Catalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: İLKNUR FİLİZ dishab@cumhuriyet.com.tr 713 HAZİRAN 2019 PERŞEMBE ‘Komplo yazışmaları’Brezilya’nın hapisteki eski devlet başkanı Lula’nın yargılanmasında şaibe iddiası Brezilya’nın, hapisteki eski solcu Devlet Başkanı Lula da Silva’nın, siyasi komplo sonucu ceza aldığına ilişkin tar Sızdırılan metinlerde, Lula’nın davasına bakan tışmada ortaya konan yeni iddia savcı ve hâkimin lar ülke siyasetinde deprem etkisi yarattı. “Oto Yıkama” adı verilen yolsuzluk soruşturması kapsamında verilen hapis cezası ne İşçi Partisi’nin iktidara gelmesine karşı tutumu deniyle geçen yıl favori gösterildiği seçimlerde adaylığı engelle Lula destekçileri önceki gün eylemdeydi. dikkat çekiyor. nen İşçi Partisi’nin eski lideri Lu rak görev yapan Sergio Moro’nun Dallagnol’un ise başka bir yazış la hakkındaki soruşturmayı yü da yer alması dikkat çekti. Sızdı masında İşçi Partisi’nin iktidara rüten savcılarla hâkim arasın rılan yazışmalarda savcıların, se gelmesine karşı endişe içinde ol da “taraflı yargılama” ipuçlarını çimlerden önce Folha de Sao Pau duğu anlaşılıyor. gösterdiği iddia eden yazışmalar, lo gazetesinin, hapisteki Lula ile Savcının, o dönem mahkeme The Intercept Brazil adlı haber si röportaj talebinin Anayasa Mah nin hâkimi olan Moro ile yazış tesi tarafından yayımlandı. kemesi tarafından kabul edilme maları ise yalnız soruşturma Yargıçlıktan bakanlığa sinden rahatsız oldukları görülüyor. Savcıların röportajı engel nın değil kararın tarafsızlığını da sorgulatacak cinsten. Moro’nun, ABD Ulusal Güvenlik lemek için kullanılabilecek stra savcıya soruşturma sürecinin gi Dairesi’nin (NSA) eski çalışanı Ed tejileri değerlendirdikleri, soruş dişatında polis operasyonu öneri ward Snowden’ın sızdırdığı bel turmanın başındaki Savcı Deltan sinde bulunduğu, İşçi Partisi’nin geleri yayımlamasıyla tanınan bir açıklaması hak Glenn Greenwald’a ait haber sitesinin paylaştığı Telegram adlı mesajlaşma programından yapılan 25 yıla varan hapis kararı Lula’ya verilen kında ise hapis cezaları, bir kısmı henüz yük sek mahkeme tarafından onanmasa da, top yazışmalarda, mahkemenin eski lamda 25 yılı buluyor. En büyük ceza, rüşvet bağlantıları araştırılan yargıcı ve bugün Devlet Başkanı bir şirkete arkadaşına ait bir çiftlik evinin restorasyon işinin ihale edilmesi aşırı sağcı Jair Bolsonaro’nun kabinesinde Adalet Bakanı ola nedeniyle verilmişti. Ülkenin, “tropik Trump” lakaplı Devlet Başkanı Bolsonaro, geçen yıl yaptığı bir konuşmada Lula’nın hapiste çürümesini umduğunu söylemişti. “Bu delice açıklamaları nasıl çürütebiliriz” şeklinde soru yönelttiği savunuluyor. Grev çağrısı Sızıntı iddialarının ardından, siyasi kutuplaşmanın arttığı Brezilya’da tansiyon daha da yükseldi. Lula’nın avukatları tarafından, eski devlet başkanının salıverilmesi başvurusunu ele alması beklenen Anayasa Mahkemesi’nin konuyu önceki gün gündeme almadığı bildirildi. Lula’nın serbest bırakılması için sokaklarda gösteriler düzenlendi, İşçi Partisi ve sendikaların yarın grev için hazırlık yaptığı belirtildi. Bolsonaro destekçileri ise haber sitesinin sahibi Greenwald’in sınır dışı edilmesini istedi. Basında tepkilerin odağındaki Moro’nun istifası istenirken gazetelere konuşan yüksek yargıçlar her ne kadar yazışmalar yasadışı yöntemlerle elde edilmiş olsa da tarafsızlığın ihlal edildiğinin ortaya çıktığı görüşünde. Haberde isimleri geçen savcılarsa yazışmalarda bir sorun olmadığını savunuyor. Johnson’ın vaadi, hemen Brexit İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma sürecinde (Brexit) yaşanan başarısızlık sonrası Theresa May’den boşalacak başbakanlık koltuğunun adaylarından eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson, kampanyasını dün başlattı. May’in, liderliğini bıraktığı Muhafazakâr Parti’deki yarışta adı öne çıkan Johnson, Brexit’i 31 Ekim’e kadar hayata geçirme vaadinde bulundu. Londra ve Brüksel’in üzerinde anlaştıkları Brexit anlaş masının İngiltere parlamentosunda üç kez reddedilmesi üzerine, anlaşmasız ayrılığı önlemek üzere May hükümetinin talebiyle çıkış süre ci 31 Ekim’e ertelenmişti. ‘Erteleme yenilgidir’ Partililere yeni bir ertelemenin, İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn’in iktidara gelmesiyle sonuçlanacağı mesajı veren Johnson, “Anlaşmasız ayrılığı savunmuyorum ancak bunun için ciddi şekilde hazırlanmalıyız. Erteleme yenilgidir” ifadelerini kullandı. Öte yandan, İşçi Partisi ve Muhafazakârlar arasında kimi milletvekillerinin bu ay sonunda, anlaşmasız ayrılık seçeneğini ortadan kaldıracak bir tasarıyı meclise sunacakları bildirildi. Hong Kong ayakta Hong Kong’da şüphelilerin anakara Çin’e iade edilmesini kolaylaştıran tartışmalı yasa tasarısına karşı haftalardır süren protestolar, şiddetli çatışmalara sahne oldu. Çoğu öğrenci gençlerden oluşan on binlerce kişi dün tasarının ikinci kez görüşüleceği şehir meclisi önünde toplanırken Hong Kong’un önemli iki ana yolunu da kapattı. Bazı protestocular hükümet binasına girmeye çalışırken polis kalabalıklara biber gazı, plastik mermi ve tazyikli su ile sert müdahalede bulundu. Kimi eylemcilerin, 2014’te demokrasi yanlısı protesto dalgasında olduğu gibi ellerindeki şemsiyeleri kalkan şeklinde kullanması dikkat çekti. Oturum ertelendi Hong Kong yönetimi ise gösteriler sonrası tasarının meclisteki ikinci görüşmesini askıya aldı. Çin’e bağlı özerk yönetim Hong Kong’da pazar günü “iade yasasının iptal edilmesi” talebiyle düzenlenen protestoya yüz binlerce kişi katılmıştı. Protestonun, bölgenin Çin’e bağlandığı 1997 yılından beri en kalabalık miting olduğu değerlendirmesi yapı lıyor. Tasarının yasalaşması halinde Çin, Tayvan ve Makao’daki yetkililerin cinayet ve tecavüz gibi suçlarla yargılanan şüpheliler için iade başvurusu yapabileceği belirtiliyor. Hong Kong yetkilileri, siyasi ya da dini suçlardan yargılanan kişilerin iade edilmeyeceğini söylüyor. Diğer yandan baroların, insan hakları örgütlerinin de aralarında olduğu cephe ise bunun Hong Kong’un bağımsız yargısına müdahale anlamına geleceği, Pekin’in muhaliflere baskısını daha da artırmasına yol açacağı görüşünde. göçmen anlaşmasını açığa çıkardı! ABD Başkanı Donald Trump, Meksika ile yoğun tartışmalar eşliğinde müzakere ettiği göç anlaşmasına ilişkin detayları yanlışlıkla ifşa etti. Trump basına verdiği demeç sırasında anlaşma detaylarının bulunduğu belgeyi cebinden çıkarıp elinde sallayınca gazeteciler çekilen fotoğraflardan bazı bilgileri edinebildi. ABD basınına yansıyan haber lerde, belgede ABD’den sığınma talep eden Orta Amerikalıların başvuruları değerlendirilirken Meksika’da tutulacakları ve Meksika’nın “güvenli üçüncü ülke” statüsü kazanacağı maddelerinin yer aldığı iddia edildi. Abe, 42 yıl sonra İran’ı ziyaret eden ilk Japonya Başbakanı oldu. İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Abe’yi resmi törenle karşıladı. Tokyo’dan İran arabuluculuğu ABD ile İran arasında, yaptırımlar ve Basra Körfezi’ndeki ticaret yollarının hâkimiyeti nedeniyle artan gerilimin düşürülmesi için Tokyo yönetimi devrede. Japonya Başbakanı Şinzo Abe ve Dışişleri Bakanı Taro Kono, arabuluculuk çalışmaları için görüşmelerde bulunmak üzere dün Tahran’a gitti. 42 yıl aradan sonra Tahran’ı ilk kez ziyaret eden Japonya Başbakanı olan Abe’nin iki günlük mesaisinde dün İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yle görüşmesinin ardından bugün de İran’ın dini lideri Ali Hamaney ile bir araya geleceği bildirildi. Gözler petrol yaptırımlarında Bir İranlı yetkili, Abe’nin petrol yaptırımlarının gevşetilmesi konusunda aracı olabileceğini söyledi. Trump yönetimi, İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) çekilmesinin ardından, petrol ticaretini sıfırlamayı hedefleyen yaptırımlarla Tahran üzerinde ki baskıyı artırıyor. Körfez’de geçen ay Suudi petrol tankerlerini hedef alan ve İran’ın suçlandığı sabotajların ardından ABD, bölgeye savaş gemisi ve uçakları sevk etmişti. Sabotaj iddialarını reddeden İran ise JCPOA’ya taraf olan Avrupa ülkelerine, anlaşmanın ticari yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda uranyum zenginleştirme düzeyini yükseltme uyarısında bulunmuştu. Abe, ülkesinden ayrılmadan önce yaptığı açıklamada “Japonya, bölgede barış ve istikrarın sağlanabilmesi için üstlenebileceği kadar rol almak istiyor” dedi. Almanya Dışişleri Bakanı Haiko Maas’ın ardından Abe’yi ağırlayan Ruhani ise ziyaretin öncesinde, “ABD’nin elinde İran’a baskı için başka seçenek kalmamıştır. Baskı ve tehditleri sona erecektir” ifadelerini kullandı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Japon mevkidaşıyla petrole bağımlı kalmayacak şekilde mali politikaları yeniden gözden geçirdiklerini söyledi. İsrail, Suriye’yi yine hedef aldı İsrail’in Suriye’nin güneyinde yer alan Dera bölgesinin kuzeybatısındaki Tel el Harra’ya füze saldırıları düzenlediği bildirildi. Suriye resmi ajansı SANA, orduya ait radarların dün sabah saatlerinde İsrail’den gelen saldırıları tespit ettiğini, atılan füzelerden bazılarının hava savunma sitemi tarafından düşürüldüğünü duyurdu. Muhaliflere yakın, Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, saldırının İran destekli Hizbullah milislerinin konuşlu olduğu noktaları hedef aldığını aktarırken füzelerden bazılarının maddi hasara neden olduğunu kaydetti. ‘İdlib’de ateşkes’ Öte yandan, Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi Başkanı Tuğgeneral Suriye’nin kuzeyinde buğday mahsulüne ilişkin Şam yönetimi ile Ankara’nın terör örgütü olarak gördüğü YPG/ PYD arasında gerilim yaşandığı belirtiliyor. Bölgede kimi tarlalarda yangın çıkarken taraflar hem birbirini hem de IŞİD’i suçluyor. Ayrıca Şam yönetimi ile PYD’nin buğday mahsulünü satın almak için birbiriyle mücadele ettiği savunuluyor. Kupçişin, İdlib gerilimi azaltma bölgesinde Rusya ve Türkiye arabuluculuğunda “12 Haziran saat 00.00 itibarıyla” ateşkesin sağlandığını duyurdu. Husiler, Suudi havaalanına füze attı Yemen’de Hadi hükümetine bağlı güçlere karşı savaşan Husilerin Suudi Arabistan’ın Abha Uluslararası Havaalanı’na seyir füzesiyle saldırıda bulunduğu bildirildi. Hadi yönetimine destek veren uluslararası koalisyonun öncülüğünü yapan Suudi Arabistan tarafından yapılan açıklamada, saldırıda farklı ülkelerden, aralarında 2 çocuğun da bulunduğu 26 sivil yolcunun yaralandığı duyuruldu. Saldırının, “Husilere İran desteğinin ve yeni özel silahlara kavuştuklarının kanıtı olduğu” savunuldu. ÖZLEMLE ANIYORUZ 1980 öncesi CHP Gençlik kollarından mücadele arkadaşımız, yoldaşımız; MEHMET BÖLÜK’ü sevgi, saygı ve özlemle anıyoruz. “Sevgili Mehmet! Yarım kalan hesabın 23 Haziran’da görülecek ve her şey çok güzel olacak” Her yıl olduğu gibi bu yıl da 13 Haziran 2019 perşembe günü saat 14.00’te Karacaahmet Mezarlığı’nda Bölük’ün kabri başında toplanıyoruz. Karacaahmet’teki törenin ardından Büyükada’ya geçerek saat 17.00’de Mehmet Bölük Anıtı önünde düzenlenecek anma töreninin ardından arkadaşımızı yadetmek için yemekte biraraya geliyoruz. Abdullah Aydın, Ahmet Bölük, Ahmet Yoldar, Deniz Tüfekçi, Engin Öztan, Ertuğrul Gülsever, Esat Aycibin, Fevzi Durgun, Gürbüz Kara, Halil Sarıca, Haluk Akpek, Havva Aydın, İbrahim Yener, Kenan Özüdoğru, Kudret Kitapçı, Mehmet Erzincan, Miyase İlknur, Murat Öztürk, Sami Bayar, Şevki Bakırcı, Tahir Çelik, Turhan Tuna Şen, Ümit Sılan ve Ziya Çıkıt. Muhalif lider Navalny de gözaltına alınan isimlerden. Gözaltı protestosuna dev gözaltı Rusya’da “satış amaçlı uyuşturucu bulundurma” suçlamasıyla gözaltına alınmasının ardından yoğun tepkiler üzerine serbest bırakılan araştırmacı gazeteci Ivan Golunov’a uygulanan kötü muamele, yüzlerce kişinin katıldığı gösteriyle protesto edildi. Gazeteciye şiddet uyguladığı iddia edilen polislerin cezalandırılması için dün yapılan gösteride kimi yabancı ajansa göre, muhalif lider Aleksey Navalny’nin de aralarında olduğu yaklaşık 400 kişi gözaltına alındı. “Polis terörünü durdurun” sloganlarının atıldığı protestoda gözaltına alınanların polis arabalarının camlarına “Ben Ivan Golunov’um” yazan afişler astığı aktarıldı. Yerel yöneticilerin yolsuzlukları hakkındaki haberleriyle tanınan Golunov’un geçen hafta sonu gözaltına alınması ve polis tarafından darp edildiği iddialarının ardından Rusya’nın üç büyük gazetesi “Ben Ivan Golunov’um” manşetleriyle çıkmıştı. Ulusal ve uluslararası tepkilerin ardından gazeteci hakkındaki suçlamaların düşürüldüğü ve serbest bırakıldığı açıklanmıştı. MEKSİKA’DA BİR GAZETECİ DAHA KATLEDİLDİ... Gazetecilere yönelik şiddetin dorukta olduğu Meksika’da bir basın emekçisi daha suikast sonucu yaşamını yitirdi. Tabasco Times gazetesi, 15 yıl boyunca kurumda muhabirlik yapan Sarabia’nın evinin önünde motosikletli saldırganlar tarafından açılan ateşte yaşamını yitirdiğini duyurdu. Sarabia bu yıl Meksika’da öldürülen altıncı gazeteci oldu. Ülkedeki siyasi yozlaşma ve uyuşturucu ticaretine bağlı şiddet nedeniye 2000’lerin başından bu yana Meksika’da 200’den fazla gazetecinin öldürüldüğü tahmin ediliyor. Bu cinayetlerin çoğunda failler bulunamadı. Sınır Tanımayan Gazeteciler’e göre Meksika basın çalışanları için dünyanın en tehlikeli üçüncü ülkesi. Meksika’nın önünde yer alan iki ülke ise iç savaşta olan Afganistan ve Suriye.