Catalog

20 ŞUBAT 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Gazete ve TV'lerdeki haberler, gelecek kaygısı, anne-babayı kaybetme, yalruz kalma korkusuna yol açabiliyor Asü savaş çocuğun içinde TURtZMClLER: Saldmnm uzaması yıkım olur • Turizm sezonunu umutla bekleyen turizmciler, Amerika'nm Irak'a saldınsı halinde savaşın en kısa zamanda bitmesini diliyor. ÖZCANÖZGÜR MUĞLA - Katıldıklan tüm yurtdışı fuarlardan umutla dönen tunzmciler, olası Irak savaşı nedeniyle şu ana dek herhangi bir rezervasyon iptali olmadığını açıkladılar. Turizmciler, "Ancak olası savaşm nisan ayına kadar somıclanmaması hatinde ülkemizi turizmde büyük bir yıkmı bektiyor" değeriendirmesınde bulundular. Güney Ege turizrrunin önde gelen temsilcileri BODER, GETOB, FODER yöneticilerine göre 2003 sezonu son 10 yılın en iyi turizm sezonu olacak. Konuyla ilgili görüşlerini açıklayan sektör temsılcılennden Bodrum Oteldler Derneği (BODER) Başkanı Haifl Özyurt, Türiaye savaşa karşı ama bu hakaz savaşta yer almamamız mümkün görünmüyor. O _ nedenlebu savaş çıkarsa bir an öoce bhmesini beİdiyoruz. Türkiye'nin aküğı karar ile birtikte rezervasyonlar yavaşiadL Savaş nisan ayına kadar bitmezse mahvohınız" dedi. Marmans Güney Ege Otelciler Birliği (GETOB) Başkanı Mustafa Karacan da "Bu sezon yüzde 100 dotuiuk bektiyoruz. Âncak savaş çıkarsa ve uzarsa ne olur, tahmin etmek istemiyonun" diye konuştu. 24 SAATTE ÖLÜM Kimyasal silahlar ürkütüyor • Biyolojik silahlar, veba, çiçek, brusella gibi hastahklara yol açabiliyor. Ateş, yorgunluk, öksürükle kendini gösteriyor. İZMtR (Cumhurivet Ege Bürosu) - Olası Irak savaşıyla gündeme gelen biyolojik ve kimyasal silahlar kaygılara yol açıyor. Biyolojik silahlann kıtleleri ımha etmede etkili olduğunu belirten Acü Tıp Derneği (ATD) Başkanı Ülkümen Rodoplu, biyolojik silahlann kısa sürede çok sayıda kişınin hastaJanması şeklinde etkisini gösterdiği bildirdi. Rodoplu, silahlann insanlan etkisiz hale getirmek, bıttasel ve hayvansal besın kaynaklannı yok etmek, ekonomik önemi olan hedefleri işlemez hale getirmek, kaosa ve paniğe neden olmak amacıyla çeşitli yapılarda kullanılan kimyasal maddelerden oluştuğunu söyledi. Silahlann neden olduğu şarbonun ateş, yorgunluk, öksürük ve ciddi solunum sorunuyla kendini gösterdiğini açıklayan Rodoplu. ölümün 24 saat içinde gerçekleşeceğini kaydederek biyolojik silahlann brusella, veba, Q ateşi, tularemi, çiçek gibi hastahklara yol açacağını açıkladı. • Anne-babalara ve eğitimcilere düşen en önemli görev çocuklara tamamen gerçek bilgi vermektir. Çocuklan korumak adına yaşananlan yok saymak ve hiçbir şey yokmuş gibi davranmak yerine onlan dinlemek, duygulannı paylaşmalanna fırsat vermek gerekiyor. FİGENAT4LAY Anne-babalann ve eğıtımcılenn, ço- cuklara tamamen gerçek bılgı \ ermele- n ve olası bir felaketın önce dünyayı, ardından ülkemizi ardından da aıleyi na- sıl etkıleyebileceğı konusunda çocuğu bil- gılendırmelen. kendı kaygılannı ve ön- lemlennı anlatmalan gerekıyor. Savaş haberlennın çocuklan nasıl et- kilediğini ve anne-babalann ne yapma- sı gerektığını sorduğumuz pedagog, psı- kolojık danışman Bdgin Temur, "Çok küçük yaşlardan itibaren çocuklanmıza kavga yerine banşçı ve uyumlu çözüm- ler önerdiğiıniz halde, niçin dünyada sa- vaşın bir probiem çözme biçimi oiarak tercih edfldiğini açıkiamakanne-babalar için oldukça güç olmaktadır" dedı ve şunlan ekledı: Haberlerle yakından llgllller "Oysa şu günlerde tüm yayuı organ- larmda savaşın ne kadar yakınımızda olacağı, her gün ne kadaryaklaşnğı. han- gi silahlann kullanüacağı ve bu silahla- nn bir anda kaç insanı birden öldürüp ne kadar büyüklükte bir alanı yok ede- ceği detaylanyla anlanbvor.'" Çocuklann, yeüşkınler kadar haberler- le yakından ılgılendığını. hem nedenını anlamakta guçlük çektiğını hem de yo- Savaşı yaşayan Afganistanh çocuklar, çevrelerindeki donanunh askerlere hayretle bakıyor. (Fotoğraf: REUTERS) ğun bir güvenlik tehdidi altında çok yo- ğun kaygı, çaresizlik ve öfke gıbı duy- gular yaşadığını vurgulayan Temur şu gö- rüşlen dıle getirdı: "Anlarılan savaş senaryolan çocuklar tarafindan birçok bilgisavaroyununda iz- leyip vönlendirdikkri, birçok fîtande ta- rukhkettikleri savaşsahnelerinin gerçek- te nasıl yaşanacağma ah önemli bir ör- nek oiarak da değeıiendnüebiliyor. Bu kadar detayryla anlaülan biiyük bir etki gücüne sahip böylesi bir sıcak çaüşma. çocuklarda hem merakuyandmyor hem de özeDikle yetişkinlerden dinledikleri korku. ümitsbük, çaresizlikve kaygı içe- ren açıklamalar onlaruı da benzer dırv- gularyaşamalanna neden oiabiuyor. As- hnda çocuklann yaşadıklan duygular doğal duygular. Dünyada doğal felaket- kr gibi ,savaş gibi insan eliyle oluşruru- lan felaketlerde insanlarm güvenük duy- gusunu derinden sarsıyor." Bazen çocuklann, özellıkle okul ön- cesi yaşlarda olup biten olumsuzluklar- dan, felaketlerden kendılennı sorumlu hissedebıldiklenni ve bu durumun cıd- di suçluluk duygularuıın yaşanmasına neden olabildiğine dikkat çeken Temur, okul dönemındekı çocuklann savaşı da- ha gerçekçı algıladıklannı ve bunun da özellikle öfke ve çaresizlik duygulan- nın ortaya çıkmasrna neden olduğunu vurguladı. YAŞANANLARI YOK SAYMAK HATALI Psıkolojık danışman Belgin Temur, anne-babalara şu önenlerde bulundu: }/ Gerçeğin ne olduğu, savaşın nasıl ve ne zaman başlayacağı, çatışmamn ne şekılde yaşanacağı ve ülkemizi, ailemızi, yaşantımızı nasıl etkıleyeceği bılinmıyor. Bunca bılinmezı çocuklara anlatmaya çalışmak elbette zor Çocuklann bu haberlerden ve kaygılardan haberdar edilmemeleri ve etkılenmemelennı sağlamak daha da zor Dünyada böyle bir sıkıntı yaşanıyor ve elbette bu durumdan dünya uzenndekı herkes etkılenecek. i/ Anne-babalara ve eğitimcilere düşen gorev çocuklara gerçek bılgı vermektır. Çocuklar da tıpkı yetişkınler gibi problemlerle baş edebilirler Çocuklan korumak adma yaşananlan yok saymak ve hıçbır şey yokmuş gıbı davranmak yerine onlan dinlemek, duygulannı paylaşmalanna firsat vermek, bu duygulann böyle bir durumda yaşanmasının doğal olduğunu onlara hıssettırmek gerekmektedır %/ Şimdılık güvende olduğunun fark ettınlmesi de onemhdır. Her koşulda çocuğunuzun yanında olduğunuzu, olası tüm problemleri bırlıkte göğüsleyeceğinızi ona anlatmanız, çocuğunuzun temel güven duygusu açısından onem taşımaktadır. \/ Önemh bir başka şey de gazetede yazılan ve televızyonda ızlenen bazı savaş yorumlannın sadece bırer yorum olduğunu çocuklara anlatmaktır. %/ Okunan ve televizyonda verilen haberlere eleştirel bakabilmeyi çocuklara oğretmek gerekmektedir Bu çocuklann herhangi bir durumda kaygılanmadan once bunun gerçeklığını test erme alışkanlığı kazanmalannı sağlayacaktır. Uygarlığınbeşiğinebombaw Irak'a müdahale kararına, ABD 'li arkeologlar da tepki gösteriyor. Ülkenin en ünlü müzecileri v koleksiyonerleri bir araya gelerek, hükümeti Irak'ta tarihin tahribatından vazgeçirmeye çalışıyor. OKTAYEKİNCt Dünyada henüz insan bile yok- tu... Fırat ve Dicle nehırlen, Ana- dolu'nun bağnndan doğup Bas- ra'daki buluşmalanna doğru akar- ken aralanna aldıklan topraklar- da Mezopotamya'yı çoktan yarat- mışlardı. Yeryüzünün ilk uygar- lıklan da Fırat ve Dicle sayesinde burada doğmaya başladı. Anadolu'nun bu yaşamsal arma- ğanı tarih içinde nice zengin ilış- kilerve eşsiz"kiiltürelalaşıınlar" yarattı ki bugün bile sınınn öte yakasına geçıp, kendilenni Irak'ta bulanlar, uygarlıklar coğraryasının Türkiye'den başlay an ortak renk- lerini izleyerek Musul'a, Sama- ra'ya, Bağdat'aulaşırlar. .Fırat ve Dicle, bırlıkte yarattıklan bu kök- lü kardeşliğin "analan" oiarak sı- nır tarumaz bır sevgı içinde eskı ve yeni kentlen kucaklarken, ay- nı yolda ılerleyenler yıne sınır ta- nımaz bir tanışıklık içinde yaşa- mın ortak geçmışıne ve geleceği- netanıklıkederler... 'Anadolu polltlkacılarr İşte bu evrensel tanıklığın, dun- ya durdukça durması gereken ve geçmış kuşaklardan gelecek kuşak- lara yazılmış "uygarhk mektup- lan" oiarak bızlere armağan edı- len tanhsel belgelenn üzenne bır kez daha bombalar yağacak. Üstelık, aynı tanhe "can" veren Anadolu'dan kalkacak savaş uçak- lanyla ölüm ve yıkım başlayacak. Pekı, bu desteğe karar veren "Anadolu potitikacüan"(' )na ne demelı r) Ağızlanndan düşurme- dıklen tanhe dönüp hangı yüzle ba- kacaklar; "medenıyet" sozunu na- sıl kendılenne yakıştıracaklar?.. Dahası "evfatacısı'' çekecek Fırat'ın türkülennı nasıl sövleyecekler? ABD hükümetınce dayatılan bu savaşın, aslında uygarlığa saldın olduğunu, artık tepkısız kalama- yan ABD'hler bile söylüyor... Henüz 250 yıldır yazıyla tanı- şan Kuzey Amerika'nm şımank zengınlığıne petrol desteğı uğru- na, bınlerce yıl önce yazının kul- Irak topraklarındaki tarihi bölgeler 1. Nınova (Asur şehn) 2. Musul' (Asur ve Islam eserierı) 3. Aysur (Asur şehri) 4. Nemrud (Asur şehri) 5. Erbıl (Asur şehn, 5000 yıllık yaşam ızlen bulunuyor) 6. Dukan 7. Makmur 8. Kerkuk' (Danıel'ın krtatnnda adı geçıyor, onemlı Osmanlı kalesi) 9. Baıja' (Kazılmamış çok onemlı arkeolojık kalıntılar bulunuyor) 10. Tikrıf (Tanhı hısar) 11. Samara" (Bağdat a 70 rnıl uzaklıkta Halrfe El-Muttasım donemı ve sonrasından kalma çok onemlı Islam yapılan bulunuyor) 12. Hadıtha' (Babıl yazrtları bulunuyor) 13. Al Ramadı (Eskı Hrt Şehn) 14. El Fulluıah* (islam oncesı Anbar kalıntılan, Abbası hanedanının başkentı) 15. Bağdat' (Ulusal Muze, Abbası sarayı ve pek çok Islam yapısı) 16. El Iskendenye 17. Musayyıp 18. Kerbela* (Imam Huseyın ın mezan) 19. Babıl (Nebuchadnezzer'ın ve B Iskender ın başkentı) 20. Al Hıllah 21. Nıppur 22. Najaf* (Islam dunyasının en onemlı merkezlennden) 23. Uruk (Sumer şehn) 24. Ur* (Bılınen en eskı -MÖ 4000- Sumer şehn) 25. Basra* (Adem'ın ağacının bulunduğu cennet bahçesı) " Bu şehırier 1991 yılında bombalandı (Kaynak Davıd D arcy "The Art Nevvspaper".) Turkıye • Afganistan'da Taleban döneminde binlerce yıllık Buda heykellerinin bombalanması, Türkiye dahil tüm dünya ülkelerinde büyük tepkiyle karşılanmıştı. Şimdi. TBMM'de alman 'savaşa destek' karan, binlerce yıldır Anadolu'nun sulanyla yaratılan Mezopotamya uygarlıklanna karşı, aynı Anadolu'nun gelmiş geçmiş en büyük vefasızlığı oiarak tarihe geçiyor... lanıldığı; binlerce yıl önce teker- leğin keşfedildiğı. binlerce yıl ön- ce "kentterin" yaratıldığı toprak- lara saldırmanın "affedflmez bir in- sanhk suçu" olduğunu da bız de- ğıl, yıne ABD'lı arkeologlar hay- kınyorlar.. Amerikan Arkeolojı Enstıtüsü Başkam Nancy Wilke, 1991 'dekı Korfez Savaşı sırasında da yayım- ladıklan bıldınyi yıneleyerek "Arc- haeologj" dergısinin Ocak/'Şubat 2003 sayısında Irak'taki kültürel mıras ıçm "S.O.S." veriyor.. Benzer şekilde J. Paul Gett>' Müzesi eskı küratörü ve Ortado- ğu uzmanı Arthur Houghton da .\BD'nin en ünlü müzecilen ve ko- leksiyonerlenyle oluşturduğu grupla, hükümeti "Irak'tatarihin tahribabndan" vazgeçirmeye ça- lışıyor 'En büyük tarlh katliamr Nıtekım, bu tepkılerle ılgılı Ya- pı dergisinde (Şubat - 2003) ya- yımlanan bılgılere göre, 1991 Kör- fez Savaşı sonrasındakı saptama- lar, "tarihin en büyük tarih katn- amını" belgelıyor.. bısanlığın en eski kentlerinden Ur'da 400 top mermısı delığı ve bombalann ya- rattığıdörtkratervar. AnhkTeD- el-Lahm kenti dümdüz edilmiş.. Savaş ortamında tak müzelerin- den çalınan tanhi eserlenn 3500- 4000 arası olduğu belirtiliyor. Geçen savaştan önce Kuzey Irak'taki Ninova antik kenti kazı- lanna kanlan Prof John Russd, he- men tüm buluntulann savaşın ar- dından "yok olduklannı" behrtı- yor. Bütün bu tahnbat ve yağma sonucunda da Irak'tan çalınan ar- keolojik hazınelerle dünya tarihi eser pıyasasında "Asur Moda- sı"nın başladığı gözlenıyor... Yine Yapı dergisinde Derya Nü- ketÖzer'in derledığı bılgılere gö- re, tÖ 2000'lere aıt bir Mezopo- tamya mührü ınternet aracılığıy- la 51 dolara satıhrken çivi yazilı mühürler ve tabletler de 1000 do- lann altında pazarlanıyorlar Müş- teriler arasında ıse "Amerikab- lar"la bırlıkte "Japonlar" da ba- şı çekiyor.. Gelın, bütün bu sonuç- lanyla da ınsanlık karşısında he- men her yönüyle yargılanacak bir saldınya TBMM'de "evet" dıye el kaldıran mılletvekıllennın "memlekederini"' soralım . ALEVİLER KAYGILI Kerbela ve Necefde hedefte HAVVA OKTAY ATSTALYA - Amerika'nm Irak'a saldunsı msanlık tarihi ıçin önemli ve geçmışi 7 yüzyıla dayanan tarihi bölgelen de yok edecek. Ale\ iler içm önemli olan Hz. Hüseyin'ın şehıt edildiği Kerbela ve Hz. M'nm kabrının bulunduğu Necef, olası saldında hedef gösterilen Bağdat'a yakın kentlerden sadece birkaçı. 1991 Körfez Knzı'nden etkıleruneyen kentlenn, saldın alanının genışlemesı olasılığı Alevilen endışelendınyor.Bazı Alevılerin Kerbela'da bulunan Vadi Eldehl'e defhedildiğini anımsatan gazetecı Fîkret Otyam. "Ruhi yakmhktan dolayı oraya defnedihııek isti\orlar, Türkive'den bile ölüler götürülüyor. tnsanlar tabn ki öbnesm ama bu tarihi mekânlar zarar görûrse, Şiikrin ABD'ye tepkDeri daha da artacakür" diye konuştu. Alevi Bektaşı Kuruluşlan Birliği Genel Başkanı AM Doğan, Irak sırurian içinde çok sayıda Selçuklu eserlennin yam sıra İmam-ı Azam Ebu Hanife, Ahmet Bin Hanbel ve Abdülkadir Ceylani'ye aıt türbelerin de bulunduğunu belirtti. Alevi Bektaşi Bırlıkleri Federasyonu Başkam AtiDa Erdem de şunlan söyledi: "Saldm netkesinde insanlar öfecek, maddi zararlar oluşacak. tarih yok olacak. İnsani oiarak savaşın karşısmdayız.''