Catalog

SAYFA CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr 18 HAZİRAN 2014 ÇARŞAMBA 16 KÜLTÜR Festivallerde Polonya damgası Sinfonia Varsovia altmış yıllık geçmişiyle yılda 120 konser veriyor Bu yıl TürkiyePolondinleyici kitlesine sesleya ilişkilerinin 600. yıldönen çalışmalar olması genümü kapsamında Polonrekir. Penderecki gibi bir ya Kültür ve Ulusal Mibestecinin gelip Efes’te ras Bakanlığı’nın katkılayapıtını yönetmesi tarihi rıyla sergiler açıldı, konbir olay. Ama açıkhavaferanslar ve konserler dünın özgür koşullarındaki zenlendi. Geçen hafta İsdinleyici onun dinleyicitanbul ve İzmir festivalsi değildi. Onlar daha bülerinde üst düzey Polonyalı yük fanfarlarla coşan bir açıu Krzysztof Penderecki ve müzisyenlerin şölenlerini izlış bekliyorlardı. Marc Minkowski’nin müzik ledik. Sinfonia Varsovia, 42. İzmir Festivali büyük özİstanbul Festivali’nin yerdirektörlüğünü yaptığı verilerle düzenleniyor. Filiz leşik konuk orkestrası olEczacıbaşı’nın başkanlığınSinfonia Varsovia, sahneye du. Krzysztof Penderecda yıllardır düzeyinden ödün çıktıkları anda duruşları, ki ve Marc Minkowski’nin vermeden sürüyor. Filiz Hakusursuz entonasyonları, müzik direktörlüğünü yaptınım açılışta son derece sağı topluluk altmış yıllık geçnatsal, derin içerikli ve güzel kesin, doğru ve duyarlı mişiyle yılda 120 konser vetonlamasıyla bir konuşma yorumlarıyla müthiş bir riyor. Daha sahneye çıktıkyaptı. Ardından destek olan topluluk. ları anda duruşları, kusursuz sponsorlara teşekkür plakeentonasyonları, kesin, doğru ti sundu. Ama plaketi alanlar ve duyarlı yorumlarıyla mütda konuşma yapmaya başlahiş bir topluluk. İlk konserlerini Aya İrini’de yınca tören uzadı, izleyicinin tepkisine yol açEstonyalı şef Andres Mustonen yönetiminde tı. Bu plaketleri ayrı bir mekân ve ayrı bir zave Varşova Fliarmoni Korosu’nun katılımıyla manda sunmak daha iyi olur kanısındayım. İzverdiler. Rus besteci Alexander Raskatov’a mir festivalinde ilginç mekânlar gözetilmiş: festival tarafından ısmarlanan ve ilk seslendiCelsus Kütüphanesi’nde kemancı Rachel Podrisi yapılan Yabanda Çığlık adlı yapıtın en can ger; Venezia Kuvartet, Çeşme’deki Haraalıcı yönü, koronun güzel tınısında elde ettiği lambos kilisesinde Amaryllis Kuartet, Efes’te derinlikti. Ama Raskatov, onun izinde olduFrangoulis, Şirince’deki St. Babtist Kilisesinğunu söylese de, bir Şnitke değil. de soprano Zalesinska ve piyanist Konczal’ın Cumartesi gecesi 28. İzmir Festivali açıdinletisi, Kültürpark’ta Martha Graham Danlışında Efes Antik Tiyatrosu’ndaki Sinfoce Company ve A.A. Saygun merkezinde Yonia Varsovia’yı bu kez büyük müzik adayo Ma ile Silk Road Ensemble gibi programmı Penderecki’nin yönetiminde dinledik. Solar var. list Hüseyin Sermet’ti. Beethoven’in 5. piHafta başında İstanbul’da bir kez daha Sinyano konçertosunda sanatçı uzun yıllar üstünfonia Varsovia ile birlikteydik. Günümüzün de çalıştığı piyanonun derinindeki renk araönde gelen piyanistlerinden Piotr Andersyışlarını sergiledi. Programın ikinci yarısınzewski, Szymanowski’nin 4. Senfoni Konda Penderecki’nin Noel Gecesi adlı 2. senfoni çertant’ına solist oldu. Topluluğu bu kez Prag si vardı. Sessizlikten başlayıp parlak renklerFilarmoni’nin müzik direktörü ve Tokyo Metle doruğa ulaşan ve gizemsel ortamda yine ses ropolitan Senfoni’nin sürekli konuk şefi Jasizce sona eren güzel renklerle örülmüş, postkub Hrusa yönetti. Şef, Aya İrinideki sahneromantik bir yapıt. nin akustik sorunlarını gözeterek Symanowski Efes Antik Tiyatrosu’nda harika bir ortam kadar Çaykovski 5. senfoninin de inceliklerini var. Ancak festival açılışında seçilecek yapıtla ortaya çıkarttı. Piyanist Anderszewsky’yi dinrın daha görkemli doruklarda dolaşan ve geniş lemek ise gerçek bir şölendi. n Kültür Servisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları (İBBŞT) Somalı çocuklar için turne gerçekleştirecek. Okan Karaca’nın yazıp yönettiği “Üç Kardeş ve Muhteşem Kurt” adlı oyun, bugün saat 16.00’da, Aziz Nesin’in yazdığı “Pırtlatan Bal” adlı oyun 19 Haziran Perşembe günü saat 12.00’de; Özgür Atkın ile Ceren Hacımuratoğlu’nun yazdığı Özgür Atkın’ın yönettiği “Karagöz Balıkçı” ise yine 19 Haziran Perşembe günü saat 16.00’da Soma Kültür Merkezi’nde sahnelenecek. Mimarinin Başkentinde Şiir Festivali Rotterdam modern mimarinin başkentlerinden sayılıyor. Daha 1920’lerde 30’larda modernist üslubun örnekleri verilen bir şehir. İkinci Dünya Savaşı’nda yoğun bombardıman altında kalıp yapıların büyük bir bölümü yıkılınca şehrin yeniden imarında modernist anlayış etkili olmuş. Önemli mimarlar en yeni projelerini Rotterdam’da hayata geçirmiş. Şehir yaşayan bir mimarlık müzesi gibi. 1950’lerden bugüne mimarinin en yeni ve ilginç örneklerini görüyorsunuz sokaklarda. “Bir şehir yeniden nasıl kurulur?” sorusuna Rotterdam iyi bir örnek olabilir. Rotterdam Mimarlık Bienali de bu nedenle önemseniyor. Rotterdam’ın iki yakasını birbirine bağlayan Erasmus Köprüsü’nü görünce bizim Haliç Metro köprüsünün esin kaynağını keşfediyorsunuz. Aynı üslup Rotterdam’ın modern mimarisi ile uyum sağlamış bizde ise tarihi dokuya yapıştırılmış gibi görüntüyü bozuyor. Rotterdam bir liman kenti. Avrupa’nın en büyük, dünyanın Şanghay’dan sonra en işlek limanı. “Avrupa’nın giriş kapısı” olarak anılıyor. Hollanda’nın Amsterdam’dan sonra ikinci büyük şehri. Büyük bir bölümü deniz seviyesinin 6 metre altına kurulmuş olan şehrin 618 bin nüfusu var. Nüfusun yarısını göçmenler oluşturuyor. 45 bin de Türkiyeli yaşıyor. Şehir merkezinde ilk gözüme çarpan Simit Sarayı’nın şubesiydi. Birçok Türk lokantasına da rastladım. Rotterdam’da döner girdabından kurtulup kendi mutfağımızı temsil etmeye başlamışız. Modern mimariyi hemen her köşe başında rastladığımız modern heykeller tamamlıyor. Heykeller sanki şehrin, yaşamın doğal bir parçası gibi. Avrupa’nın en iyi görsel sanat müzesi sayılan “Boijmans Van Beuningen Müzesi” 15. yüzyıldan 1940’ların sonuna dek ulaşan resim koleksiyonu ile dünyadaki birçok müze ile boy ölçüşebilecek nitelikte. Rembrandt’tan Salvador Dali’ye uzanan bir koleksiyon. Yer darlığından çoğu eserin sergilenemediği anlaşılıyor. Benim bu liman şehrine yolumu düşeren sebep ise Rotterdam Şiir Festivali’ydi. 45 yıldır sürüyor. Dünyanın en önemli şiir festivallerinden. Festivali Bas Kwakman’ın yönettiği Poetry International Vakfı düzenliyor. Aralarında Philip Nikolayev, Martin Gambarotta, Ann Jaderlund, Peter Gizzi, Habib Tengour gibi önemli şairlerin de yer aldığı 19 şair katıldı bu yıl festivale. Türkiye’yi Roni Margulies temsil etti. Bu yıl 45. kez 10 – 14 Haziran tarihleri arasında yapılan festival esas olarak şehir merkezindeki Rotterdam Şehir Tiyatrosu’nun (Rotterdamse Schouwburg) salonlarında ve fuayesinde gerçekleştiriliyor ama parklarda, kafelerde yapılan etkinliklerle de destekleniyor. Her gün ondan fazla etkinlik yapılıyor. Şiir okumalarının yanında çağdaş şiir üzerine tartışma toplantıları, çeviri atölyeleri de dikkati çekiyor. Festivalin açılışı 10 Haziran’da Schouwburg’un büyük salonunda yapıldı. Koltuklar tamamen doluydu. Yaş ortalamasının yüksekliği ise dikkati çekiyordu. Paralı, bilet alıp girilebilen etkinlikler olmasına rağmen ilgi yüksekti. Salonlar boş kalmıyordu. Oysa hava oldukça sıcak, gün uzundu. Ama şiirseverler bir kıyıda, serinlemek yerine festivali izlemeyi tercih ediyordu. Darısı başımıza, diye düşünmeden edemedim. Somalı çocuklara tiyatro Ayşe Şasa son yolculuğuna uğurlandı Kültür Servisi Türk sinemasının unutulmaz filmlerine imza atmış senarist Ayşe Şasa, dün Fatih Camisi’nden son yolculuğuna uğurlandı. Törene aile yakınlarının yanı sıra sanat dünyasından birçok isim katıldı. Ağabeyi Aziz Şasa, “Acımız çok büyük. Son dönemlerde bizden istediği her şeyi yerine getirdik, vasiyetlerini de yerine getireceğiz” derken, İlber Ortaylı Şasa için “Her zaman için bir şeyler yazdı, düşündü ve okudu. Türk sinemasında yeri var. Bunu hiç kimse unutmayacak ve özleyeceğimiz iyi bir insandı” ifadelerini kullandı. Yönetmen Safa Önal ise Şasa’yı “Merak edendi, arayandı, düşünendi, kabullenendi. Reddettiği zaman da çok incecik, çok yumuşak, kendine has bir dili, üslubu olan bir hanımdı” sözleriyle anlattı. İSTANBUL MÜZİK FESTİVALİ’NDE BUGÜN DOCUMENTA’NIN SANAT DİREKTÖRÜ CAROLYN CHRISTOV BAKARGIEV TÜRKİYE’DE İDSO ve Freire Kültür Servisi İKSV’nin düzenlediği İstanbul Müzik Festivali’nde bu akşam, şef Christopher WarrenGreen yönetiminde İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nın eşlik edeceği piyanist Nelson Freire konseri gerçekleştirilecek. Aya İrini Müzesi’ndeki konser öncesi Yeşim Gürer Oymak’la bir de söyleşi düzenlenecek. Aya İrini Müzesi bu akşam piyanist Nelson Freire’yi konuk ediyor. Saat 20.30’daki konserde Ludwig van Beethoven’ın “Eroica” senfonisinin ikinci bölümü, Felix Mendelssohn Bartholdy’nin “Fingal Mağarası Uvertürü, Op. 26”, Edvard Grieg’in “Piyano Konçertosu, La minör, Op. 16”, Maurice Ravel’in “Ma Mère l’Oye” (Kaz Ana) ve Claude Debussy’nin “La Mer” (Deniz) eserleri seslendirilecek. Konser öncesi ise Aya İrini Müzesi iç avluda Yeşim Gürer Oymak ile “La Mer, izlenimcilik ve festivalin teması doğa” konulu bir söyleşi gerçekleştirilecek. Söyleşinin başlama saati ise 19.30. Bienal korosunun şefiyle baş başa OSMAN KARTALER’İN İLK SERGİSİ EVRİM ALTUĞ unsurunun olması hakikatini çok sevdiğimi ve şiirsel bulduğumu söylemem gerek. Çün14. Uluslararası İstanbul Bienali’nin kü bitkiler, ağaçlar söz konusu olduğunda, kavramsal çerçevesi, 2012’deki 13. kentsel ve kırsal yaşamı da ele almamız söz dOCUMENTA’nın sanat direktörü Carolyn konusu ve dOCUMENTA’nın tarihine de ChristovBakargiev imzası ile, bir dizi enbaktığınızda Joseph Beuys’un alana diktitelektüel işbirliği içerisinde şekillendirilecek. ği ağaçları veya Jimmie Durham’ın buradaki 5 Eylül1Kasım 2015 arasınyapıtlarını düşünebilirda izlenecek bienal için yaptısiniz” diye konuştu. u 14. Uluslararası ğı çalışma ziyaretini fırsat bileTürkiye’den birçok İstanbul Bienali için rek, bir grup köşe yazarı, eleşsanatçı ve kimseden tirmen ve gazeteciyle buluşan çalışmaya başlayan bu ülke ile ilgili yepve İzmir’deki araştırmalarından yeni bilgiler almayı ve fiBakargiev, Bienal için henüz dönen Bakargiev günkir alışverişi yapmayı çok arhazırladığı işbirliği demindeki pek çok konuya da zu ettiğini bildiren Bakargiev, oluşumu için, ‘içeriden açıklık getirdi. sanata bakışını belirlemede Ar“Bienaldeki işbirliği grubute Povera akımı ve Aleghiero Bodışarıya çoğalan bir muz, içeriden dışarıya doğru etti ile Mario Merz veya Penone sarmalı andırıyor’ açılan bir sarmalı andırıyor. ile Jannis Kounellis gibi imzalabenzetmesini yapıyor. Başlayıp, gittikçe büyüyen bir rın etkisi olduğundan bahsederek, yapısı var. Bu, bir yerde giİstanbul Bienali’nin ilk yıllarında dip, ‘sergi’ye dönüşüyor. Bubu akımın sanatçılarıyla çalışmış na bir tür ‘koro’ da denebilir” diyen Bakarolan eleştirmen ve küratör Beral Madra’dan giev, kendisi için ‘sergi’nin tarifini ise “hayat da övgüyle söz etti. Bakargiev, sanat dünyasıntan bir dilim ve zamanın bir periyodu” oladaki pozisyonunu ise şöyle tarifledi: “Ben rak özetledi. Yakın zamanda yaşanan Soma faprotesto hazırlığında olan bir aktivist ya ciasına da referans veren sanat direktörü, “Soda hükümet politikasının sözcüsü değima, Yunanca beden anlamına da geliyor lim veya bu konuda bir ofiste çalışmak give bizim tam da 14. Bienal ile ilgili ilk resbi bir hedefim yok. Yalnızca kültür ve sami anonsu yapmamıza rastlayan bu çok acı nat tarihi alanında çalışıyorum. Bir Vandaolay, bu yönüyle inanılmaz bir dilbilimsel na Shiva (anti küreselleşmeci aktivist, çevreilişki yaratıyor gibiydi” ifadesini kullandı. ci) değilim ama kendisi arkadaşım olur. FiBakargiev ayrıca, Gezi Parkı direnişini de kirlerine saygı duyarım. Kitaplarını yayıngündeme taşıyarak, “Burada ortaya konullamışlığım, kendisini Almanya’ya çağırmışmak istenen düşsel yapının temelinde ‘ağaç’ lığım vardır.” (www.iksv.org/bienal) Sek ‘Al izin aca cik kar at’t anl a ık’ Kültür Servisi Motimaru Dance Company’nin “Twilight” (Alacakaranlık) performansı bugün saat 21.00’de sekizincikat’ta izleyiciyle buluşuyor. “Üst Kattaki Terörist” adlı oyun ise bugün ve yarın ikincikat Karaköy’de ve 20 Haziran’da saat 20.30’da Oyun Atölyesi’nde sahnelenecek. Sami Berat Marçalı’nın uyarlayıp yönettiği oyunun öyküsü Emrah Serbes’e ait. Harflerin büyülü yolculuğu Kültür Servisi Nâzım Hikmet, Cemal Süreya, Orhan Veli, Turgut Uyar, İlhan Berk ve Edip Cansever gibi usta şairlerin eserleri ve sözleri, kaligrafi eşliğinde sanatseverlerle buluşuyor. 12 yıldır kaligrafi sanatı ile uğraşan Osman Kartaler’in ilk kişisel sergisi “Harflerin Büyüsü”nde de 80’in üzerinde eser, beğeniye sunuluyor. Maltepe Türkân Saylan Kültür Merkezi’nde devam eden sergi, 21 Haziran Cumartesi gününe kadar ziyaret edilebilir. ‘Alacakaranlık’ n Kültür Servisi Sabancı Üniversitesi, “Akademik Yıl Kapanış Konferansı”nda İdil Biret’i ağırlayacak. İdil Biret, 20 Haziran 2014 Cuma günü Sabancı Üniversitesi Gösteri Merkezi’nde gerçekleştirilecek konferansta mezun olacak öğrencilerle bir araya gelecek. Biret, “Atatürk ve Türkiye’de klasik müzik kültürünün oluşturulması”yla ilgili yapacağı konuşmanın ardından, Chopin’in “Andante Spianato” ve “Büyük Polonez Op. 22” eserlerini yorumlayacak. Biret Sabancı Üniversitesi’nde