Catalog

3 NİSAN 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EJJvvliN vJİVJJ. ekonomiıg cumhuriyet.com.tr 13 Unakıtan: Yatmımcı iyimser • LONDRA(AA)- Londra'da yabancı yatınmcılarla görüşmeler gerçekleştıren Maliye Bakanı Kemal Unaİcıtan, Türkiye'nin AB üyeliği konusunda yatınmcılarda büyük bir iyimserlik gördüğünü söyledi. Türkiye'nin gösterdiği düzgün performansın yatınmcılan çok etkilediğini belirten Unakıtan, bunun özelleştirmeyi olumlu etkileyeceğini ifade etti. 'Dinamikler 2004' başkyor • Ekonomi Servisi - Istanbul Proje Yönetim Derneği'nin geleneksel olarak her yıl düzenlediği "Proje Yönetimi Ulusal Kongresi"nin altıncısı bu yıl Yapı Kredi Bankası'nın ana sponsorluğunda gerçekleşnrilecek. Yıldız Teknik Üniversitesi'nde, 8-9 Nisan 2004 tarihlerinde yapılacak "Dinamikler 2004" Kongresi'nde bilim adamlan iş dünyasıyla buluşacak takvimi hanr • ANKARA(AA)- Vakıfbank Genel Müdürü Ahmet Kacar. özelleştirmeyle ilgili strateji ve yol haritalannın belli olduğunu belirterek bankanın özelleştirilmesi için hedefin 2005'in ilk yansı olduğunu söyledi. Vakıfbank aynca, Polis Bakım ve Yardım Sandığı ile işbirliği içinde tüm polislere yönelık olarak "POLİSNOM" kredi kartı ve Bankomat 724 kartı hazırladı. Enepji yöneticilepi boğaztunında • ISTANBUL (AA)- Uluslararası Enerjı Ajansı (UEA) Yönetim Kurulu üyeleri îstanbul Boğazı'nda incelemelerde bulunuyor. UEA'nm 30. Yıl Özel Oturumu nedenıyle Türkiye'de bulunan üyeler, Türk Boğazlannın ilave petrol taşıması içın alternatif olmadığı ve tanker geçişinin Boğazlar için ortaya çıkaracağı tehlikelere dikkat çekmek üzere düzenlenen tekne turuna çıktı. Otomotiv rekora doymuyor • BURSA(AA)- Ekonomik kriz nedeniyle dış pazarlara yönelen Türk otomotiv sektörünün ihracatı, yılın ilk çeyreğinde yüzde 45.8 oranında artarak 2 rniryar 118 milyon dolara ulaştı. Sektör,burakamlal998 yılının tamamında yapılan 1 milyar 771 milyon dolarlık ihracatı 347 milyon dolar geride bıraktı. IVtf Başkanı için udaşmayadogru • PUNCHESTOWN (AA) - Avrupa Birliği (AB) Maliye bakanlannın, hafta sonunda, Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) başkanlığına önerilecek aday konusunda uzlaşmalan bekleniyor. AB Dönem Başkanı İrlanda'nın Maliye Bakanı Charlie McCreevy'nin daveti üzerine gerçekleşecek hafta sonu toplantısına katılmak üzere İrlanda'ya gidecek olan 25 Maliye Bakanı, hem dinlenme firsatı bulacak hem de IMF adaylan üzerinde görüşecek. Büyük hevesle mazbatalannı alan belediye başkanlannı zorlu TÎS görüşmeleri bekliyor îşçilerbaşkanlanterletecekEkonomi Servisi - Büyük çekişmelere sahne olan bele- diye başkanı seçimlerinin ar- dından mazbatalannı almaya hazırlanan yeni başkanlan zorlu bir dönem bekliyor. Kamu kurum ve kuruluşla- nna borçlanrun yanı sıra çalı- şanlanna da büyük miktarda borçlu olan belediyeleri zorlu toplu iş sözleşme görüşmele- ri bekliyor. Çünkü belediyele- rin büyük bir bölümünde Ça- lışma Bakanlığı verilerine gö- re 200 binin üzerinde işçinin toplu iş sözleşme dönemi baş- lamış durumda. Görüşmelerin pek çok bele- diyede henüz başlamadığı göz önüne alınırsa belediye baş- kanlannm, seçmenleri kadar işçi ve memurlannı da mem- nun etmek için büyük çaba sarf etmesi gerecek. • On binlerce belediye işçi ve memuru, bir yandan aylardır alamadığı maaşlannı isterken bir yandan da iki yıh kapsayacak toplu iş sözleşme görüşmelerinin bir an önce başlamasını bekliyor. İşçi ve memurlann alacağı maaşlar 200 trilyon lirayı aşarken sendikalann trilyonlarca liralık aidat alacağı da söz konusu. Belediyelerde örgütlü işçi ve memur sendikalanndan edinen bilgilere göre, il ve il- çe belediyelerinin, çalışanlan- na ödemediği, aylardır birik- miş maaş borcu ve aidatlann tutan 250 trilyon lirayı bulu- yor. Büro çalışanlan arasında ise 40 aydır maaş alamayan Aylardır maaş alamadılar f * J Çalışma Bakanlığı verilerine göre, Belediye Iş'in belediyelerde örgütlü işçi sayısı 185 bin. Belediye- lş'in işçilennın maaş alacağı 134tnlyon lira. Belediye Iş'in aidat alacağı da 23 tnlyon lira. : / Belediyelerde örgütlü ikinci büyük sendika Hizmet Iş'in işçi sayısı ise 90 bin. Bu sendıkaya bağlı işçilerin alacağı 50 trilyon lira. Hızmet-lş'in aidat alacağı da 11 trilyon lira civarında. Memurların 10 aydan 40 aya kadar maaş alacaklan buluyor. belediyeler bile var. Aldatlar da ödenmedl Türkiye genelinde, sadece işçilerine borcu 1 trilyon lira ve üzerinde olan 33 büyük il ve ilçe belediyesi var. Beledi- yelerin memurlanna olan 40 ayı bulan birikmiş borçlan da eklendiğinde miktann çok da- ha büyük olduğu görülüyor. 185 bin işçi üyesiyle belediye- lerde en örgütlü sendika olan Belediye-Iş'in kayıtlanna gö- re 508 belediyenin işçilerine maaş borcu var. Bu sendika- ya bağlı işçilerin alacağı 134 trilyon lira. Aynca belediye- lerin sendıkaya aktarmak zo- runda olduklan ancak ödeme- dikleri aidatlar da söz konusu. Sadece Belediye-lş'in aidat alacağı 22.6 trilyon lira. 90 bin üyesiyle belediyelerdeki ikin- ci büyük sendika olan Hiz- met-îş'e bağlı 600 belediye- deki işçilerin ise toplam 50 trilyon lira alacağı var. Hizmet-lş'in aidat alacağı ise yaklaşık 11 trilyon lira. Belediyelerdeki büro çalışan- lannı örgütleyen Tüm Bel- Sen'e bağlı memurlann ise 10 trilyon lira birikmiş maaş ala- cağı mevcut.Yaklaşık hesap- lamalara göre 230 trilyon lira işçi ve aidat borcu olan beler- diyelerin hesabına Genel- Iş'in alacaklan da eklenince rakamın 250 trilyon liraya ula- şacağı üeri sürülüyor. AŞARININ SIRRI Koç: Hedef gerçekçi ols Ekonomi Servisi - Koç Holding Şeref Başkanı ve Koç Cniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Rahmi Koç, bir hedef seçmenin başannın en önemli tarafı olduğunu vurgulayarak "Reaüst bir vizyon seçmeniz laanı. Çok yüksek hedef koyarsanız, bu vizyon değil İBüzyon ohır" dedi. "Başanh Olmanın SırlarT konulu bir konferans veren Rahmi Koç, Kıbns zirvesinden Türkiye'nin alnının akıyla çıktığını dile getirerek Türk tarafının sabırlı ve dikkatli davrandığını söyledi. Söylemek değll yapmak önemli' İş hayatında başanlı olmak içın birçok unsur gerektiğini belirten Koç, "Amerikahlann bir lafi var; ya hiç kimsenin yapmadığı bir işi yapacaksın, yahut da herkesin yapOğuu çok iyi yapacaksın*" dedi. Herkesin bir konuda söz söyleyebileceğini ifade eden Koç, "Herkes söyleyebilir, fakat yapan başanta sayıhr" dedi. KaradenizMigros'la tanıştı 2003'te 55 yeni mağaza açarak Türkrye'deki yaünm atağını sürdüren Migros, dün Ordu'da 479. mağazasıru açû. Migros'un yurtiçindeki 5. alışveriş merkezi olan Migros Ordu, Karadeniz Bolgesi'nin de ilk ahşveriş merkezi olarak hizmete girdi. Açıhsta yapüğı konuşmada, "2004 yıhnda ilk Migros vaünmımızı önceükle önem verdiğüniz KaradeıüVde gerçekleştirdik" diyen Migros Genel Müdürü Ömer Bozer, Karadeniz'deki yaünmlanna Trabzon'la devam edeceklerini belirtti. Özelleştirme danışman ihaleleri Kamu İhale Yasası dışına çıkanhyor Telekom özelleştirmesine kolaylıkANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Özelleştirme uygulamalanna yönelik danışman alım ihaleleri de Kamu İhale Yasası kapsamı dışına çıkanhyor. Yapılacak değişiklikle Türk Telekom ve diğer bazı halka arz özelleştirmelerinin önündekı engel kalkacak. — Özelleştirme Idaresi Başkanlığı (ÖÎB) ile Kamu İhale Kurumu (KÎK) arasında anlaşma sağlandığı, önceden bu istisnaya karşı çıkan Dünya Bankasf nın da görüş değiştirdiği öğrenildi. Özelleştirme Idaresi, danışmanlık ihalelerini Kamu thale Yasası (KİY) kapsamı dışına "KÎY'de degişiklik yapacak bir taslakla" çıkarmayı planlıyor. Buna göre KÎY'de, istisnalarla ilgili 3. maddeye "ÖzeUeştirme uygulamalanna yönelik danışman hizmet alım ihaleleri" de eklenecek. Yapılacak düzenlemelerle Telecom Italia, Vodafone gıbı çokuluslu şirketlerin ilgi gösterdiği Türk • Kamu İhale Yasası'na eklenecek bir hükümle, başta Türk Telekom olmak üzere özellikle borsada satışa sunularak yapılacak özelleştirmelerin önü açıhyor. Telekomun özelleştirilmesinde önemli bir engel ortadan kalkmış olacak. Türk Telekom ve ÖİB, KfY'i özelleştırmenin önünde bir engel olarak görüyordu. Son olarak KİY kapsamında ihaleye çıkılan Türk Telekom'un satışına yönelik hukuk danışmanhğı ihalesi de iptal edilmişti. Yeni düzenlemelerle Tekel'in satışa çıkacak sigara işletmelerinin de halka arz edüebilmesinin, yani borsada — satılmasının önü açılmış oluyor. AKP hükümetinin Tekel'in nasıl özelleştirileceğine ilişkin vereceği karar gelecek günlerde alınacak. KlY'e göre hizmet alımlan ile ilgili ihalelerde, ihaleye çıkmadan hizmet — bedelinin belırlenmesi, danışmanlann uzun vadeli sorumluluklar yüklenmesi gerekiyordu. Bu gibi şartlar ÖlB'nin danışman tutmasını zorlaştınyor, danışmanlık giderlerini arttınyordu. Ortak Konferans îşadamlan Washington yolcusu ISTANBUL (AA)- Türk-Amerikan İş Konseyi'nin muhatap kuruluşu American Turkish Council ile birlikte Washington'da düzenlediği ve 4 Nisan Pazar günü başlayacak Ortak Yılhk Konferans için şimdiye kadar 900 Türk işadamı kayıt yaptırdı. Konsey Başkanı Vural Akışık. şu anda Türkiye ile ABD arasındaki ticari ilişkilerin, politik ilişkilerin oldukça gerisınde seyrettiğini belirterek iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin bir dengeye oturmasına rağmen Türkiye ekonomisi için büyük gibi görünen rakamlann, ABD gibi büyük bir pazar açısuıdan çok da dikkate alınacak boyutlarda olmadığını söyledi. Uzun vadeli kredlyle ev 4-7 Nisan tarihleri arasında yapılacak konferansta dış ilişkiler, savunma, ticaret, tanm, enerji, iletişim, telekomünikasyon, bireysel emeklilik, inşaat, turizm. Irak ve Afganistanda işbirliği olanaklan konulan ele alınacak. Bunun yanı sıra bu yıl ilk kez uzun vadeli kredilerle ev alımını destekleyen fınansman mekanizmalannın kurulması görüşülecek. Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde sarnıısağın kilosu 8 mihon liradan 1 milyon liraya düştü. Sarmısak 1 milyon lira KASTAMONU (AA) - Dünyanın en kalitelı sanmsağının yetiştirildigi Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde sarmısak fiyatlan son 3 yılın en düşük seviyesine indi. Geçen yıl kilosu 8 milyon liraya kadar çıkan birinci kalite sarmısak, dün kurulan Alatarla (Germeç) Sarmısak Pazan'nda 1 milyon liraya kadar düştü. Kastamonu Ziraat Odası Başkanı Nahit Iğdnü, düşüşün nedenlerini, geçen yılki fiyatlann yüksek oknası ve çiftçilerin daha fazla ekim yapması ile yurtdışına ihracatm geçen yıla göre yüzde 60 oranında azalması olarak sıraladı. Ankara'dageçenynhn birincisi 52. sıraya gerilerken Koç ikinci oldu Vergide rekorlmen mütealdıit ANKARA (AA) - Ankara'da 2003 yılına ilişkin gelir vergisi rekortmenleri belli oldu. Geçen yılın ikincisi müteahhit TaMp Kahraman. bu yıl 41 trilyon 509 milyar liralık matrah, 18 trilyon 668 milyar liralık tahakkuk ile bu yılın rekortmeni oldu. Ankara Defterdan Cemal Boyalı'nın yaptığı açıklamaya göre, geçen yılın gelir vergisi rekortmeni Cemil Ozgür ise bu yıl 590 milyar 197 milyon liralık matrah, 254 milyar 538 milyon liralık tahakkuk ile 52'nci sıraya geriledi. Açıklamaya göre, bu yıl Ocak- Mart döneminde verilen gelir vergisi beyannamesi sayısı, geçen yıla göre yüzde 3.75 artarak 155 bin 354 adetten 161 bin 186 adede çıktı. Bu dönemde, toplam 867 trilyon 387 milyar 478 milyon liralık gelir vergisi beyan edilirken, MükeUefın adı 1-Talıp Kahraman 2-M. Rahmi Koç 3-Oğuz Gûrsel 4-Adı açıklanmıyor 5-Adı açıklanmıyor 6-Adı açıklanmıyor •"-Sıtkı Alp S-Adı a<;ıklanmı\or 9-Nurettın Çarmıklı 10-Adı açıklanmıyor üahmi Koç Ankara'da ikinci V ergi Matrahı 41 509 494 8.290.280 4.^5 313 3.507.118 2.353.830 2.226.884 2 082 698 2.080.088 2.051.457 2.003.588 Tahakkuk (mll\ onTL) 18.668 222 3.502.678 1W%A\ 1.567.153 1.048.173 991.048 926.164 924.989 912 105 890.564 268 trilyon 748 milyar 143 milyon liralık vergi tahakkuk ettirildi. Geçen yılın Ocak- Mart döneminde, 713 trilyon 928 milyar 867 milyon liralık vergi matrahı beyan edilirken, 204 trilyon 536 milyar liralık tahakkuk yapümıştı. Ankara'da, geçen yıla göre, gelir vergisi tahakkuk miktan yüzde 31 arttı. Ankara'da bu yıl, işadamı Rahmi Koç, 8 trilyon 290 milyar liralık beyan ve 3 trilyon 502 milyar liralık tahakkuk ile ikinci, Oğuz Gûrsel 4 trilyon 775 milyar liralık matrah, 2 trilyon 137.8 milyar liralık beyan ile üçüncü oldu. Aynca bu yıl 687 milyar 558 milyon liralık matrah beyan eden Muzaffer Aydoğan da. 298 milyar 351 milyon liralık tahakkuk ile Ankara'da gayrimenkul sermaye iradı yönünden vergi rekortmeni oldu. İŞÇİNİNEVREİNİNDEN ŞÜKRAN SONER Dayatma Kitleler üzerinde, beyinlerimızı ele geçirmeye, öz- gür düşünebilmeyi yok etmeye yönelik estirilen rüz- gârları, düşünce dayatma terörünü bir iki kelime ile başka nasıl anlatabileceğimi bilemedim. Gençliği- mizde "Kahrolsun oligarşi" diye slogan atarken ik- tidan ele geçirmiş azınlık güçlerin, demokrasinin çarklannı işletmeden; ülkenin, kitlelerin çıkarianna aykın işler yaptıklarını protesto etmeye çalışırdık. Şimdilerde demokrasiyi temsıl ediyor, çoğunluğun sesini veriyor gibi görünen güç, çıkar ittifaklannda, ükenin, çoğunluğun çıkarlarının ayaklar altına alın- ması çok daha değişik, karmaşık yöntemlerle ger- çekleşebiliyor. Dünkü Milliyet'in manşetindeki "Doğum günü 24 Nisan" başlığının anlamını bir düşünün. Kıbrıs'ın, Türkiye'nin AB üyeliğinde karşı çıkılamayacak bir dayatma olduğu varsayımı ile "Ver kurtul" çizgisine gelmek başka, Türkiye'de yayımlanan bir gazetede, uzun süreçte Kıbns Türklerınin azınlık haklarını bile sağlıklı koruyamayacaklan biranlaşmayı, yıllann ka- zanımlannı geri alan, dünyada daha önce örneği görülmemış biçimdeki bir dört koldan dayatmanın oylama gününü, doğum günü olarak ılan etmek çok başka. Başbakan Erdoğan'ın, Denktaş'ın eleştirilerine yanıtında "estek köstek"\\ üslubunu, her zamanki karşı görüşlere, eleştirilere tahamülsüzlükle açıkla- yıp geçebilir miyiz? Yoksa Denktaş'ın KKTC Mecli- si'nden geçirilmeden Annan'a verilmiş anayasa metniyle yetkisiz kılınmasının bile yetmediği. Öenk- taş'ı daha da etkisiz kılmak üzere düşüncelerine, açıklamalannasaldın yönteminin dört koldan birden sürdürüldüğünü mü görmeliyiz. Denktaş'a düşün- ce terörü boyutunu çoktan aşmış saldırıların, öfke- nin bu dozunun gerçek nedenlerinin bir ayağında suçluluk varsa diğer ayağında karşı düşünceleri besleyecek bilgi, etkileşim ağını kırmak üzere, sus- turma, olamıyorsa etkisiz kılma amacı var... Uzmanlık alanımın çok dışında kalan, ancak du- yarsız olamayacağım bu konuda doğru dürüst bil- gilenmek üzere kanaldan kanala haber, bilgilendir- me, tartışma programlannı izlemeye çalışıyorum. Bu saatten sonrayapılacak fazla şey olmadığını dü- şünen uzmanlar bile ister istemez, Annan'ın planı- nın en son, oylamaya sunulan şeklinde de çok faz- la olan tuzaklardan söz etmek zorunda kalıyorlar. Her birinden yeni, içimizi sızlatacak bilgiler almış oluyoruz. Bizim medya yıldızlani) korosu ise giderek daha pişkin ve arsız üslupta, Erdoğan'ın başarısını anlat- mak üzere, "zaferkazanmış kumandan edası" gibi kavramları kullanabiliyorlar. Yunan Başbakanı'nın asılmış suratı bir başka anlamlı kanıt oluyor, sonra da planda yapılmış olumlu değişiklikler başlıklan sa- yılıyor. Derken bir başka uzmanın söz konusu baş- lıkların ıçini veren bilgileri ile yeni tuzakları öğreni- yoruz... Kıbrıs'ta, ABD, AB'nin Yugoslavya kazıklannı iyi bilen birgöçmen olarak fazla kaygılı, önyargılıyım di- yelim. AKP iktidanna, Başbakan Erdoğan'a seçim sonuçlarına yönelik olsun daha iyimser yaklaşmak, kırk yılhk gazeteci arkadaşlanmla başka konularda olsun yakınlaşmaya çalışmak istıyorum. Bıldığiniz üzere medyatik terörle kâfalanmıza kazınmak iste- nen anafikir, AKP'nin yerel seçimler başansı ile de, siyaserte merkeze yerleşmekte olduğu üzerine. Erdoğan'ın, seçim meydanlanndaki baskıcı, an- tidemokratık üslubunu, çoğunluk iktidannı ele ge- çirmiş olarak istediklerini yapabilecekleri havasını, siyasal Islamdan yana, rejimimiz için olmazsa ol- mazları reddeden dayatmalannı aşmaya çalışıyo- rum. Yerel seçimlerde oy artışının AKP'yi radikal ta- bandan, siyasal Islam çizgisindeki dayatmalardan uzaklaştıracağına inanmaya çalışıyorum... Neyazık ki hükümetin Meclis çalışmalarınayöne- lik hazırlıklan, öncelikleri buna izin vermıyor. Seçim sonrası değerlendiımelerini merakla beklediğım si- yasal Islamcı yayınları tarıyorum... Dünkü Cuma dergısinın kapağında "Başörtü, İHL ve YÖK için sandıktan toplumsal mutabakat çıktı. Millet çözüm bekliyor.." cümleleri var. Mustafa Ka- rahasanoğlu'nun başyazısı, sıranın bu konularda gereken anayasa ve yasa değişıkliklerinde, Cum- hurbaşkanı'nın yetkilerinin kısıtlanmasında olduğu üzerine. Banş hareketinde, her yerde solcularla kol kola dolaşan Abdurrahman Dilipak ın aynı görüş- leri daha sert bir üslupla dillendirdiği yazısının baş- lığı ise "Artık çözün bu işi". Muktedir olmayan bir hükümet istemediklerini, fazla nazın âşık usandıra- cağını, bazı şeylerin zamana tahammülü kalmadı- ğını söyleyerek Erdoğan Hükümeti'ne acele icraatı dayatıyor... ABD kaynaklı Türkiye'ye biçilen Ortadoğu'daki yeni roller, Erdoğan Hükümetı ile gelen "llımlı Islam " tanımlamaları da eklenince, eski dostlar, medya yıldızlanmızla yollanmız daha bir derin ayrılıyor... soner@cumhuriyetcom.tr Merkez Bankası 2003 yılı raporu Yerli de kcıçtı yabancı da.,. HACERBOYACIOĞLÜ ANKARA - Merkez Bankası'nın 2003 yılına ilişkin raporunda; Tür- kiye'ye kısa vadeli ser- maye girişinin arttığına dikkat çekildi. Rapora göre, 2003 yılı Ocak- Kasım döneminde kısa vadeli sermaye girişi net 3 milyar 101 milyon do- lar oldu. Aynı dönemde, 1 milyar dolarlık uzun vadeli sermaye de Tür- kiye'yi terk etti. Rapor- da dikkat çeken açıkla- malann bazılan şöyle: • Çaüşanlar adına olumlu gelişme yok: 2003 yıhnda reel ücret- ler gerilemeye devam et- ti. Memur maaşlan 2003 yılında reel olarakbinde 8 azaldı. • Borçlar artu, vade kısaldı: Toplam iç borç stoku 2003 yılında ABD dolan düzeyinde yüzde 52 arttı. îç borç stoku- nun ortalama vadesi ise 2002 yılma göre 7 ay kı- salarak 25 ay oldu. • Sıcak parada arüş: Uzun vadeli sermaye hareketlerinde net 1 mil- yar 7 milyon dolarlık çı- kış olurken kısa vadeli sermaye hareketlerinde net 3 milyar 101 milyon dolarlık giriş oldu. • Yurtdışına kaçış 4 kat artü: Yılın ilk on bir ayında yabancüann yur- tiçinde gerçekleştirdik- leri doğrudan yatınm yüzde 54 azaldı. Yerle- şıkler tarafından yurtdı- şında yapılan doğrudan yatınmlar ise bir önceki yılın aynı dönemine gö- re 4 kat arttı.