Catalog

Pazartesi 16 Mayıs 2016 EDİTÖR: YENER KARADENİZ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Sayıştay’a AKP ‘kilidi’ ekonomi 9 AKP’nin yaptığı yasal değişikliklerle kamu kurumlarının harcamalarını denetleyen Sayıştay’ı nasıl kilitlediği TBMM’nin yanıtı ile ortaya çıktı. Denetimde 6 yıllık açık var TBMM Başkanlığı, kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumla rının bütün ge lir ve giderleri ile mallarını Mec lis adına denet leyen Sayıştay’ın 2005’ten 2011’e MUSTAFA ÇAKIR kadar bazı denetim raporlarını TBMM’ye sunmadığını ka bul etti. Böylece, muhalefet partileri TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yıllardır di le getirdikleri kamu idarele rinin harcamalarının yeterli oranda denetlenemediği eleş tirilerinde haklı çıkarken, Meclis Başkanlığı, raporların hazırlanamamasına “yasalar da yapılan değişiklikler ile yasalar arasındaki uyumsuz lukları” gerekçe gösterdi. Meclis’e sunulmadı CHP Eskişehir Milletvekili Cemal Okan Yüksel, TBMM Başkanlığı’na Sayıştay’ın 2006 yılından bu yana yıl hangi raporları Meclis’e sunduğunu sor du. Önergeye TBMM Başkanlığı ve Sayıştay ayrı ayrı yanıt verdi. TBMM Başkanlığı yanıtında, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası’nın yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2005 tarihinden, 6085 sayılı Sayıştay Yasası’nın yürürlüğe girdiği 19 Aralık 2010 tarihine kadar Sayıştay’ın Genel Uygunluk Bildirimi ve eki raporların TBMM’ye sunulduğunu, ancak Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu, Faliyet Genel Değerlendirme Raporu ve Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporu’nun Meclis’e sunulmadığını bildirdi. TBMM Başkanlığı, bu raporların eski Sayıştay Yasası’nda hüküm bulunmaması ve Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası ile Sayıştay Yasası’nın “uyumlu olmaması” nedeniyle Meclis’e sunulamadığını bildirdi. Mevzuat değişikliği Yeni Sayıştay Yasası’nın 19 Aralık 2010 tarihinde yürürlüğe girdiğine dikkat çeken TBMM Başkanlığı yanıtında, bu yasaya göre en geç 1 yıl içerisinde çıkarılması gereken dene time ilişkin yönetmeliklerin sürenin bitimine iki gün kala 17 Aralık 2011 tarihinde yürürlüğe girdiğini belirtti. TBMM Başkanlığı, bu nedenle Genel Uygunluk Bildirimi hariç 2010 yılına ait diğer Sayıştay raporlarının da TBMM’ye sunulmadığını kaydetti. TBMM Başkanlığı, 2011’e ait raporların da TBMM’ye sunulmadığını bildirdi. 2012’de Sayıştay Yasası’nda yapılan değişiklikle Sayıştay’ın yerindelik denetimi yapamayacağına vurgu yapıldığını, ayrıca denetime iliş kin usul ve esasların yeniden düzenlendiğini belirten TBMM Başkanlığı, “Değişikliğin yapıldığı dönemde kamu idarelerinin denetimleri tamamlanmış, ancak taslak raporların Sayıştay dairelerinde ve Rapor Değerlendirme Kurulu’nda görüşülmesine ilişkin süreç tamamlanmamıştır... Sayıştay dairelerinde ve Rapor Değerlendirme Kurulu’nda taslak raporların yeni yasal düzenlemeye uygun olmadığı görüşü benimsenmiştir” bilgisini verdi. l ANKARA uy‘uMmushuazsleubğe u’ mdkmlBiağkaesSalTaeniiyeennadnükıtnrylliırae“anlğMaMıekSnnşrıkiunanlatleyelımyaydalğıeci”yunıTiıuİlşrksiB’maBtsmıthatnanüaiMaasyeryy2sttuBadMüie0eRfzisaelkı’ke1lbatşyntu1nipkMeetdkyğMiiaolakı.uiesslnlaınrniunnrullsiıiadnkeyğt’Dnuueaeıi,ulenllişn vkvSbT2elilelanerinaBen0Sr2uyİnieş2ıMnisal1t,sım2ld00lştydıaFenMDtai1ıenyiar1şda1rthem’ddılytmyy2ilaiesğıyaiıı’ene.lğıteyrDeıendhiöırskrtRınBRşayaaluleaıGnaepnanaDnbpnşnpgorecuieikdioıtiorltnlDadniliebrmıbarrennueiemuirrasrdall’tıdığnnrğeiiDybaimleieuae.ıaieR2lnnrydgiGğMl0aiaişope1ea0yorka Tasarruflar azalacak Kani Beko, Dost Cam’dan atılan işçilere destek verdi. ‘Kiralık işçi’ yasası için iptal yolu Çiğli Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Dost Cam Fabrikası’nda süren eyleme destek veren DİSK Genel Başkanı Kani Beko, bir yandan işçiler sendikal haklarını kullandıkları için işten çıkarılırken, bir yandan da işçi sınıfı aleyhine yasaların TBMM’den geçtiğini söyledi. Beko “AKP milletvekilleri sabahlara kadar mesai yaparak işçilerin asla emekli olamayacakları, kıdem tazminatı alamayacakları bu yasaya ‘evet’ dediler. Maalesef diğer konfederasyonlar da bu süreçte DİSK’i yalnız bırakıp köleliğe onay verdiler. Cumhurbaşkanı bu hukuk dışı yasayı onaylarsa mutlaka Anayasa Mahkemesi’ne gideceğiz ve yasanın iptalini isteyeceğiz” dedi. 117 işçi eylemde DİSK’e bağlı Cam Keramikİş’e üye oldukları içir işten atıldıkları iddia edilen 117 işçi 44 gündür eylem yapıyor. Çiğli Organize Sanayi Bölgesi yönetim binasının önünde toplanan DİSK, KESK ve TMMO temsilcileri ve sendikacılar Dostcam fabrikasına kadar yürüdü ve işçilere destek verdi. l Ekonomi Servisi IMF’ye göre, Türkiye’nin gayri safi milli tasarruf oranı bu yıl yüzde 15.4 olacak. Bu oran 2017’de yüzde 14.9’a, 20182021 yıllarında ise yüzde 14.6’ya gerileyecek Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye’nin gelecek 5 yıllık süreçte yüzde 15’lik tasarruf oranlarının gerileyeceğini tahmin etti. IMF tahminlerine göre Türkiye’nin gayri safi milli tasarruf oranı bu yıl 15.4 olacak. Gelecek yıl bu oran 14.9’a gerilerken, 20182021 döneminde ise yüzde 14.6 düzeyinde gerçekleşecek. IMF tahminleri hükümetin Orta Vadeli Plan’da (OVP) belirlediği öngörülerin altında kaldı. OVP’ye göre, Türkiye’nin tasarruf oranı 2016’da yüzde 16.5, 2017 yılında yüzde 17.2, 2018 yılında da yüzde 17.8’e çıkacağı öngörülüyordu. En yüksek Katar’da IMF verilerine göre, 2016 yılı itibarıyla tasarrufların milli gelire oranında, dünya genelinde Katar yüzde 52.7 ile yine başı çekecek. Katar’ı yüzde 47.1 ile Singapur, yüzde 44.4 ile dünyanın en kalabalık ülkesi Çin izleyecek. l Ekonomi Servisi Panama dördüncü Listenin dördüncü sırasında, yüzde 39.9 tasarruf oranı ile son dönemde vergi cennetleriyle ilgili belgelerle gündeme gelen Panama yer alacak. Bu ülke yi yüzde 35.3 ile Norveç, yüzde 35.2 ile Güney Kore takip edecek. Dünyanın en büyük ekonomisi ABD’nin gayri safi tasarruf oranı yüzde 17.5 olacak. Bu oran Japonya’da yüzde 25.6, Rusya’da ise yüzde 25.5 olarak gerçekleşecek. Avrupa Birliği ülkeleri arasında da söz konusu oran 2016’da İngiltere’de yüzde 13.7, Almanya’da yüzde 27.5, Fransa’da yüzde 21 ve İspanya’da yüzde 22.7 olacak. ‘İranTürkiye ilişkisi hâlâ zayıf’ ABD’li medya, olumlu gelişmelere rağmen Türkiyeİran ekonomik ilişkilerinde beklentilerin karşılanmadığını savundu. Amerika’nın Sesi (VOA) haberinde, “Hedefler ve iddialar büyük ama bir yandan da Türkiyeİran ilişkileri arasında dış politika anlaşmazlıkları var” değerlendirmesini yaptı. İran’a ray satış anlaşmasını ve Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal’ın İran ziyaretini olumlu gelişmeler olarak gösteren VOA, buna rağmen Tercihli Ticaret Anlaşması’nın ihracatta sıçrama yaptırmadığını belirtti. Haberde “Türkiye’nin İran pazarını büyütmesi için başta TÜSİAD gibi büyük sermayenin girmesi gerek” görüşüne yer verildi. l Ekonomi Servisi Doğuda iş yok, iş arayan çok! Hareketli bir dönem geçiren Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da iş arayanların yaptığı başvurular 20142015 döneminde yüzde 98, son bir yılda ise yüzde 35 arttı. Firmaların yayımladığı ilanlar ise son bir yılda, 2014 ve 2015’in aynı dönemine kıyasla aynı seviyede kaldı. Kariyer.net’te nisanda 16 bin 292 yeni iş ilanı yayımlanırken bu sayı; Nisan 2015’e göre yüzde 1 arttı, marta kıyasla yüzde 3 düştü. Yayınlanan 58 bin 178 toplam iş ilanı sayısı; Nisan 2015’e oranla yüzde 3; bir önceki aya göre yüzde 4 arttı. Bölge illerindeki ilanlar, Türkiye genelinin yüzde 3’ünü oluşturuyor. Öne çıkan sektörler içinde yüzde 17 ile ilk sırada tekstil geliyor. l Ekonomi Servisi SykesPicot 2016 Asrın en büyük dolandırıcılığının 100. yılı. Araplara, Osmanlı’ya karşı ayaklanma karşılığında bağımsızlık vaat edilirken aynı anda emperyalist devletler, o toprakları SykesPicot anlaşmasıyla paylaşıyorlardı. SykesPicot ile paylaşılan bu topraklar hiç rahat yüzü görmedi,15 yıldır da bir kaos giderek gelişiyor. AKP yönetiminin Osmanlı fantezileri, Türkiye’yi bu kaosun içine çekiyor. 100 yıl sonra kaos Irak, Suriye, Yemen, Libya’da devletler yıkıldı; Lübnan’ın geleceği belirsiz, Ürdün bir sığınmacı dalgası altında eziliyor. IŞİD tüm çevre ülkeleri etkiliyor, Türkiye’yi Suriye’ye çekmeye çalışıyor, Türkiye de NATO’yu Karadeniz’e... Türkiye’nin sınırları geçirgenleşiyor, hazirandan bu yana giderek yoğunlaşan çatışmalar yeni bir boyut kazanıyor. Kürtler, Suriye’de de isyan halinde; ABD, Rusya bu isyanı destekliyor. Irak Kürtleri otonomi ilan etmeye hazırlanıyor. Mısır’da, rejim Sina yarımadasında kontrolü kaybediyor. Yeni petrol fiyatları ortamı körfez monarşilerinin ekonomilerini zorluyor. Suudi rejiminin İran’a karşı, Suriye ve Yemen’de yürüttüğü vekâlet savaşı bölgeyi etkiliyor. Bu savaşlar ve toplumsal dengeleri zorlayan bir yapılanma projesi Suudi rejimin geleceğini tehdit ediyor. The Economist “Avrupa ve Amerika hatalar yaptı ama Arap dünyasının sefaleti esas olarak kendi marifeti”. Bu “savaşlar uygarlıklar çatışması değil, uygarlık içi bir çatışma” diyor. Adeta, ABD ve Avrupa’nın pek bir sorumluluğu yok! Aslında Araplar birbirini yiyor! Aklıma, yıllar önce Andrew Mango ile yaşadığım kısa bir “atışma” geldi. Mango, “Hep Batı’ı suçluyorsunuz. Biraz da aynaya baksanız ya” diyordu. Ben de, “İyi de ne zaman aynaya bakmak için başımızı kaldırsak ayna ile aramızda bir başkasını görüyoruz. Önce siz aradan çekilin bir bakalım” dedim. Mango cevap vermedi. Avrupa’da kapitalizm gelişirken Arap dünyasında başlayan gerilemeye kadar gitmeyelim. Filistin sorununu da bir yana koyalım. Ama, bugüne kadar, bölgedeki en gerici rejimlerin ABD ve Batı tarafından desteklendiğini anımsayalım. SykesPicot’a ilk tekmeyi kim attı? 11 Eylül’den bu yana, Afganistan’da Taliban, Irak’ta Saddam rejimlerinin yıkılmasıyla İran bölgede yükselmeye başladı. ABD Irak’ta direnişi bastıramayınca, çok yararlı bir “rastlantı” olarak SünniŞii düşmanlığı alevlendi. Libya’nın yıkılmasıyla radikal gruplar yeni silah kaynaklarına ulaştılar, Avrupa’ya yönelik bir göç dalgası başladı. Çin’in Ortadoğu’ya girişine bir cevap olarak ve İran ekonomisinin büyük potansiyellerini Batı’ya açmak için başlayan Nükleer anlaşma süreci Arap dünyasında dağılmayı hızlandırdı. ABD ile İran konusunda anlaşamayınca, Suudi rejimi İran’a karşı kendi başının çaresine bakmaya karar verdi. Suudilerin İran korkusu, ABD silahlarına iştahı artırdı. Şimdi, Suriye’de İslamcı çeteleri besliyor, Yemen’de Şii isyancıları bombalıyor, tüm Ortadoğu’da bir Sünni cephe kurmaya çalışıyor, bu arada Lübnan devletine verdiği 3 milyar dolar desteği çekiyor. Suriye savaşı, Rusya’nın bölgeye geri dönmesine, İran’ın, “terörist devlet” kategorisinden çıkarak Batı’yı tehdit eden IŞİD çetelerine karşı savaşan, yüzünü Batı’ya dönmüş bir ülke konumuna geçmesine olanak verdi. İlk tekmeyi ABD attı. SykesPicot düzeni dağılırken Irak, Suriye, Libya’dan sonra, en büyük faturanın, yalnızlaşarak Suudilere yanaşan, sınırları delinen AKP Türkiye’si ile, kendi imalatı bir ekonomiksiyasi krize doğru hızla koşan Suudi Arabistan’ın üzerinde kalacağı söylenebilir. Ayna ile aramızdaki şey ise, orada durmaya daha uzun süre devam ediyor. C MY B