Catalog

23 AĞlfSTOS 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi(5 cumhuriyet.com.tr 13 Boru hatü 2 hafta içinde devrede • TİKRİT (AA) - Kerkük- Yumurtalık petrol boru hattırun 1-2 hafta içinde yenıden açılması bekleniyor. Petrol akışı, hattın geçen hafta sabote edilmesiyle durmuştu. Petrol hattımn bulunduğu bölgeden sorumlu olan Amenkan 4. Piyade Tümeni Başmühendisi Albay Robert Nıcholson, yaptığı açıkJamada. hattın açılmasının bir- ıkı haftayı bulacağını kaydetti. ATO'dan kaçak elektriğe ceza • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara Ticaret Odası (ATO), kaçak elektrik kullanan üyelenne disiplin cezası verme karan aldı. ATO Başkanı Sinan Aygün yaptığı açıkJamada, "ticarette heryol mübah" anJayışını yıkmak istediklerinı belırttı. Tüccann meslekı etık kurallan içensınde hareket etme zorunluluğu bulunduğuna dikkat çekilen açıkJamada, kaçak elektnk kullandığı tespıt edilen üyelerin TOBB Yasası gereğince cezalandınlmalan gerektiği üzennde duruldu. Kilis'ten kıglltepe'ye sabun • KİLİS (AA) - Kilıs'te bir fîrma tarafindan tngiltere'ye sabun ihraç ediliyor. Merkezi Londra'da bulunan bir temizlik şirketi, çeşitli ülke ve fırmalardan sabun örnegı alarak bunlan tahlil ettirdı. Yapılan tahlil sonunda Kilis'te bulunan Aldülmecıt Teksabuncu'nun kendi tesıslennde ürettiği sabun "en kalitelı sabun" olarak seçildi. Bunun üzerine ithalatçı firma. Teksabuncu ile bağlantı kurarak ilk etapta 10 ton sabun ihraç etti. Enka-Ooğuş Marmaray'da yok • ANKARA (ANKA) - Enka ve Doğuş Grubu'nun Japon firmalarla oluşturduğu konsorsiyum, Türkiye'nin "prestij" projesi olarak gösterilen Marmaray'ın. Boğaz tüp geçişi inşaatı ihalesine teklif \ ermeyeceğini açıkladı. Avrupa"yla, Asya'yı derüzaltı geçişiyle birbırine bağlayan Marmaray"ın, Boğaz tüp geçiş inşaat ihalesı ıçın yeterlilık alan 4 konsorsiyumdan biri olan " Kajıma-Nijımatsu- Mitsubishi-Enka- Doğuş", ihale koşullannı ağır buJdu. Proje kapsamında yapılacak kamulaştırma içın öngörülen 100 milyon dolarlık kaynak da sorun oldu. Fransa'dan sermaye kaçıyor • R\RİS (AA) - Fransa'ya doğrudan yabancı sermaye yatınmlan geçen yılın ilk yansında 28.4 mılyar dolar iken bu yılın ilk yansında üçte bir azalışla 18.9 milyar dolara indi. Fransa Maliye Bakanhğrnın açıklamasına göre dışanya yatırım sermayesı kaçışı geçen yılın hemen hemen aynı düzeyını yakalayıp 32.6 milyar dolara ulaştı. Böylece, Fransa'nın doğrudan yabancı sermaye yatınmlan giriş- çıkışı açığı 13.7 milyar dolar oldu. Uzmanlara göre Fransız sermayelı şirketler, yabancı ülkelerde yatınm yapmayı arzu ederken. yabancı yatınmcılar da Fransa'ya yatınm yapmak istemiyor. Irak'm yeniden inşasma yönelik projeler için istek ve bedel listesi hazırlanıyor Ticari ivtnehızlandı• ABD liderliğindeki geçici sivil yönetim, muhtemel kreditör ülkelere. Irak'm imarı için potansiyel proje ve bedellerini içeren kataloğu eylül sonunda verecek. Ekonomi Servisi - Irak'ın ye- nıden inşasını içeren ekonomik hareket hız kazanmaya başladı. Bir yandan ülkenin yeniden in- şası için gerekli proje ve fınans- mana ilişkın projeler hazırlanır- ken dığer yandan ülkeyle tica- retin artmasına yönelik izinler arttınlıyor. ABD liderliğindeki Irak'takı geçici sıvil yönetim, Irak'ın yeniden ınşası projele- nyle ılgili istekler ve bunlann bedellerinin listesini eylül so- nunda potansiyel uluslararası kreditörlere sunacak. Irak'taki sivil yönetimın ba- şında bulunan L. Paul Bre- edef petrol karşılığı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dış Ticaret Müsteşan Tuncer Kayalar, Irak ile petrol karşılığı Türk mallannın ihracatını öngören sistemin yeniden başlatılması çabalannı sürdürdüklerini bildirdi. Ticari ilişkileri geliştirme amacıyla Dış Ticaret Mûsteşarhğrnın daveti üzerine Türkiye'ye geien 30 kişilik Iraklı işadamı heyeti dünkü temaslanna Dış Ticaret Müsteşan Kayalar'ı ziyaret ederek başladı. Kayalar, kısa süre içerisinde Türkiye Ihracatçılar Meclisi'nin Irak'ın önemli ticaret ve iş merkezlerine ofısler açarak pazarlama faaliyetlerine yardımcı olmasını planladıklannı kaydetti. Kayalar'ın petrol karşılığı mal ihracı önerisine sıcak bakan heyetin başkanı Thamir Al ShikhN de Türk işadamlannı ve bankacılık sektörünü şube açmak için Irak'a davet etti. Shikhly, Türk işadamlanna seslenerek, "Irak'm yeniden yapıiandınlmasında tüm hamleJeri sizinle birtikte gerçekleştirmek istiyoruz. FaaKyetkrimiz aracısız olsun. Araya yabana koynîaym'' diye konuştu. Heyet ASO Başkanı Zafer Çağlayanla görüştükten sonra Dışişleri Bakanı Abdullah GüTle bir araya geldi. mer'in verdiği bilgiye göre, ts- panya'da 23-24 Ekim'de topla- nacak birçok ülkenin temsilci- lerinden Irak'ın yeniden inşası için mali katkılan bekleniyor. Muhtemel kreditör ülkelere, Irak'ın iman için potansiyel projeler ve bunlann bedellerini içeren katalog eylül sonunda verilecek. Irak'ın yeniden inşasının fi- nansmanına yardımlan bekle- nen kreditör ülkelerin faaliyet- lerini eşgüdümlemek üzere ku- rulan Uluslararası Koordinas- yon Konseyi'nin (CIC) başka- nı Polonya'nın eski başbakan yardımcısı Marek Beika'mn açıklamasına göre, altyapı ve ekonominin yeniden inşası yar- dımlannın çoğu Irak dışından gelecek. Irak'ın petrol ihraca- tından gelecek yıl 12 milyar do- lar gelir sağlanması bekleniyor ki, bu rakam, sosyal güvenlik ağı, istihdam, personel, polis, ordu ve bakanlıklar gibi genel devlet, kamu masraflanm bile karşılayamayacak. Irak Geçici Hükümet Konse- yi ile yakın işbırliği halınde ça- hşması ıstenen CIC, 2004 büt- çesini hazırlayacak. ClC'e ha- len ABD, Ingiltere, Danimar- ka, Ispanya. İtalya, Japonya, Ürdün. Birleşmiş Milletler, Bulganstan, Polonya ve Avust- ralya dahil. ClC'e gelecek aylarda Tür- kiye, Ukrayna. Kanada ve Hol- landa'nın da katılması muhte- mel, aynca ayn bir kreditörler fonu kurulabilecek. Türkiye'ye Izln Öte yandan Birleşmiş Millet- ler, Türk ihracatçılann petrol karşılığı gıda programı çerçe- vesinde savaş öncesı Irak'la im- zaladıklan kontratlann 101 milyon dolarlık bölümü için da- ha sevkıyat izni verdi. Savaş ön- cesi imzalanan ihracat kontrat- lanndan şimdiye kadar sevkı- yat izni verilen bölüm 533 mil- yon dolara ulaştı. ETKİN OLMAK İSTİYOR Çin 'den Tibet'eyatınm hamlesi Ekonomi Servisi - Pekinin 1990'larda benimsedığı Tibet'teki ekonomi ve sıyası politıkası uluslararası alanda eleştırilerle karşı karşıya kalsa da Çin Hükümetı'nin Himalaya Bölgesi'ndekı etki alanını genişletmek için Tibet'in en fakir bölgelenndeki altyapı çalışmalanna yaptığı yatınmlar hızla artıyor. Şannan Bölgesi Idari Yetkilisi De JL, merkezi hükümetin 2001 yılındaki aldığı karar doğrultusunda Tibet Özerk Bölgesi'nde 70'in üzerinde bölgede yatınm harcamalannın arttınlması gerektiğini belirterek, bölgenın 2002 yılındaki milli gehrinin bir önceki yıla göre yüzde 17.3 artarak 156 milyon dolara ulaştığına dikkat çekiyor. Aynı zamanda Tibet'teki sabit yatınmlar, yüzde 34.8 oranında artarak 120 milyon dolara. kişi başına gelir de yüzde 7.9'luk bir artışla 200 dolara ulaşmış durumda. Şannan'daki altyapı yatınmlan, yol, köprü, tünel, telekomünıkasyon ve enerjı harcamalannda yoğunlaşıyor. Endonez\^'dakikuraklıkhaK kurakhğınvurduğupirinçtar- lalannda yıyecek bulabiimek umudu\1a a\lanmak için tuzaklar yerleştirirken Endonez>'a"mn Ja\-a bölgesinde oturan in- sanlann çoğu, temizsu bulabiimekiçin 5 küometre uzaklığındaki yolu yüriimekzorunda kabjorlar. (Fotoğraf: RELTERS) uraklık Endonezya yı vurdu Akaryaiat şirkeûeri promosyona sarıldı 'larm dİiz vites olanı 27.9, "rtomotik\ites olaıdan 29.9 nriKar Mrad^n sat^a sunulacak. (Fotoğraf: * - • SERKAN SCSLÜ Akaryakıt şirketleri, araç sa- hiplenni istasyonlara çekmek için cazıp kampanyalar sunu- yor. Otomobilden tele%izyona, cep telefonundan kontör hedi- yesine, elektronik eşyalardan. mutfak aletlerine, kişisel ba- kım ürünlerinden oto aksesu- varlarına. oyuncaklardan tatile kadar birçok hediye ve fırsat sunuyor. Buna karşılık Mîtsubishi orta sınıf için üretti OLCAY BÖTKTAŞ FRANKFURT - Mitsubis- hı, otomotı\ - pastasının en bü- yük payını oluşturan c seg- mentine 9. kuşak Lancer'la gırmeye hazırlanıyor. Pazar- tesi gününden itibaren tüm Türkiye'de satışına başlana- cak otomobiiler, yapılan araştırmalar sonucu öne çı- kan Manüklı Kemal Bey baz alınarak tasarlandı. Almanya'da bir basın top- lantısıyla tanıtılan Mitsubis- hi'nın yenı nesıl Lancer oto- mobili, Reanult Megan, Ford Focus ve Toyota Corrola ile rekabet edecek. Frankftırt Friedewalt'teki Goebel's Schlosshotel'de düzenlenen tanıtım toplantısında konu- şan TEMSA Otomotiv Pa- zarlama Direktörü Yusuf So- ner, Mitsubishi'nin adını güçlü bir şekilde du>iırmak amacıyla yeniden canlandır- dığı Lancer'in. modern ve yenı ön görünümü. konforlu iç dizaynı ve zengin donanı- mı ile C segmentindeki tüm beklentilere yanıt \erdiğinı söyledi. Yaptıklan bir araştırmanın sonucuna göre, hedef kıtle- nin 30-50 yaşlannda, kulla- nacısı ağırlıklı olarak erkek olduğunu anlatan, Yusuf So- ner, hedef kitlelerinin, cazip bir aile otomobilı isteyenJer olduğunu ifade ederek, "Lancer ile 'manüklı Kemal Bey'e hitap edhoruz. Bu oto- mobille. aile arabası iste>enle- re, istedikleri her şe>iverdiği- mize inanıyorutn" dedı. 3 yıl ve 100 bin kilometre garantisı olan Lancer. 0-100 km saat'lik hıza 11.8 saniyede ulaşabiliyor. Otomatik vitesli modeli 29.9 milyar. düz vıteslisi 27.9 milyar liradan satışa sunula- cak olan yeni otomobilde, beyaz, metalik gümüş ve şarap kırmızısı renk seçenek- leri bulunuyor. akaryakıt bayileri * butürkampanyala- Akan'aJatşirketleri, nn yapılmasına gen iş biryelpazede pmmosyonlar yapıyor. Ancak bayiler, "kampamalann faîurasını kendileri ödedikleri" getvkçesh'le buna karşı çıknor. karşı çıkıyor. Kam- panyalann istas- yonlarda akaryakıt şirketlen tarafin- dan zorla yaptınl- dığım, verilen hedi- yelerin maliyetleri- nin de kendileri ta- rafindan karşılan- dığını söylüyorlar. Türkiye Akaryakıt """•-•~—• Bayileri İş\erenleri Sendikası (TABGÎS) Başkanı Akif Ke- tenci. akaryakıt bayilennde ödül-puan sistemiyle yapılan promosyonlan doğru bulma- dıklannı söyledi. Ketenci. "Bizinı paramızla hov'ardahk^pıyorlar" diyerek bayilerin akaryakıt ürünlerin- den sadece yüzde 5 kazancı ol- duğunu, söz konusu payın yüz- de 20sinin bu tür harcamalara aktanldığını savoındu. Shell Türkiye Perakende Satışlar Müdürü Ahmet Erdem de kampanya maliyetlerinin istas- yon işleticileri. bayiler ve dağı- tım şirketleri tarafindan payla- şılması gerektiğini kaydetti. Kampanyalarda yok yok BP, müşterilerine sunduğu çekilişlerde, her hafta 1 Honda Cıvıc. her gün 10 Siemens M50 cep telefonu ve 100 kişi- ye 10 milyonluk akaryakıt çe- kı \ eriyor. Aynca, çekilış ya- pılmadan bedava kontör veya konuş- ma süresi avantajı da sağlıyor. Shell bünyesinde çıkartılan Shell ClubSmartCard'uı doğum gününe özel sunduğu çekilişler- le geçen haziran- temmuz aylan ara- smda 15 günde bir otomobil, cep tele- fonu, bisiklet gibi hediyeler dağıttı. Petrol Ofısi. Milli Piyango işbirliğiyle geçen ay biten kampanyada, 1 kişiye 30 mil- yar, 3 kişiye otomobil ve 33 te- levızyon dağıttı. Aynca Petrol Ofisi'nden yapılan alışveriş- lerde 60 milyon akaryakıt ala- na omo. 20 milyonluk alışve- rişlerde ıse oto yıkama ücret- siz. Bunlann dışında akaryakıt bayileri kendi istasyonlanna özel, akaryakıt tutanna göre deterjan. havlu, bardak, oto yı- kama gibi hediye ve hızmetler sunuyor. İŞÇENİNEVREINİNDEN ŞÜKRAN SONER Allah'ın (şine Bak.. Şu Allah'ın ışine bakın. AKP iktidarı, sermayesi, bü- yük medyası kol kolakamuoyu oluşturmak, Irak'a Türk askerini ABD askerlerinin önünde tampon yapmak üzere çırpınıp duruyorlar. Kitlelere sempatik gelebile- cek gerekçeler üretilip pazarlıyorlar. Irak'tan bir yeni bir kara haber. "Irak'ta çıkan çatışmada Amerikan askehöldü" Hele şu BM merkezine yönelik en az 23 kişinin öl- düğü bilinen kanlı saldın var ya... ABD işgal gücünün, BM binasını, uzmanlannı koruyamaması işin tuzu bi- beri oldu. Saldınnın ardından Polonya, askerini çekti; Japonya birlik göndermeyi erteledi. Bizimkilerın gözü kara AKP iktidan, büyük serma- ye ve büyük medyamıza büyük büyük paralar lazım. Kamuoyunu etkılemek üzere bir yandan hutbeli davet senaryoları hazırlanıyor... Iraklı kimi aşiret, tarikatların dini lıderleri cuma hutbelerinde aktif destek sözü ver- mişler. Türk askerlerine saldın düzenlenmemesini is- teyeceklermış. Bir yandan da Kürt kökenli aşiretlerin ve Irak'ta çok etkin Amerikalılara karşı tarikatlann li- derleri demeç üzerine demeç veriyorlar. "Türk askeri geimesin" diye. BM'nin bombalanmasının ardından "ölen Türk as- keri yok" diye açıklama yapan Abdullah Gül, asker gönderildikten sonra tabutlar dönerken ne diyecek? Sayın Abdullah Gül'ü Allah söyletiyor olmalı. Emekli komutanlann eleştirilerı üzerine yaptığı açıklamada "Ülkemizin stratejik çıkartan Anadolu'ya hapsedile- mez" demiş. Hızını alamamış, Türkiye'nin Irak'taki pet- rolden hakkını alacağını söylemiş. Özal'ın ruhu ilham vermiş olmalı. Bir koyup on ala- caktı ya... Sonra ardı arkası gelmeyen ekonomik kriz- lerde 1. Irak savaşının bedeli hep öncü rol oynadı. özal yine de şanslı idı. O günün dengelerinde asker- ler Irak savaşında taraf olmamakta direndi. Zaten ABD de doğrudan ışgale kalkışmamıştı. Bugün durumlar çok daha başka.. Türkiye içın sa- dece Irak ambargosu ile gelen ağır ekonomik bedel söz konusu değil. ABD'nin, 1. Körfez savaşının tarafı Arap ülkelerinın ekonomik kayıplarımızı gidermede küçük parmaklarını bile oynatmadıklarını ne çabuk unuttuk. Şımdi, işgal sonrası ABD'nin altından kalka- madığı, askerleri için tampon aradığı Irak bataklığına girerek parasai kazançlı çıkmayı düşleyebiliyoruz. ABD, askerleri her gün öldürülürken, artık petrol kaynaklannı bile koruyamaz noktaya gelmişken, her gün bir başka çatışma, ölümler, yangınlar yaşanırken, Irak'ın içindeki tek destekçisi Kürt aşiretlerine sırtını döner mi? Bizim askere Kuzey Irak'a bulaşmadan, en belalı bölgelerde doğrudan koruma görevi verilmesi planla- nıyor. ABD'Iİ komutanlar, Bush kendi kamuoylanna, askerlerine yönelik açıklamalannda açık açık söylüyor- lar; "Biraz daha sabredin, sizin yerinize ölecek başka askerler gelecek" anlamında sözler veriyorlar. ABD Irak'ta kendi kamuoyuna yönelik biraz daha şanslı. Vıetnam sendromunun daha yavaş oluşması- nın çok önemli bir nedeni var. ABD'Iİ iyi aile çocukla- n askere alınıp Vrtnam'da olduğu gibi savaşa gönde- rilmıyor. ABD'nin Irak'taki askerien profesyonel. Türk- çesi paralı askerler. Yoksul Amerikalılar elbette savaş- ta ölmeyi hesaplamamış olarak, iyi bir iş, iyi bir ücret için paralı asker olmuşlar. Yoksa bizım askerimizin de paralı olması projesinin arkasında, bundan sonra üstlenmesi düşünülen gö- revlerin payı da mı var? Hani ABD'Iİ ünlü banker So- ros, en kıymetli ihraç ürünümüzün askerimiz olduğu- nu ilan etmişti. Gül'ün Allah tarafindan söyletilmiş ola- bilecek açıklaması, medya yıldızlanmızın "başka top- raklarda gözümüz var" türünden döktürdükleri inciler- de de mantık aynı mantık.. Ünlü bir işadamımız da televizyonlardan birınde doğrudan söyleyivermişti: "işadamlanmızın güvenli- ği için askerimizin Irak'a gitmesi lazım.." demişti. ABD'nin yeni emperyal, dünyayı ele geçirme, işgal projelerinde. ırsan hakları, hak, hukuk hak götüre, dünyanın en büyük tekellerinin çıkarları adına halklar katledilir, ülkelerzaptedilirken, sıkışılan heryerde, tam- pon rolde Türk askeri mı istenecek? Askerierimiz ölecek; yoksul, mazlum halklann terö- re bulaşmış olsa bile insanlannı öldürecek, işadamla- nmızın, sermayenin, büyük medyanın, AKP iktidannın çıkarian kollanacak. İşin püf noktalarından biri. Bizim şimdilik planlanan paralı askerimiz bile yok. Ülkemizi korumak üzere sırayla askere alınanlar var. AKP iktidarının büyükleri, çocuklarını ABD'de oku- tan Başbakanımız başta, büyük sermayemizin başla- n, büyük medyamız ve köşe dönmüş yıldızları herhal- de kendi çocuklarını göndermeyi düşünmüyorlar. Ço- cukları askerde olan, askere alınacak halkımız sizce ne düşünüyor?.. soner@cumhuriyet.com.tr FISKOBtRLtK destek alacak AHMET ŞEFİK TRABZON-Hükü- metin fmdık fîyatını 2 milyon luanın altında tutma baskjsına dire- nen Fmdık Tanm Satış Kooperatıflen Birliği (FlSKOBİRLİK), ki- logram başına net 2 milyon 200 bın liralık fiyatın ödenmesi için Ziraat Odalan Birli- ği'nden destek alacak. Hükümetin, piyasa- yı düzenleme gibi bir sorumluluğu olan FİS- KOBÎRLlK'e kaynak sağlamaması ve fiyat oluşumunu serbest pi- yasaya bırakması üze- nne Ziraat Odalan Bir- liğı'nin 10 tnlyon lira- lık bir kavnak sağlaya- cağı öğrenildı. FİSKOBtRLİK ve ziraat odalannın ortak toplantısında. bu yılki rekoltenin çok düşük olduğu vurgulandı ve üretıcınin fındığını pi- yasaya erken çıkar- maması gerektiği be- lirtildi.