Catalog

SAYFA CUMHURİYET 21 KASIM 2004 PA2AR 14 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr 6 Tüık'ün yılda birkitap okuyabildiği ülkemizde insanımız yazmayı keşfetti, ama anlaşılan okumayı henüz keşfedemedi OhnrıayanTüıkarükyazıyor• Ayakta okumak bizim için lüksten de öte bir şey olmalı. Biz ayakta uyumayı ve ayakta uyutulmayı daha çok severiz. Bakın güney sahillerimizde yazın yakıcı güneş altında kitap ya da gazete okuyan bir turist görürseniz o mutlaka yabancı bir turisttir. Eğer o güneşin altında herhangi bir şey okumadan, sereserpe yatmış, cilt kanseri olmak için tüm zararlı ışınlan vücuduna almakta olan birilerini görürseniz onlann kim olduğunu siz de biliyorsunuz. CtHANDEMİRCÎ Ülkerruze ilk kez gelmiş bir tunsti, elınden tu- tup, kitap fuarlanna getırip dolaştırsanız, gördü- ğü kitap ve yazar çeşıdi karşısında şaşkınlıktan küçük dilini yutabilir sanınm. Bu kadar çok ki- tap ve o kitaplann ardına tespih taneleri gıbi di- zilmiş, okur bekleyen yazar çeşidine bakarak Türklerin kitap okuduğunu filan sanabilir bizim şaşkın turist! Oysa dostlar kitap fuannda görsün efendim, biz Türider hâlâ ve inatla 'okumama- ya' devam ediyoruz' Efendim. akıllara yorgunluk \eren ülkemizde 'ysymcı', hele hele 'korsan yaymcı' olmak pek ko- laydır, bu kolaylığa son 4-5 yıldır 'yazar' olma kolaylığı da ekleniverdi laf aramızda. Sayılan bir gecede pıtrak gibi artan, çoğunun adlanru bile bil- mediğimiz, rasgele kurulmuş sayısız yayınevi, ak- la hayale gelmeyecek çeşitlilikte kitap basmaya başlarken pek çok iyimser insan bunu güzel bir tablo olarak algılamıştı ama hiç de öyle olmadı. Gerçekten de ülkemiz kitap çeşitliliğinde müthiş ve soluk kesici bir hız yakaladı. Bu haza paralel olarak artan yazar sayısıyla birlikte derken orta- ya tam da bize uygun, pek 'alaturka' bir sorun EN ÇOK KİTAP OKUVAN ÜLKELER LİSTEŞİNE BAKTIM... YERİMİZ O KADAR DA KÖTÜ DEÖİL çizim: MUSA KART çıkıvermesin mi! Neydi o: Yayınevi çoktu, kitap çeşidi çoktu, yazar çoktu, fakat okur yoktu! Bakın, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ha- zırlanan acı birraporun sonuçlan sanınz yeterin- ce gözümüze sokulmadı! Oysa rapor var olan bir gerçeği belgeliyordu. Türk insanının televizyon izlemede günde 3.5 saatle Amerika'nın ardından dünya ikincisi olduğu ortaya çıkarken iş kitap okumaya gelince vaziyet vahımden de öteydi. Bir Japon vatandaşı yılda 25 kitap okurken bir Türk 6 yılda bir kitap okumakta. Ya da 6 Türk'e yılda bir kitap düşüyor da diyebiliriz. Türk oku- KULTUK • SAN«T www.perareklatn.com.lr • (0212) 293 89 78 DIKTAT SES-1885 ORTAOYUNCULARwww.artaoyuncular.com Ferhan Şensoy'un BENİ BEN MIDELIRTTIM? Cumartesi 20.00 / Pazar 15.00 Akbank Kültür Sanat Merkezi >ÇocukTiyatrosu Ferhan Şensoy un UZUN DONLU KIŞOTEROL GUNAYDIN - FERHAN ŞENSOY RAS'M OHEKIN - PARKAN ÖZTURAN - ERKAN ÜÇÜNCÜ - AU QVTALBAS HAKAN 6ILGIN ELIF DURDU - E6RU SOYUERDEN - ECE ERDOGUŞ - NECMIYAF1CI KULTUR BAKANLICININ KATKILARIYLA Persembe ve Cutna 20.00 IST1KLAL CAD. N0:140 TEL: (0 212) 251 18 65-66 FAX: (0 212) 244 43 27 SOPHOCLES LETRACHINIE GRİMM'in öyküsüne göre, CARL ORFF'un "AY" ya da "DÜNYANIN KÜÇÜK TİYATROSU" adlı operası. Türkıye'de ilk kez, yediden yetmış yediye seyırcınn karşısna br opera kuMalaıia çkartılıyor Dekor ve Kuklalar Sahneye Koyan Oyuncular >Kanna Cfıeres >Kanna Cheres. Işıl Kasapoğlu >Tacettın Dıker >Hayrettın Arslan >Ûzüemır Çıftçıoğlu >SıbetAJtan Her Pazar > 11.00 (Resmı tati gurterı hançı |7 « uzen >aş çocufcSar ç n uygundu) Akbank KUtSr S « t Mtttezi > C212 252 35 30 01 İlanlarınız İçin (O212) 293 89 78 perareklam@perareklam.com.tr perareklam@superonline.com.tr www.perareklam.com.tr Bıtetler C T Taıcsırr Sarinesı Gışesınde Bizim Tiyatro «««b,z 26 Kasım Cuma Saat: 20.30 ve 05 Aralık Pazar Saat: 18.00 Kadıkoy Barış Manço K.M. (0216) 418 95 49 l'l \ ıldır sahnelerde ! l)i|K'r olağanüstü bir vorumla Imtıın bir çağın. savaşın. insani <k<:erlerin yargılanmasını dile «ıliriior. Yargı'yı gurmemek 211. M I / M I U ait bilgilerinizde ciddi hoşiuklar yaratabilir. Zafer Diper'in virtüöıovunculuk ş;c»terisini sakın kaçırma\ın... BASIN KAFAKAGIDI ANKARA SANAT TİYATROSU YazanıALİ BERKTAY Reji: Rutkay AZİ2 Müzik: Cahit BERKAY BENİM MESKENİM DAGLARDIR tmfömjü (SABAHATTİH ALİ) V i M Ü L L r ! > Dokof.Kostüra.Mask. Şeyda Oemıraz Şınık Oyn: Rutkay Azız, Erol Demiröi.Cengız Sezjın, Hakan Salınmış, Aylin Saraç. Ebru Ssçar, Nesımı Kaygusuz, Hayrutlah Tarhan Karagüz, Hasan Ballıktaş. Eray Cezayırlıoglu. Ayşejül ünlü 6 ARALIK PAZARTESİ Kartal Hasan All Yücel K.M. 0216 353 37 78 7 ARALIK SAU Ataköy Yunus Emre K.M. 0212 661 38 95 a ARALIK ÇARŞAMBA Avcılar Bans Manço K.M. 0212 509 90 55 9 ARALIK PCTŞEMBE Kadıköy Halk Egıtım Merkezi 0212 330 10 27 H3jTIÇlinl«ertraTtl 02164541S55 an.NMil.caa Htfl Tft 8212 24S 90 45 llltMllı lirİIIEIII CEMAli REŞİT REY KONSfR SAIıONU > k a s ı m CRR DEÛERL BESTECIMİZ CEMAL REŞİT REY İN 100 DOĞUM YILI >21 Kasım 2004 Pazar, 5aat:15.30 "IX. Uluslararası Mistik Muzik Festivali" İstanbul Avrupa Korosu "15. yy'dan Cünümüze Avrupa Mistik Müziği" Şef- Cokçen Koray Oufa>, Desprez, Vıvaldı, Bach, Haendel, Mozart, Mendelssohn, Franck, Faure, Dvorak, Rachmanınoff, Saygun >22 Kasım 2004 Pazartesi, Saat:19.30 "IX. Uluslararası Mistik Muzık Festivali' "Birlikte Yaşamak" Şef Taşkın Savaş taskın Savaş Muzık Topluluğu Uç Horon Kılısesı Akapella Korosu Varçabet Nışan Çalgıcıyan 100 000 TL. - 7.000.000 TL. '21 Kasım 2004 Pazar, Saat:20.00 "IX. Uluslararası Mistik Müzik Festivali" Ali Reza Chorbani Johnny Thompson Singers >26 Kasım 2004 Cuma, Saat:19.30 "IX. Uluslararası Mistik Müzik Festivali Bektaşi Nefesleri Şef: Taşkın Savaş Yakanş Muzık Topluluğu BCT Oyunculan Bilet Fıvatı: 7.000.000 TL. - 5.500.000 TL. > 24 Kasım 2004 Çarşamba, Saat:19.30 "IX. Uluslararası Mistik Müzik Festivali" Dounia Topluluğu (Fiiistin) >27 Kasım 2004 Cumartesi, Saat: 19.30 "IX. Uluslararası Mistik Muzik Festivali' First Nations Kızılderili Topluluğu Bilel Fiyatı: 9.000.000 TL. - 7.000.000 TL. • Bilet Fiyatı: 9.000 000 TL. - 7 000.000 TL. | Bilet Fryatı: 11.000.000 TL-9.000.000 TL E F E S PUsen'in kültür ve sanata katkıları artarak sürecek. İSTANBUL BUYUKŞEHIR BELEDIYESI AKM (S«nlonî Cışnı) 0212 2S1 56 00 CRR Konser SjkKHi O212 2Î2 98ÎO muyor. Sadece izliyor ve ha babam konuşuyor. Ömeğin Japonlar hakkında konuşuyor. Yılda 25 kitap okuyan Japon vatandaşının yaptıklanna açık ağızla bakarken "Abi Japonlar yapnuş ge- ne" diyor! Elin Japonu ayakta okuma ahşkanlı- ğı bile kazanmış, metroda işe gıdip-gelirken bi- le okuyor. Buna taşij'omi' deniyor. Türk'e gelin- ce, aslında Türk de kitabı -bir yerde- 'taşh'omi'; yani, Türkçesi şu oluyor: 'Türk kitabı taşıvanu- yor!' Ayakta okumak bizim için lüksten de öte bir şey olmalı. Biz ayakta uyumayı ve ayakta uyu- tulmayı daha çok severiz. Bakın güney sahilleri- mizde yazın yakıcı güneş altında kitap ya da ga- zete okuyan bir turist görürseniz o mutlaka ya- bancı bir turisttir. Eğer o güneşin altında herhan- gi bir şey okumadan, sereserpe yatmış, cilt kan- seri olmak için tüm zararlı ışınlan vücuduna al- makta olan birilerini görürseniz onlann kım ol- duğunu siz de biliyorsunuz. Türk evine kitaplık yaptınr ama oraya dizdiği ansiklopedileri bile bir kez olsun açıp bakmaz. Türk anne-babanın elleri hayat boyu kitap yüzü görmez ama çocuğu okumuyor diye ona sürekli kızar, o kızgınlıkla alınan kitaplar çocuk tarafın- dan da genellikle yanm bırakılır. Kitap fuarlan- nı gezen Türklere de pek aldanmayın, onlann da çoğu koyun sürüleri gibi kendilerine sadece 'rek- lam' yoluyla dayatılan, adeta benzin pompasıy- la pompalanan beş-on yazann karşısında almak- tadırlar hemencecik soluğu. Neo-yazar Türkler Bir Japon yılda 25 kitap okurken Isveçli 10, Fran- sız da 7 kitap okuyor. Bir Türk'ün kitap okuma- sı 6 yıl sürerken özellikJe son 4-5 yılda 'vazan Türkler' çıkması da gene bize özgü bir çarpık va- ziyet. 6 Türk'ün yılda bir kitap okuyabildiği bir ülkede ortaya çıkan bu durum bize neyi gösteri- yor. Vaziyet çok açık beyler bayanlar, bu durum bize, oku- mayan insanlann aruk yazma- ya da başladığını gösteriyor. Bu insanlar eskiden en azın- dan okumuyorlardı. Zararla- n daha azdı bana sorarsamz. Şimdı okumadıklan gibi bir de yazıyorlar. Karşımıza 'ya- zar' olarak çıkıyorlar. 'Oku- mayan Türk yazarmış' gıbi "h'ata-sözü"nün eli kulağın- da olsa gerek! Dikkat eder- seniz, kendileri okumayan bu neo-yazar Türkler, özellikle de en kolay ve en bilinen yön- temle aşki kaşıyan, aşkı sö- müren, ayaküstü yazılmış ro- manlar yazarak çıkıyorlar ar- tık karşımıza. Ustelik bazı yayınevleri bunlann fiyatla- nnı aşağı çekerek baskı sayı- lannı da ciddi rakamlara çı- kartarak adeta gözümüzün içine sokuyor! Japon ayakta bile okurken Türk n'apıyor, okumadığı gibi ayakta yazı- yor. Ayakta yazdığı için de yazdıklan doğru dürüst okun- muyor. Ortalık bir kitap çöp- lüğüne dönüşüyor. Aklı e\Tel bazı yayınevle- ri. daha fazla kâr peşinde ko- şup eldeki okuru da küstüre- rek bu anlamda bir okur kat- liamı da yapmaktalar. Yıllar- ca kitap fıyatlanm şişirenle- rin, korsana ses çıkarmayan- lann çok baskılı kitaplan su- dan ucuza satmasına kimse gıkını çıkarmıyor. Ortalığın bunca toz-dumanı içersinde arada sırada açıklanan bu tür acı raporlarla Türk'ün aslın- da okumadığı tokat gibi yü- züne iniyor. Türk fena halde hayat yorgunu. Bir de kitap okuyup yorulmak istemiyor. Yenık hayatlann bekçisi. Düşlerini çoktan yitirdiğı için, düş dünyalanna yelken aça- cağı kitaplara da ıhtıyacı yok. Hayat sersemi olmuş Türk n'apıyor. okumadıkçayazıyor ve yıllardır sadece televizyo- na sanlıyor. Onu izlediği gi- bi hayatı da aynen o şekilde izliyor. Sadece sıradan bir iz- leyici o artık. Hayata katıla- madan onu uzaktan izleye- rek reytinglere kanşarak gö- çüp gidiyor bu dünyadan. Onu hayattan daha da kopa- ran, birbırinden kıytınk yer- li dizileri hiç kaçırmıyor. Te- levole saatlerini ezbere bili- yor. Dilini de kendini de hız- la yitiriyor. Oha oluyor, çüş oluyor, kal geliyor ve giderek kendi kendine daha da ya- bancı bir hale geliyor. Birileri hâlâ çıkıp da 'Türk'ünTürktenbaşka dos- tu yoktur' demiyor mu, işte o zaman insanın kan beynı- ne sıçnyor. Işte böylesi bir tabloya bakarak artık haykır- manın zamanıdır beyler, ba- yanlar. Zira, görünen o ki, "Türk'ün Türk'ten başka düşmana ihtiyacı yoktur!" AKBANK Merke2imız Pazartesı ve Salı harıç her gun açıkttr i www ıbb gov tr www crrks org cihandemirci(5 yahoo.com DVD / VCD Vgftitef Secret Window (GizliPencere)/Yön: David Koepp / Oyn: Johnny Depp.John Turturro/2004,renk- Ii,92dakika/Colum- bia Pictures- Sony. Ünlü korku - gerilim yazan StephenKing'in 'Secret Window, Sec- ret Garden' (Gizli Pence- re, Gızli Bah- çe)öyküsün- den uyarla- nan yapım, gerilim yaza- rı Mort Ra- iney'in yeni romanının ürkütücü olaylarla do- lu yazım sü- recini anlatan ilginç, sürükleyici bir psıko- lojik gerilim. Kansı- nın terk ettiği, bunalı- mın eşiğindeki Mort'unkar- şısına "üste- Bkbenimöy- kümü çal- dın" varsayı- mıylabirpsi- pokat da çı- kınca genç adam içsel dengesini lyice yitirir. Özel Bö- lümlerde ya- ratıcı ekibin anlatımıy- la karakterlerin tanımı, filmin iletisi, yönetme- nin anlatım ve görün tü dilinin seçimi, sah- nelerin ve kostümlerin tasanmlan, çekim me- kânları, öykünün geli- şimi, özel efektli çe- kimler, bazı sahnele- rin bilgisayarda tasa- nmlan, set görüntüle- n yer alıyor. Gerçek- likle düşler arasında gi- dip gelen bu etkileyıci çalışmayı ve çıkanlmış sahneleri yönetmen D. Koepp'un açıklamala- nyla izleme seçeneği- niz de var. WaitingtoExhale (BirOhDesem)/Yön: Forest Whitaker / Oyn: Angela Bas- sett, VVhitney Ho- uston/1995, renkli, 127 dakika / 20th Century Fox-Tiglon. Terry McMiIlan'ın çok satışlı romamndan çekilen film, özel yaşamla- nnda ger- çek aşkı bir türlü bulama- yan dört sıyahi ka- dının para- lel öyküle- rine odak- lanıyor. Iki çocuklu Bernadine'i kocası be- yaz bir kaduı ıçın bırakır, Savannah ve Robin ışle- rinde başanlı, aşk yaşam- lannda ise başansızdır- lar, yerişkin bir oğlu olan Gloria'nın kocası ise eşcinsel- dir. Bu dört arka- daşın iç içe geçen bireysel yaşamla- rının bir yılını kapsayan öykü, oyuncu- yönetmen F. ^Tutaker'ın başanlı yö- netimiyle. olağanüstü bir görsellikle, düşsel bir anlatımla beyazper- dede. Roberta Flack, Aretha Franklın, W.Ho- uston'ın seslendirdiği duygulu parçalar da fil- me ayn bir atmosfer ka- tıyor. Bu romantik ko- medı-dram kanşımı ça- lışma dört kadının özel, karşılıksız dostluklan- nı, güçlü dayanışmalan- nı vurgulayarak yaşam- da sevginın vazgeçil- mezliğini, birey olma- run, kendi ayaklan üze- rinde durabilmenin önemini vurguluyor. Şefik Bunsalı resim yarışması • ANKARA (AA) - Kültür ve Tunzm Bakanlığı'nca, çağdaş resim ustalanndan Şefik Bursalı amsına düzenlenen resim yanşması ödül töreni yapıldı. Devlet Resim ve Heykel Müzesi'ndeki törene, Bursalf nın yakınlan, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri ve yanşmaya yapıt gönderen sanatçılar katıldı. Kültür ve Tunzm Bakanlığı Müsteşan Mustafa tsen, bakanlık olarak sanatı desteklemek gibi bir görevleri olduğunu ve bu sorumluluğu çeşıtli alanlardaki çalışmalarla yerine getirmeye çalıştıklannı söyledi. Isen, 229 sanatçının gösterdiği ilginin, işin prensıp olarak tuttuğunu gösterdiğine dikkati çekerek bu ve benzeri yanşmalarla Türkıye'de çağdaş sanatın gelişmesini desteklemeyi sürdüreceklerini bıldirdi. 425 yapıt sahıbinden Nurhan Atalay, Zeynep Atınç ve ¥e\ zi Kaygı'ya başan ödülü. Ramazan Baltacı, Mustafa Elmas, Süheyla Er, Mahmut Öztürk ve Taylan Çetin'e de jüri özel ödülü verildi. Sergılenmeye değer bulunan 95 yapıt ise 30 Kasım"a kadar Devlet Resim ve Heykel Müzesi'nde sergilenecek Fay Hattı Stuttgarfta • Kültür Servisi - Behiç Akın yazdığı, Genco Erkal'ın sahneye koydugu 'Fay Hattı' adlı oyun, Tn-Buhne Tıyatrosu'nun düzenlediği bıenal kapsamında Stuttgart'ta sergileniyor. Oyunda, Genco Erkal'ın yanı sıra Sumru Yavrucuk ve Erdem Akakçe de rol alıyor. 25 Kasım'a kadar sürecek festivalde Jean Louis Trintignant, Peter Brook gibi ustalann performanslan da sergilenecek. Festival boyunca iki kez sergilenecek oyunun yanı sıra Erkal, Nâzım Hikmet şiirlerinden oluşan bir kolaj da sunacak. Kaçak kazriar arkeolojyi yarabyor • ANTAKYA(AA)-23 medemyetm 13'üne ev sahipliği yapan. bu nedenle arkeolojik kalıntılar yönünden zenginliğiyle bilinen Antakya ve çevresinde kaçak kazılann çoğaldığı bıldirildi. Tunus Devlet Müzesi'nden sonra dünyamn en eski mozaik eserlerinin bulunduğu, her yıl 50-55 bin kişinin ziyaret ettiği Antakya Arkeoloji Müzesi yetkilileri yılda 300-400 civannda kaçak kazı vakasına rastlanmasına rağmen bunlardan çok azının yakalandığım belirttıler. Yetkililer halkın duyarlılığının artması gerektiğini bu şekilde kaçak kazılann azalabileceğini savundular. _