Catalog

SAYFA CUMHURİYET 20 ARALIK 2000 ÇARŞAMBA 10 LfliŞ HAJLfJİılvLIİill. dishab@cumhuriyet.com.tr Eski Likud liderinin erken seçimlerde aday olmayacağını açıklaması, siyasi çevrelere inandıncı gelmedi Netanyahıı 'şhndilik' çekfldiThş Haberier Servisi - Israil'de millet- vekillerinin parlamentonun feshi için ve- rilen yasa tasansını reddetmesinin ardın- dan eski Likud lideri Benyamin Netanya- hu başbakan adayhğından çekildi. Israil ve Filistin heyetleri, görüşmelerde bulun- mak üzere NVashington'a giderken Israil yönetimi, Kudüs'teki Haremüşşerif'in îgemenliğinden vazgeçebileceğini bir kez iaha vurguladı. Dün Knesset'te yapılan oylamada, par- .amentonun feshini öngören yasa tasan- sı 48'e karşı 68 oyla reddedüdi. Parla- mentoda yapılan ayn bir oylamada ise es- ki başbakan Netanyahu'nun başbakanlı- ğa aday olabilmesine olanak tanıyacak yasa tasansı bir kez daha kabul gördü. Knesset, önceki gûnkü oturumunda da "Bibi tasansı" olarak adlandınlan yasa tasansına ilk onayını vermişti. Israil'de milletvekili olmayanlar, sadece başbakan- lık için yapılacak seçimlerde aday olamıyor. Netanyahu, parlamentonun kendini feshetme- me karanndan sonra başbakanlığa aday olmaya- cağını açıkladı. Netanyahu, "Başbakanhk ve li- kud liderliği için aday olmaktan vazgeçtim. Çün- kû Knesset'in, halkın isteği doğrultusunda kendi- ni fesbetmeye cesareti yok. Halka ancak paria- mento kendini feshedip genel seçimlere gidildiğin- de aday olacağı sözünü vermiştim ve bu sözümü hıtuyorum" dedi. Netanyahu, Knesset'in gele- cekte kendini feshetmesi durumunda başbakan- lığa ve Likud liderliğine aday olacağını söyledi. Bölgesel lşbırlıği Bakanı Şimon Feres, Israil'ın is- • îsrailli vekillerin, parlamentonun feshini reddetmesi üzerine Netanyahu "Başbakanlık için aday olmaktan vazgeçtim " dedi. • Îsrail-Filistin heyetlerinin fVashington daki temasları dün başladı. Ancak kimse görüşmelerden umutlu değil. ANLAŞMAYA VARDDC j tifa eden başbakanı Ehud Barak karşısında baş- bakanlığa aday olmayı düşündüğünü söyledi. Pe- res, kamuoyunun aday olmasını istediğini ve ta- lep halktan geldıği için bunu "dikkatfc tartüğun" belirtti. Peres'ın, Barak ve Likud partisi lideri Ariei Şaron karşısında bağrmsız aday olabilece- ği bildiriliyor. Israil Entegrasyon Bakanı YuKTamir. Filistin- lilerle banş anlaşması ımzalanması kapsamında, Israil'in Haremüşşerif teki egemenliğınden vaz- geçebileceğrni söyledi. Tamir, "Kndfis konusun- da tarihi bir uztaşma anına yakınız ve çok »a gd- sedebazıödünlervermeye nza göstennenyiz. Ha- remûşşeriTteki egemenliğnnizden vazgeçmemiz gerekebilir" dedi. Sığuunacüann dönûşü endişe yaraüyor Tamır, en önemli konunun, Filistin'in sığınma- cılann haklarından vazgeçmesi olduğunu belirte- rek "Siğmmacuarnı tsrafltopraklanna geri dönû- şü en büyûk endişe kaynağımızdır, çünkü tsraiTin Yahudi çoğunhığunu korumak istiyoruz. Bunun tek yolu, Flüstinli sığınmacılann dönmesi fıkrin- den vazgeçilmesidir" dıye konuştu Filistin lideri YaserArafat ve Israil Dışişlen Bakanı Şolomo Ben Ami'nın geçen pazar, Haremüşşerif'in yönetimi- nin Fılıstın'e devTedilmesinı öngören "CampDa- vid Arö" belgesini ele aldıklan öne sürülmüştü. Ancak, Israil ve Filistin'in dün başlayan görüşme- lere fazla umut bağlamadığı belirtiliyor. îsrailli ve Filistinli yetkililer, dün ABD'nin baş- kenti Washington'da ABD'li yetkililerle ayn ay- n görüşerek banş anlaşması ımzalanması için mü- zakereler yürütmeye başladılar. Haaretz gazete- si, ABD Başkanı Bill Clinton'ın görevden aynla- cağı 20 Ocak'ta banş anlaşması imzalanmasınm hedeflendiğıni ancak ABD'li yetkilılerin, tarafla- nn arasındaki görüş ayniıklanrun çok derin oldu- ğunu düşündüklerini yazdı. Türkiye raporu nfsanakaM. • PARİS (AA) - Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Izleme Komitesı'nin raportörleri, Türkiye raporu üzerinde görüş aynlıklanna düşerek anlaşamadılar. AKPM Izleme Komitesi'nin dün Paris'te yapılan toplantılannda, Türkiye raporu ele alındı. Türkiye raportörlerinden Macar sosyalist parlamenter Andrias Barsony, Türkiye'deki insan haklan ve demokrasi alamnda önemli gelişmeler olduğunu belirterek, Türkiye ile ilgıli denetim mekanizmasmın artık sona erdirilmesini istedi. Diğer Türkiye raportörü Alman parlamenter Benno Zierer ise Türkiye üzerindeki denetim mekanizmasımn devam etmesi gerektiğini iddia etti. Görüş aynhklan nedeniyle raporun onaylanması, nisan a kaldı. btanburda organ ticareti • ROMA (AA) - Italya'da yayımlanan La Repubblica gazetesi, Ukrayna ve Moldova gibi eski Sovyet cumhuriyetlerindeki yoksul vatandaşlann organlanm Türkiye ve Gürcistan'da sattıklannı iddia etti. "Moldova-Istanbul organ trafıği yolu" başlığını kullanan gazete, organlannı satan bazı Moldova vatandaşlanyla yapılan röportajlara yer verdi. Sol görüşlü gazetenin haberinde, "Moldova ve Ukrayna gibi eski Sovyetler Birliği ülkelerindeki kadın, erkek ve çocuk, yüzlerce yoksul insan, organlanm satmak için otobüs ve trenlerle yasal yollardan Türkiye'ye ve Gürcistan'a giriyor. Doktorlann ve kliniklerin bulunduğu, nakil işleminin yapıldığı karaborsa Istanbul, Ankara, Adana ve Tiflis'te bulunuyor" ifadesi kullanıldı. Cezayir'de yine katiiam • CEZAYİR(AA)- Cezayir'm kuzeybatısmdaki bir köyde, önceki gece 22 kişi köktendinci militanlar tarafindan katledildi. Ülkenin batısındaysa 8 kişilik bir aile, köktendinci militanlarca öldürüldü. Cezayir basınındaki pazar günkü haberlerde, Hemis Milyana yakınlannda, silahlı militanlann 6 çocuklu bir aileyi boğazlaruıı keserek katlettikJeri belirtildi. Haberlerde, annenin hamile olduğu, saldırganlann aym bölgede makineli tüfeklerle 5 kişiyi daha öldürdüklcrının sanıldığı kaydedıldı. Aracı otomatik silahlarla taranan Belediye Başkan Yardımcısı Ordjonikidze ağır yaralı Moskova'nın göbeğinde sflahk salchrı D«ş Haberier Servisj-Rus- ya'nın başkenti Mosko- va'nın belediye başkan yar- drmcılanndan Yossif Ordjo- nilddze, aracına düzenlenen silahlı saldında ağır yara- landı, şoförüyse öldü. Moskova Büyükşehir Be- lediyesi'nin dış ekonomik işlerinden ve inşaat proje- lerindensorum- lu Belediye Baş- kan Yardımcısı Ordjonikid- ze'nin,dünyerel saatle 09.15'te (TSI 08.15), Moskova kent merkezinde se- yir halınde olan aracının maske- li saldırganlar ta- •, ÖrgÜtlÜ SUÇ çetelerinin düzenlediği sanılan suikastta Moskova Belediye Başkan Yardımcısı ağır yaralanırken şoförü öldü. rafından Kalaşnikof marka otomatik silahlarla tarandı- ğı belirtildi. Moskova Belediye Baş- kanı Ynri Lujkov, Formula- 1 yanş pisti inşa edilmesi, kent merkezinde inşaatı sü- ren ve dev gökdelenlerden oluşacak "Moscow-City" adlı bölgenin yapımı, büyük kapasiteli otel inşaatlan pro- jelerinden sorumlu Orjoni- kidze'nin, projelerin dağı- tımını ihaleler yoluyla ger- çekleştirdığrni, ihalerden bi- rini alamayan birçetenin sal- dınyı düzenlemiş olabile- ceğini bildirdi. Saldınyı kı- nayan Lujkov, "Yardımcım herhalde birilerinin önünû kesti" dedi. Kent polisinin, saldıı-,,, ganların yaka- lanması için alarma geçtiği kaydedılirken araca30'dan faz- la kurşun isabet ettiği belirtildi. Orjonikidze'nin ağır yaralanma- sına karşm sal- dınnın ardından aracından çıkmayı başanp bir mağaza- ya sığındığı, mağaza çah- şanlannm çağrrdığı cankur- taranla hastaneye kaldınl- dığı bıldırildı. Kalçasmdan ve göğsün- den ağır yaralanan Orjoni- kıdze hastanede ameliyat edildi. ! Grozni'deinsan m > Çeçenistan'da, Çeçen savaşçüarla Rus ; askerleri arasındaki çanşmalar sürüyor. i Geçen pazar Moskova tarafindan Grozni I Befedrye Başkanhğı'na atanan Bhlan Gantamirov'un ofisine düzenlenen baskmın ardmdan Rus askerleri kentte insan avı başlatü. Kentteki okullann ve evlerin teker teker arandığı belirtiliyor. Geçen pazar ; Çeçenler, 19 Rus askerini öldürdü. j Çeçeıüstan'akomşutngnşCumhuriyetfBde ; de dfin 3 Rus askeri öldürüldü. (Fotoğraf: AP) \ N karşıbe Çevreci "Global 2000" örgütünün eylemcileri dün Viyana'da, Çek Cumhuriyeti'ndeki TemeUn Nükleer Santrah'nı protesto ettiler. Geçen taafta sonu anzalanan santralm çahşması durdurulmuş, ancak ÇekCumhuriyeti, komşusu Avusturya'nın tüm rtirazlarına karşın yenkkn işktilmesine onay vermişti. (AP) Musul'dan Türkiye'ye hava seferleri gündemde BAĞTlAT(AA)-IrakUlas- trnna ve Taşımacıhk Bakan- lığı kıdemli Müsteşan Cemfl tbrahim el Tıkriti, kuzeyde Musul kentinden Türkiye'ye doğrudan hava seferleri baş- latmayı düşündüklerini açık- ladı. El Tıkriti, basına yaptı- ğı açıklamada, Irak'ın hava ambargosunu delmek için ha- rekete geçtiğini belirterek uçuş yasağımn yalmz ABD ve Ingiltere tarafindan konul- duğunu öne sürdü. Musul Havaalam'mn ulus- lararası yapıya kavuşturula- rak hem iç hem dış uçuşlara hizmet vermeye hazır hale getirildiğini belirten el Tikri- ti, Musul Havaalam'nda tran- sit uçuşlardan vergi alınma- yacağını kaydetti. Deniz ticaret filosu hak- kında da bilgi veren el Tıkri- ti, Irak'ın ikinci körfez sava- şından beri, sahip olduğu 17 tiçari gemi ve petrol tankeri- nin, ambargo nedeniyle kul- lamlamadığım söyledi. Cemü Ibrahim el Tıkriti, bakanlığımn 48 gemiden olu- şan bir deniz ticaret filosu kurmak için de harekete geç- tiğini söyledi. BIÇAK SIRTI EROL MANtSALI NflTO - AGSK Siviller ve Askerlep Avrupa'daki NATO kuvvetlerinin Avrupa Birli- ği'nin ordusunun (AGSK'nin) emrine verlimesine Ankara, daha doğrusu TSK karşı çıkıyor. Işin itginç yanı, AB'nin öne sürdüğü ve ABD'nin de destek verdiği bu model, Türkiye'nin ekonomik ve ticari alanda AB ile 1995'te oluşturduğu modelin tıraa- tıp benzeri. Karşılaştıralım: - Türkiye AB üyesi olmadığı için AGSK'ye gire- miyor. - AGSK'nin, yani AB'nin aldığı kararları, NA- TO'nun Avrupa içindeki kuvvetlerini kullanarak ey- lemler yapabiliyor. - Türkiye'nin askeri güçlerinin çok büyük bir kıs- mı NATO içinde olduğundan, AB (AGSK), TSK'yi de kullanıyor. - Ancak Türkiye (ve TSK), karar mekanizması- nın dışında, kararlar Brüksel'de veriliyor. - TSK de bu yapılanmaya haklı olarak karşı çı- kıyor. Ankara'nın 1995'te AB ile kurmuş olduğu eko- nomik düzen, askeri alanda şimdi önerilen düze- nin aynı, arada hiçbir fark buîunmuyor. Bir göz atıp karşılaştıralım: - Türkiye üye olmadığı için AB ekonomik ve ti- cari karar mekanizmalannın dışında. -1995 belgesine göre Türkiye, iç ve dış ekono- mik ve ticari alanlarda AB'nin aldığı ve ileride ala- cağı bütün kararian uygulamakla yükümlü. - Türkiye içinde yani gumrük birtiği alanı içinde- ki bütün kararlar buna dahil. - Türkiye'nin dış ekonomik ilişkileri ile ilgili ka- rarlar da bunun içinde. Yani AB'nin Japonya'ya kar- şı izleyeceği politikaya Türkiye'nin ekonomik kuv- vetleri de" uymak zorundalar. Kararlar Brüksel ta- rafindan verilmiş olsa bile. Siviller ve askerlerin farkı mı? 1995'te Ankara hükümeti bu tek yanlı düzeni ka- bul etti; arkasından gelen hükümetler de uygula- mayı sürdürdü; TBMM de hiç tepkı vermeden, uyum içinde göründü. Peki, şimdi TSK neden direniyor, neden kabul etmek istemjyor? Çok açık; böyle bir düzenleme, tek yanlı bir düzenlemedir. Türkiye'nin kuvvetleri- ni, Türkiye'nin dışında bulunan, AB'nin karar or- ganlannın almış olduğu karariar doğrultusunda "kullandırtması" söz konusudur. Bunun ne siyasal, ne hukuki, ne de askeri bir man- tığı bulunmamaktadır. TSK bunun için direnmek- tedir. AB, 1995teTürkiye ile ekonomik ve ticari alan- da kurduğu tek yanlı yapılanmayı, askeri alanda da kurmak istemektedir. Komik durumlar ortaya çıkabilir... Türkiye'nin evet dediğini varsayalım: AB ne di- yor: TSK, KKTC'den çıksın diyor. AGSK karar alıp TSK'yi KKTC'den çıkarmak tsterse, NATO emrin- deki Türtf kuvvetlerini de kullanabilecek! Aynı şey, NATO dışındaki Ege ordusu için söz konusu. AGSK'nin NATO içindeki Türk kuvvetlerini Ege ordusuna karşı kullanması gerekmez mi? Askari alanda açık olarak sıntan bu durum, eko- nomik alanda kafalar kanştırılarak Türkiye'ye, da- ha doğrusu hükümetlere kabul ettirilmiştir. 1995- 2000 döneminde yaşadığımız ekonomik çelışkiler, kurulan bozuk ve tek yanlı yapılanmanın sonucu- dur. örneğin tekstil sektörümüz, AB karşısında büyük sorunlar yaşamaya başlamıştır. Işin esası... Işin özünde, Türkiye'nin dış ilişkilerinin, ekono- mik alanda olsun, askeri alanda olsun, eşit ve kar- şılıklı çıkarlan gözeten biryapı içinde düzenlenme- si vardır. Bu yapılmadığı zaman, Türkiye, dış dün- ya ile kurulan tek yanlı bağlantılarla, adeta "gizli birsömûrge" durumuna sokulmaktadır. Herkesin gözünü iyi açması gerekiyor. TSK "AB'ye uyum a/dafmacas/na" kanmadı. Irak müstesarı Ankara'da Bağdat'la 'Keşif gergınııgı yuş XI yıl önto butnm }v Cumhuriyet Ajandası Cumhuriyet KitapKulübü Sergi Salonlarmda ve Temsilciliklerinde 4.000.000 TL (Üyelere % 25 özel indirim) Cumhurryat . kitap küîuBû Çağ Pazariama A.Ş. Türkocağı Caddesı No:39/41 (34334) Cağaloğlu/lstanbul Tei: (0212)514 01 96Faks:(0212)514 01 95 BÜLENT DİKMENER HABER ÖDÜLÜ YARIŞMASI Gazetecı Biilcnt Dikmener'ın anısını yaşatmak ve Türk gazetecılıgioe olan katkılannı manevı yönden sürdürmeyı sağlamak amacıyla, adına 1980 yılın- da konulan "Haber 011010" 2000-2001 döoemmde de sûrdûrfllmektedır. Ödül koşuüan şöyledır: 1. Ödüle her Türk gazetecı aday olabılır. 2. Adaylık. gazetecuun kendı ya da Ödül Konutesı üyelerimn öoena ile ger- çekleşır. 3 Ödule aday gostenlecek haberlenn 1 Nısan 2000 de 31 Mart 2001 tanhlen arasında günlük ga- zeteler ya da süreli yayınlardan bınnde yayımlanmış olması gereklıdir. 4 Ödüle aday olabilmek için nıteliklen 3. maddede belırtilen haberienn yayunlandığı gazete ya da süreli yayınlann bir sayısının 12 Nısan 2001 günü akşamına kadar Bfilent Dikmener Haber Ödöli PK: 246/lstanbul adresıne taahhütlü olarak ulaştınlması zorunluduc. 5 Ödüller a) Haber Ödülû, b) Jüri Özel Odülü, olarak belırlenmıştır. Kazananlara, ödülü simgeleyen bırer plaket ile özel armağanlar venlecektir. Öd6I Komitesi: Müfit Alaçalı, Yalçın Bayer, Fıkret Dağlioğlu, Orhan Ennç, Yalçın Eryalçın, Do- ğan Katırcıoğlu, Ergın Konuksever, Turgay Olcayto, Erkan Özmen, Deniz Sora, Yılmaz Tunçkol, Ul- vı Yanardağ Aratnızdan aynlanlar: Orhtn Apaydın (1926-1986), Etem Orfik (1925-1989), Ayhaa Ba$oğla (1928-1995), Kayhan Edip Sakarya (1948-1994), Soner Girgiıı (1937-1995). Çetin Öı- ba>rak 11939-1995), Erhan Akyıldn (1947-1998). Oktay Kartböke (1936-1999) ANKARA (Cumhu- riyet Bûrosu) - Tûrkiye- Irak siyasi görûşmelen, TBMM'nin, Keşif Güç'ûn Türkiye toprak- lannı kullanma süresinı 6 ay daha uzatmasının hemen ardından Anka- ra'dabaşladı. Irak Dışiş- leri Bakanlığı Müsteşa- n Nuri D Veis, Keşif Güç operasyonlanrun Türki- ye'den Irak topraklanna yöhelik bir saldın oldu- ğunu öne sürdü. Tûrkı- ye ise Irak'ta durumun normalleşmesinin Bağ- dat yönetiminin Birleş- miş Milletler (BM) ka- rarlanna uymasına bağ- lı olduğunu yineledi. Dışişlen Bakanlığı Müsteşan FarukLoğoğ- lu ile Iraklı muadili El Veis arasında yapılan si- yasi danışma görüşme- lerinde, Keşıf Güç ger- ginliği yaşandı. El Veis, KeşifGüç 'ûn Amerikan ve tngiliz savaş uçakla- nnm bombalamalannı "Tûrkiye'den gelen bir saldırT olarak değer- lendirdiklerini, bunun uluslararası hukuka da aykın olduğunu kaydet- ti. Görüşmeler arasında gazetecilere bsa bir açık- lama yapan El Veis, BM Güvenlik Konseyi'nın Keşif Güç için karar al- madığını, bazı Güven- lik Konseyi üyelerinin de konuyla ilgili kaygı- lan olduğunu söyledi. El Veis şöyle konuştu: "Türkiye'nin bu ko- nudaki tutumu ûzüntü vericL Bu konu, Tûrkive için ulusal bir gerekunk değildir. Bizim için bu bir kaygı kaynağıdır. Bu sakhrinm devam etmesi, Türkiye ile Arap ülkele- ri arasında güvensizük yaratabilir." Irak'm PKK'ye desteği olmamıştor' El Veis, Irak'm PKK'ye destek verdıği- ne ilışkın iddialann "ifti- ra" olduğunu, teröre des- tek vermenin Bağdat'ın çıkarlanyla bağdaşma- dığını belirtirken "Irak'm PKK'ye deste- ği olmamıştır, bundan sonra da olmayacaknr" diye konuştu. Diplomatik kaynak- lardan edinilen bılgilere göre, ikilı görüşmelerde Türk tarafı, Irak'a yöne- lık yaptınmlann kalk- ması ve Irak'ta durumun nonnalleşmesi için Bağ- dat yönetiminin BM ka- rarlanna uyması gerek- tiğinı bildirdi. El Veis, bugün Dışiş- len Bakanı tsmail Cem tarafindan da kabul edi- lecek.