Catalog

CMYB C M Y B 9 MAYIS 2009 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA REHBERLİK 15 Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur Strese karşõ etkin olan yumurta, süt, õspanak, havuç ve kayõsõ gibi besinlerde bulunan A vitamini ve tahin, kuru baklagil, fõndõk, badem gibi yağlõ tohumlarda bol miktarda bulunan E vitamini tüketilmesi, sõnav döneminde stresin azaltõlmasõnda etkili olur H ayat sõnavlarla dolu zorlu bir mücadele. Bu mücadeleyi en kolay şekilde göğüslemek ve sõnavlarõ başarõyla sonlandõrabilmek için her şeyden önce beden sağlõğõ- mõzõn yerinde olmasõ gerekiyor. Sağ- lõklõ bir bedene sahip olmanõn yolu ise doğru beslenme ve düzenli uykudan geçiyor. Gereksinimler bireyden bireye farklõlõk gösterse de belli yaş grupla- rõna göre bir genellemeye varmak mümkün. Gelişme hõzõ ve hareketli ya- şam tarzlarõ sayesinde ergenler bu plat- formda ilk sõralarda yer alõyor. Ergenlik döneminde gençler salgõ- ladõklarõ hormonlar nedeniyle vücut- ta birtakõm değişikliklere uğrarlar. Bu- na yaşam biçimlerindeki değişiklik- ler de eklenince enerji kaybõnda bü- yük miktarda artõş olur. Hõzlõ büyüme ve gelişme protein, vitamin ve mine- ral gereksinmelerini artõrõr. Okul yo- ğunluğu, önemi ergenlik döneminde daha çok öne çõkan arkadaşlõk ilişki- leri, günlük yaşantõnõn getirdiği stres vb. nedenlerden ötürü beslenme ihmal edilmeye başlanõr. Oysa vücutlarõ en hõzlõ büyüme dönemini yaşadõğõndan ergenlerin beslenmelerine her za- mankinden çok daha fazla dikkat et- mesi gerekmektedir. Günümüz ergenlerinin gündemini en fazla meşgul eden konu ÖSS olun- ca, gençler ister istemez sõnava en- deksli düşünmekte, yeme-içme alõş- kanlõklarõnõ bile o doğrultuda yön- lendirmektedirler. Ancak yoğun ça- lõşma temposunda olduklarõndan ba- zen öğünlerini atlamaktadõrlar. Bun- lardan en önemlisi de sa- bah kahvaltõsõdõr. Çün- kü gece boyu açlõktan sonra, vücudumuz ve beynimiz güne başla- mak için acil olarak enerjiye gerek- sinim duyduğundan, kahvaltõ yapõl- madõğõ takdirde dikkat daha çabuk da- ğõlmakta, baş ağrõsõ ve yorgunluk oluşmaktadõr. Sabah düzgün bir kahvaltõ eden kişilerin başarõ oranla- rõ ve dikkat düzeyleri daha yüksektir. 15-18 yaşõndaki ergenlerin günlük enerji ihtiyacõ 2800 kaloridir. Bun- lar ortalama değerlerdir, bazõlarõ için bu daha az veya daha fazla olabi- lir. Özellikle sõnavlara hazõrlanan öğrencilerde zihin çok çalõştõ- ğõndan enerji kaybõ daha fazladõr. Bu kaybõ dengelemek ve ekstra ener- ji elde etmek için yüksek miktarda kompleks karbonhidrat, protein ve yağ içeren besinler tüketilmelidir. Fast-food’tan uzak durun Okul-dershane-ev üçgeninde koş- turan gençlerde zaman zaman bes- lenme bozukluklarõ görülür ve bu yaş grubunun, ev dõşõnda ayaküstü fast-food tarzõ yiyeceklerle beslen- meye yöneltir. Genellikle ayaküstü beslenmede A ve C vitaminleri, kalsiyum, posa tü- ketimi yetersizdir, yağ ve tuz tüketi- mi ise yüksektir. Bu tip beslenmenin yol açtõğõ tansiyon, kalp-damar has- talõklarõ gibi rahatsõzlõklarõn temelle- ri bu yaşlarda atõlmaktadõr. Yağ içeriği fazla olan fast-food beslenmenin te- melini attõğõ diğer bir önemli sorun da obezitedir. F E N B İ L İ M L E R İ D E R S H A N E S İ T A R A F I N D A N H A Z I R L A N M I Ş T I R STRESİ AZALTAN BESİNLER S anõlanõn aksine, kafein içeren yiyecek- içecekler adrenalinin serbest kalma- sõna, böylece stres düzeyinin artma- sõna neden olabilmektedir. Özellikle sõnav döneminde çok fazla çay, kahve ve kola iç- mek kalp çarpõntõsõna, huzursuzluğa, geç sa- atlerde de uykusuzluğa, korku ve endişeye neden olur. Kolalõ içecekler bol miktarda ka- fein içerir. Bunlarõn yerine C vitamini içeriği yüksek kuşburnu, papatya ve adaçayõ gibi bitki çaylarõ tüketmek daha doğrudur. Stresin azaltõlmasõ açõsõndan besinlerde bulunan antioksidanlarõn tüketilmesi öne- rilebilir. Balõk, ceviz ve fõndõkta bol mik- tarda bulunan Omega-3 yağ asitleri anti- oksidandõr. Haftada 2 kez balõk, haftada 2- 3 kez 5-6 fõndõk, ceviz tüketimi ile karşõ- lanabilir. Yeşilbiber, maydanoz, çilek, õs- panak, karnabahar gibi meyve ve sebzelerde bol miktarda bulunan C vitamini de anti- oksidandõr. Günde 6-7 porsiyon meyve ve sebze tüketmek gereklidir. Strese karşõ etkin olan yumurta, süt, õs- panak, havuç ve kayõsõ gibi besinlerde bu- lunan A vitamini ve tahin, kuru baklagil, fõn- dõk, badem gibi yağlõ tohumlarda bol mik- tarda bulunan E vitamini tüketilmesi, sõnav döneminde stresin azaltõlmasõnda etkili ola- caktõr. Beyin fonksiyonlarõnda görev alan ay- nõ zamanda bir antioksidan olan çinko da, süt ve türevlerinde, tavuk, yumurta, balõk, yağlõ tohumlarda bulunur ve düzenli tüke- tilmesi gerekmektedir. Bunun yanõnda beyin fonksiyon işlevle- ri ve sinir sisteminde görev alan B grubu vi- taminlerinin de bu dönem de düzenli tüke- tilmesi gerekmektedir. B vitaminleri ette, ba- lõkta, kepek çavdar ürünlerinde ve koyu ye- şil sebzelerde bulunur. Ayrõca anti-stres özel- liğine sahip kepek, çavdar, baklagiller, ay- çiçeği çekirdeğinde bulunan magnezyumu da unutmamak gerekir. Stresin azaltõlmasõ için yeterli ve dengeli bir beslenme programõ önerilmektedir. MERAK ETTİKLERİNİZ? Sınavda zorlandığımız sorularda ne yapmamız gerekir? Sõnavda sorularõ doğru cevaplamak kadar zamanõ iyi kullanmak da önemlidir. Zorlandõğõnõz sorularõn yanõna işaret koyup diğer soruya geçmek, cevaplayabileceğiniz tüm sorularõ bitirdikten sonra yapamadõğõnõz sorulara dönmek akõlcõ bir davranõş olacaktõr. Ders çalõşõrken takõldõğõnõz sorularla çözene kadar uğraşõyorsanõz sõnavda bu sorularõ daha sonra dönmek üzere geçmek sizin için çok zor olacaktõr. Diğer soruyu okumaya çalõşsanõz da aklõnõz çözemediğiniz soruda kalacaktõr. Ders çalõşõrken yapamadõğõnõz sorulara işaret koyun, çalõşmanõzõ bitirdikten sonra bu sorulara baktõğõnõzda pek çoğunu çözebildiğinizi göreceksiniz. Bunu bir alõşkanlõk haline getirdiğiniz için de sõnavda daha rahat olduğunuzu anlayacaksõnõz. ? Tercih sırası üniversitelere yerleştirmede göz önüne alınıyor mu? Benim 5. tercihim başkasının birinci tercihiyse, o kişi benden daha mı şanslı? Yerleştirmede esas olarak alõnan Y-ÖSS puanõnõzdõr. Tercihiniz hangi sõrada olursa olsun bu programa tercihleri arasõnda yer vermiş olan adaylardan yerleştirmede kullanõlan puanõ ve varsa ek puan toplamõ büyük olana öncelik tanõnmaktadõr. Mesela sizin aldõğõnõz puan 312.123 ve X bölümüne tercihlerinizde yer verdiniz. X bölümünü tercih eden başka bir adayõn puanõnõ da 312.122 olarak düşünelim. Bu durumda bu adaydan binler basamağõnda bile olsa daha fazla puan aldõğõnõz için yerleştirme hakkõ sizin olacaktõr, isterse son tercihiniz olsun. Tercih sõrasõ, puanlarõ virgülüne noktasõna birbirine denk olan adaylar arasõnda öncelikli adayõn belirlenmesinde kullanõlacak bir kõstastõr. ? Meslek Lisesi öğrencileri kendi alanlarında seçim yaptıklarında kullanılan ek puanda bir değişiklik olduğu doğru mu? Hayõr, herhangi bir değişiklik yok, daha önce katsayõlarõn hesaplanmasõnda kullanõlan 0.24 ek katsayõ uygulamasõ devam ediyor. ? Sınavsız geçiş nedir? Sınavsız geçişte öncelikler nelerdir? Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarõ mezunlarõnõn alanlarõnõn devamõ niteliğinde olan meslek yüksekokullarõna diploma notlarõndan hesaplanan OBP ile yerleştirilme sistemidir. Bu adaylar yüksekokullarõn kontenjanlarõ, mezun olduklarõ okullarõn bulunduğu mesleki ve teknik eğitim bölgesi, mezun olduklarõ okullarõn türleri, mezuniyet yõllarõ, OBP’leri ve tercihleri göz önünde tutularak aşağõdaki gibi yerleştirilir. 1) Mezuniyet yõlõ daha büyük olanlar (yeni mezunlar). 2) Aynõ yõl mezun olan adaylar arasõnda okul türlerine göre sõrasõyla Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi mezunu olanlar. 3) Mezuniyet yõlõ, okul türü aynõ adaylar arasõnda METEB içinde olanlar. 4) Bu bilgileri aynõ olan adaylar arasõnda OBP’si yüksek olanlar. 5) Tüm bilgileri aynõ olanlardan yaşõ küçük olanlara öncelik verilir. Hõzlõ kilo almanõn görüldüğü bu dönemde özellikle kõzlarda iş- tahõn artmasõ nedeniyle bilinçsiz diyet uygulamalarõ görülebil- mektedir. Ergenlik döneminde yapõlan erken ve bilinç- siz diyetlerin gelişimlerine ve sağlõklarõna mutlaka olumsuz etkisi olacaktõr. Bu dönemde değişen vücut ima- jõ ergende stres yaratmakta, bu da sonuçta az yeme ve- ya aşõrõ yiyip kusma şeklin- de görülen anoraksiya ve bulimia gibi yeme davranõşõ bozukluklarõna neden ola- bilmektedir. Gelişme çağõnda vücut yağõnda artõşõn normal olduğunu anlamasõna yardõmcõ olunmalõ, bu ko- nuda gençlerle iletişim kurularak gerekirse psikolog, he- kim ve beslenme uzmanõnõn yardõmõna başvurulmalõdõr. Hiçbir besin tek başõna, mucizevi bir şekilde başarõ sağlamaz Sõnavlarda hiçbir besin tek ba- şõna, mucizevi bir şekilde başarõ sağlamaz. Öğrencilerin bu gün- lerde genel beslenme kurallarõna uymalarõ oldukça önemlidir. Ye- terli ve dengeli beslenme ve be- sinlerin kişiye özgü miktarlarda tü- ketilmesi gerekir. Kişisel farklõ- lõklar göz önüne alõndõğõnda, her besin her bireyde değişik etki gösterdiğinden kendine iyi gel- mediğini düşündüğü besinleri tü- ketmemeleri gerekir. Başarõnõn artõrõlmasõ için tatlõ ve çikolata gibi şekerli besinlerin yüksek miktarda tüketimi hatalõ- dõr. Basit karbonhidratlardan zen- gin bu besinlerin tam tersi gevşe- meye ve uykuya neden olduğu, bu nedenle sõnav öncesi ve sõnav sõ- rasõnda şeker, şekerleme gibi ba- sit şekerler yerine, kuru üzüm, erik veya A ve C vitaminlerince zen- gin taze meyve ve sebzelerin tü- ketilmesi önerilir. Vücudumuzun yemeğe olduğu kadar uykuya da ihtiyacõ vardõr. Sağlõğõmõzdaki bir düzensizlik ilk olarak kendini uykuda gösterdiği gibi, uyku düzenindeki en küçük bir aksama etkisini sağlõkta ve günlük yaşantõda gösterir. Haya- tõmõzõn yaklaşõk 1/3’ü uykuda ge- çer. Uyku sõrasõnda kalp, göz, be- yin, sinir ve kas sistemi üzerinde değişiklikler meydana gelmekte; bu değişiklikler solunum, kan ba- sõncõ ve nabõz gibi faaliyetleri et- kilemektedir. Uykuda gün bo- yunca biriken stresler, gerginlik- ler ve sinirlilik halleri vücuttan atõ- lõr, hormon düzeyi dengelenir, sindirim sistemi çalõşõr, bağõşõklõk sistemi devreye girer ve cilt ken- dini yeniden yapõlandõrõr. Bu ne- denle dengeli bir hayat için din- lendirici uyku şarttõr. İnsanlarõn günlük uyku gerek- sinimleri hayatlarõnõn belirli dö- nemlerinde farklõlõk göstermekte- dir. Ergenlik dönemindeki hõzlõ fi- ziksel büyüme ve fiziksel aktivi- te artõşõ nedeniyle ergenlerin daha küçük çocuklara kõyasla daha faz- la uykuya ihtiyaçlarõ olur. Ergen- lik döneminde yeterince uyumak ve dinlenmek çok önemlidir. Sõ- navlara hazõrlõk sürecinde gençler akşam geç saatlere kadar çalõşõp, okula gitmek için erken kalkmak durumunda olduklarõndan uyku- suzluk çekmektedirler. Bunun da yol açtõğõ bazõ durumlar vardõr. Bunlarõn başõnda sabah uyana- mama ve gün içinde uyku ihtiya- cõ duyma gelir. Bu durumda olan genç, derse konsantre olmada ve anlatõlanlarõ anlamada güçlük çek- mektedir. Aynõ zamanda uykusu- nu alamadõğõ için asabi ve huzur- suzdur. ? Uyumakta güçlük çekiyorum. ? Sabahlarõ bir türlü uyanamõ- yorum. ?Gece uykum bölünüyor, tekrar uyumakta güçlük çekiyorum. ?Ders çalõşmaya başlayõnca he- men uykum geliyor. ?Gündüz sürekli uyuklarken ge- ce uykum kaçõyor. Bu tip şikâyetler sõnava ha- zõrlanan öğrencilerde sõklõkla görülmektedir. Gece kaliteli uyuyamayan öğrenci gündüzü de istediği gibi değerlendire- memektedir. Yeme bozukluklarõ BASKI VE İŞKENCELER ATATÜRKÇÜLERİ YILDIRAMAZ AYDINLIK GÜNLER YAKIN “BALBAY ÇIKACAK YİNE YAZACAK” İSTANBUL CUMOK HAYKIRIYOR www.cumok.org 10 MAYIS 2009 PAZAR S: 11.00’DE 2009’UN TÜRKİYE’YE GETİRDİKLERİ KONULU KAHVALTILI TOPLANTIDA; DEĞERLİ BİLİM İNSANI-YAZAR Sayın YALÇIN KÜÇÜK İLE BULUŞUYORUZ. SEN GELMEZSEN BİR EKSİĞİZ Yer: ADEN OTEL Vapur İskelesi Karşısı-KADIKÖY LÜTFEN YER AYIRTINIZ İletişim: 0536 739 02 29 - 0505 815 10 17 - 0532 281 54 54 CUMOK İSTANBUL ÇAĞRISI www.cumokistanbul.org TÜRKİYE YAZARLAR SENDİKASI’NIN 16. GENEL KURUL ÇAĞRISI Türkiye Yazarlar Sendikasõ’nõn 16. Olağan Genel Kurulu, 23- 24 Mayõs 2009 tarihlerinde, 10.00-17.00 saatleri arasõnda, Tür- kiye Gazeteciler Cemiyeti’nin Türkocağõ Cad. No. 1, Cağaloğ- lu-İstanbul adresinde aşağõdaki gündem çerçevesinde; 2821 sa- yõlõ Sendikalar Kanunu’nun 10. maddesi gereğince üye usulüyle yapõlacaktõr. Gerekli çoğunluk sağlanamadõğõ takdirde ikinci toplantı 30- 31 Mayıs 2009 tarihlerinde aynõ yerde ve saatte gerçekleştiri- lecektir. Duyurulur. Türkiye Yazarlar Sendikası GÜNDEM 1. Yoklama ve Genel Başkan’õn açõlõş konuşmasõ 2. Divan Başkanõ ve üyelerinin seçimi 3. Saygõ duruşu 4. Konuklarõn konuşmalarõ 5. Çalõşma, hesap raporlarõ ile denetleme kurulu raporlarõnõn okunmasõ ve görüşülmesi 6. Tasarõ bütçenin okunmasõ ve Genel Kurul’un onayõna sunulma- sõ 7. Raporlar üzerinde görüşmeler 8. Yönetim ve Denetleme Kurulu’nun aklanmasõ 9. Sorumluluklarõnõn yerine getirmeyen ve Disiplin Kurulu’na verilen üyelerin durumlarõnõn görüşülmesi 10. Tüzük değişikliği 11. Dilekler 12. Aday başvurularõ 13. Seçimler ve kapanõş YAŞAMAK GÜZEL YAŞATMAK DAHA DA GÜZEL 0 212 557 70 70 / PBX MASLAK’TA YENİ BİR LEZZET Tike markalarõ olan Why-B zurna ilk olarak aynõ mekânda şimdi 0212 276 60 60 telefon numarasõyla kapõnõzda.