Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
24 ARALJK1999 CUMA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
YrimaE NFye
sozumuzu
tutmalıyız
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-ANAP Genel '
Başkanı Mesut Yılmaz, dün
Ankara Sanayi Odası (ASO)
Başkanı Zafer Çağlayan ve
beraberindeki heyeti
kabulünde yaptığı
konuşmada, Türkiye'nin
IMF'ye verdiği sözleri
muüaka yerine getinnesi
gerektiğini belirtirken
özelleştirnıeyi
gerçekleştirmeyen bir
ekonomik programın
başanya ulaşamayacağını
ileri sürdü.
Isviçpe'den gelen
yardım
mabemeteri
• İstanbul Haber Servisi -
Insan Haklan Derneği
(İHD) İstanbul Şubesi,
depremzedeler için Isviçre
Kızılhaçı'ndan temin edilcn
yardım malzemelennin
Atatûık Havalimanı'nda
yağmur altmda kalmasının
sorumlusunun Atatüık
Havalimanı Kriz Meıkezi
olduğunu ileri sürdü.
Tetekom'dan
TRT'ye yüzde
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Devlet Bakanı
Yüksel Yalova ile Ulaştırma
Bakanı Enis Öksüz'ü karşı
karşıya getiren Türk
Telekom'dan TRT'ye gelir
aktanlması sorunu. yüzde
5*lik payın yüzde 2.5'e
indirilmesiyle çözüldü.
Buna göre, 2000 yılında
Türk Telekom'un
gelirlerinin yüzde 2.5'i
TRT'ye aktanlacak.
Birdalve
Perinçek'e
beraat
• ANKARA (AA)-Ankara
l No'hı DGM. PKK'ye
yardım ettikleri gerekçesiyle
yargılanan eski ÎHD Genel
Başkanı Akın Birdal ve IP
Genel Başkanı Doğu
Perinçek hakkında "kesin ve
inandıncı delil elde
edilemediği" gerekçesiyle
beraat karan verdi. Birdal
ve Perinçek ıtirafçı sanık
Sami Demirkıran ile
Öcalan'ın ıfadeleri ve terör
örgütünün kolu olan ERNK
raporu nedeniyle
^argüanıyorlardı.
Öcalan'm karar
düzettme istemi
• ANKARA (AA)-PKK
lideri Abdullah Öcalan'ın
avukaü Ercan Kanar, karar
düzeltme istemine ilişkin
başvurularını bugün
İstanbul DGM Cumhuriyet
Başsavcılığı'na
yapacaklannı bıldirdi. Bu
istem, istanbul DGM
Başsavcüığı aracüığıyla
Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığı'na
gönderilecek. Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcısı
Vural Savaş, karar düzeltme
istemiıu reddederse, davada
iç hukuk yollan
tamamlanacak. Savaş,
istemi kabul ederse Ocalan
hakkındaki idam karannı
onayan Yargıtay 9. Ceza
Dairesi, karar düzeltme
istemine de bakacak.
Hanker Bako'yu
saUama davası
• Istanbul Haber Servisi -
"Banker Bako" olarak
tanınan Baki Cengiz
Aygün'ü, hakkındaki
kesinleşmiş hapis cezasına
rağmen sakladığı ileri
sürülen Sanyer Cumhuriyet
Savcısı Ertaç Giray'ın, 2 ile
4 yıl arasında hapis cezası
istemiyle yargılanmasına
İstanbul 6. Ağır Ceza
Mahkemesi'nde devam
edıldi. Aygün'ün tanık
olarak dmlenmesi için
dunışmada hazır edilmesi
amacıyla Kartal Cezaevi'ne
yazı yazılmasuıa karar veren
mahkeme heyeti, dosyadaki
eksiklıklenn tamamlanması
için dunışmayı erteledi.
Anayasa
Mahkemesi
• ANKARA (AA)-
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel, Danıştay üyesi
Tülay Tuğcu'yu,
Anayasa Mahkemesi
asıl üyeliğine seçti.
Cumhurbaşkanı Demirerin
Danıştay Genel Kurulu'nca
gösterilen adaylar arasından
Tülay Tuğcu'yu seçtiği
karan, Resmi Gazete'nin
dünkü sayısuıda yayımlandı.
Adalet Bakanı Türk, Öcalan karannın ulusal çıkarlanmızla ilgili olduğunu söyledi
' Af kaçımlıııaz hale geldfANKARA (CumhuriyetBûrosu) - Ada-
let Bakanı Hikmet Sami Türk, Abduuah
ÖcalanTa ilgili karann kesinleşmesmin
ardından dosyanın kendi bakanlığında
beklemeyeceğini belirterek "Son karar
Bakanlar Kurulu'nundur. Bu aşamada
ulusal çıkarlar neyigerektiriyorsa, o karar
vcrflîr'' dedi. Türk, af yasasınm kaçtnıl-
maz olduğunu, cezaevlerininboşalmasıy-
la birlikte daha sağlıklı reform yapılabi-
leceğini söyledi. Alaattin ÇakKi'yla ilgi-
li dosyanın kendisinden önce hazuiandı-
ğmı anımsatan Türk, Çakıcı'nm tanık ola-
rak bilgisıne başvurulabıleceğıni belirtti.
Türk, Çakıcı'nın iade dosyasına ilişkin
olarak iddialan incelemek üzere 3 müfet-
tiş görevlendirildigini, incelemenin soruş-
turmaya dönüştürülebileceğini söyledi.
Türk, önceki akşam Hâkimevi'nde ba-
zı gazetelerin Ankara temsilcileri ve ya-
zarlanyla sohbet toplantısı düzenledi.
Türk'ün bu toplanbda verdiği bilgiler sa-
tırbaşlanyla şöyle:
• Öcalan davasında iç hukuk yollan he-
nüz tüketilmedi. Biz bu noktada duruyo-
nız. Karar kesinleşirse ne olur? Dosya
Adalet Bakanhğı'nda beklemez. Muha-
tap, Bakanlar Kurulu 'dur. Karar orada ve-
rilecektir. Ben o aşamada hükümetin ulu-
sal çıkarlanmızı dikkate alarak hareket
edeceğini düşünüyorum.
• Öcalan davasından bağımsız olarak
değerlendirme yapmak gerekirse, ben
ölüm cezasma karşıyım. Avnıpa'da sade-
ce Polonya, Amavutluk ve Türkiye'de bu
ceza var. Avrupa kurumlan bizden bunun
kaldınlmasını istiyor. Ben böyle bir yapı-
lanmaya gidiyorum, sadece Avrupa'da de-
ğil, bu cezanm tüm dünyada kaldınlma-
sından yanayım, diyor. Biz de bu yönde
adımlar atacağımıza söz vermişiz.
İ997'de Mesut Yılmaz'ın başbakanlığı
döneminde ölüm cezasuun kaldınlması
yönündeki metinde imzası var.
• Öcalan' ı asalım, sonra ölüm cezasını
kaldıralım, gibi yaklaşımlar var. Bu sa-
mimi bir durum ohnaz. Anlatama> ız. Şu
anda bile 1984'ten beri bu cezamn fıilen
uygulanmadığını söyledığımiz halde bu-
nu inandıncı bulmuyorlar.
• Diyelim ki ölüm cezası tüm yargı ku-
rumlannda onandı. Meclis'e geldi. Öteki
dosyalar bir yana sadece bölücülükten 15
idam dosyası TBMM'de bekliyor. Öcalan
DİSK karar aldı
Ortak
eylem için
çağrı
tstanbul Haber Servisi -
DİSK Yönetım Kurulu, si-
yasal iktidann kazanılmış
haklara yönelik saldınlan-
na karşı "eylem planT oluş-
turmak amacıyla ülke ça-
pında şube bâşkanlan ve
temsilciler kurullannın top-
lanmasına karar verdi. Ku-
rul, bu karann yaşanan so-
nınlar karşısında işçi ve
emekçilerin mücadelesinin
arttınlmasının zorunluluk
halini alması nedeniyle
alındığmı belirtti.
DİSK, siyasal iktidann
kazanılan haklara yönelik
saldınlanna karşı eylem
programı oluşturuyor.
DtSK Yönetim Kuru-
lu'ndan yapılan açıklama-
da, başkanlar kurulu toplan-
tısının ardmdan temsilciler
meclisinin toplanmasma
karar verildiği belirtildi.
Yann İstanbul, Ankara,
Bursa ve Adana'da, pazar
günü ise Izmir, Kocaeli, Ga-
ziantep, Edime, Antafya ve
Samsun'da bölge temsilciler
kurulu toplantılan yaplla-
cak. İstanbul'daki toplantı
Mecidiyeköy KültürMerke-
zi'nde 10.30'dabaşlayacak.
ÇİZMEDEN YUKARI MUSAKART
&P>İVOf2UM,AMA ZPİKKAT
T Ö M & \5riVe?
dosyasını onlann önüne alabilir misiniz,
alamaz mısınız? Alırsanız bu da ayn bir
hukuki tarüşmayı gündeme getirebüir. Bu
durumu Anayasa Mahkemesi'ne götüre-
cek siyasi parti belki çıkmaz, ama Öca-
lan'ın avukatlan mahkemeye başvurabilir
ve böyle bir girişim gündeme gelebüir.
• Avrupa tnsan Haklan Mahkemesi
(AİHM) kararlan bizi bağlar. Biz
AlHM'ye uyacağız demişiz. Bugüne dek
tüm taahhütlerimizi yerine getirmişiz. Bu
yanıyla Türkiye, sözünde duran bir ülke-
dır. Buııu da zaafa uğratamayız.
• Türk Ceza Yasası'm (TCY) önümüz-
deki ay yeniden gündeme getireceğiz. Ge-
çen dönem yapılan hazırlık bir dizi eleş-
tiriye uğradı.
Zamanında ben de eleştirdim. Şimdi
yeniden ele alacağız. T-
CY'de idam kaldırılıyor.
Komisyon çalışmalan altı
ayda biter. Sonra Meclis'e
gelir 2001 yılı ortalannda
yasalaşır. AİHM de Öcalan
karannı ancak 2001'ın or-
tasında kesinleştirir.
• Af yasası kaçınılmaz
hale geldi. Eğer yasa çıktı-
ğında Cumhurbaşkanı da
onaylamış olsaydı, cezaev-
lerindebugünkü durum ya-
şanmazdı. Bu beklentiyi
uzatamayız. Sanıyorum
önümüzdeki ay gündeme
gelecektir.
'Çataa tanık olabflir'
• Çakıcı olayı benden
önce başlamış, gelişmiş bir
durum. Dosyayı benden
önce hazırlayıp göndermiş-
ler. Onlar yanlış yaptı, de-
miyorum. Benim sorumlu-
luğum yok, diyorum. Hın-
cal Uluç davasında zama-
naşımı tartışması, İstanbul
Cumhuriyet Başsavcısı'nın
başvurusunun sonuçlan-
masıyla netliğe kavuşacak.
• Çakıcı'nın tanık olarak
ifadesıne başvunılabilir.
Biz Fransa'nın iade koşul-
lanna uymak zorundayız.
Oradaki savcılann verece-
ği demeçlerle değil, dosya-
da yazılı koşullarla hareket
etmek durumundayız. Be-
nim düzenlediğim basm
topfantılan Içişleri Baka-
nı'na yanıt değil, kamu-
oyunu aydmlatma amacını
taşıyordu.
Cumhurbaşkanı Demirerin geriye işletilmesi ısran MHP ve DSP'yi zora soktu
MHP, tahldm pazarlığıııa açık
Milli Savunma bütcesi
An: Demokrasi 40
yıldır tehdit altında
ANKARA (Cunhuriyet Bürosu) -Milli Savunma
Bakanhğı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Genel
Kurulunda. FP Konya Milletvekıli Hüseyin An,
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) asli görevinden
uzaklaşüğmı ve bu durumun da *iç banşı
bozduğunu" öne sürdü. "Türkiye'de demokrasi 40
yüdff ihtüal tehdidi amndadır" görüşunü sa\unan
An, "TSK asti görevinden uzaklaşnuşOr. Bunun
bedefini de 65 muyon ödemektedir. Bu da iç banşı
bozmakur" görüşunü sa\oındu.
TBMM Genel Kurulu'nda bakanlığının bütçesi
üzerinde söz alan Milü Sa\omma Bakanı
Sebahattm Çakmakoğju, Helsinki zırvesınde
Tûrkiye'nin AB adayhğının ilan edıldiğine işaret
ederek, •'Ancak, Turkiye'den Kıbns ve Ege'de
•jesf veya 'taviz' beklentflerinin. başjaolnuş olan
karşıhkh görüşmeleri akanıete uğratmamasuu
temenni edij'onını'" dedi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Cumhurbaşkanı Süleyman DemireTin
tahkimin genye dönük olarak işletilme-
si gerektiği uyansuu içeren mektubu-
nun ardından Başbakan Bülent Ece-
vit'in de aynı yönde görüş bildırmesi
TBMM'de rahatsızlıkyarattı. DSP'libir
grup milletvekili geriye dönük tahkime
destek vermeyeceklerini yinelerken
MHP Genel Başkan Yardımcısı Şevket
BülentYahnici." Mifli menfaatlannMza
zarar \erecek zorlamalan reddederiz,
Ancak pazarhk koşulu olursa düşünü-
lebiir'' dedi. ANAP Genel Başkanı Me-
sut Yılmaz ise "Ocak avında, tahkimin
gecmişi kapsayacak şeküdeki yasal dü-
zenkmesi tamamlanmı^ olacak. Bu oi-
mattağı takdirde. Tahkim Yasası'nın
pratikte hiçbir önemi katmaz" dedi.
Demirel, Ecevit'e gönderdiği mek-
tupta geriye dönük tahkimin olmama-
sının hazır projelerin yürürlüğe girme-
sini engellediğini belırterek acele yeni
bir yasa çıkanhnasını istedi. Ecevit de,
2000 yıh ocak ayı içınde tahkim konu-
sunda aynnnh düzenlemeler içeren ta-
sannın TBMM'ye sunulacağını, bu ta-
sanda geriye dönük tahkimin öngörül-
düğünü açıkladı. ANAP Genel Başka-
nı Yılmaz da dün Ankara Sanayi Oda-
sı Başkanı Zafer Çağlayan ve beraberin-
deki heyeti kabulünde. geriye dönük
tahkime ilişkin yasal düzenlemenin o-
cak ayında tamamlanacağmı söyledi.
Yılmaz. "Ocak ayuıda. tahkimingeçmi-
şi kapsayacak şekildtki \asal düzenle-
mesi tamamlanmış olacak. Bu olmadı-
ğı takdirde, Tahkün Yasası'nm pratik-
te hiçbir önemi kahnaz" diye konuştu.
DSP'ukr rahatsı/
TBMM'de daha önce geriye dönük
tahkime karşı bir irade ortaya çıkması-
na karşın hükümetin ısrarlı bir tavır koy-
ması rahatsızlık yarattı. DSP'de arala-
nnda AM Arabaa Sema Pişkinsüt gıbi
isimlerin de bulunduğu çok sayıda mil-
letvekili geriye dönük tahkimle ilgili
kaygılannı gizlemedi.
MHP Grup Başkanvekdi Ömer izgL
bugüne kadar uygulamaya geçmeyen
projelerle ilgili olarak geriye dönük tah-
kimin incelenebileceğinı söyledi. Izgi,
"Sözkşme imzalanmışdr, ancak anbş-
nuuun taraû olan sirkeder hiçbir çanş-
ma yapmanuştır. Konu mahkemeye in-
tikal edince bugüne kadar şjrkeder ça-
hşma>apmakiçinfirsatbulamadığı tak-
dirde bunun incelenmesinin >apüması
dflşunfilebüir. Daha evvel sözleşmeleri
yapımuş ve^h^matan başlabian proje-
lerde bedefi düşük olarak tahkimin ge-
riye dönük uygulanması gibi bir anla>>
şı MHP kabul etmrvor" dedi. Izgı, böy-
le bir düzenlemenin hukuki sakıncala-
nnın doğabıleceğine dikkat çekti.
MHP Genel Başkan Yardımcısı Yah-
nici de, partisinin tahkimle ilgili tavn-
nın doğru olduğunu belirterek "Çünkü
anlaşmalann >apıldığı sırada o zaman-
b O0K riskler ve faiz oranlan değişiktir.
Yasayta tahkim şartmı bunlara geriye
doğru herhangi bir pazarhk şartı koy-
madan işietecek ohırsak devlet bundan
zarar görür" dedi. Yasaya bütün sözleş-
melerin yeniden gözden geçirümesine
olanak tanıyacak bir hükmün konulma-
sı durumunda buna karşı çıkmayacak-
lannı anlatan Yahnici, ancak bir hakkın
tartışmasız olarak şirketlere verilmesi-
nin yanlış olacağına dikkat çekti.
.*:£IRMIKIAYDIN ENGtN aengin@doruk.net.tr.
Hani toplumlann tarihinde "göçebe-
likten yerieşik topluma geçiş" ya da
"köleci toplumdan feodalizme geçiş"
ftlan gibi dönemlerden sözedilirya, eğer
eğrısı doğrusuna denk gelir, IMF ve Av-
rupa Birliği'nin (AB) destek ve zorlama-
sı gevşemezse, Türkiye de bu kıştan rtî—
baren yavaş yavaş kapitalizme geçe-
cek gibi görünüyor.
Sakın "Bre cahilgazeteci, Türkiye'de
bizim bildiğimiz taaa 1839 Gülhane
Hattı Hümayunu'ndan buyana şöyleya
da böyle kapitalizm egemendi"filan de-
meye kalkmayın. Gülerier.
Talana, vurguna, kapkaççılığa, üç ku-
ruş sermaye bile koymadan üç milyar
kuruş kazanmaya, kamu mülkünü çalıp
köşe dönmeye, devletin kolunun ve kol-
tuğunun altına sızıp avanta sağlamaya
her şey denebilir ama.. herhalde "kapi-
talizm" denemez.
Kapitalist dediğin, kapitalizmin, "kâr,
daha çok kâr, mümkün olduğu kadar
kâr" ayetine imanla sanlmış, gözü kara,
atak, pazann boşluklannı iyi gözleyen,
bulduğu boşluğa balıklama dalan, da-
ha çok "kâr" getirecek yatınma sıçra-
makta duraksamayan bir ahirzaman yi-
ğidtdir.
Atalan; yeryüzünün bilinmeyen köşe-
lerini keşfedip, mallannı ulaştıracak ye-
ni deniz yollan arayıp bulup, ilkel araç-
larlatanm ve hayvancılıkyaparak kıt ka-
Bu Kış Kapitalizm mi Gelecek ?
naat ve sımsıkı kapalı kaptlar ardında
yaşayan toplumlan binlerce yıllık uyku-
lanndan uyandınp, onlan birer "tüketi-
c/°ye çeviren "devrimciler" idi.
Şimdiki torunlan ise artık dünyanın
tek egemenı oldukları inancındalar. In-
sanlığın son sosyalizm kuruculuğu de-
nemesini de boşa çıkarmayı becerdiler.
Şimdi şu uçsuz bucaksız yeryüzünde
gönüllerince at koştuımaktalar. Önleri-
ne çıkan ve çıkabilecek çapaklan, süp-
rüntüleri, "çağdışı" kalmış bezirgânlan
filan temizlemeye karariılar.
Artık tek egemen kaldıklanna, güçle-
rini adım adım birleştirip, "çokuluslu ş/r-
ketlerimparatoriuğu'nu kurduklanna ve
erklerini her gün biraz daha pekiştirdik-
terine göre, oyunu kuralıyla oynamayan,
stra malı üçkâğıtçılann defterini dürme-
ye de kararlılar.
Kapitalizmin amentüsünde, bakkal
dükkânı gibi banka kurup, bu bankaya
halkın tasarruflannı, siyasal ilişkileri el-
veriyorsa kamu servetlerini, yaşadıkla-
n ülkenin koşullan elveriyorsauyuşturu-
cu, silah ticareti ve kadın pazariama
sektörlerinden akan kara paralan akta-
np, sonra da kendi şirketlerinin ihtiyacı-
na göre bu paralan "kredi" adı attında,
gene kendilerine hortumlayıp, utanma-
dan bankaadım taktıklan "dolapçı dûk-
kanlan'rvn içini boşaltmak yoktur.
Banka, kapitalizmin en "kutsal tapı-
nağı'öv. Kapitalizmde, bir bankanın içi-
nin boşaltılıp batma noktasına getiril-
mesi en büyük günahlardan biridir ve
cayır cayır yakılmalan "kapitalizm şeri-
af/"nca caizdir. Batma sınınndaki bir
bankaya gerekirse şoktedavi uygulanır,
acı reçeteler içırilir, birkaç yüz karası ka-
pitalist, kapitalizmin yıice ve evrensel
çıkarian için duraksanmadan kurban
edilir ve çarkın dönmesini önleyen, hı-
zını kesen kusuriar budanır.
Örneğin: Çürük bankalara devlet
tarafından el filan konur...
Kapitalist metropollerin uzağında kal-
mış ülkelere de uzanır kollar. Oralarda
da siyasette istikrar, ekonomide denet-
lenebilirlik ve kapitalizmin şeriatına tam
uyum sağlanmak için kollar sıvanır.
Örneğin Uluslararası Para Fonu (IMF),
Dünya Bankası, uluslararası tahkim ku-
rulları filan bu amaçla oluşturulmuş
uluslararası, uluslarötesi, uluslarüstü
kurumlardır.
Reçetelerinin işe yaramadığı çokça
söylenir.
Reçete yazdıklan halkın refah düze-
yinin yvikselmesi, toplumun sosyal, kül-
türel, ekonomik gereksinimlerinin sağ-
lanması açısından bakılırsa bu yargı
doğrudur da.
Ama kapitalizmin kurallannın, kapita-
lizmin şeriatında yazıldığı gibi işlemesi-
ni sağlamak açısından bakarsanız doğ-
ru reçetelerdir ve her zaman doğru so-
nuçlara ulaştırmışlardır.
Sabırlıdırlarda... Birdeneme, bir giri-
şim tutmadıysa vazgeçmez, yeni reçe-
teler, yeni dayatmalarla yeniden işe gi-
rişirler.
Türkiye'de de epey sabıriı davrandı-
lar. Taaa 70'li yıllardan beri IMF'yi yolla-
yıp reçeteler sundular. Türkiye bu reçe-
teleri uygulamayı yüzüne gözüne bu-
laştırdıkça gene geldiler, reçetede ufak
tefek (yalnız bu kez biraz büyük tefek)
değişiklikler yapıp yeniden denediler.
Bugünlerde, eskilere göre çok daha
köklü bir deneme yaşamaktayız. Beş
bankaya el konması, Bankalar Yasa-
sı'nın çıkması, Bankalar Üst Kurulu'nun
kurulması karan ve kararlılığı bunun ka-
nıtlan.
Adamlar Türkiye'ye nihayet ve şöyle
"kapitalizm gibi bir kapitalizm" gelme-
si için çabalıyotiar.
Eğer becerebilirierse bu kış Türki-
ye'ye kapitalizm gelebilir.
Benden söylemesi. Siz artık tedbir mi
alırsınız, hazırlık mı yaparsınız, bunlara
kendiniz karar vereceksiniz.
POLİTtKA GÜNLÜĞÜ
HtKMET ÇETtNKAYA
3 Bin 880 Şikâyet...
8 Ekim 1999 tarihiyle Avrupa Insan Haklan Ko-
misyonu ve Mahkemesi'ne Türkiye aleyhinde ya-
pılan başvuru sayısı ne kadardır?
"3 bin 880 şikâyet vardır..."
Peki, bu sayınm ne kadan Güney Kıbns Rum
Kesimi'ndendir?
"2 bin 250 dosya Güney K/bns/ı Rumlann baş-
vunjsudur..."
Türkiye aleyhine yapılan 3 bin 880 şikâyet baş-
vurusunun 2 bin 250si Güney Kıbns Rum Kesi-
mi'nden, geriye kalan bin 130'u Turkiye'den gel-
mektedir...
Kıbns Rum Kesimi'nden Türkiye aleyhine gelen
şikâyet başvurulannın tümü de 'mülkiyet hakla-
n'nın ihlaliyle ilgilidir...
Burada tuhaf bir durum ortaya çıkmıyor mu?
Halen Kuzey KıbnsTürk Cumhuriyeti'nde yaşa-
yan Türklerin de Güney Kıbns'ta mülkiyet haklan
olduğu bir gerçektir. Ancak, Kuzey Kıbns'ta Türk-
ler, Güney Kıbnslı Rumlar gibi 'mülkiyet haklan'rvn
ihlali konusunda Avrupa Insan Haklan Mahkeme-
si'ne başvurmamışlardır...
Güney Kıbns Rum Kesimi'nin yönetimi, Türki-
ye'y< Avrupa Insan Haklan Mahkemesi'nde sı-
kıştırmayı sürdürürken, Kuzey KıbnsTürk kesimi-
nin buna seyirci kalması gerçekten düşündürücü-
dür...
Şimdi bir yıl önceye dönelim...
28Temmuz 1998...
Güney Kıbnslı Bayan Loizodou, mülkiyet hak-
kının ihlali nedeniyle, Türkiye'yi Avrupa Insan Hak-
lan Mahkemesi'nde mahkûm ettirdi...
Mülkiyet hakkı ihlali nedeniyle Türkiye, Güney
Kıbnslı Loizodou'ya 875 bin dolar tazminat öde-
yecekti...
Türkiye bu tazminatı ödemedi. ödememekte
haklıydı. Çünkü Türkiye, Kıbns sorununun siyasal
olarak çözümlenmesinden yanaydı...
Ancak, Avrupa Insan Hakları Mahkemesi'nin
'Loizodou Kara/7'ndan sonra, Güney Kıbns Rum
Kesimi'nden Türkiye aleyhine başvurular çığ gibi
büyüdü...
Bu arada, Güney Kıbns Rum Kesimi dört kez
'devlet' başvurusuyla da Türkiye'yi şikâyet etti...
• • •
Avrupa Insan Haklan Mahkemesi'ne yapılan şi-
kâyet başvurulanndan bugüne dek 46'sı karara
bağlanmıştır...
Bunlardan 4'ü Türkiye'nin lehine, 42'si ise aley-
hinedir. 6 başvuru da 'dostane' biçimde sonuç-
landınlmıştır...
Türkiye lehine 4 karar çıkması elbet düşündü-
rücüdür...
Türkiye 'dostane çözûmlerde' 578 bin 570 do-
lar ödemek zorunda kalmıştır...
Türkiye aleyhine sonuçlanan karariar için öde-
necek tutar ise toplam 798 bin 643 dolar (yakla-
şık 429 milyar lira), 1 milyon 314 bin 923 Fransız
Frangı (yaklaşık 108 milyar lira), 181 bin 35 Ingi-
liz Steriini (yaklaşık 156 milyar) tutmaktadır... Ya-'
ni Türk parası karşılığı (bugün için) 693 milyar lira-'-
dır... i
Türkiye bugüne dek bu paradan ayn olarak top-
lam 158 milyar Türk Lirası ödemek zorunda kal-
mıştır...
Görüldüğü gibi Türkiye bir kıskaç altındadır...
Biryandan Güney Kıbns Rum Kesimi'nin yürüt-
tüğü Türkiye'yi Avrupa'da köşeye sıkıştırma poli-
tikası, öte yandan bizim demokrasi ve insan hak-
lan kamemizin birtürlü düzelmemesi...
Turkiye'den yapılan şikâyet başvurulannın için-
de birinci sırada (15 dosya) düşünceyi ifade öz-
güriüğü, ikinci sırada yaşam hakkı (7 dosya),
üçüncü sırada işkence ve kötü muamele (6 dos-
ya), adil yargılama (6 dosya), dördüncü sırada gö-
zakı süresinin uzunluğu (4 dosya) bulunmaktadır.
Dtğer dosyalar şöyledir:
5- Ev ve köy yakma (3 dosya), 6- Parti kapat-
ma (3 dosya), 7- Kamulaştırma (2 dosya), 8- Mül-
kiyet (1 dosya).
•••
Türkiye'de insan haklan ihlalleri hâlâ sürüyor...
Tunceli'nin Kutuderesi vadisinde kurulu Gökçek
köyü Mirik mezrasında (23 Eylül 1994) üç aile ev-
leriyle birlikte yok oldu...
Aradan beş yıl geçti ve aşağıda isimleri yazılı ai-
leler öldü mü, yaşıyor mu bir daha kendilerinden
haber alınamadı...
Hıdır Işık (59), Hatun Işık (25), Ali Işık (27), Elrf
Işık (22), Yeter Işık (15), Dûzali Serin (31), Güli-
zar Serin (28), Dilek Serin (3), Ali Hıdır Işık (22).
Bugün Tunceli'denikimületvekiliTBMM'dedir...
Sayın Bekir Gündoğan, Kamer Genç ne diyor-
sunuz? Insan Haklanndan Sorumlu Devlet Baka-
nı Sayın Mehmet Ali Irtemçelik sizin bu olaydan
bilginiz var mı?
Sayın Demirel, Ecevit, Bahçeli bu olayı araş-
tınr mısınız?
hikmet.cetinkaya(« cumhuriyet.com.tr
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
6ÖZLERİN POYRAZ
Cumhurtyet
k I t a p I a r ı
Gazeteci-Yazar Hikmet Çetınkaya'nuı içindekı fırtınah
evrende gelıştirdiği, duygu denızınde damıttığı yazılan.
Bir solukta okunacak, kımi zaman bir nısan yagmunı
altında, bazan poyraz yelinin soğuk sa\-urganlıgmda ya da
karanlık bir gecenin yalnızhğında yeniden okunacak, yer
yer okunacak bir kitap bu kttap
p
r
Cumhuriyrt Çağ Pazarlama A.Ş. TüiKocağı Cad. No:39/41
^ kitap kulübû (34334)Cağaioğ!u-lstant)ul Te). (212)514 01 96