Catalog

16 DUNYA [email protected] Çin’de üst düzey yolsuzluk Çin Devlet Başkanı Şi Jinping’in yolsuzluğa karşı savaşında suçlanan, en üst yetkili eski İç Güvenlik Başkanı ve Politbüro üyesi Zhou Yongkang oldu. 160 milyon doları olduğu söylenen Zhou rüşvet almak, devlet sırlarını ifşa etmekle suçlandı. EDİTÖR: CEYDA KARAN TASARIM: BETÜL BERİŞE Belçikalı siyasetçi ölü bulundu Belçika’da Flaman Sosyal Demokrat Parti’nin eski lideri Steve Stevaert, tecavüz ithamıyla yargılanacağını öğrendikten saatler sonra Albert Kanalı’nda ölü bulundu. Stevaert iddiaları reddediyordu. Savcılar, intihar olasılığı üzerinde duruyor. Cumartesi 4 NİSAN 2015 [email protected] w Rojava’dan ikazlar ABD’de temaslarda bulunan Rojavalı Sinem Muhammed, İdlib için Nusra alarmı verdi, ‘Türkiye Efrin kapısını açsın’ dedi İLHAN TANIR TUNUS Ankara elçiden izahat istedi ANKARA Tunus Dışişleri Bakanı Tayyip Bakuş’un Türkiye’yi “cihadçılara yardım etmekle” suçlaması Ankara’yı kızdırdı Türkiye, Tunus Büyükelçisi Mohamed Salah Tekaya’yı bakanlığa çağırıp izahat istedi. Türk kaynakları, Büyükelçi’nin “Türkiye’yi hedef almadı” dediğini, “terörle mücadelenin önemine değindiğini” aktardı. Büyükelçi’nin Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş’un Tunus ziyaretinden memnuniyetlerini de aktardığı kaydedildi. Tunuslu bakan, Türkiye’yi terör hareketlerine yardım etmekle suçlayıp “Büyükelçimizden, Türk yetkililerin dikkatini, Türkiye gibi Müslüman bir ülkenin teröristlerin eylemlerini kolaylaştırarak Libya’daki terörizme doğrudan ya da dolaylı destek vermesini istemediğimize dikkat çekmesini istedik” demişti. Bakuş, Suriye ile 2012’de askıya alınan diplomatik ilişkilere yeniden tesis edeceklerini de duyurmuştu. İran’ın Çıkışı Türkiye’nin İnişi... angi yabancı gazeteye göz atsanız Türkiye’nin sürüklendiği karanlığın haberleriyle karşılaşıyorsunuz... “İstikrarsızlık”, “gerilim”, “şiddet dalgası”, “polis devleti baskısı”, “sansür”, “otoriterlik”, “sultanlık hevesi”; Türkiye adının yanında hemen sıralanan sözler. Dünyada yankı yaratan “karanlık” ve “terör fırtınası” ardından yapılan yorumlarda Ankara’nın “siyasi” ve “kurumsal” “irtifa kaybına” girdiği not ediliyor, iki ay sonraki seçimler için ideal bir ortamının bulunmadığı kaydediliyor, ekonominin yavaşladığı, toplumun kamplara bölündüğü, “mucize modelin” yerinde yeller estiği, yerini bir “kâbus” modunun aldığı ve “kâbus Türkiye”sinin, başta IŞİD konusu olmak üzere bölgede Batılı ortaklarıyla sürekli sürtüşen bir sürece girdiği belirtiliyor. Bu kasvet yazıları okuduğumuz sırada tam İran, Batı ile görülmemiş “yumuşama” yakalıyor... Uluslararası düzende Türkiye belirsizlik ve yalnızlık sarmalına girerken, İran uluslararası camiaya dönüyor. Sahne ışıkları bizden uzaklaşırken Tahran’a yöneliyor... Humeyni devriminden bu yana “Büyük Şeytan” sıfatıyla adlandırılan ABD ile İran; “tarihi” diye nitelendirilen bir “el sıkışma” yaşıyor. İlişkileri kilitleyen “nükleer program” konusunda; “ortak uzlaşma iradesi” gösteren “çerçeve uzlaşması”na varıyorlar. 30 Haziran’da kesinleşecek anlaşmanın gizli ayrıntıları bilinmiyor ama uzlaşmaya ulaşılan ilkeler belli ve varılan noktanın iki ülke arasında “buzları kıran” başlangıç olduğu açık. “Şahinler”ce sabote edilmeden sonuca ulaşması durumunda, İslam devriminden beri Tahran ve Washington arasında süren “soğuk savaş” hali bitecek... Süper güç ile “ilke anlaşmasının” gerçekleşmesi bile, yumuşamayı gözle görülür kılıyor. P5+1 tabir edilen; ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa, Almanya’dan oluşan güçlerle sürdürülen müzakereler İsviçre’de “mutlu son”a ulaştığında, İran’da devlet televizyonu, bir “ilk”le Obama’nın “müjde” ilan eden konuşmasını canlı olarak verdi. “Mutlu haberin” yayılmasının ardından İran sokakları, “nükleer kutlaması” yapan kalabalıklarla doldu. Sosyal medya ve internetteki videolarda İsviçre’deki çözülmenin, havai fişeklerle baş tacı edilmesine tanık olduk. Maç zaferleri ardından yapılageldiği gibi sokaklar, bayraklar dalgalandıran, korna çalan arabalar, halay çeken İranlılarla hareketlendi. Twitter ve Facebook; kadehlerini “şerefe” diye kaldıran İranlıları görüntüledi. Yazıya oturduğum saatlerde Tahranlılar “Yaşa, varol!” tezahüratlarıyla İsviçre’den dönen dışişleri bakanı Cevat Zarif’i karşılıyordu. Aklıma on yıl önce Erdoğan’ın Ankara yollarında havai fişeklerle “Avrupa fatihi” olarak karşılandığı günler geldi… Zarif ve Ruhani ikilisi, İran’da şimdi benzer bir ivme yakaladılar. Derken Obama’nın, Ankara’yı el üstünde tuttuğu günleri ve TBMM’de yaptığı konuşmayı düşündüm. Hey gidi dedim... Bugün o konumdan çok farklıyız. ABD Başkanı “tarihi uzlaşma” arifesinde, bölgede Netanyahu ile “Sünni can müttefik” Kral Selman bin Abdülaziz’e özel telefon etmiş... “Has ortaklara”; “endişeye mahal yok” güvencesi vermiş. Obama’nın bu stratejik “İran telefonları trafiğinde” Türkiye’nin adı geçmiyor. İslam dünyasında elini Türkiye’ye uzatarak başlattığı başkanlığı Obama, öyle görünüyor ki İran’la yakınlaşmayla bitirecek… Bu yakınlaşmanın ilk meyvelerini IŞİD’le savaşta şimdiden görüyoruz. Anlaşmanın kesinlik kazanması halinde tüm kartlar yeniden açılacak. H uriye’nin Kürt Bölgesi Rojava’nın Yüksek Konsey üyesi ve Rojava kantonlarının Avrupa temsilcisi Sinem Muhammed, bir aydır Amerika’da. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Tom Malinowski’nin yanı sıra bakanlık yetkilileriyle görüşerek, Rojava için demokratik perspektiflerini anlattı. İdlib’i Nusra Cephesi’nin başını çektiği radikal İslamcı grupların ele geçirmesinden duydukları kaygıları anlatan Muhammed, Türkiye’nin Efrin sınırını kapatmasına tepkili. Muhammed, Washington’da Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı... ABD’den destek aldınız mı? Buraya gelebilmem (vize verilmesi) iyiye işaret. ABD sanıyorum Suriye içinde demokratik bir yapıyı desteklemek istiyor. Ve bu yapının olduğu tek yer Rojava ve kantonları. Ben iyimserim ve ABD’nin destek vereceğini düşünüyorum. NY Times’ın 2 Nisan nüshasında Esad yönetiminin IŞİD’le mücadele için gerektiği görüşü yer aldı. Sizin görüşünüz? Esad rejimi şu anda IŞİD ile Haseke’de çatışıyor. Bombalamalar devam ediyor. Aşırılık ve IŞİD’in temsil ettiği terör ile S ABD’den Efrin talebi DUYGU GÜVENÇ Washington’daki arkadaşımız İlhan Tanır, Sinem Muhammed ile görüştü. herkes savaşmalı. Esad veya herhangi biri olsun, IŞİD herkesi ve bölgenin bütün ülkelerini tehdit ediyor. Türkiye’den talebiniz ne? Biz iyi ilişkiler kurmak istedik. Maalesef Türk hükümetinden olumlu davranış göremedik. Serakaniye veya Kobani’de olsun, IŞİD’e yardımları oldu. Şimdi IŞİD herkesi tehdit ediyor ve Türkiye’nin de (IŞİD’e) yardımını durdurma zamanı. Ama Obama daha bu hafta Erdoğan’a IŞİD’le mücadelesinden ötürü teşekkür etti.. Eğer bu Türkiye’nin IŞİD’e yardımını durdurmasının başlangıcı olacaksa, iyi bir başlangıçtır. Bizim isteğimiz de budur. Türkiye hem Rojava’da ANKARA ABD Dışişleri’nin Nüfus ve Göçten Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Anne Richard, Ankara temaslarda Türkiye’ye “Efrin’le sınırı açın” mesajı yolladı. Türkiye’nin sığınmacılara yardımını öven Richard, El Kaide’nin Suriye kolu El Nusra Cephesi’nin İdlib’i ele geçirmesi sonrası sınırın kapatılmasını eleştirdi, “Türkiye zaman zaman sınırını ‘kişilerden gelen tehditler’ nedeniyle kapatıyor. Biz Türkiye’nin kapılarını açık tutmasını ve sınır kontrolüne devam etmesini istiyoruz. ” hem Suriye’de demokrasiyi desteklemeli. Suriyeli Kürtler eğitdonat programında olacak mı? ABD’nin cevabı olumsuz. YPG liderlerinin bu programda olmasını isteriz çünkü IŞİD’le savaşanlar bunlar. Eğitimlerini almaları lazım. El Nusra’nın kuşattığı Efrin ikinci Kobane olabilir mi? Efrin coğrafya olarak farklı. Ayrıca savaşçıları ve halkı hazır. El Nusra Efrin’de giriş çıkışları engellemekte. Türkiye şimdi sınırını kapatıyor. Neden bilmiyorum ama birçok muhtaç insan ilaç veya tedavi için Türkiye’ye ihtiyaç duyuyor. Kapı açıldığında ekonomik tecrit azalır. Şu an Türkiye’den isteğimiz bunlar. İdlib’in Esad’dan alınması iyi mi kötü mü oldu? Ilımlı muhalifler Kürtlerle ortaklık yaparak Esad rejiminden alıyorlarsa ve demokratik yapı kuracaklarsa iyi. Ama eğer El Nusra gibiyse değildir. El Kaide’nin düşünce itibariyla Suriyelilerle bağı yok. Biz onların İslami yönetim tarzı yerleştirdiklerini, bunun Suriye’ye uymadığını biliyoruz. Türkiye’deki barış sürecinden ümitli misiniz? Ben hep iyimserim. Türkiye ’nin bu barışa ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Hükümet de bu barışı istediğini kanıtlamalı. Eğitdonat’a ret KIRIM Tahran’da bayram havası IŞİD’e yardım Sarkaç dönüyor uudi öncülüğündeki Sünni koalisyonun ‘Kararlı Fırtına’ operasyonunun sürdüğü Yemen’de, güneyin başkenti Aden’e girip devrik Devlet Başkanı Mansur Hadi’nin Riyad’a kaçmadan önce kullandığı El Maşık sarayını ele geçiren Husilerin, hava saldırıları karşısında çekildi. El Kaide’nin ise Aden’in 500 km. doğusundaki liman kenti Mukalla’da etkili olup askeri üssü ele geçirdiği haberleri geldi. BM yardımlar şefi Valeria Amos, iki haftada en az 519 kişinin öldüğü, 1700’ünün yaralandığını duyururken pek çok ülke vatandaşlarını tahliyeye çalışıyor. Parça parça tahliye S Ankara gözlemci gönderecek Ukrayna’dan referandumla ayrılıp Rusya’ya bağlı bir federasyon haline gelen Kırım’da Tatarların medya kuruluşlarına lisans verilmemesi Türkiye’yi kızdırdı. Türk Dışişleri Bakanlığı, durumu kınarken dün Litvanya ziyaretinde Vilnius’ta Litvanya Tatarlarıyla da görüşen Bakan Mevlüt Çavuşoğlu durumu “kabul edilemez” diye niteledi. “Kırım halkı ve özellikle Tatarlar baskılandı, saldırıya uğradılar, hakları ihlal edildi” diyen Çavuşoğlu, Kırım’a insan hakları ihlallerini ele almak üzere bir gözlemci misyonu göndereceklerini söyledi. Çavuşoğlu’nun Ankara’nın “Kırım’ın gayrimeşru ilhakını tanımadığı” sözleri de dikkat çekti. Zira Rusya, Kırım’ın başvurusunu kabul ederek bölgeyi ilhak etmişken Türkiye, bu yüzden Batı’nın Moskova’ya uyguladığı yaptırımlara katılmıyor. 55 Türk vatandaşı Deniz Kuvvetleri’ne ait bir firkateyn tarafından tahliye edildi. Aden Körfezi’ne yakın olan 55 Türk vatandaşı Deniz Kuvvetleri’ne ait firkateynle tahliye edildi. Dışişleri, “Vatandaşlarımız Cibuti’ye ulaştırılacak, buradan THY uçağı ile ülkeye dönecekler” dedi. 30 Mart’tan beri tahliye için bekleyenlere ise uçak gönderilemedi. Bu durum Yemen hava sahasını kapatan Suudi Arabistan’dan ‘onay alınamaması’ yorumlarına yol açtı. 55 Türk çıkarıldı, ya gerisi? Türkiye’nin Yemen Türküsü: Umut Islah’ta! DUYGU GÜVENÇ ürkiye Yemen operasyonunun Suudi Arabistan’ın İhvan yanlısı gruplara bakışının değişmesi umudunda. Siyasi sürece dönülürse İhvan’ın Yemen kolu Islah Partisi’nin arabulucu olabileceği düşünülüyor. Islah’ın şiddete bulaşmadığını, Husilerle çatışmadığını belirten kaynaklar, El Kaide ile de organik bir bağı olmadığını belirtiyor. Batı’nın Husilere El Kaide’yle savaştığı için destek verdiği T ni düşünen Türkiye bunun bir ‘aldatmaca’ olduğu görüşünde. Nitekim Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dün Litvanya ziyaretinde “Koalisyona destek açıkladık ama siyasi çözüm istiyoruz” derken, Husileri sert dille eleştirdi. Çavuşoğlu, “Husilerin Yemen’de yaptığı kabul edilemez. Ülkeyi istikrarsızlaştırıyor” dedi. Kaynaklara göre Ankara Yemen’de hava operasyonunun yeterli olmayacağı ve kara operasyonunun gerekeceği görüşünde. l ANKARA ABD ‘Ateş açarken gülüyorlardı’ enya, El Kaide bağlantılı Eşşebab örgütünün önceki gün Somali sınırı yakınındaki Garissa’da üniversiteyi hedef alan, 142’si öğrenci, üçü polis ve üçü asker toplam 148 kişinin yaşamını yitirdiği saldırıyla sarsılırken, yas ve şoku yaşıyor. Anlatımlar kan dondurucu: “Saldırganlar ateş açarken gülüyordu, kimilerinin doğrudan kafalarına ateş açtılar, Hıristiyanların ibadet ettiği alanı hedef aldılar...” En az 5 militanın 900 öğrencinin devam ettiği Garissa kampusunu önceki gün sabaha karşı iki güvenlikçiyi öldürerek basması ülkeyi sarstı. 15 saat süren çatışmaların ardından 4 saldırgın öldürülürken, 147 kurbandan bazılarının cenazeleri kimlik teş ‘Düdüklü tencere takıntılı cihatçı’ ABD’nin New York kentinde iki kadın cihatçı saldırı planlamak şüphesiyle önceki gün gözaltına alındı. AP ajansının haberinde gözaltına alınan kadınlardan birinin “düdüklü tencere takıntısının” olduğu belirtildi. Noelle Velentzas isimli kadının 2013’teki Boston Maratonu saldırısından beri bu takıntısının bulunduğu, kimliğini gizleyerek kendini İslamcılara yakın olarak tanıtan bir ajana, cihata katılmayı istediğini, ev yapımı bomba yaparak Boston’daki gibi bir saldırı düzenlemeyi amaçladığını söylediği iddialar arasında. Gözaltına alınan diğer kadın Asia Siddiqui ise Velentzas’ın eski ev arkadaşı. Onun da El Kaide yanlısı dergilere şiirler yolladığı savunuluyor. K hisi için başkent Nairobi’ye gönderildi. Militanların, özellikle Hıristiyanları hedefleyerek onlarca öğrenciyi re hin alırken, bazıları saklanan bazıları da kaçmayı başaran gençlerin akıbetini bir bilemeyen yüzlerce aile Garissa ve Nairobi’ye akın etti. Kurtulan gençler ise dün 15 saat boyunca yaşadıkları dehşeti anlattı. Britanya’da yedi lider seçim ekranında kapıştı Britanya’da 7 Mayıs’taki seçimler için geri sayım başlarken Muhafazakâr Partili Başbakan David Cameron ile ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Ed Miliband dahil 7 siyasi partinin liderleri önceki gece televizyonda canlı yayında kapıştı. 2 saatlik tartışmaların açık ara bir galibi yokken, anketler seçimin Cameron ile Miliband arasında başa baş geçeceğine işaret. Liberal Demokrat lider Nick Clegg, Britanya Bağımsızlık Partisi lideri Nigel Farage, İskoç Ulusal Partisi lideri Nicola Sturgeon, Yeşil Parti lideri Natalie Bennett ve Galler Plaid Cymru lideri Leanne Wood kemer sıkma, sağlık sistemi, göç ve eğitime dair politikalarını anlattı. Kenya, çoğu öğrenci 148 kişinin yaşamını yitirdiği saldırının ardından yasta. Hükümet, Eşşebab’a karşı saldırı istihbaratına karşın yeterli önlemleri almamakla suçlanıyor. 21 yaşındaki öğrenci Helen Titus yüzünü ve saçlarını katledilen arkadaşlarının kanıyla bulayıp ölü taklidi yaparak kurtulmuş. Titus, bazı militanların “biz kadınları öldürmeyiz” deseler de Hıristiyan genç kadınları hedef aldığını anlattı. Kimi öğrenci ise militanların kalabalığa el bombaları attığını söyledi. Bazı saldırganlar öldürmeden önce öğrencilerle alay edip, ailelerini zorla telefonla aratmışlar. Bir öğrenci yaklaşık 10 saat küçük bir dolap içinde saklanarak ölümden kurtulmuş. Ailelerini zorla aratmışlar C M Y B