Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
20 AĞUSTOS 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER dishab(a cumhuriyet.com.tr 11
Örgütün merkezine düzenlenen saldında, Özel Temsilci De Mello'yla birlikte en az 20 kişi öldü
Bağdafta BM'yebomba
Son yıllarda
BM'yi hedef
alan en kanlı
saldırıda, yaklaşık
yüz kişi yaralandı.
Amerikan CNN
televizyonu, saldırının
El Kaide'nin işi
olabileceğini belirtti.
El Kaide 'yeni
saldınlar yolda'
mesajı vermişti.
Dış Haberler Servisi - Irak' ın
başkenti Bağdafta, Birleşmiş
Milletler karargâhı olarak kul-
lanılan Kanal Oteli binasına dün
bomba yüklü bir kamyonla sal-
dın düzenlendi. Irak'ta eski Dev-
let Başkanı Yardımcısı Taha Ya-
sin Ranıazan ın Musul *da yaka-
landığının açıklanmasından bir-
kaç saat sonra BM karargâhın-
da meydana gelen patlamada,
BM'nin Irak Temsilcisi Sergio
VTeira De Mello ile birlikte en
az 20 kişi öldü, yaklaşık 100
kişi yaralandı.
Patlama meydana geldiği sırada bi-
nada 200 kişinin bulunduğu sapta-
nırken enkaz altında hâlâ çok sayıda
ölü ve yaralı oldugu belirtildi. Yara-
lılar arasında yabancılann yanı sıra çok
sayıda Iraklının da bulunduğu, kur-
tarma çahşmalannın sürdüğü belirti-
liyor. Bağdat'ın iyi korunan yerlerin-
den olan Kanal Oteli'ndeki patlama,
yerel saatle 16.30da (TSl 15.30) mey-
BM'nin merkez binası olarak kullandıgı Kanal Oteli"ne dalan san bir kamvoyn ortahğı kan gölüne çevirdi. Üçte biri vıkılan binanın
enkazmda kurtarma çahşnıaları sürüyor. Ölenler arasında De Mello'nun Özel Kalem Müdiirü de var. (Fotoğraf: REUTERS)
dana geldı. Intihar saldınsı olduğu
tahmın edilen saldın sırasında, 300 ka-
dar BMgörevlisinin çalıştığı binanın
ön kısmı çöktü. Üçte biri yıkilan bı-
nadan yoğun duman yükseldi. Kor-
don altına alınan olay yerinde 6 heli-
kopter devriye uçuşuna başladı. Ya-
rahlann bir kısmı helikopterlerle, bir
kısmı da kamyonlarla taşındı.
De Mello ile ilgili ilk gelen haber-
ler çelişkiliydi. llerleyen saatlerde,
enkaz altında kalan De Mello'nun
öldüğü açıklandı. Patlamanın De
Mello'nun ikinci kattaki bürosu ya-
kınlannda meydana gelmesi nede-
niyle, büronun tavanının çöktüğü
belirtiliyor. Saldında, De Mello'nun
bürosunun özellikle hedef seçilmiş
olabileceği yorumlan da yapılıyor.
Saldında de Mello'nun özel kalem
müdürü de öldü. BM'nin gıda kar-
şıhğı petrol programmın genel mü-
dürü Benon Sevan ise yaralananlar
arasında.
Çok sayıda gazeteci vardj
Sevan' ın patlama anında bir basın
toplantısı yapmakta olduğu, bu yüz-
den binada çok sayıda gazeteci bu-
lunduğu öğrenildi.
Patlamanın etkisının Kanal Oteli 'nin
1.5 kilometre uzağına kadar ulaştığı
ve bu alandaki bınalann camlannın kı-
nldığı belirtildi. Çe\Te sakinle-
rinden biri "Bomba padadığın-
da evimiz savaşın ilk başladığı
günkü bonıbardımanda olduğu
gibi sarsıldT diye konuştu.
BM niçin hedef?
BM karargâhı olarak kullanı-
lan ve kent merkezinin batısın-
da kalan Kanal Oteli binası, Bag-
dat'ın işgal güçlerince ele geçi-
rilmesinin ardından yağmalan-
mıştı. Saddam Hüseyin döne-
minde silah denetçileri bu bina-
lan kullanıyordu. BM'nin diğer
kuruluşlan da bina kompleksi-
nin içinde yer alıyordu.
BM'nin saldın hedefi olarak
seçilmesi, ABD tarafindan sunu-
lan ve örgütün Irak'ta daha faz-
la rol üstlenmesini öngören ta-
sanyla ilişkilendiriliyor. Örgüt,
tasanyla birlikte ABD desteğiy-
le kurulan Geçici Hükümet Kon-
seyi'ni ülkenın meşru yönerimi
olarak tanımıştı. Patlamanın ar-
dından, Erbil'deki BM temsilci-
liğı ve ofislerinde güvenlik ön-
lemleri yoğunlaştınldı. BM yet-
kılileri, gazetecilenn görüşme
taleplerine olumsuz yanıt verir-
ken, özel güvenlik görevlileri BM bi-
nalanna kimse yaklaştınlmıyor.
Amerikan CNN televizyona açık-
lamada bulunan Brookings Enstitü-
sü Ortadoğu uzmanlanndan Ken-
neth Poüack, "El Kaide'nin Irak'asc-
dığını ve amacının ABD'yi şoke et-
mek olduğunu" söyledi. Pollack,
"sakknıun El Kaide'nin işi olabile-
ceği konusunda ciddi şüpbeîerbulun-
duğunu* ıfade etti.
Saldınyı sert bir dille kınayan ülkeler, buna rağmen çabalann süreceği mesajını verdi
ıe olchıBütün dünya• ABD Başkanı Bush, saldınyı öğrenince,
golf oyununu yanda keserek açıklama yaptı.
BM Genel Sekreteri Annan da tatilini yanda
keserek New York'a geri döndü.
Dış Haberler Servisi - Sal-
dınyı öğrendiğinde golf oy-
namakta olan ABD Başkanı
George Bush'un oyununu ya-
nda keserek bilgi almak üze-
re Texas eyaletindeki Craw-
ford'da bulunan çiftliğine
döndügü bildirildi.
Bush, Cravvford'da yaptı-
ğı açıklamada. saldınyı kına-
dı ve sorumlulan yargılana-
na dek terörle mücadeleyi
sürdüreceklerini belirtti.
BM Genel Sekreten Kofı
Annan. saldın nedeniyle *şo-
keolduğunu" söyledi. Avru-
pa'da tatilde bulunan Annan,
New York'a geri döndü. BM
Güvenlik Konseyi. saldınyı
kınarken BM sözcüsü Fred
Eckhard, patlamanın "insa-
ni trajedj" olduğunu söyledi.
BM Güvenlik Konseyi'nin
dönem başkanı Suriye'nin
BM Temsilci Yardımcısı
Faysal Mekdad. "Böylete-
rör saldınlan, uluslararası
topluluğun Irak halkına yar-
dım etmek için harcadığı ça-
balan güçlendirme isteğine
zarar veremez" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanlı-
ğı 'ndan yapılan açıklamada
da "Bu barbarca ve haklı gö-
rülemez evlemin amacı,
Irak'ta savaş sonrasmda za-
ten zor olan istikrar süreci-
ni baltalamaktır" denildi.
Polonya'da temaslarda bu-
lunan Japonya Başbakanı
Juıüçiro Koizumi vePolon-
ya Dışişleri Bakanhğı ile Al-
manya Dışişleri Bakanlığı
saldınyı kınadılar.
GüTden Annan'a mesaj
Dışişleri Bakanlığı tara-
fından yapılan açıklamada,
saldınnın açık bir terör ey-
lemi olduğu belirtilerek, Irak
ve bölgenin istikrara kavuş-
mamasını kendilerine amaç
edinmiş olanlann, bu kez de
BM nezdinde bütün ulusla-
rarası toplumu doğrudan kar-
şılanna aldığı ifade edildi.
Aynca Dışişleri Bakanı Ab-
duOahGül'ün hükümet adı-
na Annan'a yazılı bir mesaj
gönderdiği de bildirildi.
De Mello öldü
Hep
cephede
çalıştı
Saldında ölen BM'nin
Özel Temsilcisi Sergio
Vîeira De MeDo, örgütün
"zor görevlerin adamı"
olarak bilinen ve cephede
çalışan bir elemanıydı.
Brezilyalı diplomat daha
önce Kosova, Doğu
Timor ve Ruanda'da
bulunmuştu. Birleşmiş
Millletler Genel Sekreteri
Kofî Annan, De Mello'yu
(55) temmuzda, 6 ayfık
bir süre için Irak özel
temsilciliği görevine
atamışh. Mello'nun bu
görevi sona erince, BM
insan haklan yüksek
komiserliği görevine geri
dönmesi beklenıyordu. ,
BreZ
üyayasiianetti~ Dindar Yahudileri taşıyan otobüste meydana gelen patlamada 20 kışı öldü
Patlama Bağdafta, savaşın ilk günündeki gibi bir ctki yararn. (AP)
EN KALABALIK
SAATTJ
Olay anında BM binasında
bulanan bir çalışan,
patlamanın karargâhın en
kalabalık olduğu saatte
gerçekleştiğini söylüyor.
Fuad VTctor, "tçerde çok
sayıda kişi vardı, çünkü daha
kimse eve gitmemişti"
diyordu. Patlama anında
kafeteryada oturan bir başka
BM çalışanı Alke Yakub,
"Her şey başımıza düştü.
Arkadaşlanmı
bulamıyorum. Çok
endişeliyim" sözleriyle
anlattı yaşananlan. Yine
BM'de çalışan Fayez Sarhan,
san renkli kamyonetin
binaya çarpışını gördüğünü
söylüyor. BM sözcüsü
Saİim Lone, patlama
anında bılgisayannın
başındaydı. Lone patlama
anını şöyle anlatıyor:
"Büvük bir patlama oldu.
Bilgisayann başındaydım.
Cam patladı, çaü aşağı indi.
Koridora koştum. Herkes
yaralanmışn, çok körü
yaralanmışü, yüzlerinde
kan vardı."
De Mello'nun Lübnanlı
danışmanı Gassan
Selami, teması
kaybetmeden önce
yaptığı açıklamada De
Mello'nun bacaklannın
üstünde demir bir kiriş
bulunduğunu ve hareket
edemediğini söylediğini
belirterek şunlan
söylemişti: "İlkbaşta
onu pencereden gördüm
ve bana gülümsedi.
Defalarca telefonla
konuştuk, ancakbir
saattir telefona cevap
vermiyor." Brezilya
Devlet Başkanı Luiz
Inacio Lula da Sflva,
vatandaşı De Mello için
3 gün yas ilan etti. New
York'taki BM
merkezinde de BM
bayrağı yanya
indirilirken, bina
dışındaki direklerde asılı
bulunan 191 ülkenin
bayraklan da saygı
gösterisi olarak
toplatıldı.
Intihar saldırısı Kudüs^ü kana buladı
Dış Haberler Servisi - Bağdafta BM
merkezine düzenlenen bombalı saldı-
nnın ardından dün gece Kudüs'te bir
otobüse düzenlenen intihar saldın-
suıda. aralannda çok sayıda çocuğun
da bulunduğu en az 20 kişi öldü, ba-
zılannın durumu ağır olmak üzere
100'den fazla kişi yaralandı.
Bağdat'taki ve Kudüs'teki intihar
saldınlannın El Kaide'nin "yeni sal-
dınlaryolda" mesajının ardından gel-
mesi dikkat çekti. Israil, saldınnın ar-
dından Filistinli yetkililerle sürdürü-
len güvenlik görüşmelerini dondurdu.
tsrail, Kudüs'te yerel saatle 21.00'de
meydana gelen saldınmn bir intihar
komandosu tarafindan düzenlendiğini
belirtti. Saldınyı, Israil askerlerince
geçen haflta öldürülen üst düzey bir
yetkilisinin intikamını alacağını açık-
layan tslami Cihad üstlendi. Önce sal-
dınyla ilgisi olmadığını duyuran Ha-
mas da daha sonra saldınyı üstlendi.
Saldınnın, Ağlama Duvan'ndan dö-
nen Yahudileri taşıyan jki otobüsten
• Bağdat'ta BM merkezindeki patlamanın ardından Kudüs'te
düzenlenen intihar saldınsında ölenler arasında çok sayıda
çocuk da var. 100den fazla kişinin yaralandığı saldınnın
sorumluluğunu Islami Cihad üstlendi.
birinde gerçekleştigi bildirildi. Polis, in- düs'ün ışlek caddelerinden geçerken
meydana geldiğinı söylediler. Patla-
mada bir otobüsün tamamen harap ol-
duğu, diğerinin ise camlannın kınldı-
tiharkomandosunun dindar Yahudi kı-
lığuıa girmiş olabileceğini düşnüyor.
Görgü tanıkları, patlamanın otobüs Ku-
tVurtarma
görevHleri, şoke
olmuş çocukian
olayyerindeB
uzaklaşrırdıfar.
ğı belirtildi. Yüzleri kan içinde ağla-
şan çocuklar dahil saldınnın şoke et-
tiği yolcular sağlık göre\Iileri tarafin-
dan ambulanslarla olay yerinden uzak-
Iaştınidı.
Güvenlik görüşmeleri donduruidu
Israilli bir hükümet yetkilisi, sal-
dından sonra, Israil güvenlik güçle-
rinin Batı Şeria kentlerinden çekihne-
si konulannın da ele ahndığı güven-
lik görüşmelerinin dondurulduğunu
belirtti. Saldınnın. ABD'nindestek-
lediği ve tökezleyen "yol haritası"
sürecini tamamen sona erdirmesin-
den endişe ediliyor.
Filistinli milletvekili Saib Erakat
bombalı saldınyı kınadı. Hamas'ın
lideri Abdulaziz Rantisi, önce ateş-
kese bağlı olduklannı belirtti. Ancak
örgüt daha sonra saldınyı üstlendi ve
eylemin Batı Şeria'nın El Halil ken-
tinden 25 yaşındaki Raid Abdülhamid
Mesk ısımli bir öğretmen olduğunu
açıkladı. «
AÇIKÇA
ŞÜKRÜ StNA GUREL
'Değişen' faşîzmin
Yükselişi
AKP ikinci yıldönümunü kutlarken, biryandan "de-
ğişim" mesajlan veri\or, öte yandan da dış bağ-
lantılannı sağlamlaştırnak uğruna, ulusal kaygılar-
la hareket edenleri de yıne dışanya, "nasyonal sos-
yalizm tehlikesi var" diye "jurnalleme"ye yelteni-
yor. AKP'nin "demokratikleşme", "AB ile bütün-
leşme" diye hazırladığı "paket"lere sarmaladığı
asıl niyetlerine aldırmayan, tam tersine bunları des-
teklemek için bin dereden su getiren Yeni Tanzi-
matçı -ama aslında düpedüz çıkarcı- "medya", bu
iktidarın "sponsorluğu"nu yapıyor.
Beklenen şu: AKP iktidan kamusal olan ne
varsa hepsini haraç-mezat satarken, laik de-
mokratik Cumhuriyetin temellerini dinamrtler-
ken, ulus devletimizi ortadan kaldınr ve bir ulu-
su, cemaatJerden, tarikatlardan kurulu bir in-
san topluluğuna dönüştürürken, Türk halkı ya-
pılanlan "demokratikleşme" olarak algılasın. Bu
"Cumhuriyeti tasfiye" sürecine karşı duranlar
da, 1930'lann Almanya'sına egemen olan ve
dünya üstünlüğü peşinde, ülkesini ateşe atan
Hitlerfaşizminin partisinin adıyla iç ve dış çağ-
nşımlaryaratsın. Böylece, aslında yeni faşizm,
demokrat, buna karşı duranlar ise demokrasi
karşrtı gibi görünsün
Şu 'Nasyonal Sosyalizm' Konusu
Hitler'in partisinin adı, "Nasyonal Sosyalist Al-
man Işçi Partisi" idi. Ne sosyalizmle, ne de AJ-
man işçi sınıfı ile bir ilgisi vardı. "Nasyonal"liği-
ne gelince: Hitler ve yandaşlannın ideolojisinin te-
melinde Alman ırkının üstünlüğü inancı vardı.
Bunun için, azınlıklar, Aimanya'daki bütün sorun-
ların kaynağı olarak hedef alınıyor, Doğu Avrupa ve
Sovyet topraklan da "aryan" Alman ırkının hizmet-
kârı olabilecek "aşağılık ırk" Slavlann elinden alı-
nıp, Almanlar doğal "Yaşam Alanı"na kavuşturul-
sun diye dış politika yürütülüyordu. Başka serma-
ye gruplannı -özellikle azınlıklan- tasfiye ede-
rek kendi tekelini kurma peşindeki büyük Al-
man sermayesi de NAZİ Partisinin baş destek-
çisi durumuna seve seve soyunuyordu.
Işte "Alman usulü" faşizm buydu...
Çoğu zaman düşünüldüğü gibi Hitler ve parti-
si, iktidan zorla ele geçirmedi iktidara giden
yolda "zorlayarak", çoğu kez şiddet kullanarak,
her türlü fırsattan yararlanarak ilerledi, ama so-
nunda seçim kazanarak iktidara geldi. Alman
Meclisi'ndeki sayısal üstünlüğünü kullanarak ön-
ce muhalefeti, sonra Cumhurbaşkanını, sonra
da Meclis dışındaki muhalefeti, sendikalan, krt-
le örgütlerini susturdu. Kısa süre içinde, "de-
mokratık"yoüardan, anayasa değişmiş, Meclis
Hitler'in parmağını oynatmasıyla yasa çıkanr ha-
le gelmiş, üniversitelerdeki tasfiye ve kadrolaş-
ma tamamlanmış ve Aimanya'daki bütün sivil
toplum örgütleri -kanarya sevenler derneğin-
den sendikalara; gençlik örgütlerinden serma-
ye örgütlerine kadar hepsi- NAZİ Partisinin
yan örgütlerine dönüştürülmüşlerdi.
Yenilenen faşizm
Eğer uluslararası alanda, hukuk tanımadan, ulus-
lararası örgütlere önem vermeden, "Ben yapıyo-
rum, siz de beğeneceksiniz" diyerek "dünya üs-
tünlüğü" sağlamaya kalkışan bir güç, üstelik bu-
nu "demokrasi" için yaptığını söylüyorsa... Içerde
bir iktidar, "sayısal çoğunluk bende" diyerek, bir
toplumsal uzlaşma aramadan anayasayı değişti-
rebiliyor, sürece adeta tek başına direnen saygın
ve haklı Cumhurbaşkanı'nı nasıl etkisiz kılacağının
planlannı yapıyor, bütün sivil toplum örgütleri ikti-
dar partisinin peşine takılmak için seferber oluyor,
üniversitelerde tasfiye ve kadrolaşma gerçekleşti-
rilsin diye zorlamalara girişiliyor ve bütün bunlara
tekelci sermaye ile uzantısı "medya " alkış tutuyor-
sa, faşizm kendisini çağa uydurmuş demektir.
Artık oyun o kadar açık oynanıyor ki, AKP ikti-
dan Cumhurbaşkanı'nı hedef alırken, ülkede ilgi-
lendiği ne varsa hepsine sahip olmak isteyen ya-
n-medya, yarı-sermaye grubu birtakım çevreler,
AKP iktidannın "neo-faşist" doğrultudaki çabala-
nnı destekleyip, ulusal olan kim varsa hedef hali-
ne getiriyor.
Işte bunun için, şu "nasyonal sosyalizm" sözü,
bizdeki kırpık bıyıklı ağızlara da pek yakışıyor...
ABD ÎLE BM TARTIŞIYOR
Güvenlikten kim
sorumlu?..
NEWYORK(AA)-
BM Irak Özel
Temsilcisi Sergio
Vieira De Mello'nun
da aralannda
bulunduğu 20 kişinin
hayatına mal olan
Bağdat'taki
saldından sonra
Birleşmiş Milletler
ile ABD makamlan
arasında "güvenlikten
kim sorumlu"
tartışması başladı.
BM Sözcüsü Fred
Eckhard, "Irak'ta
güvenlikten kesin
olarak işgal gücünün
sorumlu olduğunu"
belirtirken. Amerikalı
yetkililer,
"Bağdat'taki BM
merkezinin
korunması
konusunda
kendilerine BM'den
açık bir talep
gehnediğuıi'' öne
sürdüler.
Amerikan
televizyonianna
açıklamada bulunan
Amerikan kaynaklan,
. "tşgal gücünün asayiş
ve güvenlikten genel
olarak sorumlu
olduğunu, BM'den
talep gelmedigi için de
özel bir tedbire
baş>ıırulmadıgının
ifade ettiler.
Bu arada Bağdat'taki
BM merkezinin
bulunduğu Kanal
Oteli'nin sadece ön
tarafında güvenlik
önlemi bulunduğu,
giriş-çıkış
kontroilerinin bu
kesimde yapıldığı,
oysa De Mello'nun
yaşamma mal olan
saldınnın, özel
temsilcinin ofisinin
de bulunduğu binanın
arka bölümüne
yönelik olarak
düzenlendiği
kaydedildı.
Saldınnın, son
yıllarda BM'yi hedef
alan en kanlı saldın
olduğu bildirildi. BM
yetkilileri, üst düzeyli
bir BM yetkilisinin en
son 1940'larda
öldürüldüğünü
söyledile*. «