Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
19AĞUSTOS2003SAU CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER dishabfo cumhuriyet.com.tr 11
İngiliz askerleri
bebeği kuıtardı
• Dış Haberler Servisi -
İngiliz askerlen, Irak'ta
bir cephane kutusunda
bulduklan yenı doğmuş
bir bebeğüı hayatııu
kurtardılar. Yetkililer, iki
askerin, kız olduğu
belirtilen bebeği Basra'da
bir evi ararken
bulduklannı söyledi.
Savoınma Bakanı, iki
günlük olduğu söylenen
bebeğin ölmek üzereyken
bulunduğunu ancak er
Damien Kenny ile
Jonathan Hunt'un bebeği
kurtardüdannı belirtti.
Askerlerin bebeği el
bombalannın arasında bır
battaniyeye sanlmış
olarak bulduklan ve nefes
almakta güçlük çeken
bebeğe yapay solunum
yaparak bebeğin yeniden
nefes almasını
sağladıklan ifade edildi.
Bebeğin annesi, çocugun,
babası tarafindan cephane
kutusuna koyulduğunu
söyledi. Evde yapılan
aramada çeşıtlı silahlar
bulunurken bebeğin
babası da tutuklandı.
IMay ye Kusay
için intikam'
• DUBAİ (AA) - Arap
televizyonu El Arabiye,
devrik Irak rejıminin iki
numarah adamı Izzet
İbrahim'e ait olduğu
ileri sürülen bir mektup
yayımladı. Merkezi
Dubai'de bulunan
televizyonun
yayımladığı, 30
Temmuz'da el yazısıyla
yazılan mektupta, eski
Irak Devrim Komuta
Konseyi Başkan
Yardımcısı Ibrahim,
Saddam Hüseyin'in
öldürülen oğullan Uday
ile Kusay'ın intikamının
alınacağı ifade ediliyor.
Kaddafi AB'nin
kapısını çalıyor
• BRÜKSEL(AA)-
Libya lideri Albay
Muammer Kaddafi,
Lockerbie kurbanlannın
yakınlarına tazmınat
ödemeyi kabul etmesinin
ardından, Avrupa ile
ilişkileri normalleştirmek
istediğini belirtti. AB
sözcüsü Mıchael Mann,
Kaddafi'nin, öncekı gece
AB Komisyonu Başkanı
Romano Prodi'yi
arayarak Lockerbie
kurbanlannın ailelerine
2.7 milyar dolar
ödenmesiyle ilgili
görüşmelerdeki
gelişmeler hakkında bilgi
verdiğıni söyledi. Mann,
Kaddafi'nin "ıstırap
veren bir sayfayı
kapatarak Libya'nın
uluslararası toplumdaki
yerini yeniden kazanma
arzusunu" dile getirdiğini
belirtti.
'Bin Ladin'le
Molla Ömep iyi'
• DUBAİ (AA)-El
Kaide'nin bir sözcüsü,
örgüt lideri Usame Bin
Ladin ile Taleban lideri
Molla Ömer'in iyi
olduğunu söyledi. El
Kaide'nin
Afganistan"daki sözcüsü
Abdurrahman El Naci,
merkezi Dubai'de
bulunan El Arabiye
televizyonunda
yayımlanan ses bandında,
"Bin Ladin ve Molla
Ömer iyiler" diyerek tüm
Müslümanlara İrak'taki
Amerikan askerlenne
karşı savaşması
çağnsında bulundu. El
Naci, lOAğustos'ta
kaydedildiği belirtilen ses
bandında Amerikaiılann,
Irak'ta kendi taraflannda
olmalan içın tüm dünyaya
yalvardığını da öne sürdü.
Irak'ta art arda gelen sabotajlann ve eylemlerin arkasında aşiretlerden köktendincilere kadar pek çok grup var
îşgalciyeherkoldansaldınDış Haberler Senisi - Irak'ta Kerkük-
Yumurtahk petrol boru hattı ile Bağ-
dat'ın ana su borulanna düzenlenen sa-
botajlar ve bir cezaevıni hedef alan sal-
dın, işgal yönetimine yönelik eylemlerin
yeni bir döneme girmiş olabileceği şek-
linde yorumlanıyor.
New York Times gazetesi, saldınlann
"sKil hedeflere yönelmesrnin, Irakı is-
tikrarsıziaştırmaya yönelik yeni bir "tak-
tik" olarak değerlendirilebileceğini yaz-
dı. Nedenleri ve kim tarafindan gerçek-
leştirildikleri bılınmese de. boru hatlan-
na yönelik sabotajlar ve cezaevi saldın-
Aşiretler, Saddam Hüseyin dönemindeki ayncalıklannı istiyor. Savaşta yakınlannı yitiren bazı
aşiretler ise intikam peşinde. Eski istihbarat ve güvenlik birimlerınde çalışan şimdiyse gizli
gruplara dağılan 30-50 bin kişi ile köktendinciler de saldınlarda etkin olan diğer gruplar.
sı gibi eylemler sonuç olarak ülkenin is-
tikrara kavuşmasını önlüyor.
Cezaevi saldmsının ardından hastane-
deki yaralı mahkûmlan ziyaret eden ge-
çicı Hükümet Konseyi üyesı Samir Şakir
Mahmud Sumeydi. "Buradan çıkarabü-
diğim tek sonuç, yollannı kaybettikkridir.
Saldırganlann bir stratejisi yok. Sadece
kargaşa yaratmak istiyorlar" dıyor. Bağ-
dat Beledıye Başkanı Yardımcısı Faris
Abdülrezak El Asam patlayan su borula-
nnın tamin ıçın çalışmalann sürdüğünü.
onanmın zaman alacağını açıkladı.
Petrol için muhafız gücü
Bağdat'ta bulunan işgal yönetimi yet-
kilileri, geçen günlerde bir özel şirketle
6 bin 500 kişilik muhafız gücünün pet-
rol bölgelerini koruması için anlaşma
yaptıklannı açıkladılar.
Bazı kaynaklara göre, petrol boru hat-
lannın gü\ enliği sorununun çözümü, aşi-
retlerden geçiyor. Kerkük yakınlanndaki
kntık petrol sahasında 300 bin kişilik bir
aşiretin liden Şeyh Hatenı ElAssi ElUbey-
di ile görüşen AFP muhabirinin izlenim-
leri, bu görüşleri destekler nitelikte.
Muhabir, hafta sonu Kerkük- Yumurta-
lık boru hattına düzenlenen saldınnın bu
ELEKTRJK YOK. UYKU YOK
Elektrik, Irak halkını
uykusuz bırakan bir sorun.
50 derecede seyreden ağustos
sıcaklannda klimalar ve
vantilatörler çalışmıyor.
Savaştan önce de elektrik
üretimi, ihtiyacın altındaydı.
Saddam Hüseyin
yönetimi, sadece başkent
Bağdat'ta gerekli enerjiyi
sağlıyordu. Elektrik
sorununun, kablolardaki
bakır tellerin sistemli bir
şekilde çalınması
nedeniyle yaşandığı, hatta
ülke dışına kaçınlan bu
bakınn dünyadaki bakır
fiyatlannı etkilediği
belirtiliyor. Geçici Hükümet
Konseyi, yeniden
yapılandırma için aynlan 680
milyon dolarlık bütçenin 229
milyon dolannın elektrik
sisteminin yenilenmesi için
kuilanıiacağını açıkladı.
Iraldımn canına tak eden sorunlar
1VA ilyonlarca Iraklı, yaşamınj sürdürebilmek için büyük zorluklar
çekiyor. Yakıt, elektrik ve su gibi yaşamsal ihtiyaçlannı karşılayamıyorlar.
Bu sorunlar ülke genelinde protestolann artmasına neden oluyor, yaz
sıcağına kanşan öfkeli sesler giderek yükseliyor. işgal yönetimi ve geçici
Hükümet Konseyi, ülke ekonomisinin yoluna koyulması için yürüttükleri
faaliyetleri halka anlatmayı beceremediklerini kabul ediyorlar.
X/ünya Bankası ve Birleşmiş Milletler, ekim ayında yapılacak olan Irak
Konferansf na sunulmak üzere bir "ihtiyaç Kstesi" hazırlıyorlar. The
Guardian gazetesi, irak'taki mevcut sorunlann ele alındığı geniş bir
derlemeye yer verdi. 16 Ağustos tarihli derlemede, bazı İngiliz
uzmanlann, Irak'taki yeniden inşa sürecinin Kosova ve Afganistan'dan
daha kısa sürebileceğine inandıklan belirtiliyor.
VARLIK İÇİNDE YOKLUK
Irak bir petrol ülkesi olmasına karşın ülkede
petrol kıtlığı yaşanıyor. Geçen hafta sonu
Basra'da petrol sıkıntısı kent halkının
ayaklanmasına neden oldu. Benzin, dizel ve
LPG gibi işlenmiş petrol ürünleri ithal
ediliyor. İşgal yönetimi yetkilileri, üretimin
arttığım ve günde 1 milyon varilin üzerinde
petrol çıkanldığını açıklarken petrol boru
hatlanna yönelik sabotajlar. petrol
sevkıyatının durmasına neden oluyor. Son
olarak geçen cuma Kerkük-Yumurtahk
hattında ortaya çıkan yangın nedeniyle kuzey
petrollerinin sevkıyatı durmuştu. PetroJ
sektöründe yaşanan yolsuzluklar ile boru
hatlan ve rafinerilerden yapılan petrol
hırsızlığı da büyük kayıplara yol açıyor.
SUÇ ALDI BAŞINI CİTTİ
Iraklıların belki en büyük derdi güvenlik.
Saddam Hüseyin"ın de\Tİlmesinin arduıdan
polis devletinin demir yumruğu ortadan kalktı
ancak bu kez insanlar kendilerini beklenmedik
bir suç dalgasının ortasında buldular. Cinayetler,
soygunlar, tecavüz ve araba kaçırma gibi suçlar
sıradan hale geldi. Yetkililer suç oranındaki arhş
için, insanlann yağmanın tadını alması, Saddam
yönetiminin ortadan kalkmasının yarattığı
boşluk ve de\ıik yönetimin geçen ekimde çok
sayıda suçluyu serbest bırakmış olması gibi
gerekçeler sıralıyor.
300 bin kişi susuz haldı
Ülkenin çoğu çöl olmasına karşın Irak'ta eksikliği hissedilmeyen tek
şey su olarak görülüyordu. Dicle ve Fırat nehirleri ülkenin tümünde
ihtiyaç duyulan suyu sağlıyordu. Ancak su dağıtımı elektriğe bağlı
olduğundan elektriğin bulunmadığı bölgeler artık su alamaz oldular.
Son olarak Bağdat'ta su borulannı hedef alan saldınlann ardından ise
su sorunu daha farklı bir boyut aldı. Kentte sel baskınlan olurken 300
bin kadar Bağdath, 50 derece sıcaklıkta ikinci susuz gününü geçirdi.
Kanalizasyon sistemi ise ayn bir sorun. Kanalizasyonlann bütün
atıklan nehirlere akıtılıyor. Ancak savaşta zarar gören tesisatın yüzde
80'inin onanmının tamamlandığı da kaydediliyor.
HASTANELER KAPANIYOR
İrak'taki hastaneler, insanlann başına bir şey
geldiğinde gidilecek en son yer olarak
görülüyor. Çok pis ve harabe görünümlü
hastane binalan, savaşın son döneminde
yağmalanmış ve tüm sağlık ekipmanı
çalınmış durumda. Elektrik kesintisi, bırçok
aİanda olduğu gıbı hastaneler için de ciddi bir
sorun oluşturuyor. Enerji yetersizliği,
hastanelerin kapanmasına neden oluyor.
Yetkililer, Irak'ın diğer Ortadoğu
ülkelerindeki sağlık hizmetleri seviyesine
ulaşmasının beş yıl alacağını belirtiyorlar.
Irakta bulunan Kızılhaç ekipleri,
çalışanlanndan birinin temmuz ayında Hille
yoiunda öldürülmesi üzerine. ilkyardım
çalışmalanndan geri çekilmiş durumda.
YOLLAR CÜVENLİ DEĞİL
Irak'ta mal taşımacılığı, savaşta göreli olarak
daha az zarar görmüş yollar üzerinden
yapılıyor. BM. ülkenin her bölgesine yakıt ve
su tanklan göndenneyi başarsa da yollarda
genel olarak güvenlik kaygısı sürüyor.
Ümmü Kasr Limanı'nda yolcu gemilerine
yönelik gümrük hizmetlerinin başladığı
kaydedılirken Bağdat ve Basra
havaalanlannda güvenlik ihtiyaçlannın
giderilmesi için çalışmalar sürüyor. Savaşta
yıkılan bazı köprülerin yeniden inşası için de
çalışmalar devam ediyor.
bölgedeki Sünni Müslüman aşiretlerin
Saddam Hüseyin dönemindeki ayncalık-
lanna yeniden kavuşma isteğiyle ilişkili
olduğuna işaret ediyor.
Kerkük ve Baici arasındaki Irak'ın en bü-
yük petrol rafinensinin ve 8 boru hattıyla
3 enerji nakil hattının yer aldığı bölgenin
güvenliği Saddam Hüseyin döneminde El
Ubeydi aşireti tarafından sağlanıyormuş.
El Ubeydi, daha önce aşiretine bağlı 700
kişinin petrol tesislerinin güvenligini sağ-
lama işinde çalıştığını ve her birinin ayda
200 dolar aldığuıı anlatıyor.
ABD yönetimi ile 20 Temmuz'da yapı-
lan ve 3 aylık süreyi kapsayan bir
anlaşma ile aşiret yeniden güven-
lik konusunda rol üstlenmiş du-
rumda. Ancak, ABD ordusu El
Ubeydi'nınyalnızca lOOadamı-
nı işe almış ve aylık olarak da
100'erdolarveriyor. Butablonun
değişmesi gerektiğine inanan El
Ubeydi, Saddam Hüseyin döne-
minde ramazan bayramlarında
kendisine aynca 1000-2500 do-
lar verildiğini aktanyor.
'İşslz kaldılar'
600 aşiret üyesinin işsiz kaldı-
ğını sık sık yüıeleyen El Ubeydi,
boru hatlanna yönelik saldınlan
kendi aşiret üyelerinin yapmış
olabileceğini söylüyor. Ancak, bu
koşullar devam ettiği sürece, on-
lan cezalandırmayı düşünmediği-
ni de ekliyor. AFP muhabiri, El
Ubeydi'nin bugünkü sözleşme-
den memnun ohnadığını ve söz-
leşme koşullannın değişmemesi
durumda "saldınlann süreceğini
düşündüğüııü" aktanyor.
Konuyla ilgili görüşüne başvu-
rulan ABD'li Tümgeneral Ray
Odierno ise "Bonı hatlaruun
güvenliği için aşiretlerle işbiıiiği
yapıyonız, bu en etküi yol" diyor.
İrak'taki saldınlann ve işgal
güçlerine yönelen şiddetin kay-
naklanna ilişkin olarak BBC'nin
Londra'dayaşayan h"aklı sosyo-
log Faleh Cabar'a dayanarak
sunduğu değerlendirmede, önce-
likle işgale yönelik şiddetin art-
tığı vurgulanıyor.
Şiddetin birbirinden çok fark-
lı ve hatta zaman zaman birbi-
riyle çelışen odaklardan kay-
naklandığı belirtilirken eski dö-
nemde ayncalık sahibi olan aşi-
retler, şiddet olaylannda önem-
li bır figür olarak görülüyor.
Savaş sırasında ve sonrasında
yakınlannı yitiren kimi aşiretle-
rin ise intikam duygusuyla saldı-
nlaragirişebildiğiaktanlıyor. Sal-
dınlarda etkin olan bir başka
önemlı kesim, eski istihbarat ve
güvenlik birimlerinde çalışan 30-
50 bin kadar görevli. Bu kişilerin,
ordu ve içişleri bakanlığının da-
ğıtılmasının ardından yeraltına
çekilerek gizlı gruplara dağıldık-
lan kaydediliyor.
Vahabiler de var
Değerlendirmede, Vahabilerin
de bir başka etkıli grubu oluştur-
duğu belirtiliyor. Islam toprakla-
nna giren, Müslüman olmayan-
laria savaşmanın her Müslümanın
görevi olduğuna inanan kökten-
dinciler, ABD'yi baş düşman ola-
rak görüyorlar.
Arap gönüllülerin de saldın
eylemlerinde belli bir rolü oldu-
ğuna değinilen makalede, Ür-
dün, Filistin. Suriye ve Ye-
men'den gelen "Islam savaşçıla-
nnın" sayısı 6-7 bin kişi olarak
veriliyor.
Irak'ta gölgesinden bile korkar hale gelen Amerikan askerlen gazeteci Mazen Dana'yı öldürdü
Kamerayı roketatar sanıp vurdular
ÖDÜLLÜ KAMERAMAN -
Reuters ajansına çalışan ödiillü
kameraman Dana'nın son
görüntüleri "cezaevi önünde
Amerikan tankının kendisine
doğnı ilerieyişL, tanktan birkaç el
ateş açılması ve kamerasının yere
1
oldu. (Fotoğraf: Af»)
DışHaberterServisi- Pentagon.
irak'taki ABD askerlerinin. Re-
uters haber ajansı için çalışan bir
kameramanı öldürdüğünü kabul
ederken, gazetecinin kamerasının
askerler tarafindan roketatar sa-
nıldığı bildirildi. Gazetecileri
Koruma Komitesi, Filistinli ga-
zeteci MazenDana'nın (43) öl-
dürülmesiyle ilgili soruşturma
başlatılmasrnı istiyor.
Dana, Bağdat'ın batısında ABD
güçlerinin kontrolünde bulunan ve
cumartesi gecesi havan topu saldı-
rısına uğrayan Ebu Garib Cezaevi dı-
şında çekim yaparken bir Amerikan
tankındaki askerlerce vurularak öl-
dürülmüştü. Dana'yı "eniyikame-
ramanlanmızdan biri" olarak ta-
nımlayan Reuters ajansı, ödüllü ga-
• Olayı doğrulayan ABD ordusu. Amerikan askerlerinin. "RPG roketatanyla
kendilerini hedef aldığuıı düşündükleri bir kişiyi vurduğunu, ancak bu kişinin Reuters
kameramanı çıktığmı" söyledi.
zetecinin çektiği son görüntülerin,
"cezaevi önündeABD tankının ken-
disinedoğruilerleyişi,tanktan birkaç
el ateş açılması ve kamerasının yere
düşüşü" olduğunu duyurdu.
ABD ordusu, gazetecinin kame-
rasının askerler tarafindan roketa-
tar sanıldığını açıkladı. Genelkur-
may Başkanlığf ndan bir sözcü,
Amenkan askerlerinin, "RPG roke-
tatanyla kendilerini hedef akhğını
düşündükleri bir kişiyi vurduğunu,
ancak bu kişinin Reuters kamera-
manı çıknğun" söyledi. Olayla il-
gili soruşturma başlatıldığını ve
"çoküzgün" olduklannı kaydeden
sözcü Albay Guy Shields, gazeteci-
lenn Irak'taki ABD askerlerinin si-
nirli olup ohnadıklan yolundaki so-
rusuna "Evet, çünkü sürekü saloV
nya uğruyoruz" yanıtını verdı.
Cün ısığında vurdular
Dana ile birlikte çalışan gazeteci
arkadaşı Nailel Şyukhi, olaydan ön-
ce kendisinin cezae\i yakınmdaki bir
Amenkah askere, bu- yetkiliyle gö-
rüşüp görüşemeyeceklennı sorciıığu-
nu ve ret yanıtını aldığuıı anlattı.
Olayın öğleden sonra, gün ısığında
meydana geldiğine dikkati çeken
Şyukhi, "Bizi gördülerve kiın oldu-
ğumuzu, ne yapüğımızı bilrvorlar-
dı" dedi. Şyukhi, şöyle de\am etti:
-Çekinıi yaptıktan sonra aracı-
mıza döndük, tam gidecektik ki. bir
tankm başuu çektiği bir konvoy gel-
di Mazen, görüntü alnıak için araç-
tan çıkâ.Bu sırada netbir şekildegö-
rülebflrvorduk. Tankm içinden bir as-
ker bizeateş açü. Benyere\atnm, Ma-
zen'in çığhğun duydum ve göğsünü
tuttuğunu gördüra"
Dana'nın daha sonra askeri has-
taneye kaldınldığı, ancak yolda öl-
düğü açıklandı. Gazeteciler, Ebu
Garib Cezaevi'ne düzenlenen ve 6
Iraklının öldüğü, 59'unun yaralan-
dığı ha\an topu saldmsının ardından
çekim yapmak ıçın bölgeye girmış-
lerdi. Dana'nın ölümüyle Irak sava-
şınuı başladığı 20 Mart'tan bu ya-
na öldürülen gazeteci ya da yardım-
cüannın sayısı 19 'a yükseldi. Dana,
öldürülen 2. Reuters kameramanı.
Evli ve 4 çocuk babası olan Da-
na, 2001'de Gazetecilen Koruma
Komitesi tarafindan, El Halil'deki ça-
lışmalanyla Uluslararası Basın Öz-
gürlük Ödülü'ne layık görühnüştü.
Gazetecileri Koruma Komite-
si'nden yapılan açıklamada "Ma-
zen'in Bau Şeria'da, son olarak da
Irak'ta çabşma altında. gerekügin-
de riske giren karaıiı bir tanık" ol-
duğu belirtıldi \e ABD ordusun-
dan tam bir soruşturma istendi.