Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
21 ACUSTOS 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
ÎNCELEME
Başbakan'ın İstanbul'u yönettiği yıllardaki şehircilik anlayışı da 'imarsız kentleşme' şeklindeydi
'^Yasadışımetropore doğru...
Başbakan
Erdoğan,
kendisini şimdiki siyasi
gücüne kavuşturan
"belediye başkanlığı"
yıllannda özellikle
"medya" tarafından
öylesine abartılı ve
gerçek dışı yayımlarla
"başarılı" gösterilmişti
ki şimdi o dönemini de
"tartışılır" kılan bir sel
baskını karşısında
adeta "aklanma
refleksine" kapılmış
görünüyor. Ancak
aklanma, "parti adı
koymak" kadar kolay
değil ve İstanbul'da
yine kendi döneminde
yaşananlar da en uzun
nııtuklar ve en sert
açıklamalarla
unutturulacak kadar
belleklerden silinmedi.
Erdogan'ın
İstanbul'u
= OKTAY EKtNCİ
~İ| II II II II II II II II II II II II II II II 1-b
T
urkıye'nın en gelışmış bolge-
sı 5 yıl once yerle bır oldu Ge-
çen zaman ıçınde "dersahndı
mı" dıye tartışılırken, bu kez de Turkı-
ye'nın "tarihsel metropolü" sellere ka-
pıldı Boylece 17 Ağustos 1999'dalabu-
yuk Marmara depremının 5 yılını yıne
bır "kent felaketi" ıle yaşadık
1999'da bu bolgeye aslında hıç de "ge-
tişmiş" denılemeyeceğı, kâğıt gıbı dev-
nlen "lüks" apartmanlann. sayısı hâlâ be-
lırsız ınsan kaybmın \e 9 mılyar dolar-
lık zarann ardından anlaşılmıştı
Y A Ğ M A Y L A DEĞİL URETIMLE
Gelışmenın sadece "parasalrantve
yapılaşma yığıhnası" olmadığı, o para-
lann yağmayla değıl "üretimle" kaza-
nılması, o yapılaşmanın da talanla de-
ğıl "planla" gerçekleşmesı durumunda
reme de dajanıklı" bır çağdaşlaşmanın mum-
kun olabıleceğı, buyuk bır dram yaşanarak kav-
ranabılmıştı
Ne var kı doğa bu gerçeğı anımsatsa bıle, ure-
tımın ve planlamanın getıreceğı "tophımsal kal-
kmma" yenne yağmanın ve duzensızlığın ya-
Yanı, en az 100
oturu mağdur ve
YOK SAYILAN YAPILAŞMA Belediye başkanhğı döneminde imar planlan önünde basın toplanülan düzenleyen Recep
Tayyip Erdoğan, aynı planlan vok sa\an \apılaşmanın da konıyucusu oldu. (Fotoğraflar CL MHLRlYET ARŞlVl)
"dep- rattığı "rantiyeciHk'' yıne baskın çıktığından, ge-
çen 5 yılda planlı kentleşme \e sağlıklı yapılaş-
ma yonunde hemen hıçbır yenı yasal onlem
TBMM'nden geçmedı
Sonunda o buyuk yıkımın tam da 5 yılını, ts-
tanbul ıçın de asla "dünya kenti" ve hatta "bü-
yükşehir" gıbı tanımlamaların yapılamayacağı-
nı kanıtlayan bır "yağmur baskını"yla karşıladık
Meteorolojı Bolge Mudurluğu'nunaçıkladığı-
na gore, 16-17 Ağustos 2004 'te Istanbul'a duşen
gunluk yağış mıktan me\sım normallennın 2
katıydı ama bu asla bır "rekor" falan da değıldı
Buna rağmen Valı MuammerGüler'ın verdığı ra-
kam ıse aynı gunlerde "4500 su baskuu" ıhban
aldıklan şeklindeydi
bın kışı "yağmurdan'
zararlı durumdaydı
' AKLAMA
1
REFLEKSİ
Bu sonuç karşısında basın v e kamuoyu,
istanbul'da "yıllann ihmali"nın yaşandı-
ğını \ e "kaçak yapüaşmaya göz yumul-
ması" yuzunden yağmurun felakete donuş-
tuğunu gundeme getınnce, Başbakan Re-
cep TayyipErdoğan, 1994-1999 yıllan ara-
suıdakı yerel yonetıcılığuu "savunmaya"
kalktı Oysa, lOmılyonlukkentınboyle-
sıne "zavalh" dunıma duşmesınde hıç kuş-
kusuz sadece kendı donemının değıl, en
azından son 40 yıldakı tum sorumlulann
az ya da çok payı yok muydu0
tstanbul,
ımar açısından şımdıkı "yasâdışı metropoT
ozellığını, yıllardu- suren ve hep goz yu-
mulan kaçak yapılaşmaya, ımar aflanna ve
kentsel talana borçlu değıl mıydı9
Ne var kı Başbakan Erdoğan, kendısını
şımdıkı sıyası gucune kavuşturan "beledi-
ye başkanhğT yıllannda ozelhkle "med-
ya" tarafindan oylesıne abartılı ve gerçek
dışı yayınlarla "başanh" gostenlmıştı kı,
şımdı o donemını de "tardşıhr" kılan bır
sel baskını karşısında adeta "aklanma ref-
leksine" kapılmış görunuyor
Ancak aklanma, "parti adı kovmak" ka-
dar kolay değıl ve tstanbul'da yıne kendı
döneminde yaşananlar da en uzun nutuklar ve en
sert açıklamalarla unutturulacak kadar belleklerden
sılınmedı Dılersenız şımdı, son sel baskını uzen-
ne basında çıkan "imarsorgulamaJanna" karşı Er-
doğan'ın yaptığı açıklamalardan ba^layarak, Istan-
bul'un 1994-1999 donemı yapılaşma, kentleşme ve
yerel yonetım polıtıkalan gerçeğıne goz atalım
1
ARSA VE ARAZt PAZARLAMASI SÖYLEMİYLE BAŞBAKANLIK AÇIKLAMASI
Lnarsızhğa savunma
Beyoğlu Alkazar 293 24 66
216 37 90Mecıdıyekoy Odeon Clneplex
Levent Kultur Merkezi Sinema Türsak 325 43 31
236 28 64
12 15-14 30-17 00-19 15-21 30
Ortakoy Feriye Eurjmages
11 20-16 15-21 00
12 35-15 35-19 00-21 35
12 00-14 15-16 30-18 30-21 30
Kadıkoy Rexx 336 01 12 1115 13 45-16 30-19 00-2115
AKDENIZ FILM1NIN YONETMENI
GABRIELE SALVATORES'DEN
H
urnyet gazetesınde Bekir
Coşkun un 18 Ağustos 2004
tanhlı "Kurtanlmış Vatan-
daş" başlıklı yazısı, aynı sel gunlennde
Erdoğan'ın istanbul'u yonettığı done-
mı de eleştıren yazılar arasında en gu-
zellerınden bınydı
Bu yazıyı yanıtlarken, genel olarak
basını da hedef alan aynı tanhlı "Başba-
kanhkaçıklaması" ıse sadece ıçenk açı-
sından değıl, "dfl" ve "ifade tara" ola-
rak da Turkıye'yı yoneten bır makamla
"ujiunu" açısından en az sel ve deprem
felakeh kadar "önemsenmesi" gereken
bır belge
Istanbul'da yaşanan "kentsel çökünnı"
surecınde 1994-1999 donemının ne den-
lı "etkin payı" olduğunu, bu yazı dızı-
mızın okurlanyla sanınm "Başbakan-
hk"takı boylesı yarutlan kaleme alanlar
da bır kez daha oğrenecekler, ustelık
"araşbrmaya vebelgeleredayah" olarak
Daha onemlısı, yıne ayru açıklama-
dakı BekırCoşkun'la bırlıkte Erdoğan'ı
eleştıren "herkese" yoneltılmış soru ol-
sa gerek. "Sayuı Başbakan'ın bir hafta
önce bütün \etkililere, kaçakyapüasma-
\a musaadeetmeyinw kaçakyapdan a o
makscnı vıkın hftabmı duMnadûuz mı?_"
EsKI
SlRIAR. ÎHANET. CİNAYET.
HERKES ŞUPHELI IKEN
KıME GUVENEBıLıRSıN?
İ'M NOT SCARED
Alkazar
Mecıdıyekoy Odgon Cln»plex
Maçka Cirtebonua (G moll) 232 44 4O
N şanlaş' Movleplex 219 09 eo
Ş.şl
Dolmabarıçe ShopAMllefl M T«Brtz Carlton) 244 58 88
Altu > zade Capttot Spectnjm 14 651 33 3O
KadıkOy Teye C) 339 85 85
Kadıköy RBXÜ
9OO21 15
8 4O 21 1O
8 OO 20 30
9 -75 £1 45
8 OO 21 15
9 OO 21 45
9 OO 21 3O C Ctesj 24 OO
7 30 19 45 21 45
BIR 0RMAN' SUÇLUSU
Buna yanıt v ermek ıçın, Erdoğan'ın da
aslında eskı bır "kaçak yapı hükümlü-
sü" olduğunu anımsatmak çok onemlı de-
ğıl Onemh olan, "kamuyönedciasonım-
luluğu"nu ustlendıkten sonra ımar ve
kentleşme hukukukarşısındakı "yüküm-
lülüklerini" yenne getınp getırmedığı
Orneğın, "RP tstanbul Ü Başkanı"
ıken, yam 1986 yılında, Sultanbeylı ıl-
çesımn Şalgamlı bolgesındekı orman-
lık arazıye "kaçakkonut" yapnğı ıçın Or-
man Bakanlığı tarafindan açılan da\ada
Kartal2 SulhCezaMahkemesfndeyar-
gılandığını, mahkeme karanndakı, "sa-
nığm deviet ormanından açma yaparak
gecekondu inşa ettiği" gerekçesıyle
1990'da 10 aylık hapıs cezası aldığmı,
sonra bunun kaçak yapı hakkındakı yı-
kım karanyla bırlıkte paraya çevnldığı-
nı ve aynı cezanın ıse 17 Mart 1998'de
adh sıcılden süındığmı, 20 Ağustos 2004
gunu Cumhunyet gazetesını okuyanlar
bır kez daha oğrenmış oldular
Şımdı Erdoğan, bu geçmışını de ızle-
yen sıyası yaşamıyla, "plansc, kuralstz
ve rant düşkunu imar politikalannın"
aynı zamanda "koruyucusu" olarak da
kentleşme tanhımıze geçıyor
1
YASA
1
YOK, NUTUK VAR
Bunun en açık kanıtı ıse yıne Başba-
kanlık açıklamasındakı "kaçak vapdan
yıkm" nutuklan ıle bu tur bır dısıplını sağ-
layacak yenı bır yasal duzenlemenın 3
yılhk AKP ıktıdannda "hâlâ" TBMM'den
geçmemış olması değıl mıdır9
1999 depremının 5 yılında bıle, ne
Her başkan gibi Erdoğan da açınş törenlerini çok severdi; ancak bunlann yasal olup ohnadığnu nıerak etmeksizin-.
oncekı koalısyon döneminde "imar ba-
şıboşhığunu" ortadan kaldıracak bır ya-
sa çıkartıldı ne de 2 yıldır "tekparti* ola-
nağını sayısız yenı yasayla kullanan AKP
ıktıdannda
'İMARSIZ REFORM1
Pekı neden bu yasalar çıkanlmıyor
17
AKP ıktıdan kamu yonetımmden
YOK'e, mıllı eğıtımden hemen her ala-
na kadar "reform yasalannı" ardı ardı-
na sıralarken sadece (evet, "sadece")
ımar ve kentleşme konusunda benzer re-
formları hedefleyen ya da Avrupa kent-
len gıbı olunmasını amaçlayan derlı top-
lu bır "taslak" bıle hâlâ ortada yok
Bunun nedenı ıle de Erdoğan'ın hem
tstanbul'u hem de ulkeyı yonetırken ız-
ledığı ımar anlayışı arasında dogrudan
bır "uyum" gozlenıyor Hatta, yukarda
orneğı venlen "ormanı açarak kaçak
konut yapması" arasında da
Geçen 2 yılda AKP ıktıdannın "imar"
adına gundeme getırdığı konulann "tü-
mü" bıle Erdoğan ve ekıbırun îstanbul'u
bugunku "açmanna" getıren sureçtekı
"kentveçevrekarşıtı'' anlayışlanndan vaz-
geçmedıklennı kanıtlıyor
İKTIDARDAKİ ÖNCELIKLERI'
Anımsanacaktır, AKP hukumetının
ışbaşına geçer geçmez ılk gınşımı "iş-
gal altındaki ornıan alanlaruun işgalci-
lere pazarlanması"ydı
Duyariı kamuoyunun, uzman ve mes-
lek çevTelenyle bırlıkte Meclıs'tekı mu-
AKP iktidan,
kamu
yönetiminden YÖK'e,
milli eğrtimden hemen
her alana dek "reform
yasalannı" ardı ardına
sıralarken yalnızca
imar ve kentleşme
konusunda benzer
reformları hedefleyen
derii toplu bir "taslak"
hâlâ ortada yok,
halefetın de karşı çıkmalanna \e hatta
CumhurbaşkamAhmetNecdetSezer'ın
her sefennde uzun ve kapsamlı gerek-
çelerle "\eto" etmesıne karşın, "orman
yağmasından nemalanma hırsı" Başba-
kan'ın da en mılıtan savunuculuğuyla 2
yıh aşkın gundemden duşemedı Sonun-
da ıse "Anayasa Mahkemesi"nın kesın
tavnyla, Istanbul ve Turkıye "şimdiKk"
bu talandan kurtulmuş oldu
Benzer şekılde aynı surecın dığer
"önemsenen" yasası da "Doğal sit alan-
laruun imara açılması" değıl mıydı °
Işte boylesı bır "imar anlayışını"
yasalaştırmak ıçın "TBMM çoğun-
iuğunu" sonuna dek kullanan Erdoğan'ın,
bunlar yenne ^lanh ve yasal kenüeşme
dLsipünini" sağlayacak bır yenı duzen-
lemeyı hâlâ Meclıs'e gondermemış ol-
ması, aslında her şeyı açıklamaya yetıyor
Boc>CAZ'A TALAN KOPRÜSÛ
Hele aynı süreçte "tstanbul'un kuzeyin-
den3.Köprügerekir"demeyebaşlaması,
ustehk bu kopru projesının ve yenı çev-
re yolunun kentın gen kalan tum orman-
hk alanlannı da yok edeceğını "bflerek"
savunması da "temel amacm'' galıba en
açık gostergesı
Çunku Erdoğan'uı yerel yonetıcılık
döneminde belediye uzmanlannca hazır-
lanan ve kendısının de 1995'te "onayı"
bulunan 1 '50 bın olçeklı "Metropolitan
Plan" çalışmasında, şımdı yenıden
"dayablan" ve Beykoz-Sanyer arasında
varsayılan yenı bır Boğaz Koprusu'nun
kent uzenndekı etkısı aynntılanyla araş-
tınlmıştı Buna gore hazırlanan ve yıne
Erdoğan'ın ımzası bulunan "biümsel
senaryopafiasıveplanraporunda" da ay-
nı kopruyle Istanbul'un kuzeyınde
yarahlacak "tahribatm" ne kadar buyuk
olacağı belgelenmıştı
Işte son 2 yıldır ulkeyı yoneten bu an-
layış, 1994-1999 arasında da daha çok
ve etkın "yerel yetküerle" istanbul'u
yonetü Bugun kentın yaşadığı hemen tum
ımar, çevre ve "felakete" donuşenaltyapı
sorunlannda da aynı pohtıkalann nasıl
"beHrleyici" olduğunu, dızının ızleyen
bolumlennde bırlıkte goreceğız
YARIN: KAÇAK KENTİN
OYLARIYLA