Catalog

SAYFA CUMHURİYET 14 EKİM 1997 SALI EKONOMl / PARA RAPORU BORSAVERİLERİ Endeksler Bıleşık Endeks Malı Endeks Sanay. Endeks Hızmetler End Önceki 2943 3373 2706 2923 LSeans 2984 3411 2745 3004 Değişim (%) 1 39 1.13 1.44 2.77 2. Seans 3048 3513 2788 3044 Değişim (%) 2.14 299 1.57 1.33 Iştem Hacmı 65.664 360 766.600 BORSA(1. SEANS) HıseScııe* önceki En Eı ü#»q tm füurt «w*i 13 S 11T1I Slî3' 5X S2J0C 71,19 2U1JH , T 7 B M •İ2SC E,cnai •32H 60E.O0C -2DO0 6M2.00C 10İ0C 69O0C -C5C6 lü 1 3S.ÛCC JS,43C £20f 82,K 2S5OC 16,XC 2E.312 saxc 37171 U2S 3 TIJ5İ UM.M 105 EiCC 6 « ü î£ .,lEjffi ItSCO 1E.75 âSOC 3.850 3JEC fö 13 \% " « &2950C 3CJO: U00O !«5î İi82S0C 34,300 ı.a 16500 3900 1.6430OC 113» S.1İ 1 » •U5J '43?!» . . _ 3CC0C 9CG0C 3C3C2 •4MC ' T f f l """ «,ci n mm 11% EJH C.5İ 1.SJH HI3E Mji K2,a aıtı ı9 -- •~' = rîsiî ..... UN 2SHC243SI* 2IE5C !.« K,İUtt V* 5,H7 •09*7 .(JS 15953 tm n« jsoe 7,a 6,9? s;a IIIM X K HM 1T7HM 1U« »ffi 2.215 201 imnmm " " "X STJOC •İ5Û0 334 H 57i tüsji B« 5,51711 Î1TSI fta . _ • M I'III WÎH I6İ5C ~Î30C i:?5c SOOC 2C.I5C 1İ&C30C f • tx,m « 0 :12"XC 11750 "P30C r» »ji i;m205i,occ E « aocc 771 IRIH 1LHÇ ^2j:;i ' I H UM "*i1iii — J U M »IrtıÇı. n * « ÜttMKM I« •SMaztaZsnjHoklrıg 2.6ÖC ntorasHoöng 260CC - } Naâş 68.0CC 1IS0C 1TİL... rOtoOWBta» 1101» 17!QzF«EFıln| 1«"«Wt 1 E * t JJP~ |1Whalı 'S «n.sn'TBrîr '•"3 <arSıi ı!:S 1SİÜC •3."5C •12C 2,45c 25.50C 67JK 1200C IIII, M •a14J9 13.' 1 » IM 2:5: S1I 2.1K 2EKK 69Ü0C '250C 3 14,79] HOOC 13 M 24250 Uİ _. t 5 * 26K «.ECO 253T •:5I 2 £0O(! 12,18 •- - - ı,m 1570 1* Î'İI IT 17I,M İ1SK irİM •9iŞwoS igMFİBBİb. "31C 39100C t:75' tiM I771M f« IS'tS if !XC" 13» 14.» ü f8 !,M »İ2HS _ _ 11M.U 11B «a ıs7a nii 11251 «m 11İİ! 12,750 318 00C 15"5,0CC 2-7Tareas 6-OCK i'a TotâşOtnoOi Fab 1421 2-9 Waş0tDTcaa S0K ' 2ÜTninıCa li.il 21 TanajkHSJnı 135C 222150 175) 2arıtDnlHii 15.2ü ' W T* S2C 61,000 14500 53,CC0 UJS İ'tM H9ffi saoc -6no eccnı İİÜOC StSîâ,130 '4-37 58.00C T " "' 3,79 15,75) 3 ıx IH 1.M sa: ,xc 1,7» 1İ.5K <n:si liie .«££' 3152 »,it İ.M UE«1 iıi Sİ,M XW M7fl •22K 8SECO0 '2J6 U751 1.1MM 1I,M 6 * 1-4.19S 6,«5 97ic 3C6coo ;;« 345OC 21626X00 34.443 •SİIIİ.11 I7MJH 1111 160a 236J0E lyffi '3S2653100C 1J68 17a 5«3 fJB sco: 5J0CZU36-6E 1213 IX! I551M 11» EXC 236 3~ BORSA (2. SEANS) is incekı 14XC Î3CC i'750 lCEUnSnnıS EJCÇ HUUfidl l!M M M B M I | C ) ' B 5 BCS AfyaiDreia TSR İi AnaaolSCi r~x WTAS 111i 1 M 1.175 '•50C 3 2 0 1 ra 22.01 1 i£• ] * ı<ia •aı "'i r1 f «:«>,.««- 1 İS. ı İ İ * * ÜJİ C30»3 y mr •65: 031 AtanTBeH '2.TÎ »«aıTiikı I M atknBfiiıt-y. -js: 'K*re 3850C 3tB& 64O0C X Bt* Mers.cal : 3 a ME BcovaVapErû -« T 5f - • -Î2SC 13 •30C »ac î» 060 Ce^a 061 Cmsa DS2>enH :: 2E50C ?IajıSc t?I BHH » M tla 13» SsS E.6CC :i0C :«rrar» taıit» PlOnıri 44» '1 2450C XOX 17 M 165: • 65C 9İ0O 212C !,* 2Sİ0C Uı H J I » iı 7*M İ 11» ıvrjsAIC»: 13 M G » * 24503 132 ış Vacrıp Oraaj 1200 '33 &T>rQenTÇSı 300C •34tram 5 » : M 5TOC 7b I 155 M 3< '56 Itort i(7u«î 4CO0 ;JI 12Jİ Eiffl SJOO 76*ua ŞiJt BljioıCtesUl 1 7 5 1 m 52ı 171.» •79 ifransFaooms 2,56i 139Wr 303 11 CKTnntet i» 'Î'=OTC«S C U İS RNU B.M '93Wfrjrsalte -Eİ03 i36R*sS«.EıAleteı E'OC î e S f f ; 6 S : MâomePanMı T25C 25'Sonra: Hamrt '3,75: 2-:TİKcrsf« -101 211 A*!*) İ,W 2-irrtİBiKUn 51,M î'5><ıîar İ60C rilMmtaıs H.75I "•'«as 6dK i"3 jfs Jönoöi ^ ^OOC :'3":faşO«T(asl 58,3OC 224TJ» 25Tjt»s S6 Fıpı 2 7 T P 3-5İ 7.4CC E,W o«J 5,300 s ıas 55H0CO 23 j a f o * 'L2SamjTamlft 23' ür«Çw* 232 S ffliSür 24M Tıts 2i3 fap KraJ Ya 4.100 E=CO i4joc i'sem 12SK •soc :«jx E*I » 7 S 2CC30C ÜOC 53' 1SC i!ji UU.U IJEIdJttM rV 13«34: . .... 2'"5c. «3TS0C 2" 666 iıâ •«» n,ie 15 75 I721.K 15.83 Î30C 3 ' 3 ' 0 1 7,!41 725Î 4EJ£Ca 17443 IN («!• 5CİU 3"J0C U4-0I 37-25 XÜ ünuı £d E1CC£«60X f 3 ~ 4M 11 «M *.7« 17İK LJS9333 -7502 ıfM «,• rm 4DCCİIW62: 4C6" 5.E0C 23icX' İ362._. _.. ""TC 2^2XC 23 '"" 1754Jİ ' 1451 var 604 esoc ;3 6i 30C r;sc :t< J7l.il 1...... ._.. Î3K :"'XC 53*0" tü üjr,M (jü lil«C7M UG K.M M5M ES :'X "32530: 5218 •4Ü 213İIC -138C iiilnm mm BS %m ı n ı Î'SI •3oc"«:o: v'731 "3C T F "28 '^ııSS '1iEffl"64J2J!C £« E1-522EJK EcK '3.00C 246.K "3.CB- 35,0rx 332.*: 3SXÎ' "'50C '0EC.3K " 5 I S 250CC 1SXC 2E.4CS E.'OC 5 Î 3 £ X C tJS- a « us5.s; m.m IÎJM 7ja,M naı BSC 6SJ») 8,454 3.10C 243270OC 3 3 2 0 r>ıa 1 a djT4JH 1.* 1E.D0C 3-TCOC 15,73; 2.325 2HJ4'HİC İX 1 1 3 E.124ÜCC t'JB2 n ^lâooc 12.723 12.H 7.7K 2.471in '72' 24İ0J '3TC0: 21361 ZEiOMi^Ca 21222 •*5İ «,« 17* &5i »tiıS n,s İ650 I S J S i,64C U75C ',285.)! 14.K t,a X639 S.1B •619 «0 14a 4.65! £33C 55CÛ: 1 TC • 80C • M 11) 11» a* 13351 56'C 95.0CC 973ÖC •E.5CC 1725C 0i 440C £0C 11» IJ7I* 2C25İ •595X 7» L154» rooc Mca 16.75: 79^,0CC' l» a* "60C 336C0OO "00C 13.3227" 12J0C 955.704 İffiCiJi.l "5CC '482,1c 43X 6311XC 8.91 60B7,3X 172.5CC 894.30C ıax 7İ41US) 6,-a 37631,100 •71696 1222 6J30 ••-« 172 Bl 22,75i 2753a 425C'-1534167 1lü 4JS,» 4'=00 5.3U0CC E3O0 '"30CC £.500 5.596 00C 6.100 2^58,0CC 2,6501:' accsao ıannai;» •45CC K " S 5.7C6 556.614 •2.1*5 106*5 5.« m4165 3.309 iS374 'Stand-by'a ANAP sıcak bakarken DSP soğuk yaklaşıyor Hükümette IMF rahatsızhgı ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Uluslararası Para Fonu (IMF) ile ilişki- ler hükümet içınde gergin- lik yarattı. "Sıkı para ve maliye" politıkalan içe- ren 1998 bütçe yasa tasan- sı ve programını paket halinde DMF'ye sunmak ve hükümetin altına imza atacağı güvenceyle "stand-by" an- laşması yapılmasını isteyen bürok- ratlara ANAP destek verirken DSP so- guk yaklaştı. Hazine Müsteşan Mah- fi Eğilmez, "hükümetin güvenceve- receği, sert bir pakete karşılık" ya- pılan stand-by kredi anlaşması iste- yeceğini bıldirirken, DSP'li Maliye Bakanı Zekeriya Temizel "Biz gc- reken önlemleri aldık. Destek verip vermemek IMF'nin bileceği iş" me- sajı verdi. Türkiye'de inceleme'erde bulunan IMF heyeti, dün sabah Hazine Müs- teşarlıgrnda bürokratlarla yaptığı top- lantıda. 1998 bütçe yasa tasansı çer- çevesinde hazırlanan sıkı para ve ma- liye politikalannı onayladığını belirt- ti. Yüzde 50 enflasyon. yüzde 3 bü- yüme. reel ücret ve maaslann arttınl- maması. yatınm. tanm destekleme- lerinin kısılması, sosyal güvenlik re- formu ve stratejık, büyük KİT'lerin Maliye Bakanı Temizel: 'Biz kendi programımızı uygulanz' Hazine Müsteşan Eğilmez: 'IMF'yle anlaşma önereceğim' özelleştirilmesi ağırlıklı progranu ka- bul eden IMF'nin, paketin uygulan- ması için hükümetten güvence iste- diği öğrenildi. Hükümetin istediği "uzatılmış fon kolaylığı" adı altında, altına imza atılmadan, kredi karşılığı bulunmayan güvence niteliğindeki anlaşmaya IMF'nin sıcak bakmadığı belirtildi. IMF'nin daha sert ve altına hükümet tarafından imza atılarak güvence kar- şılığı yapılan "stand-by kredi an- laşması" istediği öğrenildi. Hükümetin ANAP kanadının, özel- likle Devlet Bakanı Cüneş Taner'in IMF'nin stand-by anlaşması istemi- ne sıcak baktığı öğrenildi. Hüküme- tin DSP kanadının ise politikalannı kısıtlayacak böyle bir anlasmanın al- tını imzalamak istemediği kaydedil- di. Eğilmez, IMF heyetiyle dün sabah saatlerinde görüştükten sonra hükü- metin. Ekonomik ve Sosyal Konsey üyesi sendika ve oda başkanlanna 1998 bütçe hedeflerini anlattığı top- lantı çıkışında gazetecile- rin sorulannı yamtladı. Eğil- mez. şöyle konuştu: "Stand-by yapılıp yapü- mayacağı şimdiden belli olmaz. Once stand-by ya- pılır, sonra siiresi ııyatılmı^ fon kolayhğına EEF geçersiniz. Za- ten önce EEF'ye geçmezler. Biz za- ten 'stand-by'a benzer bir noktaya geldik. Ben stand-by yapılmasını destekliyorum. Bunu hükümete de önereceğim." Toplantı çıkışı gazetecilerin soru- lannı yanıtlayan Temizel ise "Tür- kiye kendi sorunlannı çözebilecek- rir. Biz gerekli önlemleri alıyoruz. Uluslararası kuruluşlar da bizim alacağımız kararları destekleye- cektir. Kararlanmızı desteklerler- se ne mutlu" açıklamasını yaptı. IMF Türkiye Masası Şefi Martin Hardy'i dün kabul eden Ankara Sa- nayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan, görüşmenın ardından fo- nun bu enflasyon oranında yatınm yapılmasını olağanüstü karşıladığını söyledi. Çağlayan. IMF'nin de kayıt dışı ekonominin kayda alınarak vergilen- dirilmesi gerektiğini söylediğini kay- detti. Hızlı yükselen bileşik endeks, sonunda 3 bin direncini de kırmayı başardı Borsaya 6 binler' dayammyor 3000 2SO0 2000 1500 1000 Borsa endeksinin seyri • Yıl başından bu yana ÎMKB ulusal-100 endeksi 2073 puanlık bir artış göstererek hisse sahiplerine ortalama olarak ve yaklaşık yüzde 213 oranında getiri sağladı. Ekonomi Servisi - ts- tanbul Menkul Kıymetler Borsası(lMKB) bileşik en- deksi, aynı yıl içinde bin ve iki binleri aştıktan son- ra, 55. hükümetin crta va- deli ekonomik programına ilişkin iyimserbeklentiler- le 3 bini de gecti. Ulusla- rarası finans kuruluşlan- nın ve ıç piyasanın hüküme- te duyduğu güven endeksi kısa süre içinde 3000'lere taşıdı. Geçen hafta içinde ilk seansta 3.008 puanı gören IMKB bileşik endeksi, 2 gün süren bir düzeltme ha- reketine girdikten sonra haf- taya hızlı girerek dün 3048 puandan kapandı. - "t 1997 yılının ikincî iş- lem günü 1000 puanı geri- de bırakan endeks, ANA- SOL-D koalisyonunun 12 Temmuz tarihinde güveno- yunu almasının ardından 2000 puanı da geride bı- rakmıştı. Borsanın REFAH- 14 Tefnmuz 2043 (12 Temmuz- ANASOL-D Hükûmeo güvenoyu aldı I IIIIII II II I I I I Ocak Şub Mart Nıs Mayıs Haz Tem Ağus Eylül Etan YOL hükümeti dönemin- deki cansızlığı ve ekono- miye yönelik karamsarlı- ğı, temmuz ayından sonra genel bir iyimserlik ve yük- seliş eğilimi ile aşıldı. Mer- kez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı'nın uyumlu çalışması, hükümetin yeni para politikasmın ana hat- lannın ortaya çıkması ve ekonomiye ilişkin orta va- deli programın açıklanma- sı yatınmcılar tarafından olumlu karşılanınca endeks önüne geçilmez bir hızla yükselmeye başladı. Bor- sanın bu düzeylere ulaşma- sında altematif yaünm araç- lan olarak belirtilen faiz ve döviz piyasalanndaki dur- gunluk da önemli rol oy- nadı. Ekım ayının ilk gününü 2.584 puanla noktalayan bileşik endeks, 8 işlem günü sonunda yaklaşık yüz- de 18 oranında ve 464 puan- lık bir artış gösterdi. Yılın başından bu yana ise İMKB Ulusal-100 en- deksi 2073 puanlık biı ar- tış göstererek, hisse sahip- lerine ortalama olarak ve yaklaşık yüzde 213 oranın- da getiri sağladı. Ancak uz- manlar, endeksteki bu hız- lı artışın genele yayıl- madığını anımsatmakta yarar görüyorlar. 'Antik senet'e trilyonluk dava CHICAGO (AA) - ABD'nin Nashville ken- tinde Bill Hester adında- ki kişi, dedesinden kalma 1000 dolarlık hisse sene- di içın. kente 1.8 milyar dolarlık dava açtı. 1882 yılında altına eşit değerde. kentin su idaresi tarafından düzenlenmiş olan senedin bugüne kadarki değerinin 1.8 milyar dolan bulduğu bildiriliyor. Bill Hester, senet için 1910 yılında bir kere faız ödendiğini ve o günden bu yana hiçbir ödemenin yapılmadığını ileri sürdü. Kentin bugünkü idareci- lerinin iddiayı kabul et- mek istemedikleri ve sene- din tamamının bir seferde ödenmiş olduğunu öne sürdükleri ifade ediliyor. Davacının iddiası ise ABD"de tamamı ödenmiş olan senetlerin, ödenen ku- rum tarafından alınarak imha edildiği yolunda. Daha önce Memphis kentinde görülen aynı şe- kildeki bir davanın kentin aleyhine sonuçlandığı bil- diriliyor. Davacının avu- katlannın, 1.8 milyon do- lann alrın olarak ödenrne- sini istedikleri kaydedi- liyor. 4 Enerji'K hisseler prim yapıyor Ekonomi Servisi - 20 milyar dolarlık (yaklaşık 3.5 katrilyon lira) elektrik santrallan ihalesinin nasıl sonuçlanacağı konusunda sabırsızlık sürerken îstan- bul Menkul Kıymetler Bor- sasfnda paralannı değer- lendiren küçük-büyük tüm yatınmcılar da ihale sonuç- lannı merakla bekliyor. Borsadaki yatınmcılann merak sebebi, ıhalelere ve- rilen teklifler içinde borsa- da işlem gören hısselerin de bulunması. Ihlas Hol- ding, EGS Dış Ticaret, Göl- taş Çimento ve Doğan Hol- ding'in yanı sıra borsada işlem gören enerji hissele- ri Çukurova. Kepez ve Ak- taş Elektrik, ANASOL-D hükümetinin temmuz ba- şında görevi devralmasın- dan bu yana yüksek prim yaptılar. Özellikle. Doğan ve Ihlas Holding'ın hızlı çıkışlar yaptığı dönemler- de enerji ihalelerini alacak- lan yönündeki söylentilerin borsada etkili olduğu söy- leniyor. Borsa uzmanlan. söz ko- nusu hisselerin enerji iha- lelerinin sonuçlanacağına ilişkin beklentilerle hare- ketlenmesine karşın hisse- lerin hareketinde yine de tek etkenin ihaleler olma- dığının da altını çiziyorlar. Ihaleye teklif veren şir- ketlerin nerelere talip ol- duğu ve ne kadar prim yap- tığı ise şöyle: • Doğan Holding, Istan- bul'un Trakya yakasında dağıtıma talip. Yeni hükü- metin işbaşına geldiği dö- nem içinde değerlendiril- diğinde hisselerin yüzde 136 oranında değer kazan- dığı gözleniyor. • 1 Temmuz tarihinde 13 bin 750 lira olan thlas Holding hisseleri Yalova ve Kocaeli bölgesindeki ihale- lere teklif vermesi ve bu bölgelerde kazanacağı iddi- alan nedeniyle 29 bin dü- zeyine yükseldi. • EGS Dış Ticaret his- seleri 1 Temmuz'danbu ya- na yüzde 130 düzeyinde prim yaptı. Şirket, Ege Böl- gesi'ndeki enerji ihaleleri- ne teklif verdi. • Iş Bankası, Özerler Holding, Aksu Enerji ve TEDAŞ Vakfı'nın oluştur- duğu konsorsiyumla birlik- te teklif veren Göltaş Çimento'nun da Isparta, Burdur, Afyon ve Uşak böl- gelerindeki enerji ihalesine teklif verdiği biliniyor. Göl- taş hisselerinin temmuzdan bu yana yüzde 100 kadar değer kazandığı gözleniyor. • Enerji sektörünün hal-. ka açık şirketleri olan Ak- taş Çukurova ve Kepez Elektrik hisseleri de sırasıy- la yüzde 108, 53 ve 30 oranında değer kazandı. BOLGESEL (1. SEANS) hokı KsnSaril k«a^ Qpi Adar Çınenft 72.000 • jyhfHiç^H n j i Bta Lia MUalfi S1Jİ l i l f t 7Jİ • tanrin IH BT*MFndL (Ji BOLGESEL (2. SEANS) hnta KsaSoei tam; 001 ASanÇnrto 7ZJ0C 0Q2 %wusÇeş*ıe 11^SC • (• M H4Smocıl^ 53.00C • Htpk 7,S MtameSp 130C ı307Y»Kı«iRran9İK 455C PAZARLAR 13HH1M7 is: 72.000 11Ji L7I »Ji 7* W IMİ h ak t 73400 ti.a ia a.a m İM *M mm 72J00 1121 IM 51.M m m M 35H00 1ta SJM71 1UI Ui <%• 111.M PAZARLAR 11 BdH1H7 tafMdm «# r» 66J0C i- 000 Ui 5!flO 7Jİ 2OT 4İS WW l ı ak k. "100C 112C 1Uİ 520OC m 3,000 4550 (İMİ •«! ajoo 11258 Ui 51300 IH 3,900 4İ50 'IM: 1Uj»0 i77V,n 17JKC m.a 3ja2.0K 17000 Fıpt 72X2! 11,* IH »Ji 7,E V» us ts.sac 11132 m 51S82 ?a 2,369 45SG GO2ALTI PAZARI is X6SOK» 14000 U 873 1*5 1300 13750 14250 '3.750 x.m nm »m 860 8 K 570 1 » 200C 1350 5O7J00 0 C •:m 1387 0 MERKEZ BANKASI Emısyon 678 tnlyon 544 milyar TL Interbank laızlen. 56.00-75.50 Gecelık Repo %72^2 7 Günlük Repo. %73.69 35 Gunlük Repo- %76 00 DÜNYA BORSALARI Altının Onsu^ 328.35 $ Dolar-Mark"p_antesi: 1.7526 Dolar-Yen Pantesi: 120.88 Stefiin-Dolar Paritesı: 1.6228 Ham Petrol(vari1): 20.57 $ İSTANBUL ALTIN BORSASI 13EKİM1997 Kapanış Fıyatı $/ ons Toplam İşlem Saytsı Toplam İşlem Mık. (Kg.) TUGram 1.879.500 55 644 Doiar 329.40 12 215 EKONOMİYE BAKIŞ TANER BERKSOY Bütçe Ne Diyor? Ekonomide ıstıkrar arayışının önkoşulu, bu yön- de bir siyasi iradenin oluşması. Siyasi ıktidar istik- rara ve bunun için öngörülen önlemlerin yapılabilir- liğine ikna olup bunun peşine düşmedikçe yola çık- manın bir manası yok. Bu gerekiilik yerine getirilme- yince istikrar diye yola çıkmak perişanlık getiriyor. Siyasi irade istikrar içın gerekli bir koşul. Amaye- terli değil. Söz konusu iradenin uygulanma süresin- ce de devam ettirilmesı, gelen baskılardan yılıp yo- lun yansında yeniden popülizme kaçılmaması da gerekli. Bunun ötesinde, uygulamanın gerçekçi bo- yutlara sahip, tutarlılığı sağlanmış bir program çer- çevesinde yürütülmesi de gerekiyor. ANASOL-D ıktidarının bugüne kadar kamuoyuna yaptığı açıklamalar, bir program hazırlığını haber vermekle beraber, henüz bütçe büyüklükleri ye he- defleriyle sınırlı. Bu bilgilerden hareketle iktidarın kararlılığı ya da programın tutarlılığı konusunda fi- kir yürütme olanağı çok kısıtlı. Ancak bütçe hedef- lerinin olumlu işaretler verdiği kadar, henüz karan- lıkta olan, ama kotayca olumsuzluğa dönebilecek nok- talar taşıdığı da söylenebilir. ••• Bütçe ile bağlantılı olarak kamuoyuna yansıtılan rakamlardan okunabilecek bazı olumlu egilimler var. Örneğin, gelırlerin harcamalardan hızlı artacak ol- ması ve böylece, mutlak boyutta yükselecek olsa da bütçe açığının reel olarak daraltılması genişletil- mesi hedefi olumlu bir işaret. Bütçede gızli olan bir başka olumlu işaret, olası özelleştirme gelirlerinin bütçe dışında tutulmuş ol- ması. Başka bir deyışle, belirli bir özelleştirme geli- rinin hedeflenip bütçeye gelir olarak yazılmasından bu kez kaçınılmış. Bu da geçen yılın bütçesindeki illüzyondan dönülduğünü, yanı gerçekçi davranıldı- ğını gösteren önemli bir işaret. Olumlu olan bir başka nokta. bırtçede faız dışı den- geyedönük bir kaygının yeniden gündemetaşınmış olması. İçinde bulunduğumuz yılda faiz dışı fazla- nın bütünüyle eritilmış olması, butçe performansı- nın olumsuzluklarından birisiydi. Şimdi faiz dışı faz- lanın sağlanması gayretı de lyiye işaret. Ancak aşa- ğıda işaret edeceğim gibi bu gayretin kuşkulu bir ya- nı da var. Bütçe açığının finansmanında Merkez Bankası katkısının öngörülmemesi de olumlu bir eğilim. An- cak uygulamada söz konusu parasal katkının zaten daralıyor olması, söz konusu finansman yöntemin- den vazgeçilmesinı bu bütçenin marifeti olmaktan çıkarıyor. ••• Kamuoyuna açıklanan bütçe büyüklüklerinin ver- diği olumlu izlenimlerin yanı sıra tutarlılık ve sonuç alma açısından netleşmemiş noktalar da söz konu- su. Örneğin büyüme hızının yavaşlaması hedefinin yanı sıra bütçe gelirlerinin ulusal gelire oranında ön- görülen sıçrama boyutundakı artışın nasıl sağlana- cağı, bu karanlık noktalardan birisi. Sanırım Maliye Bakanlığı'nın hazırladığı vergi düzenlemeleri ile bir bağlantısı var bu gelır artışının. Ancak bu bağlantı- ya ilişkin açıklanmış bir sayısal bilgi henüz yok. Karanlıkta kalan noktalardan birisi de faiz dışı dengede öngörülen 1.9 katrilyon liralık fazlanın oluş- turulmasına ilişkin mekanızma. Tanımından da an- laşıldığı gibi bu fazla, faiz harcamalarının azaltılma- sıyla veya faiz dışı harcamaların kısılmasıyla oluş- turulabilir. Kamuoyuna ulaşan sayısal bılgiler, 1998 bütçesinde söz konusu fazlanın faız dışı harcama- lann sınırtanmasıyla oluşturulacağı ya da en azından agtrhğının bu yöne verileceği izlenımini yaratıyor. Kısacası, maaş ve ücretleri, diğer cari harcama- ları ve yatırım harcamalarını frenleyerek bütçe açı- ğını daraltmak ve faiz dışı fazlayı büyütmek amaç- lanıyor. Bu yeni bir şey değil. Son yılların bütçe har- camaları yapısına bakılırsa söz konusu harcamala- rın zaten önemli boyutta daraltılmış olduğu ve bu- nun ötesinde bir kısıtlama marjının da fevkalade da- raldığı görülür. Bu denli kısıtlı bir marjdan bütçe açı- ğının yarısı boyutunda bir faız dışı fazlanın nasıl üretileceğı kuşkulu. Dahası, böyle bir zorlamanın adına acı ilaç dediğımız yüklemeler yapılmadan nasıl gerçekleştirilebıleceği de henüz açıklığa kavuşmuş değil. Bir süredir devam eden faiz dışı harcamaları daraltma yaklaşımının bütçenin bir transfer har- camaları dokümanına donüştürülmesinde önemli rol oynadığı biliniyor. 1998 bütçesinde de transfer harcamaların toplam harcama büyüklüğüne oranının yüzde 58.7 olması, söz konusu yaklaşımın terk edil- medığini ve bu anlamda butçe tasansının öncekiler- den önemli bir fark taşımadığını, yani transfer büt- çesi olma vasfını sürdürdüğünü gösteriyor. Bu önemli bir olumsuzluk. Dahası işin bu yönü, bütçenin en önemli iki sorununa çözüm getiril- mediğini ve sorunların bir kez daha sayıların ar- kasına saklandığını ima ediyor. Konunun bence çok önemli olan bu yönüne gelecek yazıda değineceğim. MERKEZ BANKASI KURLARI CİNSİ 1 ABD Dolan 1 Alman Markı 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şılıni 1 Belçika Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Fin Markkası 1 Hollanda Flonni 11ngıliz Sterlini 11rlanda Lirası 11spanyol Pezetası 11sveç Kronu 1 Isviçre Frangı lOOltalyanlıreti 1 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dınan 1 Lüksemburg Frangı 1 Norveç Kronu 1 Portekiz Esküdosu 1 S. Arabistan Riyalı 1 Avrupa Para Binmı DÖVİZ ALIS 177,030 100,980 130,550 14,357 4,886 26,507 30.059 33.330 89,512 287.110 257.870 1,192 23,242 120,710 10,215 1,460 128,430 577,910 4,886 25,189 990 47,343 197,260 SATIS 177,880 101,470 131,400 14,413 4,917 26,638 30,231 33,838 90,061 288,610 259,170 1,202 23,484 121,490 10,328 1.470 129,010 585.820 4.917 25.359 998 47,428 199,010 14 EKİM 1997 EFEKTİF AUS 176,820 100,860 129,240 14,340 4,874 26,374 29,984 33,163 89,405 286,770 255,290 1,162 23,126 120,570 10,152 1.445 127.470 563,580 4,874 25.063 965 46,751 SATIS 178,320 101,720 133,040 14,449 4,936 26.771 30,346 34,007 90,403 289.330 261,760 1,232 23,601 121,790 10,393 1,485 129,980 600,280 4,936 25.486 1,023 48,021 ÇAPRAZ KURLAR 1.7530 1.3537 12.342 36.179 6.6777 5.8840 5.2568 1.9751 147.93 7.5745 14641 1722.25 120.98 13788 36.179 7.0146 178.24 3.7505 1 Kuveyt Din. 1 Sterlin: 11rlanda L. 1ECU: 1 SDR: 1SDR: Jman Markı Avusturalya Dolan Avusturya Şilini BelçjkaFrangı Danımarka Kronu Fransız Frangı Fin Markkası lollanda Florini spanyol Pezetası sveç Kronu sviçre Frangı talyan Liretı Japon Yeni Kanada Dolan Lüksemburg Frangı Norveç Kronu Portekiz Esküdosu S. Arabistan Riyali :3 2916 ABD Doları 1.6225 ABD Dolan 1.4570 ABD Dolan 1.1188 ABD Dolan 1.3698 ABD Dolan 243 660 TL. • SERBEST DÖVİZ CİNSİ ALIŞ SAT1Ş ABD Dolan 177300177650 Alman Markı 101300101600 Isviçre Frangı 120800121500 Fransız Frangı 30100 30400 Hollanda Flonni 89600 90200 Ingılız Sterlini 287500289500 S.Arab.Rıyalı 46900 47200 Avusturya Şılıni 14330 14420 100 Itai. Uretı 10275 10375 ALTIN CİNSİ 'ALIŞ SATIŞ Cumhunyet 12350O0O1?5500O0 Reşat 130000000 13800000 24 ayaraltm 1876000 1886000 22 aya' bılezık 1690000 1860000