Catalog

SAYFA CUMHURİYET 6 NİSAN 1998 PAZARTESİ 10 EKONOMI m HJUI ffrn Araa KurunKar Global MenDeger Ortalama Bankalap Akbank Adematıfbark Demırbank Dışbank Esbank Fmansbank Garantı Bankası Şekerbank TKaHoima Bankası TlşBank.(B)r) TlşBank.(Q Tetebfcank TSKB Yaşarbank YapıKredıB Ortalama 4 350 18500 3050 5 700 3 050 1500 4500 10200 2 225 23250 760 000 27 000 1950 3050 1010 8800 141 141 4bO 2/8 313 143 088 190 319 0 61 124 10 04 7 24 151 136 0 74 116 09 4 T Cam ve Cam Ürünteri Anadolu Cam Izocam TrakyaCam Ortalama 3-00 21750 7500 12000 Boya Sanayı BayraklıBoya ÇBSBoya Uarshall MegesBoya Yasaş Ortalama Hracıkk \nadot. Braalık EgeBfaa* ErayasBıactt Guney Bıacı* Ortalama 8.200 6100 35İO0 6500 40 500 8300 34000 39500 23 000 5 300 Büyük Mağazalar Çarşı 140 000 Gna 7000 Tansaş OrtsiBfns 225000 142 500 Çtnento Sanayii AdanaÇ(A) AoanaÇP) AdanaÇ (C) Afyon Ç Akçansa AsianÇmento 3abçfn Bursa Çmento îokıÇmento Çımsa Goltaş Konya Çm Mardr Çm NıgdeÇrn UnyeÇm Ortalama 16500 8.500 1625 31000 30000 790O0 22 750 47 000 4300 10250 15.000 13250 41 000 3 650 8100 7000 7800 298 892 2 21 533 4 86 164 126 347 195 288 2 69 2 24 1184 13 01 8 42 3 46 9 57 2328 913 24 83 1746 749 094 0 74 603 455 600 3 21 535 188 2 95 3 37 4 01 2 91 204 244 2 78 285 339 Borsa Analizi İ M F f M 1034 1034 24 50 1319 1219 486 1669 909 2084 50 78 3665 642 502 942 2326 24 28 m 2 87 2 87 10 30 1093 649 389 465 403 6 78 4 27 23 81 1718 31» 350 466 857 '026 Sanavl 34 77 1604 6923 59 94 25 49 2321 38.28 14 81 63 74 2440 14173 4413 42 93 491 38 6696 82 05 9640 158 04 108 89 12686 3315 24 02 33 06 73 59 55 00 8159 18 52 50 99 1533 2836 44 35 49 03 23 06 1962 2358 11 90 1899 33 33 57213 198 48 1040 4913 4667 689 38.28 12 39 10.30 623 953 13 54 9060 15472 38 50 8194 34T 1 47 97 33 29 4185 1242 900 12 38 1209 2427 30 59 712 13 30 799 23 30 1644 813 926 683 753 663 13 78 TVMÇ tama 126 63 126 63 422 55 135943 937 38 681 3 1 1215 88 622 23 7 1019 749 83 116 47 535 70 535 70 1030 32 68212 115^05 2204462 748 62 343 86 17868 122 36 65 20 107 73 377 52 328 54 6654 82 86 121 13 15963 49 80 93 30 282 57 105 "2 147 65 506 25 142 73 377 98 469 06 300 74 37 30 37 30 37 30 114 09 4984 130 81 64 21 37 74 26 52 50 44 143 88 47 59 3176 3618 36 22 54 53 33 36 5317 Hava Taşunacıhğı ve Yan Hbmetter Çelebı Hava Ser THY USAŞ Ortalama EGSDış T caret KMpa Sabah Pazaiama Tofaş Oto r ıc Ortalama 96 0O0 16000 710 000 12 91 119 902 332 veToptan 30000 5 060 3150 38 0O0 Dokuma Sanayii Aka Teksı 6200 Atoı Tekstıl Aksa, Aksu Iptk Arat BerdanT B«1* Mensucat BeaşT BoyasanTeksö OylanGıym CeytasTekstJ EGSEgeserGrvfn Koytas UfcKadıfe Mensa Mensucat Nergs HoUmg OkanTeksa ParkTeksH Potyten Sasa Soksa Soktaş Sonmez H Sonmez Pamukkı Sıfaş Tumteks ükj Konfeksrvon Yunsa Ortalama 9000 12 750 4400 26500 15 250 7900 1950 5050 7 700 2100 6300 16.250 20000 24 000 7000 280000 9700 11250 6000 26 500 1125 7600 3000 10 750 2 550 69O0 '3 750 10000 5050 4150 15 750 7300 779 1 îi 159 1297 6i« 1?fl 131 279 105 318 1 43 0 57 15/ 136 0 57 134 151 193 2 73 081 ?18 13 8? 200 362 181 944 (1.14 1 S1 108 266 174 089 229 1Ü9 229 im 295 2 51 2 0/ 2650 13 75 85 24 1636 5855 729 24 21 Ifcaret 55 41 34 90 8.17 102615 111 15 5 70 647 1190 519 16.57 2896 931 609 55 53 1194 1963 14 91 12 48 27 06 15 01 3961 28584 31.29 1887 19641 6569 3145 27 99 46 89 12 52 39 87 824 36 31 4985 5421 1286 18.44 1994 1464 Lasfik Ürünteri Sanayii GoodYear Ortalama uıorjı Aktaş Elettrik Çufcurova Eiekmk Kepez Eiektnk. Ortatama Seramttve Ege Ser Eyap Gorbonlşıl Kutahya Por Uşak Ser 125000 140000 640000 630000 Porse 4000 4900 61000 9000 13000 DayarakbTiiketim Ardem Arcel* Emsan Beşyıldtz Emsan PasÇetık Ihias Ev Al Klmasan PegProflo RaksEv Al. Vestel Ortalama Turizm Çeş AHıryunus Marmans AJt Yun ıtemMartı Net Tunzm Petrokent Tur Ortalama 21000 24 500 2 250 1125 13 750 29 000 10250 5900 21000 8900 4650 3250 15 750 11750 686 416 2123 1766 1b 91 1818 ten 143 1 11 10 70 2 19 2 81 1 55 1793 15 49 43 32 58 75 57 37 53 58 2923 725 6 07 4147 24 34 660 627 585 8 76 17 20 8 71 6 81 1 6 71 1185 1215 50 77 6 40 1529 20 45 44 29 1148 705 740 3'21 113 37 892 1714 595 300 28 98 485 10 51 1353 586 753 '172 826 1265 951 27 85 24 70 18 27 24 21 SanavH 14 70 1034 4841 943 57 53 97 '883 830 1806 37 63 15 74 12 93 1334 Matzemeterl 438 525 213 BBS 419 338 393 123 492 483 2 71 199 174 339 0 92 244 23 33 28 49 363 283 2038 11035 34 48 10 71 40 41 29 36 295824 3606 1566 27 28 9 35 1348 1 8 77 12 06 1229 12 50 1104 12 01 16189 1745 1219 1048 1390 ir39 103 83 120 72 105 47 184612 114 47 83 64 49666 552 79 19'36 117 0" 1 46 76 5" 47 155 97 24362 82 37 187 70 15216 10029 14038 92 06 238 62 460 67 3128 99 72 74951 114 96 9510 184 88 67158 2151 128 25 363 57 77 72 232 28 157 15 93 51 36 67 435 54 7 34 87 396 140 0 T 136 00 168 08 77 61 24242 218 25 179 75 21745 19664 11906 441 14 83 05 127 29 135 54 81 106 949 3301 603 45 351 434 382 19822 23 07 1345 62 91 219 33 35 01 11450 BektrKMakinrtBriveAyptlanSanayi Abana Elek. Mek Aselsan Bekotekruk Netaş Teletaş TSenens Ortalama Gıda, Içki, T Anadolu 3ıda Apeks Banvıt Dardanel Fngo-Pak KentGda Kerevıtaş KnstalKola (ontrutGıda Maret Mudumu Tavuk. •narEt PnarSu PnarSul PnarUn UnalTanm VanEt Tukaş Kofiserve Ortaiama 6 700 9300 11500 82 000 29500 13 250 Ütün 8i 19 250 19 750 28 500 3200 9 700 23.250 26000 12 750 4150 17000 7000 7100 7 700 13250 17000 10.500 5 700 3400 2 41 160 338 621 60/ 3 07 424 ınaı 2 76 347 827 ?(I7 ?61 391 683 916 175 135 2.29 133 936 3Ü6 269 200 184 2 23 330 30 54 1499 1232 25 06 34 59 48 53 2254 n| 16 59 94 94 594 76 31.23 87 38 1978 5330 3629(33 822 1506 2095 2317 305 20 19 51 1350 23061 78 06 6567 32 71 904 880 8 97 1616 10 51 48 99 12 56 "68 13 47 1914 1822 1483 890 2926 71 78 12 34 14 87 1035 896 1168 12 58 1035 732 18.29 16 92 1514 434 196 75 223 86 72 96 8210 11923 135 44 120 79 144 62 194 55 314 89 29013 202 69 507 82 6127 130 02 58 58 14961 8029 814 38 20922 60 38 152 71 8601 17411 165 44 m noııniB AlaıkoHoöng Borusan Val Doğan Hotd Eczacıbaş Ys Enka holdmg Ihlas Hoktng KoçHotdmg MazrarZ. Hoi Medya Hol. Net Holdng Sabanc Hokjng Transturk Hokj T Şışe Cam Ortaiama Demir, Çelik, Burçetık Çelık Halat Çemtaş Demısaş EreglıDÇ İzmırDÇ Metaş Ortalama Ftnı 48000 11000 9500 T500 46 500 30 000 40 500 2 700 2 750 5 700 14 750 1925 9100 Metal 13o0C 6300 3850 10500 34 000 1725 7900 mi BJrt 1121 2 07 = W 263 17 7? 403 i.i m 19? 149 151 fififl 089 7?4 760 m F J M 70.37 12 06 74 37 1912 121292 8007 9721 28 91 2^65 45 69 145 44 143 39 53 73 10111 1» n u 3809 509 38 61 3517 1396 42 2171 45 73 1819 17 42 22 86 5400 4622 43 86 46 7 6 Ana Sanayii * L 2 71 178 226 226 ÜS6 206 Basım Yaym Sanayii ÇBS Prrtaş Duran Ofset HumyetGaz. IntermedyaYay MiyetGaz. Sabah Yaymcrtk Ortalama 11250 8 700 7300 1000 7 800 2800 Metal Esya.MaMm Aıartc Sana> Makma Takım Tezsan Ortalama '4D0C 1725 21750 2 67 630 168 076 379 1 14 1 97 ıve 2 14 134 fi.TO. 213 Gayri Menkul Yatnm AlarkoGY Ort VakjfGYatOrt Oftatarrıa 4600 21750 1J0 9.35 218 2^C 1696 17 42 16 57 3526 57 74 1463 33 54 1046 1808 423 23564 15 58 25 89 D6 162 7 01 827 493 84 22 43 48 57 937 311 1235 1502 993 533 fenna 991 16 39 39 73 1006 6146 384 38 714 27 99 206 67 343 2 47 2401 12 06 46 89 10^22 8537 52 04 47 31 14916 4712 3217 125 29 327 29 23342 5717 27 77 147 87 '42 58 96 71 Gereç Sanayii 9 59 1901 17 79 1174 3 61 894 22 37 709 9C36 106 65 30192 109 09 OrtakhUan 7 71 3593 1222 DW Mobüya ve Döşeme Sanayl Gertas Keteöek Mobtlya Ortalama Otomotivve AnackM Isuzu Dıtaş Dogan EgeEndustn İMP Kordsa MutluAku Otokar Otosan Parsan TotaşT otoFab UzetMakına Bosh Fren Ortalama 9 500 1»i 2 77 12 92 1 587 1383 Yan Sanayl 19 000 17250 31000 23250 29 000 7500 22 750 157500 10500 13250 32 500 425 000 5 41 366 535 286 518 2 61 796 6 6/ 338 395 666 609 432 32 64 2716 3064 948 85 54 16a4 44 32 23 01 34 65 36 46 2002 52 53 28 41 Plastik Ürünler Sanayl EgeP-ofil °ımaş Raks Elektronık Ortalama 14250 20 750 68 000 Yapı Mabemeleri BorovaYapı 15 000 Dogusan Haznectar Tugla Intema TDemr Dokum Ortalama 17000 7000 9300 9600 3 25 666 2 01 312 499 833 ?95 2 34 303 3 20 1235 43 07 1389 1583 3311 3186 61 1409 52 83 24 79 27 82 638 993 730 1044 926 966 6 67 1315 1633 20 56 45 820 863 12 43 755 1329 993 632 1620 10 24 1099 8 72 34 39 792 3383 11 17 12 25 122 049 114 28 90 193 28 7833 49 44 16617 9104 75 63 178 31 162 28 208 70 70 58 63 08 103 30 82 39 74 57 95 73 227 66 231 72 196 60 22045 185 85 19818 63 41 202 73 16181 161 14 Petrol ve Petrol Ürünlert Sanayl Aygaz Petkm Petrol Ofis Turcas Tupraş Ortalama 35 500 147 500 49 000 5900 30 000 Leasngtfactormg Aktıf Fınans Facto Frıans Fmans Leasng NasFmans totısat Leasra Ûzfinans Fact Rant Leasng ToprakFact Toprak Leasmg Vakıf Leasng YapıKıeoKeas Ortatema Sigorta Aksıgorta Anadolu Sigorta ^ornmçrcıal Unıon Emek Sigorta Guneş Sigorta Halk Sigorta Ortalama 2800 3200 3 750 4 300 4050 3800 6400 3 750 4950 2950 7400 13 7 50 6 "00 3 950 1625 6100 102O0 Demk 1 , ÇeHk Drşnda Borusan 9 400 :rbosan FeraşAkjmnyum Sarkuysan Ortalama Gütare ve Tar Bagfaş EgeGubre GubreFae Hektaş Ortalama kaç Sanayl 3eva Holdmg, Eczactbası llaç Oralama Yatmm AltematfV Ort AtaYatOrt AtlantısYat Ort. AtlasYannm AvnjsyaYatOrt Bumerang Yat Ort. JemırYat Ort Evren Yatmm Ort Garantı YatOn slobal Yatırm Ort. ş Yatnm Ort. M YılmazYat Ort Vakıf Yatnm TaçYatOrt YKB Yatmm Ort Ortalama 5400 13250 17500 ıro nrç255 000 12000 22 0O0 4000 1500 11000 1325 1875 3950 4400 2125 1025 1425 3 500 1 4O0 2 750 4100 2300 1925 3550 2800 1900 6 Cto 2 "'7 926 267 57 40 7 57 111 118 138 244 0 77 186 157 176 206 1 M 2 97 176 854 468 309 573 420 711 651 Mfi 219 2 52 2 87 2 74 25b .lar 766 4 77 405 188 629 1(10 296 2 28 DR4 110 069 079 055 0 87 064 1 17 0 75 118 0 58 1 55 121 188 096 2417 1810 32 43 1164 4728 2991 960 '386 646 1013 985 1170 1290 12 09 2843 563 1854 1014 75 39 1229 682 75 95 764 2129 23 34 1930 13 04 15 77 10 75 ? 1955 295 2 41 265 405 3 37 560 317 345 362 "02 5 21 395 22 06 5 73 469 1354 464 838 963 66 88 23 56 106 97 45 03 1495 31 136 97 514 30 932 97 45093 3287 86 100" 38 205 59 1057 75 40211 20136 249 82 1100 52 876 40 16192 357 05 30211 948 63 30355 575 31 316 61 ıtaiAnaSamyl 1102 943 22964 1399 24 63 1222 1240 1 981 76 44 72 60 24 91 "99 36 89 •6 70 3015 26 86 264 VALUE 4 31 358 412 430 906 344 1252 313 6 72 419 640 814 785 568 Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Çumra Kagıt Kapiamm Kartonsan Kav Olmuksa T ıre Kutsan V*mg Kagıt Ortalama Diğer Adel Kalemcı* Denmod Esem Spor :nw\ış Ambalaj Sevgı Kastaneten Gumuşsuyu Yataş Ortalama ] IMKB Ortalaması 16500 6900 15000 4100 10750 8000 16250 11000 5400 11000 20 750 8200 1450 13 750 fifi7 124 ?<W 305 190 2 63 2 91 3 31 116 4 48 3 99 2 35 0 77 ?94 222 4 98 (1 Yı! sonu bılançosu açıklanmayanlar Bu sayfada yer ESYATIRIM hazırlanmıştır. 13840 22'0 1109 1309 52413 26 72 965 1835 1505 5 37 1880 1385 28 30 1268 13 75 15 67 31 1 ' 762 874 690 "57 tayıı16 93 31 16 23 72 8 01 17 97 8529 20 92 2363 128 268 093 102 136 138 238 094 208 111 261 096 338 2 52 336 182 19 73 4150 759 24 88 22 47 3646 472 50 1394 895 12 03 1317 1083 796 703 968 1459 145 70 59356 70 26 152 40 112 56 212 39 189 00 97 37 133 44 9165 133 74 11914 112 066 164 103 043 0 76 066 099 14 94 072 602 058 055 064 118 425 453 35 2819 28.51 27 49 42 05 30 56 285 53 54 86 4105 515 95 158 91 400 90 37 96 6646 95 46 98 25 131 75 alan tablolar, tarafından Yan sanayide atıhmMERİHAK İZMİR - Turkıye, yan sana>ıdeatılimageçtı Ge- çen yıl yaklaşık 1 mılyar dolarlık ıhracat gerçekleş- tıren yan sanayıcıler, 1998'de bunu 1 5 mılyar dolara çıkarmayı hedeflı- yor Ege Otomotıv Sektorü Mensuplan Derneğı Yone- tım Kurulu Başkanı ve Iz- mırTıcaret Odası Yonetım Kurulu Başkan Vekılı Ömer Kaplan. sektorun ıhracattakı başansına kar- şın teşvıklerden yararlan- dınlmamaMnı eleştırdı Teknolojının yenı olma- sı ve kalıte yukseklığı >an sanayının urettığı mallann Avrupa \ e Amenkan paza- nnda buyuk ılgı gormesıne neden olu>or Bu konuda kurulan çeşıtlı çok ortaklı şırketlerle yurt dışına açıl- maya başlavan \an sanayı • Türkıye, yan sanayı sektöründe büyük atıhm ıçıne gırdi Teknolojının yenı olması ve kalıte yukseklığı yan sanayının urettığı mallann Avrupa ve Amenkan pazannda büyük ılgı gormesıne neden oluyor. sektör temsılcılen ıhracat- ta buyuk artış sağlamaya başladılar 1997'de 1 mıl>ar dolarlık ıhracat yapan yan sana>ı sektoru, 1998'debuıhraca- tı 1 5 mılyar dolara çıkar- mayı hedeflıvor EGOD Başkanı Omer Kaplan. sektorlennde bü- yuk patlama yaşandığına dıkkat çektı Sektordekı trendın sureklı arttığını be- lırten Kaplan, ortak yatı- nm konusunda da teklıfle- nn yoğunlaştığını soyledı Son olarak Mısır'da ya- pılan otomotı\ yan sanayı fuannda Turkıye'den gıden şırketlenn buyuk ılgı gor- duğunu belırten Kaplan. şunlan soyledı "Kalite ve üretim ba- zında ileri sıralarda\ız. Mısır bizim 20-30 sene ge- rimizde. Turkiye artık marka satı\or. A\ rupa'da. ABD'de, Turk malları aranı>or. ISO 9000 stan- dına u>gun mallar iıreti- liyor. Teknolojimiz de, ma- kinelerimiz de >eni. Bu bizim rakebet şansımızı daha da arttırıyor" dedı Yan sanayı sektorunun tzmır'de başladığını ancak daha sonra ozellıkle oto- motıv yan sana>ıınde ara- ba uretıcılennın Bursa. Iz- mıt ve Konya'yı seçmesı yuzunden yan sana>ıın bu kentlere kaydığını belırten İSDEMİR'de îasınıa ihalesi iptal edüdi AKIN BODUR İSKENDERLTS - tskenderun Demır- Çelık te geçen gunlerde yapılan 100mıl- yar hra tutanndakı genel taşıma ıhalesı, Yönetım Kurulu tarafindan, ıhale yonet- mehğıne uyulmadığı ve usulsuzlük yapıl- dığı gerekçesıyle ıptal edıldı Ihaleyı İS- DEMİR Gene! Müdûr Vekılı ve Yonetım Kurulu Başkanı Hanifi Tirvaki'nın ay- nı evde oturduğu kardeşı Mahmut Faruk Tirvaki'nın de ortak olduğu Koden fır- ması kazanmıştı Gazetemızde "tSDEMİR'de Nakli- ye Ihalesinde Lsulsüzlük" başhklı ha- benn yer almasmdan sonra olağanûstü toplanan İSDEMİR Yönetım Kurulu. Üıa- le Yonetmelığı'ne aykırı olduğu gerek- çesıyle ıhaleyı ıptal etme karan aldı İS- DEMİR Hukuk Muşavırlığı'nden aldığı göruş doğrultusunda ıhaieyı ıptal eden Yonetım Kurulu. ıptale ılışkın karannda, îhale Yönetmelıgrnın "Ahmı >apacak ve onayla>acak kişilerin >akınlan ile bunların ortakları alıma katılamaz" dıyen maddesını esas aldı Ozçelık-lş Sendıkası yönetıcılen ve ISDEMlRdekı bazı burokratlarda Genel Müdur Vekılı Hanıfi Tıryakı'nın 27 yıl- hk memur olduğunu vurgulayarak, "Iha- le Komis\onu özelliklerini bilmemesi mümkfin değildir" dedıler Kaplan, lzmır'de de son ıkı yıldır buyuk atıhm yaşan- dığını vurguladı Bır arabada yaklaşık 14 bın parça bulunduğunu ve bunların buyuk bır bolu- munun Turkjye'de uretıldı- ğını bıldıren Kaplan, "Elektrik aksamında Ta>- van, Çin; rulmanda Al- man\a. ABD, Japonya; aktarma organlannda Al- manya, İngiltere, İtal- >a'\la >arışı\oruz. Elekt- ronikte varlığımız \ok, motor aksamında ise ken- di motorumuzu kendimiz >apacak konuma geldik. Genelde baktığımızda Türkiye'nin rakibi Uzak Doğu" dı>e konuştu Teşvik ihtiyacı Bu aşamada sektorun teş- v ığe ıhtıyaç duyduğunu dı- le getıren Omer Kaplan, "Geçen yıl yan sanayi ola- rak 1 mil\ar dolarlık ih- racat vaptık. Buna kar- şın otomobil ihracatımız 350 milyon dolarda kaldı. thracatta buvük patlama- lar \ apmamıza karşın ye- teri kadar teşvik aldığı- mız sö>lenemez. Bu teş- viklerle ne amaçlnoruz: Teşviklerle KOBf'lerin bü> umeleri, yenilenmele- ri, dışan açılmaları sağla- nır. Şu anda de\ letin go- revlerini biz >erine getiri- >oruz bazı fuarlarda. Sek- torun şu anda teşviğe ih- tiyacı \ar. Bu aşamada biz EGOD'un bunvesinde bir firma daha kuruyoruz. thracat yapan firmalar bir çatı altında, bir şirket altında toplanacağız. Is- tanbul bunu >aptı ve ba- şardı. Biz de başarmak ve ihracatı daha arttırmak isti>oruz" dı>e konuştu DÜNYA EKONOMİStNE BAKIŞ/ERGtN YILDIZOĞLU LONDRA Afrika'nın Dinozoru Bill Clirrton'ın 11 gunluk Afrıka ge- zısı bu krta açtsından çok venmlı geç- tı Dunyanın en guçlu sıyasetçısının gezısı, kureselleşme surecının nere- deyse dışında kalmak uzere olan bu kıtanın profılını uluslararası medya- da yukselttı Bıldığınız gıbı Afrıka ul- kelerının çoğu, sadece ve sadece kendı yonetıcılerının hatalanndan, serbest pıyasa ekonomısı gıbı, mo- dern demokrasının temel onkoşulla- nna bır turtu alışamamaktan dolayı aç- lıktan, yoksulluktan ıç savaşlardan kınlıyoriar "ABD şırketlen Afnka'da- kı yatınmlanndan ortalama %30 net getın elde edıyoriar Hey dostlar, bu lyı yatmm değıl m/'" (Assocıated Press - 28/03/98) dıyen Clınton'ın zı- yaretı yabancı sermayeyı Afrıka'ya çekerek buradakı yoksulluğa ve de- mokrası kıtlığına son vermeye bu- yuk katkıda bulunacaktır Tabıı, bu denklemı bırturiu kavra- yamayan, hatta kavramamakta ısrar eden dınozorlara nerede olsa rastla- nır Afrıka bır ıstısna değıl Iştebudı- nozorlardan bın olan Guney Afnka Devlet Başkanı Nelson Man- dela'nın tutumu Clınton'ın başarılı gezısıne karanlık bır golge duşurdu Dinozor'un zoruna bak! 28 yıl hapısteyattıktan son- ra, devlet başkanı olup da kendını hapıslerde çurutme- ye kalkan ırkçı beyaz azınlı- ğa karşı ıntıkam hıslerıyle ha- reket etmemek çok zor Ama Mandela, bunu başardı ve Guney Afrıka'yı bır ıç savaş- tan kurtardı Wall Street Jo- urnal'ıni Nısantanhlı başya- zısı bu noktadan hareketle, sıyası tecrubesını ovdukten sonra, bunun ekonomıyı du- ze çıkartmaya yetmedığını vurguladı, Mandela'dan hata- larını duzeltmesını ıstedı Bu hatalann başında, Man- dela'nın, COSATU (Guney Af- nka Sendıkalar Bırlığı Konfe- ransı) ıle olan yakın ılışkısı gelıyor Beyaz azınlık donemınde Guney Af- nka dunyanın en duşuk malıyetlı ma- den endustrısıne sahıpken şımdı Mandela'nın COSATU'ya yakınlığı yuzunden ucretler artmış, malıyetler yukselmış Çokuluslu şırketler nere- deyse kâr edemez hale gelmışler Sureklı ışçı çıkanyortar Bu da, %30'u geçen ışsızlığın nereden kaynaklan- dığını gosterıyor (ne de olsa açlıktan surunmek, ışsızlıkten olmek ya da suça ıtılmekten daha lyıdır değıl mı?) Mandela hukumetının yenızaman- lan' kavrayamadığını gosteren bır dı- ğer hatası da, buyume, ış yaratma ve yenıden dağıtım programı COSATU, bu programı, ozelleştırmelerle, emek pıyasasında esneklıkle ve sermaye- ye vergı ındınmıyle ışsızlığı arttıraca- ğından korktuğu ıçın, kıtle eylemle- nyle protesto edıyor, ama programın yanlışlığı, aslında başka yerde Bu program toplumsal servetın yenıden dağıtılmasını gundeme getırdığı ıçın, daha baştan reformları tehlıkeye so- kuyor Hele yoksul bolgelerdekı sı- yahlara devletın ev sağlama progra- mı yok mu' Bu tam bır kaynak ısra- fı Zengın bolgelerdekı beyazlara ek mulkıyet vergısı koyması da son de- recede adaletsız bır tutum ve ser- best rekabetı çok olumsuz yonde et- kılıyor Mandela, Clınton'ın Guney Afnka zıyaretı sırasında da, nasıl bır dıno- zor olduğunu bır kere daha dosta duşmana sergıledı Bınncısı, Mande- la kafayı 'ulusal bağımsızlık' gıbı mo- dası geçmış bır kavrama takarak Clın- ton'a kendı gundemını dayattı, uste- lık başarılı da oldu (Internatıonal He- rald Trıbune - 30/03/98) Mandela, Clınton'a, ABD'nın tum Afnka'ya yo- nelık 'Buyume ve Olanak' ısımlı tıca- ret anlaşması onensıne ılışkın olarak, bunu ımzalamaktan yana olmadıkla- nnı vurguladı ABD'nın tıcaret ortak- lanna sıyası ve ekonomık koşullar ge- tırmesının, Guney Afrika'nın tıcaret yapma ozgurluğunu kısıtlayacağını savunan Mandela (Afrıka Ulusal Kong- resı Haber Bultenı - 27/03/98), CNN'e verdığı bır demeçte, Tıcaret yapma dıp kendılennt gole atabılııierdı (IHT 30/03/98) Mandela'nın bu haddını bılmeztav- n ve dınozorluklanna bır de Clınton'ın ozur dıleme hastalığının nuksetme- sı eklenınce, ABD'de muhafazakâr çevrelennın ve mtllıyetçı tosuncukla- rın stnırlennın sıgortası atıverdı Sorun Clınton, kolecılığın, soğuk savaş donemınde dıktatorien des- teklemış ve Ruanda'ya zamanında mudahale edememış olmanın yarat- tığı acılardan dolayı uzgun olduğu- nu soyleyınce kıyamet koptu Ozür dileme hastalığı Temsılcıler Meclısı Azınlık Grubu Dı- sıplın Kurulu Başkanı Thomas De Lay'a gore "o bır çıçek çocuktu" ve "1960larda neyaptıysa şımdı de ay- nen onuyapıyor, ÂBD'nın eylemlenn- den dolayı dunyadan ozurdılıyordu " (The VVashıngton Post - 31/03/98) De Lay, Afnkalı kabıle şeflennın satbğı ko- lelen satın aldıkları ıçın ozur dıleme- nın uygun olmayacağını da ekledı Pat Buchanan da bu koroya, "Beyaz adam olmasaydı Afnkalılar hâlâ Tar- zan filmlenndekı sıyahlara ben- zıyor olacaktı" dlyerek katıldı Buchanan'a gore '1960'lar- da Avrupalılar aynldıklannda arkalannda, eiektnk santral- lan, telefon şebekelen, demır- yollan, madenler, plantasyon- lar, okullar bıraktılar Şımdı Avrupalılar gıttı, bölgedeyıne kaos var" dıyerek somurgecı- lığın ne kadar ılencı bır şey olduğunu gozler onune ser- dı Boyle bır koroda Wall Stre- et Journal olmazsa olmaz ol- mayacağı ıçın George Mel- loan, bu gorevı ustlenerek makalesınde, once kolecılık- ten ve Afnka'dakı ekonomık ve sıyası felaketlerden Afrı- kalıların ne kadar buyuk bır sorumluluğu olduğunu vur- guladıktan sonra 1980'lerde Guney Afrıka'ya uygulanan ambargoyu eleştırdı ve bu ^ ^Clinton'In Afrika ziyareti her açıdan renklivdi. ozguhuğumuze yonelık herturiu kısrt- lamaya dıreneceğız' (27/03/98) de- dı Guney Afnka'da çıkan Indepen- dent (29/03/98) gazetesıne verdığı bır başka demeçte, Mandela 'teslımı- yete karşı olduklannı' vurguladı, "ABD ıle aramızda kendımıze uygun koşul- lardabırortaklıkıstıyoruz"ded\ Man- dela yonetımının bu tıcaret anlaşma- sının, IMF polıtıkalarına tabı olmak anlamına geleceğını, çokuluslu şır- ketlerın etkısını arttıracağını duşun- duklerı anlaşılıyor (Internatıonal He- rald Trıbune-31/03/98)0 Mandela'nın ganplıklen bunlarta da kalmadı Mandela, ABD'nın übya, Kuba, Irak, iran gıbı ulkelerle tıcaret konusunda yaptığı baskılara da de- ğınerek "Bu ulkeleren karanlıkzaman- lannda kendılennı destekledıklennı, şımdı GuneyAfnka 'nın bu dostlanna, gonul borcunu unutarak sırtını dön- meyeceğım" soyledı "Kızım sana soyluyorum gelınım sen anla "turunden bır ıfadeyle Man- dela ulke ıçınde de bu yonde eleştı- rıler vardı, ama bunlann sahıplen gı- nun da yattığını vurguladı (31/03/98) Bellı kı Melloan hâlâ 'beyaz re\ım sı- yahlan da kalkındınyor' tezınde kal- mıştı Genel olarak lıberal yorumlanyla bılınen VVashıngton Post bıle bu ko- roya katıldı George F. Willy, "Uzgu- nuz, oyle uzgunuz kı" başhklı ıronık bır yazıda Clınton'ın bır tek Antark- tıka'dan ozur dılemedığını, bundan sonra hemalde, asken uçaklann bur- nuna 'kusura bakmayın' yazdırması gerektığını ılen surdü Wılly'e gore Clınton'ın Afnka gezısı 'bır ağlama furu'ydu (VVashıngton Post - 29/03/98) Clınton'ın Afrıka gezısı 'bırağlama turu muydu?' bılmem, ama Guney Af- nka zıyaretının dunyanın şu andakı du- rumu ve ulusal polıtıka seçeneklen açısından buyuk derslerle dolu ol- duğu şuphe goturmez GOZUCUYLA TÜRKEL MİNİBAŞ İnsanlığın Kurban Baypamı "Hayvanlara uzun uzun bakıyorum da Sen de hayvanlaşıp onlargıbı yaşayabılınm dıyorum Tannya olan borçlannı konuşup mıdemı bulandırmıyorlar Hıçbın kendı turunde bınnın onunde dız çokmüyor" Walt VVhitman Yann Kurban Bayramı1 Kurbanlıkdıye seçılen koyun- ların bayramı1 Şımdı onlar, ınsanlığı ve ınsanını kurban edenlerın vıc- danlarını temızlemek ıçın bıçak altına yatacakları anın mutluluğunu yaşıyorlar Onlar kı • 39 bın ton, yanı 118 bın kıtabı yasaklı ılan edıp ım- ha ettıren, sonra da okullar açanlara • Yasak kıtap lıstelen hazırlatıp adı kultur olan ba- kanlık koltuğu dolduranlara • Ormanlık alanlara vıllalar yaptırıp, "yok edılen her ağacın bır vatan parçası olduğuna ınandığı" ıçın adına ormanlar kurduranlara • Yağma ve talan uğruna kasabaları kent eyleyen. "Duşunme, sadece ınan1 " dıyenlere • Menderes'e, Özal'a obur dunyada komşu olmak ıçın kentın kamu arazılerını parselleyıp mezar dıye sa- tan beledıye başkanlarına • Sokaklarındakı çukurlarda, çop yığınları altında, tra- fik kazalannda ınsanlarını kurban edenlere • Bozuk aşıları, mamaları hormonlu yıyeceklerı sa- tanlara kurban olanların kurbanlanydılar1 Onlar kı.. buyuk buyuk babalarının kurban edılme oykulerıyle bu- yumuşlerdı Delı danaları kendılerıne bulaştırmaz, rad- yasyonun aklını çelıp sınırlarından sokmazlardı Onlann ulkesınde • Sıyası partıler futbol kulubune benzer, mılletvekıl- lerı bır partıden dığenne transfer olurdu Transfer ucret- lerı arttıkça kurbanlıkların nezdındekı onemlen de artar- dı • Sılah kaçakçılığı, uyuşturucu tıcaretı, cınayet, ış- kence "vafan gorevı" olarak adlandınlırken 97 2'lık enf- lasyonla doruğa çıkan yoksulluğa karşı koyanlar vata- na ıhanetle suçlanırdı • Soygun ve talanı besleyenlerle ılgılı davalar zaman aşımına uğrarken, kaybolan çocuklannın ızını suren an- neler gozaltına alınır, çocuklar cezaevlennde buyurdu Ne var kı onlar uysalca beklerlerdı, ataları gıbı kutsal gorevlerını yerıne getıreceklerı gunu Bu nedenledır kı, onlann ulkesının cumhurbaşkanı bıle yurttaşlarını koyu- na benzetmek zorunda kalmıştı 1 • • • Yarın Kurban Bayramı, ama Dun de 5 Nısan'dı! Hanı şu fınans kesımınde başlayan knz reel kesımı de kapsayınca, ekonomık dengeleme paketı olarak "5 Nı- san Karar1an"nn açıklandığı gunun yıldönumu Bugun, çoğu kışı ıçın geçmışte kalan bır karabasanı anımsatan paket o gunlerde oncelen cıddıye alınmamış nısan ruzgârları gıbı gelıp geçıcı olduğu zannedılmıştı Ağır bır amelıyat surecının başlangıcı olduğunun anla- şılması ıse aylar almıştı özu ıtıbarıyla daha oncekı ekonomık ıstıkrar onlem- lerınden farklı olmayan paket Işçı ucretlerının sınırlan- dırılması, KİT urunlenne sureklı zamlar, ek vergıler, ozel- leştııme ve sıkı para polıtıkaları gıbı her ekonomık ıstık- rar paketınde rastlayabıleceğımız bır dızı onlemden olu- şuyordu Tuketıcı fıyatlannın mart ayında yuzde 4 3 arttığı, yıl- lık enflasyon oranının yuzde 97 2'yı bulduğu Hazı- ne'nın yılın ıkıncı çeyreğınde 4 8 katrılyon ıç borç gen odemesı, 2 1 katrılyon $ cıvarında da dış borç servısı olduğu hatırlanırsa Kurban Bayramı tatılınden donen- ler adı "ekonomık ıstıkrar paketı" olmasa da "5 Nısan" benzerı bır sürprızle karşılaşabılırter Tabıı kı gıttıklerı tatıl beldelerınden trafiğe kurban ol- madan donebılırlerse 1 Evet Yann Kurban Bayramı 1 Kurbanlıklar yenne sev- gının ve guzellıklerın yaşamınızı zengınleştıreceğı bır bayram geçırmenız dıleğıyle turkel.minibas (o hotmaıl. com Yazarımız Yakup Kepenek'ın ANKARA PAZARI adlı koşesı 7. sayfamızdakı duzen- leme nedenıyle yarın yayımlanacaktır. De- ğışıklık ıçın okurlarımızdan ozur dılerız. (*) Bunları okurken, hemen, aklını- za, Turkıye'de Çok Taraflı Yatnm An- laşması'na karşı çıkan dınozoıiar gel- mıyor mu' Sektör Endeksleri BanKalar AraaKurumlar LeasjngiFaciomg HotdıDg Yaünm Gaynmenkul Yal.Ot Stgorta Gıcla,lçkı Tutun Sanayii Mobılya ve Doşeme Sanay» Dokuma Sanayıı BnacM Kâgıt v« Kâgrt Urunlen Basım Yayın Sanayıı Gubre ve Tann llaçlan Sanayıı llaç Sanay» Boya Sanayıı Petrol ve Petro! Urunlen Sanayıı Ustık Urunler Sanay» Plastık Urunler Sanayıı Seramık ve Porselen Sanayıı Cajr ve Cam UrurTer Sanayıı Çımento Sanayıı Demır Çelık Metai Ana Sanayıı D Ç Oışında Metal Ana San Dayafiıkiı Tjketm Maizenelen Elekm* Mak ve Aygıtlan San Otomotıv ve Yan Sanayıı 03/04/96 80 45 98 86 107 35 103 01 9827 104 91 106 20 102 01 103 06 94 59 15632 11492 7841 17803 10844 114 32 11938 10515 107 49 10132 139 01 10607 102.27 9430 11914 96 53 102 77 Metal Eşya Makına ve Gereç San 73 21 Enerj Yapı Malzemeler 103 56 90 27 Perakende Tıcaret ve Toptan Tearet 180 73 Buyuk Magazalar Dıger Tunzm Hava Taşımaalıgı ve Yan Hızm 128 63 94 63 92 59 48 37 28/03/96 78 70 100 00 104 15 98 78 96 80 97 47 102 45 94 51 98 69 9146 149 99 10810 '88 56 162 58 100 79 109 77 11484 1043 102 45 10155 133 67 105 58 95 92 90 76 103 59 90 61 9695 65 91 103 79 8611 17189 11993 67 21 92 59 48 37 Sektdrtef 2712.1996 gûnü 100'e endekslenmiftır Haftalık Fark% 232 1 14 3 07 428 152 764 366 793 443 3 42 4 22 630 5842 950 758 414 396 166 492 -0.23 399 046 662 389 15 01 654 6 01 1107 •0.22 484 514 7J6 8 51 000 000 Yılhk Fark% 1955 1 14 735 301 173 4 91 620 2 01 306 -5 41 56 32 1492 2159 78 03 844 14 32 1938 515 749 132 3901 6 07 2 27 5 70 1914 3 47 277 26 79 356 973 80 73 28 63 537 7 41 5163 MERKEZ BANKASI KURLARI 6 NİSAN 1998 CİNSİ 1 ABD Dolan 1 AlmanMaria 1 Avııstralya Dolan 1 Avusturya Şılını 1 Belçıka Frangı 1 Bulgar Levaa 1 Danımario Kronu 1 Fransız Frangı 1 Fın Markkası 1 Hollanda Flonnı 1 Ingılız Steflır» 11rlanda ürası 1 İran Föyalı 1 Ispanyol Pezetası 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100ltalyanüret 1 Japor Yenı 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dınan 1 Luksemburg Frangı 1 Ufdün ûnan 1 Norveç Kronu 1 Portekız Eskudosu 1 Ftumen Leyı 1 Yenı Israıl Şekelı 1 Yunan Drahmısı 1 Sunye ürası 1 S Arabıstan Rıyalı 1AvnjpaParaBınmı OÖVİZ AUS 243 180 131 110 159 500 18 654 6 347 34 385 39 086 42 734 116 250 403 680 329 800 1540 30160 158,200 13,214 1799 171080 787 250 6 347 31661 1275 65 031 259 500 SAT1S 244 350 131 740 160 540 18 727 6 387 34 554 39 310 43 385 116 960 405 790 331460 1553 30474 159,220 13 360 1811 171850 797 620 6387 31875 1286 65148 261800 EFEKTİF AUS 242 890 130 950 158.270 18 607 6 331 55 34 258 38988 42 576 115960 403200 326 500 43 1534 30048 157 800 13148 1788 170020 767 730 6268 281830 31544 1259 19 60 773 730 2 525 64 218 SATIS 244 960 132 000 162150 18 7"4 6403 83 34 685 39 408 43 550 117.2:0 406 800 334 TO 65 1 539 30 590 159 620 13414 1822 72 930 Jİ7 720 6 467 317 8-0 31996 13C2 29 63 889 76» 3 767 65962