Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yaşırt Y'önetmeni Orhan Erinç
• Genel Ya>m Koordınatonü HikmetÇe-
rinkava # Yazıışlerı Müduru. İbrahim
Yıldız # Sorumlu Müdür: Fikret tlkiz
9 Haber Merkezı Müduru Hakan Kara
9 Görsel Yonetmen. Fikret Eser
tahbarat Cengiz Yıldırım 9 Ekonomı Mehmet
Saraç • Kültür Handan Şenköken # Spor
Abdülkadir V ücelman • Makaleler Sami Karaöraı
9 DuzetoiK AbduUah \ azıcı 9 Fotoğrat Erdoğan
Köseoğlu 9 Bılgı-Belge Edibe Buğra 9 Yurt
Hdberlen MehmeC Faraç
Ya>ın Kurulu: İlhan Selçuk
(Başkanl, Orhan Erirrç. Okta>
Kurtböke. Hikrm-r Çetinkaya.
Şükran Soner. Ergun Balcı.
İbrahim \ ıldı/. Orhan Bursalı.
Mustafa Balba\. Hakan Kara.
Ankara Temsilcısr Mustafa Balba\ Atatürk Bul\ an No:
125.Kat:4.Bakanhklar-AnkaıaTel 4195020 (7 hat). Faks:
4195027 9 fzmır TemsılcİM Serdar Kızık. H. Zıya
Blv 1352 S 2 3 Te!- 4411220. Faks: 44191179 Adana
TemMİcısı Çetin Yiğenoğlu, InonüCd. 119 S.No 1 Kat:l.
Tel. 363 12 11. Faks: 363 12 15
\Iüe>sese Mudürü C'stûn Akmen #
Koordınalör Ahmet Korulsan C
Muhasebe Büknt V ener0\öare Hüseyîn
Gürer • Işletme Önder Çeük • Bılgı-
I^Iem Nail İnal • Bıleısayar Sustem
Mürûtet Çiler#Sanş FaziletKuza
MEDYA C: • Yonennı Kun
Ba^kanı - Genei Mudur Cült
Erduran # Kourdınalor Re
Işltman 9 Genel Mudur Yardımcı
SeıdaÇoban Tel 514 (P 53
513958O-513Ü46O-6I.Faks 51384
\a\ımla\aa ve Basan: Yenı Gun Haber AıanM. BaMn \e> a\mcılik A S
.Turkocağı Cad 3v 41 Cağalogiu 34334 lst PK 246 Istanbul fe\ lO 2i2l 5 12 05 US ı2U hacı Faks 10 212) 513 »5 95 19EYLÜL1998 lmsak:5.13 Güneş:6.41 Ögle: 13.05 Ikindı: 16.31 Akşam: 19.15 Yatsı: 20.38 vv vvvv. cumhuriyet.com.
New York'ta
1999modası
• Haber Merkezi - Bir
grup Ne\v Yorklu modacı.
gelecek yı] ilkbahanna ait
kreasyonlannı tanıttılar.
defilede sunulan
kıyafetlerden, ipek
organzeden gri ceketi
pejnbe jarse bluz
tamamlıyordu.
(Fotoğraf: RELTERS)
Mevsimsel
depresyona
dikkat
• İstanbul Haber Semsi -
Persona lletişım \e Eğitim
Hizmetleri tarafından
yayımlanan a\ lık sağlık
bülteninde. eylül sonu \eya
ekim başında başlayan ve
nisan ayında sona eren
dönemler arasında
tanımlanan bir hastalık türü
olan ••mevsimsel
depresyorT'un insan
yaşamını etkilediği
bildirildi. Mevsimsel
depresyon döneminde, kilo
alma. halsizlik. kolay
sinirlenme. kendini
moralsiz ve yorgun
hissetme. cinsel istekte
azalma \e içe kapanma gibi
durumlar görülüyor.
SİT alanı
mağduplanna
yardım
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Malıye Bakanl'ığı.
StT alanı sahiplerinin
yıllardır süren
mağduriyetlerinin sona
erdirilmesi amacıyla yeni
bir uygulamaya geçti. Buna
göre taşınmazlan SİT alanı
ilan edilen yurttaşlara arazi
tahsis haklannı
kaybetmemelen koşuluyla
gayrimenkulünün o günkü
piyasa değeri üzerinden bir
belge verilebilecek.
Ulusal Psikoloji
Kongresi
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Ankara
Üniversitesi Dil ve Tarih
Cografya Fakültesi (DTCF)
Psikoloji Bölümü ve Türk
Psikoloji Derneği'nce
düzenlenen 10. Ulusal
Psikoloji Kongresi sona
erdi.
Tarihi sur
çöktü: 5 ölii
• DİYARBAKIR
(Cumhurhet Bürosu) -
Tarihi Diyarbakır surlannın
hal binası yanında bulunan
burçlanndan birinin,
minibüs durağının üzerine
çökmesi sonucu Şükran
Tunç, Asım Erkuş ile
kimlikleri henüz
belirlenemeyen 2 si çocuk 3
kişi öldü. bir kişi de ağır
yaralandı.
• • • •
YOK, Yönetici Oğretim Elemanı ve Memurlan Disiplin Yönetmeliği'ni değiştirdi
Biliııı hırsızhğınâ önlemANK4RA (Cumhuriyet Bürosu) -Tür-
bangeriliminin tırmandınlmasını ve özel-
likle taşra üniversitelennde gerçekleşen
şeriatçı-tarikatçı kadrolaşmalan dıkkate
alan YÖK. "cumhurnetin niteliklerin-
den herhangi birini değiştirme>e"' yöne-
lik eylemlere karışan öğretim üyelerini
kamu görevinden çıkarma kararı aldı.
YÖK, akademik çevrelerin başını ağn-
tan sorunların başında yer alan "bilimsel
hırsızlığı" da öğretim üyelığinden çıkar-
ma cezası içine alırken, yetki almadan giz-
li belgeleri açıklayanlan da kamu göre-
vinden ihraç etmeyi kararlaştırdı.
YÖK Genel Kurulu: Yüksekögretim
Kurumlan Yönetici Öğretim Elemanı ve
Memurlan Disiplin Yönetmeliği'ni de-
ğiştirdi. "Üniversite öğretim mesleğin-
den çıkarma" ve "kamu görevinden çı-
karma" cezalarını a\rı avrı düzenleven
"Cumhuriyetin niteliklerinden herhangi birini
değiştirmeye ya da ortadan kaldırmaya yönelik eylemlerde
bulunanlar; ideolojik, siyasi, yıkıcı, bölücü amaçlarla
eylemler yapanlaf meslekten ihraç edilecek.
Bilimsel hırsızlık yapan üniversiteden atılacak.
YÖK, "bilim hırsızlığuıı" da suç kapsa-
mına aldı. YÖK. yeni düzenlemeyle özel-
Iikle yurtdışmda yayımlanmış çalışma-
lan kendi araştırmalan gibi göstererek bi-
limsel sahtekârlık vapanlan önlemeyi he-
defledi. Buna göre bir başkasının bilim-
sel eserinin ya da çalışmasının tamamı-
nı ya da tümünü kendi eseri gibi göste-
renler. öğretim mesleğinden ihraç edile-
cek v e akademik unvanlannı kullanama-
yacak. Yetki almadan gizli belgeleri açık-
layanlar da kamu görev inden atılacak.
YÖK. son dönemde taşra üniversite-
lerindeki gerici kadrolaşmalan da dıkka-
te alarak. laiklik karşıtı eylemleri suç
kapsamınaaldı. Buna göre. "cumhuriye-
tin niteliklerinden herhangi birini değiş-
tirmeve va da ortadan kaldırmaya \önc-
lik e> lemlerde bulunanlar; idelojik, siya-
si. yıkıcı, bölücü amaçlarla eylemler ya-
panlar" kamu görevinden ihraç edile-
cek.
Vakıf ünjversitelerine formül
YÖK. öğretim üyelerinin vakıf üni-
versiteleri tarafından hortumlanmasını
önlemek üzere de özel bir formül buldu.
YÖK. vakıf üniversitelerinin çok yük-
sek ücretlerle transferettiği öğretim üye-
leri nedeniyle akademik eleman sıkıntı-
sı yaşayan devlet üniversitelerinin sorun-
lannı dikkate aldı.
Dev let üniversitesi öğretim üyelerinin
vakıf üniversitelennde de görev yapabi-
leceğini kararlaştıran YÖK. "haftalık
ders yükünün" aksatılmamasını koşul
olarak getirdi.
Buna göre yüksekögretim kurumla-
nnda görevd öğretim üyeleri ve ders ver-
mekle görev li öğretim yardımcıları. ay-
nı kentteki vakıf üniversitelennde hafta-
lık ders yüklerıni aksatmadan görev ya-
pabilecek. Böylece, devlet üniversitele-
ri. öğretim elemanı sıkıntısından kurtu-
lurken; öğretim üyeleri de "ekgelir" ola-
nağına kavoışabilecek.
Hastalık hakkında bilgi verilecek
'Alzheimer'ın tamtım
toplantısı 21 Eyliü'deİstanbul Haber Senisi -
Alzheımer Derneği. kuru-
lus yıldönümünde. alzhe-
ımer hastalığını tanıtmak ve
hastalık hakkında yapılan
çalışmaları arttırmak ama-
cıyla bir tanıtım toplantısı
düzenliyor. Dünya Alzhe-
imerGünüolan21 Evlül'de
Çırağan Sara> ı'nda gerçek-
leştirilecek toplantıda. ko-
nusunda uzman doktorlar
tarafından hastalık hakkın-
da bilgi venlerek dernek et-
kinliklerı tanıtılacak. Alz-
heimer Derneğı Başkanı
Prof. Murat.Mete. demeğin
amacının hasta yakınlannı
bilgılendırmek ve destek
v ermek olduğunu ıfade ede-
rek" Hasta vakınlanndan
geien en büvük istek, bir gun-
e-posta : tan (n prizma. net. tr
düz bakıme\i kurulması.
Birçok hasta \akim. hasta-
sıv la büiikte kendini e\e ka-
paüvor. \eterii desteği aldı-
ğımızda. sağlık personeli
kontrolünde bir bakımcvi
kurmak istiyoruz" dedı.
Alzheimer nedir?
Alzheimer. bazı beyın
hücrelennin yıpranması so-
nucu ortayaçıkan. nedenle-
ri kesin olarak bılinmeyen
bir hastalık. Hastalık. kalp-
damar hastalıkları ve kan-
serin ardından en sık rastla-
nan üçüncü ölüm nedenı ola-
rak biliniyor ve genelde unut-
kanlıgın ön planda olduğu
bunama ile ılerlivor. Ronakl
Reagan. Rita Hav-word ve
Albert Einstein gibi ünlüle-
rin hastalığı olarak tanınan
v e halk arasında da bunama
olarak bilinen alzheimer has-
talığı. beyinde değişikükle-
re yol açarak bellek. düşün-
ce ve davranış bozuklukla-
rına neden oluyor. Alzhe-
imer ilerleyen bir hastalık
olduğundan sonunda hasta,
yaşammı sürdürebilmek için
tamamen başkalanna muh-
taç duruma geliyor. Dünya-
da yaklaşık 10 milyon alz-
heimer hastası bulunuyor.
Hastalığın i>ileşmesini sağ-
layan herhangi bir tedavi
yok. Fakat ilerlemesi yavaş-
latan. günlük yaşam aktiv i-
telerini ve fonksiyonlann ta-
mamını olumlu etkileyen
ledav i vöntemleri bilinivor.
TTK, kitabı
okumadan
onaylıyor
• Milli Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan 3.
Sınıf Hayat Bilgisi ve 4. Sınıf Sosyal Bilgiler
kitabından sonra, Bem Koza Yaymevi'nce
hazırlanan Sağlık Bilgisi Lise 1 kitabının da
sayısız hatayla dolu olduğu saptandı.
EBRU TOKTAR
ANKARA - Kıtap listesi-
nın agustos ayının ortasında
açıklanması. basımlann ge-
cikmesine yol açarak velile-
nn birçok kitabı bulamama-
sına neden oldu. Tebliğler
Dergisi'ndeaçıklanan kitap-
lardaki anlatım bozuklukla-
Kadm polis Lopez
Sefena ve (J-Dönüşü isimli fllmleriyle çıkış yapan La-
tin Amerikalı güzel Jennifer Lopez, HouYwood
1
un
son yıllarda keşfettiği en yetenekli isimlerden biri \ö-
netmenlerin. "canlandırdığı roüeri gerçek kişiliklere
dönüştürii\or" dedikleri Lopez, bu güne kadar Jack
Nicholson, Scan Penn, Nick Nolte \e ^rVesley Snipes gi-
bi güçlü isimlerin yanında başanlı performnas sergi-
ledi. Lopez, bir kadın polisi canlandırdığı Out of
Sight'da başrolü George Clooney ile paylaşıyor.
ÇarpikUenâeşmeiarMkal^
NERMİN BAYÇIN
Toprak altındaki arkeolojik kalıntılan saptayan
jeofizik tarama yöntemlerinin Türkiye'de dikkate
alınmadığı öğrenildi. Batı ülkeleri, proje öncesin-
dejeofizik aramalan bir önkoşul olarak getirirken,
kültürel varlıklan yönünden çok daha zengin olan
Türkiye'de bu türbir koşulun aranmadiğı belirtil-
di.
Toprak altındaki tarihi kalıntılann hızlı ve çar-
pık kentleşme nedeniyle yok edildiğine dikkat çe-
ken tstanbul Teknik Üniversitesi Jeofizik Bölümü
öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan, jeofizik
araştırmalar yapılmadan kentsel >a da bölgesel
planlamaya gidilmemesi. özellikle de parsel bazın-
da yapılaşmaya izin verilmemesi gerektiğini söy-
ledi. Kültürel varlıkJann kaçak kazılarla da tahrip
edildiöini sözlerine ekleyen Ercan "\nadolu'daki
tümülüslerdefine av cüarı için açık so>gun yeri du-
rumundadır. EUerindegefişmişteknolojikaletkr>ar.
L'şak'ta Karun Hazineleri'nin de\amı nitcliğinde-
ki eserier gitti gidccek. Kültür Bakanlığı'na jeofi-
zik çalışmalanıun başlaöJması vönünde defalarca
yazdık, raporlar sunduk. Ancak bu konuda halen
bir adım atılabilmiş değil" dedi.
Kültür varlıklan en\anteri
Aynı zamanda başkanı olduğu Yeraltı Aramacı-
lıkArkeo-JeofizikLaboratuvan'nındonanımaçı-
sından dünyanın sayılı gömülü kalıntı arayıcı ku-
ruluşlan arasında yer aldığını, ancak çoğunlukla
gönüllü olarak gerçekleştirdikleri araştırmalarla
her yere yetişmelerine mali yönden imikân olma-
dığını vurgulayan Ercan, tahribatlann önlenmesi
ve bir Türkiye kültür varlıklan envanteri çıkanl-
ması yönünde destek verecek olan söz konusu
araştırmalann bir an önce devreye sokularak yay-
gınlaştınlmasını istedi.
Ercan, jeofizik teknolojisiyle arkeolojik kalm-
tılara zarar vermeden hızla ulaşılabildiğine de de-
ğinerek sözlerini şöyle sürdürdü: "Yoklama kazı-
larıyla her tarafin taranması bilindiği gibi olanak-
sızdır. Toprak altı dokusunun tomografisini >1izde
90doğruluk pa>ıyla \erebilenj eofîzik arama ise bu
olanağı verir. Kazı>a gerek kalmadan uygulanan
yöntemler aynı zamanda da ucuzdur. Bu nedenle
jeofizik araşbrmaiardan kaçınmamalı, eğer bir ka-
lıntı saptanırsa sondaj, ardından da kurtarma ya
da arkeolojik kazılar gelmdidir. Planlama karar-
ları. ancak tüm bu çalışmalar sonucunda elde edi-
len veriler doğnıltusunda aünmabdır. Özellikle ar-
keolojik dokunun yoğun olduğu bölgelerde hiç es-
nek olmamak gerekiyor. ^eni bir kentsel tasarunın
eşiğinde olan Berlin'de 8 aydırjeofizik çalışmaları
sürdürülmekte ve kalıntı vercn yerier imara kapa-
tdmaktadır."
Öte yandan. Yeraltı Aramacılık tarafından Prof.
Dr. Ercan'ın başkanlığında. Ayasofya ve çe\Tesin-
de yapılan taramalarla elde edilen bulgular. Tari-
hi Yanmada'ya yönelik imar uygulamalan tartış-
malannayeni birboyutgetirdi. 1990yılında lObin
metrekarelik biralanda yaptıklan araştıımada Bi-
zans Büyük Sarayı'na ait bölümleri izleyebildik-
lerinedeğinen Ercan. saptadıklan tahribata ilişkin
şu bilgileri aktardı.
"Sokullu Mehmet Paşa SokağTna bakan 37 par-
seldcki arsa sahibinin isteği üzerine yapılan araş-
tırmada. bu parselden bir merdivenle inilen 9 met-
re yükseküğinde, tonozlaria birçok ayn yöne uza-
nan muhtesem bir mimari eserle karşılaşüdı. An-
cak Tanm Bakanlığı Lojmanı altına gelen kısım-
da, sanırım inşaat temel kazısı sırasında, tonozlar-
dan biri ihbar edilmeden moloz ve çimento ile ka-
patılmış ve muhtesem geçit tamamıyla örtülnıüş-
tür. Sarayın bir parçası olan bu yapuıuı, Tonın So-
kak koşutunda, bugün Four Seasons Oteü avlu-
sundaki kazıda bulunan sarayadoğru uzandığı be-
liricnmiştir. \e var ki bunun üstüne de vapılan bir
otel,gözden ırak, paravanların ardında bitmek üze-
ridir."
rı, dilbılgısı ve bilimsel yan-
lışlar, Taüm Terbiye Kuru-
lu'nun "inceleme" görevini
yerine getiremedığini ortaya
İcoydu.
Geçen yıl kabul edilen
Sağlık Bilgisi programının
tamamlanmadan > ayınev le-
rine sızdınldığı öne sürüldü.
Iddialann yoğunlaşması üze-
rine müfettişler tarafından
soruşturulan konu kapsa-
mında Talim Terbiye Kuru-
lu üyelerinin ifadelerinin
alındığı bildirildi. Yayınevi-
üye ilişkisının araştırıldığı
soruşturma raporunun ta-
mamlanmasının ardından
Talim Terbiye Kurulu'nda.
"temizlik operasyonu" baş-
layacağı öğrenildi.
Milli Eğitim Bakanlı-
ğı'nca hazırlanan 3. Sınıf
Hayat Bilgisi ve 4. Sınıf Sos-
yal Bilgiler kitabından son-
ra, Bem Koza Yayınev i'nce
hazırlanan Sağlık Bilgisi Li-
se 1 kitabınm da sayısız ha-
talarla dolu olduğu saptan-
dı. "ÇalakalenT hazırlan-
mış izlenimi veren kitapta,
"radyasyon", sağlığa etki
eden fiziksel etmenler ara-
sında gösterildi. Yetişkinlik
döneminin işlendiği bölüm-
de ise "Vücudun yapım ve
v ıkım oranı eştttir" cümlesiy-
le hem bilimsel, hem de an-
latımsal hata yapıldı. "Bi-
limsel terminolojinin" dik-
kate alınmadığı kitapta. "eri-
me ve çözünme" kav ramla-
rı birbırıne karıştırılırken,
öğrencilerde yanlış yönien-
dinldi. "Loğusa" >erine "lo-
husa". "birçok" yenne "bir
çok". "regl anlaouna gelen
adet yerine adet". "zatür-
ree" yerine "zatürre", "te-
tanos" yerine "tetonos", *ba-
zen" yerine "bazan". "ten-
türdiyot" yerine "tendürdi-
>ot". "psüdyatri" yenne "psi-
İdatri" denildi.
Kitapta, uçuk, cinsel yol-
la bulaşan hastalıklar ara-
sında sıralanırken: kimyasal
maddelerden asitler ve al-
kaliler kimyasal etmen ola-
rak aktarıldı.
Yurtlara
kayıtlar
sona erdi
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Yükseköğrenim
Kredi ve Yurtlar Kurumu
(\'urt-Kur) Genel Müdür-
lüğü'ne bağlı yurtlara ka-
yıtlar dün sona erdi. Ilk de-
fa bir yüksekögretim kuru-
munu kazanan ve Öğrenci
Seçme ve Yerleştirme Mer-
kezi (ÖSYM) Başkanlı-
ğı'nca yurtlara asil listeden
yerleştirilen öğrenciler, yurt
müdürlüklerine istenen bel-
gelerle birlikte başvuracak-
lar.
Birinci yedek listeden
yurda girmeye hak kazanan
öğrencilerin kesin kayıtlan,
21 Eylül-3 Ekim günleri ara-
sında yapılacak. Bundan
sonraki her pazartesi günü
ilan edilecek yedek listeler-
deki öğrenciler için 5 gün-
lük kayıt süresi verilecek.
MESELA DEDIK ERDAL ATABEK
n u bizim mıllete "okumazlar*
JJ diyenler yanıhyor. Gerçi gaze-
teydi. dergiydi. kitaptı gibi okunmak
üzere hazırlanmış olanlarpek okun-
muyor. ama ınsanlanmızın da pek
haklı mazeretleri var. Bir kere kitap
oktımaya insanlann zamanı olmu-
yor. Şu zaman denen şey su gibi akıp
gidiyor, böyle olmasa da pek değer-
lişeylerle vakit geçiriliyor. Örneğin
geyik muhabbeti denilen pek yarar-
lı konuşmalarla vaktin nasıl geçtiği
anlaşılmıyor. Sonra orda burda ay-
lak aylak dolaşmanın insanı gelişti-
rici yanı neden görmezden gelini-
yor? Onun için de öyle kitaptı, ya-
zılı gazeteydi gibi ağır okuma par-
çalan okunamıyor. Ama başka tür-
lü okumalarda üstümüze yoktur. Ba-
kın ne tür okumalar var?
Canına okuyanlar...
'z
adamın canına okuruz da öte-
ye bile geçeriz. Onun için de
memlekette canına okunmuş çokça
adamvardır. "Burası Türkiye, ynköy-
Okuyanlar...
le." Tıraş bıçağı reklamında Ali De-
sidero ne güzel söylüyor. Öyle siv ri
dilli, alışılandan farklı düşünen. bi-
linenden ayn şe>ler söyleyen nice
adamın canına bir güzel okunmuş-
tur. Son zamanlarda ormanlann ca-
nına okuma da pek makbul bir iş ol-
du. Orman mafyası falan deniyorsa
daonlarda bizden değil mi? Hem or-
manlan yakıp >er açarak vatandaşa
ev yeri yapmak yeni bir iş değil mi?
Ne yani, vatandaş ormanda mi yat-
sın? Ayılarla kurtlarla yan yana yat-
mayı bizim vatandaşımıza layık rru
görüyorsunuz? Burası Türkiye. yok
öyle. Biz öyle ormanın canına oku-
ruz. Yollann da canına okumakta üs-
tümüze yoktur. Kamyonlan ağır ağır
yükleyip salanz yollara. Yollar olur
köstebek yuvası. Arabalarbir inerbir
çıkar. Yollann canına okuduk mu sı-
ra gelir başka canına okunacaklara.
Evelallah canına okuyacak yer bul-
makta üstümüze yoktur. Bütun ruris-
tik kıyılanmızı ne güzel betonla dol-
durup canına okumadık mı? Istan-
bul'u ne yaptık? Canına okuduk. ca-
nına. Biz okursak böyle okuruz. Bi-
ze okumaz diyenler yalancı çıkar.
Bildiğini okuyanlar...
Milletımiz "bildiğini okumayı"
da çok sever. Kendisine birşey
öğretmek isteyene kuşkuyla bakıp
da "Şu adamın ne derdi var ki gel-
miş bize bir şeyler anlatıyor, vardır
bir numarası" derde bildiğini okur.
Ne dersen de. ne anlatırsan anlat. bi-
zimkiler bildiğinden şaşmaz. "Seni
kandınyorlar" diyenden kuşkulanır
da kandırandan kuşkulanmaz. "Se-
ni aJdatıyoriar" diyenden uzak du-
rur da aldatana sokulur. "Yahu sen
salak mısın,sırtmdan vurgunu vunıp
köşeyi dönüyorlar, sen oralı degilsin"
diyene pek kızar da sırtında taşıdı-
ğına kızmaz. Bizim millet. bildiği-
ni okur. Yeni birşey öğrenmeyepek
heves etmez. çünkü bildiğini değiş-
tirmesi pek zordur. Kendisine yalan
söyleyip de başına çıkanlan bile de-
ğiştirmeyi düşünmez. çünkü bildiğin-
den şaşmaz. Nasıl gömıüşse öyle gi-
der.
Aslına bakarsanız dinlemeyi se-
ver, bakmayı sever. yıllarca a>-nı fılm-
leri görürde bıkmaz. yıllarcaaynı laf-
lan dinler de sonunu merak etmez.
Bildiğini okuyan bir milleti yönet-
mek de pek kolaydır. Kulağının alı-
şık olduğu şeyleri söyleyip durur-
sanyıllarboyuonuyönetebilirsin. Ye-
ter ki kulağına alışık olmadığı şey-
ler söylenmesin. Bildiğini okumak
pek rahattır. Bilmediğini okursan se-
ni düşünmek zorunda bırakır. "Bak
bak. burda başka şe> leryazıvor, aca-
ba bunlarnedir" diye düşünmek ge-
rekir ki pek zahmetli bir iştir. lyisi
mi bildiğini okur, rahat edersin. Onun
için de bildiğini okuyanlann sayısı
pek boldur. Bilmediğini okuyanlar da
çatlar patlar. ama elierinden de faz-
la bir şey gelmez. Dinlemek istiyor-
san başını. elleştirme kaldınmın ta-
şını.
Ciğerini okuyanlar...
u ciğer meselesi oldum bittim bi-
zimkjleri pek uğraştırmıştır. "Ci-
ğeri beş para etmez" deyimi bizim-
dir, adam yerine koymamayı anlatır.
"Senin ciğerini sökerim" lafı da ci-
ğer üzerinden savrulan tehdittir. "Ci-
ğerini okumak" da birisinin gerçek
niyetini anlamak demektir ki. bu iş-
te de ustayızdır. Karşımıza gelen bi-
rinin ciğerini okuduk mu hiç sorun
kalmaz. bize bir şey yutturamaz.
Ama gelin göriin ki bu ciğer okuma-
ya meraklı millete bir şeyler yuttur-
mayan da kalmamıştır. "Gel seni ev
sahibi yapaiım" demiş. kazıklamış-
lardır. "Artık işsiz kahnayacak" de-
mişler. aldatmışlardır. "Refahtoplu-
mu oJuyoruz" deyip kandırmışlardır.
Bizim ciğer okuyucular da kuzu ku-
zu bunlan diyenlerin peşinden git-
miştir. gitmeyi de sürdürmüştür. Şim-
di bu durumda iki olasılık vardır: Ya
ciğer okuma teknikleri bayatlamış-
tır ya da ciğerin de sahtesi çıkmış-
tır. Artık hangisi daha uygunsa ona
karar vermek gerekir. Demek ki ci-
ğer okumanın da pek faydası kal-
mamış.