Catalog

29 AĞUSTOS 2012 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 11 Avukat Boran, inşaatları yarıda bırakan ve icralarla boğuşan Fi Yapı’nın mağdurlarına öneride bulundu Hakkınızı garantiye alın ? Ucuz konut satışı ve Beşiktaş İnönü Stadı’na adını vermesiyle dikkat çeken Fi Yapı’dan ev alıp mağdur olan avukat Orhan Boran, başka mağdurlar adına da 1520 dava açtıklarını belirtti. Boran, “Her durumda yapılacak bir şey var. Ödemesini bitirenler tapu tescil davası açabilir. Elinde senedi olanlar iptal ettirmeli. Krediyi ödemeye devam edenler de tazminat davası açabilir. Önemli olan 3. kişilere satışın önlenmesi. Tüketici önlem alırsa bunun önüne geçebilir” dedi. FATMA KOŞAR Büyük Durgunluktan Büyük Belirsizliğe Küresel ekonomiyi 2. Dünya Savaşı sonrasında BrettonWoods kurumlarıyla yönlendirmekte olan 20. yüzyıl kapitalizmi 2008’den bu yana sistemik bir kriz içinde. Önceleri sadece Amerikan konut piyasasıyla sınırlı bir finansal çalkantıdan ibaret olduğu savlanan kriz, “canlandırma paketleri”, “parasal miktar yumuşatılması”, “toparlanmanın yönetişimi” gibi cilalı söz oyunlarıyla bastırılmaya çalışıldıysa da beşinci yılını doldurmuş bulunuyor. Bu beş sene boyunca krizin tezahür biçimleri vasıfsız, eşik altı konut kredi sisteminin iflasından başlayıp, giderek Avrupa maliye krizine dönüşürken, krizin ardında yatan sistemikyapısal unsurlar çözümsüz kalmaktaydı. Öyle ki, söz konusu beş senelik kriz dönemi artık büyük durgunluk (great recession) olarak ifade edilmekte idi. Bundan önceki finansal krizlerin yüksek oranlı devalüasyon, hiperenflasyon, banka ve şirket iflasları şeklinde gözlediğimiz derin çöküntüleri yerine, şimdi daha düşük çaplı, ancak zamana yayılmış uzun süreli, yaygın bir daralmayla karşı karşıyayız. Yaygın işsizlik, reel gelirlerin erimesi, kâr oranlarının ve fiyatların çökmesiyle tezahür eden büyük durgunluk süreci ise 2012 yaz aylarından beri artık büyük belirsizliğe dönüşmüş durumda. Yunanistan ekonomisi özelinde kamu borçlarının “makul” faiz oranlarında çevrilebilmesi ve Avrupa Para Birliği’nin korunması sorunları üzerinde yaratılan belirsizlik ortamı, krizin salt bir “istikrar” meselesi olarak görülmesine ve krizin sistemik niteliklerinin gözlerden ırak tutulmasına yol açıyor. Bir yandan, emperyal Avrupa projesinin ayakta tutulması çabaları; diğer yandan söz konusu projenin reel ekonomik gerçeklerinin gerektirdiği kurumsal üstyapısının siyasi/kültürel anlamda olanaksızlığı, büyük belirsizliğin ana ikilemini oluşturuyor. ??? Bloomberg haber merkezinin, Almanya’da 7.000 yüksek düzeyli yönetici anketinden yola çıkarak sunduğu değerlendirmeye göre, Alman ekonomisinde güven endeksinin ağustos ayında son üç yılın en düşük düzeyine inmiş olduğu görülüyor. Ankete göre 2012’nin ileriki aylarında da bu düşüşün ivmelenerek sürmesi beklenmekte. Biraz da Alman iş dünyasından gelen bu olumsuz haberler üzerine, yakın geçmişe değin Yunan kamu maliyesinin “hizaya getirilmesi” hususunda şahince tutum takınmakta olan şansölye Merkel, “Yunanistan’ın Avro bölgesinden ayrılması gereğini savunan liderlerin sözlerine dikkat etmesi gerektiği” uyarısını yapma gereğini duyuyor. Şansölye Merkel’e göre “bu tür yorumlar krizin daha da derinleşmesine neden olmakta”; oysa “Avro bölgesinin birliğinin korunması için artık kesin karar noktasına ulaşmış bulunmaktayız”. Merkel’in sözlerinin, dünyaca ünlü “karamsar” ekonomist Nouriel Roubini’nin “Yunanistan’ın 2013’te Avro bölgesinden ayrılmasıyla başlayacak çöküşün Avrupa Birliği’nin toptan dağılmasına yol açabileceğini” dile getirmesine tepki olduğu artık herkesçe biliniyor. Merkel’in Yunan hükümetine “her ne pahasına istikrar” konusundaki dayatmasını artık yumuşatmak zorunda kalması, krizi Yunanistan hükümetinin “beceriksizliğine” ve genelde Yunan halkının “tembelliğine” bağlama çabalarının anlamsızlığını ve belki de krizin sistemik nitelikli unsurlarını “sezinlemesine” bağlanabilir. Ancak bir gerçek var ki krizin ucunun artık Alman ekonomisine de yaygınlaşması kaçınılmaz gözüküyor. ??? Yarın, Mustafa Kemal ve arkadaşlarının “toptan milletçe bizi mahvetmek isteyen emperyalizme ve bizi yutmak isteyen kapitalizme karşı” Anadolu ihtilalinin ateşini zaferle taçlandırdıkları 30 Ağustos 1922’nin doksanıncı yılını anıyor olacağız. Emperyalizme karşı kazanılan ilk halk savaşı olarak anılan Anadolu ihtilalinin şehitlerine şükran ve minnet borçluyuz. Tüm okurlarımın 30 Ağustos Zafer Bayramı’nı barış dolu günler umuduyla kutluyorum. ‘TOKİ İLE YARIŞIRIM’ DEDİ, 4 YIL DAYANABİLDİ Fi Yapı, 2008’de Fi Yaka projesiyle adından söz ettirmeye başladı. Fi Yaka’nın tanıtımında konuşan Yönetim Kurulu Başkanı Fikret İnan, “On yılda 100 bin konut yapma hedefi”ni dile getirmişti. Bu anlamda TOKİ ile yarışabileceklerini belirten İnan, sorular üzerine “Yapıp satacağım. Satınca neden yapılmasın ki” diyerek düşük kâr marjı ile rekor satışlara güvendiğini açıklamıştı. Son dörtbeş yılda hayata geçirdiği orta sınıfa hitap eden konut üretimi ve Beşiktaş İnönü Stadı’na adını vermesi ile dikkatleri üzerine çeken Fi Yapı’nın üzerinde kara bulutlar dolaşıyor. Adını 2008’de hayata geçirdiği Fiyaka Sancaktepe ile duyuran ve o günden sonra yükselen bir grafik sergileyen Fi Yapı, dört bini aşkın dairenin inşaatını yarım bıraktı. Özellikle Esenyurt’ta yaşanan imar krizinden en çok etkilenen firmaların başında gelen Fi Yapı’nın aleyhindeki icra takibi sayısının 90’ı bulduğu, bunun da parasal ola rak yaklaşık 20 milyon liraya tekabül ettiği iddialar arasında. Hacizli yerler arasında Fi Yapı’nın üç yıl önce aldığı İzmir’deki Garip Ada da bulunuyor. Fi Yapı’nın sahibi Fikret İnan, birkaç gün önceki açıkmasında alacaklarının borçlarına yeteceğini ve finansal sıkıntılarının olmadığını öne sürerken mağdurlar, teslim alamadıkları konutlar için çıkış arıyor. alınabilir’ ‘Bir yılda sonuç Kendi de mağdur olduğunu söyleyen avukat Orhan Boran, 1520 dava açtıklarını belirtti. Boran, alınması gereken önlemler ko Fikret İnan nusunda şu değerlendirmeyi yaptı: “Tapunun teslim edilmemesi handikap oluşturuyor. Borcunu ödeyen tapu tescil davası açmalı. Elinde senedi olan da senedi iptal davası açabilir. İnşaatı duran koen nutun ödemesini yapmak Fi Yapı’nın devam eden projelerinin ‘Fi elik dair 150 bin zorunda kalanlar, kredi büyüğü Esenyurt’ta. 3 Bu. yok şma çalı ır ayd 6 nde kullananlar da tazminat Side’ projesi ediledavası açabilir. Davalar, radaki evler Mayıs 2012’de teslim k ‘Fi utlu kon 8 104 rt’ta ortalama 1 yıl sürer. Temcekti. Yine Esenyu ın süLife’ isimli projesinde ise bir yılı aşk yiz süreci ayrı tabii. Anet Fikr . yor ılmı reden bu yana çalışma yap cak mağdurlar haklı çırt nyu Ese le eniy ned liği İnan, imar değişik kacaktır. Esenyurt’ta socak aça a dav rak laya suç ni esi’ Belediy rumluluğu belediye ataYaFi ıştı. lam açık ı ların rak şirketin sözleşme gepı’nın Esenyurt’ta işreğini yerine getirmemelerinin tamamen dursi kabul edilemez. Yümasıyla alacaklılar kakümlülük Fi Yapı’da. Tüpıya dayandı, müşteriketici önlem alsın.” ler para ödemez oldu. Esenyurt’ta kriz Fi Yapı daha sonra orta sınıfa konut üretimini artırdı. Fi Side, Fi Tower, Fi Yaka Esenşehir, Tuzla 1,2,3, Fi Yaka Geb ze, Fi Life projelerini başlattı. Kırıkkale’d e 29 bin TL’den başlayan fiyatlarla satış yaptı. Şirket, sektörde büyümeye paralel olarak son 45 yılda binlerce konut sattı. Projelendirilen konut sayısı 10 bini buldu. Ucuza sattı İnönü’ye adını yazdırdı, ada satın aldı Fi Yapı, 1 Ekim 2010’da Beşiktaş Kulübü ile anlaşma imzalayarak 3 milyon dolar artı KDV karşılığında İnönü Stadı’na adını yazdırdı. Anlaşmanın süresi 15 Eylül 2012’de dolacaktı. Ancak taraflar karşılıklı suçlamalarla geçen yılın sonunda anlaşmayı feshetti. Şirket 32 milyon dolara Garip Ada’yı Nisan 2010’da satın aldı. İSTANBUL PLANI TOKİ yeni şehirler kuracak Ekonomi Servisi Toplu Konut İdaresi (TOKİ) İstanbul Emlak Dairesi Başkanı Ali Seydi Karaoğlu, TOKİ’nin, bundan sonra orta kesimin konut ihtiyacını karşılamaya daha bir ağırlık vereceğini belirtirken İstanbul’un cazibe noktalarının Küçükçekmece, Halkalı, İkitelli olacağını kaydetti. AA’nın sorularını yanıtlayan Karaoğlu, İstanbul’un çevresinde kurulacak yeni şehirler için “Sadece konut alanlarından teşekkül olmayacak. Bütün ihtiyaçları karşılayabilecek” dedi. Avrupa yakasındaki yeni şehrin, Kayabaşı, Bahçeşehir, Isparta Kule ekseninde olacağını kaydeden Karaoğlu, şöyle devam etti: “Bu bölgelerin altyapı, ulaşım ve donatı alanları şu anda ayrılmış durumda. TOKİ, en önemli aktörlerinden biri, oyun kurucu olacak. Küçükçekmece ve çevresi, Halkalı, İkitelli, Kaya şehir, Isparta Kule, Hoşdere, Hadımköy’e uzanan bölüm, teknoparklar, lojistik, sağlık, eğitim alanları, olimpiyat köyü, fuar alanlarıyla cazip hale geliyor. Ulaşım güçlendirilecek.” Sektör sağlam, panik yok Işık Gökkaya: Tek bir şirketin bile sıkıntıya girmesi iyi değil ancak olumsuzluk azalıyor Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Işık Gökkaya, Fi Yapı ile ilgili söylentiler ve tedirginliğin konut sektörüyle ilgili olumsuz bir algı yarattığını belirterek “Ancak panik yok. 23 şirket daha bu sıkıntılara girerse sektör açısından kötü olur. Şu anda böyle bir durum yok” dedi. Gökkaya, maketten satışın tamamen yasaklanmasının da doğru olmadığını, tüketicinin ve artık kurumsallaşarak uzun vadeli yatırım planlayan şirketlerin aleyhinde olacağını söyledi. Şeffaflaşmanın arttığını ifade eden Gökkaya, bir projenin yüzde 2025’inin satılmasıyla nakit satışı sağlanabileceğini belirtirken “Ama satmak yetmez. Yeterli kâr marjıyla satmak önemli. Doğru maliyet analizi Işık yapılması Gökkaya çok önemli” dedi. Uluhan Esenyurt’a Tac Mahal’i getiriyor Ekonomi Servisi Uluhan Grup, Acunkent ve Babil Kuleleri’nden sonra Esenyurt’ta üçüncü projesine start veriyor. Tac Mahal adını verdikleri projenin mimari tasarımını Prof. Sinan Mert Şener üstleniyor. 970 bağımsız bölümden oluşan projede, daire ve mikro ofis alanlarının metrekare büyüklükleri kişilerin tercihine göre belirlenebiliyor. 290 milyon TL’lik yatırım bedeliyle hayata geçirilecek proje, 18 bin 600 m2’lik inşaat alanı üzerine kuruluyor. 25 katlı 4 blok olarak planlanan Tac Mahal’de dileyen stüdyodan 4+1’e kadar daire tiplerine sahip olabiliyor. 10 Eylül’de satışların başlayacağı projede şimdiden ön talep toplanıyor. 24 ayda teslim edilmesi planlanan Tac Mahal’de 46 metrekarelik stüdyo daireler 74 bin TL’den başlayan fiyatlarla satışa sunuluyor. 740 TL taksiyle 50 aya kadar vadeyle ev sahibi olunabilen projede, yüzde 25 peşinat isteniyor. Hafriyatının başladığı projede, temel önümüzdeki ay atılacak. İHALE İPTAL EDİLEBİLİR Ankara Garı’na tek teklif ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TCDD’nin ikinci kez düzenlediği YapİşletDevret (YİD) modelli Ankara Hızlı Tren Garı ihalesine tek teklif LimakKolinCengiz Konsorsiyumu’ndan geldi; ihale bu sebeple iptal edilebilir. TCDD Genel Müdür Yardımcısı İsmet Duman, dün yapılan ihale için 10 şartname alındığını ve tek teklif geldiğini belirterek, “Komisyonumuz, yapacağı çalışma ve değerlendirme sonucunda, yeterliliği bulunan isteklileri iç zarflarını açmak ve teklif sürelerini öğrenmek üzere ikinci oturuma yazılı olarak davet edecektir” dedi. Proje, 175.000 metrekarelik alanda 21.600 metrekareye oturan, iki katı otel olarak işletilecek dört katlı yapının hazırlık, izin ve inşaat süresi dahil iki yılda tamamlanması işini kapsıyor. İlki Ocak 2011’de yapılan ihale, şartnamedeki yolcu garantisi şartının kamuya yük getireceği gerekçesiyle iptal edilmiş, ikinci ihale de ertelenmişti. ‘Suriye Bumerangı Türkiye’yi vuruyor’ ? CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, hükümetin Suriye politikasının faturasının büyüdüğünü ifade etti. Ekonomi Servisi CHP milletvekili Umut Oran, Suriye ile gelinen son durumun ekonomiye etkisine ilişkin bir rapor hazırladı. Raporun özetini yazılı bir açıklama ile duyuran Oran, “BOP taşeronluğu kapsamında Suriye yönetimini devirme görevi verilen AKP’nin, örtülü bir savaş boyutuna getirdiği süreçten en fazla Türkiye ekonomisi zarar görüyor; yaşanan gerilimin başta sınır ve bölge illeri olmak üzere Türkiye’ye faturası giderek büyüyor” dedi. Oran’a göre bu yılın ilk yedi ayında Suriye’den gelen turist sayısı yüzde 35.3 azalarak 439’e geriledi. Bu 100 milyon doların üzerinde bir kayıp anlamına geliyor. Umut Oran GYİAD Başkanı Burcu Akdarı Toprak, çevrede esen ters rüzgârların Türkiye’ye zarar vermemesi gerektiğini belirtti. Ekonomi Servisi Genç Yönetici ve İşadamları Derneği (GYİAD) Başkanı Burcu Akdarı Toprak, son dönemde artan terör ve şiddetlenen Suriye’deki iç savaşın Türkiye’nin yıllardır izlediği rotayı bozmaması gerektiğini vurguladı. Burcu Akdarı Toprak, “Bugün Avrupa Birliği üyeliği, komşularla sıfır sorun, üretim ve ihracata dayalı kalkınma gibi ana başlıkların gündem dışı kaldığını görüyoruz. Türkiye hızla kendi gündemine dönmeli” dedi. Akdarı Toprak, sorunlarının sadece iktidarın değil, muhalefet ve Burcu alanında söz söyleAkdarı me yetkinliğine Toprak sahip tüm sivil toplum örgütlerin problemi olduğuna dikkat çekti. Van’da okul açtı DAMLA ÖZTEKİN Allianz Sigorta İhracat yedi ilde düştü Türkiye’nin Suriye’ye geçen yıl ilk yedi ayda 1 milyar doları aşan ihracatının, bu yıl yüzde 66.5 düşüşle 338.2 milyon dolara indiğini anımsatan Oran, “İhracatta geçen yıla göre 700 milyon dolara yakın kayıp var” dedi. İhracatında Suriye’nin önemli yer tuttuğu Gaziantep, Hatay, Kilis, Mardin, Mersin, Osmaniye ve Şanlıurfa’nın oluşturduğu 7 sınır, komşu ve bölge ilinin, bu ülkeye toplam dışsatımı ilk yedi ayda yüzde 58 azaldı. 7 ilin geçen yıl ilk yedi ayda Suriye’ye 194.5 milyon dolar olan ihracatı bu yıl 82.3 milyon dolarda kaldı. Bu illerin Suriye’ye ihracatındaki düşüş, özellikle temmuz ayında yüzde 85’e ulaştı. VAN Allianz Sigorta, geçen yıl Van’da yaşanan ve bölge halkını derinden etkileyen deprem felaketinin ardından sürdürülebilir bir sosyal sorumluluk projesi hayata geçirerek Van’ın Mollakasım köyünde bir ilkokul, sağlıkevi ve lojman inşa etti. Açılışta konuşan, Allianz Sigorta Üst Yöneticisi Alexander Ankel, Van Mollakasım Köyü Allianz Sigorta İlkokulu’nu çocuklar ve gençlerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak üzere hayata geçirdiklerini söyledi. Ankel, okulun içerisindeki kütüphane ile çocukların gelişimine katkı sağlamayı hedeflediklerini de belirtti. C MY B C MY B