Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
Imtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmenı: tbrahim
Yddız • YazuşlenMüdürü. SaHm
Aipastan • Sorumlu Müdür. Fikret
Ükiz • Haber Meıkea Müdürü:
HakanKara
tsühbarat: CengizYüdınm# Ekononu: ÖzlemYüzak
• Kültur. Handan Şeoköken • Spor: Abdülkadir
Yûcelman # Makaleler: Sami Karaören #
Düzeltme: Abdullah Yazıcı • Foîograf: Erdoğan
Köseoğlu • Bdgı-Belge EdibeBuğra#YurtHaber-
leri: Mehmet Faraç • AvrupaTemsıkısı Gûray Öz
Yayın Kurulu: llhan Selçuk
(Başkan).Orhan Erinç, Hik-
met Çetinkaya,Şflkran Son-
er, tbrahim Yıldız. Orhan
Bursah, Mustafa Balbay,
Hakan Kara.
Ankara Temsılcısi. Mustafa Balbay Atatuık Bulvan No:
125.Kat:4,Bakanlıklar-AnkaraTel: 4195020(7 hat), Faks:
4195027 • tznuı Temsılcısi: Serdar Kmk, H. Zıya Blv.
1352S. 2/3 Td- 4411220. Faks: 4419117 • AdanaTem-
silcısr ÇetinYiğenoğlu, İnönüCd. 119 S.No:l Kat:l,Tel:
363 12 11, Faks: 363 1215
Müessese Mûdürü' Erol
Erkut # Koordınatör:
Ahmet Korulsan • Mu-
hasebe Bülent Yener#
ldare. Hüseyin Gürer
• Satış Fazllct Kuza
MEDYA C: • Yönenm Kura
Ba$kam - Genel Müdür GiiB»
F.rduran • Koordınatdr Rri
Işrtman • Genel MudürYaulımci!
So<UÇob*n Tel: 514 07 53 - 51
95 S0 - 5138460-6!, Faks' 5138463
\ ayımUvan NC Ba&aa: \ ent Gun Haber Ajansı. Basın ve ** aymcılık A.$
Turkocaiı Cad W 41 Cagalojlu 34334 tstanbul PK 246 - Sltkecı 34435 lstanbul
Tel (0.212) 512 05 05 (20 hat)
Faks (0 212)513 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 5 MART 2001 îmsak:4.58 Güneş; 6.26 Öğle: 12.23 Ikindi: 15.31 Akşam: 18.07 Yatsı: 19.27
TıflisHe saadetzmciri• Baştarafı 1. Sayfada
verildi. Usulsüzîük zincirinde, genel müdür
yardımcısından operatöre, şube müdüründen
veznedara kadar birçok yetküinin katkısı
belirlenirken Gürcistan yurttaşı olan
kambiyocu da bankadan kaçtı.
Kuşkulu işlemler
17 Ağustos ve 12 Kasun depremlerinden
sotıra yurttaşlar ve fırmalara kullandınlan
krediler ile Tiflis'te hangi amaca hİ2met
ettiği tam olarak açıklanamayan şubedeki
kuşkulu işlemler, Emlakbank yönetiminin
çifte standarth uygulamalannda özel bir
Örnek oluşturdu. Depremzedelerin 3 yıl
ertelenen ve kalvntısı 7 trilyon 193 milyar
liraya ulaşan kredilerini faiziyle birlikte
tahsil etmek için "kararname hükümkrinin
duraksamaya meydan \erilmeden
uygulanacağuu" kararlaştıran banka, Tiflis'te
38 milyon dolarlık krediyi tamamen usulsüz
yöntemlerle kullandırdı.
Bayramda dîkkat!
Emlakbank'ın Tiflis serüveni özetle şöyle
gelişti:
14 Mart 1998 tarihinde hizmete açılan
şubenin en çarpıcı uygulaması, "nakit kredi
kuttandırma yetkis ve limiti bulunmadığı
halde" kurulduktan 45 gün sonra nakit kredi
kullandırmaya başlaması oldu. Banka teftiş
kurulu, kredi işlemleri konusunda genel
müdürlüğüntam denetime sahip olmadıgına
dikkat çekerken banka kaynaklan şube
yetkililerince beürlenen ve en az 15 puanlık
ayncalıklarla belirli şirketlere para
aktanldığını saptadı.
Nakit krediler
10 Ağustos 1999 tarihine kadar 20'ye yakın
banka ve fırmaya hiçbir kredilendirme
prosedürüyerine getirilmeden ve şirketlerin
belirlediği faiz oranlanndan kapanan 18
milyon 371 bin dolar ve 38 milyon 927 bin
GEL (yaklaşık 20.5 milyon dolar) nakit kredi
kullandmldı.
Kredi sözleşmeleri, müfettişlerde ayn bir
şaşkmlık yarattı. 70 adet kredi
sözleşmesinden 67 adedinin tek imzalı
olduğu, bir tanesinin ortak imza taşıdığı,
ikisinde ise şube personelinin imzasınmbüe
olmadığı belirlendi.
Malvarhğı hakkında herhangi bir bilgi
bulunmayan Tanatgoma Ltd. Şirketi'ne
"yettasizronaysız" şekilde açık kredi verildi.
Şirket, tanınan ayncalıklara karşuı tahakkuk
ettirilen faizleri ödemediği gibi vadesi gelen
bazı kredi düimlerini de yatırmadı.
Tbil Credit Bank'a kullandınlan krediler için
de benzer süreç işledi.
Düzenlenen raporlarda "basiretsiz ve
tcdbirsiz davranışlanndan dolayı bankayı
önemli ökrüde zarara uğratuklarT için
görevlerini kötüye kullandıklan gerekçesiyle
şube müdürü ve dış ilişkilerden sorumlu
genel müdür yardrmcısvna "görevden
çıkarma", diğer personele de "kademe
ikriemesinin durdurulmasr ve uyancı
Trafik kazaLarı
artmaya başladı
• Alınan bütün önlemlere karşın yurdun
çeşitli yerlerinde dün meydana gelen
trafik kazalarmda 13 kişi öldü, 25 kişi
yaralandı. Yetkililer, Bolu Dağı ve Abant
gişelerinde sıkışıklık yaşanmadığım
söylediler.
lu Trafik Bölge Müdü-
rü tbrahimTaşh, Anka-
ra- İstanbul karayolu-
nun Bolu Dağı kesimin-
de trafik yoğunluğunun
az olduğunu belirterek
tt
Bu bayram Uk defa gj-
şelerde uzun kuyruk
oluşmadı" dedi. Koca-
eli'de ise trafvk kazala-
nnda insan hatasırun en
aza indirilmesi amacıy-
la bölgedeki 10 bin sü-
rücüye mektup gönde-
rilerek kurallara uyma-
lan için çağrıda bulu-
nuldu.
Bu arada lstanbul
Emniyet Müdürlü-
ğü'nün kayıtlanndan
derlenen bilgilere göre,
lstanbul'dan diğer şehir
ve ülkelere, buralardan
da kente ulaşımı sağla-
yan araçlardanuçak, va-
pur ve otobüsler, geçen
yıl yaklaşık 244 milyon
yolcu taşıdı.
Haber Merkezi- Kur-
ban BayranVı tatilinin
başlamasınm ardmdan
trafik kazalarvmn sayı-
smda artış yaşanmaya
başladı. Alman bütün
önlemlere karşın yur-
dun çeşitli yerlerinde
dün meydana gelen tra-
fik kazalannda 13 kişi
öldü, 25 kişi yaralandı.
Yetkililer, bu bayramda
ilk kez Bolu Dağı ve A-
bant gişelerinde sıkışık-
lık yaşanmadığmı açık-
ladüar.
Samsun, Konya, Tar-
sus, Eskişehir. Karabük,
Sinop ve Yatağan'da
meydana gelen trafik
kazalannda toplam 13
kişi öldü, 25 kişi yara-
landı. Bayram tatillerin-
de araçlann uzun kuy-
ruklar oluşturduğu Bo-
lu Dağı ve Abant gişe-
lerinde ilk defa rahatlık
yaşandığı bildirildi. Bo-
Kara Kuvvederi, öğrencüeriağırhyor
KaraKuvvetleri
Komutanhğı'nca askeriiği
sevdirmek. başanh öğrencfleri
teşviketmek, büyük şefairieri
tarihi ve turistik açıdkn
tanıtmak amacrylâ Anadohı'nun
çeşWiflfcriiMkns«jflenl61
akız
50 öğrend, tstanbul'a gekJL
Doğu ve Güneydoğu Anadohı
böl^elcri ağırtikh obnakûzere 15
ttd 2 krikte
getirikn öğrencüeriYeşüköy
AskeriHavaalanı'oda, 1. Ordu
Komutanhğı'nı temsüen Albay
Abdullah Aytekin karşuadı.
Kukli Askeri Lisesfnde kalacak
olan öğrendkr, 10 Mart'a kadar
sûrecek gezi kapsammda,
tstanbul'un taribi, turistik ve
e^ence merkezkrini gezecekkr.
Aynca vapoıia Boğaz tunı
yapacak oian öğrencüer,
Fenerbabçe 3e Hofianda'nm
Rkoh .\stronauts basket
takımlan arasında oynanacak
Koraç Kupaa çevrek final
rövanş maçuuda izteyecekler.
Öte yandan Kara Kuvveöeri
Komutanhğı'nın Kurban
Bayratnı sûresince ağniayacağı
30 öğrend Ankara'ya, 50
öğrenci de Izmir'e ulaşti.
(Fotograf: AA)
cezalar önerildi. Şube müdürü emekli
olurken genel müdür yardımcısı bankadan
aynldı. Tiflis'te yerel personel olarak
çahştırüan veznedar ve operatörün iş akitleri
feshedildi.
Yerelpersonel
Kambiyocu olarak çalışan Gürcistan yurttaşı
yerel personel ise izinsiz olarak şubeye bir
daha gelmedi. Teftiş raporlannda, mali
sorumluluk nedeniyle tüm personel için
çeşitli miktarlarda para cezalan istendi.
Şubenin usulsüz işlemlerinden dolayı *takib€
alman" risk tutarı 3.8 milyon dolar dolayında
oldu. Ancak kullandınlan kredilerin
teminatsız olması, Gürcistan'daki hukuk
düzeni ve mahkemelerin çalışma yöntemleri
nedeniyle alacağrn tahsil ve tasfiyesinde
hiçbir sonuç elde edilemediği raporlara
kaydedildi. Başbakanlık müfettişleri, şubenin
faaliyetlerine son verilip temsilciliğe
dönüştürülmesini önerdi.
Meteoroloji
Soğuk
lıava
geliyor
ANKARA (AA)-Ka-
radeniz üzerinden gelen
soğuk ve yağışlı hava,
bayramın üçüncü ve son
günü tüm yurtta etkili
olacak. Yağışlarla birlik-
te hava sıcaklığı mevsim
normallerinin altına dü-
şecek.
Devlet Meteoroloji Iş-
leri Genel Müdürlü-
ğü'nden yapılan açıkla-
maya göre bugün ve ya-
nn sıcak havatüm yurtta
etkisini sürdürecek. Ha-
va sıcaklığı mevsim nor-
mallerinin 8-10 derece
üzerinde seyredecek.
Ancak yann akşam saat-
lerindenitibarenKarade-
niz üzerinden gelmesi
beklenen soğuk ve ya-
ğışlı hava, bayramın
üçüncüve son günü yur-
dun büyük bir bölümün-
de etkili olacak. Yağış-
larla birlikte hava sıcak-
lığı 10-12 derece azala-
rak mevsim normalleri-
nin altına düşecek. Bu
değerlendirmelere göre;
bugün yurtta yağış bek-
lenmiyor.
*•
G U N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı l. Sayfada
hiç bozmadan, dışandan bir adam getiriyor. Yurt
taşına sesleniyor.
"Ey vatandaş, ben denedim olmadı, şimdi dışa
ndan getirdiğimiz arkadaşla bir kez daha deneye-
ceğiz... Ancak birricamız var, biraz daha özveri...
Toplum, "Olur" diyort
Bayatlamayan en büyükekmeğimiz umut, tapta
ze masaya konuyor...
• • •
Yeni umut Kemal Denriş'le ilgili ilk haberler bek
lendiği gibi:
"3-4 hafta sonra düzlüğe çıkanz..."
"Anne Alman, eş Amerikan, yurtsever Türk..."
"Dünyaonatapar..."
Gelişmeler, eminiz hükümetin çok hoşuna gidi-
yordur. BütünbeklentilerKemal Derviş'e... Gerçek-
leşirse:
"Biz iyi seçim yapanz."
Gerçekleşmezse:
"Bu dayapamadı, iyihizmetlervermişti. Gütegü-
te..."
Derviş'e anımsatalım-.
Hükümet destegi her şey değildir!
• • *
Derviş, kısasürenYeni Demokrasi Hareketi (YDH)
dönemindeTürkiye'deki siyasi yapıya ilişkin dene-
yimler edinmiştir. Ştmdiki gelişinde de yeni ekono-
mi hareketi diyebileceğimiz bir heyecan var.
Heyecan iyi şeydir. Ama içi dolu olursa ve ayak-
lan yere basan hedefler içerirse...
Kema! Derviş'in ardında büyük bir medya deste-
ği görüyoruz... YDH'ye de aynı desteği vermişlerdi.
1995 seçimleri öncesinde medyanınYDH'yeverdi-
ği destegi oyavursanız, bu hareketin yüzde 40'lar-
la tek başına iktidara gelmesi gerekirdi. Ama YDH,
seçmenin ancakyüzde 0.48'intn oyunu alabildi.
Derviş'e anımsatalım:
Medya destegi her şey değildir!
• • •
Derviş, Ankara'dan yetkiyi alır almaz Istanbul'a
koştu. Akademisyen arkadaşlanyla ekonomiyi ko-
nuştu. OnlardanTürkiye'yi dinledi. Zatenikigünön-
ce dosyaian almış, çalışmaya başlamıştı.
Bunlan Istanbul'daki akademisyenlerte tartıştı.
Bunun arkasını getirecek gibi görünüyc»r.
Derviş'e anımsatalım:
lstanbul her şey değildir!
• • •
Derviş'in adı önceMerkezBankası Başkantığı için
geçmişti. Buyüzden de hemen Merkez Bankası'na
ilişkinyasanın kaderikonuşulmaya başlanmıştı. Ya-
sa çıkarsa bankanın başkanı daha bağımsız hare-
ket edebilecekti.
Derviş ya dadaha önce bağlı otduğu Dünya Ban-
kası, bakanltkta ısrar etti. Derviş'e uygun görülen
Merkez Bankası'nın başından aynlan Gazi Erçel,
çok değil birkaçayöncesinekadarhemenher "ödül
dağıtıcı kurumdan" plaket alıyordu:
Yılın bürokratı... Yılın ekonomisti... Yılın adamı...
Gazi Bey şimdi ne şehit, ne gazi...
Derviş'e anımsatalım:
Bizim toplumun bir kişiyi ne zaman kaldınp dike-
ceği ne zaman yatınp gömeceği belli olmaz!
• • •
Derviş, Temizel'e üzüldüğünü söyledi. Birlikte
çalışma duygulannı ifade etti.
Temizel, toplumdan genel destek alsa da gerek
Maliye Bakanlığı, gerekse son görevi döneminde
özellikle rantçevreleritaratından peksevilen kişi ol-
madı. Onu katı buidular, "Bu kadarda olmaz ki" de-
diler. Rantçevrelerine kimi işadamlan, kimi siyaset-
çiler de eklenebilir.
Derviş'e anımsatalım:
Bizde kurallara uyan ve uygulatan kişi pek sevil-
mez!
ankcum@ttnetneltr
ÇARŞANIBAtCRA
MÛÜÜRLÜĞÜ'NDEN
ÖDEME EMRİNİN İLANEN TEBlİĞt
Dosya No: 2000/648 Esas
Alacaklı: T. Vakıflar Bankası TAO
Vekili: A\. Gürhan Gündiiz - Samsun.
Borçlu: 1. Kâzım Bağdu - A\ut Köyü - Sahpazan.
2. Ayhan Kınalıkaya - A\r
ut K.öyü - Sahpazan.
3. Ali Hasdemir - Avut Köyü - Salıpazan.
4. Hasan Tepe - A\nt Koyü - Sahpazan.
Borç miktan: 3.939.444.769TL. (Takip tarihi itibany-
la).
Takıp tarihi. 01.05.2000.
Borçlvmun belırtilen adresınden adres bırakmadan ay-
nhnış olması, yaptınlan adres araştınnası sonucu da ye-
ni adreskrinin tespit edüemetnesi nedeniyle; alacaklıve-
kilınin talebi üzerine Örnek 49 ödeme emrinin ilanen
tebliğıne karar verilmıştir.
Yukanda yazılı borcun i§ bu ilanınneşir tarihinden iti-
baren kan\ıni ödeme süresi (7) güne ek (10) gün ilavesi
ile (17) gün ıçinde ödemeniz; takibe karşı bir itirazuuz
varsayine bu (17) gün içerisinde icra dairesine sözlü ve-
ya yazılı olarak itirazlannı bildinneniz; (17) günlük sü-
re içinde ÎİK'nin 74. maddesi gereğince mal beyamnda
bulunmanız, bulunmazsanız veya hakikate aykın mal
beyamnda bulunursanız hapisle cezalandınlacağınu;
borç ödenmez veya itiraz edilmezse cebri icraya devam
edüeceği; 7201 sayıh Tebligat Kanunu'nun 29, 30, 31.
maddeleri ve Tebligat Nizamnamesi'nin ilgili hükümle-
ri uyannca ihtar ve ilanen tebliğ olunur. 16.02.2001.
Basuv. 9946
SİLİFKEtCRA MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN
Dosya No: 2000*1120
Alacaklı Oraıan Genel Müdürlüğü'ne izafeten Silifke
Orman îşktme Müdürlüğü vekili Av. Meryem Bakırtaş'a
icraharç ve masraflan hariç 44.910.000 TL ödemeye boTç-
lu bulunan Nadır Öznisan'ın iş bu borcu sebebıyle;
CumhuriyetMahallesi, 57 Sokak,No: 15,ÖznisanHızar
tşletmesi Adana adresineborçluyayapılantebligatbilateb-
liğ iade edilmış olup zabıtaca yapılan araştırmada borçlu-
nun adresi bulunamamıştır.
22.11.1999 tarihli ihaleye katılmak için imzalanan şart-
name gereğince bıldınlen borç miktannı, iş bu ödeme em-
rmin ilanen teblig tarihvnden itibaren borcu ve takip mas-
raflannı yedı gün ıçinde ödemeniz, borcun tamamına veya
bir kısmına itirazınız varsa veya şartname altındakı imza si-
ze aıt değilse yıne yedi gün ıçinde açıkça bildinneniz, aksi
takdirde bu imzanın sızden sadır sayılacağı itiıazınız varsa
yazılı veya sözlü olarak icra dairesine yedi gün içınde bil-
dinneniz, borç ödenmez veya itiraz edilmezse cebri icraya
devam edüeceği takibe itiraz ettıginiz takdirde itırazla bir-
likte tebliğ gıderlerinı ödememz aksı halde itiraz etmenuş
sayılacağınız ödeme emri yerine kaım olmak üzere ilanen
tebliğ olunur. 20.2.2001.
Basın. 10917
HEDEFLERİ 1 MtLYON DERt
Tarikatlarkurban
derisinden vazgeçmiyor
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - îrtica
odaklannın, en önemli
gelir kaynaklanndan
olan kurban derilerini
toplayabilmek için yo-
ğunve sistematikbir ça-
lışmayı birkaç ay önce
başlathklan belirlendi.
Milli Görüşçülerin
Avrupa örgütlenmesi
olan Milli Görüş tslam
Toplumu Teşkilau'nuı
(İGMG) bu yıl kurban
derisinden 12 milyon
mark gelir hedeflediği
öğrenildi. Milli Görüş-
çüler hedefledikleri 12
milyonmarkhkgelire u-
laşmak için vekâlet yo-
luyla kurban kesme
kampanyası ve hac or-
ganizasyonu düzenledi.
Süleymancılann As-
ya ülkelerindeki faali-
yetlerinin finansmanı
için para karşıhğı kur-
ban kesimi yaptığı bil-
dirildi. Tarikatlar ile ir-
ticaiyapılanmalann hac
organizasyonlanndan
da önemli gelir bekle-
dikleri, Türkiye'de ise
yurttaşlann genellikle
Diyanet'i seçtiği kayde-
dildi. Tarikat ve cema-
atlerinhac vekurban de-
risi konusundayurtiçüı-
de izlenmeye alınmala-
n üzerine faaliyetlerini
yurtdışında yoğunlaştır-
dıklan belirtildi.
YURTTAŞLAR TEDİRGÎN
Kurbanlıkhayvanlarda
şap hastalığı uyarısı
YurtHaberfcriSem-
a-Kurban Bayramı'nda
hayvanlarda şaphastah-
ğı bulunması olasılığı
yurttaşlan tedirgin edi-
yor. Yetkililerkurbanhk-
lardaşaphastalığı olabi-
leceği gerekçesiyle
yurttaşlan uyardı.
Türk Veteriner He-
kimleri Birliği Merkez
Konsey Başkanı AK
Eroğlu, bayramı nede-
niyle çok sayıda hayva-
nın bir kentten diğerine
taşınması sonucuhasta-
hğın değişik yörelerde
ortaya çıkabileceğini,
yetiştiricileT ile görevli-
lerin duyarh ve dikkatli
olmalangerektiğini ifa-
de etti. Eroğlu, "Hasta-
bk,insan sapğını tehdh
etmemektedir. Dolayv
sıyla yaklaşan Kurban
Bayraım'nı da dikkate
alarakettüketirniacısın-
dan vatandaşlanmızın
endişeyekapılmasına ge-
rekyoktur" dedi.
ATTİLAİLHAN
'Özgürlükçü' ve 'Özyönetimci'
!/• endikendimesordum:Acaba, osöyiedik-
I\lerim, aklınızın bir köşesinde, yer etmiş
midir? Hani TİP bahsine sokulurken, demiş-
tim ki:
"... Türkrye sosyalizmi, birtürlü sınıfsal bir
sosyal hareket potansiyeiine yûkselemiyor-
du; daima idealist, -elhak, hayatlan pahasına
bunu kanıtlamışlardır- fakat, 'sınıfsal' tabanı
olmayan, 'çıplak' siyasal hareketler ki -he/e
'Soğuk Savaş'tan itibaren- 'sağcı' iktidaria-
ra, pekgüzel av oluriar. Türkiye Işçi Partisi,
gittikçe yûkselen ve yayılan Devrimci Işçi
Sendikalan Konfederasyonu'nun (DİS)Q,
rüzgânnı da arkasına alınca, şeytanın bacağt
kınlacak, ülkemizde nihayet 'klasikdemokra-
si'ye ulaştlacak gibi görünüyordu..."
Benzer bir 'tespit', dahaTlP'in kuruluşun-
da, MehmetAli Bey tarafındanyapılmış;Ay-
barbunu. yıllar sonra 'TtP Tarihi'ni yazarken,
şöyle behrtmiştir:
"... Hüseyin Hilmi Bey'ın, 1910'da kurdu-
ğu, ilk sosyalist parti olan 'Osmanlı Sosya-
UstFırkası'ndan beri, memieketimizdesolun
çeşitli eğilimierini temsil eden belki kırk, bel-
ki daha çok parti kurulmuştur. Bunlar hep
'beyler' tarafından, ya da 'teşvikleri' ile kurul-
muştur. Sadece Türkiye Işçi Partisi', isçi
kökenli sendikacılar tarafından kuruldu. ön-
celikle bu olayın altını çizmek isterim. On iki
sendikacı, birsiyasalparti kurmaya karar ve-
riyoriar. Neden?Basınayaptıklanaçıklamada,
"... ezilen işçi sınrfının haklannı korumak için
parti kurduklannı' söylüyoriar, aynca: 'Işçinin
şimdiye kadarçeşitlisiyasipartileriçinde eri-
yipkaybolduğunu; TlP'iniseişçisınrfının tem-
silcisi olmak amacıyla kurulduğunu' belirti-
yoriardı. (...) Sadece bu olay, Türkiye'de bir
şeylerindeğiştiğineişaretti...!" ('TtPTarihi', Citt
1,s. 168,BDSYayınlan.)
Sendikacılar arasında, o tarihte, belki bir
şeyler değişmişti ama; acaba, 'Sosyalist
SoPun 'beytakımı' arasında, sahidenbirşey-
ler değişmiş miydi?
'öncü parti1
teorislne eleştlri...
Halide Edip Hanım, 'Hat/ralar'ında, neyi
yazmıştı? Gazi Mustafa Kemal, Müda-
faa-i HukukSavaşı'nda, Bolşevikler'le o ka-
dar iş ve güç birliği yaptığı halde, neden bol-
şevik olmamıştı, onu. Gâzi dermiş ki, "Ko-
münistlik, aslında amele sınıfına istinadeden
birrejimdir, amele sınıfı olmakiçin, sanayileş-
miş olmak iktiza eder, ülkemizde, yirmi bin
ameleya vardırya yoktur, bununla sosyalizm
bina edilir mi hiç?" Kim, haksızdır diyebilir?
Rusya bile, kısmen sanayileşmiş bir ülke ol-
duğu halde, yan/feodal bünyesi, sonunda
sosyalizm'in -belki Bolşevizm'ın de-
mekdahadoğru-totalitermerkeziyetçi birbü-
rokrat diktasına dönüşmesine, yol açmamış
mıdır? Türkiye'de 'Sosyalist SoP, doğrusu
ya, daha 1917'de başgösteren, 'Işçi Muha-
lefeti'ndenhaberdardeğildi; 'FrankfurtFilo-
roflan'nıtanımıyordu;doğru dürüstkitapbu-
lunamadığı için.Trotskiy'in 'muhalefeti'ni de,
doğru öğrenememişti. Ama bakınız, daha
1946'da,EsatAdilBeyinGündergisinde,"...
Sovyetizm, Sosyalizm'in gerçekleşenbirşek-
lidir, fakat gerçekleşebilecek tek şekli değil-
dir, Sosyalizm e dayanan başka hükümetve
idareşekHleridebulunabilir"diyeyazmışolan,
Mehmet Ali Aybar, için için, nasıl bir Sosya-
lizm düşünüyormuş:
"... öteden beri işçilerin köyiülerin, partile-
rinidoğrudandoğruyayönetmelerigerektiği-
neinanıyordum. Taban, örgütünesahipo/ma-
Itydı. Önçü 'Öncü Parti' teorisi, ilk bakışta,
doğrugörülebilirdi: hele halkıuyanmamış, iş-
çisi henüz bilinçlenmemiş ülkeler için. Ama,
iyidüşününce, böylebirörgütlenmebiçimiile
Sosyalizm e gidilemeyeceği ortaya çıktyor-
du..."
"..Sosyalizm insan sevgisine, ofitHğe da-
yanan birdoktrindi. Beriyandan, sömûrünün
ortadan kalkması için, üretim araçlannın ka-
mulaştınlması, yeterliolmayabilirdi. Sömürü-
nûngerçekten kalkması için, üreticilerin, üret-
tikieri artı-değerin kullanımı üzerinde, söz ve
karar sahibi olması şarttır. Sovyetler Biıii-
ği'nde ve öteki sosyalist etiketli ülkelerdeki
uygulama, 'Öncü Parti'n/n 'Sosyalizm'e gi~
den yolu tıkadığını kanıtlamıştır..."
(a.g.e.s.112)
"EsW tOfetder'ln 'muhaiefetl'
Buradan bakıldı mı, TlP'in başlangıçtaki
sendikacı kuruculannın tasanlanyla; kur-
duklan partiye seçtikleri liderin sosyalizm id-
raki, pekâlâ birbiriyte örtüşüyordu ama; aca-
ba işçiler için, işçiler tarafından, bütün maz-
lumlan sürüklesin diye kurulmuş bu paröde,
herkesaynıfikirdemiydi; birazda, örgütünge-
leceği düşünülerek, partiye alınmamış 'eski
tüfekler', aynı Sosyalist vision'u paylaşıyor
muydu?
'DemokratIzmir
1
gazeteciliğimin, dahailk
aylannda, 'bermutad', ortak bir payda oluş-
turulamamış olduğunu, sezmiştim; eski
Emekçi Partisi 'takımından' TİP'e katılmış
olanlar, her zaman olduğu gibi, Moskova
'çizgisini' izlemek istiyorlardır, Behice Bo-
ran'la Sâdun Aren'in başını çektiği bu ekip
herkesin bildiğigibi, dahasonrapartinin 'yek
pâreiiğini' bozacak; eski TKP'nin adına v(
uğruna, Sosyalizm'lehem halkm, hemişçisı
nitının, arasını açacaktı. Sonradan, başka
çok daha 'Ortodoks'- bir TİP örgütleyenleri
arasındabulunan, Dr. NihatSargın; Mehrm
Ali Aybar'ın yönetimindeki TtP'te, ne kad;
rahatsız olduklannı, samimiyetle açıklamışt
"...607/ yıllardan sonra karşımıza çık
TlP/TKP aynlığı! Oyıllardayaşayanlarbilirl<
bütün komünistleradeta ikincibirkimlikedı
miş durumdaydı. Kendim'ıze başka birkirr
edinmiş gibi konuşmak, davranmak, her5
yi, ağzımızdan çıkan hersözü, herdavran>
mızı kılı kırkyararcasına hesap etmekzon
daydık. Oyıllan düşünün, gerçek kimliğin
le bıtinmeme durumunda olmanın sıkıntı
dûşünün..." (TBKP BüyükKongresiTutan
lan, s.28. Dr. Nihat Sargın).
TlP'in dışında kalmış olanlarsa, öbürta
ta anlaşılmazbirinatveısrarta, 68Kuşağı
'modasına' sürükleniyor, sonunda bire
terorizme dönüşecek, bir silahiı eylerru
yeğliyordu. Yâni, neresinden baksam, Tl
falı, iyi görünmüyor, Türtdye Sosyalist I
tisi' (TSP') deneyiminde yaşadığım, hi<
ve hüsranı; tekrar yaşamak istemedigim
özür diledim, TlP'e katılmadım ama; pa
başında, Mehmet Ali Aybar kaldığı; pa
Sosyalizm anlayışı, hem özgürlükçüher
yönetimci hern de güleryüzlü olduğu sü
katılmayışım, onu yürekten desteklen
engel olmadı.
Nedense, -doğruveyayanlış,- Nâzım
aynı şekilde davranacağını düşünürdüı
http://www.prizrna,nettr/ A1LHAN
http-.//www.bilgiyayinevi.com.tr7ailhi
Faks/0-212/2601988