Catalog

4MART2003SALJ CUMHURİYET SAYFA D I S H A B E I l L E l l dishab@cumhuriyet.com.tr 11 TÜPkiye yerine Kuveyt • KUVEYT (AA) - Kuveyt, yabancı askerlerin Türkiye'de konuşlandınlması konusundaki tezkerenin TBMM'de kabul edilmemesi üzerine, Türkiye'ye gönderilecek Amerikan askerlerini kabul etmeyi planladığını bildirdi. Savunma Bakanı Şeyh Cabir el Hamid el Sabah, gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'yi kastederek "Resmi bir teklifte bulunurlarsa niyetimiz var" dedi. Kuveyt'te halen, onbinlerce Amerikan askeri bulunuyor. SPD seçimde ağır yenilgi aldı • BERIİN(AA)- Almanya'da iktidarda bulunan Sosyal DemokratParti(SPD), önceki gün Schleswig- Holstein eyaletinde yapılan yerel seçimlerde büyük bir yenilgiye uğradı. Hessen ve Aşağı Saksonya eyaletlerinde bir ay önce yapılan milletvekili seçimlerini kaybeden SPD, Schleswig-Holstein eyaletindeki yerel seçimlerde de daha önce yüzde 42.4 olan oy oranının yüzde 29.3'e düşmesini önleyemedi. Katılım oranının yüzde 62.8 ile çok düşük olduğu seçimlerde SPD, çok güçlü olduğu 11 seçim bölgesinin 7'sini CDU'ya kaptırdı. Ubya, elçisini lı • TRABLUS(AA)- Arap Birliği zirvesinde Suudi Arabistan Veliaht Prensi Abdullah'la Libya lideri Muammer Kaddafi arasında çıkan tartışma üzerine, Libya, Suudi Arabistan büyükelçisini görüşmelerde bulunmak için geri çağırmaya karar verdi. Resmi kaynaklar, ülkenin en üst yasama organı Genel Halk Kongresi'nin, Riyad büyükelçisınin görüşmelerde bulunmak üzere geri çağnlması karanna vardığını açıkladı. Kongrenin bu çerçevede aynca, iki ülke arasuıdaki ikili ilişkilerin geleceğini gözden geçireceği Libya'nın Arap Birliği'nden çekilme olasılığını inceleyeceği kaydedildi. Nijerya kana bulandı • L A G O S ( A A ) - Nijerya'da göçebelerle çiftçiler arasında yeniden başlayan çatışmalarda 100'ün üzerinde kişinin öldüğü bildirildi. Kuzeydoğu eyaleti Adamawa'nın Song bölgesinde perşembe günü başlayan çatışmalarda polisin de ağır kayıplar verdiğine dikkat çekildi. Dünyanın önemli petrol üreticilerinden biri olan Nijerya'da Müslümanlarla Hıristiyanlann yanı sıra rakip kabileler arasuıda da kanlı çatışmalann önü alınamıyor. Hamile kadm•••*•• •••••• olduruldu • GAZZE(AA)-Israü tanklannın Gazze Şeridi'nin iç kesimlerindeki Nusseyrat ve Bureij mülteci kamplanna düzenlediği operasyonlarda, hamile bir kadının da dahil olduğu 8 kişinin öldüğü bildirildi. Filistinli hastane kaynaklan, Bureij mülteci kampındaki operasyon sırasında Israü askerlerinin yıktığı bir evin altında kalan hamile kadının öldüğünü, 40 Filistinünin de yaralandığını bildirdiler. îngiliz ve Amerikan uçaklannm uçuşa yasak bölgelerdeki bombardımanı arttırdıkları belirtiliyor ABD usulü silahsızlandırmaDış Haberler Servisi - ABD ve Ingilte- re'nin hak üzerindeki "uçuşavasakbölge''de yaptığı uçuşlarda hedef yelpazesinın geniş- letildiği ve bunun ikinci Körfez Savaşı'nnı *ükknrşuiHi''nun atılması olarak değerlen- dirilebileceği belirtiliyor. ABD ve Îngiliz uçaklannın uçuşa yasak bölgedeki bom- bardrmanının yeni bir e\Teye girdiği kay- dedilirken, bu gelişme "Ban edflmemiş sa- vaş"ın yoğunlaşması olarak adlandınlıyor. ABD Savunma Bakanlığı(Pentagon) yetkilileri de, son günlerde yapılan uçuş- larda, özellikle güney Irak'taki uçuşa ya- sak bölgede saldırgan bir stratejiye geçil- diğini doğruladılar. Bağdat'ın savaşta kul- lanması olası olan silahlannın hedef alın- • Irak'm güneyinde ve kuzeyinde vurulacak hedeflerin listesinin genişletilmesi, savaşa hazırlık olarak görülüyor. Gelişme 'ikinci Körfez Savaşı'nın başladığı' yorumlanna yol açtı. maya başlandığı vurgulanırken bunlar arasında karadan karaya füze sistemleri ve fuze rampalannın da bulunduğu kay- dediliyor. Bu hedeflerin komşu ülkelere yönelik saldınlarda kullamlacak sistem- ler oluşuna dikkat çekiliyor. Bağdat, savaş durumunda El Samud füzelerini yok etmeyi durduracağı tehdi- dini savurûrken, ABD ve Ingiltere de Irak üzerindeki baskıyı, uçuşa yasak bölge üzerinden yaptıklan bombardımanı yo- ğunlaştırarak artürdı. "Üan edilmemiş savaş"ın yeni bir evreye girişi olarak de- ğerlendirilen bu durumun, Birleşmiş Mil- letler'de süren tartışmalara karşın ABD ve İngiltere'nin "askeri yöntem"i tercih edeceğini gösterdiği yorumu yapılıyor. 50 bin 124 uçuş Bağdat, ülkenin güney ve kuzeyinde ön- ceki gün 157 uçuş yapan ABD ve İngiliz uçaklanna ateş açıldığını bildirdi. Hava Sa\aınma Komutanlığı'nın sözcüsü, resmi haber ajansı INA'ya yaptığı açıklamada, ön- ceki gün Kuveyt'ten havalanan bir grup ABD ve İngiliz uçağının ülkenin güneyin- de 133, Türkiye'den havalananlann da ku- zeyde 24 uçuş yaphğını kaydetti. Sözcü, Batıh uçaklann Zikar ve Vasit illerinde si- vil yerleşim birimlerine hava saldınlan düzenlediklerini, Vasit"te iki taksinin ve bir yük kamyonunun isabet aldığrnı söyledi. Irak televizyonu da isabet alan araç- lann görüntüsünü yaytmladı. Sözcü, 17 Aralık 1998'den bu yana Irak'ın güne- yi ve kuzeyinde ABD ve îngiliz uçak- lannın yaptığı uçuş sayısının 50 bin 124'e ulaştığını söyledi. Suudi Arabistan'daki ABD Hava Kuv- vetleri püotlan, geçen perşembe günü Su- udi hava sahasma sızan bir Irak Mig-25 uçağıyla "kedi-fare oyunu" yaşandığı- nı söylediler. Amerikan F-15C uçağı pilotu Yarbay MattMoBoy, Reuters ajansına yaptığı açık- lamada, Irak Mig- 25 uçağının Suudi ha- va sahasından 15-20 mil içeriye girdiğini ve 700 feet yükseklikte Amerikan uçakla- nyla burun buruna geldiğini kaydederek, " Yapüğımız ryi bir radar kilitiemesinin ar- dından. Mig-25 manüklı biçimde geri dön- dü. Voksa iki dakika içinde havadan hava- ya füze aünak üzereydik" dedi. Suudi yetkililer ise böyle bir olaydan haberleri ohnadığmı kaydettiler. Tezkerenin kabul edilmemesinin ardından iki ülke başkentlerinde değerlendirmeler sürüyor Washiııgtoıı kolay vazgeçmeyecek • ABD'nin tezkerenin Meclis'e yeniden gönderilrnemesi durumunda bile harekâta ilişkin bazı istemlerinin olabileceği belirtiliyor. Washington'ın ilk aşamada hava sahasının açılmasını, böylece Romanya üzerinden Irak'a ulaşmayı isteyebileceği kaydediliyor. SERKAN DEMİRTAŞ, ANKARA - Türkiye ve ABD, TBMM'nin tezkereyi kabul et- memesinin ardından oluşan ye- ni durumu ve bu dönemde atı- labilecek adımları değerlendir- meyi sürdürüyorlar. Türkiye, ABD ile ikili ilişkilerinin sarsıl- mamasını beklerken ABD yöne- timi, yabancı askerlerin konuş- lanmasına olanak verecek ikin- ci tezkerenin gönderilmemesi durumunda bile bazı askeri is- temlerini oluşturmaya çalışıyor. ABD Dışişleri Bakanı Cotin Pöwefl"ın Başbakan Abdullah Gül'e telefon ederek hüküme- tin çabalannı "şükran ve tak- dirle" karşıladıklannı açıkla- masına karşın bundan sonra atılacak adımlar konusunu da gündeme getirmesi dikkat çek- ti. Kuzey Irak'taki durumla ilgi- li olarak karşılıklı görüş alışve- rişinin süreceğini ve ekonomik işbirliginin devam edeceğini vur- gulayan Powell, olası operasyon konusunda Türkiye ile bağlan koparmadıklan mesajını verdi. Başbakan Gül, PoweH'uı bu sözlerine "Türk-ABD ilişkileri bizim için de önemli bir öncelik. Tezkere, TBMM'nin almış oldu- ğu bir karar. Tezkereyle ügiB ge- tişmeleri hükümet içinde değer- /Luveytte hazırhkİannı sürdiiren ABD askerlerinin kulağı . Washington'dan £ gelecek savaş kararında. (Fotograf: AP) Beyaz Saray Sözcüsü: Türkiye en iyi seçenek VVASHINGTON (AA) - Beyaz Saray Sözcüsü Ari Fleischer, olası Irak operasyonunda Türkiye'nin en iyi seçenek olduğunu belirtti. Amerikan askerlerinin Türkiye'de konuşlandınlmasını öngören tezkerenin TBMM'de kabul edilmemesine ilişkin değerlendirmesi istenen Fleischer, "Türkiye seçeneklerini gözden geçiriyor. Biz de seçeneklerimizi gözden geçiriyoruz" dedi. Ari Fleischer, Türkiye'nin karan yeniden ele alabileceğini ima ederken, "Kesin sonucun ne olacağı beili değil. Ancak kesin olan şu ki, ABD Başkanı George Bush, Saddam Hüseyin'i silahsızlandırma amacını sürdürecek. Askeri operasyon gerekirse, bunda da başanya ulaşılacak" diye konuştu. Beyaz Saray Sözcüsü, Irak'a askeri operasyon durumunda Türkiye'nin en iyi seçenek olduğunu vurgularken, "Tabii başka seçenekler de var" dedi. lendiriyoruz'' diyerek çok ya- kın bir zamanda yeni bir tezke- renın hazırlanmayacağı mesajı- nı verdi. Görûşûlecek konular iki ülke arasında bundan son- raki görüşmelerin aşağıdaki baş- lıklan kapsaması öngörülüyor: • ABD'nin ilk önceliği tezke- renin aynı içerikle bir kez daha TBMM'ye gönderilmesi. Was- hington'da yapılan değerlendir- melerde, Türk hükümetinin iç ve dış politik gelişmelere baka- rak konuyu yeniden parlamento- ya getirmesinin beklenmesi ter- cihi öne çıkıyor. • Tezkerenin yeniden Mec- lis'e getirilmemesi durumunda ABD, bazı askeri istemlerini Türkiye'den karşılayabihnenin yollannı arayabilir. Bunlardan en önemlisi, başta Incirlik ol- mak üzere Türk üslerinin kulla- nılması. Incirlik dışındaki üsle- rin kullanılabihnesi için yeni bir yetki tezkeresi gerektiği, tncir- lik'in ise Kuzeyden Keşif Hare- kâtı kapsamında kullanılabilece- ği belirtiliyor. • Bir başka askeri istemin, Türk hava sahasının açılması ol- duğu kaydediliyor. ABD'nin Ro- manya'ya (Köstence) konuşlan- drrmış olduğu özel hava indirme birliklerinin kullammı açısından Türk hava sahasının açılması önem kazanıyor. • Türkiye. üslerin moderni- zasyonuna devam edip etmeme karannın ABD'ye ait olduğunu belirtiyor. ABD'nin henüz bu yönde bir karan olmadığı kayde- diliyor. • tki ülkenin üzerinde aynn- tılı olarak görüşecekleri bir baş- ka konu da Kuzey Irak'taki ge- lişmeler. Kuzey Irak'la ilgili hiç- bir tarafin zaranna bir gelişme ol- maması için görüşmelerin sürdü- rülmesi bekleniyor. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın Cezayir zryareti, 1%2'den beri bu ülkeye Fransa'dan yapılan ilk en üst düzey resmi ziyaret (Fotograf: AP) 'Silah denetçileriyle daha fazla işbirliği yapm' Chirac Irak'ı da uyardı Dış Haberier Servisi - Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Cezayir'i ziyaretinde yaptığı açıklamada, Irak'ın Birleşmiş Milletler silah denetçileriyle daha fazla işbirliği yapması gerektiğini söyledi. Savaşa karşı olduğunu bir kez daha dile getiren Chirac, "Irakdaha fazlasuu yapmah. daha fazla işbirliği sergüemelT dedi.Chirac 3 günlük Cezayir ziyareti srrasında Cezayir Parlamentosu'na seslendi. 'Baskıyı sürdürmeu'yiz' Fransa Cumhurbaşkanı, "Irak'a baskıyı sürdürmelrviz. Böylece hep birlikte. banşçı bir yoDa beüriediğimiz hedefe ulaşabinriz: KirJe imha silahlannın yok edümesi" diye konuştu. Chirac 'ın, Fransa'nın eski sömürgesi Cezayir'e düzenlediği ziyaret, iki ülke ilişkileri açısından da önem taşıyor. Chirac'ın ziyaretiyle, Cezayir'in 1962'de bağımsızlığını kazanmasmdan sonra ilk defa bir Fransız devlet başkanı bu ülkeye resmi ziyaret düzenlemiş oluyor. RAK DÜN 9 FÜZEYÎ DAHA İMHA ETTİ Şarbon raporu yolda • Bağdat yönetimi, VX sinir gazı ve şarbon mikrobu stoklanyla ilgili bilgileri bu hafta içinde BM'ye sunacak Dış Haberier Servisi - Irak'ın, Birleş- miş Milletler silah denetçilerine bir haf- ta içinde VX sinir gazı ve şarbonla il- gili detaylı bir rapor sunacağı bildirilir- ken Bağdat. dün yaklaşık 9 füzeyi da- ha imha etti. Irak'taki BM denetçilerinin sözcüsü Hiro Uekt Irak' m şar- bon mikrobu ve VX gazı stok- lanyla ilgili bilgileri BM'ye su- nacağını açıkladı. Ueki'ye gö- re "Iraklı yetkililer, bir hafta içindedetavt bir raporsunacak- lar." Bağdat yönetiminden yet- kililer, önceki akşam BM uz- manlanyla, Irak'ın 1991 'de im- ha ettiğini açıkladığı kimyasal ve biyolojik silahlar konusun- da bir toplantı yapmışlardı. Ue- ki, toplantıda, Iraklılann, Tem- muz 1991'de imha ettiklerini açıkladıklan şarbon mikrobu ve VX sinir gazının miktan- nın, BM'yle birlikte hesaplan- ması yönündeki önerisinin ele alındığını kaydetmişti. Enformasyon Bakanlığı yet- kilisi Uda\- El Tai, dün 7 ile 9 arasında El Samud füzesinin daha yok edildiğini söyledi. El Samud füzelerinin menzili, BM'ninbelirlediği 150 kilometre sım- nnı aştığı için Irak'tan bu fuzeleri, 1 Mart'tan itibaren yok etmesi istenmiş- ti. Cumartesi günü başlayan imha işle- minde. Irakınelindeki lOOkadarfüze- den bugüne kadar 10'u yok edildi. BUSH-SADDAM EL ELE - Almanya'nm Düsseldorf kentinde düzenlenen bir karnavalda aynı yatağa girmiş bicimde poz veren Bush ve Saddam kuklalan ilgi çekti. (Fotograf: REUTERS) BD1İLERDENDESTEK Meclis'e kutlama mesajları • ABD gazetelerinde Pentagon'un savaş planlannı değiştirebileceği, 'müttefik' Türkiye'deki oylamanın sonucunun yönetimi şoke ettiği yorumu hâkim. New York Post gazetesi ise "Irak'ta demokrasi istediğini söyleyen Bush, Türkiye'deki demokrasiye saygı duymahdır" dedi. Dış Haberier Servisi - TBMM'nin, hükümet tezkeresini kabul etmemesinin tüm dünyada yankılan sürüyor. Amerikan gazeteleri ve televizyonlannda Türkiye ile ilgili tartışmalara geniş yer aynlırken bazı ABD vatandaşlan, TBMM'ye kutlama mesajlan gönderdi. Türklerin daha fazla yardım alabihne amacının, u at pazarhgı*' olarak nitelendirihnesini eleştiren New York Post gazetesi, olaya bir de Ankara açısmdan bakılmasını tavsiye ederek şunlan yazdı: "Bush yönetimi, Körfez savaşı için Türkrye'deki üsleri kuDanma izni istedi Başbakan bu talebe "evet" dediği zaman Dışişleri ve Savunma bakanlanyla Genelkurmay Başkanı istifa ettiler. ABD'nin teşvikhle Saddam Hüseyın'e karşı ayaklanıp daha sonra ihanete uğrayan 500 bin Kürt, Türk sınınna hücum etti. Savaş, Türkiye'nin yılhk 10 nülyar dolar gelir sağla> an turizm endüstrisini tahrip ederken, 1990'da yüzde 9.5 büyüyen Türk ekonomisinin hızı da 1991'de eksiye düştü. Ambargo yüzünden Türkiye. Irak'la olan tkaretinden oldu. Türkiye uğradığı zarara karşıhk ABD'den 650 milyon dolar istedi, ancak sadece 200 niihon dolar verflmesi karariaşbnldL Maü konularda yazıh güvence isteyen Ankara, bundan dolavi avıplanabiür mi?" Gazete, "Irak'ta demokrasi istediğini söyleyen Bush'un, Türkrye'deki demokrasiye saygı duyması gerektigirii'' vurguladı. Vvashıngton Post gazetesiyse, askeri planlamacılann alternatif bir plana geçmeye hazrrlandığmı, ancak Bush yönetiminin, Türkiye'nin izin verecegini umduğunu belirtti. Kuzey Irak'a asker göndermeyi içeren diğer seçeneklerin, ABD'nin kayıplannı arttrrabileceğini kaydeden gazete, bazı ABD'li yetkililerin ikinci bir oylamayı beklediklerini yazdı. Bir savunma yetkilisinin diğer seçenekler konusundaki çalışmalann başladığını söylediğine de dikkat çeken gazete, bazı senatörlerin ise karamsar olduklarmı ifade etti. ABD'Herden TBMM'ye kutlama Tezkerenin kabul edilmemesinin ardından, bazı ABD vatandaşlan TBMM'nin tavrını destekleyen mesajlar gönderdi. Missouri'den Kevin Chestnut'm gönderdiği, "Türk halkına açık mektup" başlıklı elektronik postada, "Başkan Bush'un yaratmaya kararh olduğu savaş için askerleria üslenmesi reddedildiği ve hükümetime direnildiği için teşekkürier" denildi. Sebastopol CA'dan bir başka ABD'li ise "Türk parlamentosuna, cesareti için minnetimi sunmak isterim" dedi.