Catalog

5 EKİM 2001 CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(5 cumhuriyet.com.tr 15 Hulutsuzlıık Öztemi Hayal Kahvesi'nde • Kültür Servisi - Bu yılın ilkbahar ve sonbahar aylannı yeni çıkan albiimlen 'Numara'nın kayıtlanyla ve konserlerle geçıren rock grubu 'BulutsuzlukÖzlemi' yenıden Beyoğlu Hayal Kahvesi'nde. Yenı kadrosu Nejat Yavaşogulları (vokal- gitar) Serdar Öztop (gıtar), Sina Koloğlu (klavye), Burak Güven (bas), Utku ÜnaPdan (davul) oluşan grup yıne her cuma akşamı saat 23.00'te Beyoğlu Hayal Kahvesi'nde sahneye çıkacak. 'Cevdet Kudret Etiebiyat ödütii' • Kültür Servisi - Bu yıl, 'deneme-ınceleme-araştırma' dalmda venlecek olan Cev det Kudret Edebıyat Ödülü'ne son başvuru tanhı 1 Aralık Cumartesı günü olarak belirlendı. Odüle Kasım 2000 - Aralık 2001 tanhlen arasında basılmış olan kıtaplar aday olabıliyor. Katılmak ısteyen yazar, yayınevı veya edebıyatla ılgılı kuruluşlann, önerdıklen kıtaplan 6 nüsha olarak, bır adaylık başvuru yazısı ile birlikte, 'Cevdet Kudret Edebiyat Ödülleri, Amiral Fahri Engin Sok., Vaizoğlu Apt.. 8/5, Rumelihisan. Istanbul' adresıne belirtilen tarihe kadar ıletmeleri gerekiyor. Bornova Şehir Tiyatposu sezonu açtı • İ M İ R 4 A 3 L kuruluşuflun 10. yılını kutlayan Bornova Beledıyesi Şehır Tiyatrosu, 2001-2002 sezonunu Orhan Kemal'ın '72. Koğuş' adlı oyunuyla açtı. Yönetmenlığini Hakan Taner Yıldırım'ın yaptığı oyunun kadrosu 23 genç oyuncudan oluşuyor. Uğur Mumcu Kültür ve Sanat Merkezı'nde sergılenen oyun, tiyatro sezonu süresınce, her hafta sah günlen sahnelenecek. '72. Koğuş' 2. Dünya Savaşı'nın bütün dünyayı kasıp kavurduğu günlen anlatıyor. 'Anadolu'yu Aydmlatanlar' • Kültür Servisi - TC Kültür Bakanlığı'nın katkılan ile Anadolu Kültürünü Koruma ve Araştırma Vakfı'nın (AKKAV r ) düzenledıği 'Anadolu'yu Aydmlatanlar' konulu sempozyum 24, 25, 26 Aralık tanhlennde Ankara'da düzenlenecek. Bu sempozyumda geçmışten günümüze; sanat. kültür, düşünce. inanç alanlannda bilim ^e çağdaş bakış açısı ile Anadolu'yu aydınlatan şahsıyetleri tanıtacak bildınler sunulacak ve tartijilacak. (0 312 419 43 00) BIGÜN • AKBANKll.CAZ FESltVALİ'nde Babylon'da saat23.OO'te 'JeriBromı Quartet" konsen, Venue Maslak'ta saat 23.00'te 'Jazzistance/United Future Orgınization' konseri, Aksınat'ta saat 12.30'da 'McCoy Tyner At The VVarshav* JazzJamboree' ve saat 17.00'de 'Maceo Parker-Roots Revisited' adlıfılmler yer alacak. (0 216 45415 55) • fRANSIZ KÜLTÜR MERKEZt'nde saat 19.30'da AgresVarda'nın 'Rençperier ve Köjiü Kızı' adlı filmi gösenlecek. (0 212 252 61 55) • ORTAKÖYAFİFEJALE SAENESİde saat 21.00'de Stihyo Drama Tiyatro Topiıluğunun 'Kaos' adlı oymu sahnelenecek. (0 212 • Al4TÜRKldTAPLIĞI'nda saaıl8.00'deBernard Tavmier'nın 'Round Mknight' adlı filmi ızlenebilir. (O 112317 77 00) Usta işi sinematografisi, yoğun melankolisiyle unutulmayacak bir WongKar-Waibaşyapıtı gösterimde Yîtik biraşkayakılan ağıt199O'lı yıllann en parlak yeteneklenn- den, 1958 Şanghay doğumlu, Çinli yönet- men VVongKar-VV'ai'yı 5 yıl önce Istanbul festivalme bomba gıbi düşen "Chungking Ekspresi", "Mutiu Beraberlik", "Düşen Metekler" gıbi cıvelek fılmlenyle tanıyıp bağnmıza basmıştık. Elde taşınan hareket- li kamerasından ışık-renk uyumuna ve mü- ziğıne dek modern bir yaratıcı yönetmen smemasırun ürünü olan bu filmlerdeki, ya- kın plan çekimlerin, yavaşlatılmış görün- tülerin, akıcı bir montajın öne çıktığı ve seyırcıyı sanp sarmalayan, zengın bir gör- selliğin ağır bastığı cümbüşlü Wong Kar- VVai üslubu, hemen taklitlenni doğurmuş- tu. Kuşkusuz kıpır kjpır, coşkun. bıçımci anlatımında etkilı olmuştu grafik sanatlar öğrenimı. Kar-Wai'nın bu hafta bırkez da- ha seyrettiğimız son esen "Aşk ZamanT, çok daha olgun, usta elinden çıkma bır baş- yapıt, baştan belirtmek gerekirse. Tensel degil duygusal iHşki Aşk, sadakat, ihanet temalan çevresınde, kuyumcu titızliğiyle işlenmiş, ritmi mon- tajda kurulmuş, mükemmel bir fılmle kar- şı karşıyayız. Konusuyla David Lean kla- siği "Kısa Tesadüfler"i akla getıren "Aşk Zamanı", seyırcinın duyarlığında, yüre- ğinde şımşekler çaktıran, şimdiden modem bir klasik olarak yeni mevsimi başlatıyor. 1962'nin tıklım tıkış yaşanılan, kalaba- lık ama sakın Hong-Kong'unda, aynı gün- de, aynı pansıyonda bırer oda kiralayan, basın mensubu bır erkekle (Tony Leung), bir ihracat firmasında patron sekreterliği yapan bir kadın (Maggia Cheung) komşu olur, taşınırken eşyalann kanşmasıyla ta- nışırlar. Ikısı de evlıdir. Ancak kaduım sık sık Japonya'ya, iş gezilerine çıkan kocası- nı da, erkeğın çok çalışan kansını da, film boyunca hıç göstermez Kar-Wai, onlan bellı belirsız arkadan görür, zaman zaman seslennı ışıtınz sadece. Pansıyonun dara- cık kondor ve merdıvenlennde ya da şakır şakır yağmur altındakı sokaklarda, günde- lık koşuşturmaca ıçınde karşılaşıp selam- Hua Yano Nian Hua / Yönetmen, Senaryo: Wong Kar- Wai / Kamera: Christopher Doyie, Mark ü Ping-Bin / Müzik: Michael Galasso / Oyuncular: Maggia Cheung, Tony Leung, Rebecca Pan, Yai Chen, Siu Pin-Lam, Chin Chi-Ang / Hong- Kong 2000 (Umut Sanat). laşan kadmla erkeğın eşleri ortalarda hiç görünmezken gıtgıde yakınlaşan çift ten- sel temassız bır duygusal bağlanmaya ka- pılır, birbırlenne tutulurlar. Dedıkoducu ev sahıbıyle komşuların gö- zü üstlerindedir hep. Oldukça acı veren al- datıldıklan gerçeğıni paylaşınca ateş ba- cayı sarar. Erkek kadına âşık olduğunu ıti- raf eder. Birlikte kaçan eşlenne benzeme- mek ıçın hıç sevışmeksızın sürdüriirler ilış- kıyı. Antonioni'yi çağnşfaran final Kadmın kocası dönünce artık görüşme- meye karar verirler. Erkek 1963'te görevi gereği Singapur'a yollanır. 1966 Hong- Kong. Kadın, kültür ihtilalınin huzurunu kaçırdığı kenti, eskı pansıyon sahibesini, evmi ziyaret eder küçük çocuğuyla, erke- ği arar, anılan depreşır. Erkek de gehr, es- kıyi soruşturur ve De Gaulle'ün Kamboç- ya gezisini izlemeye Angkor'a gider. Ün- lü tapmağın kalıntılannda bir sütundakı de- lığe sırnnı söyler. Yitip giden o yıllan ha- tırlayan, geçmişi gören ama hiçbir şeye dokunamayan erkeğin sırn, (bizce) yeterince sahip çıkama- dığı aşkından ötürü duyduğu suçluluk duygusudur bu An- tonioni'yi çağnştıran finalde. Kar-Wai'nin artık belirgin özellığı haline gelmiş, zengin görselhğini içeren ve karak- terler kadar önem taşıyan iç mekânlan, estetik biçimde de- ğerlendiren ölçülü-biçili anlatı- mıyla bizi romantizmden melan- koliye savurduğu "Aşk Zama- nı"nı, yönetmenin "Vahşi Yıllan- mız" (1990), "Zamanın Külleri" (1993) adh 2 ilk dönem filmınde baş- rol verdiği Tony Leung-Maggia Cheung çiftinın parlak kompozısyonlan ve "Chungking Ekspresi"nin de bestecısi olan Michael Galas- so'nun yüreğe ışleyen müzı- ği de unutulmaz kılıyor so- nuçta. Kar-Wai'ye çocuklu- ğunda sınema sevgisini aşılayan annesinın göz- desi Nat King Cole'un, 1950'lenn nostaljısini estiren Latin şarkılann, ve keman nağmeli leit- motıfı de unutmamalı. İç mekânlardaki mini- malıst sahne düzeni, genellikle yüzlere o- daklanan yakın planla- n, nerdeyse hipnotize edici görüntüleri, başa- nlı müziği, oyunculuğu ve perdeden yayılan yoğun hüznüyle, son dönemde seyrettiğimiz bu iç burkucu ve en et- kileyici, "mücevhergi- bi aşk fikni", en azın- dan 2 kez görülmeyi hak ediyor bizce. îtalya'da aylardır gösterilen Ferzan Özpetek'in 'CahilPeriler r \ yönetmenin en iyi filmi Akdeniz ıısıılü eşcînsel afle koıııüııü İZLEYİCİ GÖZÜYLE ANTONIA'NIN YAZGISI-Burjuva ailesine alternatif bir komünal aile tipi getiren 'Cahil Periler'de doktor Antonia hanım (Margherita Buy) kocası Massimo'nun (Andrea Renzi) beklenmedik ölümönün ardından araşürmalaruu Uerlettikçe, kocasuun erkek sevgiHsi Mkhele'in (Stefano Accorsi) çevresinde yeni bir dünyanın döndüğünü anlar ve bütün yaşamı temetinden değişmeye başlar. ERDAL ATABEK Cinsel önyargılanmızı sorgulamakRomalı bir kan-koca, Massımo ile Antonia, 15 yıllık mutlu bır evlilik sürmekteler. Bir gün beklenmedik bir trafık kazası sonucunda genç ve ya- kışıklı Massimo ölür. Kansı Antonia, haberi çalıştığı hastanede kanında HIV pozıtif çıkan bir hastayla yaptı- ğı dramatık konuşma sırasında alır ve dünyası yıkılır. Doktor hanım bir an- da aldığı haberle girdiği şoku izleyen depresyonla yaşamaya çalışırken ko- casının eve gelen eşyalan arasmda bir şey görür. Bu, bır tablonun arka- sına yazılmış bir aşk yazısıdır. "Yedi yıl boyunca yaşanmış bir aşkT anlat- maktadır. Kocasından hiçbir zaman kuşku duymamış doktor Antonia, bu tablonun ızini sürer ve kocasımn hiç bilmediği sevgihsini araştınr. Buraya kadan düyulmamış, yaşanmamış bir şey değildir ama Antonıa'nın başma gelenler bıraz farklıdır, çünkü, koca- sının sevgilisi başka bir kadın değil, bir erkektır. Kocası uzun yıllar bo- yunca "biseksüel'' bir hayat sürmüş ve eşi bunu hiçbir zaman öğrenme- miştir. Antonia için bu durum ikincı bır şoktur. Bundan sonra aklına gelen so- rulann yanıtını arayacaktır; "Kocası yaşamında ne aranuşnr? Neden böy- le bir ilişkiye gerek duymuştur? Ne- den bütün bunlardan kendisinin ha- beri olmanuşnr? Kocasımn nasıl bir yaşamı olmuştur ve kocası gerçekte kündir?" Bütün bunlar belki de herkesin kendisine ve çevresine ilişkin sorma- sı gereken sorulardır. Doktor hanım araştırmalarını ilerlettikçe. kocasımn erkek sevgilisinin çevresinde yeni bir dünyanın döndüğünü anlar. Kocası Massimo. erkek sevgilisi Michele ile arkadaşlannın yanında kendisinin hiç bilmediği özelliklerini göstermekte- dir, örneğın yemek pişirmekten çok hoşlanmaktadır ve pişirdiği yemekle- re kendi yaratıcılığını katmaktadır. Bu yeni tanıdığı evde, siyasal sığın- macı olduğu ima edilen Serra vardır (Serra Yılmaz), bir transseksüel var- dır, çok iyi başka arkadaşlar, kadınlı erkekli bır dost grubu vardır, hasta yatağında bakılan Ernesto vardır. Hepsi de bir arada yaşamakta, şaka- lar yapmakta, birlikte yemekler yap- makta, neşelı, dayanışma içinde bir hayat sürmektedirler. Hepsinin de dı- şarda işleri vardır. Michele halde ça- lışmaktadır, işinde çok da başanhdır. Aralanndakı farklılıklan hıç de ya- dırgamamakta, önyargısız tutumla- nyla ortak bir dostlukla yaşamlanru sürdürmektedırler. Antonia, grubu tanıdıkça yakınlaşmakta, ilk anlann karşı duygulanndan uzaklaşmakta, o zamana kadar hiç görmediği bu dost- luk dolu yaşama katılma isteğini en- gelleyememektedir. Kendisi için çok yenı olan birçok şeyi hem yadırga- makta hem de değiştiğini anlamakta- dır. Yönetmen Ferzan Özpetek, pek çok konudakı önyargılann, birbirine karşı olumsuz tutumlann yakın iliş- kilerle, birbirini anlamakla nasıl de- ğişebileceğini anlatmak ıstemektedır. Dünyada yaşayan cinsel alan önyar- gılannm, ayn toplum ınsanlannın birbirine karşı tutumlannın "birbiri- ni tanıdıkça,birbirine yardım ettikçe, birbirini anladıkça" ortadan kalktı- ğını, olaylann "öfekiyanını''anJama- nın kolaylaştığını ana tema olarak al- mıştır. 'Cahil Feriler', senaryosuyla, oyun- culannın duyarlı yorumlanyla, seçi- len mekânlarla (Roma), çok güzel gö- rüntülerle ana temasını başanyla ilet- mektedir. Görülmesi ve değerlendi- rihnesi gereken bir fılm. Ferzan Öz- petek adına da yeni bir başanlı adun. Adını Magritte'in, afişte de kullanılan bir tablosundan alan "Cahil Periler", 15 yıldır evli olduğu Massimo'yu bir araba kazası sonucunda kaybetmesiyle bunalıma giren, görünürde mutlu yaşamı bir anda un ufak olan, yolun yansını geçmekteki bır kadın doktorun. Romalı burjuva Antonia'nın (Margherita Buy) değişimini konu ediniyor. Çeyrek yüzyıldır Italya'yı mesken tutup asıstanlıktan yetişerek 'egzotik-oryantalist' "Hamam'' ve "Harem Suare"yle adını duyuran yönetmen Özpetek'in seyirci ve eleştirmenlerce beğemlen 3. filmi "Cahil Periler w i, en çok kan bağını önemsemeyen, alternatif, yeni bir komünal aile tipi sunuşuyla sevdik biz. Festivallerde çeşitli ödüller kazanan bu olay-filmin başansında, çızdiği 'sahici' karakterleri, yoğun 'içtenöği' ve insancılhğı, mizahı ve Akdeniz duyarlığı başı çekiyor. Günün birinde kocasına ait bir tablonun arkasındaki ithaf'tan iz süren Antonia, kapıldığı"kocasuını bir metresi olduğu kuşkusu"nun (cıns farkıyla) doğrulanmasının yam sıra, 7 yıldır Massimo'nun hiç bilmediği bir başka hayatı- ailesi ve dost çevresi olduğu gerçeğiyle apışıp kahyor, kocasmm eşcinsel Michele'le (Stefano Accorsi) yıllardır beraber olduğu gerçeğini sindiriyor. Cahil Periler, işte bu birbirlerine hep kol kanat geren. yaşamamn tadını çıkaran, büyük aile sofralannda toplaşıp neşeli muhabbetlere dalan, dayamşma, hoşgörü ve anlayış içindeki, aralanndan birinin tevekkülle ölümü bekJediği marjınal Michele ve dostlandır aslında. Herkese açık bir komün halinde yaşanan, cömert, sıcak, geniş bu homo aile, Antonia'nın duygusal eğitimini ve dönüşümünü sağlıyor. Nâzun'ın Toplu Eseri'yle Serra-Koray'ın varlığı biraz hikâyeye yamanrruş izlenimi verse deL Ahnodovar etkileri taşısa da sonuçta Ozpetek, günümüz dünyasmda. eş ya da karşıt cinsler arasındaki hemen hemen her çeşit sevgi ilişkisüıi sığıştırmış, genelde sıcak bir elektnk yayan bu üçüncü ve bizce en iyi filmine. Le Fate Ignoranti / Yönetmen: Ferzan Özpetek / Senaryo: Gianni Romoli, F. Özpetek / Kamera: Pasquale Mari / Müzik: Andrea Guerra / Oyuncular: Margherita Buy, Stefano Accorsi, Andrea Renzi, Erica Blanc, Serra Yılmaz, Gabriel Garko, Koray Candemir / Italya 2001 (WB)