Catalog

21 AĞUSTOS 2004 CUMARTESJ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(a cumhuriyet.com.tr 11 Teröp listesmde senatör • V\ASHINGTON (AA) -ABD'deDemokrat '."'•atili Senatör Edward K.er*nedy, terorizm izle«ne listesinde adı bulunduğu gerekçesiyle Washington ile Boston arasındaki uçuşta birkaç kez engellendi. Massachusetts Senatörü, US Airvvays uçağına binrneye çalışırken beş kez durduruldu. Kennedy'nın adınuı terör ızleme lıstesine yanlışlıkla girdiği ve bu yüzden her seferinde fazladan arandığı anlaşıldı. Kennedy, Iç Güvenlik Bakanlığı Müsteşan Asa Hutchinson'a, "Bir senatör bile «^jyle bir zorlukla karşılaşabiliyorsa sıradan ABD'li ne yapacak? Haklan çiğnenmeden nasıl muamele görecek" diye sordu. Guantanamo izlenecek • NEWYORK(AA)- Insan Haklan Izleme Örgütü'nün Küba'daki Amerikan Guantanamo Üssü'nde bulunan tutsaklann gelecek hafta başlayacak yargılanmasını izleyeceği bildirildi. örgütten yapılan açıklamada, gelecek hafta askeri komisyon tarafından başlatılacak yargılamanın temel adil yargılama niteliklerinden yoksun olduğu kaydedilirken örgütün 'lukuk uzmanlannın yargı sürecini sonuna kadar izleyeceği belirtildi. Beriusconi, Libya yolcusu • ROMA(AA)-ttalya Başbakanı Silvio Berlusconi, 25 Ağustos'ta Libya'ya giderek Devlet Başkaru Muammer Kaddafi ile akşam yemeğinde bir araya gelecek. tki liderin yasadışı göçle ve terörle mücadele konulannı öncelikli biçimde ele alması bekleniyor. Kaddafi'nin, Libya adına Italya'dan sa\ aş tazminatı talebini de yeniden dile getirebileceği tahmin ediliyor. Papadopulos'tan knatupu • LEFKOŞA(AA)- Kıbns Rum Kesimi lideri Tasos Papadopulos, ekim ayı sonlanna kadar çeşitli A\mpa başkentlerini ziyaret ederek liderlere Kİbns'a ilişkin görüşlerini açıklayacak. Papadopulos Atina'da Yunanistan Cumhurbaşkanı Stefanopulos, Başbakan Kostas Karamanlis, D.şişleri Bakanı Petros Molivyatis ve îngiltere Bişbakanı Tony Blair ile Kıbns'ı görüştü. Papadopulos, 7 Avrupa başkentini daha zıyaret edecek. Pazaryerinde bomba • KtEV (AA) - 4 - Lkrayna'nın başkenti Kıev'de bir pızaryerinde meydana g;len patlamada 2'si ajır 13 kişinin Î ıralandığı bildirildi. ıterfaks ajansının tıldirdiğine göre, liev'inkuzey dış smtinde çeşitli giysi •\e ev eşyası satılan "Iroşçina" pazanndaki ptlama saat 18.00'da neydana geldi. Ajansa pre, muhtemelen çöp hdonlanna )srleştirildiği tahmin dilen iki bomba jazaryeri tenhalaştığı aatte patladığından aralı sayısı az ıldu.Ukfayna'da birçok lazaryeri rakip stelerce denetlendiği ;in böyle patlamalann labileceği belirtiliyor. Necef teki Şiiler 2 haftadır mevzilendikleri kutsal mekânın denetimini El Sistani'nin temsilcilerine bıraktı Mehdi Ordusu türbeyi devretti• Milisler, günlerdir banndıklan Hz. Ali Türbesi'ni Şiilerin en büyük dini lideri El Sistani'nin temsilcilerine devrederken El Sadr, ABD güçlerine karşı savaşı bırakmayacaklannı bildirdi. Dün sabaha kadar süren şiddetli hava bombardımanında 77 kişi yaşamını yitirdi. Dış HaberierServisi-Irak'ta ABD işgaline karşı büyük direniş göste- ren Şii lider Mukteda El Sadr ön- derliğindeki milisler, 2 haftadır mev- zilendikleri Hz. Ali Türbesi'ni Aye- tullah Ali Sistani'ye bıraktığı bil- dirildi. Irak polisinin, "türbeyi de geçirdik" şeklindeki açıklaması ise yanm saat sonra yalanlandı. Mukteda El Sadr'abağhmilisle- rin, Necef kentindeki Hazreti Ali Türbesi'nin denetimini, Şiilerin en önemli dini lideri Büyük Ayetullah Ali Sistani'ye bıraktığı bildirildi. Sistani'nin sözcüsü El Seyyid Mur- tada El Keşmir, tngiltere'nın baş- kenti Londra'da AFP'ye yapüğı açık- lamada, "Türbenin anahtarlan Ayetullah'ın makamına teslim edildi" dedi. El Sadr'ın yardımcılanndan Şeyh AB El Şeybani, Şiilerin ruhani lide- ri Ayetullah AK El Sistani'nin tem- silcilerine Hz. Ali Türbesi'nin anah- tarlannı teslim etmeyi önerdikleri- ni, anlaşma sağlanması durumunda türbenin kontrolünün devredilebi- leceğini söylemişti. Çdişkili açddamalar Devir haberinin gelmesi öncesi türbe ve milisler konusunda çelişki- li açıklamalar geldi. tçişleri Bakan- hğı'ndan bir yetkili, Hz. Ali Türbe- si'nin kendi kontrollerinde olduğu- nu ve 400 milisi gözaltına aldıkla- nnı söyledi. Yetkili, "El Sadr'ın ise El Sadr'ın destekçfleri Hazreti Ali Türbesi'nde toplanarak Şii lider lehinde sloganlar atü. (Fotograf: REUTERS) gecetürbedenkaçbğınıdüşürtüyoruz. Kendisi getip teslim olsun" dedi. Ancak bu açıklamadan yanm sa- at sonra, türbenin hâlâ Mehdi Ordu- su'nun denetiminde olduğu ve ba- kanlığın açıklamasının gerçek ol- madığı duyuruldu. El Şeybani, ''Tür- be hâlâ bizim eümizde. Mehdi Or- dusu,Irak polisinia,denetimi eie ge- çirmesine her şekilde direnecektir. Türbeyi,Ayetullah El Sistani'ye dev- retinekiçingerekenleryapilıyorn di- ye konuştu.El Sadr, türbeyi terk et- se bile işgale karşı direnişin durma- yacağını açıkladı. El Şeybani, Baş- bakan İyad Allavi'nin, Mehdi Or- dusu'nun silahsızlandınlmasına iliş- kin talebini hâlâ kabul etmedikleri- nibelirtti. AFP ajansının ele geçırdiği bir mektupta da El Sadr, Necef'teki ça- tışmalara son verilmesi için Alla- vi'nın ıstediği gibi milislerinin silah- lannı bırakmayacağmı da bildirdi. El Sadr'ın, "Herkesin bildigi gibi Meh- di Ordusu, öldürülen 12. Şii İmam Mehdi'nin temetidir ve onu dağıt- ma hakkun yok" dediği belirtildi. Necef bombardnnanı ABD güçleri, önceki gece Necef kentindeki Şii Mehdi Ordusu'na yö- nelik bugüne kadarki en büyük ha- va saldınsını gerçekleştirdi. Sağlık Bakanlığı'na göre, milislerin karar- gâhlanna yapılan hava bombardı- manında 77 kişi öldü, 70 kişi de ya- ralandı. Şiiler içın bir diğer kutsal kent olan Kerbela'daysa, dün gece soka- ğa çıkma yasağı ılan edildi. Emni- yet sözcüsü Rahman Muşavi işgal güçleriyle Şii milisler arasında ya- şanan gerginliğin buraya da sıçrama- ması için kente tüm girişleri kapat- tıklannı ve yasağın sabaha kadar sü- receğini söyledi.Bu arada, başkent Bağdat'taki Sadr semtinde ABD as- kerleriyle Şii milisler arasında çı- kan çatışmada 10 kişi öldü. ABD uçaklannın, Irak'taki Sünni kenti Felluce'ye dün düzenlediğı hava sal- İRAN - EL SADR İLİŞKİSİNİN KANITI YOK Dış Haberler Servisi - Iran'ın, Irak'taki Şii milislere silah yardımı yaptığı savlannın kanıtlanmadığı bildirildi. ABD Dışişlen Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, "Bu tür iddialar ortaya atıldı. Ancak, bunlann doğru veya yanhş olduğunu kesin olarak söyleyemeyiz1 " dedi. Adının açıklanmasını istemeyen yetkili, Iran-Irak sınınnın, "sızmalara açık olduğunu " belirterek *Şii militanlar, mutlaka bir yerlerden silah yardımı abyorlar. Mukteda El Sadr'ın, İran'dan silah ahyor olması da münıkün. Ancak yine de bu konuda enıin değüiz" şeklinde konuştu. Irak Savunma Bakanı Hazım Şaalan, milislerin, Iran'dan silah yardımı aldıklannı öne sürmüştü. dınsının ikincisinde 3 kişi yaralan- dı. Hastane kaynaklan, saldında 3 fabrika işçisinin şarapnel parçala- nyla yaralandığını belirttiler. Fellu- ce'ye düzenlenen ilk hava saldınsın- da 5 kişi ölmüş, 6 kışı de yaralan- mıştı. El Anbar'da ise 2 ABD aske- ri öldürüldü. Samarra kenti yakın- lannda da, dün akşam 2 Amerikan askeri pusuya düşürülerek öldürül- dü. Pentagon'un verilerine göre, Irak'ta ölen Amerikan askerlerinin sayısı 708'e yükseldi. İRAK'TA KARGAŞA BÜYÜYOR Seçimler ertelenebilirANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Şıddetin her geçen gün arttığı Irak'ta banş ve istikrarı getire- cek en önemli unsur ola- rak görülen genel seçim- lerin yapıünası riske giri- yor. Bunun en önemli ne- denlerinden birinin ABD ve diğer koalisyon ülkele- rinin olası seçim sonuçla- nndan kaygı duymalan olduğu kaydediliyor. Se- çimlere temel oluşturacak ve Kerkük gibi kritik kent- lerde demografik yapıyı belirleyecek nüfiıs sayı- mının da ertelenmesi bek- leniyor. _ ._ Irak'ta sular dunılmuyor. Necef'teki Sadr'ın Meh- di Ordusu ile ABD güçleri arasındaki ça- tışmalann gi- derek şiddet- lenmesi, ülke- de siyasi istik- rann sağlan- ması sürecinde önemli bir adım oluşturan genel se- çimleri de olumsuz etki- liyor. Irak Geçici tdari Ya- sası'na göre, seçimlerin 31 Ocak 2005 öncesi ya- pıhnası gerekiyor. Ancak son gelişmeler, seçimle- rin zamanında gerçekleş- mesi olasılığım azaltıyor. 'Belirsizlik getirir' Edinilen bilgilere göre ABD, mevcut koşullarda yapılacak seçimin sonuç- İannın daha çok belirsiz- lik gerireceği düşüncesin- de. Bu görüşü ABD gibi Irak'ta asker bulunduran birçok koalisyon ülkesi de paylaşıyor. Seçim sonra- smda da direnişin sürme- si, istikrarsızlığın artma- sı kaygısı dile getiriliyor. • Ülkede şiddetin sona ermemesi, nüfus sayımı ve seçimlerin yapılmasını tehlikeye sokuyor. ABD'nin temel kaygıla- nndan biri nüfus olarak çoğunlukta bulunan Şii gruplann yönetimi ele ge- çırmeleri. Bununla beraber Bir- leşmiş Milletler'in (BM) de gerekli hazırhklan he- nüz tamamlayamadığı be- lirtiliyor. BM'nin seçim- ler için göndereceği 300 kişüik ekibin henüz Irak'a gidemediği kaydediliyor. BM Güvenlik Konse- yi'nin Irak'ta asker bulun- durmayan ülkelerden iste- diği toplam 200 bin as- kerlik *seçim korunıa gü- cü" için de he- nüz hiçbir ül- keden yanıt gelmedi. Bu durumda, se- çimlerin adil ve güvenlik içinde gerçek- leştirilmesi olasılığı gide- rek azalıyor. Seçimler so- " """ nucunda olu- şacak parlamento, üUce- nin yeni anayasasını hazır- layacak ve Irak'ta yeni bir dönemi başlatacak. Genel seçimlerin yapıl- ması sürecinde en önem- li gelişmenin ekim ortasın- da yapıhnası beklenen nü- fus sayımı olması bekle- niyordu. Sayım sırasmda seçmen kütüklerinin de hazırlanması ve ocak ayın- daki seçimlerle ilgili tüm düzenlemelerin tamam- lanması öngörülüyordu. Bu arada, nüfus sayımı Kerkük gibi kritikkonum- daki kentlerin demogra- fik yapısını ve gelecekte- ki olası yönetiminin belir- lenmesi sonucunu da ge- tirecekti. Ancak, nüfus sa- yımının da zamanında ya- pılması beklenmiyor. AĞDAT'I ANKARA 'DA UMRAN TEMSÎL EDECEK Elçi eylülde geliyor ANKARA (Cumhuri>et Bürosu) - Türkiye, Irak'ın Ankara'ya büyükelçi olarak atadığı Sabah Umran'a agremanını verdi. Irak Devlet Başkanı Gazi El Yaver'in Ankara'ya yaptığı zıyarette dışişleri başdanışmanı sıfatıyla bulunan Umran, gelecek ay Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e güven mektubunu sunacak. Umran, güven mektubunu sunmasmın ardından görevine resmen başlayacak. Umran, Irak Dışişleri Bakanlığı'nın en kıdemlı diplomatlanndan biri olarak biliniyor. Bakanlıkta ilk dış görevini, 196O'lı yıllann sonunda yine Ankara Büyükelçiliği'nde 3. kâtip olarak yapan Umran, Türkiye'nın ardrndan Yunanistan ve çeşitli Afrika ülkelerinde görev aldı. Saddam rejiminin yıkılmasımn ardından Irak Dışişleri Bakanlığı'ndakı birçok diplomat görevden alınırken Büyükelçi Umran'a başdanışmanlık görevi verihnişti. Umran'ın atanmasıyla birlikte, Irak'ın Ankara'daki diplomatik temsilciliğinin statusü de "irtibat bürosundan" yeniden büyükelçilik düzeyine çıkıyor. Şam ve Tahran, acil toplantı çağnsı yaparken davet Türkiye'ye ulaşmadı Irak'ın komşularıııa Necef çağnsı Dış Haberier Servisi - tran ve Suriye, Irak'ın komşulan- na Necef'le ilgili olarak acilen toplanma çağnsında bulundu. Ankara'ya henüz bir çağn yapılmazken Kuveyt ve Mı- sır'dan da bir yanıt gelmedi. Iran resmi haber ajansı, top- lantıyla ilgili ilk girişimi geçen çarşamba günü Iran Dışişleri Bakanı KemalHarrazi'nin Ür- dün Dışişleri Bakanı Mervan Muaşer'i telefonla arayarak başlattığım duyurdu. Ürdün, İran'm girişimiyle ilgili ola- rak henüz resmi bir açıklama yapmadı. Suriye resmi haber ajansıysa Dışişleri Bakanlığı kaynaklanna dayanarak ver- diği haberde, Şam'ın girişimi desteklediğini ve Necef'teki olaylardan büyük üzüntü duy- duğunu bildirdiği belirtildi. Necef'le ilgili toplantının yapılıp yapılmayacağı henüz açıklığa kavuşmadı. Toplantı- nın kabul edilmesi halinde, îran'da yapılabileceği kayde- diliyor. Irak'a komşu ülkelerin, Ne- cef 'teki olaylann ardından aci- len toplanmasına yönelik çağ- ABD, Iran 'ın 3yıl içinde nükleersilah üretebileceğini iddia etti Washington yine Tahran'a yüklendi Dış HaberierServisi- ABD ile Iran ara- sında, nükleer silahlarla ilgili tarüşma bü- yüyor. ABD Dışişleri Bakan Yardımcı- sı JohnBotton, Iran'ın, üç yıl içinde nük- leer silah sahibi olacak kapasiteye ula- şacağı bilgisini îngiltere, Almanya ve Fransa'ya ilettiğini kaydetti. 3 ülke dip- lomatlan ise bunu doğrulamadılar. Bolton, Reuters haber ajansına verdi- ği demeçte, "tran, üç yıl içinde nükleer sflaha sahip olabikceğini üç Avrupa ül- kesmebüdirdi" dedi. Savaş yanlısı "şa- hinler" arasında bulunan Bolton, "buge- Hşmeyle, Tahran yönetiminin, nükleer progranunınbanşçı anıaçlartaşıdığı id- diasının yalan oiduğunun ortaya çıküğı- nı" savundu. Silahsızlanma konulann- dan sorumlu Bolton, daha önceki bir konuşmasında da, Iran'ın nükleer silah yapımına yetecek kadar zenginleştiril- miş uranyum elde edebileceğini belirt- mişti. ABD'li bakan, dünkü açıklama- sındaysa, nükleer silahın ne zaman ya- pılabileceğini dile getirdi. Avrupah diplotnatlar yalanladı Öte yandan Avrupalı diplomatlar, Bol- ton'un bu sözlerini doğrulamadı. IranTa yapılan toplantılara katdan, ancak kim- liği açıklanmayan bir diplomat, "İran fle yapılan toplantıyailişkin raportarmuz, tranhlann bu yönde bir sözünden bah- setmiv'or'' dedi. îngiltere, Fransa \e Al- manya, Tahranyönetimiyleyapüklan gö- rüşmelerin aynnhlannı Washington ile paylaşıyor. ABD, Tahran'a uluslarara- sı yaptınmlar uygulanması konusunda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konse- yi'ne başvurmayı planhyor. AB'nin 3 bü- yük ülkesiyse, sorunun banşçı şekilde çözümlenmesi ve îran'm nükleer silah elde ermemesi yönünde Tahran ile te- maslar yürütüyor. tran Savunma Bakanı AH Şamhani 3 gün önce kendilerinin bir tehdit hisset- mesi durumunda, Irak'taki ABD kuv- vetlerini hedef alabileceklerini söyle- mişti. Şamhani, El Cezire'ye verdiği demeçte, "İran'dakibazıkonıııtanlar.ön- leyki operasyonlann ABD'nin tekeün- de ohnadığmı düşünüyor" demişti. n Ankara'ya ulaşmadı. Dışişleri Bakanlığı kaynak- lan, îran ve Suriye'nin bu yön- de girişimlerde bulunduğu ha- berlerinin basında görüldüğü- nü, ancak bu konuda Anka- ra'ya ulaşan resmi bir talep ya da davetin bulunmadığını kaydettiler. Irak'a komşu ülkelerin 7. resmi toplantısının Ürdün'ün ev sahiphğinde sonbaharda ya- pılacağını anımsatan kaynak- lar, toplantı takviminin öne çe- kilmesinin yine Ürdün'ün ini- siyatifine bağlı olduğunu ifa- de ettiler. 'Sivillere zarar verilmesin' Arap Birliği Genel Sekrete- ri Amr Musa, önceki gün yap- tığı açıklamada, Necef'teki operasyonlann acilen bitiril- mesini ve sivillere zarar veril- memesini istemişti. Irak'ın komşulan Ürdün, Suriye, Tür- kiye, îran, Suudi Arabistan, Kuveyt ve komşu olmamasına rağmen bölgesel ağırlığı olan Mısır, Irak sorunu nedeniyle düzenli olarak bir araya geli- yor. Irak'ın komşulan, son ola- rak geçen ay Mısır'ın başken- ti Kahire'de toplanmıştı.