Catalog

SAYFA CUMHURİYET 22 TEMMUZ 2005 CUMA 14 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr Yaşamını yitiren yönetmen, müzik yapımcısı, besteci Hulki Saner bugün toprağa veriliyor Sinemaylageçenbir ömür 2 002 yılında "39. Antalya Uluslararası Altın Portakal Film Festivalf'nde Onur Ödülü'ne değer görülen sinema adamı Hulki Saner, önceki gece Bebek'teki evinde yaşama veda etti. Kültür Servisi - Yönetmen, müzık ya- pımcısı, besteci Hulki Saner (84) yaşa- mını yitirdi. Yaklaşık 3 yıl önce felç ge- çiren ve solunum yetmezliği sorunu olan Saner, önceki gece Bebek'teki evinde yaşama veda etti. 2002 yılında "39. Antalya Uluslara- rası Altın Portakal Film Festivali"nde Onur Ödülü'ne değer görülen sinema adamı Hulki Saner, bugün Bebek Ca- mii'nde öğlen namazuıın ardından Sah- rayıcedid Mezarlığı'nda toprağa verile- cek. 1921 îstanbul doğumlu Saner, Kimya Fakültesi'nden mezun olmasımn ardın- dan 1944'te ABD'ye gıderek kimya ve müzik eğitimi aldı. 1952'de îstanbul Operası'na giren ve bas-bariton olarak "Tosca" operasmda başrol oynayan Saner, Îstanbul Radyo- su'nda "MelodiKervanı" adlı programı hazırladı. "Caz Topluluğu" admda bir topluluk kuran Saner, 1956 yılında fon müzikle- ri hazırlayarak sınemaya gırdi. Aynı yıl kendi adına film şırketı kurup yapımcı- lığa, 1958 yılında ıse yönermenliğe baş- layan Saner, Sadri Alışık'ın başrolünde oynadığı ""Dırist Ömer" dızısiyle ün yaptı. Emel Sayın, Erol Büyükburç gibi şar- kıcılann başrol oynadığı fılmlere de yö- netmen olarak ımza atan Saner, bir sü- re plak yapımcıhğı ve besteler yaptı, şarkı sözü yazdı. 199O'lı yıllarda TV di- zileri için müzik hazırlayan Saner, SE- SAM'm başkanlığı görevini de yaptı. İZZET GÜNAY: Hulki Abi'nin be- nim sinema yaşamımda çok önemli bir yeri vardı. Onun hasta olduğunu bili- yordum, fakat yanına kimseyi kabul et- mediğini duymuştum, onun için ziyare- tine gidememıştım. Sevdiğim bir insan- dı. 10 parmağında 10 manfeti olan bir insandı. Ayhan Işık'la birlikte rol aldı- ğımız 'Çifte Nikâh', Bazüan Sıcak Se- ver'in Türk sinemasına adaptasyonu olan 'Fıstık Gibi' ve pek çok filmde onunla çalışma ımkânı buldum. Sinema için bü- yük emek veren bir insandı. Üzgünüm. 'Sanat kollarından herhangl btrinde durup kalmazdı' SELMİ ANDAK: En büyük dostla- nmdan biriydı. Çok üzüldüm. Hulki Sa- ner'in dünyada diğer sanatçılarda bu- lunmayan bir farkı şuydu: Sanat kolla- rmdan herhangi birinde durup kalmaz- dı. Ayncalığını ve şu ikı kelımeyle ken- dısını anlatabihrsem sanınm gerçeği söylemiş olurum: Hulki Saner hem si- nema hem yazın ve hem de yorumculuk alamnda, hatta film ile sinemayla, mü- ziği ve senaristliği birleştirmiş olan en- der sanatçılardan bınydı. Benden bile bir filmi için beste istemişti. Aym zaman- da yazılanyla da eleştırmenlığı vardı. Sanat dünyamızın kaybıdrr. MÜJDAT GEZEN: Ilk başrolümü oy- nadığım film Saner Film yapımıydı. Ge- çen yıl Emel Sayın, Şener Şen ve ben Hulki Saner'i ziyaret etmiştik. Durumu toparlamaya çalışıyordu. Pek iyı değil- dı. Türk sineması ıçın önemli bir kayıp. Bır kesımın nabzını tutan bir yönetmen ve yapımcıydı. Hulki Saner'in bilinme- yen yönleri de vardı: Kimya mühendi- si, banton, klarnet sanatçısıydı. Filmle- rinin şarkı sözlerini ve müziklerini de ken- disi yapıyordu. ŞENER ŞEN: Hulki Saner Türk sine- masında 150'ye yakın fılme imza attmış- tı. Benım için özel bir insandı. Dostum- du. Acım daha da büyük. TÜRKER tNANOĞLU: Hulki Abi, Türk sınemasma yapımcı, yönetmen, senaryo yazan, besteci, müzik yazan olarak hızmet vermiş değerli bir abimiz- dir. Eskı Türk sinemasının zırvesinde olan bir yapımcıydı. Bır dönem kapamyor. Allah rahmet eylesın. HALE SOYGAZJ: Hulki Bey'le iki filmde birlikte çalıştım. Onun tarzı mü- zikaldi. Onunla çahşmak çok keyıfli ve neşeliydı. Sinemaya başladığım yıllar- da Hulki Bey'le çalışma imkânı bulmuş- tum, bu da benım için eğitici olmuştu. EROL BÜYÜKBURÇ: O bir abide ıdı. Türk sinemasının gülen yüzüydü. Hayata bakışında Karadenız kımlığı sak- lıydı. O Temel Reis'ın bütün espnlennı içinde sakJayan bunu toplumla nasıl pay- laşacağını çok ıyı bılen ve her zaman tav- nnı msanlan mutlu etmekten yana kul- lanan bir insandı. Dünya espritüelı, sım- sıcak gülen bir ağabeyımızdı. Kendisiy- le 20 film yaptım. Bunlann çoğunun ne- gatiflen yandı. Toprağı bol olsun. Şım- di ahretteki dostlarını güldüreceğine inanıyorum. Hulki Saner, 2002 yüında "39. Antalya Uluslararası Altm Portakal Film Festivan"nde Onur Ödulfl'ne değer görülnıûstû. Çok sayıda filme imza attı L. Sevmek Günah mı? (1958), Aşk Rüyası (1959), Benzincinin Aşla (1959), Gece Kuşu (1960), Aslan Yavnısu (1960), Ük Aşk (1960), N0üferOrmanÇiçeği(1960), TaşBebek(1960), TathGünah (1961, DügünAlayı (1961), Yavru Kuş (1961), BirDemet Yasemen (1961), Çifte Nikâh (1962), Zorlu Damat (1962), Gol Kralı Cafer (1962), AşkaKarşıGelinmez( 1962), AyşecikAteşParçası( 1962), CaferÇocukHırsızı (1962), HelalOlsun Ali Abi (1963), AcıAşk (1963), AyşecikCanımınIçi (1963), KüçükBeyin Kısmeti (1963), MaceralarKrah(1963), ŞaşknıBaba(1963), lurist Ömer (1964), Fıstık Gibi MaşaDah (1964), Ayşecik Cimcime Hanun (1964), AyşedkÇıüPıö Kız (1964), lurist ÖmerDümenciler Krah (1965), Gurbet Türküsü (1965), Horoz Nuri (1965), Ava Giden Avlanır (1965), NazarDeğmeztnşallah (1965), AyşecikBoş Beşik (1965), Soytan (1965), T\uistÖmerAlmanya'da (1966), Analann Günahı (1966), Çamaşırcı Güzeü (1966), Beş Fındıkçı Geün (1966), KÜLTÜR • SANAT Cibali Karakolu (1966), Demirel'e SÖylerim (1967), Gençük Türküsü (1967), Gecekondu Pesinde (1967), Kızriaklar Oldu mu? (1967), Marko Paşa (1967), Bir DamatAraıuyor (1968), Sus Sus Kimsekr Duymasın (1968), Turist Ömer Arabistan'da (1969), Berduş (1969), Fısük Gibi (1970), Turist Ömer Yamyamlar Arasında (1970), Avare Âşık (1970), Öp Beni (1970), Turist Ömer Boğa Güreşçisi (1971), Kavanoz DipU Dünya (1971), Damdaki Kemancı (1972), Gülüzar (1972), Rüyalar Gerçek Olsa (1972), Sevgfli Hocam (1972), Turist Ömer Uzay Yolunda (1973), UyanıkKardeşler (1974), ÇamSakm(1974), Hababam Taburu (1975), Küçük Bey (1975), Aptal Şampiyon (1975), Pembe Panter (1975), Bak Yeşil Yeşü (1975), Köfteci Hokfing(1985), ParaBabası(1985), ŞalvarBank(1986), Yaşamaya Mecburum (1987), Çapkın Baba (1990). YAZIODASI SEIİMtLERİ Beyoğlu nda... (2) Sıra artık kendine de saadetler biçmeye gel- miştir. Ziya Osman Saba şöyle yazar: "Yalnız bu caddede bulunmak insanı mesut etmeye kâ- fıdir. Yaşadığımı, ben de saadetimi düşünme- liyim." Mutluluk dediğimiz önce hayallerle, rüyalar- la kurulur: Anlatıcı, Ziya Osman, şimdi bir fotoğrafını çektirecek; günün birinde sevgilisi olunca, bu fotoğrafı ona armağan edecektir. Şimdiki yal- nızlığı elbette geçicidir. Derken bir başka hayal sökün eder: "Sonra beni sevecek kimse çıkmasa bile, haberiniz yok mu, yeni bir şiir kitabım intişar etti (yayımlandı), bu kitap pekâlâ bana şair de- dirtebılir ve kim bilir, zaman gelir, edebiyat ta- rihçisi bu kitap intişar ettiği zamanki fotoğra- fımı arayabilir. Istikbâlin nefis kâğıtlı bir edebi- yat tarihinin sayfalan arasında bütün gençliğim- le tebessüm edebilirim," Bu satırtarı okumak daima kalbimi kırar. O gün bu gün, edebiyat tarihlerı güzel bır baskıya ka- vuşamamıştır. Fakat bu satırları, bu temenniyi okumaktan vazgeçmem. Günün birinde ede- biyat tarihimıze daha saygı duyacağımız umu- dunu yitirmedim... Şairin andığı kitap, Sebil ve Güvercinler ola- cak: 1943'te yayımlanmış. Sebil ve Güvercin- ler-'in güzel şiirleri altmış yıldır Türk okurunu mutlu kılıyor, su ve ekmek gibi. Ziya Osman Saba, Beyoğlu'nda hayal kurar- ken, besbelli, o günlerin edebiyat tarihlerini, ders kitaplarını gözünün önüne getirmektedir. Biraz kötü kâğıda basılmış, ama çoğu enikonu özlü çalışmalar. Hepsi de, Yakup Kadri'ye, Halide Edib Adı- var'a birkaç sayfa ayınyor, Peyami Safa'yı bir iki paragrafta anıyor. Yine de hepsi edebiyat- tan adam gibi söz açıyor. Her birinde, yannın Türk edebiyatına güvençli bakışlar söz konu- su. 2000'li yıllarda durum değişik; yürek yakıcı bir görünüm: önce 'test' çılgınlığı, ardından, bil- ginler yetiştireceği beklenip anadilimizi de git git unutturan 'bilgisayar çağdaşlığı'. Bir oldubittiyie edebiyat silinip süpürülmüş! Edebiyatımız handiyse tasfiye edilmiş! Dostum Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri, yetişmekte olan kuşakların, Türkçe yazmayı, yazım kurallarını, Türkçe okumayı bilmedikle- rini, öğrenemediklerini boş yere feryat ediyor- lar. Ziya Osman Saba, bir başka öyküsünde de "Okumak" der. Burada, çocukluğundan ilk- gençliğine okuduğu kitaplar birer hülya, birer kalp atışı gibi yaşamlarını sürdürür. O kalp atışında, dürüst, onurlu, uygar bir in- sanın sesi yankır. Dünden bugüne. Şüphesizya- nna da. Milli eğitim politikalanmız ise, "nefis kâğıtlı bir edebiyat tahhinin sayfalan arasında" bu ya- zarların bütün gençlikleriyle gülümsemelerini -yazık ki- fazla görmüş. Anlatıcı, fotoğrafçının karşısında birtürlü gü- lümseyemez. Sevınçler, avarelıklerleçıkageldi- ği Beyoğlu rüyası hüzünle noktalanır. Sonunda fotoğrafçı itiraz eder: "Beyim ma- zurgörün, sizin fotoğrafınızı çekemeyeceğim." Şairi gülümsetmeyen neydi? Gençlik yılla- nmda düşünmez ve sormazdım. Şimdi, yolum düşmüşse, Beyoğlu'nun kalabalığında sorup du- ruyorum. Ben de bir türlü gülümseyemezken. Yaşlanış mı? Hiç sanmam. Ziya Osman Saba 1944 yılında hepi topu otuz dört yaşındaydı... öyleyse neden? Ülküleri olmayan insanlar kalabalığında yü- rüdükçe, pek çoğu edebiyattan, sanattan pay- larına düşecek güzellikleri tadamamış kişilere baktıkça içim büsbütün kararır. "Mesut İnsanlarFotoğrafhanesi" belki de acı dolu bir önsezinin hikâyesidir. Edebiyata, sanata gelince, ülküsüz, rüyasız, daha önemlisi, geleceksiz insanları yalnızca onlar iyileştirecek. Ben hâlâ inanıyorum... Öneriler. Kitap / Iktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası, Sabri F. Ülgener, Der Yayınları, 1981. (Yıldızı sönmeyecek bir başyapıt.) M OSS BARAJINI GEÇIN YETER Eylül ayında yapılacak olan, çizim yetenek sınavı ile öğrenci alan Mimarlık ve Güzel Sanatlar Fakültelerine Hazırlık İÇMİMUİ-fiUFİK-THSIİl RESIJVIYoğunlaştırılmış kurs kayıtlanmız başlamıştır. www.erart.net Kufdlll Caddesl Ebuzlya Caddesl İstlklal Caddesl F«vzipasa Butvarı Porsuk Caddesl 0216 346 97 75 KADIKÖY-İST. 0212 583 58 54 BAKIRKÖY-İST. 0212 249 31 59 TAKSİM-İST. 0232 446 29 96 KONAK-İZMİR 0555 417 06 34 ESKİSEHİR 24 saat direkt bilgi : 0542 292 89 68 - 69 Sanat Oturumu: Özdemir Altan "Plastik Sanatlarda Terminoloji ve Kavramlar" 23 Temmuz 2005 Saat: 18.00 Kemal Paşa Cad. No.96 Alacatı Cesme - İZMİR Tel-Faks: 0232 716 65 51 İlanlannız İçin (0212)293 89 78 perareklam@perareklam com.tr perareklam@superonlıne com www perareklam com tr SUP€R0NLIN€* İstanbul Kültür Sanat Vakfi, 12. Uluslararası İstanbul Caz Festivali'ne verdikleri destek için Dijital Medya Sponsoru, Sinema Yayın Sponsoru, Stratejik Araştırma Sponsoru, Internet Servis Sponsoru ve Yazılım Destek Sponsoruna teşekkür eder. TURKCELL