Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 31 ARALIK 2002 SALI
HABERLER
Japonya'dan Türkiye'ye uzanan samuray tekniklerinin bir parçası olan spor dalı yaşam biçimine dönüştü
Bir savunma sanatıaikido• Türkiye'de önce işadamlan arasında stres atmak için yaygınlaştı. Daha sonra sanat
camiasında beden duruşunu öğrenmek isteyenler arasında tanındı. Bir süre sonra üniversite
öğrencileri de aikidoya merak sarmaya başladı. Liselere ve ilkokullara kadar indi. Aikido'yu bir
savaş sanatlan ustası şekillendirmiş olsa da temelde savunma sanatıdır.
AYŞEYILDIR1M
Aikido, kışinin kendisi ve çevresindeki her
şeyle, evrenle uyum içerisinde olması felse-
fesi üzenne kurulmuş bir savunma sanatı, bir
yaşam yöntemi olarak tarumlanıyor. Buna
karşın bir savaş sanatı olduğu da unutulma-
malıdır. Ancak aikidoyu diğer savaş sanatla-
nndan ayıran belirgin bir özelliği var: Güce
güçle karşılık vermeme prensibi.
Aikido öğrencisi saldırganın gücünü ona ge-
ri çevirerek çok az bir güç harcayarak sonu-
ca ulaşır. Aikido'da hedef sakatlama, yarala-
ma ya da öldürme değil, saldından kurtulma-
dır. Bu nedenle aikidonun yanşmalan da yok-
tur. Sadece gösterileri vardır. En büyük gös-
teri Japonya'da her sene Bahar Festivali'nde
yapıhr. Festivale karılan tûm dünyadan aiki-
docular 3'er dakıkalık göstenlenyle festiva-
li renklendirirler.
Aikido Türkiye'de önce Cem Boy-
ner'ın de aralannda bulunduğu
işadamlan arasın-
da stres atmak
için yaygınlaştı.
Daha sonra sanat
camiasında beden
duruşunu öğrenmek is-
teyenler arasında tanın-
dı. Bir süre sonra üniversite
öğrencileri de aikidoya merak
sarmaya başladı. Televizyon
programlan, dizilerdeki ba-
zı sahneler ve gazeteler-
deki tanıtımlar aracılı-
ğıyla liselere ve ilkokul-
lara kadar indi. Ve son
günlerde moda haline
geldi.
Sabır ve sevgl
Mecidiyeköy Golds
Gym'de aikido dersleri ve-
ren Mustafa Aygün'ün asis-
tanı Armen Hüsüman, şu anda ai-
kido öğrenenler arasında ağırlığı ça-
lışan kesim ve üniversite öğrencileri-
nin oluşturduğunu söylüyor. Tabii bunlann
yanya yakını da kaduı. Ev hanımlan ise he-
men hiç yok.
Hüsüman, aikido'nun bir kültür oldu-
ğundan sözediyor. Sadece savunma yön-
temlerini değil aynı zamanda alçak gö-
nüllülük, saygı, sevgi, sorumluluk ve
sabın da öğrettiğini anlatıyor.
Hüsüman, "Sabah erken ya da iş çı-
kışı stres atmak için gelenkrin yamsıra
hobi olarak görenler de var. Bunun ya-
msıra kilo vermek için gelenkr de olu-
yor. Ama daha çok hayal kmklığma uğ-
ruyorlar. Çünkü aikido zaman zaman
yüksek efor gerektirse de aynı zamanda
kas gelişimini arttırdığı için zayıflaya-
nuyoriarama daha sağhkh bir görünüm
kazanıyorlar" diyor.
Derslerin başında ve sonunda yapılan
kısa meditasyonlann da günlük endışe
ve sıkıntılardan kurtulmada yardımcı
olduğunu söyleyen Hüsüman, şöyle de-
vam ediyor:
"Derderde şiddete ve zoriamaya yer
obnadığı gibi öğrendye sabırh obnasL öf-
kelenmemesi, manükh olması ve düş-
manını dahi sevmesi gerektiği öğretiör.
Bir Aikido öğrendsinin akhnda tekbir düşün-
ce olmahdır: Çok mecbur kannmadığı süre-
ce şiddetten ve kavgadan uzak durmak."
Aikıdoda dığer samuray sanatlannda oldu-
ğu gibi çok fazla sayıda kuşak yok. Aikidoya
yeni başlayan birisi 6 ay sonra tekniklen oturt-
maya başlayabilir. Bir yıl sonra hareketlerde
akıcılık başlar. Düzenli çalışan birisi 2 yıl
sonra kahverengi kuşak, 2,5-3 yıl sonra da si-
yah kuşak yani dan alabilir. Dan almak da öy-
le kolay değil. 10 dana kadar çıkılabiliyor.
Türkiye'de sadece Mustafa Aygün'ün 5 danı
bulunuyor. Her dan arasında aikidoya ilişkin
bır tez hazırlamak da gerekiyor.
Çocuklar aikidoda ayn bir yere sahip. 6
yaşuıdan itibaren bir çocuk aikido dersi ala-
bilir. 12-13 yaşından sonra büyüklenn ders-
lerine geçebilirler.
Özel Kemerköy tlköğrerim Okulu'nda
çocuklara aikido dersleri veren YeMa
Rasenfos'a göre 'Çocuklar için aiki-
do bir şey öğrenmeden zryade di-
siplin, konsantrasyon, bedeni-
ni taıuma ve bhükte ha-
reket etaıe yetenegi-
ni geliştinne
açı-
sından önemli.'
Rasenfos'a göre çocuklann ilgisi
de çok büyük. Okulda seçmeli ders
olan aikido için 600 öğrencıden
300'ünün başvurduğunu ancak
102'sıne ders verebıldiklerini belir-
tiyor.
Beyaz lcıyafet glylllyor
Aikidoya yeni başlayanlar bol pan-
tolonu andıran alt ile düğmesiz ve
cepsizbir ceket gibi olan üstbölüm-
den oluşan, yumuşak kemer ile bağ-
lanan beyaz renkte bir kıyafet gi-
yerler. Siyah kemer düzeyine gelen-
ler buna ilave olarak Japonla-
nn geleneksel kıyafetlerinden
olan uzun pıleli Hakama
adı verilen bir kıyafet
daha giyerler.
f TÜRKİYE SERÜVENİ
ı Kumagai
getirdi, Aygün
80'li yıllann başında Türkiye'de judo çalışan bir
grup Japonya'ya mektup yazarak kendüerine
aikido öğretecek birinın Türkiye'ye gelip
gelemeyeceğini sorar. 1983 yılında bir Japon
firması Türkiye'de şube açar. Şubenin
başına getınlen Kumagai adlı Japon,
Türkiye'ye gelmeden önce
ülkesindekı aikido federasyonuna
Jgider ve Türkiye'de aikido dersleri
j verip veremeyeceğini sorar.
f Türîriye'den gelen mektubu
janımsayan Japon Federasyonu
fyetkilıleri Kumagai'ye onay verirler.
1
Ve 1983 yılında Kadıköy'deki bir
salonda Kumagai aikido dersleri
vermeye başlar. 4 yıl sonra da ülkesine
i döner. Kumagai'ninijğrencileri
arasında yer alan Mustafa Aygün ve
Ahmet Berkol Ökten Türkiye'de ılk siyah
kuşak alan kışiler olur. Kumagai geri
dönerken yerine Mustafa Aygün'ü
bırakır. Bir süre sonra bölünmeler olur
ve herkes kendi okullannı (dojo)
açmaya başlar. Mustafa Aygün de
Zendokan adı alhnda kendi
dojolannı açar ve aikidonun
yaygınlaşmastnı sağlar. Bugün
Türkiye'de lstanbul Erenköy
r (0216 363 64 78), Zincirlikuyu
^(0212 216 24 39), Mecidiyeköy
J Golds Gym (0212 217 11 10),
jAnkara Or-An (0312 491 74 97),
"Kocaeli (0262 324 98 83),
Isparta'nm da (0246 218 33 08)
aralannda bulunduğu 13 dojo açan
Aygün aynı zamanda Lübnan ve
Makedonya'da da dojo açar. Aikido
Türkiye'ye gelişinden 16 yıl sonra 1999'da
Judo Federasyonu'na bağlandı. Federasyon
siyah kuşak (dan) sınavlannı yapmak,
aikidonun geliştirilip yaygınlaştınlmasını
sağlamaktan sorumludur.
ŞtDDETE VE KAVGAYA KARŞI - Sert bir spor gibi görünse de aikido'nun felsefesi şiddete ve kavgaya karşıdır. Derslerde de bağınp cağırma.
vurma kırma yoktur. Aksine. öğrenciler ve hoca arasında büyük bir saygı ve nezaket vardır. Derslere karşıhkh selamlamayla başlanır. Oğretilen
teknikler öğrenciler arasında uygulanırken karşıhklı Japonca "lütfen" ve "teşekkür ederim" sözleri mutlaka söylenir. (Fotoğraflar: VEDAT ARIK)
Japon savaş sanatlan ustası Morihei'nin geliştirdiği aikidonun bugün tüm dünyada federasyonu var
Japonya resmi olarak 1942'de taradıAikido kelimesi aikijujutsu'dan
türetilmiş. Japonya tarihinde
aikijujutsu ilk olarak împarator
Serröa'nın beşinci nesilden torunu
olan Minamoto no Yorisyoshi'nin
üçüncü oğlu Minamoto no
Yoshimitsu taranndan kullanılıp
öğretilmiş. Daha sonra
Yoshimitsu ailesi kendine Takeda
soyadını alıp Daito Ryu adında
bir samuray okulu kurmuş.
Geçen yüzyıluı başlannda okulun
başında Takeda ailesinden bir çok
savaş sanatı dalında uzmanlaşmış
büyük bir usta olarak tanınan
Sokaku Takeda bulunuyormuş.
Sokaku'nun en başanlı öğrencisi
olan Leshiba Morihei 14 Aralık
1883 'te Wakayama bölgesine
bağlı Tanabe şehrinin Motomachi
köyünde doğmuş. Hokkaido
adasında 1915 'te Sokaku
Takeda'yla tanışan Morihei, 7 yıl
onun öğrencisi obnuş. 7 yıl 20
kişiyle birlikte ikisi "Kyouju
Dairi' seviyesine yükselmişler.
Bu seviye, Daito Ryu
tekniklerinde ustahk
belirtmektedir. Bu payelerin
verildiği sınavda, spoa, kılıç, çift
kılıç, kısa kılıç, demir yelpaze,
mızrak, kısa sopa ve kesici alet
atma tekniklerinın de bulunduğu
toplam 2 bin 884 teknik
gösterilmiştir. Daha sonra
Morihei kendi okulunu açmış ve
ismini aikibudo koymuş. 1942
yılında aikibudo ismıni aikidoya
çeviren Morihei ilk resmi onayı
da aynı yıl Japonya Savaş
Sanatlan Dairesi başkanından
almış. Aynı yıl O'Sensei (büyük
usta) Morihei, îvvama şehrinde
inzivaya çekilip kendini çiftçiliğe
vermiş.
Kurduğu Aikikai'nin başına
ölümünden sonra önce oğlu
Kisshomanı, sonra da torunu
Moriteru geçmiş ve Aikido'yu
tüm dünyaya tanıtmış. Aikidonun
federasyonu olmayan ülke hemen
hemen yok gibi. Yerel
federasyonlann yanı sıra Avrupa,
Amerika, Asya, Euroasia
federasyonlan da mevcut. Aikido
dışandan bakıldığında düşme ve
fırlatmalardan dolayı judoya
benzetilir. Ama mantığı ve
eğitimi çok farklıdır.
Kendi dilini de öğretiyor
Tek büyük usta (O'sensei) aikidoyu şekflkndiren Ueshi-
ba Morihei olarak kabui edilir. Aikido çahşmalannda kı-
lıç ve sopa da kuDamhr.
Aikido'nun dili kökeni
nedeniyle Japonca.
Armen Hüsüman, bunun
evrensellik açısından
gerekli olduğunu
belirtiyor, "Eğer
Türkiye'de Türkçe,
Fransa'da Fransızca
öğretilirse bu insanlar bir
gösteri sırasında karşı
karşıya geldiklerinde
birbirlerinin dılinı
anlamazlar ki" diyor. Bu
nedenle aikido dersine
başlayacak kişilerin en
azından aşağıdaki
kelimelerin anlamlannı
bilmeleri gerekiyor.
Ai: Uyum, akıl.
Ki: Kişinin ruhsal gücü.
Do: Yol.
Aikido: Değişen şartlar
altında evrendeki
herşeyler uyum sağlamak.
Kısaca uyum sanatı.
Dojo: Aikido'nun
öğretildiği salon.
Rei: Selam.
Mokuso: Meditasyona
başlamak için verilen
'gözü kapat' komutu.
Uke: Tekniğe maruz kalan
kişi.
Nage: Tekniği yapan kişi.
Ukemi: Takla.
Zendokan: Zen yolunun
okulu.
Kyu: Siyah kuşak altı
seviyeler (5 'ten 1 'e kadar
çıkıyor)
Dan: Siyah kuşak
dereceleri (l'den 10'a
kadar çıkıyor)
Doma arigato
gozaimaşita: Teşekkür
ederim.
Onegaişi mas: Lütfen.
(Antrenman başlarken
söyleniyor)
Osensd: Büyük üstad.
Sensei: Öğretmen.
Senpai: Kıdemli
ögrencı.Kohai: Kıdemsiz
öğrenci.
SALI
ORHAN BURSALI
Zamanı Tutturmak
Saatlerim birbınyle eşgüdümlü değil.
Birden dehşetle farkettim ki kol saatim, evdeki
mınık masa saatim, bilgisayar ve arabadaki sa-
atler hıç uygun adım gitmiyorlar. Uzun süre
ayarsız bıraktığınızda aralarındaki mesafe bazen
4 - 5 dakikaya vanyor.
Bir dakıka neyse, ama 5 dakıka olunca insan
"ne zamanda yaşıyoruz, ne oluyor" diyor. Rad-
yo ve TV'lenn zaman bıldirmelerı de benimkılerle
tutmuyor, ama bakıyorum onlar arasında da
farklar var.
Birden Türkiye'de "doğru zaman" olmadığı
duygusuna kapılıyorum.
"Dakiklik" nasıl sağlanıyor ülkemizde?
• • *
"Zamanlama", belki de dakıkliğın henüz
önemli olmadığı eskı çağlarda, sıradan insan
için hiç önemli değıldı.
Eskı Yunan olimpıyatlannda atletlerin kaç bi-
rim zamanda koştuklarına ılişkın bir kayıt tutula-
mazdı. Yanş sırasında kim kirnı geçtıyse... Rekor
kırmak vb gibi kavramlar, modern zamanların
olayı...
Çunkü, dakıkliğin şunun şurasında geçmişi
350 yıl kadar. 1650'lerde ilk sarkaçlı saatin bu-
lunmasıyla (Galileo ve C. Huygens), saatlerin
günlük sapması 15 dakıkadan ılk kez haftada 1
dakikaya indirılmıştı... 1960'larda da ılk sezyum
atom saatıyle en hassas saat elde edilmişti. Bel-
ki arada sırada bu köşede zamanın tarihçesine
ilişkin geri dönüşler yapmak eğlenceli olabilir...
Biz şımdı bugunkü dakiklik sorunumuza döne-
lim...
• • •
Doğru saati kim bıldıriyor ülkemizde?
örneğin Açık Radyo'yu aradım. Kendi ayarla-
rını arada sırada televızyonlardan aldıklarını söy-
ledıler. Bazen yarım - bır dakıkalık sapmalar ya-
şıyorlarmış.
Ya o televızyonlar saat ayarlarını nasıl yapı-
yor?
Bir "mutlak referans" olmazsa, o zaman her-
kes "yanlış zaman ayarı" içındedır, yanlışları re-
ferans olarak kullanıyor demektır.
TFTTyi aradım.
lyı kı aradım. Ve ıçim rahat erti.
TRT-1 ekranında gözüken saat doğrudan
atom saatim bıldıren Rus uydusuna ayarlı. Tam
bir zaman eşgüdümü ile zamanı bildiriyor..
öğrendim kı, 1990 Körfez Savaşı'na kadar,
saatlerimiz kim kıme dum duma gıdiyormuş.
"Doğru zaman" kavramı TRT'de yokmuş. Kör-
fez Krizi sırasında Genelkurmay TRT'yı aramış,
"Yahu bütün saatlerimiz farklı gösteriyor, beş
saniye, on sanıye, yarım veya bir ıkı dakıka farklı
hepsi, bu ışi düzeltın" demış. Bunun üzerine
uluslararası saat ayarına gıtmişler.
Şimdi bazı özel televızyonlar da Kanada siste-
mıne göre doğru zamanı bildiriyorlar.
Ülkemizin bır "Saatleri Ayarlama Enstitüsü"
yok mu?
Hem var hem yok.
TÜBİTAK'ın metroloji, yani ölçüm ve ayar üze-
rine son derece gelışmış Avrupa çapında bir
Metroloji Enstitüsü var. Başkanı Doç. Dr. Hüse-
yin Uğur. Onunla konuştum.
Dünyada zaman ayarı üzenne geniş bilgi ver-
di.
Metroloji Enstitüsü'nde, tam zaman ayan için
bir yazılım geliştirmişler. Bilgisayarınıza yüklü-
yorsunuz, Enstitü'nün atom saatine bağlı zaman
bildirimini ve ayarını, bağlanıp alıyorsunuz.
Biraz paralı, ama TRT'nin zaman ayan beda-
va, eğer isterseniz, Internet üzerinden de "tam
ve doğru zamanı" indırebılirsiniz...
Ayrıntılar bir başka yazıya, bugün yılın son gü-
nü, herkes bir koşuşturma içınde..
Ben zamanı bir anımsatayım dedim.
Gece 12'de yeni yıla tam doğru zamanda
merhaba demek isteyenler olabilir.
Mutlu yıllar...
obursali@ cumhuriyet.com.tr.
BABACICIM;
Sevgıyı öğrerıdiğım gıbı, ınsanlan sevmeyı öğrendtğım gıbi...
Senı sevıyorum yaşam kaynağım..
ve senın gıbi yaşıyorum şımdı.
Nerde olursan ol ne fark eder ki...
Karşımda değılsın belkı. ama vartığımdasın baba!..
Sevgim ve nefesim gıbı nerde olursan ol ne fark eder ki...
&r yıldız gıb kayıp geçtın, ama sonsuıa dek
parlayacaksın ıçımın karanlığında...
12 yıl geçtı aradan; seni aiarak özlüyonjz baba.
TALAY0CLU-ÇALIŞGAN-BAYIR-AKYIL01Z
AILELERI
Cumhuriyet
^ kitap kulübü
YILBAŞINDA
DOSTLARINIZA
KİTAP
ARMAĞAN EDİN
50'/O \J\J ye
varan özel yıjbaşı
İNDİRİMİ
20.12.2002 - 31.12.2002 tarihleri arasında
Sergi Salonlarımıza gelin,
indirim için ayırdığımız bölümden
kitaplarınızı seçin.
Merkez: Çağ Pazarlama A.Ş. Tûrkocağı Cad. No:39/41
Cağaloğlu-istanbul Tel: (212) 514 01 96
Şube : İstiklal Cad. Zambak Sok. 4/1 (Fransız Konsolosluğu yanı)
Taksim-istanbul Tel: (212) 252 38 81 /82