Catalog

SAYFA CUMHURİYET 16 EKİM 2002 ÇARŞAMBA . - SEÇIM 2002 AKP'nin Konya'da 1. parti çıkmasına kesin gözüyle bakılıyor. Partüiler 'Burada Tayyip markası tuttu' diyor Milli Görüş'te adres değişildiğiBÜLENTSARIOĞLU KONYA - Yerel politikacılara göre "Konya'daki seçim nabzı Türkhe'nin aynas". Yakın geçmişin seçim sonuç- lan, en azından genel eğüimi göster- mesi açısından bu yorumu doğrulu- yor. 33 yıl önce Necmettin Erbakan ı bağımsız milletvekili olarak siyasete katan Konya'da, Erbakan'ın imzası bu- lunan oluşumlan devralan AKP'nin birinci parti çıkacağı kesin gibi. tltin- cilik yanşında, SP ve DYP arasındaki çekişmeden sıynlan CHP'nin gelme- si bu seçimin sürprizlerinden olabiJir. 1 milyondan fazla seçmenin bulun- duğu Konya, geçen seçim olduğu gi- bi 16 milletvekili çıkaracak. 3 Ka- sım'ın "favoria" AKP'nin teşküaü, Erbakanın palazlandırdığı Müstakil Sanayici ve Işadamlan Derneği (MÜ- SİAD) yönetıcileri ile FP kökenlilere dayalı bir yapılanma oluşturuyor. Tsç'yip Entoğan'ın AKP'nin 3 önem- li kurucusundan bir olarak saydığı Ha- 13 Ürün binnci sıra adayı. fldnci sıra- da eski MÜSlAD yöneticisi ve kuru- cu il başkanı Hasan Angı var. Yunak ilçesinin îmamoğlu köyünden Kûrt kökenli bir aileden gelen Halil Crün, larsaldaki oylara da sesleniyor. Parti, FP kökenlilerin yam sıra, daha çok MHP'den kaçanlar ile kısmen DSP ve DYP tabanından oy alıyor. Adlan Konya ile özdeşleşen Kom- bassan ve Ittifak gibi büyük holding- ler de Milli Görüş'teki adres değişimi- ne uymuş. MÜStAD kökenli AKP'li- lerTayyip markasTnı tutrurmanın mutluluğunu yaşıyor. Eski MÜSÎAD Başkan Yardımcısı, il başkaru Omer Sayhk. "Benticaretadanuynn; bumar- ka tuttu" diyor. Seçmenlennin yüzde 80'inin FP tabanı olduğunu gizleme- yen Sayhk, "enzortandığr noktayı ise dûşünmeden yanıtlıyor: "Eskkfcn â- yasetyapmışarkadaşiann eskiahşkan- hklannı devam ettirme yöntemleri." 'Seçmenin baraj kaygısı var' RP'den kalma "ev topJannlanylabi- rebir görüşme" propagandasıru sür- düren AKP tl Başkaru, "Konya teşki- laüna hiçbir cemaat ve sermaye ilişki- si bulaşarmadık, ama cemaat tiderie- ri arkadaşunız, bunu da önleyemeyiz'' diyor. AKP'nin milletvekili sayısınıhe- saplamakta diğer partilerden kaçının ülke barajına takılacağı çok önemli. Saylık da, yaptırdıklan ankete göre Konya seçmeninin yüzde 75'inin oyve- rirken "seçtiği partinin baraj kaygısı- nı önemsediğini" \Tirguluyor. SP'nin, RP döneminden kalma bi- nası, Ankara'daki genel merkezden daha donanımlı ve hareketli yapısıyla adeta "asl genel merkez" havası veri- • 1999 seçimlerinde FP'nin kazandığı 6 milletvekiline ulaşmayı hedefleyen AKP'de diğer partilerin baraja takılması halinde bu sayının artabileceği konuşuluyor. CHP ise SP ile DYP arasındaki çekişmeden sıynlması halinde, ikinci parti olabilir. Seçmen sayısı: 1.018.792 Milletvekili sayısı: 16 / Partüere göre dağılımı: Partilerin oy yüzdeleri: KONYA '99 Seçimi 1 yor. Bölünmenin burukluğuna karşın, Konya'daki en disiplinli çahşmanın buradaki "seçim karargâhTnda yapıl- dığı bir gerçek. Konya'nın duvardan duvara hantası üzerinde her milletve- kilinin ve her aracın ayn bir rengi var. Her saat, kimin nerede olduğu izleni- yor. Geniş karargâh salonunda bulun- duğumuz dakıkalarda 6 kasabanın gün- lük raporu gelıyor. RP doneminde 225 bin üyeleri olduğunu, SP'ye 75 bin ki- şiyi üye yapnklannı vurgulayan il baş- kanı fbrahim Erkan, aynşma için "Bu geçici bir dönem. Bu süreç yaşanma- hydL 2-3 yüdataşlaryerine oturur" di- yor. Erkan, tarikatlannAKP'yeyönelme- si konusunda ise "Hiçbir cemaat öde- ri eskisi kadar otoriter değü, etki alan- lan suurh.Aynca tarikatlarher kesim- den insanı banndınyor. Bu yüzden biz birebir görüşmekri sıklaşörrjoruz" görüşünü dile getiriyor. Ancak ünlü Nakşibendi şeyhı Tahir Büyükkörük- çü'nün oğlu Abdurrahman Büyükkö- rükçü'nün SP listesinde 3. sıraya ahn- ması unutulmamış. Propaganda için 5 adet eski modd Völkswageıı kuüanan SP Kooya Ü Başkanhğı, seçündensonraaraçlanadaylarasatacak. Erbakan, seçim propagandasının son mitingini, 3 Kasım'dan önceki son cu- ma olan 1 Kasnn'da Konya Meydanı'n- da 1 milyon kişüıin katılılımıyla ger- çekleştirmeyi tasarlıyor. SP teşkilatı da bu psikolojik havaya güveniyor. Derviş faktörü 18 Nisan'da milletvekili çıkarama- yan CHP teşkilatı, Türkiye genelinde- ki rüzgân Konya'da ahnanın çabasın- da. îl başkanı Ratami Baştokhı, Deniz Baykal'ın "Anadolu solu" ve "kutsal cuma" söyleminden memnun. "Bu- raaKoııyıa,bugerceğegöresi>asetyar>- mabytz. HaD<a rağmen sjyasetyapmak mümkündeğiL Sağdanoyabnadan ik- tidar ohnak da mümkün değQn diyor. Seçmen kitlesinin yüzde 50'den faz- lasını oluşturan çiftçi, aynı zamanda en kararsız kesım. Kemal Derviş'ın par- tiye karılımı Konya'daki rüzgân daet- küemış, ama ekonomik programdan ca- nı yananlar nedeniyle oy kaybı da söz konusu. Ancak bu kayıp-kazanç ora- nının sonucu CHP açısından artı. Seçime beş kala çiftçiye verilen Doğ- rudan Gehr Destegi ödernelerinın Der- viş'inhanesineyazılmasıisehüküme- te seçimin bir cilvesi gibi. Kente ahş- verişe inen birköyKi "Cebimize3-5mil- yargirdiyseDeniş'in getmüğiparadan- 1-2 mflyar daha ödeyecekiermiş. Ben niye ktza>im DenTş'e" diyor. Ancak CHP, 65 bin ünhersite öğren- cisi ile üniversitedeki 20 bin memur- öğretim üyesi kadrosuna seslenemi- yor. CHP 2. sıra adayı AriDa Kart'ın, Kürt aşiretlerin bulunduğu kırsal böl- gelerdeki oy potansiyelinin yanı sıra, Mercedes fırmasını mahkûm ettirerek dünya çapında adını duyuran bir avu- kat olması da sol seçmeni cezbediyor. DYP, SP ve MHP arasındaki çekiş- me CHP'yi bölgede ikinciliğe çıkara- bilir. DYP ve MHP'nin liste yanlışla- n da bubeklentiyi besliyor. Konyah ol- mayan Muş Milletvekili Mümtaz Ya- vuz, DYP'nin birinci sıra adayı. DYP teşkilatı bir ara "Kstede yer sabhp sa- oJmadığı'' sorulanndan bunalmış. MHP'nin adayyoklamasında 11. sı- rada çıkan Ömerfzgj'nin "MedbBaş- kanhğı'' hannna 1. sıraya yerleştirilme- sı ve pancar ürericisıne "rrrushıldan açan* eski Pankobırlik Başkaru Recep Konukun 5. sıraya anlması MHP'yi zora sokmuş. ANAP'ın "SüleyTnanalartfl" anlaş- ması sayesinde, bu tarikata bağh ki- şilerin ANAP'a yöneldiği behrüiyor. Dçelerdeki 3 baraj ile Antalya-Alanya Karayolu'nda imzası bulunan ANAP, Seydişehir, Yalıhöyük, Bozkur ve Bey- şehır'in bir bölümündeki oyunu koru- yabilır. Parti barajı aşarsa. l. sıradaki De\let Bakanı Mehmet Keçeder ye- niden Mechs'e girebilir. MHP'nin kalesi Mersin'de DSP ve YTP'nin işi zor görünüyor, CHP ise diğer favori parti Mersin siyasal rüzgârlara açık• Seçmenin eğilimlerinin dönemlere göre değiştiği Mersin'de seçim sonuçlannı biraz da Türkiye barajı etkileyecek gibi görünüyor. ÇETİNYtĞENOĞLU MERSÎN- Türkiye'nin en uzun sahiline sahip ili olması nedeniyle başta lodos, esintilere açık bir kent Mersin... Bu özelliğinin yanı sıra siyaset dünyasındahep "kale" olarak anılageliyor. Tanm ve sanayide emeğin "yücedeğer" tahtına oturtul- duğu günlerde CHP'nin kalesidir. Lodos, liberal esmişse burçlara ANAP bayrağı çeküir... Irkçı- milh'yetçi rüzgâr estiğinde kalenin MHP tarafin- dan femedilmesi kaçınılmazdır... H Siyasirüzgânngücü,\lHPbayTağımbu$eçİD> detekrarMer^burçlanndabü)iikcoşkın1adal- gabndıracakgüçtemi?" Mersin'de çok bihnme- yenh' seçimin önemli sorulanndan biri bu... Ge- çen seçimin 1. partisi MHP'de üç yıl öncekine benzer bir coşkudan söz etmek olanaksız. Tabanda biraz tepkisel kaynaklı hareketsizlik ve geri durma tavn gözleniyor... Geçen seçimde parîamentoya giren 5 milletvekilinden sadece bi- risinin listeye girmesi MHP'deki yapısal değişik- liğe dikkat çekıyor. MHP'deki manzara siyasi vi- zörden şöyle görünüyor: Adı 57. hükümet süre- since gündemden düşmeyen eski Ulaştırma Ba- kanı Enis Öksüz BBP'ye gitti. Ab Güngör ihraç edildi. DYP Şanhurfa MıUetvekili Fevzi Şıhanh- ogta'nun TBMM'de ölümü olayına adı kanşan Ca- hit Teketioğhı listeye alınmadı. Yalçm Ka\u, se- çilme şansı olmayan biryerde (9. sırada) aday gös- tenlirken MHP milletvekillerinden sadece Hküt- yetKdmçlisteye girebildi. O da eski Kınkkale Va- lısı BehiçÇelikbınncı sırada kontenjan adayı gös- terilince ikinci sıraya indirildi. Eğilim yoklamasında aday adaylanndan para ahnması, Tarsus'a özel ilgi gösteren Öksüz'ün lis- tede ohnaması, listelerde bir Tarsuslunun seçile- cek yerde bulunmaması dezavantaj olarak göste- rilirken, hasatmevsimlerinde limanın yabanaürün getiren gemilere kapanlması, kaynağı Dünya Ban- kasıolan"DoğradanGelffDesteğrnin MHP'nin Seçmen sayıs 866.832 Milletvekili sayısı: , k v ÖDP frOBP DEPAR f ANAP EMEP DTP ; YDP İ BBP DP DSP : FP 1 CHP LDP BP . MP 1 DYP f StP f HADEP 1 MHP | Bagnns. Partilere göre dağılımı: - - 2 3 2 - - 5 - 12 Partilerin oy yüzdeleri: 0.79 0.19 0.13 0.00 10.88 0.13 0.42 0.10 0.54 0J1 19.35 5.21 12.31 0.19 030 (L20 10J7 0.12 8.84 28J8 0^4 MERSİN '99 Seçimi prim hanesine yazılması, örgütün öbür partilere göre diri olması büyük avantaj. Bu verilere göre, MHP'nin en az üç milletvekili çıkarması sürpriz sayılmayacak... 'Defosuz' Ismafl Cem Geçen seçimin ikincisi DSP'nin ise Mersin'de işı zor görünüyor. Anakent Belediye Başkanı MacitOzcanve DSP'nin ağırtoplanndan Istemi- han Taiay'la iki milletveküinin (AkifSerin,Edip Özgenç) YTP'ye geçmesi, ilk anda DSP'de dep- reme yol açmış görünse de ibrenin tekrar DSP'den yana dönme eğüiminde olduğu gözleniyor. Sol liberal çevrelerde 'defosuz' diye tanımlanan tsmail Cem'e duyulan sempati, Talay'ın kdşisel ağırlığı ve Içel Sanat Kulübü çevTesinden ınsan- lann YTP saflannda görünmesi bir yana, parti- nin ülke barajına takılacağı konusundaki ciddi kaygılar, bu yeni girişimin ışığını karartıyor. Geçen seçimin 3.sü olmasına karşın baraj kur- banı olan CHP, Mersin'de de bu seçimin iki favo- risinden biri. Baraj sorunukesin- likle yok. CHP'nin geleneksel oyu DenizBaykal ve Kemal Der- \iş'e rağmen partiye Mersin'de zirve mücadelesi verdirecek güç- te. Oylan kırsal ve kent merkez- lerinde dengeli dağılmış görüen partideki liste savaşının etkisi kalmamış görünüyor. Anımsana- cağı gibi, AHOksal ın listeden çekihne girişimiy- le patlak veren Avukat Uğur Yüdmm ile Ersoy Bulut'un amca çocuklan olduklannın anlaşüma- sı Baykal'ın tepkisine yol açmış, Yildınm'ın lis- teden silinmesi, yerine Bulut'un getirilmesi, üçün- cü sıradaki Hüsnü Ozcan'ın beşinci sıraya, akın- cı su^dakı ŞefikZenginın üçüncü sıraya alınma- sı üzerine sular durulmuştu. Baykal'ın olası kabinesinde "Maöj'e Bakanı'' gözüyle bakılan ve 1. sıradaki yeri hiç değişme- yen MustafeÖzyiirek'li CHP listesiyle CHP'nin 3 ^ milletvekih' çıkarması bekleniyor. AKP'nin gücü konusunda konuşmak ise biraz zor. Tarikatlara dayah bir gücünün olmadığı sav- lamyor. Geçen seçimde Mersin'de 5.2 oy alan FP'nin mirasına varis sıfatyla SP'nin talip oldu- ğu, Fethullahçı zincirinin henüz AKP lehine ça- lışmadığı dikkate ahnırsaANAP'tan ve DYP'den umudunukesen seçmenlerin yanı sıra, aşiretoy- lannın ANAP'tan aynlan AMEr'e endekslenerek gehr nanesinde gösterilmesi, hesabın pek de ger- çekçi ohnadığını gösteriyor. Eldeki verilerAKP'nin 1 milletvekili çıkartacağı, ANAP baraja tabhrsa bu sayının yükseleceğı yönünde. Geçen seçimin dördüncüsü DYP'nin örgütüy- le banşık bir listesi var. Geçen seçimde iki mil- letvekili çıkartan DYP'nin AyferYıhnaz'ın birin- ci sırada gösterildiği listesinde örgütten gelen adaylar partinin şansını yükseltecek nitehkte. ANAP hakkındaki genel kanı ise partinin eri- diği yönünde... Parti, geçen seçimlerde zaten kır- sal kesimden hiç oy alamamıştı. Ah Er'in AKP'ye gitmesi buyapısını dennleştiriyor. Eski Içişleri Ba- kanı Rüştü KazmıYüceten' in birinci sıradan aday olması bu kaderi değiştirecek nitelikte görünmü- yor. Seçmenlerin arasındaki laik, demokratik, çağdaş, Avrupacı liberal olanlarla tarikatçılar ça- tışıyor. Kürtoylannagehnce... Sadece Mersin ve Tarsus merkezlerinde yığıl- ma gösteren Kürt kökenh seçmenlerin oy oranı geçen seçimde yüzde 8.8'di. Bu seçimde ülke ba- rajını aşsalar bile il barajını takümalan kaçınıl- maz görünüyor... Mersin'de seçim sonuçlannı biraz da Türkiye barajı etkiler görünüyor. Barajı aşan her partinin Mersin'de milletvekili çıkaracağını tahmin etmek pek yanlış ohnaz gibi. AVRUPA'DAN GURAY OZ Futura Mundi Frankfurt Kitap Fuan'nın en görkemli salonlann- dan birindeyiz. Sahnede yanm ay şeklinde dizil- miş koltuklarda ilkinde oturumun yöneticisi, ikin- cisinde 68'ın liderlerinden Tarık Ali oturuyor. Kır- laşmış saçlarıyla bizim kuşağımızın bugünkü ha- linin iyi bir temsilcisidir. Inkârında hâlâ ısrarlı, isya- nında hâlâ tutarlıdır. Yaşlandı o da hepimiz gibi; ol- sun, ısrann ve isyanın yaşı olmaz. Otuaımun Tarık Ali dışındaki konuşmacıları, ge- nellikle "liberalizmin ve kapitalizmin ebedi za- ferinin" sınırları ıçinde ürkek itirazlarta gezinıyor- lar. ABD'nin Yeni Dünya Düzeni programı onlann varsayımıdır ve "Irak'a saldın olmasa iyi, ama olacak bir iş"tir. Futura Mundi, Dünyanın Geleceği ya da Gele- ceğin Dünyası adı altında yapılan konferanslardi- zisinin ikincisinde durum biraz daha farklıydı. Bu kez konuşmacıların hemen hepsi Yeni Dünya Dü- zeni'ne itirazlan olan kişilerdi. Hayal kırıklığımızın kaynağı ise yine bir 68'ti olan Daniel Cohn-Ben- drt'ti. 68in "gerçekçi olup imkânsızı isteyen devrimcisi", şimdi "establischmenfe dahil ol- muştu. "lyi, güzel de, bunlarta bir yere varıl- maz"dan başka laf bilmiyordu. Bu ısrardan ve is- yandan vazgeçmiş milletvekiline dersini verense "No Logo" adlı kıtabı 22 dile çevrilen, Yeni Dün- ya Düzeni politikalannın genç eleştirmeni, 70 do- ğumlu Kanadalı yazar Naomi Klein oldu. • • • Kitap fuarlan her zaman bir şenliktir. Yıne öyleydi. Ama bu kez milyonlarca harfin ve kelimenin yüzlerce dilden uçuşup durduğu, ya- zariann, çızerierin, yayıncıların, okurlann ve oku- mazlann bir araya geldiği dünyanın bir numaralı- sı Frankfurt Kitap Fuan geçmiş yıllara göre biraz sönüktü. Bazı salonlar boş kalmış, katılımcı sayı- sı azalmıştı. Fuardaki Türkiye bölümü de eski yıl- lara göre daha yoksuldu. Kitap Fuan'ndan şöyle bir gelip geçiveren Kültür Bakanı da begenmedi Türkiye bölümünü. Türkiye standını düzenleyen TÜ- YAP yetkilileri ise Bakan'ın eleştirisine bir anlam veremediler. Çünkü "konuyla ilgili ödeneği ya- nya indiren Kültür Bakam'ydı. Herhalde baş- ka bir nedeni olmalıydı Kültür Bakanlığı'nın kendi standını eleştirmesinin." Boyledır bu ışler. Sorun da zaten Türkiye standının daha albenili olmasında ya da katılacak yazarlann yurtdışında daha fazla tanınanlar arasından seçilmesinde de- ğildir. Frankfurt Kitap Fuan'nda iyi temsil, yalnız gös- terişle olmaz. İyi temsil, çok yayınla, fuar progra- mına girmiş çok sayıda ve etkili konferans ve top- lantıyla, yazariara yurtdışının, başka dillerin kapı- lannı açacak olanaklan sağlayan organizasyonlar- la olur. Türkiye, yıllardır konuk ülke olmanın yolla- nnı gösteren fuaryönetimine cevap bile vermiyor. Kültür bakanlan bugüne kadar bu olanağı bılmez- den, çağnlan duymazdan geldiler. Bu yıl Frankfurt Kitap Fuan'nın yeni yöneticisi Volker Neumann bir kere daha yineledi çağnyı. Şimdiye kadar var olduğu varsayılan engellerin de söz konusu olma- dığını, Türkiye'nin demokrasi yönünde attığı adım- lannfarkındaolduklannı belırtti. "Gelin attı ay için- de 2004 yılı için işi sonuçlandıralım" dedi. Kül- tür bakanlarına düşen, Türkiye'nin yayıncılanna bu konuda yardımcı olmaktır. Fuarlarda devlet stand- lanyla bir yere vanlamaz. Istediğiniz kadar allayıp pullayıp, süsleyip şenlendirin sonuç değişmez. • • • Futura Mundi toplantılarının genel amacı, duru- mu sergilemek, ama asıl olarak da Yeni Dünya Dü- zeni'nin doğallığını anlatmak, bu çerçevede bir tartışmaya olanak sağlamaktı. Yeni Dünya Düze- ni doğal değil, zortama olduğu için bu amaca ula- şılamadı kuşkusuz. Yalnız muvaffıklar değil muha- liflerin de söz söyleyebildiği birtoplantı olmayı yi- ne de başardı. Gelecek yıllarda ne olur, bilinmez. ABD'nin tehditle, o da olmazsa silahla kuracağını ilan ettiği yeni düzenin kulak tırmalayan gürültüsü arttıkça, insanın kitap fuarlarına ve kitaba olan il- gisi de azalabilir. Tıpkı 12 Eylül'den sonra Türkiye'de olduğu gibi. Frankfurt Kitap Fuan'nın bundan sonraki Futu- ra Mundi konferansları nasıl olur, bilmiyorum. Bildiğim, dünyamızın futurasına, mundimizin ge- leceğine sahip çıkmak için harekete geçmek ge- rektiğidir. e-posta:cumhuriyet(ât-online.de Mermer ihracatcılarına iskele ANAP'tan seçim rüşveti Yarın: Glresun ve Corum ÖZCANÖZGÜR MUĞLA-ANAP'm Muğla'da ilk seçim rüş- veti, mermer ihracatcı- lanna iskele kazandır- mak oldu. 18 yıl önce Gökova Termik Santra- h'na kömür ithalatı için yapılan ören iskelesi, başta mermerciler ol- mak üzere maden ihra- catçılannın kullarumı- na açılıyor. Çevreciler ve turizmcilerin bu ka- rara nasıl tepki göstere- cekleri merak ediliyor. Muğla'dan aday ANAP milletvekili Yük- sd Yalova, Ören iskele- sinin ihracat limanı ola- rak kullanımı için Ener- ji Bakanı Zeki Çakan'ı ikna etti. Mermerve ma- den ihracatcüanna müj- deyi Muğla Ticaret Oda- sı ziyaretinde veren Ya- lova, "tsketenmişlerme- si için hemen bir şirket kurulacak ve işletme bu şirkete tahsis edikcek. Şirket hisselerinin yûz- de5'i Muğla VaHH|i'ne ah oiacak ŞirketteOren Beledryesi ve Muğla Ti- caret Odası da yer ala- cak" diye konuştu. Muğla Mermerciler Dernegi iskele için 2 ay önce Enerji Bakanlı- ğı'nabaşvurmuşveÇa- kan seçime giderken çevrecilerin tepkilerini çekmek istemediğini söylemişti. Muğla Ti- caret Odası Başkanı Sa- im Gürsoy da Yalova'ya "Çevrecfler ne olacak" diye sordu. Yalova, çev- re sorunu yaşanmaya- cağını belirterek "Ge- mikr sintine ve balans sulan yönünden kont- rol altmda turulur. Tu- rizm açLSindan da ön- lem almak zor değil. Yüklemeler gece yapı- labiür'" dedi. Eski kitaplannız, dergileriniz evinizden alınır. RENCİN SAHAF Tel: (0 216) 414 84 10