Catalog

20 OCAK 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA J İ 4 J v V J l l vJİVUL ekonomi@cumhuriyet.com.tr ŞİRKETLER 13 YAKUP KEPENEK Hükümete zehir uyarı • tNCt ayakkabi mağazalarında 17 Şubat'a kadar devam eden kış indirimi, 400'den fazla üründe peşin ödemelerde yüzde 10 ek indirim, World, ve Bonuscard ile ödemelerde müşterilere 5 taksitte ödeme imkânı sağlanıyor. • LAURAASHLEY, ev tekstili ürünlerinde yer alan sürpriz indirim etiketleriyle tüketicilerin sezon sonu alışverişine alternatif getiriyor. TOBB'nin ekonomi zirvesinde popülistyaklaşımlardan uzak durun mesajı verildi ANKARAPAZARI Savaşa Hayır!? Aylardır ABD Irak'ı vurmaya hazırlanıyor ve bu bağlamda Türkiye'nin savaşa sürüklenmekte olduğu, halkın gündemine girmiş bulunuyor. Bu ülkenin tarihi savaşlartarihidir, denilirse yanlış olmaz. Gerçek barış dönemi Kurtuluş Savaşı sonrasıdır. Ülke, tüm komşuları ve diğer ülkelerle, barış içinde bir çeyrek yüzyıl geçirdi ki.. tarihinin en uzun sayılabilecek kesıntisiz banş dönemlerinden biridir. Çevresi ateş çemberi olan bu ülkenin Ikinci Dünya Savaşı'nagirmeme becerisini göstermesi çok önemlidir. Daha sonra Kore geldi; 1960'lann sonlarında başlayan iç çatışmalar, halkı banştan uzaklaştırdı; özellikle 1980 ve 199O'lı yıllarda yaşanan ve küçük ölçekli bir iç savaş özelliği taşıyan süreç, ülkeye her bakımdan çok pahalıya mal oldu. On yıl öncesinin Körfez Savaşı'na teğet geçildikten sonra, Güneydoğu Anadolu'yu doğrudan etkileyecek bir önemli savaş olasılığı her gün daha da artıyor. Böyle olunca da, toplumda, savaşa hayır söylem ve eylemleri de, haklı olarak, yükseliyor. Hükümet yanlış sinyaller vermemcli. %/ Acil eylem planındaki işlerin nasıl yapılacağı ortaya konulmalı. ^ Ekonomi siyasetin birincil değil, tek önccliği olmalı. */ Başanlı olmak için bizim desteğimizi almak zorundasınız. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TOBB, hükümete "Acelealacagınızkararlar, yeni kriz getirir" uyansında bulundu. Ekonomi zirvesinde hükümete yönelik uyanlarda bulunan Rifat Hisarcıklıoğlu, "Yanlış sinyaller verilmemeli. Hükümet uygulanan programa bağlılıkla ilgili soru işaretieri yaratmamalT dedi. TOBB'nin ev sahipliğini yaptığı ekonomi zirvesi dün Ankara'da gerçekleştirildi. Başbakan AbdullahGüLekonomiyle ilgili bakanlar ve bürokratlann katıldığı zirvenin açılışında konuşan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, tş dünyası hükümete sık sık 'Bizim uyanlanmıza kulak verin, destegimiz olmadan başanlı olamazsııuz' mesajı verdi. (Fotoğraflar: AA) devlet eliyle sermaye biriktirme, her nıahallede bir zengin yaratma döneminin bir daha geri gelmemek üzere sona ermek zorunda olduğunu söyledi. Türkiye ekonomisinin sinyallere ve işaretlere son derece duyarlı olduğuna dikkat çeken Hisarcıklıoğlu şöyle devam etti: "Böyle bir ekonomide, yanlış sinyaller verilmemeiidir. Hükümet, uygulanmakta olan iktisadi programın nıali sorumluluk ve buna dayalı yapısal değişiklik hedefıne baglılığı ile ilgili soru işaretleri yaratmamahdır. Peki kamuoyuna verilecek doğru sinyaller ne olabilir ? Acil eylem plaıu, mcvcut haliyle bir yapılacak işler listesi halindcdir. Bir listenin bir plan ya da program olarak dikkate alınabUmesi için işlerin hangi sırayla ve nasıl yapılacağı ortaya konulmalıdır." Içinde bulunulan süreçte, ekonominin siyasetin birincil değil, tek önceliği olduğunu kaydeden His arcıklıoğlu, "Hflkttmeticnuıdanyla, bu dunımu idrak ettigbd gösterecek doğru sinyaDeri vermeHdlr" dedi. "Savaş tamtamlan çahnmasın" Türkiye Bankalar Birliği Başkanı ve lş Bankası Genel Müdürü Ersin özince ise bankalann reel sektöre finansman sağlayamaması gibi bir tutumunun olmadığını söyledi.Özince, "Borç ödemelerini uygun maliyede sürdüremezsek sorun hepimizin sorunu. Ne hükümetin ne recl sektörün sorunu... Türkiye C umhuriyeü nüfus cüzdanı olan herkesin sorunu, çünkü borcun ve reel faizin bu denli yüksdmesi yanlış, daha da yüksek olursa hepimizin vatandaş olarak ödeyeceğimiz borç yükselir. Hanne'nin önümüzdeki hafta yapacağı ihaleler de savaş tamtamlan çalınması nedeniyle hassas. Demek ki savaş olmamasında yarar var" dedi. Toplantının bitiminde konuşan Başbakan Abdullah Gül de hükümetin kararhlığından kimsenin şüphe etmemesi gerektiğini belirtti. ••• Tanıtımla ihraç şansı artar Türk peyniri ışık veriyor l • ITALIANA, çalışan kadınlar için dayanıklı Lycra Satin külotlu çoraplarını sunuyor. • PLANET HEALTH CLUB, Kuruçeşme'de bulunan salonunda kusursuz bir vücuda sahip olmak isteyen müşterilerine Pilates metodunu uygulamaya başladı. ANKARA (AA) Türkiye Süt, F,t ve Gıda Üretıcileri ve Sanayicileri Derneği (SETBİR), tulum peynirinden örgü peynirine, üretimde uluslararası kurallar uygulanırsa ve iyi bir dış tanıtım yapılırsa yeni dış ülkelere ihraç şansı sağlanabıleceğini bildirdi. SetBir tarafından hazırlanan raporda, Türkiye'de modern işletmelerde son teknolojilerle üretilen muhtelif peynirlerin dış pazarlarda yer bulabilmesı konusunda yapılması gerekenler incelendi. Raporda, "Modern sanayicimi/ ithal edilen peynir çojitlcıini çok rahatlıkla inıal edcbilecek bilgi ve teknolojiye sahiptir" ifadesine yer verildi. Savaşa hayır denilmesinin her şeyin üstünde insan yaşamı boyutu var. Gerçekte savaş karşıtlığı bir bütündür; idam dahil, her tüıiü insan öldürme eylemine; her savaşa; karşı çıkmış olmayı, bir önkoşul olarak, gerektırır. Savaşa hayır diyebilmesi için kişinin, öncelıkle ve ilkesel olarak, insanın insan tarafından öldürülmesine karşı çıkması gerekir. Savaşa hayır demek öyle sanıldığı kadar kolay değildir; eğer, savaşa hayır diyorsanız, ülkemizde, insanların, yalnızca düşünceleri nedeniyle öldürülmelerine karşı çıkmış olmalısınız. örneğin, bu hafta onuncu ölüm yıldönümünde anılacak olan Uğur Mumcu'dan geçenlerde yitirdiğimiz Necip Hablemitoğlu'na uzanan onlarca insanımızın alçakça öldürülmelerine açıkça karşı çıkmış olmalısınız. Savaşa hayır diyorsanız, Sıvasta yakılan 37 insanımızı yakanları alkışlamak yerine tersine açıkça kınamış, Kahramanmaraş ve Çorum katliamlannı söz ve yazılarınızla mahkum etmiş olmalısınız. Savaşa hayır diyorsanız, Çeçenistan'dan New York'a, oradan da Bali'ye uzanan terör eylemlerlne de yine çok açık bir tutumla karşı koymuş olmalısınız. Savaşa hayır diyorsanız, Nijerya'da recm olayına, yani bir kadının taşlanarak öldürülmesine de hayır demiş olmalısınız. Ülke olarak savaşa hayır demek de kolay değil; önce ülkeniz borca batık olmayacak; karakollarınızda da, hapishanelehnizde de işkence yapılmayacak. Bunlar da yetmez. Savaşa hayır diyebilmeniz için insanların ırk, renk, dil, düşünce, din, mezhep ve cinsiyet ayrımı yapmaksızın yasa önünde doğuştan eşit olduğunu savunmalısınız. Savaşa hayır diyorsanız, öncelıkle, insanın insan tarafından, hertürlü sömürüsüne karşı çıkmalısınız; Çünkü savaşın ana nedeni sömürüdür. Kendi ülkenizde insanın insan tarafından sömürüsüne karşı çıkmamış, tersine sömürü düzeninin bir parçası olmuşsanız, bir ülkenin diğerini sömürme amacıyla savaş açmasına karşı koymanız da kolay olmaz. *•* Beylikdüzü'ndeki imza töreniyle işletmesi TİJ YAP'a verilen dev fuar alaııı turizm anıaçlı da kullanılacak. AB standartlarına ulaşamadı • KfiMERRESORT HOTEL, Türk ve dünya turizmine hizmet vermeye hazırlanıyor. 2003 Nisan ayında açılışı yapılacak otelin, 355odası, 1200 metrekarelik balo salonu bulunuyor. • NOKIA'nın yüksek çözünürlüklü renkli ekran ve Java teknolojisine sahip yeni ürünüNokia 3510i Türkiye pazarına sunuldu. Beyaz ete vize yok İSTANBUL(AA) Banvit Tavukçuluk Genel Müdür Yardımcısı ömerCörener, Avrupa'nın yılda 600800 bın ton arasında göğüs eti ithal ettiğini belırterek, "Maalesef Türkiye'den buraya bir dirhem bile göğüs eti gMmiyor" dedi. Türkiye'nin etrafında Avrupa, Rusya ve Arap ülkeleri olmak üzere 3 önemli ihracat merkezi bulunduğuna işaret eden Görener, ihracatın yapılamamasını kontrollerin yetersizliğine bağladı. Görener, "AB'den gelen denetçiler Türkiye'ye geçerli not vermiyor. Bu nedenle de AB, Türkiye'ye ihracat izni vermiyor. AB'ye Tayland'dan Brezilya'dan 2 bin dolara göğüs eti gidiyor, ancak hiz buradan toptanfiyatla1700 dolara satamıyonız" dedi. Konya dünyaya açihyor Ekonomi Servisi Endüstri Holding'in ortaklarının parasını "bir bardak su" ile değiş tokuş ettirmesiyle bir kez daha gündeme gelen Konya, tslami holdinglerin yarattığı imajı kırnıa yolunda. 20 bin 400 üyeli Konya Ticaret Odası (KTO), 850 bın metrekare arsa üzerine kurulan dev fuar merkezini, TÜYAP'ın işletmesi altında Türkiye'ye ve dünyaya açmaya hazırlanıyor. TÜYAP Beylikdüzü'ndeki törenle Konya Fuar Merkezi'nin işletmesinı 15 yıllığınaüstlenen TÜYAP da, bu anlaşmayla Bursa'dan sonra Anadolu'ya açılma projesinin 2. aşamasını gerçekleştirdi. KonyaAksaray yolu üzerindeki KTO Uuslararası Fuar Merkezi'nin şu anda 25 bin metrekarelik ıkı holü tamamlanmış durumda. Fuar merkezinin en ilgi çekici yanTÜYAP, bu yıl içerisinde bu alan lanndan birini ise yine bu alanda da 4 ayrı fuar organize edecek. kurulacak olan Kültür Sokağı proMerkez tamamlandığında, 850 bin jesi oluşturuyor. Üzülmez, Kültür metrekarelik arazi üzerinde bir 5 Sokağı ile Konya'yı bir turizm yıldızh, bir 3 yıldızlı otel, 5 bin 500 merkezi haline getirmeyi planlaaraç kapasiteli bir otopark, yüzme dıklannı belirterek "Antalya'dan havuzu, spor tesisleri, kültür eğitim Kapadokya'ya günde 300 turist merkezi, helikopter merkezi ve otobüsü kalkıyor. Amacunız bu tusağlık merkezi olacak. Fuar alanı ristleri en az 1 gün Konya'da konın büyüklüğü ise 10 hole çıkanla naklatmak" diye konuştu. TÜYAP cak. Toplam maliyeti 100 milyon Yönetim Kurulu Başkanı Bülent doları bulacak projenin bundan Ünalda Konya'nın tarihi ve altyasonraki bölümleri yapişletdevret pısıyla bir buluşma ve fuar merkemodeli ile tamamlanacak. KTO zi olmaya elverişli olduğunu belirtBaşkanı Hüseyin Üzülmez, fuar ti. Ünal, TÜYAP'ın Istanbul, Burmerkezinin tamamlanmasıyla, 2 sa ve Konya'nın ardından 4 büyük bin kişiye istihdam sağlanacağını sanayi şehrinden Izmir'de de önüve bölge ekonomisine 1 milyar do müzdeki 5 yıl içerisinde faaliyetlelar katkı sağlanacağını ifade etti. nni geliştireceğini açıkladı. Devfuar alanını 15 yıl boyunca TUYAP işletecek Çok yönlü öbür etkileri bir yana, her savaşın bir de ekonomlk boyutu var. Bir alıntıyla kısaca değinelim. ABD'de yapılan önemli bir araştırma, Irak Savaşı sonrasında "yenilen ve parçalanan ülkelerin yeniden inşası için acil ekonomik yardım" gerekeceğini belirtiyor. Irak'ın yeniden inşası için, gelecek on yılda, eğer savaş kısa sürerse 120 milyar dolar, yok eğer uzarsa 1.2 trilyon dolar gerekeceği saptanmış bulunuyor. (Araştırma Yale Üniversitesi Öğretim Üyesi W. Nordhaus tarafından yapılmış; aktaran Jeffrey E. Garten, International Herald Tribune, 13 Ocak). Yoksul ülkelerin kalkınmasına yardım etmeyen ABD, 120 milyar doları, önce yıkıp sonra yapma gerekçesiyle harcayacak. Bunlara, yapılmakta olan silahlanma harcamaları ile başta ülkemiz olmak üzere Irak'ın komşularının gereksinmelerini de eklerseniz, savaşın, sermaye çevrelerinin iştahını çok kabarrtığı sonucuna kolayca varırsınız. Dünya ekonomisinin yaygın bir durgunluk içinde olduğu göz önünde tutulursa, böyle bir harcamanın sağlayacağı ekonomik getiri ve canlılıktan pay almayı bekleyenlerden değilseniz, savaşa hayır dersiniz. Çünkü ekonominin canlanması için suçsuz insanların canından olması gerekmiyor. yakup@metu.edu.tr • •• DÜNYA EKONOMÎSÎNE BAKIŞ / ERGİN YILDIZOĞLU LONDRA PHIL PHIUP MORRIS / 8ABANCI DUYURU ŞİRKETİMİZİN TORBALISİGARA FABRİKASI'NDA İMAL EDİLEN YENİ ÜRÜNÜ CHESTERFIELD SUPER LIGHTS, 20 OCAK 2003 PAZARTESİ GÜNÜNDEN İTİBAREN SATIŞA SUNULMUŞTUR. The Independent'in cumartesi manşeti, dünyada egemen olan havayı çok iyi özetliyor; "Bush sabırsız, Blair ısrarlı, Saddam boyun eğmiyor." Aylardır nefesimızi tutmuş Irak savaşını bekliyoruz. Nasıl beklemeyelim, savaşla birlikte, bölgede ve dünyanın jeopolitik haritasında önemli değişimler başlayacak. Halbuki, The Independent'in manşetindeki denklemin içinde yer almasa bile, Avrupa'da da, gelecekte uluslararası jeopolitik dengelerde önemli değişiklikler yaratabilecek bir süreç ivme kazanıyor: ABD ile Avrupa arasındaki çatlak giderek derinleşirken, Avrupa bir süpergüç olma yolunda önemli adımlar atıyor. Geçen hafta, Almanya Fransa ekseninin ortak önerileriyle, bu adımlara yenileri eklendi. Bu sırada Avrupa... CHESTERFIELD SUPER LIGHTS PAKET FIYATI 1,750,000 TL PHILSA Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş. yasi çatlaklar var. örneğin yaklaşan Irak savaşına bakalım: Almanya'da, Schöreder ve Fischer savaşa kesinlikle karşı. Fransa'da Chirac, BM karan olduğu takdirde katılmaya hazır. Askeri hazırlıklara başladı bile. Almanya ve Fransa, ABD'ye karşı ortak bir tutum almak isterken, Ingiltere, ABD'nin eteğine asılmaktan yana. Ispanya ve Italya'da Bush'a yakın muhafazakâr lıderler iktidarda. International Herald Tribune'ün, geçen ay, ironik bir tonla vurguladığı gibi AB'nin genişlemesinden en kârlı çıkacak ülke ABD. Çünkü yeni katılanların çoğu, gerek hükümetleri gerekse de halklarının duyarlılıkları açısından ABD'ye yakın ülkeler. Solana'nın lylmserllfll Demek ki, eğer Avrupa ABD'yi dengeleyebilecek bir süper güç olAvrupa Bırliğı Dışişleri Temsilci mayı planlıyorsa, tek sesle konuşsi Javier Solana, öncekı hafta, Fi masına olanak verecek kurumsalnancial Times'la yaptığı bir söy laşmayı en kısa sürede oluşturmak leşide, ABD ile Avrupa arasında zorunda. Bunun için de öncelikle giderek artan farklılıklardan ve so büyük devletlerin, ama en önemrunlardan yakındıktan sonra, söz lisi AlmanyaFransa ikilisinin aralerini "iyimser birnotla" bitirmeye larında konsensüse ulaşmaları. özen göstermişti. Solana: "Kimilerimizin Bush'la köklü görüş Ikl başkan formülü ayrılıkları olabilir. Ama bunlar AB'yi, dünyada daha etkin bir Schöreder ve Chirac geçen sarol almaya itebilir". (8/01) Diğer lı günütoplantıda gündeme, Avrubir deyişle ABD'nin basıncı Avru panın geleceğine ilişkin üç önempa'yı birlikte davranmaya ve dün li öneri getirdiler. Birincisi, Avrupa yada daha etkin bir rol üstlenme Komisyonu başkanlığı, Avrupa ye itiyor. Parlamentosu tarafından seçilerek Ama, şu andaki haliyle, AB'nin siyasi olarak güçlendirilsin. Ikincisiyasi alanda tek bir sesle konuş si, Avrupa Konseyi'nin başına, ması çok zor. Çünkü, başı yok! üye devletlerin başkanları tarafınKissinger'in dediği gibi ABD'de dan seçilmiş bir başkan gelsin. Bush'a telefon edebilirsiniz. Peki Üçüncüsü, dışişlerindekı ikıli yapı, Avrupa'da kime? Bunun yanı sıra, komisyonda bu alana bakan Avrupa'da hemen her düzeyde si Chris Patten'in görevi ve devlet ve Le Figaro ve IHT'nin aktardıklarına göre küçük ülkeler kenara itildiklerini düsünüyorlardı. Yine Le Monde'a göre, büyük ülkeler beler arası ilişkilerde bu alana bakan lirleyıcı olacaktı ve Ingiltere, IsSolana'nın görevi bırleştirilerek panya ve Avrupa'nın geleceğini tek bir Avrupa Dışişleri Bakanlı planlamakta olan Giscard d'Esğı oluşturulsun. Böylece de hem taing yeni önerileri destekliyorlarkurumsal yapının hem de Avrupa dı. anayasasının oluşması, yolunda FransaAlmanya önemli adımlar atılmış olacak. Ancak bu ikı başkanlı model, özellikle anglosakson dünyasınTüm bu gelişmeler AB'nin Franda, hemen tepki çekti. The Eco saAlmanya motorunun giderek nomist'e göre, Brüksel, komisyon artan bir hızla çalışmaya başladıbaşkanının parlamento tarafından ğını gösteriyor. Bu hafta Versay seçilmesinden hoşnut olmakla be Sarayf ndaanlam yüklü birtoplanraber karşısında bir de, devlet baş tı var. 1871'de Almanya'nın Frankanları tarafından seçılecek, bu sa üzerindeki zaferini, 1916'da da anlamda gerçek iktidarodaklarına Almanya'nın yenilgisini kayda gedaha yakın (unutmayalım ki Avru çiren toplantıların yapıldığı Verpa Parlamentosu, ikinci ligdeki po say'da bu kez II. Dünya Savaşı litikacılardan oluşur) bir Konsey sonrasında Fransız Alman dostBaşkanlığının oluşturulmasından luğunun ve AB'nin temellerini atan memnun değil; iktidarın ikiye bö Elysee anlaşmasının 40. yılını kutlüneceğini düşünüyor. Amerikan lamak için bir araya geliyorlar. Yive Ingiliz yorumcuları, iki başkan ne bu hafta Fransız ve Alman yetlı formülasyonun, Avrupa'nın gele kililer iki ülke arasındaki işbirliğini ceğine ilişkin farklı vizyonlara sa daha da geliştirecek, hatta zaman hip Almanya ve Fransa arasında zaman, birbirlerinin kabinetoplan"kötü bir uzlaşma" olduğunu ileri tılarına katılmalarına olanak sağsürerek, bulanıklığı arttıracağını layacak bir seri anlaşma imzalayasavundular. Fransa, Avrupa'nın caklar. geleceğini ulus devletler arası bir Görünen o ki, ABD imparatorluk koalisyon, en fazla bir konfederas refleksi sergiledikçe, AB'nin lider yon olarak görürken Almanya, ülkeleri birliksürecini hızlandırıyorulus devletlerin zamanla aşılarak lar. Böylece tehlikeli bir bloklaşma yerini federalist bir yapıya bırak gelışiyor. İki başkanlı sistem belkı masını arzuluyor. Anglosakson ba bir ölçüde karışıklık kaynağı olasınında farklı olarak Fransa'nın es cak, ama AB de siyasi olarak güçki Dişleri Bakanı Hubert Vedrine, lü, üstelik içindeki iki eğilimi, düLe Monde'dakı yazısında, bu an zenleyen bir kurumsal yapıya kalaşmalarla Almanya Fransa ekse vuşmuş oluyor. Bundan sonraki ninin güçlendığini, ancak, artık AB adım, belki de komisyon başkanısürecinin motoru olmaktan daha nın Başbakan, konsey başkanıçok, sürücüsü, ilhamı, iradesi ola nın da Devlet Başkanı gibi işlebileğini savundu; küçük devletler meye başlaması olacak? de önemliydi. Nitekım, Le Monde ergin.yildizoglu«ıblueyonder.co.uk