Catalog

3OKASIM2004SALI CUMHURİYET SAYFA J l i J v U I ı v / İ T J J . ekonomi(Scumhuriyet.com.tr 13 Çiftçileri 'Millet size mi çalışacak' diye azarlayan Başbakan Erdoğan'a tepki yağdı: 6 Sen spekülatörlerle uğraş'C H P : Tanm ciddi bir knz yaşıyor. Iktidardan beklenen azar değil destek. D V P : Anayasayı değiştirecek güce sahip olan iktidann başbakanının, işçiyi, çiftçiyi, esnafı azarlayıp bürokrasıden şikâyet etmesi tarihe geçti. D T P : Çiftçileri, öğrencileri, yurttaşlan azarlayan Başbakan'ın bu turumu 'hayra alamet' değil. ANKARA (Cumhuriyet nn, vatandaşıyerine küresel Bürosu) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın gübre fiyatlanndan şikâyet eden çiftçilen "Siz yan gelip ya- tın, millet size mi çalışacak" sözleriyle azarlaması, Ta- nm Şûrasfna damgasını vunırken muhalefetten de tepkı gördü CHP lıderi De- niz Baykal. tanmın cıddı bir krız yaşadığıru belırterek Erdoğan'ın rutumunu eleş- tirdi. Erdoğan, öncekı gün Er- zurum'da gübre fiyatlann- dan yalanan çiftçileri "Bu millet yatıp kalkıp size mi çalışacak" dıye azarlamıştı DYP Genef Başkan Yar- dımcısı Celal Adan. "ana- vasayı değiştirecek güce sa- hip olan iktidann başbaka- nının işçiyi. çiftçiyi. esnafı azariayıp, bürokrasiden şi- kâyet ederek tarihe geçtiği'" eleştirisini yaptı. Adan, ik- tıdann ikı yıl içinde böyle tevil (bir davranışı göninür anlamından başka bir anla- ma çevırme çabası) yollan- na sapmasının ayıp oldugu- nu söyledi Adan, iktidann başansız ıcraatına sorumlu aradığıru ve kendine hayalı düşmanlar ıcat ettığını sa- vundu Çıftçılen tahkır (aşağılama) eden Erdo- ğan'ın yurttaşın bir kısmını diğeri aleyhine kışkırttığı eleştinsınde bulunan Adan, "Her yetkülnin boğazı do- kuz boğum obnah, söz ağ- zından tartryla çıkmabdır" dedi. Adan, çiftçilerin yok ol- maya ıtildiğinı vurgulaya- rak "acz içindeki bir iktida- tanm spekülatöıierine kız- masını ve onlarla mücadele etmesini beklemenin boş ha- yal olacağını"* kaydettı. DTP Genel Başkanı Ya- şar Okuyan da yaptığı yazı- lı açıklamada, çiftçileri, öğ- rencıleri, kendileriyle toka- laşmak isteyen yurttaşlan azarlayan Başbakan'ın bu tutumunun "hayra alamet" olmadığını söyledi. Oku- yan, "Türkrye, böyle önıine geleni azarlayan, firça çe- ken. sinirsistemi giderek za- yıflamış bir iktidar tarann- dan yönetilemez" dedı. Şûrada tanm yok Başbakan'a tepkiler dün Ankara'da düzenlenen 2. Tanm Şûrası'na da damga- sını vurdu Tanm sektörü- nün sorunlannm konuşul- masından çok tartışmalara sahne olan şûrada konuşan Deniz Baykal, dış talep ve koşullann Türkiye'de tan- mın desteklenmesini kısıt- ladıgını belirtti. "Bize her tüıiü engcti ko- yuyorlar, ama kendi ülkele- rinde tannılannı olağanüs- tii derecede desteklhorlar" diyen Baykal, AB'de bır ıneğe günde 2 dolar destek venldiğini anlatarak önlem alınmaz ve etkin politikalar uygulanmazsa, tanmda cıd- dı çöküntü ve tehlikelerin yaşanabileceği uyansında bulundu. Baykal, tanmın Köy Hizmetleri Genel Mü- dürlüğü'ne (KHGM) ge- reksınimi olduğunu belırte- rek kurumun kapatılmasun eleştirdi. Once selamlaştılar^ sonra atıştılar • Açılışta sohbet eden Erdoğan ile Baykal, şûra kürsüsündeki konuşmalarda birbirini eleştirdi. 2. Tanm Şûrası Başbakan Recep Tavyip Erdoğan ile CHP lideri Deniz Baykal arasında atışmalara sahne oldu. Açılışta sohbet ederek tokalaşan Erdoğan ile Baykal, şûra kürsüsündeki konuşmalarda ise birbirlerini eleştirdiler. Törende konuşan Baykal, Erdoğan 'ın gübre fiyatlanndan şikâvetçi olan çiftçilere, "Millet size mi çalışacak!" vönündeki sözlerine tepki gösterdi. Baykal, "Tanmda yaşanan tabloyu şikâyet eden çiftçilerle azarlama gibi konuşulması doğru değil. Fakat bu tarz bir anlayışın ilk tesadüfii de bu değil. Iktidarlar sorunlara ilgi ve şejkatle yaklaşmalıdır " dedi. Erdoğan ise Baykal a, "Tanmla uğraşanlara saygıyı bilirim. Onların içinden geldim. Ben buraya damdan düşerek gelmiş birisiyim " diye karşılık verdi. Taran ve Cem Yılmaz istanbul'da 50 in, yurtiç'm ^ « W-'ZM* kampanyala» i n'den, aynca smarlama haya er getirmiyor. YTL , ışe anlaşma B«.«->e *™«l THVX Jslemi devreye gU.yor. Hoş BEYfN REKLAM VE BE V INSEL FAAJYETLER ANIONIM ŞîRKETI www öeyinıstanbul com V IMFİLE YENÎPROGRAM Tanmın payına 'küçülme' düştü HACER BOYAaOĞLU ANKARA - Hükümetin IMF'yle yürüteceği yeni ekono- mik programda, tanmın payına düşen yine "küçülme" olacak. Edinilen bilgiye göre bu yıl yüz- de 3.1 büyümesi öngörülen tan- mın, 2005 yılında yüzde 1.7 kü- çüleceği öngörülüyor. IMF'yle yürütülecek yeni eko- nomik programın temelini oluş- turacak niyet mektubuna dönük çalışmalar hızlandı. Bu arada dün Ankara'ya gelen IMF heyetiyle resmi görüşmelerin bugün başla- ması beklenıyor. Niyet mektubu çalışmalan kap- samında, sektörlerin 2007 yılı so- nuna kadar izleyeceği gelişme grafiği de çıkanldı. Projeksıyon- lara göre tanmdaki katma değer üretimi 2005 yılında gerileyerek 'eksi' yüzde 1.7'e inecek. Sektör 2006 ve 2007'de ise nispeten to- parlanarak yüzde 2.4'er oranında büyüyecek. Büyüme hızına fren Projeksiyonlarda, bu yıl yüzde 10.8 olarak gerçekleşmesi bekle- nen sanayi sektöründeki büyüme- nin de soğutularak 2005 'te yüzde 6.5'a, 2006 ve 2007'de yüzde 5.5'a indirilmesi hesaplanıyor. Aynı şekilde, bu yıl yüzde 10.3 olması beklenen hizmetler sektö- ründeki büyüme de yavaşlatıla- rak 20O5'te yüzde 5.3'e, 2006 ve 2007'de yüzde 5.4 'e düşürülecek. ITHALAT HAFİF HIZ KESTÎ AMA... On ayhk dış açık 27,5 mîlyar dolar Ekonomi Servisi- Ekimde ithalat artışı. yüzde 21 ile yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti ama bu, on aylık dış tıcaret açığının 27.5 mılyar dolara yükselmesini engelleyemedi. IÛC 10 ay içinde, bir önce- kı yılın eş dönemine göre ihracat yüzde 30.7, ithalat yüzde 39.9 artarken dış tıca- ret açığı yüzde 60.7 büyüdü. Ocak, Şubat ve Mart'ta yüzde 40"ın üzennde gercek- leşen ithalat artışı, nisanda yüzde 52.1 'e kadar çıkmıştı. Türkiye. 10 ayda, 50 milyar 568 milyon dolarlık ihracat, 78 mılyar 159 milyon do- Iarlık da ithalat yaptı. DİE'ye göre, tüketim malı ithalatı ekimde 1 milyar 199.3 milyon dolar, tü- ketim mallan ithalatının toplam ithalat içindeki payı yüzde 15.1 oldu. Ithalatta en yüksek artış, yüzde 61.1 ile sermaye (ya- tınm) mallannda kaydedıldi. Sermaye malı ithalatı, bu yıl 13 milyar 806 milyon dolara yükseldi. Sermaye mallannın top- lamdaki payı yüzde 15.3'ten yüzde 17.7'yeçıktı. IŞÇMN EVRENINDEN ŞUKRAN SONER Denge-Yalpalama Siyaset, en sık satranç oyununa benzetilir. Başan, akılla dengeler bileşkesinde oluşur. Bazen iç ve dış olu- şumlann yarattığı yapay dengeler rüzgânnda güçlü ik- tidar şansını yakalamak, dengeler uzerinde kurulu, uzun ömürlü bir iktidaroluşturmuş olma anlamına hiç gelmez. Hele de denge kurma algılaması, yalpalama yapma ise.. Saadet Partisi'nin Felluce operasyonunun rötarlı protesto mitingi dünkü Cumhuriyet'in ana yorum konusu idi. Iki yıllık AKP iktidarının yumuşak karnı- nı, açmazını sergileyen çok önemli bır gelişme. İkti- dar desteğini, varlık nedenini ABD'nin ılımlı Islam projesinden almış Erdoğan hükümetinin kendi için- den, köklerinden bu kadar kısa bir zaman dilimi için- de, bu kadar güçlü bir muhalefet odağının oluşma- sı pek de beklenen bir durum değildi. Islami kesim, laik Cumhuriyet düzeni içinde ikti- dar nimetlerini kullanarak geleceğe yönelik kaza- nımlar, kalelerfethetmek uğruna, Erdoğan hüküme- tini desteklemede çok ciddi kenetlenmişti. Erdoğan hükümetine en kızılan noktalarda bile bir hayli prim verildi. Eleştiriler kapalı kapılar arkasında yapıldı. Tepkileri kamuoyuna yansıtmamaya,hele de soka- ğadökmemeye özen gösterildi. AKP'ye kendi tabanından yönelen, ilk kez meydan- larda büyük bir kitle ile dillendirilen ağır eleştiriler, AKP'nin zaten yapay dengeler uzerinden, dış rüzgârlar ağırlıklı yakalamış olduğu güçlü iktidar şansının, aslın- da denge oluşturmaktan çok, yalpalama, zikzaklar ola- rak çizilmiş iç ve dış politikalannın ne kadar kolay sal- landığının, devrilebileceğinin de ilk ciddi işaretleri. Türkiye için kaygılandmcı boyut, Erdoğan hükümeti- nin baştan sona Türkiye çıkarian anlamında gaflar üze- rine oturtulmuş Irak polttikalanna en anlamlı karşı çıkı- şın, görüntüde de olsa kendisinden daha sağda kalmış Saadet Partisi, islamcı yelpazenin içinden gelmiş olma- sı sayılabılir. Merkez sağa kayarak, iktidara gelmiş AKP karşısında erimiş gibi görünen Saadet Partisi'nin yenı- den güç kazanmış olması boyutu ile de değil. Irak işga- linin ilk günlerinden bu yana yaşananlar, Irak halkınınls- lami kimliğine de yönelik, ABD'nin dinsel saldın niteliği- ni de taşıyan, insan haklannı tanımayan, savaş suçu iş- leyen saldınlannın en depolitize Müslümanın bile vicda- nını sızlatması, isyan ettirmesi kaçınılmaz bir sonuç. Türkiye'de on binler, yüz binlerin değil, milyonlann so- kaklarda olmasını haklı kılan gelişmeler söz konusu. ABD ile birlikte, ABD'nin kuyrukçuluğunda AKP politi- kalanna karşı çıkılması, sosyolojik gelişme boyutu ile eş- yanın tabiatına uygun düşen bir gelişme. Irak'ta yaşa- nanlar karşısında içi sızlayan Müslümanın bir miting çağrısı karşısında meydanlara koşması kadar doğal bir durum olamaz. Doğal olmayanı, ülkemiz aydınlan, başta siyasi par- tiler, işçi sendikalan, muhalefeti ile bu ülkenin gerçek ağır lığını oluşturması gereken muhalefet güçlerinin, banş yanlılannın ortalıklarda gözükmemeleri. Irak işgalinin ilk günlerinde yaşanan göreceli duyarlılığın, Felluce ope- rasyonu sonrası çok çarpıcı boyutlarda sinmiş olması. Türkiye'de ülke çıkarianndan, banştan yana olması ge- reken gerçek örgütlülüklerin, toplumsal dınamiklerin bu seyirci halleri gerçekten ürkütücü. • • • Kendileri için yaşarnsal gündemle Emek Platformu, çalışanların örgütleri, Ankara'da SSK hastanelerinin gasp edilmesi, karayollan örgütlenmesinın dağıtılması gibi öncelikli gündemle önemli bir mitingi gerçekleştir- diler. Bu miting de kendi başına Erdoğan hükümeti ic- raatlan anlamında ders alınacaksa önemli bir uyancı idi. Ancak iktidara geldiği günden bu yana icraatlannın bütünü ile demokratik dengeleri oluşturmaktan çok uzak, yalpalama politikalan ile Türkiye'ye gerçekten olumsuz bir yola hızla sürükleyen bir iktidar karşısında, demokratik muhalefet çarklannın işletilmemesı çok olumsuz bir durum. AKP iktidannda, pazariandığının, çizilen pembe med- yatik tabloların aksine Türkiye, sanal görüntünün aksi- ne AB'ye bile dünden çok daha uzakta. Irak politikala- nnda, Kıbnsia, dış politikanın heralanında, kimliksiz, on- ca verilen büyük ödünlere, bedellere karşın. içerde AB'ye uyum uğruna da olsa gerçekleştirilmiş kimi demokratik adımlara bakıp, Türkiye'nin hiç değil- se domakratik kazanımlan olduğunu varsaymak ise ger- çekten gaflet. Çünkü aynı iktidann yasal alanda ülkenin Cumhuriyetle gelmiş kazanımlannı öylesine yıkan, vur- gun düzenine, yağmaya prim veren düzenlemeleri de oldu ki.. Olumsuz hanesine yazılanlar olumlulan silip götürüyor. Ne yazık ki icraatlann olumsuz sonuçlannı yıi- lar içinde ekonomik, sosyal, toplumsal yaşamımızdaki çöküşlerle yaşaya yaşaya ancak algılayabileceğiz. Olup bitenleri seyredenler, örgütleri, liderleri ile de- mokrasi suçu işliyorlar. soner@cumhuriyet.com.tr ENDONEZYA, TAYLAND, MALEZYA, SİNGAPUR, FÎLİPÎNLER VE BRUNEÎ Güneydoğu Asya, hızh büyüyen Çin ve Hindistan karşısında rekabet avantajı sağlamak istiyor. (Fotoğraf: AP) Dünya ticaretinde yeni blok Ekonomi Servisi - Av- rupa Birliği ve NAF- TA'nm ardından, üçün- cü dev serbest ticaret bölgesi Asya'da doğu- yor. Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği'nin (ASEAN) Laos'un Vi- entiane kentinde yapı- lan zirve toplantısında, altı ülke imzaladıklan anlaşmayla 2007 yıhn- dan itibaren gümrükle- rin kaldınlmasını ka- rarlaşt'rdı. Endonezya, • ASEAN zirvesinde, Asya'da serbest ticaret bölgesi kurulmasının ilk adımlan atıldı. Altı ülkenin imzaladığı anlaşmayla 2007'den itibaren gümrük kotalannın kaldınlması kararlaştınldı. Tayland, Malezya, Sin- gapur, Filipinler ve Brunei'nin imzaladığı anlaşmayla gümrükler daha önce planlandığı 2010 yılından üç yıl ön- ce kaldınlacak. Güm- rüklerin bazı ürünlerde yüzde 5'in altında tu- rulması da söz konusu olurken Kamboçya, Laos, Myanmar (Bır- manya) ve Vietnam'ın 2012 yılında anlaşma- ya dahil ohnası bekle- niyor. Güneydoğu As- ya'da toplam nüftıs 500 milyonu aşarken Gayri Safi Yurtiçi Hasıla top- lamı 737 milyar dolara ulaşıyor. Ticaret anlaş- masını imzalayan ülke- lerin toplam GSYÎH'siyse ASEAN bölgesinin yüzde 85'i düzeyinde. Uzmanlar, Güneydoğu Asya'nın hızh büyüyen Çin ve Hindistan karşısında rekabet avantajı sağla- ması için gümrüklerin indirihnesinin zorunlu olduğunu kaydettiler. GÜNÜN İÇİNDEN i/ Trakya Cam Sanayi, Mersın-Tarsus fabrikası bünyesinde yatmmı ger- çekleştirilen buzlucam üretim fabrikasınuı ta- mamlandığını bildirdi. 19 milyon dolara tamamla- nan fabrikada deneme üretimine 15 Aralıkta başlanacak. */ Kardemir KarabükDe- mir Çelik Sana\i, Ereğli DemirveÇeük'in bağhor- taklığı Erdemir Maden A^.'nin yüzde 10'unu 5.5 milyon dolara saün alacak. \/ Emekli Sandığı'na ait oteller Özelleştirme Ida- resi Başkanlığı'nca, Uluslararası Ticaret Mer- kezi'ne dönüştürülen mil- letvekili lojmanlan da ihale yoluyla satılacak. t/ Tasarruf Mevduan Si- gorta Fonu (TMSF), Uzan Grubu'ndan haczettiği Zevtin Adası ve 4 otobüsü bugün yeniden saöşa çıka- racak. Zejtin Adası TMSF Binasf ndakiihaJede 16trü- yon Hra muhammen bedel- k tekrar saüşa sunulacak. </ Doğuş Otomotiv. distri- bütörlüğünü aldığı Krone markası için Gebze'de yaklaşık 150 bin Euro de- ğerinde bir montaj hattı kuracak. Şirket. 200 bin dolar tutannda son model teknolojik makine ve ek ekipman yatmmı yapmayı da öngörüyor.