Catalog

18 KASIM 2007 PAZAR CUMHURİYET SAYFA MÜZİK haticetuncer?hotmail.com Mercan Dede, Mevlana’nın 800. doğum yılı kutlaması için yaptığı albümde Doğu’dan Batı’ya kültürleri buluşturuyor 7 Her telden doğum günü pastası HATİCE TUNCER Doğu toplumlarının en eski çalgılarından biri olan ‘ney’i, elektronik seslerle bütünleştirerek günümüzün müziğine taşıyan Mercan Dede, Mevlana Celalettin Rumi’nin 800. doğum yılı kutlamalarına bir albümle katılıyor. “800” adındaki albümde Mercan Dede, her kültürün, her özgeçmişin hiçbir ayrım yapmadan birleştiği kutlama törenine çağırıyor. Mercan Dede, Kanada’dan Çin’e kadar müzisyenlerle birlikte Mevlana’nın felsefesine yakışacak bir “yaş günü” pastası hazırlarken Yıldız Tilbe ve hiphopun parlayan ismi Ceza da kutlamayı kendi tarzlarıyla renklendiriyor. Üniversite öğrenciliği yıllarında İstanbul’da ney dersleri almaya Mercan başlayan Arkın Ilıcalı, daha Dede, bu akşam sonra eğitim için gittiği Kanada’da ney üflemeyi sürsaat 19.00’da Anadolu dürdü. Arkın Ilıcalı TürGösteri ve Kültür kiye’ye, elektronik sesMerkezi’nde “Mevlana’yı leri neyin büyülü sesiAnma Gecesi”nde ni ekleyerek gençlerin Ankaralılarla buluşacak. ilgisini çeken DJ ArTandoğan Rotary Kulübü’nün kın Allen ve ney üflemeye daha çok Çankaya Belediyesi’nin desteğiyle ağırlık verdiği Merdüzenlediği ve Konya’dan Sema can Dede kimlikleekibinin de katılacağı gecenin riyle döndü. mankinden daha fazla yaklaştığı hissediliyor: “Gelen kalabalık içerisinde Arkın Allen de var. Elektronik müzik bu albümde önemli, çünkü 800. yaş gününü kutluyoruz, 8. yaşını değil. Mevlana’nın bugünün diliyle de varolduğu, hatta eskiden belki daha da güçlü bir şekilde tüm dünyaya yayıldığı duygusunu veriyor. Mevlana zaten, ‘Düne ait söz dünde kalmış, bugün yeni bir söz söylemek lazım’ diyordu.” ALİ ATAŞ’IN İLK ALBÜMÜ Bremen Mızıkacıları Mercan Dede, albümünü hazırlarken “Mevlana’nın yaş günü olsa kimler gelirdi, ne icra ederlerdi” diye sormuş ve “Bremen Mızıkacıları” gibi her telden çalanların coşkulu bir kutlama yapacağını düşünmüş. Kutlama töreni, albüme adını veren “800” parçasında tanbur eşliğinde Tuğçe Şenoğlu’un (Nar) okuduğu “Aşk Geldi” şiiriyle başlıyor. Yoğun nefesli çalgılarla Mercan Dede’nin yazdığı hoş ezgiler, Balkan havasında yayılıyor, vokaller katılıyor ve Ceza rap’iyle konuk oluyor. “Yolgeçen Hanı”nda “Yalınayak Başıkabak” kitabıyla da tanınan Hayrullah Ersöz kendi şiirini okurken Mercan Dede neyine üflüyor. Kuşların Kanadında Ali Ataş’ın ilk albümü “Kuşların Kanadında” Duygu müzik tarafından yayımlandı. İlk albümünde 9’u kendisine ait 11 eseri seslendiren Ali Ataş, sevda ve gurbetlik konularını işliyor. “Sıvas Ağlıyor” parçasıyla Madımak Otel’de kaybettiklerimize ağıt yakan Ali Ataş, albüme adını veren “Kuşların Kanadında” eserinde dostluk ve sevgi özlemini dile getiriyor. han Orhuntaş, davulda Bülent Ay, perküsyonda Cemal Kaplan katkıda bulunmuş. 1965 yılında Sıvas’ın Tokuş Köyü’nde doğan Ali Ataş’ın küçük yaşlarında bağlama çalmaya başlamasında, ozan ve âşık akrabalarının etkisi oldu. Büyüdüğü ortam, aile büyükleriyle katıldığı cemler, müzikal çalışmalarının yönünü belirledi... Halen İsviçre’de çalışarak yaşamını sürdüren Ataş, “Ozan yaşadığı dönemin aynasıdır” sözleriyle eserlerindeki gurbet ve sıla temasını işlemesinin nedenini açıklıyor. Eserlerinin, kendi yaşamından kaynaklanan duyguların süzülüp melodiye, özlem dolu dizelere dönüşmesiyle ortaya çıktığını anlatıyor. Dinleyicilerin eleştirilerini beklediğini ifade eden Ataş şöyle devam ediyor: “Eleştirel yaklaşımlarınızla birlikte, duygularınızı bizimle paylasacağınızı umut etmekteyiz. Sevmek tanımakla başlar. Tanımak için tanışmak istemek lazım. Sevmek ya da sevmemek daha sonra gelecektir..” (www.atasali.com) Yaşamın kaynakları Avrupa’da ve Amerika’da verdiği konalbümlerden daha önemli” zun bir yolculuk serlerle ve albümleriydiyen Mercan Dede, böyle le dünya müziğinde projelere daha fazla önemli bir yer edinen Dooble Moon tarafından yaMercan Dede, yaşamın ana ağırlık vermek yımlanan 800 albümünde Mercan kaynaklarını anlattığı dizinin Dede’ye, İsviçreli Mich Gerber bas, istiyor. ilkini 2002 yılında “Nar” adıyİranlı Ziya Tabassian perküsyon, Hintla çıkardı. li Shankar Das tabla, Çinli ShenQi gelenek2003’te “Su”, 2006’da “Nefes” albümlerini sel erhu, Kanadalı Ben Grosman yine gelenekhazırlayan Mercan Dede, sıra “Toprak”a gelsel bir çalgı olan hurdygurdy, Metehan Çiftdiğinde UNICEF’in de 2007’yi dünyada Mevçi santur, İsmail Tunçbilek bağlama, Göksel lana yılı ilan etmesiyle, bu özel kutlamaya kaBaktagir kanun, Neva Özgen kemençe, Yur tılmak istedi: “ Tam Avrupa turnesine başlayacakken kâğıt kalemi alıp 10 ay önce yazmaya başladım. Hazreti Pir’i seven, gelirleri görme, bedensel ve zihinsel takip eden, hasbelkader engellilere yardım amaçlı ney üflemeye çalışan biri kullanılacak. “Bir insanın olarak Mevlana’ya böyle bir yaş günü pastası yaphayatına küçücük de olsa tım.” mutluluk katmak tüm U dal Tokcan ud, Aykut Sütoğlu klarnet ile eşlik ediyor: “Coğrafyalar, kültürler arasında 800 yıllık bir yolculuk. Şöyle bir Türkiye’den çıkıp Irak’taki o savaş felaketinden dem vurup İran’a, oradan da Hindistan’a gidip geri geldik. Bir de Uzakdoğu’da Çin’e uzandık. Aslında yaş günü kutlamaları böyledir. Birisi güzel bir kek yapar, kapı çalar, eş dost dolar.. Nasıl Şebi Aruz’da yani Mevlana’nın Hakka kavuştuğu gece, Ermenisi, Rumu, Yahudisi, inananı inanmayanı hepsi gelip ‘Bizim Mevlanamız’ demişse, bu albüm de ahenk ve kardeşliğin birleştiği bir albüm.” Mercanistan Ney ve ritimle başlayan Mercanistan, yine nefeslilerle çoğalıyor, yaylılarla birlikte bir de Doğu ritimleri işin içine girince “Mercanistan Krallığı” tamamlanıyor: “Mercanistan’da belli bir coğrafya ya da dünyanın bilinen boyutları değil, bizim gönül ülkemiz ve hikâyeleri anlatılıyor. Parçanın en sonunda hiç beklenmedik bir anda güneş gibi doğan bir dünya var. O yüzden Mercanistan tam benim serseri gönlüm gibi...” “Kanatlar Kitabı”nda Mercan Dede’ye sahne programlarında danslarıyla eşlik eden Kanadalı Tanya Evanson’un okuduğu şiir, tanbur ve Çin geleneksel çalgısı erhu, kemençe birleşiyor. 55 eser “Gönlümde Sevdadır”, “Senelerdir Doya Doya”, “Aklıma Düştükçe”, Ya Ali Hu” gibi duygulu yüklü sözlerini türkü formunda yazıp okuyan Ali Ataş, Ali Doğan’ın “Kayalıklar Nevruzu” parçasını da bestelemiş. Yüksel Yıldız’ın “Yaralar Ağlar” ve “Gül Çocuğum” adlı bestelerini de yorumlayan Ali Ataş’ın MESAM’a kayıtlı 55 eseri bulunuyor. Güray Hafiftaş ve Erdem Bütüner’in bağlamaları çaldığı Kuşların Kanadında albümüne elektrik ve akustik gitarlarda Ay DJ Arkın Allen de konuk Mercan Dede’nin Mevlana için hazırladığı bir albümden ney ağırlıklı mistik ve tasavvufi öğelerin yoğunlukla kullanıldığı parçalar beklerken, 800 albümü, elektronik seslerin ağırlığıyla şaşırtıyor. DJ Arkın Allen’in Mercan Dede’ye her za Pamuk Prenses Ali Baba’ya karşı... üneş Doğudan Doğar” parçasını Şemsi Tebrizi’ye ithaf eden Mercan Dede, “Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler, Ali Baba ve Kırk Haramilere Karşı” parçasında Batı’nın Doğu’ya oryantalist yaklaşımına müzikal bir göndermede bulunuyor: “Batı’nın Doğu’ya fantastik, çöllerde tasarladığı bakışı bana hep komik gelmiştir. Doğu’nun da hep Batılı olmaya çalışması yapmacık ama yine de kendine has bir samimiyet taşır. Batı’nın Kar Beyazı Prenses hikâyesi Doğu’da Pamuk Prenses’e dönüşür. İkisi arasında o kadar güzel bir fark var ki. Kar beyazı sade bir güzellik ama Batı’ya ait bir soğukluk taşır. Doğulu insan bu hikâyeye pamuğun yumuşaklığını getirir. Bu parçada Pamuk Prenses’in Kırk Haramiler’e karşı savaşının, bakış açılarının insanı tebessüm ettirecek bir yanı var.” Albümün 6 dakikadan uzun süren “Bilinmezin Elçileri” enstrümanları, geri vokalleri, sürpriz dolu akışıyla, insanın üzerinde yarattığı havayla en ilgimizi çeken parça oldu. Trom “G pet, trombon, klarnet gibi nefeslilerin yoğun olarak kullanıldığı parçada sokak sesleri de duyuluyor: “Sesin içinden uzaktan bir flüt mü, kaval mı ne olduğunu anlamadığınız hafif bir ses geliyor.. adım adım dinlediğinizde ona yaklaşıyorsunuz ve bir anda o ses bir hikâye anlatmaya başlıyor. O hikâye içerisinde de hakikaten Bilinmezin Elçileri’nin olağanüstü güzellikte sözleri, müzikle birlikte uçuşuyor. Her dinlediğimizde başka bir şey duyacağımıza eminim.” “Tutsak” parçasında Mercan Dede, sesinden çok etkilendiği Yıldız Tilbe ile Ceza’yı bir araya getirmiş: “Yıldız Tilbe, sağ olsun bizi kırmadı ve son derece cömert bir şekilde seve seve geldi. Evde çay içtik, ondan sonra olağanüstü güzellikteki o sözleri yazdı, okudu, 5 dakikada kaydettik. Yıldız Tilbe, Mevlana’nın sözleriyle ‘olduğu gibi görünen, göründüğü gibi olan’ bir insan.” “İstanbul” parçasında “Kâtibim” şarkısından esintileri, Ceza, rap müziğe uyarlamış. “Deniz Kızı İlahisi”nde Mercan Dede, 1920’lerin ünlü şarkıcısı “Deniz Kızı Eftelya”yı anarken dalgaların sesi ve elektronik tınılarla bir Boğaziçi masalı anlatıyor. “Der vişlik Baştadır, Taçta Değildir’’ ve “Yüreğimizde yanan Yunus’a” sözleriyle Yunus Emre’ye ithaf ettiği “Nerdesin” parçası, adını Hayrullah Ersöz’ün kendi yazdığı ve okuduğu şiirden alıyor. Topal Karınca 800 albümünün kapağına yerleştirilen bir zarf içerisinde Mevlana’ya “Topal Karınca” imzasıyla gönderdiği mektupta Mercan Dede, “Hep birlikte peşinizde sokak sokak gezsek, heybenizdeki barışı paylaştırmak, umut mumlarınızı dağıtmak için” diyerek dileklerini sıralıyor: “Topal Karınca, Mevlana’nın Mesnevi’sindeki bir kahramandır. İnsanın inandığı yolda yürümesinin bir amaca varmaktan daha anlamlı olduğu, kararlılığı ve azmi edebi olarak çok güzel bir şekilde anlatılmıştır. Bizler de Topal Karınca gibiyiz, Hazreti Mevlana’ya bir yaş günü CD’si yapmak bizim haddimiz değil ama.. zaten yaptığımızın güzelliği de o yolda yürüyor olmamız...” Türkülerin esintileri AKM’de Halk müziği sanatçıları Cengiz Özkan, Kemal Kaplan ve Leyla 24 Kasım Cumartesi akşamı saat 20.30’da İstanbul’da Atatürk Kültür Merkezi Küçük Salon’da sahne alacak. Bağlamadaki ustalığı ve sesindeki duruluğuyla tanınan ve halk müziğinin saygın bir ismi olan Cengiz Özkan, halen TRT İstanbul Radyosu’nda saz sanatçısı olarak çalışıyor. Bugüne kadar sayısız konser veren ve 6 albüm çıkaran Özkan, son günlerde Pusat adlı televizyon dizisinde Ozan Niyazi rolüyle dikkat çekiyor. (0212 361 44 04) CUMHURİYET 07 K