riyad’ın söz konusu programının bazı Kongre üyeleri arasında Ortadoğu’da yeni bir silah savaşı ihtimaline karşı endişe uyandırdığı da kaydedildi. İsrail’de ilk eşcinsel bakan İsrail’de erken genel seçim süreciyle birlikte hakkında ki yolsuzluk soruşturmaları ne deniyle zor günler yaşayan sağ cı Başbakan Binyamin Netan yahu, kabinede yaptı ğı değişiklikle çıkış ara yışında. Aşırı sağcı koa lisyon ortağıyla arası bo zulan, ayrıca diğer koalisyon ortağı Yeni Sağ Ohana partisinden Adalet Bakanı Aye let Shaked’i de son seçimlerde yeterli oyu alamadığı için gö revden alan Netanyahu, kabi nede değişikliğe gitti. Netan yahu Shaked’den boşalan Adalet Bakanlığı’na, kendi partisi Likud’dan Amir Ohana’yı atadı. Netanyahu ailesiyle yakınlığı bilinen Ohana, İsrail tari hinde bakanlık koltuğuna gelen ilk açık eşçinsel. Netanyahu’nun bu adımla, hem ülkede geleneksel LGBT Onur Yürüyüşü öncesi bu cepheden oylarını artırmak hem de hakkındaki yolsuzluk soruşturmasını sürdüren savcılığa karşı elini güçlendirme arayışında olduğu yorumları dikkat çekiyor.