Catalog

29 MAYIS 20O2 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA Jl/J\.t_FiıvrlVJJ. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Kofiya'yatarmgoçü başlach • K O N \ Â (AAO-Tiıkiye'nin tanm amban olarak anılan Konya'ya tanm göçü başladı. Ozellikle Şanhurfa'dan Konya'nın 31 ilçesine gelen binlerce aile. yüın yansıtııa yakınını geçirecelderi ve 'İkinci memleket' olarak tanımladıldan Konya'da çahşmaya başladhlar Yatırımcı korunacak • tSTANBLX (AA) - Borsa Yatırırncılan Dernegı (BORYADj, geçmiş yıllarda »atan 17 aracı kurumda parası ve hisse senedi kalan yatımncılar için çalışma başlattı. Yatınmcılann yatınmcı korvıma fonu kapsaınına dahıl edildijh hatırlattlarak geçmiş senelere ait ekstre, makbuz gibi yasal dayanaklanyla beraber iflas masasına başvunılması gerektiği vurgulandı. AçıkJamada. batan aracı kurumlarda yaklaşık 200 mılyon dolara yakın para lcaybedildiği de belirtildi. Tekstü krizden kurtıiuyor • ANKARA (ANKA) - Üıracatın İokomotifi" olarak kabul edilen tekstil ve konfeksiyon sektörü, krizin etkilerinden yavaş yavaş kurtuluyor. Sektörün ıhracatınia mart ayında yüzde 14.5'lık hızlı bir artış yaşandı. DÎE verilerine göre sektörün mart ayındaki toplam ihracatı 766.8 milyon dolar olarak gerçekleşti. Doğu'dan DAP sîtemi • ERZURUM (A4J - Doğu Anadolu Bölgesfnın kalkınması amacıyla hazırlanan ve 199O'lı yıllarda ülke gündeırunde yer bulan Doğu Anadolu Kalkınma Projesi'nin (DAP), unufulduğu ıleri sürüldü. Doğu Anadolu Sanayici ve Işadamlan Demeğı fDOStAD) Başkaru tbrahim Aytlemir, bölgeden destek alan projenin. siyasilenn gerekli desteği vermemesi nedeniyle hayatiyete geçirilemediğıni söyledi. Ortakbk kutlandı • Ekonomi Servisi - îngiltere'nin önde gelen sigorta ve reasurans brokerlik şirketi UH3 International üe AKFEN Holdinge ait IBS Sigorta ve Reasurans Brokerlik Hızmetleri arasında geçen hafta tamamlanan ortaklık anlaşmasının ırdından, tngiltere 3aşkonsolosluğunda kokteyl verüdi. -Cokteylde AKFEN Holding iönetim Kurulu Başkanı Hamdi \kın bir konuşma yaptı. îökalp'tan Red Bıil tepkisi • ANKARA (AA) - Tanm ve Cöyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf jökalp, bakanlığı tarafindan hiçbir nerji içeceğine marka veya firma azında işlem yapılmadığını belirtti. jökalp, yüksek oranda kafein ;ermesi nedeniyle bakanlık irafindan ıthalatına izin enlmeyen Red Bull ile ilgili larak açıklamasında, kafein ıiktannın yüksek olması nedeniyle ransa, Danimarka. Norveç, .anada, Malezya gibi bazı ülkelerde ıhşının yasaklandığını belirtti. lyakkabı fuarı açılıyor I Ekonomi Servisi - Uluslararası yakkabı Yan Sanayi Fuan rt'SF), 30 Mayıs - 2 Haziran rihlerinde 27. kez duzenleniyor. eyHkdüzü'nde, 8 bkı 585 etrekareye kurulacak olan SYF fuanna deri, suni deri, akkabı, yan sanayi ve deri makine etıcileri katılıyor. Yerli ve yabancı '•4 firmanın katıldığı fuar, bir ıcekı döneme oranla yüzde 11 anında büyüme sağladı. Kimi belediyeler, henüz kesinleşmediği halde 2002 rayiç bedellerini esas alarak yüksek vergi alıyor EmlakvergisindekaosFATMA KOŞAR Son ödeme tarihi 31 Mayıs olan em- lak vergisi, yurttaşlara eziyet etmenin ye- ni bir aracı haline geldi. Aralannda Us- küdar, Güngören ve Zeytinburnu'nun da olduğu bazı belediyeler, henüz komis- yon incelemesi tamamlanarak kesinleş- mediği halde 2002'nin başında ilan edi- len w fahiş rayiç bedeOer" üzerinden ver- giyi yüzde 300'len aşan oranda zamlı alı- yor. Uzmanlar, mükellefleri. vergınin toplamını yüksek bedel üzerinden hesap- layan belediyelere karşı uyanp "Bu şekfl- de ödemeyin'' uyansında bulunuyor. Kimi belediyeler ise bazı yurttaşlara eziyet gibi gelse de 2 milyon liralık ver- gi borcunu bile taksite bağlayarak yasa- ya uygun davranıyor. Ancak yurttaşlar bu kez de 1 milyon liralık ödemeler için "uzun yoDar ve kuyruklan" çekmek du- rumunda kalıyor. Ya fazladan para öden- Yurttaşı soymanın yeni aracı ödeme tarihi 31 Mayıs'ta dolacak olan emlak vergisi, yurttaşlan soymanın yeni bir aracı haline geldi. Aralannda Üsküdar, Güngören ve Zeytinburnu'mm da olduğu bazı belediyeler, henüz kesinleşmediği halde 2002'nin 'fahiş rayiç bedeller' üzerinden vergiyi yüzde 300'leri aşan oranda zamlı alıyor. Kimi belediyelerse bazı yurttaşlara eziyet gibi gelse de 2 milyon liralik vergi borc unu bile taksite bağlayarak yasaya uygun davranıyor. Yurttaşlar bu kez de ödemeler için "uzun yollar ve kuyruklan" çekmek durumunda kalıyor. mesine ya da eziyete dönüşen kuyrukla- ra yol açan bu süreci hazırlayan gelişme- ler ise yılın başında belirlenen rayiç be- dellerle ilgili karmaşadankaynaklanıyor. Öte yandan kimi yurttaşlar, emlak ver- gisini yıllardır kuyruk beklemeksizin posta çekiyle öderken yetkililer pratik ol- makla beraber bu yöntemde yoğunlaşıl- ması halinde ciddi sıkıntılar meydana gelmesinden endişe duyuyor. Kuyruk, karmaşa, yüksek vergi Yetkililer, posta çekiyle ödeme yap- manın mükellefın hakkı olduğunu belir- terek "Ancak belediyeye ulaşması çok uzuflsürü\or.ÖnceAnkara'va,ardından Gayrettepe'ye geüyor" dedi. Emlak vergisini ödemek üzere beledi- yelerin veznelerine giden mükellefler, çeşitli sorunlarla karşılaşıyor. Mükellef- lerin çoğunluğu ise "pek akü erdireme- dikkri hesaplarla" çıkanlan ödeme mak- buzlanna şaşınyor. Kimi de düşük mik- tardaki vergi borcunun "ısraria* taksite bağlanmasından yakımyor. Yani. rayiç bedellerin kesinleşmemesinden kaynak- lanan karmaşadan şikâyetçi olmayan mükellef neredeyse yok... Emlak vergisini ödemek üzere vezne- lerde kuyruk bekleyenlerden sorulanmı- zı yamtlayan mükellefler, verginin hem çok yüksehnesinden hem de kimi yer- lerde taksitte kimi yerlerde de toplamda ısraredilmesindenyakındı. Üsküdar Be- lediyesi' ne vergi yatıran bir mükellef ge- çen yıl 3.5 milyon lira ödediğini bu yıl ise toplam 11 milyon lira istendiğini belirte- rek artış oraruna dikkat çekti. Fatih Be- lediyesi'ne yatıranlardan Nuran Soyan da rayiç bedellerin bir an önce kesinîeş- tınlmesi gerektiğini belirterek "Bir kar- maşadır gidhor. Bürün bunlar rayiç be- deDerin doğru veadfl betirienlenmesüıden kaynaklandı. Acaba bir daha kasımda geîdiğimizde ne olacak hâlâ befli dep" drvekonuştu. KAYIT DIŞIİSTÎHDAM Kayıp, yıllık 4 katrilyon lira ANKARA (ANKA) - Krizin de et- kisiyle hızla büyüyen kayıt dışı istih- daniın devlete maliyeti giderek artı- yor. Kentlerde herhangi bir sosyal gü- venlik laıruluşuna kayıtlı olmadan ça- lışan 3.2 milyon kişi nedeniyle devlet, ayda 344 trilyon, yılda 4.1 katrilyon li- ralık kayba uğruyor. DlE verilerine göre, Türkiye'de her- hangi bir sosyal güvenlık kuruluşuna kayıtlı obnadan çahşanlann sayısı 8 milyon 809 bin düzeyinde bulunuyor. Bu rakamın 5 milyon 569 bini, aile iş- çiliğinin ve dolayısıyla sosyal güven- lik kuruluşlanna üyeliğin zorunlu ol- madığı kırsal kesimde bulunuyor. Çoğunluğu erkek Kayıt dışındaki bu kişilerin yüzde 37 oranındaki 3 milyon 240 bini ise yasalara göre SSK ya da Bağ-Kur gi- bi sosyal güvenlik kuruluşlanna kayıt- lı olmarun zorunlu olduğu kentlerde çahşıyor. En düşük ücret olan ve do- layısıyla devlete en düşük gelir vergi- si ve en az SSK primi ödenen asgari ücret dikkate alınarak yapılan hesap- lamada bile devletin kaybı 4.1 katril- yon lirayı buluyor. Istihdam edilenlerin Türkiye gene- linde yüzde 47.7'sı herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıt olmadan çahşıyor. Bu kişilerin yüzde 62'yle en büyük bölümünü erkekler oluşturu- yor. Kadmlann oram ise yüzde 38 dü- zeyinde kalıyor. Hükümetin 'servet affı'nı değerlendiren uzmanlar, her kesime af tanındığını belirterek uyardı: Hayali şirketler kurulacak• Yeni kurulacak şirketlere de af olanağı getirilmesi, hayali şirketlerin kurulmasma neden olacak. Güçlü, "Kaçakçılık yasallaştmlıyor. Bu af, hayali şirketler kurduracak" dedi. BAMI SALMAN ANKARA - TBMM'ye gönderilen af tasansıyla, vergi affının yam sıra stok affı da getiriliyor. Sermaye şirket- leri tanımma girmeyen kolektif, ko- mandit şirketler. kooperatifler ve şahıs AByolunda kuyruk çilesi yurttaşlar "Bu çektiğimiz Avnıpa Biriiği'ne ne kadar girdimizin göstergesi" diye tepki gösterdi. Ki- mileri, yafauzca duvara asılan ve uzayıp giden "paso için gerekli belgekr listesi"nden doiayı geri dön- mek zorunda kaldı, kimi yurttaşlar da uzun süren çabalar sonucu fiyatL 60 yaş üsrii için 5, özürlü- kr için ise 20 mihon üra olan pasolannı alabildi. (Fotoğraf: MERAL KARATAŞ) ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞI'NDAN SERMAYE PİYASASI KURULU'NUN SERİ:IV, N0:15 TEBÜĞİ GEREĞİNCE 2001 YIU KARINDAN 0AĞIT1LACAK 27,O0O,OO0,O00,00O.-TL'UK KAR PAYININ SERMAYEYE ILAVE EDİLMESİ, 3,000,000,000,000.- TL'LIK KISMIİÇ KAYNAKURDAN KARŞILANMASISURETİYLE ÇIKARJLMIŞ SERMAYEMİZİN 50,000,000,000,000.- TL'NDAN 80,000,000,000,000.- TL'NA ARTIRILMASI İLE İLGİLİ ORTAKURIMIZA OUYURUDUR. BU SERMAYE ART1RIMI NEDENİYLE ÇIKARILACAK HİSSE SENETLERİ SERMAYE PrVASASI KURULU'NCA 27/05/2002 TARİH VE 94/712 SAYI İLE KAYDA AUNMIŞTIR. ANCAK KAYDA AUNMA ORTAKLJĞIMIZIN VE HİSSE SENETLERINİN KURUL VEYA KAMUCA TEKEFFÜLÜ ANLAMINA GELMEZ. Hazine Müsteşarlığı tarafindan Sermaye Piyasası Kurulu'na gonderilec 16.05.2002 ürih ve 31787 sayih yazıda; "Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi'nin 80,000,000,000,000 TL oLan kayıtlı sermaye tavanı ignde 50,000,000,000,000 TL'lık çıkanlmış sermayesinin, 27,000,000,000,000 TL'lık losmı 2001 yılı kar payından, 2,500,000,000,000 TL'lık kısmı yeniden değerleme değer artış fonundan ve 500,000,000,000 TL'lık kısmı olağanüstü yedek akçelerden karşılanmak üzere 80,000,000,000,000 TL'sına artınlması hususunda sigortaalık mevzuatı ve Şirket'in mali bünyesi açısından bir sakınca bulunmadığı görulmüştür" ifadesi yer almaktadır. Ortaklanmızın 2001 yılı kanndan alacaklan 27,0O0,0O0,O0O,OOO.-TL'lık temettünün tamamına mahsuben, 2001 yılı kar payı kuponu karşılığında mevcut paylann %54'ü oranında bedelsiz hisse senedi alma haklan vardır. Aynca, ortaklanmızın artan sermayenin iç kaynaklardan karşılanan 3,000,000,000,000.-TL'lık kısmına karşılık 12 nolu yeni pay alma kuponu karşılığında mevcut paylanmn % 6'sı oranında bedelsiz hisse senedi alma haklan vardır. 1- Başvuru Şekli; 31.05.2002 tarihinden itibaren, ortaklanmız etlerindeki hisse senetlerinin 2001 yılı kar payı kuponu ve 12 No'lu yeni pay alma kuponu ile birlikte aşağıda belirtilen yerlere müracaat ederek, bedelsiz olarak yeni hisse senetleri alabılirler. Bu işlem bir süre ile sımrlı değildir. 2- Başvuru Yerteri; a) Iş Yatınm Menkul Oeğerler A.Ş.'nin acetıtasi durumundaki Turkiye İş Bankası A.Ş.'nin - Istanbul'da; Sirkeci, Bakırkoy, Beşiktaş, Bostana, R.Kadıkoy, Taksim - Ankara'da; Ankara, Yenişehir - İzmir'de; İzmir - Diğer İllerde ise il merkezi durumundaki şubeleri. b) İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. 3- Hisse Senetlerinin Teslim Şekli; İş Yatınm Menkul Değerler A.Ş.'nin acentesi durumundaki Turkiye Iş Bankası A.Ş.'nin Istanbul'da, Sirkeci, Bakırkoy, Beşiktaş, Bostancı, R.Kadıkoy, Taksim; Ankara'da, Ankara, Yenişehir ve İzmir'de, İzmir şubelerinde senetler fiziki olarak bulundurulacak ve ortaklanmıza teslim edilecektir. Diğer illerde, il merkezi konumundaki şjbelerde 2001 yılı kar payı kuponu ve 12 no'lu yeni pay atma kuponlan teslim alınarak ortaklara makbuz verilecektir. Hisse senetleri ise Türkiye Iş Bankası A.Ş.'nin Menkul Kıymetler Müdürluğü tarafindan hak sahiplerine teslim edilmek üzere bilahare ilgili şubelere gönderilecektir. 4- Bedelsiz Hisse Senedi Dağıtım İşlemlerinin Başlangıç Tarihi; Ortaklanmız, sahip olduklan hisse senetlerinin üzerinde bulunan 2001 yılı kar payı kuponu ve 12 no'lu yeni pay alma kuponu karşıbğı alacaklan bedelsiz hisse senetlerini 31.05.2002 - 01.07.2002 tarihleri arasında yukanda belirtilen başvuru yerlerinden, 2.07.2002 tarihinden itibaren ise aşağıda belirtilen Şirket Merkezınden alabılirler. Şirket Merkezinden yapıtacak bedelsiz hisse senedi dağıtım işlemleri herhangi birsüreyle sımrlı değildir. 5- Şirket Merkezi Buyükdere cad. İŞ Kuleleri Kule 2, Kat:21-26 80620 4. Levent/İSTANBULTel: (0 212) 3500350 ANADOLU SİGORTA şirketlen af dışında tutulurken serma- ye artışı yapacak şirketlerin yanında, yeni kurulacak şirketlere de af olanağı tanınıyor. Abant Izzet Baysal Üniversitesi Öğ- retim Üyesi Faruk Güçlü, bu durum nedeniyle hayali şirketler kurulacağını belirtti. Güçlü, yapı- lan duzenlemenın anayasaya aykın ol- duğunu vurguladı. Vatandaşın Vergisini Koruma Derneği (VAVEK) Başkanı KemaJ Küıçdaroğlu. gelir idaresi güçlendi- riünedikçe bu tür dü- zenlemelerden sonuç alınamayacağı uyan- sında bulundu. Orta- lama her 5 yılda bir af çıkaran Türkiye'de, ANAP'ın ısrarla gün- deme getirdiği düzen- lemenin, IMF'nin ko- şulu olan yasa tasan- sına eklenmesiyle ye- ni bir mali af daha ya- pılacak. Bankalann sermaye artışına gide- cek olmalan da affm gerekçelerinden biri- ni oluşturdu. Zekeri- ya Tenüzelin Maliye Bakanlığı döneminde gerçekleştirilen mali milatta, Merkez Bankası kayıtlanna göre 4 milyar dolar ve 500 trilyon lira kayda girdi. Kılıçdaroğlu, tasandan "sermaye şir- ketkri" tanımlamasıyla anonim şirket, limitet şirket ve holdinglerin yararlana- cağını bildirdi. Tasanyla, bina. arsa, ka- çak demirbaş, üretilmış depoda duran kaçak stoklann da af kapsamına girdi- ğini anlatan Kılıçdaroğlu, kara paraya ilişkın düzenlemelerin tasanyla ortadan kalkmadığını savıındu. "Kara para kap- samına giriyorsa o sorgulanacak n dıyen Kılıçdaroğlu, bir süre sonra yine kayıt dışının büyüyeceği uyansında bulundu. Kayrtdışı, kara para konınnyor Abant Izzet Baysal Üniversitesi Öğ- retim Üyesi Dr. Güçlü, tasanyı kaçak- çılığı yasal hale getirmenin bir yolu ola- rak nitelendirirken şöyle değerlendirdi: "Ka>ıt dışı ekonooıKi koruyan, koila- yan, mafv a\ı aklayan, bir oevi kara pa- ra aklama girişimi olarak görüvoruro." Güçlü, sermaye arttınmının af kapsa- mına alınmasının haksız rekabet yarat- tığına da dikkat çekerken yeni kurula- cak şirketlere af olanağı tanınması ne- deniyle "paravan, hayali. hiçbir amacı olmayan fırmalar kurulacağını'' söyle- di. Faruk Güçlü. "Düzenlemeyle serma- ye şirkederini koruj'orsun, şahıs şirket- İeri ne olacak? Anayasanın eşitük ilkesi- ne a> kın. Kayıt dışı ekonomiye yön ve- renlerin aklanmasıdır bu. Vergi ala- madudannı affedecekler" diye konuştu. DİLGİ TOPLUMUNA DOĞRUVÖZLEM YÜZAK Giderek çoğalıyor işsizler or- dumuz. Ki- mi yıllardan beri, kimi aylardan beri işsiz. Çalma- dık kapı kalmamış, umutlar iyice yitmiş. Hele gençler, umutlarını üniversite eğiti- mine bağlayanlar, mezun olur olmaz hüsrana uğra- yanlar... DİE'nin 2002 yılının ilk üç ayını kapsayan verileri çar- pıcı. Ocak-şubat-mart itiba- rıyla Türkiye'deki işsiztik oranı yüzde 11.8. Bu oran eğitimli genç- lerde yüzde 29.4'e kadar yükseliyor. Türki- ye'nin kâğıt üzerinde kalan ve za- ten çoktan beri küf ko- kan istihdam politikaları ekonomik krizle birlikte yok olup gitmiş. Gündem, Baş- bakan Ecevit'in sağlığın- dan. Başbakan Yardımcısı Bahçeli'nin AB üyeliği için saptadığı koşullardan, ban- kacıların, sanayicilerinın gözyaşlarından daha farklı bir noktaya çekılemiyor ki. Oysa istihdam, işsizlik tüm dünyanın ortak sorunu. Ve ne yazık ki "Atı alan Üskü- dar'ı çoktan geçmiş ". Avrupa Birliği'nin istih- dam paketine göz atıyoruz. Avrupa Konseyi tam istih- damı, AB'nin istihdam ve sosyal politikası olarak be- nimsemiş durumda. Bu doğrultuda hazırlanan "or- tak istihdam raporu " üye ül- Onümüze Konulan Lokmayı Bile Alamıyorsak... kelerin ulusal eylem planla- rı kapsamında uygulanma- ya çalışılıyor. Avrupa İstih- dam Stratejisi, 2000 yılının ilkbaharında yapılan Lizbon zirvesi için belirlenen ve da- ha sonra da Nice ve Stock- holm Avrupa Konseyi zirve- lerinde onaylanan geniş si- yasi gündeme önemli katkı- da bulunmuş. Örneğin yüz- de 3.3 oranındaki GSYH büyümesi ve yüzde 1.6 ora- nındaki işgücü verimliliği ar- tışının yanı sıra 3 milyon ye- ni iş yaratılmış ve 199O'lı yıl- ların başındaki düzeye yakın olarak işsizlik oranı yüzde 8.3'e düşmüş. AB ile Türkiye'yi. hem de ciddi bir ekonomik krizden geçen Türkiye'yi aynı kefe- ye koymak doğru mu? Şüp- hesiz değil. Ancak ya AB'ye aday ülkelerin de bu ortak istihdam politikasından ya- rarlandıklarını söylersek... Daha da ileriye giderek Tür- kiye'nin de AB'nin bu im- kânlarından yararlanma hakkının olduğunu ve ne ya- zık ki bunu değeriendirme- diğini vurgularsak... "Neden Türkiye bu fırsa- tı değerlendiremiyor" soru- sunun yanıtını istihdam ko- nusu ile yakından ilgilenen hatta raporlar hazırlayan ku- rum ve kuruluşlann uzman- lanndan aldık. Ortaya şöyle bir tablo çıktı: Türkiye'de bil- gi paylaşılmıyor. Her kurum "Amerika 'yı yeniden keşfet- me" hevesinde olduğu için herkes bağımsız çalışıyor. Dolayısıyla her şey kopuk. Parçalar bir araya gelip bütünlük oluşturmuyor. Ör- neğin, Milli Eğitim Bakanlığı'nın da bir istihdam raporu çalışma- sı var, Çalışma Bakanlığı'nın da Iş-Kur'un da... Sivil top- lum kuruluşlarından Türkiye Işveren Sendikaları Konfe- derasyonu'nun (TİSK) da is- tihdam çalışması var, Istan- bul Sanayi Odası'nın da, Ik- tisadi Kalkınma Vakfı'nın (İKV) da, TOBB'nin de. Türkiye'ye ild koşul Uzmanlann deyimiyle "Kurumlar arası dialog za- yıf. Çok şey yapılıyor ama hiç bir şey yaptlmıyor". Halbuki, AB'nin istihdam stratejilerine dahil olup sun- duğu imkânlardan fayda- lanmak için Türkiye'nin iki koşulu yerine getirmesi ge- rekiyor. Bunlardan biri ülke- nin mesleki eğitim sistemi- nin belirleneceği "Ulusal Gözlemevi Raporu", ikinci- si ise doğrudan yabancı sermayeyi çekmek için "Ulusal Ajans" kurulması. Ozellikle birinci koşul. birli- ğin mesleki eğitime yönelik katkılarından yararlanmak açısından büyük önem taşı- yor. Rapor, Dünya Bankası desteğiyle Iş-Kur tarafindan hazırlanıyor. Henüz taslak rapor tamamlandı. Ve her geçen gün Türkiye'nin aley- hine işliyor. Uzmanlar son olarak şu- nu vurguluyorlar. "Gerek AB'nin gerek aday ülkele- rin başarısı kurumlararası diyaloğu gerçekleştirmiş ol- malannda..." ozlemyu^a yahoo.com