Catalog

21 HAZİRAN 2013 CUMA CUMHURİYET SAYFA Yıldız’la Barzani: Irak’ın bütünlüğü bizim için önemli Ekonomi Servisi St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu kapsamında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin Başkanı Mesud Taner Barzani ve Enerji Yıldız Bakanı Aşti Havrami ile görüşen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, görüşmeden sonra Irak’ın bütünlüğüne vurgu yapmaya özen göstererek “Kardeşimiz, komşumuz Irak’ın güneyi, kuzeyi, doğusu, batısı, her yönüyle bizim için önemli. Normalleşmesine her türlü katkıya hazırız” dedi. Irak anayasasının Irak halkının kendi içinde karar verdiği bir başlık olduğunu söyleyen Yıldız görüşmede, “İster kamu ister özel şirketlerin yapacağı sözleşmelerin Irak’ın yalnızca kuzeyi değil, tamamı için önemli olduğunu bir kez daha vurguladık. Kendileri de kararlılıkla Irak anayasasına olan bağlılıkları ve Irak’ın tamamına yapılacak katkı üzerinde durdular” dedi. EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Fed borsaları tepetaklak etti. Merkez, altı kez ihale açmasına rağmen dolardaki yükselişi frenleyemedi Piyasanın ayarı şaştı Borsalar sallandı Fed’in piyasaya para pompalamayı yavaşlatma kararı borsaları karıştırdı. Dünya borsalarında ortalama yüzde 1.75’lik kayıp yaşanırken gelişmekte olan piyasalarda düşüş yüzde 3’ü aştı. Borsa İstanbul yüzde 6.82 ile en sert düşen borsalardan biri oldu. Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yıl sonuna kadar tahvil alım programını azaltma kararı Türkiye ve dünya piyasalarında tansiyonu yükseltti. Fed sonrası gelişmekte olan piyasalardan kaçış hızlandı. Gezi Parkı protestoları sonrası siyasi risk primi de yükselen Türkiye piyasaları bundan sert bir biçimde etkilendi. Kur, sepet ve faiz rekor üstüne rekor kırdı. Merkez Bankası’nın (TCMB) kura 6 kez müdahale ederek piyasaya toplam 350 milyon dolar sürmesi de kurun ateşini düşürmeye yetmedi. Dolar 1.9315 TL ile tarihi zirvesine çıktı. Sepet bazında TL ise tarihi zirve olan 2.2392 seviyesine kadar yükseldi. Bu hareketin ardından TCMB, TL’de daha fazla değer kaybının önüne geçmek için gün içinde döviz satım ihaleleri açtı. Merkez Bankası, gün içi döviz satım ihalelerinde satımı yapılacak tutarı, her bir ihale için sayfasında ilan edeceğini açıkladı. TCMB bu açıklamanın ardından ilk gün içi döviz satım ihalesinde 75 milyon dolar sattı. İhaleye 165 milyon dolar teklif gelirken oluşan en yüksek, en düşük ve ortalama fiyatlar sırasıyla 1.9250, 1.9215 ve 1.9229 TL oldu. Ancak Merkez’in bu hamlesi kuru ancak 1.9258 seviyesine çekebildi. Sepet bazında TL ise 2.231 6 seviyesine inebildi. Bunun üzerine Merkez, 50 milyon dolarlık ikinci bir döviz satım ihalesi açtı. Bu ihaleden sonra ise kur 1.9185’e kadar geriledi. Ancak kur bu seviyelerde tutunamadı ve yeniden 1.92’nin üzerine çıktı. Kurdaki tansiyonu düşüremeyen Merkez, 25’şer milyon dolarlık iki ihale daha açtı. Böylece TCMB’nin sattığı toplam döviz miktarı 175 milyon doları buldu. Doları 1.92 TL seviyesinin altına bir türlü çekemeyen TCMB, bir gün (bugün) valörlü 125 milyon dolar ve 50 milyon dolar tutarında iki ihale daha açtı. Merkez’in altı müdahalesi de yetmedi. Dolar 1.9355 TL ile yeniden zirve yaptı. Sepet bazında TL 2.2425 seviyesine çıktı. Serbest piyasada dolar 1.9330 TL’den günü tamamladı. Fed’in tahvil alımlarını 2014 ortasında sonlandırabileceği endişesi gelişmekte olan piyasalar başta olmak üzere küresel mali piyasalarda satış baskısına neden olurken; kur ve faizin sert yükseldiği Türk mali piyasalarında Borsa İstanbul’daki (BIST) kayıplar yüzde 7’ye yaklaştı. BIST100 endeksi yüzde 6.82 düşüşle 73 bin 462 puanda kapanarak 2012 başından beri en düşük seviyesine indi. Bankacılık endeksi yüzde 7.54, sanayi endeksi ise yüzde 6.06 düştü. Gösterge tahvilin bileşik faizi de 18 Ekim 2012’den beri gördüğü en yüksek seviye olan yüzde 7.42’ye ulaştı. 13 Mayıs 2015 vadeli gösterge faiz ise yüzde 7.52’ye çıktı. Faiz 15 Ekim 2012’den bu yana en yüksek seviyesini gördü. Dolar rekor kırdı Gelişmekte olan piyasalardan kaçış hızlandı. Dolar sabah 1.93 TL’yi aşarak tüm zamanların rekorunu kırdı. Merkez Bankası döviz satım ihaleleriyle piyasaya 6 kez müdahale etse de dolar 1.9355 TL ile yeniden zirve yaptı. Gösterge tahvil faizi yüzde 7.42’ye yükseldi. Altın dibe vurdu Fed kararı altın fiyatlarını da vurdu. Piyasalarda bol paranın biteceği endişesi ile altın, 2.5 yıldan uzun sürenin en düşük seviyesini gördü. Altının ons fiyatı yüzde 4’lük düşüşle 1.298 dolara kadar geriledi. Microsoft Nokia’yı almak için görüşüyor Ekonomi Servisi Microsoft mobil telefon bölümünü satın almak üzere Nokia ile ileri seviye görüşmelere başladı. WSJ’nin haberine göre hızlı ilerleyen mobil cihaz piyasasında geride kalan Microsoft ve Nokia,arayı kapatmaya çalışıyor. Nokia’dan bir sözcü, “Microsoft ile kökleri derine dayanan bir ortaklığımız var. Düzenli olarak görüşme olağan dışı değil” dedi. Finlandiyalı şirketin ABD’deki borsa değeri 14 milyar doların üzerinde. Nokia ise geçen yıl 30.2 milyar Avro’luk gelirinin yarısını mobil telefon bölümünden kazandı. Kuveytli gruptan Amasya’ya yatırım Ekonomi Servisi Kuveytli Aswar National Group’un Türkiye’deki iştiraki A&S Enerji İstanbul GCC, Amasya’da 1.060 MW’lık doğalgaz çevrim santrali projesini geliştiren Benal Danışmanlık şirketini satın alarak bu projeye 1.2 milyar dolar yatırım yapma kararı aldı. A&S Enerji Yönetim Kurulu Üyesi Cemalettin Özdemir’in Reuters’e verdiği bilgilere göre, lisans sürecinin tamamlanmasının ardından ilk etapta Amasya Organize Sanayi Bölgesi’nde 530 MW’lık doğalgaz çevrim santralı kurulacak. İlk etabının üç yıl içinde tamamlanması planlanıyor. Bankalar eridi Fed ayağını gazdan çekiyor Ekonomi Servisi ABD ekonomisine destek olmak için her ay 85 milyar dolarlık varlık alımı gerçekleştirerek piyasaya para pompalayan Fed, ayağını yavaş yavaş gazdan çekiyor. ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke, ekonomik göstergelerin iyi seyretmesi halinde yıl sonuna doğru tahvil alımlarının azaltılmaya başlanacağını açıkladı. Bernanke aynı zamanda 2014’te tahvil alımlarının durabileceği sinyalini de verdi. Fed başkanı, varlık alımındaki azalmanın sürücünün ayağını gazdan çekmesine benzediğini söylerken faizleri artırmanın ise frene basmak olacağını belirtti. Bernanke, tahvil alımı azaltılırsa faiz oranlarının yükselmeyeceği mesajını vermeye çalışsa da piyasaları ikna edemedi. FED’in açıklamalarında ABD’deki işsizlik oranının yüzde 7’nin altına gerilemesi durumunda programın sona ereceği belirtildi. Fed’in tahvil alımlarında ilk etapta yapacağı aylık indirim beklentileri 10 milyar dolar ile 28 milyar dolar arasında değişiyor. Tahvil alımlarının hızı azaltılsa da ekonomiye destek sağlamayı sürdüreceğini belirten Bernanke, faizlerde yapılacak artışın da kademeli olacağını ifade etti. Dolce ve Gabbana hapis cezası aldı Ekonomi Servisi Ünlü İtalyan moda tasarımcıları Domenico Dolce ve Stefano Gabbana, vergi kaçakçılığından suçlu bulundu. Milano’daki mahkeme, 1.3 milyar dolar gelirlerini yetkililere bildirmediklerine hükmederek ünlü tasarımcıları 1 yıl 8’er ay hapse mahkum etti. Savcılar, tasarımcıların Milano’da kurdukları Dolce&Gabbana markasını vergi ödemekten kaçınmak için 2004’te Lüksemburg’taki Gado holdinge piyasa değerinin altında sattığını ileri sürdü. Dolce&Gabbana markasının sahibi tasarımcılar, suçlamaları reddetti ve kararı temyiz mahkemesine götüreceklerini açıkladı. Altın fiyatları son 2.5 yılın dibinde Ekonomi Servisi Altın, Fed’in teşvikleri azaltacağını işaret etmesi sonrası 2.5 yılın en düşüğüne indi. Altın nisanda, ayı piyasasına düşüşünü de aşarak 1.300 doların altına geriledi. Gümüş 2010’dan bu yana en düşük seviyesine indi. Altın, Fed’in metalin 12 yıl süren boğa çıkışına katkısı olan varlık alımlarını azaltabileceği spekülasyonu ile bazı yatırımcıların altının değer koruma özelliğine olan güvenlerini yitirmelerinin etkisi ile bu yıl yüzde 22 düştü ve 1981’den bu yana en büyük çaplı yıllık düşüşüne yöneldi. Yatırımcılar bu yıl, altın destekli exchange traded fonları (ETF) yoluyla 520.7 ton altın sattı ve bunun parasal değeri 21.6 milyar dolara denk geliyor. Altının ons fiyatı yüzde 4’lük düşüşle 1.298,29 dolar seviyesine kadar geriledi. Gümüş ise yüzde 6’nın üzerinde değer kaybederek Eylül 2010’dan bu yana en düşük düzey olan 19.90 dolar ile Eylül 2010’dan bu yana en düşük seviyeyi gördü. Credit Suisse Group AG emtia araştırma müdürü Ric Deverell, metalin önümüzdeki günlerde 50 dolar daha düşebileceğini ve bir yıl içinde muhtemelen 1.100 dolar civarına inebileceğini kaydetti. New York Üniversitesi profesörü Nouriel Roubini, 2015’e kadar altının 1.000 dolara düşebileceği tahmininde bulundu. Danimarka ilaç şirketlerine ceza Ekonomi Servisi Avrupa Komisyonu, dokuz ilaç şirketini, ucuz ilaçların piyasaya çıkmalarını geciktirdikleri gerekçesiyle 146 milyon Avro cezaya çarptırdı. Komisyon, Danimarka şirketi Lundbeck’i, şirketlere ürettikleri ucuz ilaçların piyasaya sürülmesini geciktirmeleri karşılığında ödeme yaptığı gerekçesiyle yaklaşık 94 milyon Avro ile cezalandırdı. Lundbeck’le anlaşan şirketler de para cezasına çarptırıldı. Lundbeck, patenti kendisine ait, depresyon ilacı Citalopram’ın ucuz benzerlerini üreten şirketlere rüşvet vermekle suçlanıyor. Sert satış dalgası Ekonomi Servisi Fed’in kararı Türkiye piyasalarını sert bir biçimde etkilerken yurtdışı borsaları da vurdu. Dünya borsalarında ortalama yüzde 1.75’lik bir kayıp yaşanırken gelişmekte olan ülkeler endeksinde kayıplar yüzde 3.2’yi buldu. Avrupa borsalarındaki temel eğilimi gösteren FTSEurofirst300 endeksinde de düşüş yüzde 3’e yaklaştı. MSCI Asya Pasifik Endeksi yüzde 3.6 değer kaybıyla 128.29 puana gerileyerek Eylül 2011’den bu yana en sert düşüşünü yaptı. Almanya yüzde 3.14, İngiltere yüzde 2.80, Fransa yüzde 3.23, İtalya yüzde 2.82, İspanya yüzde 3.25’i aşkın kayıplar yaşadı. Gelişmekte olan borsalar arasında ise Brezilya’da Bowespa yüzde 4.10, Rusya Traded endeksi yüzde 2.38’lik düşüşle işlem görürken Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2 oranında değer kaybıyla günü tamamladı. Halk Yatırım Stratejisti Işık Ökte , “Bernanke’nin açıklamalarıyla piyasalarda o yun değişti. Tahvil alım programının 2014’te sona erebileceği daha önce fiyatlanmayan ve gelişmekte olan ülkeler için çok negatif bir gelişme. BIST’te de gelişmekte olan piyasalara paralel sert satışlar gözleniyor” dedi. Uzmanlara göre küresel piyasalardaki satış baskısı TCMB’yi ara Para Politikası Kurulu toplantısıyla faiz koridorunun üst bandını artırmaya itebilir. Motorine 8 kuruş zam Motorine dün gece yarısından geçerli olmak üzere 8 kuruş zam yapıldı. Petrol fiyatlarında son dönemde görülen artış akaryakıt ürünlerine zam olarak yansıyor. Motorinin fiyatı zam sonrasında 4.304.31 TL arasında işlem görüyor