Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç
# Genel Yayın Koordınatörü- Hikmet
Çetinkay a 0 Yazıişlen Müdüni. lbrahim
Vıldız • Sorumlu Müdür Fikret tlkiz
# Haber Merkezi Müdürü: Hakan
Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser
tstıhbarat: Cengjz Vıldınra # Kültür:
Handan Şenköken # Spor: Abdülkadir
Yücelman • Makaleler Sami Karaören
# Dûzeltme: Abduüah Yazıcı # Fotoğraf:
Erdoğan Köseoğlu • Bilgı-Belge: Edibe
Buğra # Yurt Haberlen: Mehmet Faraç
Yayın Kurulu llhan Selfuk
(Başkan), Orhan Erinç, Oktay
Kurtböke. Hikmet Çetinkaya,
Şnkran Soner, Ergun Balcı,
fbrahim Yıldız, Orhan Bursad,
Mustafa Balba\. Hakan Kara.
Ankara Temsılcısı. Mustafa Balbay Atatürk Bulvan
No: 125, Kat:4, Bakanhklar-Ankarâ Tel: 4195020 (7
hat), Faks:4195027#tzmirTemsilcisi:SerdarKızık,
H.ZiyaBlv. 1352 S. 2/3 Tel: 4411220, Faks:4419117
# Adana Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd. 119
S. No.l Kat:l, Tel: 363 12 11, Faks: 363 12 15
Müessese Mudûrü. Üstfin Akmen 0
Koordınalor AhmetKonıban • Muha-
sebe Büfcnt Yener • Idare Hüscyin
GSrw • Işktroe Onder Çcflk • BUg-
lşlem Nail Inıl 9 Bılgısayar Sıstem
Mnrüvet ÇiJer«Saoş FazüetKua
MEDYA C: • Yonetim
Ba$kanı - Genel Mü<für <
Erduran # Koordınatör
tytmıo • Genel MüdürYarc
SevdaÇoban Tel 514 CTı
5139580-51384«Wl,Faks.5
Yayımla>an *e Basan: Yeni Gün Haber Ajansı. Basuı ve YayıocjJıJt A Ş
TurkocagiCad 39 4! Cagaloglu 34334 Ist PK 246 Istanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0^212)513 85 95
98 FK'tM 1QQR imsaK. 4.53 UUneŞ. O.Zİ U g l e . 11.33 IKindl. 14.43 AKŞam. 11.15 YatSl. 18.J www.cumhuriyet.co
Karikatüpcüler
Malta'da
• İstanbul Haber Servisi -
Searchfor Common Ground,
Jemstone ve Cartoon Arts
Internatıonal adlı sivil
toplum örgütlerinın ve Malta
Üniversitesı'nin davetlisi
alarak 20 profesyonel
editoryal karikatürcü 30
Ekim'de Malta adasında bir
ıraya gelecek. Toplantıya,
gazetemizin çizerlerinden
3ehiç Ak ve Tan Oral da
catılacak.
• STOCKHOLM
(Cumhuriyet) - fsveç'in Lund
Lentindeki bir araştırma
ekibi, göğüs röntgenindeki
lüçük kanser tümörlerini
hulmak için yeni bir yöntem
oluşturdu. Geliştirilen yeni
bilgisayar yöntemiyle
namografıden sonra röntgen
resimlerini okumak ve
>orumlamak kolaylaşıyor.
Lund Fakülte Hastanesi'nin
Başhelcimı Olof Jarlman,
bundan sonraki amaçlannın
bu yöntemi basit ve ucuz bir
araç haline getirmek ve bu
sayede farklı dıjital
programlarda rahatça
kullanılmasını sağlamak
olduğunu beiirtti.
Piri The
ftplorer Ship'
• Haber Merkezi - Sevgi
Eğitim ve Bilgi Teknolojileri
AŞ (SEBİT) tarafından
dûnyanm birçok ülkesine
dağıtılan, Türkiye'nin ilk
tarihsel eğitim oyunu "Piri
The Explorer Ship"
Türkiye'de de satışa sunuldu.
Oyunda, kullanıcılar ünlü
Türk amirali Piri Reis'üı
1513 yılında çizdiği ve sırn
hâlâ çözülemeyen haritanın
üzerinde seyahat ederek sır
perdesini aralamaya
çalışıyorlar.
Fen liseleri için
sınav yok
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Milli Eğitim Bakan ı
Hikmet Uluğbay, fen liseleri
için ayn bir sınav
yapılmasının söz konusu
olmadığıru bildirdi. ülugbay,
fen liseleri konusunda uzun
bir çalışmayla en sağlıklı
sistemin ne olacagını
oluşturduklannı ve
uygulamaya koyduklannı
söyledi.
Greenpeace'ten
açıklama
• fslanbul Haber Servisi -
Greenpeace Akdeniz Enerji
Kampanyası Sorumlusu
Melda Keskin, hükümetin
nükleer santrallan tek
seçenek olarak sunmasını
eleştirerek Türkiye'de, enerji
üretiminin nasıl
sağlanacağından çok, enerji
kaynaklarının nasıl
kullanılacağtna ilişkin bir
krizin yaşandığmı söyledi.
THY'den Business
Class uygulaması
• tstanbul Haber Servisi -
THY, İstanbul-Trabzon-
Istanbul seferlerinde, 5
Kasım tarihinden itibaren
"Business Class"
uygulamasına başlayacak.
"Business Class" bilet
ücretleri 30 milyon 200 bin
lira olarak belirlendi.
2 tesise ceza
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Çe\Te Bakanlığı,
Kocaeli'de faaliyet gösteren
bir fırmaya 2 milyar 850 bın
lira para cezası verirken, bir
firmanın da faaliyetlerini
durdurdu. Yapılan açıklamaya
göre Fürsan Fermantasyon
Urünleri Sanayi AŞ'de
yapılan denetimler
sonucunda olumsuzluklann
giderilmesi için gerekli
uyanlaryapıldı. Bakanlık
yapılan uyanlara rağmen
olumsuzluklann
giderilmediği gerekçesiyle bu
kuruluşun faaliyetinin
durdurulmasına karar verdi.
Aynca Pak Gıda Sanayi i
AŞ'ye de Su Kirliliğinın
Kontrolü Yönetmeligi'ne
uymadığı gerekçesiyle 2
milyar 850 bin lira para
cezası verildi.
75. yıl anısına ptd
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Posta Işletmesi
Genel Müdürlüğü,
cumhuriyetin 75. kuruluş
yıldönümü anısına anma
pulu ve özel zarf bastırdı.
Posta Işletmesi Genel
Müdürlüğü'nden yapılan
açıklamada, 175 bin ve 275
bin liralık pullardan oluşan
anma serisi ve anma
blokunun yanndan itibaren 6
ay süreyle satışa sunulacağı
bildirildi.
'YÖK'ün Mersin Üniversitesi'yle ilgili karan özerkliğe aykın'
Rektör atamalarma tepkitstanbul Haber Servisi - Üniver-
site Öğretim Üyeleri Derneği Baş-
kanı Prof. Dr. Burhan Şenatalar,
YÖK'ûn, Mersin Üniversitesi rek-
törliik seçimiyle ilgili karannda öğ-
retim üyelerinin iradesini çiğnedi-
ğini vurgulayarak "Bunu, ünhersi-
teözerkliginekarşı bir karar olarak
gönnektejiz" dedi. Şenatalar, üni-
versitelerin "vesayet rejiminden"
uzaklaşarak özerklik yönünde bir
evrim geçirmesi gerektiğini söyle-
di. Üniversite Öğretim Üyeleri Der-
neği, Mersin Üniversitesi'ndeki rek-
• Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı Prof.
Dr. Burhan Şenatalar, YÖK'ün, Mersin Üniversitesi
rektörlük seçimiyle ilgili karanyla öğretim üyelerinin
iradesini çiğnediğini söyledi. Uygulanan rektör
atama sisteminin yanlışhklanna dikkat çeken
Şenatalar, üniversitelerin "vesayet rejiminden"
kurtulmasını istedi.
törlük seçimlerinde yüzde 46 ora-
nında oyla birinci olan Prof. Dr.
Onur Büge Kula'nın YÖK tarafin-
dan Cumhurbaşkanı 'na sunulan lis-
teye alınmamasına tepkj gösterdi.
Üniversite Öğretim Üyeleri Derne-
ği Baskanı Prof. Dr. Burhan Şena-
talar, YÖK'ün tavnnı "ckkH bir de-
ğerlendirmehatası" olarak nitelen-
direrek "Kendindensooragefen tflm
ÇEVnin Pera Palas'ta düzenJedigi ödûl töreninde cumhuriyetcoşkusu yasandı. (Fotoğraf: KUBlLAY TÜNTÜL)
'Aydınlar aymazlığı bırakmcdı'
8 yıllık kesintisiz temel eğitime katkıda bulunanlara ÇEV ödül verdi
tstanbulHaberServTSi-Siyasal kad-
rolann Atatürk ilkelerinden ve Cum-
huriyetin temel niteliklerinden ödûn üs-
tüne ödün verdıklen beliıtilerek "Tür-
kne'nin bugünlere gelmesinde aydın-
lann tepkisizligimn \e av-mazhğııun da
önemü payı ükJuğu" savunuldu.
Çağdaş Eğitim Vakfi (ÇEV) tarafin-
dan, 8 Yıllık Kesintisiz Temel Eğitim
Yasası'mn yaşama geçirilmesine kat-
kilanndan dolayı Içişleri Bakanı Kut-
lu Aktaş, Milli Eğitim Bakanı Hikmet
Uluğbay, Yargıtay Cumhuriyet Baş-
savcısı \ural Savaş, Istanbul Üniver-
sitesi (1Ü) Rektörü Prof. Dr. Kemal
Alemdaroğlu. emeklı Genelkurmay
Başkanı tsmail Hakkı Karadayı, Ata-
türkçü Düşünce Derneği Genel Baş-
kanı Yekta Güngör Özden, Sivil Top-
lum Kuruluşlan Birliği Dönem Söz-
cüsü Prof. Dr. Tiirkan Sayian, gaze-
temiz Yayın Kurulu Başkanı tlhan Sel-
çuk, yazanmız Prof. Dr. Ahmet Taner
Kışlalı. Milli Eğitim Bakanlığı Müşa-
viri Refet Angui, gazeteciler Okta>
Ekşi, HuDd Cevizoğlu v e Abbas Güç-
lü, tarihçı Cemal Kutay, TRT, Jstan-
bul Menkul KıymetlerBorsası veZeb-
ra Tasanm'a Pera Palas Oteli 'nde dü-
zenlenen bir törenle ödül verildi.
'Cumhuriyet kadrosu yok'
Atatürk'ün 10. Yıl Söylevi'nin say-
dam gösterisinin izlendiğı gecede bir
konuşma yapan ÇEV Başkanı Gülse-
ven Güven Yaşer, devlet bürokrasisin-
deki kadrolann önemli bölümüne Ata-
türk'ün ve Cumhuriyetin kadrolan de-
menin olanaksız olduğunu söyledi.
Yaşer, üderlerin bireyseJ çıkar ve kol-
tuk uğruna Cumhuriyetin temel ilke-
lerinden sürekli ödün verdiklenni vur-
gulayarak şunlan söyledi:
"Bunun sonucunda da halk, kurtu-
luşu dincilerde, tarikatlarda anyor.
Dincfler,çoğulcu demokratik \apıdan
favdalanarak şeriat devletini kurma-
yı amaçhyorlar. Aydınlar da bazı hü-
kümetk'rgibicmlann gücünü küçüm-
sej'erek büyük bir yanjJgı ve ihanet ay-
mazhğı içinde olaylan görmezden ge-
Irvoriar. Yüzde yirnıüik azmhk, yüzde
seksenlik coguıihıfia tostan çıkıyor."
Milli Eğitim Bakanı Uluğbay yap-
tığı konuşmada, 8 yıllık eğitim yasa-
sının yurttaşlaruı desteğiyle yaşama
geçtiğini belirtirken 1Ü Rektörü Alem-
daroğlu ise "Devrûn yasalanm önce
Atamız sonra sizJerden aldıgımız güç-
le savunuyoruz" dedi. ADD Genel
Başkanı Özden ıse *NeçeJdyorsak,ay-
dınlann tembelliğinden çekiyoruz, Bi-
limin >erine inancı koyarsak, şeriatm
daha koyusunu yaşanz" diye konuş-
tu. STKB Dönem Sözcüsü Prof Dr.
Saylan, devrimlerin bitmeyeceğini ift-
de ederek tüm aydınlarm, Atatürkçü-
lerin bugünden daha çok çalışmak zo-
runda olduklannı söyledi.
adayiann toplanuna yakın oy alan
bir kişi, ünhersitenin çok güçlü bir
desteğinj taşçordemeknr" dedi. Şe-
natalar, bugün üniversitelerin ço-
ğunda rektörlük yapan kişilerin oy
desteğinin yüzde 36'yı dahi bulma-
dığını vurgulayarak "Bunun nede-
ni secinı sisteminin saçmahğKhr" di-
ye konuştu. Bugünkü seçim sistemi-
nin, "seçim yapüıyormuş gibi gö-
züksün" anlayışıyla işletildiğini sa-
vunan Şenatalar, üniversitelerin 6
aday sunduğu bir sisteme "seçim
denihnesinuı de yanbş" olduğunu
belirtti. Birçok üniversitede,
YÖK'ün onayını alması du-
rumunda, yüzde 25 dolaym-
da bir oyla rektör atamanın
mümkün olduğunu vurgu-
layan Şenatalar, üniversite-
lerin kişi yönetiminden, ku-
rul yönetimine geçmesi ge-
rektiğini söyledi. Şenatalar,
saydam ve katılımcı bir yö-
netim anlayışının üniversite-
lerde üretkenliği ve demok-
ratikdenetimi güçlendirece-
ğini kaydetti.
Neyapılmah?
Şenatalar, Üniversite Öğ-
retim Üyeleri Derneği'nin
rektör ve dekan seçimleriy-
le ilgili öneriierini şöyleözet-
ledi: "Üniversiteler, kendi
rektörk'rini kendâeri seçme-
tL FakülteierdekendBdekan-
lannı kendileri seçmelL Bu-
nun istisnası, yeni kurulmuş
ve öğreüm elemanı çok az
olan üniversiteler obbiİir. Bu-
gün anayasa, Cumhurbaş-
kanı'nın, rektör konusunda
bir tercihini öngördüğü için
anayasa değiştirilene kadar
üniversiteler Cumhurbaşka-
nı'na iki isim verebilir. Bu
durumda YÖK tamamen
devredençıkar.Bununiçinde
vasa degişikligi zorunludur.
Üniversitelerinyapögı seçnn-
debirinciaday. birinci turda
yüzde 50'nin üzerine çık*-
mamışsa ikinci turyapılma-
1L Böyiece ikinci tur sonun-
da birinci sıradaki idşinin
yüzde 50'den fazla desteğe
ulaşması sağlannuş olur."
Yağışta ev ve işyerlerini su bastı, trafik kilitle.
Altyapı çalışmalaı
İstanbuPu felç etti
• Yerel seçim öncesi Istanbul Büyükşehir Belediyesi, kentin 200'e yak
cadde ve sokağmda kaldınm inşaatı, yol bakım ve onanm çahşması
sürdürüyor. Su, elektrik, telefon idareleri ve ilçe belediyelerince
gerçekleştirilen altyapı çahşmalan fstanbul trafiğini olumsuz etkiliyor.
Istanbul Haber Servisi- leştüilen tüm altyapı çalış-
Yerel seçim öncesi bele- malan Istanbul trafiğini
olumsuz etkiliyor.diyelerin hız verdiği "mak-
yaj" çahşmalan, her yağ-
murda Istanbullulara ula-
şımda zor günler yaşatı-
yor. Yalnızca Istanbul Bü-
yükşehir Belediyesi, ken-
tin 200'e yakın cadde ve
sokağuıda kaldınm inşaatı,
yol bakım ve onanm çalış-
ması sürdürüyor. Su, elekt-
rik, telefon idareleri ve il-
çe belediyelerince gerçek-
Trafik çüeden
çıkardı
Istanbul'da önceki ak-
şamdan beri etkili olan
yagmur nedeniyle 588 ev
ve işyerini su bastı. Kilit-
lenen trafik, yurttaşlan çi-
leden çıkardı.
Kurtuluş Akağalar Yo-
kuşu 48 numarada bulu-
ÇÛK HftFÎF
TUTUYORMM
e-posta : tan @ prizma. net. tr
nan 2 katlı eski boş b
önündeki bir otomob
üzerine çöktü.
Güngören Çeşme
tı'nda toplanan yakJa
40 esnaf, işyerlerini sub
tığı gerekçesiyle yolu ı
fığe kapattı.
Bahçelievler'de de 42
ve işyerini su basü; bunl
dan 17'si temizlendi.
Belediye yetkilileri,
baskınlannı ve taşmal
önlemenin, ISKl'nin gö
vı olduğunu anımsattıl
Istanbul 'da her yıl okı
lann açılması ve yağmı
la birlikte artan ulaşım s
rununun bu yıl da yaşa
maması için kalıcı bir ç
lışma ortaya konulama
Istanbul'un ulaşım soı
nuna köklü çözüm olar
gösterilen toplu taşıma<
lığın yaygınlaştınlması k
var olan projelerin deva
ettirilmesi dışında
önemli bir proje ortayak
nularak başlanamadı.
Istanbul Büyükşehir E
lediyesi'nin bu dönemc
metro çalışmalanmn d
vam ettirilmesinin harici
de dikkat çeken çalışm;
ise yalnızca kavşak düze
lemeleri oldu.
Istanbul Valiliği'nin,
temi üzerine, fTO 'nun Y
dız Teknik Üniversitesi 1
şaat Fakültesi UlaşUrr
Anabilim Dalı ile birlik
hazırladığı "İstanbul Ul
şımında Acil Eylem Pl
nı"nda, büvüksehirde g<
çekleştırilen altyapı çalı
malanna degınilerek elel
rik, telefon, asfalt kaplar
ve ızgara çalışmalann
nitelikli yapılmaması ek
tirildi.
SÖYLEŞİ ATTİLA İLHAN
'Ulusal Emek Platformu'
zal'ın 'transformasyonu', eski Doğu Bloku ve
Üçiincü Dünya ülkelerinde; sosyalizm'den ve
milliyetçilik'ten, ayakta ne kaldıysa, 'tasfıyesi' de-
mekti; uluslararası finans sermayesi ve çokuluslu
şirketler, iyi kötü 'planlı' ekonomileri 'işgal edip',
'Sistem'in emrine vereceklerdi. Olmadı. Olmuyor.
Klasik gelişme şemasına göre örgütlenmemiş ül-
kelerde; serbest piyasa ekonomisi de, onun siya-
si ifadesi sayılan 'liberal demokrasi' de, fena 'çu-
valladı': ortalıkta, bunalım doğuran lânetli bir üç-
gen (Mafia/Çirkin Polrtikacı/Çirkin Işadamı) var
ki, 'Sistem'in işleriiğini bile tehdit etmektedir.
Bu koşullarda 'Işçi Muhalefeti' yükselmez mi?
Yükseliyor sadece SEKA olayının kazandığı vüs'at,
hâcim ve kesâfet, Türkiye gibi bir ülke için, bu mu-
halefetin siyasi önemini ortaya çıkarmıştır, zaten
klasik demokrasinin, liberal burjuva iktidariara kar-
şı, klasik muhalefeti, -bazı şaşkınlann sandığı gi-
bi, 'etnik' ya da 'dinV muhalefet değil- işçi muha-
lefetidir. Sorun, 'sosyalisf birdüzeytutturması ge-
reken bu muhalefetin, '3. Yol' yozlaşmasından
uzak durabilmesindedir; zira '3. Yol', onun siya-
setten dışlandığı yol; oysa sosyalizm, 'bizâtihi' o!
Türkiye, yeterince sınıflaşamamış 'mazlum' bir
ülke idi, Gâzi'nin önerdiği 'Sa'y (Emek) Misâk-ı
MilfTsi' ise, tam bağımsız birekonomik kalkınma-
nın, hareket noktası ve yöntemi! Demiryolu politi-
kasından, planlı ekonomiye (Karma Ekonomi) bu
yöntem, -arzulandığı gibi olmasada- uygulanmış,
kalkjnmanın ağırlığını ve gücünü oluşturan, eko-
nomi 'kaleleri' "KlTlerkurulmuştur: Müdafaa-i Hu-
kuk'un, tam bağımsız ve özgür Türkiye ideali
ile KİT'ler öyle iç içe ve özdeştirler ki, 'Sistem'
onlan ve Kemalizm'i, aynı zamanda ve aynı
düzeyde tahribe çabalıyor. Sosyalist olsun, Ke-
malist olsun, ulusal haysiyet sahibi her sendika ya
da konfederasyon; (Mafia/Çirkin Polrtikacı/Çir-
kin Işadamı) 'Lânetli Üçgen'ine karşı; 'Sa'y Mi-
sâk-ı MillTsi' temeli üzerinde yükselen; ulusal,
tam bağımsız ve özgür, bir 'Ulusal Emek Platfor-
mu'nda, pekâlâ birleşebilir.
Birleşebilirdelâf mı? Birleşmekzorundadır. Pe-
ki ya burjuvazi diyeceksiniz? Onun için bu, yurt-
severliğini bir kanıtlama fırsatı: katılma oranı, ne
kadar 'ulusal' olduğunu gösterecektir: ya da, ol-
madığını!
Pekl, Kemal ne yapmıştı
1
Mümtaz Soysal ne demiş? "eğer bir '3. Yol'
bulunacaksa, bu yolun 'küreselleşme'den
zarar görmüş ve zarar gördükleri açıkça belli
olan ülkeler için söz konusudur; buysa, yeni bir
buluş olmayacak, çünkü eskiden var olan bir
modeldi; aşağı yukarı, Türkiye'nin 1930'larda
denediği, denemeye başladığı modeldi bu:
a/sermayesi bulunmayan ülkelerde, sermaye
yaratmak b/onun için kamu girişimciliğini öne
çıkarmak, c/ 'Bolşevik Planlaması'na benze-
mese de, olabildigince 'pianlı' bir ekonomiye
yerteştirmek; d/ bunu mümkün olduğu kadar,
insanlan ezmeden gerçekleştirmekl" (Cumhu-
riyet, 6Ekim 1998)
Şimdi Paris'teki, M'ba ve arkadaşfannı (Afrika
'milliyetçisi' zenci öğrencileri) hatırlamaz mıyım?
Hem komünist, hem milliyetçiydiler; bunun para-
doks olduğunu söyleyecek olmuştum; M'ba'nın,
beyazı bol gözlerinde hanltılı birateşle, verdiği ce-
vap şuydu: "-...bizi milliyetçiliğe götüren, 'sis-
tem'in doymak bilmez iştahıdır: Vietkong'lu
oğlanlaria görüştün mü? Aynı şeyi söylüyoriar1"
Çok geçmeden, 'savunma mevziinin', 1920'li yıl-
larda Mustafa Kemal ve Sultan Galiyef tarafın-
dan ortaya atılan, 'Mazlum Milletler" tasarımının,
yeniden doğması anlamına geldiğını görecektim:
SSCB'nin dağılması, 'Mazlumlar Entemasyo-
nali'nin oluşmasına hem imkân sağlıyor, hem de
onu zorunlu kılıyordu.
Mümtaz 'Hoca', diyor ki: "...bu yol, Türki-
ye'nin başlattığı ve sonradan üzerinde çalışı-
lan ve birçok ülke için model olarak ileri sürü-
len bir gelişme yoluydu. (Buraya dikkat!) Ame-
rika ve Avrupa dışındaki ülkelerde, eski 'ulu-
sal egemenlik' harekerJerine benzer bir tarz-
da; fakat bu defa, 'ulusal ekonomik düşünce
bağımsızltğınr gerçekleştirmek; ve o ülkeler için,
birtakım 'modeHer1
geliştirmek gerekir, belki astl
'3. Yol' bu olacak!" (Cumhuriyet, 6 Ekim 1998)
O akşam, 'Afrika dazlağı' kafasında, Dupont
Kahvesi'nin renkli neon yansımalan; M'ba'nın ba-
na, azarlarcasına söylediği de bu değil miydi: "-
...peki, Kemal ne yapmıştı? Mazlum (o 'yoksul'
diyordu) milletler için, o da bir deniz feneri ol-
madı mı?" 'Ulusal Ekonomik Düşünce Bağımsız-
lığı', işte 'Işçi Muhalefeti'ne bir program temeji! In-
siyâkr olarak, zaten bunu yapmıyorlar mı? 'Özel-
teştirme'ye ve Küreselleşme'ye karşı olmak ne-
dir? 'Ecnebi Işgâli'ne karşı olmak değil mi?
"...hiçbfr $eyin degl$memesl İçin!"
Labour Party, '3. Yol'a, bütünüyle saptı mı? El-
bette, hayır! Tam tersine, '3. Yol'u, 'zengin ve
güçlü sınıflann, düzeni korumak için, yoksul-
lann kolayca yutabileceği bir din arayışı sayan-
lan' mevcut aşağı yukan, Lampedusa'nın özde-
yişinin benzeri anlamında: 'Hiçbir şeyin değişme-
mesi için, bazı şeylerin değişmesi lâzım'!
Labour Party milletvekili Alan Simpson'ın, 'de-
ğeriendirmesi' şöyle sürüyor: "...
!
3. Yol'u savu-
nan siyasi piskoposlar, toplumsal söyiemtore
başvururken, 'eşitlikten söz etmiyoriar. Pay-
daş toplumdan söz ederken, elde edilen refâ-
hın eşrt paytaşılmasını istemiyorlar. '3. Yol'un
'şartlanmışları', 'hükümetler, ekonomiyi yöne-
temez' derken, onun yerine, 'toplumu yönet-
sin' görüşünü savunuyoıiarf
Simpson, şu müthiş gerçeğin altını da çizmiş:
"...insanlık tarihinde ilk kez, dünyamız, insan-
lığın bütün ihtiyaçlannın karşılanabileceği bir
seviyede bulunuyor; buna rağmen, zenginler-
le yoksullar arasındaki uçurum, giderek derin-
leşiyor!" (Milliyet, 25 Eylül 1998)
Halkın içinde de, bu böyle; halklann arasında da,
bu böyle!lyi de, görenler Allah için söylesin, sos-
yalizm'in sebeb-i hikmeti de bu olmadı mı?
http:// www. prizma.net. MI A İLHAN
http://wvwv.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm