Catalog

12 MART 2007 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER İklim Değişikliği Paneli tarafından hazırlanan taslak raporu hiç iç açıcı değil 3 AYDINLANMA EMRE KONGAR 20 yıl sonra susuz kalacağız WASHINGTON (AA) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli tarafından hazırlanan taslak rapora göre, küresel ısınma nedeniyle 20 yıl içerisinde yüz milyonlarca kişi susuz kalacak. Çeşitli ülkelerden 1000’i aşkın bilim insanının hazırladığı ve gelecek ay Brüksel’de yapılacak toplantı öncesinde hükümetlerin bilgisine sunulacak olan taslak rapora göre, ısının ve deniz seviyelerinin yükselmesinden ötürü kıyılarda oluşacak seller nedeniyle dünyada her yıl milyonlarca kişi evlerini terk etmek zorunda kalacak. Taslağa göre susuzluk, 20 yıl sonra özellikle Afrika ve Latin Amerika’da yüz milyonlarca kişiyi etkileyecek. 2050 yılından itibaren ise Afrika’da 1 milyar kişinin susuz kalacağı tahmin ediliyor. 2080’de ise susuzluğun etkileyebileceği kişi sayısının 1.1 ile 3.2 milyar arasında olacağı tahmin ediliyor. Taslağa göre, küresel ısınmasının etkilerinden ötürü 2080’de 200 ila 600 milyon kişinin açlık çekeceği, yine 2080’li yıllarda sellerin her yıl 100 milyon kişiyi etkileyeceği hesaplanıyor. Ekonomi Tıkırında!.. Başbakan Çankaya Yolunda... Özelleştirme gırla gidiyor. Devletin elindeki işletmeler, arsalar ibadullah satılıyor. Alınan para verimli yerlere değil, borç ödemesine yatırılıyor. Özel teşebbüsün gözü dışarda. İşletmelerine ya ortak arıyor ya da tümüyle satıp sektörden çekiliyor. ??? Ülkenin ekonomik durumu, iktidarın siyasal başarısı, borsa göstergeleriyle ölçülüyor: Borsayı düşüren hükümet başarısız. Borsayı yükselten hükümet başarılı. Oysa borsanın derinliği yok. Ekonomik durumu, hele hele reel üretimi gerçekçi bir biçimde yansıtmaktan çok uzak. Üstelik yüzde 6070’i, biri Alman öteki Amerikan, iki bankanın denetimi altında. ??? Döviz kuru düşük, Türk Lirası değerli. Türk Lirası’na verilen reel faiz dünya piyasalarına göre çok yüksek. İhracat darda. İthalat patladı. Cari açık 35 milyar dolar dolayında. Patlayan ithalat üreticileri zorladı, yerli imalat yapan firmalar birbiri ardından piyasadan çekiliyor. İhraç ettiğimiz her bir liralık malın içindeki ithalat oranı yüzde 75’i buldu; her ihracat artışı ithalatı pompalıyor. Dış borç 200 milyar dolar dolayında. Bir o kadar da iç borç var. Borçlarımız yıllık milli gelirimize eşitlendi ve onu geçti. Bütçenin büyük bir bölümü borç faizi ve anaparası ödemelerine gidiyor, yatırım yapacak kaynak kalmadı. ??? En zengin 25 kişi milli gelirin yaklaşık yüzde 10’unu alıyor. Nüfusun en yoksul yüzde 20’si, yani 1314 milyon kişi milli gelirin yaklaşık yüzde 5 kadarını alıyor. Türkçesi, 1314 milyon kişi, 25 kişinin aldığı payın yarısını alıyor milli gelirden. Ya da daha çarpıcı bir biçimde ifade edelim: 25 kişi yaklaşık 25 milyon kişinin aldığı payı alıyor milli gelirden. ??? Türkiye’nin iletişim ağını denetleyen Türk Telekom, adı Ortadoğu’nun şaibeli ilişkilerine karışmış bir politikacının şirketine satıldı. Yunanlılar şakır şakır bankalarımızı satın alıyor. Yeni petrol yasası, çıkarılacak petrolde ülkenin payını yüzde 2’lere kadar düşürdü. Bu arada Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa gibi ülkeler, “milli menfaatler” gerekçesiyle, bazı ulusal işletmelerin yabancılara satılmasını engelliyor. ??? Yabancı sermaye gelsin, tabii gelsin. Aynen Mustafa Kemal Atatürk’ün İzmir’de 1923’te toplanan Türkiye İktisat Kongresi’nde söylediği gibi “Yerli sermaye ile eşit koşullarda gelsin”. Yatırım yapsın, istihdam yaratsın, yeni teknoloji getirsin. Ülkenin katma değerine ilaveler yapsın, kâr etsin, vergisini ödesin, ülkenin zenginliğine katkıda bulunsun. Oysa yabancı sermaye sıcak para olarak geliyor, mali piyasaları altüst ediyor ve işini bitirince ardında bir enkaz bırakarak çıkıp gidiyor. ??? İşin acı tarafı, yukardaki trajik ekonomik tabloyu yaratanların, başarı şarkıları söylemeleri, Türkiye’yi bedavaya pazarlayanların Çankaya’ya çıkma hazırlığında olmalarıdır. ekongar@cumhuriyet.com.tr; www.kongar.org SOĞUK HAVA VE KAR YAĞIŞI GELİYOR ANKARA (AA) Mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıklarının, yarından itibaren 810 derece azalacağı bildirildi. Karadeniz üzerinden gelen soğuk ve yağışlı hava, salı gününden itibaren yurdun kuzey ve doğu kesimlerinde etkili olacak. Sıcaklıklar geçen haftaya göre İstanbul’da 6, Ankara’da 14, İzmir’de 12, Antalya’da 7, Adana ve Trabzon’da 8 derece düşecek. Salıçarşamba günleri ise yurt genelinde yağış görülecek. Çarşamba günü hava sıcaklığındaki azalmayla birlikte yağışlar kuzey ve doğu kesimlerde kar şeklinde olacak. Hava sıcaklıklarındaki azalma hafta sonuna kadar etkisini sürdürecek. Yurttaşların, ani sıcaklık değişiminden olumsuz etkilenmemeleri için tedbirli olmaları gerekiyor. ANKARA TİCARET ODASI’NIN ARAŞTIRMASI KÜRESEL ISINMA ETKİLEYECEK Isınma tüccarı yaktı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Ticaret Odası (ATO), küresel ısınma ve mevsim normallerinin üstünde seyreden hava sıcaklığının Türkiye’de sektörlerin birçoğunda satışların düşmesine neden olduğunu bildirdi. ATO Başkanı Sinan Aygün, hükümet nezdinde küresel ısınmaya ve etkilerine yönelik hiçbir ciddi çalışmanın yapılmadığına işaret ederek “Yarın, suyu ve enerjiyi daha az kullanmak için ‘Suya ve elektriğe zam yapalım’ diyecekler. Mesaiyi erkene alıp, okul çağındaki çocukların sabahları anne babalarını işe uğurlamalarına yol açacak parlak fikirlerden başka, rasyonel, uygulanabilir ve bilimsel geçerliği olan hiçbir ciddi önlem konuşulmuyor’’ değerlendirmesinde bulundu. Önce Konya Ovası kuruyacak KONYA (AA) Yurtdışı ve yurtiçinde yapılan araştırmalara göre, küresel ısınma yüzünden yaşanacak kuraklık ilk önce Konya ve çevresinde görülecek. DSİ, Doğal Hayatı Koruma Vakfı Türkiye ve Büyükşehir Belediyesi’nden edinilen bilgiye göre, Konya Kapalı Havzası’nda bulunan yeraltı ve üstündeki sular hızla tükeniyor. Son yıllarda özellikle tarımsal sulama yüzünden birçok sulak alan kurudu, yeraltı su seviyesi son 20 yılda 20 metreden fazla düştü. Konya Kapalı Havzası, Türkiye yeraltı su potansiyelinin yaklaşık yüzde 40’ını barındırıyor. Bu kadar kayıp olmasına karşın halen tarımsal sulamadaki kontrolsüzlük sürüyor. Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, Büyükşehir Belediyesi sınırlarında tüketilen suyun 20 katının Konya Ovası’nda tarımsal sulamada kullanıldığını bildirdi. Bugün ovada 30 bini kaçak 60 bin kuyudan su çekildiğini ifade eden Tahir Akyürek, insan bacağı kalınlığında suyun bu kuyulardan ovaya boşa akıtıldığını söyledi. Türkiye’de yıllık kişi başına düşen kullanılabilir su miktarının 1430 metreküp olduğunu vurgulayan Akyürek, “Bundan 5 yıl önce 1700 metreküpmüş. Sürekli düşüş var. Böyle giderse gelecek yıllarda su kıtlığı yaşanacak. Yurtiçi ve yurtdışında yapılan araştırmalarda küresel ısınma nedeniyle yaşanacak kuraklığın Konya’dan başlayacağı belirtiliyor. Konya’dan harekete geçmeliyiz’’ diye konuştu. Türkiye en sıcak kışını yaşadı Ankara Ticaret Odası’nın 63 meslek komitesi raporlarından yola çıkarak hazırladığı “Küresel Isınmanın Sektörlere Etkisi’’ konulu çalışma, Türkiye’nin en sıcak kışlarından birini yaşadığı 2006 yılı ile en sıcak yazlarından birini yaşayacağı 2007 yılında iklim değişikliğinin sektörler üzerinde yaptığı ve yapması beklenen etkilerini ortaya koydu. Çalışmaya göre küresel ısınma nedeniyle kış mevsiminde sıcak giden havalar, ilk olarak tekstil ve hazır giyim sektörünü etkiledi. Palto, kaban, kazak satışları yüzde 70 oranında geriledi. Kar yağmaması yüzünden kaşkol, şapka, eldiven ve şemsiyeler de satılamayıp elde kaldı. Küresel ısınmadan çizme ve bot türü kışlık ayakkabı üreticileri ile satıcıları da nasibini aldı. Isındıkça ısınan sektörler K üresel ısınma, bazı sektörlerin de yüzünü güldürdü. Mevsim normallerinin üzerinde sıcaklığın görüldüğü kış ayları, bazı sektörlerde işlerin artmasına yol açtı. Bu sektörler ise şöyle: ? Gözlükçüler: Güneş gözlüğünü erkenden satın alan vatandaşlar, bu kış satışların yüzde 20 artmasına yol açtı. ? Boya satıcıları: Havaların güzel gitmesi, boyabadana işlerinin kışın da sürmesine yol açtı. Bu kış boya satışları yüzde 15 oranında arttı. ? Saraciye imalatçıları: Kış aylarında gerileyen bavul, çanta, cüzdan, kemer satışları sıcak havalar nedeniyle bu yıl düşüş göstermedi. Geçen kışa oranla yüzde 1020 oranında satış ve buna bağlı olarak da üretim arttı. ? Keresteciler: Havaların normalden sıcak seyretmesi, kerestecilerin kış aylarında durma noktasına gelen işlerini az da olsa hareketlendirdi. ? Vatandaşın Yakıt Gideri: Doğalgaz tüketiminin en çok arttığı kış döneminde normalde günlük ortalama 135 milyon metreküp doğalgaz tüketilirken bu yıl tüketim günlük ortalama 114115 milyon metreküp seviyesine geriledi. Magandalar dehşet saçtı Yol verme kavgası yüzünden denize atılan İbrahim Doğan ile kardeşini kurtarmaya çalışan Soncay Doğan boğularak öldü İstanbul Haber Servisi Sarıyer’de yol verme meselesinden çıkan kavgada denize atılan bir kişi ile onu kurtarmak isteyen kardeşi boğularak öldü. Kireçburnu Haydar Aliyev Caddesi’nde, önceki gece otomobilleriyle seyir halinde olan iki grup arasında yol verme meselesinden tartışma çıktı. Kavgaya dönüşen olayda İbrahim Doğan, karşı gruptakiler tarafından denize atıldı. Ağabeyinin suda çırpındığını gören Soncay Doğan da onu kurtarmak amacıyla denize atladı. Bu sırada, İbrahim Doğan’ın eşi Nurgül Doğan, olay yeri yakınında oturan arkadaşları Ferit Can’dan yardım istedi. Denize atlayarak Soncay Doğan’a ulaşan ve onu bir süre sahile doğru çeken Ferit Can, akıntının da etkisiyle Doğan’ı kurtarmayı başaramadı. Olayın bildirilmesinin ardından polis, itfaiye ve sahil güvenlik ekipleri, Kireçburnu sahilinde Doğan kardeşleri aramaya başladı. İtfaiye ekiplerinin karadan projektör tuttuğu çalışmalar sırasında balık adamlar tarafından denizde arama gerçekleştirildi. Aramalar sırasında ulaşılan İbrahim Doğan’ın cesedi denizden çıkarıldı. Denizde kaybolan Soncay Doğan’ın cesedi ise sabah saatlerinde bulundu. Olayda yaşamını yitiren İbrahim ve Soncay Doğan’ın annesi sinir krizi geçirdi. (AA) KANALİZASYON İHMALİNE BİR KURBAN DAHA Haber Merkezi İstanbul’da Dilara Dumru’nun açık bırakılan rögara düşüp ölmesinin ardından Adana’da 6 yaşındaki Tayfun Kuzu aynı şekilde yaşamını yitirdi. Adana’da Doğankent Beldesi Cumhuriyet Mahallesi’nde oturan Mustafa Nazlı, evinin önündeki rögardan sızan pis suyun avlusuna dolması üzerine belediyeden sızıntının giderilmesini istedi. İddiaya göre belediye yetkilileri, durumu ASKİ’ye bildireceklerini belirtip sızıntının bulunması için borunun etrafını açmalarını söyledi. Nazlı da kepçe kiralayıp kazı yaptırdı. Yaklaşık 1.5 metre derinliğindeki çukur kanalizasyon suyu ile doldu. İddiaya göre çarşamba günü, ASKİ görevlileri, sızıntının bulunduğu yere gelip bir çalışma yaptıktan sonra “Mesaimiz bitti” diyerek önlem almadan gittiler. Aynı mahallede oturan Tayfun Kuzu, dün merak edip baktığı çukura düştü. Hastaneye kaldırılan çocuk kurtarılamadı. ASKİ Genel Müdürü Bayram Merdan, kendilerine bilgi verilmediğini öne sürerek “Bilgi verilmiş olsaydı tamirat yapılırdı” dedi. Ancak çevre sakinleri ve Mustafa Nazlı, ASKİ ekibinin gelip müdahale etmeden gittiği konusunda ısrar etti. 3 kişi gözaltına alındı Bu arada, kavgaya karışan ve olay yerinden uzaklaşan diğer kişilerin yakalanması için çalışmasını sürdüren polis, 2 şüphelinin içinde olduğu aracı Kâğıthane’de durdurdu. Araçta bulunan ve perdecilik işiyle uğraştığı belirtilen Akın A. ile nakliyecilik yaptığı ifade edilen Bahadır K, gözaltına alındı. İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada ise olayla ilgili 3 kişinin gözaltına alındığı bildrildi. CUMHURİYET 03 CMYK