Catalog

5 KAJS1M 2005 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Türldye'nin ihmaliyüzünden Ermenilerin dünya kamuoyunu kazandıklannı söyleyen HalilInalcık: \ D U Z YAZI Ennenimeselesindegeçkaldık ORHAN BtRGİT MtVASEtLKNUR -2- ^ r r \ arihçflerin Kutbu - Hsdü tnakık I kitabr'nda Emine Çaykara'nın JL tnalcık'la yaptığı soyleşının bazı bölümlennı dün yayımlamıştık Bugün de Çaykara'nın unlu tanhçımızle yaptığı söy- leşıden ozellıkle güncel tartışma konulan- nu. yer \erdık Ermenı meselesı. TSK'nın konumu, aydınlann duyarsızlığı ve Batı ıle ılışkılergıbı.. - Ermeoi sorunu üzerine konuşsak, bu ko- n«da ne düşündüğünüzü herkes merak ediyor. tNALCIK: ABD'de Ermenı dıasporası ıyi teşkılatlanmış, seksen kadar demek kur- nnuş, yayınlan soykınm efsanesını her Amenkalımn kafasına koymuştur Ermenı- ler her yıl Chıcago Unı\ ersıtesı'nde de Er- nnenı Kultür Tanhı dıye bır sıra konferans i2nı alırlar ve propaganda yaparlar Erme- nilerle ılgıh o toplantılardan bınnde bır Er- nnenı kalktı \ e "*Yahudiler iki bin sene son- ra bu büyiik devletin. \merika'nın bask>- srria kendi devtetierine kavuştular. Biz Er- menfler tarihi yurdumuzu yine bu büyük dkvlet sayesinde elde edecegiz. niye etmryo- rra" dıye bağırdı. Dıasporadakı Ermenıle- n n gerçek hedefı budur, îsraıl, Amenka sayesınde kuruldu, AB ve ABD bugün K.ürtlen destekhyor Ermenıler \e Kürtler, şâmdı Amenka'nın Ortadogu'da yenı "par- çala-bağımlı yap" polıtıkasından kendılen ıçın ürruthler Ermenı meselesinde bız da- uma geç kalmışız. daıma hadıselenn peşın- den gıdıyoruz -Basra harap olduktan son- ra" bu bağnaz kampanyayı önlemek çok gûç; önceden görmekte. hareket etmekte plansız bır mıHetız Ermenıler, Türk hü- kûmetlennin ıhmalı yüzünden dünya ka- rnuoyunu kazanmış durumdalar. - Sizee Ermenflerin hedefleri nedir? - Ortaçağda bır Ermenı devleti vaıdv, bu- günkü Erzıncan, Erzurum, Doğu Anado- hı'nun kuzeyı Ermenı Krallığı sınırlan içınde ıdı. Abbasüer, bu krallığı kendı hu- dutlan ıçuıe aldılar. Armrniya'yı 10. yüz- yılda Bızans fethettı. Ermemler Bızans idaresındeıî dıru bakımdan hoşlanmadılar, daima ısyan edıyorlardı. Türkmen kabıle- k n 1020-1040 yıllannda Bızans'a karşı mücadele etmek ve Doğu Anadolu'yu al- rnak ıçin akınlara başladı O zaman Erme- • nıler Türklerle ışbırlığı yaptılar Ostnanlı- lar, Anadolu'da bır azmlık saydıklan Er- menılenn, Bulgarlar \e Sırplar gıbı bır mesele olacağını tahmın etmıyorlardı, onun ıçın bırçok devlet hızmetlennın ıda- resuu onlann eline verdıler Kültür haya- tında Ermenıler. Türk kültürune büyük hızmetler etmışlerdır Fuzuli hakkında en büyuk esen bır Ermenı yazrruştır Ben öğ- rencıyken Fransız ıhtılalını Dikran Kelek- yan ısmındekı bır tanhçırun Osmanlıca kı- tabından okudum. ERMENILER HALKI KtŞKIRTTILAR - OsmaıuYda milkt-i sadıka diye isiın verü- miş. -.Ermenı aydınlan, Ermenı tanhıyle bır mılh ıdeolojı yarattılar ve çeşıtlı ıhtüal ko- mıtelen kurdular. Mıllıyetçılık çağında bu kaçınılmazdı. tkıncısı, Doğu Anadolu'dakı sosyal meseleler. Ermenıler zengın, ıyı topraklara sahıp, Türkmenler ve Kurtlerle beraber yaşıyorlar. Ermenı aydınlan, aynı zamanda Rum ıhtılahnde olduğu gıbı, tıca- retle zengınleşmış bır sınıf halınde ıdı. Rumlar gemıcılikte çok zengirüeşmışlerdı, çocuklannı Avrupa ülkelenne gönderdıler, onlar bırer ıhtılalcı olarak yetıştı. Ermenı- lerde de böyle oldu. Ermenıler Osmanlı devletının hoşgörülu polıtıkasından ıstıfa- de ederek köşe başlannı tuttular; bankacı- lıkta. sarraflıkta vs. zengınleşen, uyanan, mılh hedeflerı olan bır sınıf ortaya çıktı Ihtılal komıtelen kurdular Komıtacılar halkı kışkırtmaya başladılar. Böylece Ber- lın KongTesı'nde (1878) Doğu Anadolu'da ıslahat ıçın bazı maddeler konmuştu. Isla- hat ıçuı ozellıkle tngıltere devlete baskı yapmaya, doğuda halkı kışkırtrnaya başla- dı. Bu ısyanlann bazılan sert bır şekılde bastınldı. Osmanlı devleü Rumelı'dekı tec- riibesınden sonra bu surecm neTeye gıttığı- nı bıhyor, onun ıçın sert tepkı gostenyor- du. Padışahı, Abdülhamit'ı oldürmeye te- şebbüs etuler. 1890lardan sonra mesele iyıce alevlendı. Bugün tanh yazılırken ger- çekler tamamen göz ardı edilerek Türk hü- kümetının soybrım karan ıspat edılmeye çahşılıyor. I. Dünya Harbı patlak vennce, Ermenı komıtacılan Rusya tarafında bır asken birlık kurdular, bıze karşı savaştüar Erzıncan'da, Erzurum"da. Van'da sabotajla- ra, halkı ayaklandırmaya çahştılar. Tabıı Osmanlı hükümetı bazı tedbırler almak ge- reğını duydu, nıhayet tehcıre karar verdı. Ermenılen Kuzey Surıye \e Irak'a tehcıre karar venlınce facıa başladı. Zaten yol. va- sıta yok Ermenıler eşyalannı satıyor, al- tınlan göğüslenne koyuyor, çoluk çocuk bu rnüşkul şartlar altında yola koyuluyor- lar. Ölümcül bır yolculuk. Doğu Anado- lu'nun o dağlık, ıssız vadılerındenjandar- ma hımayesrnde yol ahyorlar Eskı düş- manlan Kurtler baskın yapıyor. Halil İnalcık • İstanbul Hıristıyandır, Bızans'tır demek... Bir mo- da gibi. Bununla kime hizmet ettiklervni de bilmi- yorlar. Bugün kendinı Türk hissetmeyen, azınlık sayan kozmopolit aydınlar ortaya çıktı. Atatürk'ün kurduğu devlet Türk milliyetçiliği prensibine da- yanıyor. Bu prensıbin hükmü geçtı, denıyor. Ata- türk'ün milh üniter devlet ideolojisine sıkı sıkı bağlı olan başlıca kurum bugün TSK'dir. • Osmanlı'nın bir soykınm karan aldığı bugün tespit edilmiş değildir. Enneni komitacılan I. Dünya Har- bi patlak verince, Rusya tarafında bir askeri birlik kurdular, bize karşı savaştılar. Halkı ayaklandırma- ya çahştılar. Osmanlı hükümeti bazı tedbirler al- mak gereğiru duyunca tehcıre karar verdi. Prof. McCarthy'nin araştırmasına göre Ermenıler kadar Türkler ve Kürtler de ölmüştür. Kozmopolitan aydınlar - Bir de sanlti bir Bizans modası var. Os- manlı dönemi dediğinizde milliyetçilikle suç- lanryorsunuz, - Şımdı bu bır moda gıbı, tstanbul Hıns- tiyandır, Bızans'tır demek.. Bununla kıme hızmet ettiklervni debılmıyorlar Bugun ken- dinı Türk hissetmeyen, azınlık sayan koz- mopolit aydınlar ortaya çıktı. Cumhunyet'ın mantıklı olarak bırrruUı polıtıkası vardı. Ata- türk'ün bütün ıdealı bır cemaat ımparator- luğundan, bolünmüşluğünden, butünleşmış bır Turk mılleü, Türk de\letı yaratmaktt Atatürk zamanında zarurıydı, çünkü Türk halkı cemaat hayatı yaşıyordu, Turkluğunun farkında değıldı Atatürk'ün kurduğu devlet Türk milliyetçiliği prensibine dayanıyor Bu prensıbin hükmü geçtı, denıyor. Atatürk'ün mılh üniter devlet ideolojısıne sıkı sıkı bağ- lı olan başlıca kurum bugün TSK'dir. - Zor ve kanşık işler; zekâ ve incetikli bir politikaya ihti>acımrz var. - Tabu. Bu vatanda yaşayan ınsanlar ıçın ortak bu"birlık bılıncı, biruzlaşma zemını la- zım, evet, mılh devletın ku- ruluş deMinde cemaatlen bır mıllet hahne getırmek ıçın belh bır polıtı- ka zarunydı, ama bugün mesela sız kendı kültürünüzü, kendı dılınızı konuşun, ama Türk de\ letıne bağlı kalın, onu destekleyın denıyor Madem- kı bıruyanma. bılınçlenmevar. buna uv gun bır de\ let polıtıka- sı güdeceksınız BırTCvar,bu- nun ıçınde 25 kadar etnık grup sayıhnış, bu vatanın nunetlerinı bırlıkte paylaşıyoruz. ABD'de 80 turlu etnık grup var. ama anayasa- nın garantısı altında. Bu devirde bızım müdafaa edeceğımız şey, dev- let bütünlüğü ıçınde demokrası ve ınsan haklan ıdeolojısıdır; bunun en güçlü desteğı de refah devlennı yarat- maktır Osmank Türtonenterekapşı SünKirtteritunu K\LCIK: Müslüman Selçuklu- lann Büyuk Selçuklu tmparator- luğu'ndan sonra Türk âlemınde ıkı büyük devlet ortaya çıktı: Azerbaycan'da Şah tsmail'ın Safevı devleti, Türkmenlen et- rafında topladı. Kızılbaşlar onun adamlan ıdı îkıncı büyük devlet Os- manlı Türklennın kurduğu devlet, doğudaki Türkmenlerle batıdakı Os- manlı Türk'ü karşı karşıya geldıler Osmanlı Avrupalılaştı; Batı tekno- lojısmı, ateşh sılahlan aldı, Turk- menlığı yendı Vaktıyle Azerbaycan, Doğu Anadolu ve Irak'takı Türkmen- ler bır devlettı; Akkoyunlu Devleti, Karakoyunlu Devleti Sonra Osman- lı araya gırdı, Türkmenlen Şıi ol- duğu ıçın Azerbaycan'a sürdü, Sünnı olduklan ıçın I^ürtlen tut- tu. O zaman devlet rekabetınde ve halk kımlığınde dın kesm rol oynuyordu Türkiye'de güçlü ordu zorönlu' İNALCIK: Boğazlar'da egemenliğimizi 1936'da Montreux'de yeniden kurduk, Rusya'nın tehdi< vardı. Bundan istifade ederek Batılıları yanım aldık. Bugün Türkiye'de güçlü bir ordu olma Ermenistan hazır, Rusya hazır, Yunanistan h Suriye bile Hatay'dan vazgeçmiş değil. Dört raftan çevrilmiş durumaayız, eğer güçlü bir oı muz olmasa Türkiye ertesi"gün parçalanır. G bir ordu Türkiye için hayati bir zarurettir. Kim rafımızdaki tehlikeleri gönü gününe takip edi dosyalryor? Ordu, Genelkurmay... Demek ki bi emniyetjfnizi, güventiğimizi devamlı bir şekild kip eden, gereklerini yerine getiren bir kurum Kıbns çmarmamız bir plan dahilindeydi, zaru Asker, Kuzey Kıbns 1 a yerieşmeseydi daha o man Enosis gelecekti. Ifeiutmayalım, Yunani bütün tarihi boyunca Ortodoks büyük süper d,üç- le, yani Rusya ile beraber hareket etmiştir. Türkiye bir çıkmaz karşıâındadır, hem mutiak halk hâkimiyeti iatiyoruz, yani devlet içinde devlet olmşsın, Meclis'in bağımsızlığı tam olsun diyoruz, ama öbiir taraftan Türkiye'nin karşısında bulunduğu büyük töhüke- ler, ister istemez askere söz hakkı veriyör; hükü- met oraya danışmadan bir karar aiamaz; Kıbns " meselesinde de Irak meselesinde d#... Tür- kiye'de güçlü ordu bulundurma zarureti var. Almanya ve Fransa için bu meseleler yoktur, çünkü Türkiye'nin jeopolitik dururDU, jeostratejisi dolayısıyla ordu "' } daima kuvvetli ol- malıdır. c BaüKürtdavasınıbenimsemiş' - Hükümetin sovkınm belgesi var mı hocam? - Bunun ıçın Halep'e göndenlmış bır telgrafı öne sürerler Bu telgrafın sahte olduğu, bır Er- menı tarafından hazırlandığı, Sevr'de tartışma- lar sırasında kullanıldığı bılınıyor O zamanın Amerıkan elçısının raporlannı Heath Lowry neşrettı; hükümetin böyle bır soykınm karan ahnadığını yazıyor Fakat dıkkat edm; I. Dünya Harbı"nde bız tngıltereve Amenka ıle savaş ha- lındeydık Mısyonerlenn. gönderdıkleri rapor- lar çok abartıh ıdı \e hep Ermenıler lehıneydı. Amenka'da harp sırasında öyle yaygın bır pro- paganda olmu^ tngıltere ünlü Mavı Kıtap'ı o za- man çıkardı - O zaman soylanm diye bir kavram yok za- ten değil mi? - Tabu. Soykırımı şöyle tanf ettıler son ola- rak: Bır devletın kendı ülkesındekı bır azınlığı tamamen yok etmek ıçin -yanı HiÜer'ın Yahu- dılere uyguladığı gıbı- brr karar alması Os- manh'nın böyle bır karar aldığı bugun tespit edılmış değildir. Ama söyledığım şartlar altın- da bınlerce. on bınlerce kışı öldü tabu Profesör Justin McCarthy bu meseleyı, tehcır sırasında- kı olaylan araştırmıştır Onun araştırmalannda vardığı sonuca göre Ermeniler kadarTurkler ve Kurtler de ölmüştür. Enver Paşa'nın Doğu Cep- OSMANLI SULTANLARININ ÇOfiU AYYAŞTI -Sultanlann içkiye düşkün olduklan doğru mu? - Tabıı efendım çoğu ayyaştı. ILMurad, bu yüzden tahtı bıraktı Tanh ahlak dersı vermez. Bugünkü değer yargılanyla okumayacaksınız tanhı. Eşcınsellik o zaman toplumca kabul edılmış bır âdettı Fatih'ıh oğlu Bayezid'ın aryona ahşkrnlığını bılıyoruz. Belgeler ehmızde, uyusturucuya alıştırmış etrafındakıler. Fatih'ın onu paylayan mektubu Topkapı Sarayı arşı\inde. Fatih'ın en çok sevdığı büyük oğlu Mustafa, Konya Sancakbeyı, oluyor. Mustafa ıçkıye, eğlenceye düşkün . Şehzadelenn çoğu oyle. Mustafa erken vaşta, 1474'te ölüvenyor. Fatıh son derece uzülüyor. Angkrtello, Fatıh'ın Türk usulü nasıl matem tuttuğunu anlatıyor; ev^-ela odanın zemınındekı bütün halılan attınyor, >erde bağdaş kuruyor, başındakı külahı yere atıyor, ınıltılerle ağlıyor, matem tutuyor. Eskı îran'dan ben işret meclıslen var. Sultanlann ıkı büyük ışı vardır; bezm ü rezm, savaş ve saraya dönüp ışret mechsı yapmak. hesı'nde 30 bın Türk en donarak öbnüştüT. Şımdı Kürt da\asını da Batı dünyası benim- semiş görünüyor. PKK ad değıştınp kendinı grz- lemış, AB bunu bıldığı halde bakalım eylem ya- pacaklar mı dıye beklıyor. Guçlü Batı devletle- n. aynen 19 yüzyılda olduğu gıbı azınlıklan tahnk etmekte. sahıp çıkmakta, desteklemekte- dır. Demekkı Balkanlar'daOsmanlı devletını çö- zülmeye, dağılma\a götüren aynı süreç bugün Turkıye'ye tatbık edıhnektedır. - Baö bunu niye yapıyor sizce? - Bırkeregençlerarasında 19 yiızyılroman- tızmıvar Buromantızm olduğunu kabul etmek lazım tkıncısı devletpolıtıkası... Büyük devlet- ler guçlü, Boğazlar'a ve Ortadoğu'ya hâkım bır Türkiye istemez Tehdit bugün o kadar açık de- ğil ama, ilende cıddı bır tehhke olabılır. BİTTİ İt izi, Kurt İzine Karışmışsa... Başlıktaki deyim, Doğu illerimizde ve orta- lığın toz duman haline geldiği olaylar için kul- lanıtır. Sanınm.Şemdinli'deolanlariçindehenüz kesin ve yüzde yüz doğru bir sonuç çıkarma olası olmadığından, it izinin kurt izi ile sarmaş dolaş olduğunu söyleyebiliriz. Büyük devletlerin dürtüsü ile Doğu ve Gü- neydoğu bölgelerimizde yıllardan beri sür- dürülen kışkırtmalann, Türkiye-lrak ve Iran sınırlannın birleşme noktasındabulunan Şem- dinlı'de bir haftadan beri nasıl bir gelişme iz- lediğini bilmeyen kalmadı. Olup bitenler içerisinde kimi kamu görevli- lerinin de parmak izi var mı? Bu konudaki ilk suç duyurusu, "CHP ile henüz bağlannı ko- partmamış" olan Hakkâri milletvekili Esat Canan'dan geldi. llçedeki bombalama olaylannın faili olarak, bölgede görevli Jandarma Asayiş Komutan- lığı'nın iki astsubayının olay yerinde ve halk tarafından yakalandığını açıklayan Canan, bu kişilerin otomobilindekı silahlardan evraka kadar bir dizi "de//7"den de kamuoyunu bil- gilendirdi. Şemdinli'de olanlar, bu yeni sunuş nedeniy- le ülkemizin gündeminin en başına oturdu. Medya, iktidar ve muhalefet partilerinin gö- revlendirdiği araştırma ekıpleri, sivil toplum ör- gütleri temsilcileri Şemdınli'ye akın ettiler. özellikle o kamu görevlilerine yönelik suç- lamalar havada uçuşuyor. Bu suçlamalann et- kisi ile ilçede demır elektrik direklerini yerle- rinden sökerek barikat kuran göstericilerin, Şemdinli'de o iki kamu görevlisince yapıldı- ğı söylenen bombalama olayını protestodan daha çok, PKK ve Öcalan'la ilgili sloganlar atması ve devleti hasım olarak suçlaması gözden kaçmıyor. Olaylar sırasında, kameralı cep telefonlan ile çekilmiş görüntülerin 15 dakika sonra Da- nimarka'dan yayın yapan Roj TV'ye ulaştı- nlmış olmasının bir anlamı yok mudur? Bir adım daha atarak söyleyelim: Türkiye Cumhuriyeti'nin Şemdinli ilçesin- de terör örgütünün, kente giriş-çıkışı kontrol eden fotoğraflan gazetelerde yayımlanırken (14 Kasım 2005-Sabah) Içişleri Bakanı ne yapmaktadır? Dünkü bilanço Bakanın ne yaptığını özetlemeden önce, sanırım haber ajanslannın dün bölgeden ver- dikleri kimi eylemleri satırbaşları ile sırala- makta yarar var. • Van Valiliği araç parkına bomba bırakmak isteyen terör örgütü üyesi iki kişi suçüstü ya- kalandı. 2 teröristin geçen ay Van Erek Polis Karakolu'ndaki patlamayı dagerçekleştirdik- leri bildirildi. Ele geçirilen patlayıcılarla Van ll Jandarma Komutanı'na suikast yapılacağı ileri sürülüyor. • Yıne Van'da, Başkale ilçesinde bir jan- darma karakoluna bağlı üç erimiz, arazide arama yaparken patlatılan mayın ile şehit ol- dular. • Hakkâri'ye bağlı Armut köyünde 7 kilo 350 gram patlayıcı ile 7 funye bulundu. • Şemdinli olaylannı protesto amaayla Yük- sekova'da toplananlaıia polis arasında çıkan çatışmada 2 kışı oldu; 2'sı ağır 4 yaralı var. AKP'de Şemdinli oturumu Şemdinli'ye milletvekili heyeti gönderen ik- tidar partisinin dün yapılan grup toplantısın- dan gelen haberler, AKP'nin bölücü anarşiyi önleyeceğine, daha da karmaşık bir kavşa- ğa geldiğini ortaya koyan konuşmalara sah- ne olduğunu gösteriyor. Ülke asayişinin 1 nu- maralı sorumlusu olması gereken Içişleri Ba- kanı Aksu'nun yaptığı açıklamalardan hiçbir şey anlamadıklannı söyleyenler AKP millet- vekilleridir. Erzurum milletvekili MücahitDa- loğlu, bakana "Yanm saattir konuşuyorsu- nuz; sadece ben değil hiç kimse bir şey an- lamadı" diyor, dün grupta. Ankara milletve- kili Ersönmez Yarbay da "Olayda yakalanıp tutuklanan güvenlik görevlileri, eylem yerine neden eylem evraklanyla gitsin" sorusunu yönelterek "Bu ışte bir bit yeniği mi var" di- yor ve Başbakan'dan istihbarat örgütlerinin raporlannı okumak için biraz zaman ayırma- sını istiyor. Sayın milletvekili bilmiyor mu ki Başbakan öncelikle okumayı sevmez. Da- ha sonra da, özellikle dış gezilere ve ken- di deyimi ile ülkesini pazariamaya bayılır. Nitekim kaç gündür ülkenin güneydoğusu yanarken o önce Körfez ülkelerinde, dün de Danimarka'daydı. Bu ölümlü dünyada ge- zip dolaşmadık diyar bırakmamak için... Faks: 0 212 677 08 21 [email protected] Prof. Dr. SOMAYONURKAN (SÖZER)H kaybettik. Dostlarının başı sağ olsun... Eşi: Ahmet Necdet. Kardeşleri: Gülay ve Ümit Aşçı. Yeğenleri: Dr. Yonca Aşçı Dalor ve Dr. Levent Dalor