Catalog

27 Kasım 2010 Cumartesi Doğal sitleıin yasa • ÖZLEM GÜVEMLİ rabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, Rize'nin Ikizdere Vadisi'ni "Doğal Sit" alanı ilan edince bu vadiyle birlikte Anzer ve Ovit yaylalarında yapımı planlanan 22 Hidroelektrik Santrali de iptal edilmiş öldu. Ama yıllardır bu bakir vadilerde kurulmak istenen HES'lere karşı mücadele edenlerin sevinci çok kısa sürdü. Çünkü Çevre ve Orman Bakanlığı'nın hazırladığı "Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Yasası" taslağı lkizdere kararından bir gün sonra Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı. lkizdere'nin rövanşı olarak görülen SİT kararını verme yetkisini koruma kurullarının elinden alan yasayı Bakanlık, AB uyum yasası olarak hazırlandığını açıkladı. Ancak'AB Ilerleme Raporu'nda bu yasa pek AB ile uyumlu bulunmadı. AB ile uyumlu olsun ya da olmasın tasarı yasalaşırsa Ariadolu'nun eşsiz doğası geri dönüşü olmayan bir yola girecek. Çevre ve Orman Bakanlığı'nın 2009 yılından beri hazır beklettiği ama nedense 24 Ikizdere'nin rövanşı olarak Ekim'de ahnan lkizdere kararından görülen 'Sit kararını verme bir gün sonra yetkisini koruma Bakanlar Kurulu'nca kurullarının elinden alan' onaylanan "Tabiatı yasanın AB uyum yasası ve Biyolojik çerçevesinde hazırlandığı Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı" açıklandı. Ancak AB meclise gönderildi. Üerleme Raporu'nda bu Tasannın en çok tepki gören maddesi yasa pek AB ile uyumlu koruma bulunmadı. AB ile uyumlu Kurullarının yetkisi olsun ya da olmasm tasarı altındaki doğal sitlerin tamamen yasalaşırsa Anadolu'nun Çevre ve Orman eşsiz doğası geri dönüşü Bakanhğı'na olmayan bir yola girecek. devredilecek olması. Aslında bakanlığın adı gibi çevreci olması durumunda çok tepki çekmeyecek bu durum bakanlığın doğayı sadece yatırım alanı olarak görmesi nedeniyle kaygılara neden oluyor. Sivil toplum kuruluşları ve çevreci örgütler de bu nedenle 2003 yılında hazırlık süreci başlatılan ama ilk halinden eser kalmayan tasannın yasalaşmaması için "Tabiat Kanunu Izleme Girişimi" oluşturup sürecin takipçisi oldu. Yeşil Artvin Derneği'nden Greenpeace Akdeniz'e kadar 70 örgütün oluşturduğu girişim, yasa taslağı bu haliyle onaylanırsa Türkiye'nin doğasmda meydana gelecek tahribatın durdurulamayacağına dikkat çekiyor. atına T Z7LDUMUÖ? ve doğaya zarar veren birçok müdahale, koruma kurulları ve mahkemelerce artık engellenemeyecek. Tasannın Meclis tarafından onaylanmasıyla birlikte doğal sit statüleri ortadan kaldınlacak ve hâlihazırda bağımsız bir yapıya sahip olan Koruma Kurullan'nın doğal sitlerle ilgili herhangi bir yetkisi kalmayacak. Bu düzenlemeyle birlikte ülkemizdeki 1234 Doğal Sit Alanı'nın kaderi ağırlıklı olarak kamu kurumu yetkililerinden oluşan yeni bir kurula terk edilecek. Tasarı ile dünyada kabul gören prensipler doğrultusunda doğayı koruyan bir yasal yapı olmayacak. Yasal olarak maden, kentleşme, enerji gibi yaarımlar doğayı ne ölçüde tahrip ederse etsin ayncalık kazanacak. Tasarı yasalaşırsa neler olacak? Tabiat Kanununu Izleme Girişimi ile Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu ve 3. Köprü Yerine Yaşam Platformu, tasannın yasalaşması halinde Türkiye'nin başına gelecekleri gözler önüne seren çarpicı bir tablo çizdiler. Bu tabloya göre tasannın yasalaşması halinde Türkiye'de 1234 adet "Doğal Sit, Milli Park, Tabiat Parkı" statüsü kaldınlacak. HES'ler başta olmak üzere doğal sit alanlannda gerçekleştirilen Munzur, Anlı, Çağlayan... Su Kullanma Hakkı Sözleşmesi imzalamış veya HES için lisans almış tüm şirketlerin önünde engel olarak duran havza koruma statüleri kaldınlacak. Böylece Milli Park olan Munzur, Anlı, Çağlayan, lkizdere Vadileri gibi 1. derece sit alanı ilan îstanbul 'a yapüması planlanan 3. Boğaz Köprüsü projesinin önündeki bir yasal engel daha kalkacak. Köprü yapımı ve Îstanbul 'un kuzeyine doğru yoğunlaşan yapılaşmayı önlemek için îstanbul 3 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 15.11.1995 tarihli Beykoz, Sarıyer, Ömerli ve Şile 'yi koruyan "îstanbul Kuzey Kesimi Karadeniz Kuşağı Doğal Sit Alanı" kararı da tasarı yasalaşırsa kalkacak. 2. Köprü nasıl Elmalı barajım öldürdüyse, 3. Köprü ve bağlantı yollan da Ömerli barajım yok edecek. Yani Îstanbul ve çevresindeki tüm su havzalan için geri sayımın başladı. Kendi su kaynaklarım kirleten Îstanbul dışandan dahafazla su getirilmesini talep edecek. Bugüne değin HES lisansı vererek Anadolu 'daki tüm derelerin ve su havzalarınm ticarilestirilmesini sağlayan bakanlığa bağlı aynı bürokratlar, bu kez doğal sit kararlarım da verecek. Koruma statüleri iptal edilen havzalarda yeniden koruma alanlarımn belirlenmesi için 38 yıl kadar bir süre geçmesi gerekiyor. Bakanlığın izlediği politikalara bakıhrsla bu süre doğal alanlar koruma esaslı değil kullanma esaslı değerlendirilecek.