Catalog

EKİM 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr 15 HAYATIN ÖTE YAKASI FERİDUN ANDAÇ Ttobinson Dans Oğreniyor' • Kültür Servisi - Izmit Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu, perdelerini 'Robinson Dans Oğreniyor' adlı çocuk oyunuyla açıyor. Melih Düzenli'nin yönettiği oyunda Robinson'u Tardu Flordun, Cuma'yı Şafak Karali, Huliguli Kuşu'nu Meltem Özsavaş, Papağan'ı ve Kaptan'ı Mehmet Serimer canlandınyor. Robinson ve arkadaşı Cuma'nm maceralannı anlatan oyunda çocuklar, "Robinson Cuma'yı kendine benzetebilecek mi, yoksa Cuma mı Robinson'u etkileyecek?" sorusuna yanıt bulmaya çalışacaklar. Okulöncesi çocuklara yönelik oyun çarşamba ve pazar günleri sahneleniyor. (0 262 311 59 09) Marie Marcus yaşamıra yitmfi • LONDRA (BBC) - Caz pıyanısti Marie Marcus, 89 yaşında St. Petersburg'da öldü. 70 yılı aşan sanat yaşamına Boston Radyosu'nda başlayan Marcus'un çizgisini oluşturmasında New York'ta sürdürdüğü çalışmalan büyük rol oynadı. 1930'lu yıllarda, Fats Walle gibi dönemin önemli caz sanatçılanyla çalışma olanağı buldu. 2000 yılında sahneye veda gecesinden sadece birkaç gün önce ciddi bir kalp krizi geçiren sanatçı, müzikten ayn kalmayı kabullenemiyordu. 2001 yılında son kez Fats WaUy'nin ölûmü ardından yapılan törende seyirci karşısına çıkmışti. Harry James, Glenn Miller, Benny Goodman, Duke Ellüıgton ve Hoagie Carmichael, Marcus'un birlikte müzık yaptığı sanatçılardan bazılan. Nâam Hikmet Şiir Ödülü • Kültür Servisi - Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödülü, bu yıl Filistinli şair Mahmud Derviş'e verilecek. Nâzım Hikmet Vakfı tarafından Prof. Dr. Cevat Çapan başkanlığında oluşturulan seçici kurul, önerilen şairlerin tüm yapıtlannı dikkate alarak değerlendirdi. Derviş'in, bütün yapıtlannda "insanlann yersiz yurtsuz kalmadan, banş içinde, özgürce yaşayabilme özlemlerini şiirinin etkili gücüyle dile getirdiği" için ödüle layık görüldüğü belirtildi. Plak,et ve 5 bin dolardan oluşan ödül, 31 Ekim'de, TÜYAP 22. Istanbul Kitap Fuan çerçevesinde vakfin düzenleyeceği panel sırasında Derviş'e sunulacak. Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödûlü'nün ilki Fransa'da yaşayan Arap asıllı şair Adonis'e, ikincisi ise Martinikli şair Aime Cesaire'e verilmişti. TUYAP KİTAP FUARI'NDA BUGÜN INTEREXPO SALONU • 12.30 -14.00: "Öykü Günleri'yle, Dfinya Öykü Günü'yle, Öykü Hayatımızın Neresinde". Yöneten: Özcan Karabulut. Konuşmacılar: Feridun Andaç, M. Sadık Aslankara, Aysu Erden, Nalan Barbarosoğlo, Hürriyet Yaşar. Düzenleyen: Edebiyatçılar Derneği. • 15.00 - 1630: 'Ölümünün 10. Yılında Rıfat Ugaz'ın Şiiri'. Yöneten: Aydın Ilgaz. Konuşmacılar: Mehmet Başaran, Mustafa Şerif Onaran, Server Tanilli, Mehmet Sayoud. Düzenleyen: Çınar Yayınları. MARMARA SALONU • 1230 -14.00: 'Çocuk Edebiyatı ve Mizah'. Konuşmacılar: Mustafa Ruhi Şirin, Cihan Demirci, Behiç Ak Düzenleyen: Say Yayınları. • 18.30 - 20.00: 'Bir Antoloji Hazırlamak'. Yöneten: Faruk Şüyan. Konuşmacılar: Turgay Fişekçi, Ahmet Necdet, Ahmet Yorulmaz Düzenleyen: Dünya Kitaplan. KARADENİZ SALONU • 14.00 - 15.00: 'Şiir ve GelecekV Konuşmacı: Yaşar Miraç. Düzenleyen: Adam Yayıncüık. • 16.00 -'17.30: 'Hasan Hüseyin'le Birlikte'. Konuşmacılar: Sadık Aslankara, Fatih Korkmaz, Azime Korkmazgil. Düzenleyen:Bilgi Yaymevi. • 18.30 - 20.00: 'Şer'iyye Sicillerine Göre tstanbul Tarihi'. Konuşmacı: Cemal Kafadar. Düzenleyen: Sabancı Cniversitesi HEYBELÎADA SALONU • 17.30 - 19.00: 'Fakir'in Kıyısından Düş Kurma Oyununa Birnur Şener'. Yöneten: Oktay Şimşek Konuşmacılar: Birnur Şener, Bertan Onaran, Mehmet Başaran. Düzenleyen: Papirus Yayınları. (0 212 886 68 43) Okur, yayınevini anyor!O iyi zamanlardan; o iyi insan- lar, iyi kitaplar, iyi yayınevlerin- den söz edeceğim size. Kuşkusuz, biz yaşlardakiler, ya- ni 1950'li yıllarda doğup 1960'lar- da okuma çağına girenîerin belle- ğinde yer eden dergiler, gazeteler, yayınevleri, yazarlar ve kitaplar bir toplumun modernleşme yolundaki atıhmlannın yansılannı içeriyor- du. Haftabk Hayat dergisinin ya- nında Akbaba, Akis, Yön, Ant, Varlık gibi dergiler vardı. Hürri- yet, Akşam, Dünya, Ulus, Cum- huriyet, Milliyet, Vatan'ın yanı sıra bizler Günaydm'la bugünün gazetesinin ilk tipik örneğine ta- nık olduk! Varbk Yayınevi bizim de okulu- muz oldu. Remzi Kitabevi, tnkı- lap ve Aka, Çağlayan, Ant, Sol, Habora, Tel, Elif, Öluş, Payel, Si- nan, May, Ararat, Yankı, Cem, Bilgi gibi yayınevleri ise bir kültür adası oluşturmuşlardı... Son üç yayınevinin bende özel, anlamlı yeri vardır. Işıltılı bir dünya Varbk'ın kitaplarım kanıksamış, arar olmuştuk... Yankı Yayınları ise renkli kapaklan, boyutunun ya- nı sıra, birbirinden ilginç yazar ve yapıtlan getirip önümüze koymuş- tu. Cem Yayınevi ışıltıh bir dün- yanın kapılarını aralamıştı. Cem Yayınevi, 1973'te adımımı attığım Cağaloglu'nda gidip yeri- ni bulduğum ikinci yayınevi ol- muştu. tkdam Apartmanı'nın ikin- ci katında, Ali Uğur'u görmüştüm ilkten. Girişte solda, aralı duran ka- pıdan Yaşar Kemal'ın siluetini, yanı başında da Oğuz Akkan'ı se- çebilmiştim... Bir iç odadaki Tür- kân Hanım'a gitmiştim nedense! Meraklı bir okur 'ziyareti'ydi bu! Zamanla, her kitabmı izleyip edi- nerek okuma oburu kesildiğim günlerde, su yolu edinmiştim Cem'i... Onuncu kuruluş yılını Si- nematek'te kutlayan yayınevinin o gününe katılmış, albenili şiir dizi- sinin tüm kitaplannı edinmiş, çağ- daş Türk ve dünya edebiyatının ta- nınmış yazarlannın yer aldığı diğer dizilerdeki kitapları heyecanla gözden geçirmiştim. Akkan, bir ki- tap kulübü kurmuş, 'Güvercin' o OKUMA ÖNERİLERI Bugün sizlere, kitaplanna ulaşmanızı istediğim yayınevlerinin bir bölümünün adına yazmak, kitap fuanna yolunuz düştüğünde onlarla yeni bir yolculuğa çıkmanızı istiyorum. Adam Yayınevi, Ayrıntı Yayınları, Bağlam Yayınları, Bilgi Yayınevi, Can Yayınları, Cem Yayınevi, Çınar Yayınları, Doğan Kitap, Dost Kitabevi Yay, Dergâh Yayınları, Dünya Kitapları, Evrensel Basım Yayın, tdea Yayınları, lletişim Yayınları, îmge Kitabevi Yay., Kitap Yayınevi, Metis Yavınlan, Pan Yayıncılık, Pavel Yayınevi, Remzi Kitabevi, Sol-Onur Yavınlan, Tarih Vakfı Yay, TÜBİTAK Yay., YapıKredi Yayınları. tuz yıllık yolculuğum bugün beni de yayın dünyasının bir neferi kıldı. Bir süredir yayın yönetmenliğini üstlendiğim Dünya Kitaplan'yla yeni bir seyrin yolculuğunda buldum kendimi. Hiç yabancısı olmadığım bir dünyanın daha bir içindeyim artık. BELLEK KUTUSU "Bizi de akrabalarımız karşüıyor. Sarmaş dolaş oluyoruz. Daha önce Söğüt'e gönderilen ablam ve ağabeyim de var. Teyzemin kocası dünya tatlısı Kâmil Eniştem elimden tutuyor, beraberyürüyoruz. Epey uzaklaşan mebus beyi göstererek, kim olduğunu soruyorum: - Ha o ntu, diyor; Bilecik Mebusu Memduh Şevket Esendal. Tam 42 yıl sonra, ilkokul beşinci sınıf öğrencisi Ahmet Tevfik Küflü, Memduh Şevket Esendal'ın yaytnctsı olmak onuruna kavuşacak." Ahmet Tevfik Küflü adlı bir kitap bülteni çıkarmıştı.. Benzersiz bir dizi olan 'Nobel' ki- taplığı gün gün bizi kuşatmıştı. Bu iflah olmaz kitap kurduna Hasan Âli Ediz'ın 'Rus Öyküle- ri Antolojisi'ni armağan eden Ak- kan'ın yayın dünyamıza getirdiği rengi nice sonra daha iyi kavraya- caktım. Sonraki yıllarda onun ya- yınevinde yayımlanacak ilk kita- bımın getirdiği sevinç (Gerçekçi- lik Yolunda), sanırım, bir düşün gerçeğe dönüşmesiydi... Kltaplarla yolculuğum Tam o yıllara denk gelen yayıne- vi keşifyolculuğumu kuşatanlann başında Bilgi Yayınevi gelir. İlk ki- taplannı taşra kitabevlerinde edin- miştim. Adımını attığım her kitabevinde Bilgi'nin bulunduğu raflan bir bir elden geçirir, bende olmayan ki- taplannı seçer alırdım... Zamanımızın simgesi bir yayı- neviydi Bilgi... Bütün iyi kitaplar, iyi yazarlann yolu oradan geçmiş- ti. Bir gün, Ahmet Tevfik Küflü ile tanışıp onun dostlan arasına ka- nşmamın ucunda kitaplarla yolcu- luğum vardır. Akıp duran bu za- man diliminde onlarca yayınevini tanıdım, yayıncıyla dost, arkadaş oldum. Sait Maden'den kitabın tasar- lanma serüvenini, Erol Erdu- ran'dan yaptığı işin inceliğini, za- rafetini; Erdal Öz'den tutkuyla ya- yıncılığa bağlanmanın anlamını, Inci Asena/Nazar Büyüm'den ya- yınevı kimliğinin nasıl olması ge- rektiğini, Raşit Gökçeli'den bir yayıncının taşra kitabevleriyle ku- rabüeceği ilişkinin ne anlama ge- lebileceğini; kuşaktaşlanm Müge Gürsoy/Semih Sökmen'den bu işin bilgi/tutku/bilinçle yapılabile- ceğini öğrendim. Bir süre yol arka- daşlığı yaptığunız Ömer Yenici'de ise yayıncılığın sektör olabilmesi için gösterdiği hırsı gördüm. Doğrusu bu otuz yıllık yolculu- ğum bugün beni de yayın dünya- sının bir neferi kıldı. Bir süredir yayın yönetmenliğini üstlendiğim Dünya Kitapları'yla yeni bir sey- rin yolculuğunda buldum kendi- mi. Hiç yabancısı olmadığım bir dünyanın daha bir içindeyim ar- tık. Yayınevini arayan bir okurken yazarlığın yolunu keşfettim. Yazı yolumun seyri ise bugün bir yayı- nevinin kapısını araladı bana. Okumak, yazmak adına çıkılan yolun başka uğraklan da var kuş- kusuz. Gene de böylesi bir sektö- rün içinde yer almak, yani deyim yerindeyse, bu arastanın ustalann- dan el alarak bu yolda yürümek, anlamlı, bir o kadar da zenginleş- tirici geliyor bana. Türkiye Edebiyatçdar Derneği Genel Başkanı Özcan Karabulut, Dursun Akçam adına oğlu yazar Alper Akçam'a onur ödülü verdi. DursunAkçam 'a saygı ve onurödülü Kültür Servisi - Bu yıl 22.'si düzenlenen TÜYAP Istanbul Kitap Fuan'nın ikinci günü de birçok panel, söyleşi ve imza günüyle îstanbullu kitapseverlerin yoğun ilgisiyle geçti. tkinci günde yapılan etkinliklerin en önemlilerinden biri de Arkadaş Kitabevi'nin düzenlediği Cahit Akçam, Deniz Kavukçuoğlu ve Adnan Binyazar'ın konuşmacı olarak katıldığı 'Dursun Akçam'a Saygı' konulu söyleşiydi. Gazeteci-yazar Dursun Akçam'ın oğlu Cahit Akçam, söyleşide babasının sanatçı kişiliğinin yanı sıra mücadeleci yönünün de altını çizdi. Yazar - gazeteci olmak Dursun Akçam'ın yazar yönünün her zaman ön planda olduğunu dile getiren Adnan Binyazar "Gazeteci-yazar olmak değil, yazar gazeteci olmak önemlidir. Dursun Akçam hiçbir zaman röportajlanyla edebiyat potansiyelini düşürmemiştir. Akçam'ın bu başarısının sırn yazar gazeteci gibi davrannıasıdır. Dursun Akçam röportajlarında yurt gerçeğini televizyon mantığıyla değil, öyküleri birleştirerek verdi" diye konuştu. Akçam'la Almanya'da 80 darbesi sonunda tanıştığma değinen Deniz Kavukçuoğlu, yeni çıkan 'Sen Vatan Haini misin Baba' adlı kitabında Akçam'la paylaştığı anılara yer verdiğıni belirterek kitaptan bazı bölümler okudu. Söyleşinin sonundaysa Türkiye Edebiyatçılar Derneği Genel Başkanı Özcan Karabulut, Dursun Akçam adına oğlu yazar Alper Akçam'a onur ödülü verdi. Göçün yüze yansıması Berkant Çolak, Koç Allianz Fotoğrafevi 'ndeki sergisinde zorla topraldanndan kopartılan mübadele insanlarının öyküsünü anlatıyo NENA ÇALİDİS Anahtarlan kilidin üstünde duran kapı- lar, panjurlan aralık bırakılan evler. Kom- şuya emanet edilen genç kız çeyizleri, taş evin balkonunda yaşlı gözlerle bakan Ele- ni'ler, Nazlı'lar, hepsi mübadeleden arta kalan ikonlar... Coğumuz mübadeleyi büyüklerimizden veya kitaplarda yazılanlardan öğrendik. Oysa o insanlann arpa gibi dünyanın dört bir yanına dağılışlan, her gittikleri yerde kendi memleketlerini yaşatma çabası, öz- lemler ve her gün içinde yeşerttikleri u- mut.. bunlar da öykünun 'görünmeyen öteki' yüzü. Fotoğrafçı ve TRT Aktüel kameramam Berkant Çolak, Koç Allianz Fotoğrafe- vi'nde açtığı 'Mübadele' başlıklı sergi- sinde, gittikleri her yerde vatan kurma öz- lemi çeken insanlann hüzünlü yüzlerini fotoğrafladı. "Izmir'de büyüdüm. Çocukluğumda büyüklerimin, bana bazı evler gösterip 'Bunlar Rumlardan kaldı, görüyor musun bu kepenkler Rumlann' sözleriyle yetiş- tim" diyor Çolak. Ve ekliyor: "Hep me- rak ederdim bu insanlar kimler." Kü- çüklüğünde duyduğu ve içinde izler bıra- İcan bu sözler Çolak'ı çok etkilemiş... Öy- le ki o insanlar için bir şeyler yapma ka- ran ahnış. 2.5-3 yıllık bir çalışmanın ürü- nü olan bu sergide Ege, Kapadokya ve Yu- nanistan'da yaşayan mübadiller var. Fotoğraflara şllrler eşllk edlyor Siyah-beyaz 27 karenin yer aldığı 'Mü- badele' sergisindeki duygu yüklü fotoğ- raflara 30 şairin şiirleri eşlik ediyor. ilk kez Süreyya Berfe ve Cevat Çapan'ın müba- dele şiirleri olduğunu fark ettim diyen Ço- lak, bu çalışmalardan çok etkilenmiş ve sergisine bu şiirleri taşıma karan almış. Sergide Ahmet Elhan, Ahmet Oktay, Ali Cengizkan, Arif Damar, Ataol Behra- n oğlu, Bilgin Adalı, Cevat Çapan, Enis • Fotoğrafçı ve TRT Aktüel kameramam Berkant Çolak, 'Mübadele' başlıklı sergisinde yer alan çalışmalan için "Bu fotoğraflar bana 80 yıllık bir yaşamı anlatıyor. îfadeleri sanki dün göç etmişler gibi" diyor. Batur, Erdal Alova, Güven Turan, Hay- dar Ergülen, Hilmi Yavuz, Hulki Ak- tunç, Kemal Ozer, küçiik tskender, Meh- met Yaşın, Murat Batmankaya, Neşe Ya- şın, Nihat Behram, Onur Caymaz, Or- han Alkaya, Orhan Kahyaoğlu, Omer Erdem, Özdemir tnce, Refik Durbaş, Selahattin Yolgiden, Seyhan Erözçelik, Süreyya Berfe, Turgay Fişekçi ve Turgay Kantürk'ün mübadele ile ilgili şiirleri bu- lunuyor. Bu alanda çok fotoğrafı olduğunu belir- ten Çolak, özellikle bu sergi için seçim ya- parken insanlann yüz ıfadelerine önem vermış. "Bu fotoğraflar bana 80 yıllık bir yaşamı anlatıyor. İfadeleri sanki dün göç etmişler gibi" diyor. Çoğunun yüz ifa- delerinde bir hüzün var. Yüzlerindeki de- rin çizgilere göçün acısı sinmiş sanki. Ba- zı fotoğraflarda da terk edilmiş mekânlar var. Örümcek bağlamış bir aralık, yanmış bir koltuk, damı uçmuş bir kilise; hepsine yaşanmışlıklann izleri sinmiş. Fotoğrafla- ra özellikle isün koymayan sanatçı, bu tür bir ibarenin yol gösterici olduğunu ve bu- nu yapmak istemediğini söylüyor. Her fotoğrann bir öyküsü var... Yıllann yorgunluğu çökmüş çoğunun yüzüne. Ki- mi Burdur doğumlu, kimi Yanya, fakat on- lan birleştiren tek nokta gözyaşı. Çolak isim vermekten yana değil ama söyleme- den de edemiyor: Burdur doğumlu bir Rum adam tanıdım Yunanistan'da, Burdur gö- zünde tütüyordu ve o dönem göç ettikleri topraklara bir nebze de olsa vatanlannı ya- şatmak için 'Burduria' a lını vermişleu