Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CumhuriyeC
tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmcnr Orhan Erinç
0 Genel Yayın Koordınatöni: Hikmet
Çetinka>a 0 Yazıışlen Mudürien tbrahim
V ıldız - Dinç Tayanç # Sorumlu Mudur
Fikret llkiz • Haber Merkezı Müdüru
Hakan Kara •Görsel Yönetmen. FOtret Eser
Diş Haberler Şinasi Danışoğlu 9 tstıhbarat Cengiz
Yüdınm 9 Ekonomı Mehmet Saraç 9 Kültûr
Handan Şenköken 9 Spor Vbdülkadir \ üceiman
9 Makaleler Sami Karaören 9 Duzeltmı; AbduBah
N aacı 9 Fotograf F.rdoğanKöseoğlu •Bılgı-Belge
EdibeBuğra9YurtHaberlen MehmetFaraç
Yaym Kurulu tlhanS*tçuk(Ba$kara
Orhan Erinç, Okf»y Kurtböke.
Hikmct Çetinka>a, Şükrın Soner,
ErgunB«Jcı,Din(Tayanf. tbraMm
Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa
Balba>, Hakan Kara.
Ankara Temsılcısı. Mustafa Balba\ Ataturk Buk an No:
l25,Kat:4,Bakanlıklar-AnkaraTel:4195020(7hat), Faks:
4195027 • lzmır Temsılcısı Serdar Kuık, H Ziya
Blv 1352 S 2'3Tel 4411220. Faks 4 4 1 9 1 1 7 9 Adana
Temsilcısı. Çetin Yiğenoğlu, Inönü C d 119 S. No. 1 Kal: 1,
Tel. 363 12 l l , F a k s 3 6 3 12 15
Muessese Muduru Cstün \kmen C
Koordmatör Ahmet Korulsın #
Mıiıasebe Büteol Yener#ldare Hûsnin
Gürer • Işk-tiTK Önder (, ctik • Bılgı-
lşlem Nail İnal # Bılgısavar Sıstem
Mürüvet Çiler#San$ FazilelKııza
MEDY4 C: • Yonetım Kurulu
Başkanı - Genel MudOr Gülbin
Erduran # Koordınator Reha
Işıtman # Gene! Mudur Yarduncısı
SevdaÇoban Tel 514 07 53 -
" k s 5138463
Yayımla>an \e Basao: Yenı Gun Haber Ajansı. Basın ve Ya>ıncılık A Ş
Türkocağl Cad 394! Cagalogfu 34334 lst PK. 246 Istanbul fel 10 212i 512 05 05 (20 hall Faks (0 212)513 85 95
26OCAK1998 Imsak: 5.44 Güneş: 7 14 Öğle: 12.24 tkindi: 14.56 Akşam: 17.20 Yatsı: 18.44
Okullarda yanyıl
• Haber Merkeri -
Öğrenciler \e öğretmenler,
yaklaşık 4.5 aylık yorucu
bir çalışmanın ardından
perşembe gününden itibaren
tatile girecekler. MiIIi
Eğitim Bakanlığı'nın, bu yıl
yanyıl tatilini Şeken
BayTamı ıle birleştinnesi
nedeniyle yaklaşık 13
milyon öğrenci ve 500 bin
ögretmen 18 gün tatil
yapacak. 28 Ocak
Çarşamba günü okullarda
yanm gün öğretim
görülecek. Bayramm 1.
günü olan 29 Ocak
Perşembe günü başlayacak
olan yanyıl tatilı 16 Şubat
Pazartesi günü bitecek. Bu
arada, Milli Eğitim Vakfi
(MEV) yetkilileri, veli ve
öğrencileri, fazla karne
parası isteyen okullara karşı
uyardılar. Veli ve öğrenciler,
bu okullan il milli eğitim
müdürlüklerine şıkâyet
edebilecekler.
VekillepiOgün
tatil yapacak
• ANKARA (UBA)-
Bayram nedeniyle
milletvekillen Î0 gün tatil
yapacak. BayTam sonrası
ise milletvekillerini yoğun
bir gündem bekliyor.
Bayram tatilininin bitimini
takip eden ilk gündem
Tuzla yangınıyla ilgili
raporunun göriişülmesiyle
başlayacak. Daha sonra
Meclis gündeminde ön
sıralarda yer alan Pişmanlık
yasa tasansı. Denızcilik
Bakanlığı'nın kurulmasına
ilişkın tasan, Öğretmene
yüzde 18 ek zam
sağlanmasına ilışkin tasan,
polislerin görevleri
sırasında askerlik
yapmalannı içeren tasan,
memur sendikalan tasansı
ve tuz kanunu tasansı
görüşülecek. TBMM
Anayasa ve Adalet Karma
Komisyonu'nda karara
bağlanan dokunulmazlık
dosyalan da genel kurul
gündeminde görüşülmeyi
bekliyor.
Uyusturucu
bağımlılığı
• ANKARA (AA)-
Uyuşturucu madde
kullanmaya başlayanlann
yaş ortalamasının 17.6
olduğu belirlendi.
Başbakanlık Aile Araştırma
Kurumu Başkanlığı
tarafindan yapılan
"Uyuşturucu Madde
Kullanımının Aile Üstüne
Etkisi" konulu araştırma
sonunda uyusturucu
kullanımında en fazla tercih
edilen maddenin yüzde 73
ile eroın olduğu belirlendi.
Uyuşturucu maddenin bar,
disko gibi eğlence
yerlennde kullanıldığına
yönelik kanının aksine,
madde kulanılırken mekân
olarak daha çok ev tercih
ediliyor. ,
ibPizm
bürosuna ödül
• NEWYORK(AA)-
Türkiye'nin New York
Turizm Bürosu tarafindan
geçen yıl ABD'de yürütülen
reklam kampanyası.
"HSMAI Adrian
Advertising & Golden
Bell" (HSMAI Adrian
Reklam ve Altın Çan)
ödülünün bronz
madalyasma layık görüldü.
"Altın Çan" Amerika'daki
en itibarlı reklam ödülü
olarak kabul ediliyor.
Fakir öğrenciye
yemek ve burs
• NEVŞEHİR
(Cumhurryet) - Nevşehir
Eğitim Vakfı, 20 fakir
öğrenciye yemek ve
karşılıksız burs sağlıyor.
Vakıf Başkanı Sezen
Pamukçu, Nevşehir
AnadoluLisesi'nde
öğrenım gören öğrenciler
arasmda fakir ve yardıma
muhtaç 11 çocuğa ücretsiz
yemek verildigini, 9 çocuğa
da ayda 2 milyon 500 bin ile
5 milyon lira arasında
değişen para yardımı
yapıldığını belirtti.
Sırakaya, zina yasa tasansının kabul edilmesi durumunda geneleve gidecek erkeklerin suç işlemiş olacağmı belirtti
'Eşitlik belderken eşitsizlik büyüdiT
E r k e k l e r e 3 0 g ü n l ü k b o ş l u k
1 yıllık zina davalan düştü
ANKARA (Cumhuriyet Bürosü) - Ana-
yasa Mahkemesi'nce iptal edilen zina dü-
zenlemesi için 30 şündür yeni bir düzen-
leme getirilmemesi. bu suç nedeniyle yar-
gılanmalan süren erkeklerle ilgili davala-
nn düşmesine >ol açtı.
Türk Ceza Yasası'nın (TC Y), erkeğin zı-
nasını düzenleyen 441. maddesinin ipta-
linden kaynaklanan boşluğun doldurul-
maması, eşitlik amacıylabaşlatılanginşi-
min yeni eşitsizlikler doğurmasına neden
oldu. Yeni bir düzenlemenin getirilmesi
için tanınan sürenm 27 Aralık 1997 tari-
hinde dolmasından bu yana yasal dayanak
bulunmuyor. Hukukçular. herhangı bırbaş-
vuru olması durumunda bile konuyla ilgi-
li yasa olmadığı için savcılann zaten da-
va açamayacaklannı belirttıler. Bu arada
1 yıllık hazırlık süresi içinde açılmış olan
davalann hepsinin "sanık lehine olan hü-
kiimlerin gerne dönük uygulanması" ne-
deniyle düştüğü kaydedildi. Yeni bir dü-
zenlemenin yakın zamanda kabul edilme-
si durumunda bile, yasalann sanık aleyhi-
ne olan bölümlerinin "geriye dönmesi"
söz konusu olamayacağı için erkeklerin
bu süre içinde yaptığı zinalar yasal olarak
değerlendırmeye alınmayacak.
Kadının zinasını düzenleyen 440. mad-
de varlığını sürdürdüğü için erkeklerin ya-
rarlandığı yasal boşluğa karşın. kadmlarbu
suç nedeniyle ceza almaya devam ediyor-
lar. TBMM"nın Genel Kurul'da bekleyen
yeni düzenlemeyi bir türlü çıkarmaması,
eşitlik amacıyla atılan adımdan kadınlann
zarar görmesi sonucunu doğuruyor.
MUTLL SERELİ
ANKARA - Erkeğin zinasını
düzenleyen 441. maddenin iptali
için ilk adımı atan Denizcilik Müs-
teşarlığı 1. Hukuk Müşaviri Me-
kan Sırakaya, zinayla ilgili tartış-
malara genelevlerin de katılabile-
ceğıni belirtirken, yasanın kabul
edilmesi durumunda geneleve gi-
decek erkeklerin suç işlemiş ola-
cağını belirtti.
Zina konusunda cezada eşitli-
ği öngören yeni tasarının
TBM M 'de görüşülmesi beklenir-
ken. cezada eşitlik sağlanmasının
yeni tarîışmalan gündeme geti-
rebileceğine dikkat çekildi. Türk
Ceza Yasası'nın (TCY) erkeğin
zinasını düzenleyen 441. madde-
sinin, anayasanın 10. maddesin-
deki eşitlik ilkesiyle bağdaşmadı-
ğı gerekçesiyle, 13 Mart 1996 ta-
rihinde Anayasa Mahkemesi'ne
başvurarak konunun yeni boyut
• Mekan Sırakaya. iptal isteminde bulunduklannı. bu
süre içinde erkeğin yaptığı zinanın hiçbir biçimde suç
sayılamayacağını belirterek "Yasal bir boşluk olup daha
büyük bir eşitsizlik doğmasındansa, ceza öngören
yasanın kabul edilmesi hiç olmazsa şekli anlamda
bir eşitlik sağlar" dedi.
kazanmasını sağlayan Sırakaya,
düzenlemelerin genelevler boyu-
tunda da tartışılabileceğini söy-
ledi.
Anayasa Mahkemesi sürecinin
başlamasının ardından farklı ke-
simlerden değişik tepkiler aldık-
lannı anlatan Sırakaya, bu kesim-
lerden birinin de genelevler oldu-
ğunu söyledi. Zinanın suç kapsa-
mındadeğerlendirilerek cezalan-
dınlmasının öngörülmesi duru-
munda, evli erkeklerin geneleve
gitmesinin suç kapsamına gire-
ceğine dikkat çeken Sırakaya şun-
lan söyledi:
"Bu süre içinde hem üzücii hem
olumsuz hem de anlayamadığımız
tepkiler aidık. Genelevterden aldı-
ğımıztepkilerde buniardan biriy-
dL "Size ne. ne kanşıyorsunuz'
diye. Çünkü zinada cezanın yasa-
laşması halinde, e\ li erkeklerin ge-
neleve gitmesi suç sayüacak. Bu
nedenle, cezada eşitliği öngören
yasanın çıkmasından sonraki aşa-
mada. genelev lcr de ciddi bir tar-
tışmaya gidebilir."
Sırakaya, sosyal güvencesi ol-
mayan ve ekonomik bağımsızlı-
ğı bulunmayan kadınlann, başka
birdayanaklan olmadığı için bo-
şanmadan kaçındıklannı, bu ne-
denle de ceza verilmesinden ya-
na olduklannı belirtti. "Zina suç
mu, değil mi?" tartışmasından ön-
ce aile içındeki mal varlığınm dü-
zenlenmesı. kadının bazı güven-
celere kavıışrurulması gerektiği-
ni kaydeden Sırakaya. "Tartışma-
lardan öte, somut birşeyler sağlan-
malı. So> ut eşitlik mağduriyet do-
ğurur" diye konuştu.
fCadın ve erkeğin zinasını dü-
zenleyen maddelerdeki eşitsizli-
ğin giderilmesi amacıyla iptal is-
teminde bulunduklannı belirten
Sırakaya, sürecın bu kadar uzaya-
cağını ve tartışmalara yol açaca-
ğını beklemediklerini söyledi. Sı-
rakaya, bu süre içinde erkeğin
yaptığı zinanın hiçbirbiçimde suç
sayılamayacağını belirterek "Biz
eşitlik beklerken daha büyük bir
eşitsizlik doğdu. Yasal bir boşluk
olup daha büyük bir eşitsizlik doğ-
masındansa, ceza öngören yasanın
kabul edilmesi hiç olmazsa şekli an-
lamda bir eşitlik sağlar" dedi.
Suna Kan müzikseverlerle buluşuyor
Külrür Servisi - Ankara Oda Orkesrrası, uzun bir
aradan sonra yeniden müzikseverlerle buluşacak. Türk
Eğitim Derneği'nin 70. yıl kutlamalan kapsamında
CSO Konser Salonu, Ankara Oda Orkestrasf nm
vereceği konsere ev sahipliği yapacak. Geçirdiği kaza
nedeniyle son konserlerini erteleyen Suna Kan da bu
konserde müzikseverlerle yeniden bir araya gelecek.
Türkiye'yi uluslararası alanda da başanyla temsıl
eden şef Gürer Aykal'ın orkestrayı vöneteceğı
konserde. Vivaldi'nin 'Mevsımler" yapıtının yanı sıra
Mozart ve UIvi Cemal Erkin'in yapıtlan
seslendirilecek.
SSK Ilaç Listesi ve Uygulama Talimatı yayımlandı
Reçeteye 10 günlük doz yazdacak
ANKARA(AA)- 1998 Yılı Sos-
yal Sigortalar Kurumu Ilaç Listesi ve
Uygulama Talimatı Tebliği yayımlan-
dı. Tebliğe göre, reçetelere en fazla
beş kalem ve 10 günlük tedav i dozu
yazılabilecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ba-
kanlığf nın "1998 V ılı SSK İlaç Lis-
tesi ve Uygulama Talimatı Tebliği".
Resmi Gazete'nın dünkü sayısında
yayımlanarakyürürlüğegirdi. SSK'lı-
lerin hangi hastanelerden ve sağlık
kuruluşlanndan hizmet alacağını be-
lirleyen tebliğ, SSK'lilere verilecek
ilaçlann listesini ve nasıl verileceği-
ni de kapsıyor. Talimata göre reçe-
telere en fazla beş kalem ve 10 gün-
lük tedavı dozunu aşmayacak şekıl-
de ilaç yazılacak. Hayatı önem taşı-
yan kuduz, Hepatit-B. tetanos gibi aşı-
lardan katkı payı alınmaması için
aynca sağlık kurulu raporu düzen-
lenmeyecek. İlaç. ilgili hekim tara-
findan reçeteye yazılacak ve aşının
uygulanma nedenı, doktorun el ya-
zısı ıle reçetede belirtilecek.
Bu ılkelere uyulmaksızın düzen-
lenmiş reçeteler. kurum eczanelen-
ne geldiğınde. beşıncı kalemden son-
raki ve on günlük dozu aşan ilaçlar
verilmeyecek.
Çocuk mamalan
Teblığde. çocuk mamalannın gı-
da olması nedeniyle listeye dahıl
edilmediği. ancak doğuştan meta-
Notre Daıııe Osesi 142 yaşında îe°slD
Fra
m
n!
sız Lisesi'nin 142. kuruluş Mİdönümü, dün okulda düzenlenen bir törenle kutlan-
dı. lstanbul'daki Fransız Konsolosu Eric LebedeL Şişli Belediye Başkanı Cüneyt
Akgün, Notre Dame de Sion mezunu İÜ lletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nü-
ket Güz ve eski mezunlann katıldığı kutlamada 50,40 ve 25 vıllık mezunlara pla-
ket verildi. Fransız Konsolosu Eric Lebedel, Dame de Sion'un Türk-Fransız iliş-
kileri açısından önemli bir \eri olduğunu sövledi. (Fotograf: IPEK YEZDANİ)
bolik enzim bozukluğu olan ve kis-
tik fibrozisli hastalar için tedavi edi-
ci içerikli olanlar ile bağırsak ope-
rasyonu geçırmiş hastalann ve bir
yaşına kadar inek sütü alerjisi bulu-
nanlann kullandıklan özel mamala-
nn, kurum sağlık tesislerince düzen-
lenen, aynntılı sağlık kurulu raporu
alınması koşuluyla verilebileceği be-
lirtildi.
Tebliğe göre grip, kabakulak, kı-
zamıkçık gibi koruyucu nitelikteki
aşılar, SSK tarafindan karşılanmaya-
cak. Tedavi edici ıçenkli olan ve has-
talığın ölümcül sonuç doğurması ne-
deniyle kullanımında zorunluluk bu-
lunan aşılann kullanım esaslan ise
çeşitli kriterlere bağlandı.
Hepatit-B aşısı ise hemo-
di> aliz hastalanna, kan has-
talığı bulunanlara. kanser-
lilere, immün yetmezliği
olan hastalara, Hepatit-B
virüsü taşıyıcı annelerin ye-
ni doğan bebeklerine, diya-
betli hastalara, zihinsel
özürlüler ve hak sabihi ba-
kıcılanna, tıbbi enfekte atık-
larla doğrudan temas eden
çalışanlara ve sağlık per-
soneline yapılabilecek.
Hayati önem taşıyan ve
sağlık kurulu raporu ile bel-
gelenen ilaçlar. yurtdışın-
dan getirilebilecek. Vita-
minlerde SSK'li hastalara
sağlık kurulu raporlan so-
nucu verilebilecek.
Bu arada Sağlık Baka-
nı Halim tbrahim Ozsoy,
Hepatit-B aşısının ithalat
işlemlerinin tamamlandı-
ğını söyledi. Özsoy. Hepa-
tit-B aşısı çalışmalanna 15
Şubat'tan itibaren baş-
lanacağmı bildirdi.
AlDS'e karsı önemli basarı
¥1X17 • •• •• ••
H1V vırusunu
yok eden tedaviCHICAGO (AA) -
Pennsylvania Üniversite-
si Tıp Merkezi'nde yapı-
lan çalışmalarda, DNA aşı-
sı ve üçlü AIDS ilacı kul-
lanılarak. HIV virüsünün
yok edildiği bildirildi.
DNA aşısı ve 3 ayn ila-
cın kombinasyonuyla 3
ayn etki yaratıldığını be-
lirten bılim adamlan, ilaç-
lann değişik etkilerınin,
HIV hücrelerinin bölüne-
rek çoğalmasını önlediği-
ni ve böylece kandaki HFV
hücrelerinin giderek azal-
dığını bildirdiler.
DNA aşısı ve üçlü ilaç
kombinasyonuyla yapılan
tedavinin sonunda, HIV
hücrelerinin tespit edile-
meyecek kadar azaldığı-
na işaret eden bilim adam-
lan, böylece vücudun sa-
vunma sisteminin tekrar
harekete geçtiğini ve has-
tanın sağlığına kavuştu-
ğunu kaydettiler. DNA aşı-
sının, HlV'in 4 ayn geni
olan ENV, REV GAG ve
POL'den elde edildiğini
belirten bilim adamlan,
denedikleri yöntemde,
DNA aşısının yeni bir tek-
niğinin kullanıldığını ifa-
de ettiler.
Yardımcı Profesör Da-
vid R Wetaer de şunlan
söyledi: "Eldeki tüm si-
lahianmızı HIV virüsü icin
kullanmaya başladık. On-
ce hastalara üçlü ilaç te-
darvisi uyguluyoruz. Bu üç-
lü ilaçlar hastalığı tama-
men yok etmiyor, fakat
HIV virüslerinin sayısmı
önemli miktarda azaİnyor.
Bu sayedevücudun savıın-
ma sistemi biraz canlılık
kazanmaya başlıyor. Bu
dönemde aşıyı kuUanryo-
nız."
Aıie
S/*R,
e-posta : tan (a prizma.net tr
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
Avrasya, AvrasyalınınL.
Otarihte hangimizin aklına gelirdi?
Halbuki insan düşündükçe, bazı şeyleri zaman
içinde, çok daha çabuk ve kolay kavrayabiliyor:
'Soğuk Savaş'ın son yıllannda, Türkiye ile Sovyet-
ler'de, iki benzerolay yaşandığını, hangimizfarket-
miştir? İki ülkede de birer 'askeri müdahale' yaşan-
dı; her iki müdahaleden sonra, iki ülkede de siya-
set sahnesinde yeni bir yıldız partadı: Gorbaçof'a
karşı tertiplenen 'müdahale 'ninönleyici 's/Vı'/'yıldı-
zı Boris Yertsin'dı: Mihayıl Gorbaçof'u 'tasfiye
edebilmek' için, önce onu 'askerlenn elinden' kur-
tarması planlanmıştı; Türkiye'dejse 12 Eylül 'mü-
dahalesi'nin 'işbirtikçisi' Turgut Özal, 'demokrasi-
yegeçerken', birden 'siviltoplumcu've 'demokrat'
kesilerek, ülkenin siyaset göğünde bir yıldız olarak
parladı: TRT'deki açık oturumda, yumruğunu ma-
saya vuruşunu kim hatıriamaz?
Oysa Yeltsin de, Özal da, aynı yoğurdu yiyen si-
yasetçilerdi; ikisi de VVashington'ın 'Soğuk Sa-
vaş' sonrası tasanmında, önemli roller oynamaya
narnzettiler: oynadılarda! Cumhurbaşkanlığı 'heve-
si', Özal'ı kısa sürede devredıştna çıkardıysa da, Tür-
kiye'de aynı çizgryi, Tansu Çiller bir süre başarıy-
la yürüttü; Yeltsin, hastalığına ve sarhoşluğuna rağ-
men, son seçimlerini açık bir ABD destegiyle ka-
zanmıştı, o günden bugüne, siyasal tutumu VVas-
hington'ın gizli taleplerine pek aykın düşmüyor;
Türkiye'de, her ne kadar, Çiller devredışı bırakıl-
mış görünmekteyse de, AB'nin nobranlığı, Anka-
ra'yı VVashington'ın planladığı gibi, Israil'le buluş-
turmuştur; Rusya ile Türkiye, Çernomırdin'in zi-
yaretinden sonra, şöyle bir bakarsanız, canciğer
kuzu sarması!
O zaman anlaşılamayacak şey şudur: Ünlü stra-
teji uzmanı Zbigniev Brzezinski, Avrasya'dan bah-
sederken, ntye bazı endışeler ilerıye sürüyor.
'Karadelik' yalnız Rusya mı?
Rusya'yı 'karadelik' olarak saymaktadır. ABD'nin
'Avrasya'yı 'kontrol edebilmesi'rim şartı ola-
rak, neyi gördüğünü derseniz, şöyle açıklamış:
"...Rusların uzun tarihsel krizi bir koşulla bi-
ter, o da Kremlin'deki yöneticilerin ve seçkinle-
rin, imparatorluk döneminin kesinlikle sona er-
diğini kabul etmeleri. Halbuki hâlâ emperyalist
düşler görüyorlar ve bu da Rusya'da modern ve
demokratik bir sistemin yerleşmesini geciktiri-
yor. Tehlikeli hırsların gemlenmesini veyeni Rus-
ya'nın doğmasını teşvik etmeliyiz..."
"...bu da her türlü macerayı imkânsız hale ge-
tirmekle olur: Rusya'nın başka ülkelere ve özel-
likle kendi eski uydularına yönelik bütün emel-
leri engellenmeli. Bu nedenle NATO'nun geniş-
lemesi ve Baltık ülkelerini dahi içine alması ben-
ce elzem. ABD eski Sovyet cumhuriyetlerini
kuvvetle destekleyerek, Rusya'ya buralarda es-
kisi gibi at oynatamayacağını göstermeli..." (Mil-
Iryet, 14 Ocak 1998)
Ne kadar 'çarpıcı' değil mi? 'YDD'de, Ameri-
ka'nın ilk 'korkusu' yine Rusya, bu açıkça görünü-
yor; yalnız ilginç olan, Rusya'yı, 'emperyalist düş-
lergörmemesi için' uyaran Brzezinski, çözüm ola-
rak, eski Sovyet cumhuriyetlerini, ABD'nin 'kuvvet-
le desteklemesini' önermiş... Bu 'desteklemenin'
ne anlama geldiğini, en iyi Türkiye bilir. 'Soğuk Sa-
vaş' süresince, SSCB baskısına' karşı, ABD, Tür-
kiye'yi 'kuvvetle desteklemişti': Özal türünden ye-
ni 'Damat' Ferid Paşalan o sayede ürettik! Şayan-
ı dikkat olan nokta, ünlü strateji uzmanının, Rusya'dan
ve Iran'dan, Avrasya bölgesinde. ortalığı kanştın-
cı unsuriar olarak söz ettiği halde, Türkiye'ye şöy-
le bir dokunup geçmesi!... Üstünde durmamış: aca-
ba o nasıl olsa bizden diye düşündüğü için mi, yok-
sa Türkrye'nin iğrapta mahalli yok mu?
YoGunlasan iki nostalji...
( Imaz olur mu? Türkiye bugün, Avrasya'da en
V»/ büyük rolü oynayabilecek bir stratejik konuma,
elverişli bir geçmişe, en önemlisi dinamik bir geliş-
meye sahip: Balkanlar'da. Kafkaslar'da, ülkele-
rin çoğu, yüzünü Ankara'ya dönmüştür; Orta As-
ya ülkelerinde, daha şimdiden, Türkrye'nin yaptık-
lan, yapabıleceklerinin ıpuçlarını verıyor. Bunlara bir
de Karadeniz Ekonomik işbirliği Topluluğu ve Eko-
nomik Işbirliği çerçevesi içinde, dikey ve yatay
olarak, bölge ülkeleriyle geliştirebileceği siyasal ve
ekonomik ilişkileri ekleyiniz; XXI. yy. 'güçlü' Türki-
ye'sinin boyırtlan, ufukta teressüm edecektir.
Rusya açısından da durum, ABD için fazla par-
lak sayılmaz: halkın SSCB nostaljisi, en azTürk hal-
kının Kemalizm nostaljisi kadar yoğun; Türkiye'de
nasıl yeni bir Kemalist dalga yükseliyorsa, Rus-
ya'da da öyle bir komünist dalga yükseliyor; geçen
seçimi önde bitiren Komünist Partisi'nin ileride ne
yapacağı belli mi? Onlar iktidar olduklan zaman ne
olacak? Rusya'yı NATO'nun, Türkiye'yi AB'nin
'dışında bırakmak' bunu halleder mi? Bir bakıma,
Zbigniev Brzezinski'nin Avrasya'nın önemine işa-
ret ederken, endişelere kapılması haksız değil: Av-
rasya ancak Rusya, Iran ve Türkiye sıkı sıkı ABD
'fconfro/üncte'tutulursa, VVashington'ın kontrolün-
de kalabilir; Iran, kontrol dışındadır: Türkiye'de ve
Rusya'da, o kontrole karşı tepki gittikçe yükseliyor;
bu da belki, Avrasya Politikası'nın, bölge ülkeleri
tarafindan elbirliğiyle kurulması, geliştirilmesi, işle-
tilmesı bahsinde, bir şans sayılabilir.
Avrasya ülkelerinin gerçekleştireceği siyasal
ve ekonomik Avrasya Kutbu, hem ABD'nin hem
AB'nin hem de Uzakdoğu Kaplanları'nın 'petrol
heveslerini' kursaklannda bırakacak; bölgeye ait
petrolün, bölgenin kalkınması için kullanılmasını
sağlayacaktır.
Zaten korktukları da bu değil mi?
http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgryay/yazar/ailhan.htlm