Catalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: İLKNUR FİLİZ Pazar ayini kana bulandı Filipinler’de Müslüman Moro halkına geniş kapsamlı özerklik sağlanması için yapılan referandumda “evet” oyu çıkmasının ardından gerilimin yüksek olduğu Mindanao bölgesi, dün bir kiliseye düzenlenen bombalı saldırılarla sarsıldı. Ülkenin güneyindeki Mindanao bölgesine bağlı Sulu Adası’ndaki Jolo Katolik Kilisesi’ni hedef alan çifte saldırıda en az 20 kişi yaşamını yitirirken 81 kişi de yaralandı. İlk patlama kilisedeki pazar ayini sırasında meydana gelirken, ikinci bomba yaralıları kurtarmak için bölgeye gelen askeri araçları hedef aldı. Ebu Seyyaf şüphesi Mindanao bölgesindeki bombalı saldırıda en az 20 kişi yaşamını yitirdi, 81 kişi yaralandı. Yaşamını yitirenlerin 12’sinin sivil, sekizinin de asker olduğu bildirildi. Savunma Bakanı Delfin Lorenzana, “korkak bir AtatraaşfeınAaBgDeçti terör eylemi” olarak nitelendirdiği saldırıyı gerçekleştirenlerin bulunarak adalet önünde hesap vereceğini ifade etti. Olaya ilişkin soruşturma başlatılırken gözler, daha önce aynı kiliseyi hedef almış olan IŞİD bağlantılı Ebu Seyyaf örgütüne çevrildi. Filipinler’de ülkeyi yöneten Katolik hükümet, uzun yıllardır Ebu Seyyaf’ın da içinde bulunduğu radikal İslamcı örgütlerle mücadele ediyor. Moro Müslümanları’nın yoğun olarak yaşadığı Mindanao’da geçen hafta yapılan referandumda halkın yüzde 85’i özerlikten yana oy kullanmıştı. Sulu Adası ise özerkliği kabul etmeyen bölgelerden biri olmuştu. Filipinler’in güneyindeki diğer bazı yerleşim yerlerinde de gelecek ay Müslüman özerk bölgeye katılım konusunda halkoylamasına gidilecek. Teksas’ta Meksika duvarının inşasına karşı protestolar vardı. Trump: O duvarı yapacağız ABD Başkanı Donald Trump, hükümetin 35 gün boyunca kısmen kapalı kalmasına neden olan Meksika sınırına yapılacak duvara ilişkin ısrarını sürdürüyor. Duvarın inşası için istediği 5.7 milyar dolarlık bütçeye ilişkin Kongre’deki Demokratlarla süren anlaşmazlığa rağmen federal hükümetin 15 Şubat’a kadar yeniden açılması talimatı veren Trump, önceki gün Twitter hesabından konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Trump, “21 gün çok hızlı geçecek. Anlaşma kolay olmayacak ama Demokratlarla pazarlık en kısa sürede başlamalı. O duvarı yapacağız” ifadelerini kullandı. Öte yandan, ABD’de Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Başkanı Nancy Pelosi ile Başkan Trump arasında duvar krizine ilişkin polemik, karşılıklı açıklamalarla devam ediyor. Pelosi, hükümetin yeniden açılmasına rağmen Trump’ın yarın yapılması planlanan geleneksel Birliğin Durumu konuşması için mecliste söz vermeyeceğini açıkladı. Trump, daha önce Pelosi’nin konuşmayı erteleme çağrısında bulunan mektubuna, Demokrat liderin yurtdışı gezilerini erteleyerek misillemede bulunmuştu. Trudeau Pekin elçisini görevden aldı Çinli teknoloji devi Huawei’nin Mali İşler Direktörü (CFO) Ming Vancou’nun ABD’nin talebi üzerine Kanada’da gözaltına alınması nedeniyle PekinOttawa hattında yaşanan gerilim sürüyor. Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Ming’in ABD’ye iade edilmesine karşı çıkan Pekin Büyükelçisi John McCallum’u görevden aldığını açıkladı. Kanada Başbakanlık Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamada Trudeau, McCallum’a hizmetleri için teşekkür etti. Kanada’nın Çin Büyükelçisi John McCallum, iki ülke arasında diplomatik krize neden olan Ming Vancou’nun davası hakkında basına yaptığı açıklamalarla, muhalefet partilerinin hedefi haline gelmişti. Kanada’nın ABD’ye iade sürecini iptal etmesi gerektiğini savunan McCallum, Ming’in kendini savunma konusunda elinde güçlü deliller olduğunu söylemişti. Duruşma şubatta Huawei CFO’su Ming Vancou’nun ABD’ye iadesi davası, 6 Şubat günü Kanada’nın Vancouver kentinde yapılacak duruşmayla başlayacak. Çinli teknoloji devi Huawei’nin sahibi Rin Cingfey’in kızı ve şirketin CFO’su Ming, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını delmek suçlamasıyla 1 Aralık 2018’de Kanada’nın Vancouver kentinde tutuklanmıştı. Kanada mahkemesi, 10 milyon Kanada doları kefaletle Ming’in şartlı salıverilmesine hükmetmişti. Venezüella’nın Washington’daki askeri New York’un ünlü meydanlarından Union Square’de Venezüella Devlet temsilcisi, Guaido’ya bağlılığını açıkladı Başkanı Nicolas Maduro’ya destek gösterisi düzenlendi. Venezüella’da yüksek mahkemenin yetkilerini elinden aldığı, Batı destekli Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’nun kendisini “geçici başkan” ilan etmesiyle başlayan siyasi kaos ortamında saf değiştiren ilk isim, ülkenin ABD’deki askeri ataşesi Jose Luis Silva oldu. ‘İhanet’ Ülkedeki siyasi gidişat bakımından tavrı büyük önem taşıyan ordu içinde şu ana dek Devlet Başkanı Nicolas Maduro iktidarına karşı bir çatlak ses çıkmamıştı. Venezüella’nın Washington Büyükelçiliği’nde videoya kaydedilen konuşmasında Silva, “Tek çözüm, Juan Guaido’yu geçici devlet başkanı ilan etmek. Silahlı kuvvetlere mesajım şu: Halkımıza iyi davranın. Milletimizin egemenliğini savunmamız için bize silahlar verildi. Biz hiçbir zaman iktidardaki mevcut hükümeti savunmak için eğitilmedik” ifadelerini kullandı. Daha sonra Reuters’a demeç veren Silva, ABD’deki iki diplomatın daha kendisi gibi Guaido’yu ülkenin lideri olarak tanıdıklarını iddia etti. Guaido ise Silva’ya teşekkür edip diğer ordu mensuplarının da kendisine katılmalarını istedi. Venezüella Savunma Bakanlığı ise Albay Silva’yı vatana ihanetle suçladı. Öte yandan, Washington ile diplomatik ililişkileri kesen Venezüella’nın Dışişleri Bakanlığı, ülkedeki ABD’li diplomatların ülkelerine döndüklerini duyurdu. Bakanlığın açıklamasında karşılıklı ticari ilişkileri ve göçmenlerle ilgili işlemleri yürütmek üzere iki ülkede ofislerin açılmasını müzakere etmek üzere sınırlı sayıda diplomatın 30 gün süreyle Venezüella’da kalacağı belirtildi. Venezüella’da 8 gün içinde er ken seçim ilan edilmediği takdirde, Guaido’yu başkan olarak tanıyacaklarını açıklayan Avrupa ülkelerine ise Moskova’dan tepki geldi. İngiltere, Hollanda, İspanya ve Fransa tarafından önceki gün verilen ültimatoma karşı açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakanlığı, “bağımsız bir ülkenin iç işlerine açık bir şekilde karışılmasına son verilmesi gerektiğini” belirtti. Maduro: Tarihi bir savaştayız Venezüella’da 23 Ocak’ta, Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’nun kendisini “geçici devlet başkanı” ilan etmesinin ardından ilk kez uluslararası basına konuşan Devlet Başkanı Nicolas Maduro, CNN Türk’ten Cüneyt Özdemir ile röportajında Avrupa ülkelerinden gelen erken seçim ültimatomunu reddetti. ‘Ültimatom küstahlık’ Başkanlık Sarayı’nda yapılan söyleşide, ülkesinin “tarihi bir savaştan geçtiğini” belirten Maduro, yaşananların tümünün “Venezüella’yı arka bahçesi gibi gören ABD ile bağlantılı olduğunu” vurguladı. Washing ton Post gazetesinin Guaido’nun talimatı bizzat Trump’tan aldığı şeklindeki haberine atıfta bulunan Maduro, “Bolivarcı devrime karşı uzun zamandır planlanmış ve şimdi hayata geçirilen bir darbe girişimi var” şeklinde konuştu. Kendisine destek veren Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dan övgüyle söz eden Maduro, “Türkiye’nin desteği için mutlu olduğunu” belirtti. Özdemir’in, Guaido ile konuşmak gibi bir planı olup olmadığı sorusuna “diyaloğa açığım” şeklinde yanıt veren Maduro, Avrupa ülkelerinin 8 gün içinde seçim ilan etmesini istemesini ise “küstahlık” olarak nitelendirdi. IŞİD’in elindeki son yerleşim bölgesi olan Bağuz’da ABD destekli operasyon sürerken siviller bölgeyi kamyonlarla terk ediyor. Ankara’ya İdlib ve Adana uyarısı Suriye’de çatışmasızlığın sağlanması için başlatılan Astana sürecinde Türkiye ile ortak çalışan Rusya’dan, Ankara’ya İdlib ve Suriye’nin kuzeyiyle ilgili uyarılar geldi. Rossiya1 televizyonunda açıklamalarda bulunan Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, geçen hafta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında Moskova’da yapılan görüşmede gündeme gelen Adana Mutabakatı ve İdlib hakkında açıklamalarda bulundu. Mutabakat’ın Türkiye’ye küçük sınır ötesi operasyon izni verdiğini hatırlatan Peskov, ancak önemli olanın “Bu uygulamayla devlet dışı bölgesel oluşumların meydana gelmesine izin verilmemesi ve böylece Suriye’nin toprak ve siyasal bütünlüğünün tehdit edilmemesi olduğunu” vurguladı. TSK öncülüğünde ÖSO’yla işbirliği halinde yapılan harekâtlarla Türkiye, Fırat’ın batısında AfrinCerablus hat tını fiilen kontrolü altında tutuyor. ‘Anlaşma uygulanmıyor’ Peskov ayrıca, Erdoğan ve Putin arasında geçen eylül ayının ortasında “tampon bölge” konusunda uzlaşıya varılan İdlib’de “Türkiye’nin anlaşmaları tam olarak uygulamadığını” savundu. Peskov, El Nusra bağlantılı teröristlerin etkinliğini artırdığı İdlib’le ilgili çekincelerin geçen haftaki görüşmenin ardından yapılan basın toplantısında da dile getirildiğini söyledi. Bölgedeki durumun hem Moskova hem de Şam için endişe verici olduğunu belirtti. İsrail, Tanf için ikna çabasında SmlhdlgddeNmkelSeThkbauBetükSiriroeligretr.uekuaaeteeinlinikupuaönBolttnArknn,gnrsmabıairmseisoiednasAeiıBysinnlçuunknTtrİyıemyitedeBtüpsDBeaneerleyeieeiagEmu’aririr’rsDkiabnErpi’ynlzüaldgmenbsdaaylsiehelideseeyiTçlöütrndaloeBlımiTura’edelaegr’nalryğşdseunnigeaiar’gğedmıknönıntöeüınerğğalrrşnniüeiat,rNifinmli.nukıİ.uŞykiaüafırnsrnAççÜgüüeini’TalamımşöetdrePebeneBenİwransNamensrgdtyvneiukıaraDdsnliaıarisiceüreidlndmsmmkneüeanDl’e’vyetknBaeiyütiikd’ran’esröepaeüoknetçedsabraim,enianlgd’nizndedkneşiGhdıİdblnyeünoüreabeeibeeaiçolaeaai.rnnlrupaedenğ dishab@cumhuriyet.com.tr 28 OCAK 2019 PAZARTESİ 7 Brumadinho’daki maden atık barajının çökmesinin ardından 250 kişi halen kayıp. Brezilya’da ikinci baraj alarmı Brezilya’nın güneybatısındaki Minas Gerais eyaletinde cuma günü bir maden atık barajının çökmesiyle meydana gelen faciada ölü sayısı artarken aramakurtarma çalışmaları, yakınlardaki bir başka barajın çökme tehlikesi nedeniyle durduruldu. Brumadinho kentindeki Corrego do Feijao barajını işleten Brezilyalı madencilik şirketi Vale SA’ya ait başka bir barajın çökme tehlikesi nedeniyle bölgede yaşayan yaklaşık 25 bin kişinin evlerinden tahliye edildiği bildirildi. Bir itfaiye yetkilisi Reuters’e yaptığı açıklamada 37 kişinin cansız bedenine ulaşıldığını söylerken halen 250 kişinin kayıp olduğu bildirildi. Eyalet valisi, önceki gün yaptığı açıklamada, “artık hayatta kalan birilerini bulmanın imkânsız olduğunu” söylemişti. Şirketin hesapları donduruldu Diğer yandan, dünyanın en büyük demir üreticisi olan Vale SA’nın 1.3 milyar dolarlık banka hesabının dondurulduğu açıklandı. Ibama ve Semad adlı eyalet çevre koruma ajansları, şirkete 100 milyon dolara yakın ceza kesti. Şirket, olay sonrası civarda yer alan Corrego do Feijao madenindeki çalışmaları durdurduğunu duyurdu. Ülkenin yarısına yakınında kontrolü elinde tutan Taliban, barışın ardından geçici süre hükümette yer alabileceklerini duyurdu. Afganistan’da ‘ilerleme’ sağlandı ABD ile Taliban arasında Katar’da altı gün boyunca devam eden barış görüşmeleriyle ilgili Washington cephesinde “ilerleme sağlandı” mesajı geldi. Katar’da önceki gün sona eren görüşmelerin ardından Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani’ye bilgi vermek üzere Kâbil’e geçen ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Twitter’dan yaptığı açıklamada “Buradaki görüşmeler, daha verimli (...) Bu hayati meselelerde önemli ilerlemeler kaydettik” ifadelerini kullandı. Taliban, önceki gün El Kaide ve IŞİD’in ülkeyi ABD ve müttefiklerine karşı kullanmayacağı güvencesi karşılığında ABD’nin 18 aylık süre içerisinde Afganistan’daki güçlerini çekmeyi kabul ettiğini duyurmuştu. Taliban’dan dün yapılan açıklamada ise olası bir barışın ardından örgütün hükümette yer alacağı belirtildi. Taliban tarafından aktarılan uzlaşı noktalarıyla ilgili ABD’den henüz bir teyit gelmedi. Halilzad, önceki gece “Bu yolda ilerleyeceğiz ve kısa zamanda müzakerelere yeniden başlayacağız. Çözülmesi gereken bir miktar sorun var” şeklinde konuşmuştu. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise görüşmelere ilişkin “ABD, Afganistan’ın uluslararası terörizmin bir sığınağı olmasını engellemek ve askerlerimizi eve geri getirmek amacıyla barış sürecine dahil oluyor” ifadelerini kullandı. ‘Çekilme, Körfez ülkelerini korkuttu’ Lübnan Hizbullahı’nın lideri Hasan Nasral lah, Suriye ve Filistin’e ilişkin El Mayadin televizyonuna yaptığı açıklamalarla iki aylık suskunluğunu bozdu. ABD’nin Suriye’den çekilme kararının, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile müttefiki ülkeleri korkuttuğunu savunan Nasrallah, bu ülke temsilcilerinin Abu Dabi’de toplantı yaparak yeni bir strateji izlemeye karar verdiklerini öne sürdü. Bu toplantıda “Türkiye’nin İran’dan daha tehlikeli olduğu” kanaatine varıldığını iddia eden Nasrallah, Suriye’nin Arap Birliği’ne dönmesi, Sudan lideri Ömer el Beşir’in Şam ziyareti gibi adımların atıldığını belirtti. Nasrallah, Arap ülkelerinden üst düzey yetkililerin Suriye’nin başkenti Şam’ı ziyaret ettiğini söyledi ancak isim vermekten kaçındı. Tünel polemiği Nasrallah, İsrail’in başlattığı Kuzey Kalkanı operasyonu ve Hizbullah’a ait olduğunu iddia ettiği tüneller hakkında da açıklamada bulundu. Tüneller için “Bunların kimler tarafından veya ne zaman kazıldığını duyurmak zorunda değiliz. Bize sürpriz gelen ise İsrail’in bu tünelleri geç keşfetmesi oldu. Orada 13 yıl öncesinden kalma tüneller bile var. Bu da İsrail istihbaratının başarısızlığını teyit ediyor” ifadesini kullandı. Nasrallah’a yanıt veren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise Hizbullah’ın bu tünelleri son dönemde kazdığını ve “6 hafta içinde örgütün bir silahını ellerinden aldıklarını” savundu. C MY B