Catalog

SAYFA CUMHURİYET 13 MART 2013 ÇARŞAMBA ekonomi@cumhuriyet.com.tr 8 EKONOMİ AKP’li iki eski bakan Turkcell yönetimine girdi. Çukurova ve TeliaSonera kararı olumlu buldu Ortaklar memnun u SPK, Turkcell Yönetim Kurulu’ndan 3 ismi görevden aldı ve yerlerine bağımsız 3 üye atadı. Yeni üyeler arasında eski bakanlar Atilla Koç ve Mehmet Hilmi Güler’le Ahmet Akça var. Ekonomi Servisi Türkiye’nin en büyük iletişim operatörü olan ve New York borsasına arz edilen ilk Türk şirketi olan Turkcell’de yaşanan yönetim krizi Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK), müdahalesiyle çözüldü. Mehmet Emin Karamehmet’in sahibi olduğu Çukurova Grubu, Rus Altimo ve İskandinav TeliaSonera’nın ortakları arasında yer aldığı Turkcell’de bir süredir devam eden ortakları temsil edecek üye konusunda çıkan krizin verilen sürede çözülememesi nedeniyle SPK, olaya el attı. SPK, Turkcell’in yönetim kuru Kilitlenmenin önünü açacak Turkcell’in hissedarlarından Çukurova Holding, SPK’nin bağımsız üye atamasını memnuniyetle karşılarken atamaların şirketteki anlaşmazlıkların ve yönetim kurulundaki kilitlenmelerin önünü açacağını düşündüğünü açıkladı. Açıklamada, “Bu oluşumla birlikte, önümüzdeki dönemlerde Turkcell’in yatırımlarının, verimliliğinin ve bir bütün olarak Doğu’da iş de yok iş arayan da u İŞKUR’un beş yıllık verilerine göre, en fazla iş arayan Marmara’da, en az iş arayanlar da Doğu’da yer alıyor. En fazla iş arayanlar 2024 yaş aralığında SELDA GÜNEYSU lu üyelerinden, Çukurova Gurubu’ndan Mehmet Bülent Ergin, Sonera Holding’den Tero Erkki Kivisaari ve Altimo Grubu’ndan Oleg Adolfoviç Malis’i görevinden alarak yerlerine Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Ahmet Akça, AKP’li eski Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç ve eski Enerji Bakanı Mehmet Hilmi Güler’i atadı. Yeni atamalarla Turkcell’de kar dağıtımının çözüme kavuşması bekleniyor. işlerinin olumlu yönde gelişme göstereceğine ve Turkcell’in ülkemizle bölgemizin kalkınmasına katkılarının artarak devam edeceğine olan inancımızı paylaşmak isteriz” denildi. TeliaSonera Başkanı ve Üst Yöneticisi (CEO) PerArne Blomquist, “SPK’nin girişiminin şirketin yerel ve bölgesel anlamdaki liderliğini geliştirmesine fırsat vereceğine, Turkcell’i adil kurumsal yönetişim ve etkin bir yönetim düzeyine eriştirmek yönünde atılmış adımlar olduğuna inanıyoruz” dedi. Emekçiye kadroyu çok gördüler! MUSTAFA ÇAKIR Fuardan notlar 4 Ruhsat iptalleriyle gündeme gelen Esenyurt’ta çözüme gitmek için çalıştıklarını ifade eden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, “Şu anda meclis gündeminde görüşüyoruz. Yeni planları değerlendireceğiz. . Orada süreyi 5 yıl ile sınırlandırmıştık. Süreyi uzatmayacağız” dedi 4 Emlak Konut GYO ile VaryapGap İnşaat Ortak Girişimi tarafından İstanbul’da hayata geçirilen Metropol İstanbul projesi de fuardaki yerini aldı. 4 Tahincioğlu Gayrimenkul, fuarın ilk gününde Nidakule Levent projesini ilk defa tanıttı. Projenin inşasına 2013’te başlanacak; 2015’te tamamlanacak. ANKARA 12 Haziran 2011 seçimleri öncesinde sözleşmelilerin bir bölümünü kadroya alan hükümet, seçimin ardından sendikaların “güvenceli istihdam” çağrılarına karşılık sözleşmeli istihdamına kaldığı yerden devam etti. Kamuda 2011 sonunda 169 bine inen sözleşmeli personel sayısı 2012 sonunda yeniden 178 bin 222’ye çıktı. Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre kamuda 3 milyon 215 bin 457 personel çalışıyor. Bu personelin 2 milyon 528 bin 123’ünü kadrolu personel oluşturuyor. Geri kalan 687 bin 334 kişi de sözleşmeli, işçi, geçici personel ve diğer statülerde görev yapıyor. Kamudaki sürekli işçilerin sayısı 351 bin 960, geçici işçilerin sayısı da 23 bin 682. Kamuda 20 bin 897 geFATMA KOŞAR çici personel bulunuyor. Herhangi bir sınıflandırmaya girmeyen personel sayısı 112 bin 573. Hükümet CANNES Ade12 Haziran 2011 seçimleri öncesinde 4 Haziran’da ta Avrupa seferine çıyaklaşık 150 bin sözleşmeliyi kadroya geçirmişti. kan Türk gayrimenkul 2011 sonunda kamudaki toplam sözleşmeli sayısı şirketleri dünyanın en 169 bin 282’ye inmişti. Ancak hükümet bu tarihbüyük gayrimenkul futen sonra da sözleşmeli personel alımına devam arı olarak kabul edilen etti. 2012’de 8 bin 940 sözleşmeli personel daMIPIM’e damga vurdu. 28 ha alındı. Şu anda kamuda toplam 178 bin 222 şirketin stant açarak projelesözleşmeli personel bulunuyor. rini tanıttığı ve 500’ü şirket yöKamu personel rejiminde değişiklik yapneticisi olmak üzere 670 kişinin maya hazırlanan hükümet, parttime, Türkiye’den katıldığı fuarda Türkevden çalışma, çağrı üzerine çalışler, Fransız ve İngiliz şirketlerinden ma gibi esnek çalışma modelleri sonraki en büyük katılımcı oldu. Fuüzerinde de duruyor. arda 78 bin kişinin katılacağı açılış galasına Kültür Bakanlığı ve Nef sponsor oldu. Türkler Avrupa seferine çıktı u 23 yıllık uluslararası gayrimenkul fuarı MIPIM, bu yıl Türk şirketlerinin rekor katılımına sahne oluyor. Türkiye’den 28 şirket stant açarken projeleri satmak için yabancı yatırımcı tavlayacak. Geçen yıl 300 metrekarelik Türkiye çadırı bu yıl 1200 metrekareye çıkarıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın organizasyonuyla Türkiye’den katılım 4 kat arttı. Fransa’nın Cannes kentinde dün başlayan ve 15 Mart’a kadar sürecek olan fuarda, Türk şirketleri projelerini 4 bin 300 uluslararası yatırımcı ile 20 bini aşkın ziyaretçiye tanıtıyor. Dünyadan 1850 şirketin katıldığı MIPIN 27 trilyon dolarlık pazarın zirvesi olarak değerlendiriliyor. MIPIM’de 1200 metrekarelik Türkiye çadırının yarısını kiralayan Ağaoğlu, horonla açılış yaparken ulusalararası yatırımcılara teknede de tanıtım yapıyor. Maslak 1453, Bodrum ve İstanbul Finans Merkezi projelerini uluslararası arenaya MIPIM’de açan Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, yabancıya 1300 daire satarak 350 milyon dolarlık döviz sağladıklarını kaydetti. Ağaoğlu, “Burada amacımız 50100 daire satmaktan çok dünya çapında oyuncu olduğumuzu göstermek. Uluslararası yatırımcı ile buluşmak” dedi. Fuarın en büyük Türk katılımcısı olan Ağaoğlu, Cannes’da özel teknesiyle yabancı fonlarla görüşüyor. Özel davetlilerini özel olarak kiraladığı teknesinde ağırlayan Ağaoğlu; İstanbul Finans Merkezi, Maslak 1453 ve Bodrum projeleri için görüşmeler yapıyor. ANKARA İşsizlik sorununun yapısal bir nitelik kazandığı ülkede, okuryazar olmayan da doktorası olan da yediden yetmişe iş arıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Türkiye’de, son 5 yılda Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) toplam 7 milyon 532 bin 856 kişinin başvuruda bulunduğunu, bunların 4 milyon 874 bin 796’sının erkek, 2 milyon 658 bininin kadın olduğunu açıkladı. Çelik’in verdiği bilgilere göre en fazla iş başvurusunun yapıldığı yer Marmara Bölgesi oldu. TÜİK’in işsizlik rakamlarına göre işsizlik oranının en yüksek seyrettiği Doğu ve Güneydoğu Anadolu ise en az iş başvurusunun yapıldığı bölgeler. Yaş gruplarına göre bakıldığında da en fazla iş arayan kesim 2024 yaş grubunda bulunuyor. BDP Diyarbakır Milletvekili Emine Ayna’nın soru önergesini yanıtlayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in verdiği bilgiye göre, İŞKUR’a başvuranların sayısında 672 bin 175 kişi ile Marmara Bölgesi birinci sırada yer alıyor. Marmara’yı 331 bin 459 kişiyle İç Anadolu, 303 bin 929 kişiyle Akdeniz, 293 bin 529 kişiyle Ege, 258 bin 999 kişiyle Güneydoğu Anadolu, 249 bin 208 kişiyle Karadeniz, 187 bin 026 kişiyle de Doğu Anadolu izliyor. 2012’de İŞKUR’a başvuranların yaş gruplarına göre dağılımı şöyle: “1519 yaş grubu 192 bin 595; 2024 yaş grubu 521 bin 595; 2529 yaş grubunda 482 bin 543; 3034 yaş grubunda 398 bin 955; 3539 yaş grubunda 287 bin 052; 4044 yaş grubunda 202 bin 733; 4549 yaş grubunda 128 bin 57; 5054 yaş grubunda 50 bin 525; 5529 yaş grubunda 22 bin 137; 6064 yaş grubunda 7 bin 403; 65 yaş ve üstü grubunda 2 bin 730 kişi.” Başvuruların eğitim durumuna göre dağılımında da okuryazar olmayan 30 bin kişi yer alırken, doktorasını yapmış 260 kişinin de iş aradığı görüldü. IBM Türkiye’de 75. yaşını kutluyor Ekonomi Servisi IBM Türkiye Genel Müdürü Isabel Gomez Cagigas, Türkiye’nin IBM için çok önemli bir pazar olduğunu belirterek, “Dünya hızlı değişiyor fakat Türkiye daha da hızlı değişiyor” dedi. Cagigas’ın konuşmasının satır başları şöyle: l IBM Türkiye’nin 75 yaşını kutluyor. Bir çok ülkede 75 yıllık bir IBM yok, Türkiye’nin iş alanı kendisini sürekli geliştiriyor. Türkiye’de 5 ana büromuz var, bundan da gurur duyuyoruz. l Türk müşterilere daha etkin ve daha verimli olabilmek için buradayım. Türkiye olgun pazarlardaki en genç nüfusa sahip ve küreselleşiyor. l Türkiye yeni pazarlar ve yeni iş alanları için ortam yaratıyor, Türkiye’nin büyümesine destek vermeyi hedefliyoruz. Saat ve Saat 100 kişiyi işe alacak Ekonomi Servisi Saat ve Saat, satış fiyatı 1500 TL ile 10 bin TL arasında değişen Versace marka saatleri Türkiye’de satışa sunacak. Saat ve Saat Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Kaya Versace ile birlikte 6 yeni saat markasının Türkiye temsilciliğini aldıklarını açıkladı. Bu markaların da etkisi ile 2013’te yüzde 50 büyümeyi ve 30 milyon TL yatırımla 25 mağaza daha açmayı planladıklarını belirten Kaya, böylelikle 100 kişiye daha istihdam sağlamayı hedeflediklerini söyledi. Kaya, düzenlediği basın toplantısında, bugün itibarıyla dünyaca ünlü 28 markanın saat ve aksesuvarlarını satışa sunduklarını söyledi. Kaya, geçen yıl Luxury Products International (LPI) şirketini satın aldıklarını, son bir ay içerisinde ise Versace, Marcby Marc Jacobs, Fendi, Skagen, Ice Watch, Salvatore Ferragamo gibi prestijli saat markalarını bünyelerine kattıklarını ifade etti. Saat ve Saat olarak önümüzdeki 5 yıl içerisinde, Türkiye’nin her ilinde toplam 200 Saat ve Saat mağazasına ulaşmak ve çalışan sayılarını 1500 kişiye çıkarmak istediklerini anlatan Kaya, yurtdışında ise özellikle Türk cumhuriyetlerinden mağaza açma talebi aldıklarını kaydetti. Kaya, “Türk tüketicisi saate 2011’de 800 milyon dolar, 2012’de ise ekonomideki fren politikaları nedeniyle 720 milyon dolar harcadı. Özellikle el yapımı İsviçre menşeli saatlere talep her geçen gün artıyor” dedi. Ramazan Kaya Pegasus’ta 5 yeni rota Ekonomi Servisi Pegasus Hava Yolları, baharla birlikte uçuş ağını genişletmeye hız verdi. Şirketten yapılan açıklamalarda yalnızca nisan ayı içinde İstanbul’dan beş yeni uçuş noktasına seferler başlayacağı duyuruldu. 1 Nisan’dan başlayarak sırasıyla Kahramanmaraş, Denizli, Muş, AmasyaMerzifon ve Nevşehir de Pegasus uçuş ağına katılacak. Nevşehir’le birlikte 68. uçuş noktasına ulaşacak olan şirket, bu noktalara uygulanacak bilet fiyatlarının 39.99 ile 59.99 arasında değişeceğini açıkladı. Uçuş ağına katılan yeni noktalardan, hem yurt içindeki hem de yurtdışındaki onlarca diğer noktaya bağlantılı uçuş yapılabilecek. Tedavi için gittiğim diş hekimim, yardımcısına kullandığı iğne ve cihaz uçlarının azaldığını söyleyip, yeni sipariş verilmesini isteyince “Kullandığınız cihaz, aletler ve malzemeler içinde ne kadarı yerli ürün” sorusunu yönettim. “Hazırladığımız alçı, pamuk, biz diş hekimleri ve çalışanlar dışında her şey ithal” yanıtını aldım. Şaşırmadım aslında. AKP’nin “Sağlıkta Dönüşüm” paketinin, sağlığı alabildiğine ticarileştirirken, sektörü hızla şişmanlatırken, tıbbi cihaz alanında yerli üretimi desteklemesini beklemiyordum. Ama gazeteye geldiğimde yine de küçük bir araştırma yaptım. İzninizle aktarayım: Türkiye’de tıbbi cihaz pazarı dünyadaki en büyük 30 pazarın arasında yer alıyor. 2010 yılında Türkiye tıbbi ekipman ve sarf malzemeleri pazarının büyüklüğü 2.1 milyar ABD Doları idi. Dünyada tıbbi cihaz sektörünün pazar değerinin 2014 yılında 368 milyar dolara çıkması tahmin ediliyor. Türkiye’de ise pazar büyüklüğünün 2015 yılında 3.12 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Değer açısından bakıldığında, tıbbi cihaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 85’i yurtdışından karşılanıyor. Yani ithal.. Yerli tedarikçiler genellikle bandaj ve enjektör gibi düşük teknoloji ürünlerinin imalatına odaklanmış durumda. Örneğin tek kullanımlık medikal plastiklerde 2008 yılında 178 milyon dolar olan ithalat, yüzde 100’ün üzerinde bir artışla 2012 yılında 380 milyon dolara ulaştı. Sektörün ihracatı ise sadece 38 milyon dolarda kaldı. Yerli üretim desteklenmediği takdirde sektörün 2016 yılı ithalatının yüzde 113 artışla 808 milyon dolara ulaşması bekleniyor. Bu işin sadece ekonomik boyutu... Biliyorsunuz yarın 14 Mart Tıp Bayramı. Doğal olarak sağlık sektörünün sorunları da masaya yatırılacak. AKP “Sağlıkta Dönüşüm Programı” ile nasıl geniş halk kitlelerine ulaştıklarını, ilaç fiyatlarının nasıl gerilediğini, herkesin sağlık hizmeti alabilir hale geldiğini ballandıra ballandıra anlatacak. Doğru mu, doğru... Zaten tüm bunların toplumun geniş kesimlerinden destek almasından daha doğal bir şey olamazdı. Ama nereye kadar? Şimdi gelinen noktada toplum sağlıkta dönüşümün sonuçları ile yüzleşmeye başladı. Nasıl mı? SGK kapsamında çalışan gerek kamu gerekse özel hastanelerde hem başvuru sayısı hem performans değerlendirilmesine bağlı “parça başı” ödeme sistemi ile kalite ciddi derecede düşürüldü. En düşük maliyetle en fazla kazanma dürtüsü ile hasta sağlıkta ticarileştirilme sürecinin kazanç kapısı haline getirildi. Hepimiz kaç kere karşılaşmışızdır; gereksiz yapılan tanı ve tedavi işlemleri, boşuna istenen röntgenlerle... Yapılmadığı halde yapılmış gibi hastalardan imza alınarak gösterilen çeşitli işlemler, bir kez kullanılması gereken sarf malzemelerinin birkaç kez kullanımı ve çok kalitesiz malzeme kullanımı aslında düşük olan SGK fiyatlarına rağmen kârlarını maksimalize etmeye çalışan sağlık hizmeti veren kurumların ana politikaları haline gel Sağlıkta Dönüşüm Değil Çözülüm... di. Bu kadarla da kalınmadı, emek yoğun bir sektör olan sağlıkta, göreceli yüksek olan emek giderleri insanlık dışı taşeronlaştırma, uzun çalışma saatleri ve uygulanan baskı politikaları ile en düşük seviyeye indirilmeye çalışılıyor. Sağlığa harcanan para bugün yaklaşık 60 milyar dolar. Peki bu para nereye gidiyor? Yalnızca binde 8’i halk sağlığı harcamalarına ayrılıyor, yaklaşık yüzde 95’i ise ilaç ve hastanecilik hizmetlerine gidiyor. Anlayacağınız oyunun kazananı, ilaç ve tedavi hizmeti üreten sağlık şirketleri. Türkiye’de hastanelerin üçte biri özel. AKP döneminde açılan hastanelerin yüzde 80’i özel hastane. SGK ödemelerinin yüzde 40’ı özel sektöre yapılıyor. Özel hastanelerdeki MR ve tomografi cihazı sayısı, fakülte hastaneleri de dahil bütün kamudan fazla. Gelin bir de Sağlık Bakanlığı’nın bütçesine bakalım. 2002 yılında 3 milyar lira olarak kesinleşen bütçe, 2012 yılında 14.3 milyar lira olmuş. 2013 yılı için ise 16.8 milyar lira olarak belirlenmiş. 2013’ün dağılımına baktığımızda, Sağlık Bakanlığı’na 2.4 milyar, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu’na 8.1 milyar, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’na 6 milyar lira ayrıldığını görüyoruz. Peki devletin resmi kurumlarından sağlığa ayrılan pay (2012 yılı bazında) 14.3 milyar iken, Türkiye’deki toplam sağlık harcaması 60 milyar iken aradaki 32.7 milyarlık fark nereden sübvanse ediliyor/ karşılanıyor? Sorunun yanıtı zor değil? Tabii ki vatandaşın cebinden katılım payı olarak ve dolaylı yahut doğrudan ödediği vergilerden... Haa bir de küçük bir parantez açalım. Bırakın gelişmiş ülkeleri bir tarafa; Küba bütün aşılarını kendisi üretir. Türkiye ise aşı üretim merkezlerini kapatır. Son olarak AKP kuş gribi aşısı üreten birimi kapatmıştı. Aynı akıbet SSK’nin ilaç fabrikalarının da başına gelmişti... Daha fazla söze ne hacet... MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ SATIŞ 13 MART 2013 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1 ABD Doları: 0.9702 Avustralya Doları 5.7259 Danimarka Kronu 0.9472 İsviçre Frangı 6.3890 İsveç Kronu 95.95 Japon Yeni 1.0272 Kanada Doları 5.7199 Norveç Kronu 3.7502 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3024 ABD Doları 1.4880 ABD Doları SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.8020 2.3480 2.6650 1.8850 92.25 622.50 1.8021 1.8054 1.8008 1.8081 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8530 1.8651 1.8445 1.8763 1 DANİMARKA KRONU 0.31424 0.31578 0.31402 0.31651 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.3470 2.3513 2.3454 2.3548 2.6770 2.6910 2.6751 2.6950 1.8982 1.9104 1.8954 1.9133 0.28087 0.28378 0.28067 0.28443 1.7521 1.7600 1.7456 1.7667 6.3000 6.3824 6.2055 6.4781 0.31429 0.31640 0.31407 0.31713 1.8736 1.8860 1.8667 1.8932 ALIŞ SATIŞ 1.8050 2.3520 2.7150 1.9150 92.60 625.50 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.48054 0.48140 0.47694 0.48501 GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 4.66 1 Kuveyt D.: 3.5156 ABD Doları fonbul.com