Catalog

18 EYLÜL 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 ALLECRO E\İN tLYASOĞLU MüzikaL,işbiıüğî sanatıdırBıoadwa> müzikallerinin en önemli temsîlcılerinden bırisi. "Damdaki Ke- mancı'nın besteosi Jerr> Bock geçen hafk İstanbui'daydı. 1^50'lerden başla- yan ıınü "Mr. \Vonderful" v e "She Lo^es Sle"ılesüren Boclcyeni müzikalleryaz- mayısürdürüyor. [Conuları isetopkımsal vesi^asal içeriklı. Jerry Bock Yiyana'da şu sıralarda gös- terirre girecek olan She Loves Me baş- Iıklı "nüzıkali izlemek ıçıtı A\rupa kıta- sına şelmışken eşi ıle birlikte Istanbul'u da gcrmek içın fırsat yaratmış. 1928 de Conrecticutt eyaletinin Neu Hea\en kentınde dünyaya gelen Bock. küçük yaşla^da piyano dersi alır. Önce gazete- cilikokumayı planlarancakbırgünken- dini VVisconsin Ünhersıtesı Müzık Fa- kültesi'nin ginş sına\lannda bulur. Bii- tün öğrencıler klasik dagarcıktan bir >,e> - ler hazırlamıştır Jiirının karşısına çıktı- ğında. "SizJereChopin veÇaykotskTden caz tarzında uvarlamalar >apabilirinı" diyerek piyanoyaoturur. Bıtirdığmdebü- tünjüri kahkahalarlagülmektedirveeğer sıfırdan başlamayı kabııl ederse okııla alınacağını söy lerler. Böylece hiç müzik bilmiyormuş gibi. sıfırdan başlar. Müzikal yazmak fikri daha ortaokul çağlannda yeşemıeye başlamıştır. "M> DreamT adlı bir denemesi bile \ardır. Üniversıtenin sanat kollarındabutürde- nenıelerı daha da geliştinr. bu arada bir gecekulübündecalarak kendinı taıııtma- ya başlar. Mezun olunca Anıerıka'nın Midvvest'ine (ortabjtı) özgü bir masalı dile getiren ""Bigas Life"ı besteler. Öğ- renciliği sirasında sanat tarıhı okuyan eîji ile tanışır \e okuldayken evlenırler Jerry Bock'un ilk profesyonel çalış- malan I955'te yazdığı bazı revü s.arkı- landır. örncğin "CatchaStar~gibi. Son- ra Tamiment y asjılar kampında bir iş alır: Her hafta tek perdel ik yeni bir oyun ya- zacaktır. Bu onuıı kendi kendini eöıtme- si adına en büy ük deneyim olur. Unlii J. Stein bu şarkılardan bazıiarını duymu>- tur. Kendısıne bir müzikal ısmarlar. Sammj Da\ies Jr.'ıın da katıldığı Mr. \Yonderfiılbas.lıklı bumüzıkalin ılkper- desi ori|inal Bock sarkılarından oluşiır- keıı. ıkiııcı perde daha çok gece kulübü ha\asındadır. Bu oy un heraçıdan başarı kazanır. gı^e rekorları kırar Ardından Sheldon Harnick'ın ışbirliğı ile ortaya çıkan ~Bod> Beautifuradlı müzikal ba- şarısızlıkla sonııçlanır Ancak 1959"da ortaya çı kan Fiorello Plutzier Prizekaza- Broad\%a> müzikallerinin en önemli temsilcilerinde birisi. "Damdaki Kemancı"mn bestecisi Jerr> Bock. geçen hafta İstaııbul'da\dı. Bock'un "She Lo\es Me" adlı mü/ikali bu yıl İstanbul Dolet Opera \e Balesi'nde sahnelenecek. (Fotoöraf: DEVRİM BARAM narak Jerry Bock'a büvük ün getirir. Öy- kü. Neu York'un ünlü vali.si Fiorello La Guardia'nın sıfırdan başlayıp başanya yükselişini anlatır. Buoyunu 1961'deki Tenderloin ızler. Bunun konusu da Neu York'ım karanlık ışler çe\iren sokakla- rını temızlemeye çahşan bırdin adamı- dır. '_ İDO'da She Loves Me Buyıl İstanbul De\ let Opcra \e Bale- si'nin programına aldığı She Lo\es Me basjıklı müzikal. JQ63'te ortaya çıkar. Janıes Stevsart'ın oynadığı "Shop Aro- und theCorner" adlı filmden esinleme- dir. Aslıbir Macaroyununadayanır Jer- ry Bock. She Lo\es Me'nin övküsünü şöyle anlatıyor: "Bu müzikal bana ilk kez mmantik bir aşk ö\ küsürıü nıii/ikleme fırsatı vermiş- ti. İlk oynandığında çok güzel eleştiriler çıkti hakkında anıa gişeler fazla kazana- madı. u/unsüresahnedekalmadı. Vıllar sonra >eniden ele alıp öne sürdüğiinıü/- de bü>ük başarı sağladık. Dümanın her \frinde o\nanı\or. Benim haberim olu- • Jerry Bock,"She Loves Me" başlıklı müzikalinde James Ste\vart'ın"Shop Around The Corner" adlı filminden esinlenmiş. Aslı bir Macar oyununa dayanan müzikal için, "Bana ilk kez romantik bir aşk övküsünü müzikleme fırsatı vermişti" divor ünlü besteci. vor da olmuyor da. Besteciden cıktıktan sonra artık başkalannın nıalı oluvor. onu ne i/le\ebilirsunu/ ne de denetİevebili- \orsunuz. Kinıi rejisör kendi ülkesinegö- re değiştiri>or. kinıi o>uncu kendi kafa- sına göre>orum gerirhor. Bestecinin ese- re en \akın olduğu an onu >a/makta ol- duğu dönemdir. Şimdi de \ i\ana'daki temsili görme\e gidi\oruz. Ronacher Ti- >atrosu'nda sahneieneceL Bakalını ne >eniliklerle karşılaşacağım. Müzikal bir işbiıiiği sanatıdır. Ben çok şanslı>ım. bu- güne kadar hep çok anla\ ışiı libretistler- le çalıştım. Rejisörlerim. dekorcular, ko- reograflar. hepsi çok seçkin sanatçılar- dı." 1964 te vazdığı "Damdaki Keman- cı"ileünününzıncsıneulaşırBock Yil- larca kaftsında \arolan bir melodm bu nıüzikalde kullanma fırsatı bulnıu^tur. İcindekı modai renkler. Doğu havası bu müzikalı daha bir gizemlı kılmıştır. Do- ğal ki bunun getırdiğı kazanç ba^ka hiç- bır >apıtı ile kı\aslanamaz. 1966 ıla ortaya çıkan Apple Tree adlı müzikal ilginç bir denemedir. Üç ünlü övkü \a7an111n üç a\rı öyküsü. üç ayrı perdede sahnelenir. Aralarında hiçbiror- tak pa\da \oktur. "Herhangi birkısaöy- kü kitabını okurken de öv küler arasında ortak pa\da aramazsınız. Ben de bu for- mu >akalamaya çalıştım. \tark Tuain. Michel PfeıfTer\e Franck Stoccktonun ö>külerinden seçmiştik. Her bir ö>kü kendi konusuna u\gun müziği de bera- berindegetirdi" dı\or Bock. "1970'te ünlü Rostchild ailesinin ö\- küsünü anlatan bir müzikal yazdım. Fi- orella gibi yine köklerini arayişa dayanı- >ordu konusu. Tarihsel bir müzikal oldu bu kez." Jerr> Bock ile konuşmamızda en kıs- kanılacak konu telif haklan konusuydu. Zira müzikalleri dünyanın neresinde gösterime girerse adım adım izleyen ör- gütler sayesinde derhal telif hakkını al- ması, bundan böyle >aşamının sonuna dek gelirini sağlamış olması gerçekten de övünülecek bir şey. Bunun bir başka imrenilecekvönüdeileri ülkelenn sanat- çısına sahip çıkması. Bock'un bundan sonraki projesi yıne bir filmden esınleme. 1940'larda o\na- >an "Mr. Smith Goes to VVashington" onun >enı projesine kaynak olmuş. Ko- nu bürokrasivedayanıvor. Gelirvergısı- 111 ödemeye çalışan bir kadının ya^adığı sorunlar! Bir yerde melodramatik bir müzikal çıkıvor karşımıza bu kez. Anla- sılan müzikal ka\ ramının giderek değis.- tiginı. valnız danslarla şarkılarla eğlen- celı bir öv künün sahneve v ansımasından öte. si> asal v a da tarihsel bir öykünün de müzikale konu olabıleceğini kanıtlıyor Bock. Yavenı teknoloji! Nasıl etkilivor mü- zikal sahnesıni? "Bilgisayardan üretilen fîgürler çıknor sahneye. Işık ınunları, nimler, dialar. ses >()ğunluğu artıyor, ne- ler >apılnıı\or ki! Önemli olan >apıtın içeriğindeki niteliktir. tsteğiniz kadar sahnede süsleyin, yeniliklerle donatın. eğer metin >e mü/ik sağlam değilse hep- si boş." Sonra müziğinın ıçeriğini konu- şu>oruz Jerry Bock ıle. "Müziğimde\e- ni akımlann etkileri olsa da geleneksel müzikal sesini hiç >itirmemeye çalışıyo- rum. Doğal olarak rock >e>a caz müziğin- den etkilenebilivorum. Son yazdığım mü- zikalde bir bekle>iş sahnesi \ar. Sırada bekleyen bir insanın duygulannı >ansıt- nıalı> ını. Burada minimal mü/ik kullan- dım. Kendini >inele>en tekdüze bir nıo- tif zincirinden daha iyi hangi mü/ik an- latır bekleyişin sıkıntısını? Şimdilerdeen popüler nıü/ikaller > ine en eskileri. Özel- likle 1920'lerin \eniden uyanışını izlho- B d ^ " Keşke olanaklar el verse de "She Lo- \es Me'nin İstanbul'dakı temsıllerinede konuketsek Jerry Bock'u. BakalımTür- kiye'deki yorum ıçin nelerdüşünecek! 4 Bu Macı Alacaz Başlıa Yolu Yok!' AHMETSA\ Klasik müzigin ünlülerine "star" den- diğini hiç duydunuz mu? Cumhurbaij- kanlığı Senfoni Orkestrası'nın bu \ıl agırlayacağı s.ef \e solistleri tanıtmava çalı^ırken size 'star'ları değil. •\orum- cu'ları sergıle\eceğim. Amaöncebırkac önemli noktayı vurgulamak istiyorum: CSO. bu sezon "haftalık olağan konser- ler'in ötesinde kazanımlar getırebilecek •olağandışı'etkınlıklerdüzenlemektedır. Olanaklarını en geni^. bıçimde kullanan orkestramız. A\ja Erduran, AjşegülSa- nca, Suna Kan. İdil Biret. Verda Erman. İsmail Aşan, Gülsin Ona>, Çağıl ^'ücelen gibi kendi solistlerini değerlendirmekte. avnca vurtdı^mda sanatını kabul ettıren genç virtüözlenmize \önel- mektedir. Seslendirilecek \apıtlar bağlamında Türk yorumculardan daha fazla katkı beklenmiştır. Birörnek vereyim: Uluslararası düzev- de başarılannı sürdüren or- kestra şefimiz Gürer A\kal, bu vıl ABD \e Avrupa ülke- lerinde gerçekleştireceği _vo- âun konserlerin \anı sıra. CSOda\ırnıi konser\önete- cek. çocuklarvegençler içın çok savıda eğitsel konser programını da üstlenecektir. Hafta içi konserleri 5 ekimdekı 'Hipodrom Konseri'ni izlesen 'CSO Dostları Dernegi' için \erile- cek öze! konserden sonra 1996-9^ sezonu 11 ekim gü- nü Gürer Aykal yönetiminde solist A\şegül Sanca'nın ka- tılımıv la açılacak. bu konser- de Nejat Başeğmezler'in Ec- zacıbaşı Beste Yarışması'na ikincilik alan -EDCB.V adlı senfonık bölümün ilk seslen- dirmesi gerçekleştinlecektır. Cumartesi konseriyle ta- mamlanan hafta. pazartesi günü yerini yeni bir konser dızisı etkinliğine bırakacak- tır: Potansiyel dinlev ici\ 1 he- defle>en •hafta içi senfonik konserlerdi- zisi"... Bilemiyorum. çok eskiden hafta içındekonserler\erıli\ormu>du'.'Bu\ıl denenecek \e izleyeceğız; eğertanıtımı iyi yapılırsa sanıvoruz bınlerce yeni din- leyiciyle ıletışim kurulabilecek. Bu koıı- serler. açıklamalı metnin akışı içınde. ışık değişimleri \e sahne düzeniyle din- leyici için çekicı özellıkler taşıyor. Or- kestra> 1 Rengim Göknıen'in yöneteceği. açıklamalar\e sahne düzenı SluratGök- su'nuıı hazırlayacağı etkinliklerin ba>a- rı\a ulaşnıası için >ıneli\orum. tanıtı- mın çok i\i yapılması. senfonik müzık- le\enı tanışandinlevici kitlesi>leanket. söy leşi. beklentileri birliktedeğerîendir- me gibi y öntemlerle y akın etkileşime gi- rilmesi doğru olacaktır. Önümüzdekı 'hassas" sezonkırda ba^ansızlıkla karşı- laşmak istemiyoruz. Bakın. futboi se\ ir- cisi bıle nasıl haykırıyor: "Bu maçı ala- caz, başka >olu \ok!" Ekımın üçüncü haftasında Japon şef Kazuhiko Komatsu yönetiminde solist klarnetçı Nusret İspir'ı dinleyeceğiz. 1969dogumlusanatçımız. 1995 A\rupa Klarnet Yarış.ması'nda birincılık ödülü- nü aldı Ekımın son haftasında ise solis- tinıız Gülsin Ona>. Chopin'ın 2. Piyano Konçertosu'nusef AntonioPirolli yöne- timinde seslendirecek. Kasımın ilk gü- nü genç bir Alnıan orkestra sefi olan Ğe- orgFritsch ıle ls\içrelı Myolonselcı Da- nieİGrosgurin \arprogramda. 8-9 kasım konserleri caz ağırlıkfı: Gürer Aykal'ın yöneteceği CSO. Gersh«in \e Ânder- son'unyapıtlarında ABD'lipiyanist Jeff- re> Biegel e e>lik edecek. Bu ayın orta- sında İDSO'nun şefi Erol Erdinç\e ke- mancı Antje NVeithaaskonugumuz. VVe- lıklar, Anılar \e Bir Düş" adlı orkestra yapıtını yorunılayacak; ayrıca Fazıl Sa>'daıı türk dınleyicisinin yakınlık duyduğu Saint-Saens 2. Piyano Konçer- tosu'nu dinleyeceğiz. ABD turnesinde Suna Kan 13-14 aralıkta şef Gürer Aykal yöne- timinde piyanist Benal Tanrısever'in Mozart konçerto yorumu bir "genel pro- va" niteliğınde: CSO ocak ayında çıka- cağı ABD turnesine solist olarak Benal Tannsever\e Suna K.an"ı götürüyor 20- 21 aralık günleri yine Gürer Aykal. Sa- muel Barber'in keman konçertosunda Taytun Bozok'u sunacak bizlere: Bozok. Lozan Senfoni'nin konzertmeister'i ve Cene\re Konser\atu\an"nda ööretim ne dönüşü ilk konser 7-8 şubat günleri kazuhiko Komatsu yönetiminde: Danı- markalı trompetçı Lars Ranch. orkestra yönetim kurulıından Nejat Başeğmez- ier'in 'Sinfonietta'sinda solo çalacak. Şubat ortasındakı konserleri yönetecek olan Komatsu. beraberinde çağdaş Ja- pon besteci Hirose'nın ilginç bir orkest- ra yapıtını getırecek: oysa bu konserın parlak y önü. Çağıl V ücelen'in Erkin Ke- man Koııçertosu'nu yorumlaması. 21- 22 şubat konserlerinin önemıni belırt- melıyız: ŞefTadeuszStrugala.yakından taıııdığı bir bestccıyi. Poloııyalı Gorec- ki"y bizlere tanıtıyor; 'ölünT temasını işL-yen 3. Senfoni. 1972'de yazıldı: bu yapıtta Israıllı mezzo soprano Sharon Rostrof da sanatını dinletecek. Şimdi bu Deniz Özasker Çağatay Akyol Kazuhiko Komatsu ıthaas. pek tanınmamış bir besteci olan Korngold'un keman konçertosunu yo- rumlayacak. Bu y apıtı bulup plaktan din- ledim. İyi ışçiliğiy le se\ ımli. ıncelikli bir müzik. 22-23 kasımda Konstantin Kri- metz yönetiminde kariyeri çok parlak gözüken Brezilya doğumlu piyanist Christina Ortiz'i Rahmaninof'un 2. Pi- yano Konçertosu'nda dinleyeceğiz; bu konserin özellikli bir tarafı. Eczacıbaşı Beste Yarışması'nda üçüncü olan Ser- ver Acim'ın ilk seslendirme kapsamın- daki "Senfoni'sı Kasımın son haftasın- da ise Ankara Konsenatuvarfndan Semra Kartal'm öğrencisi olan \e kari- yerini Aimanya'da sürdüren 24 yas.ında- ki pıyanistimız Ozgür Aydın. bir başya- pıt seslendirecek. Brahms 1. Piyano Konçertosu. Aralığın ilk haftasında Rengim Gök- nıen. Eczacıbaşı Beste Yanşmasf ndabi- nncilık kazanan Hasan Lçarsu'nun "Çığ- üyesi: aynı konserde Devlet Çocuk Ko- rosu, Türkmen besteci \'eli Muhatov'un "Biz Atatürk Çocuklan" adlı orkestra eşlikli koro yapıtını seslendirecek. Mu- hato\ ile tanışırım. biroperasını \e sen- fonisini de dinledim. Yeteneğıni \e en- ginorkestrasyonbilgisini yapıtlannabü- yük birrahatlıkla taşımasina karşın, Sov- yetler döneminin tutucu müzik anlay ışı- nı pek aşmak istememiştir. Gorecki \e Çağatay Akyol Arahğın son günlerinde gerçekleşece- ğini beklediğimiz 'V'ılbaşı Konseri' prog- ramda gözüküyor, oysa seslendirilecek yapıtlar. varsa solocular. hatta konser mekânı belli değil: Gürer Aykal'ın öne- rileri doğrultusunda gerçek bir 'Yılbaşı Konseri' yaşayaçağımızı umuyorum. ABD öncesi son konser, yine Amerika programına ilişkin: Suna Kan, Saygun- Keman Konçertosu'nu yorumluyor. Tur- konserin asıl sürpnzine gelelım: Üstün yeteneğiyle tanıdığımız arpçı Çağatay Akyol bize Ginastera'nın "arp konçerto- su'nu yorumlayacak. Berlin Sanat Aka- demisfnde ustalık öğrenımini tamam- ladıktan sonra Mahler Senfoni Orkestra- sı'yla dünyanın dört bucağını dolaşan 1969 doğumlu Çağatay Akyol. CSO"nun arp grup şefidir. 28 şubatta Tadeusz Strugala solist İs- mail Aşan'a Mozart'ın 1. Keman Kon- çertosu'nda e^lik edecek: mönüde Lu- toslavski'in 4. Senfonisi de bulunuyor 7-8 martta Strugala. bu kez Ufuk-Bahar Dördüncü piyano ikihsıyle Saint-Saens yorumluyor. 14-15 martta Jean Perisson yönetimındeki CSO. dev bir solıstimız- İe birlikte: İdil Biret, Prokofm'in 3. Pi- yano Konçertosu'nda bizi yine büyüle- yecek. Izbırakacak bu konserin başka bir özelliği ise Ravel'in "Daphnis veCloe'ba- le müziğinın nıhayet bütünüyle yorum- lanması... Martın üçüncü haftasında ba- ba-oğul lonesci Galatı'lerden Lalo "İs- panyol Senfonisi' dinleyeceğiz. Keman- cı Florın lonescu Galati. büyük bıryete- nek: onun kemanını dinlerken y apıt bit- nıesin istıyor insan... Martın son haftasında ünlü piyanistı- miz Verda Erman. Chopin'in 1. Piyano Konçertosu'nu Marek Pijarovski yöne- tımındekı orkestra eşlığinde yorunılaya- cak; bu konserin parıldayan özelliği. Tevfik Akbaşlı'nın solo vurma çalgı \e orkestra için yazdığı 'Neden' başlıklı ya- pıt: Akbaşlı bu yapıtını önceki vıl yitir- diğimiz değerli tİütçü Erdim Sertoğ- lu'nunanısınayazdı. Se\gili Erdim'! öz- lemleanarkenonunölümüne(öldürulü- şüne) insancıl anlamda yanıt bulamıyo- ruz: Neden 1 Yüzyılımızın büyük ke- mancılanndan Mktor Pikay- zen ve solo \iyolonselcimiz Doğan Cangaİ, 4-5 nisanda Brahms'ın ikili konçerto- su'nu Polonyalı genç şef Pi- jarmskiyönetiminde yorum- layacak. Nisanın ikinci haftasında orkestray1 Gürer Aykal y öne- tiyor: Piyanist Piotr Fol- kert'ten Bach konçertoları dinleyeceğiz. 16 nisan çar- şamba günü İDSO'nun şefi Erol Erdinç. müzikallerden parçalar sunacak; daha doğ- rusu Zuhal Olca> Suat ,An- kan, 'E\ita'dan dört parça seslendirecek. 25-26 nisanda yıne dev bir kemancımızın büyüsüne ka- pılacağız: A>laErduran,Pro- kofvev'in 2. Keman Konçer- tosu'nu yorumlarken orkest- ray 1 şef Rengim Gökmen y ö- netecek. Mayısın başında Hüseyin Sermet geliyor: Mendelssohn 2. Keman Kon- çertosu'nu yorumlayacak bu müthiş piyanistimize müthış bir orkestra şefi eşlik ediyor: Gürcü şef Cansug Kahidze bize aynca Şostakoviç 7. Sen- foni'de sıra dışı bırgün yaşa- tacak. 9-10 may ısta y ine Kahidze. 1971 doğumlu piyanist PeterJablonski ile bır- likte olacak. 16-17 mayısta Gürer Aykal bize ola- ğanüstü yetenekli iki çocuğumuzu tanı- tıyor: Kornocu Sertan Sancar 17. ke- mancı DenizÖzasker 18 yaşında. Üstün yetenekli kuşakların dalgalar halinde gelmesine se\ inmekle kalmamalı. onla- rın gelişimine çok yönlü olanaklar \e yöntemlerle destek olmalıyız. CSO'nunsonetkıniiğı 'BaharKonse- ri' 24 nıayısa sarkıtılmış. Antonio Pirol- li orkestrayı y önetecek. tenor Zampleri de napoliten s.arkılar söylecek. 'Bahar' \ e "konser" kav ramlarının bu denli hafif- senmesini anlay amıyoruz. CSO'nun bü- yüklüğüne yaraşan İcapsamlı birprogra- mın kitlelerle buluşmasını sağlayacak \e binlerce müzikse\ere 'bahar sevinci'nı yaşatacak ciddi bir organizasyonu ger- çekleştirmek çok mu zor? DUŞUNCEYE SAYGI MEMET FUAT Tartışmasız Gazeteye gönderilen mektuplar çok gecikerek geçıyor elime... Kitaplar da öyle... Herkesin işi ba- şından aşkın... Nicedir ben de uğrayıp bakamıyo- rum... Emre Kongar'ın 30 Haziran 1996'de imzaladığı Ben Müsteşarken adlı kitabını 10 Eylül 1996'da gö- rebildim. Temmuz, ağustos. iki ay, bir de on günü var... Kitaplarda geciken salt okumanın tadı, mektup- larda ise başka durumlar ortaya çıkabiliyor. 7 Eylül 1996'da, bu köşede. 'AçlıkGrevi" başlık- lı biryazım yayımlanmıştı. Özetlersek, insanların di- lekçelerinecanlarını pul olarak yapıştırmalarını doğ- ru bulmadığımı söylüyordum. Geçmişolayları değerlendirmek, tartışmakdeğil- di amacım. Sözlerim geleceğe dönüktü. Özverili, sevgi dolu, genç insanların bir direniş yolu olarak ölümü seçmeyi gelecekte de sürdürmeıerinden kor- kuyordum. Ama o yazımın yayımlanmasından on sekiz gün önce, 19 Ağustos 1996'da, Beyoğlu'ndan, gazete- lerin köşe yazarlarına "Grup Yorum/Anadolu Halk Kültür-Sanat Merkezi" adına yazılan bir mektup atıl- mış. Cezaevlerindeki Ölüm Orucu direnişinin 68. gü- nünde yaşamını yıtıren sanatçı arkadaşları Ayçe İdil Erkmen'in yaşamöyküsü ile fotoğrafını göndermiş- ler. Yirmi altı yaşında ölen gencecik bir insan... Babası da tiyatro sanatçısı imiş idil'in. Küçük yaş- larda piyano dersi almaya başlamış. istanbul Üni- versitesi iktısat Fakültesi'ndeöğrencıyken. Ortaköy Kültür Merkezi'ndeki etkinliklere katılmış. Özgürlük Türküsü Müzik Topluluğu'nu ilkoluşturanlardanmış. Ayşe Gülen Halk Sahnesi'nde oyunculuk da yap- mış. "Tavır" dergisinde yazarlıktan paketlemecilige kadar her işin gönüllüsü olmuş. 1994 yılının ekim ayında bu derginin muhabıri olarak gözaltına alınıp sorguya çekilmiş. işkence görmüş, tutuklanmış, "DHKP-C'yeyardım veyataklıktan 3yıl 9 ay hapis cezasına" çarptırılmış. Salıverilmesıne yaklaşık bir yıl kalmışken gönüllü olarak katıldığı Ölüm Orucu di- renişinin altmış sekizıncı gününde yaşamını yitir- miş. Düşünceleri, ülküsü için canını vermekten çekin- meyen bu çok yönlü sanatçı adayının anılmasını is- teyen arkadaşları. şöyle diyorlar mektuplarında: "Insanca bir yaşam içın bedenini açlığa yatıran bırsanatçıyı köşenizde anlatacağınıza, bu duyariı- lığı göstereceğinize ınanıyoruz." 19 Ağustos 1996'da postaya atılan mektup, ga- zeteden gönderilen kitaplar, dergıler vb. ile birlikte, 10 Eylül 1996'da elime geçti. Kendimi Grup Yorum'cuların yerine koyarak dü- şünüyorum: Bir yazara açlık grevinde öimüş bir insanın yaşa- möyküsünü. fotoğrafını gönderiyorsunuz. Yirmi al- tı yaşında gencecik bir arkadaşınızı gönüllü olarak katıldığı bir eylemde yitırmişsinız. Çok değerli bul- duğunuz bu anıyı nasıl yaşatacağınızı, bir ülküye adanan bu özveriyi kamuya nasıl duyuracağınızı düşünüyorsunuz. Uzgür, gergin, öfkelısiniz... Bir çözüm: Duyarlı olabileceklerinı umduğunuz köşe yazarlarına mektup yazıp yardımlarını iste- mek... Mektubu postaya atmanızdan on sekiz gün son- ra ise bu köşe yazarlarından biri, arkadaşınızın adı- nı bile anmadan, genel olarak "açlıkgrevi" konusu- nu işleyip şöyle sözler ediyor: "Dıleklerini kamuya duyurmak isteyen, hakkını arayan herhangi bir insanın, değii ölüm orucu aşa- masına geçmek, açlık grevine bile yatmasına ben kesinlikle karşıyım." (...) "İnsan bu kadar ucuz mu!" "Önemli olan. açlık grevini en kolay ulaşılan, en etkili çare diye görmemek..." Bunlar açlık grevi konusunda genel düşünceler- di... Belirtmiştim açıkça: "Şu ya da bu dünya görüşünden, şu ya da bu inançtan olan, şu ya da bu ülkü ıçin savaşım veren insanları düşünmeyin... " demiştim.... Gene de Ayçe idil Erkmen'in arkadaşları, üstün- den on sekiz gün geçtiği için, gönderdikleri mektu- bu okuduktan sonra, o yazıyı yazdığımı sanabilirler. Öyle olmadığını belirtmek benim için önemli... On iki kişinin ölümüyle sonuçlanmış bir özveri ey- lemi tartışılamaz!.. İlhan İrem'in imza günü Kültür Semsi - İlhan İrem. Bursa Oto Kültür Etkinliklen çerçe\esinde 4-19 eylül tarihleri arasında düzenlenen 'Işık \e Se\gi\le" resim sergisinin son günü olan 19 eylülde 16.00 - 18.00 saatîeri arasında. Yeni Yalova >blu 14. km Ovaakça Bursa adresindeki etkinlik merkezinde kıtap \e kasetlennı ımzalayacak. Orhan Veli-Müzihli Edebî Kabaresi Kültür Senisi - Uzun y ıllardır y urtdışında y aşayan sanatçı Fuat Saka ile genç yönetmen ve oyuncu Telat Yurtse\er. Orhan \*eli'yı Müzikli Edebi Kabare biçiminde sahneye koyacaklar. Almanca hazırlanan oyunun prömiyeri 3 ekimde Hamburg Sternschanze'deki Theaterzelt'te gerçekleşecek. İki aydır bu oyunun sahnelenmesı içın pro\a yapan sanatçılar. ızley ıcılerin Orhan Yeli ile değişik bir açıdan da tanışacaklarını söNİüvorlar. BiGurs E\ RENSEL KULTL'R MERKEZİ 11de saat 19 00 da "Hürri>ete Kaçış-1" adlı film ızlenebilır. Tel:251 13 65 BEKSA\"da saat 18.00'de Metin Bobaroğlu'nun -Toplumsal Banş" başlıklı konferansı yer alıvor Tel:349 9155 AKSANAT'ta saat 12.30 \e 17.30'da laser-disc'ten "VVhite Huter, Black Hearfadlı film Ingilizce orijinal halıyle izlenebilır. Tel: 252 35 00 SAHAFCAFE KÜLTÜR MERKEZİ nde saat 18.00'de OğuzÖzdem'in hazırladığı \e Suna Aras'ın katıldığı "ŞiirTahlil Edilebilir mi"başlıklı söyleşi yer alıyor Tel: 414 42 06 TARANTA BABL KÜLTİ R \ E SANAT MERKEZİ "nde saat |9.00'da Esra Zc\nep'in şiiraksamı ver ahyor. Tel: 256 92 80 TÖHUM KÜLTÜR MERKEZİ nde saat 18 30 da YılmazGüne>'ın "Duvar'"adlı fılmi izlenebilir. TCVAP 6. İSTANBLL SANAT FHARI kapsamında saat 14.00-16.00 arasında "Komet Performansı: Nakup P adlı etkinlik. saat 16. 0<j.|8.00 arasında da Semra Germaner'ın yöneteceği \e Kemal İskender, Haşim NurGürel ile Ze>nep Yasa Yaman'ın katılacaüı -Sanatta Taklitçilik \e Kop>acılık~başlıklı paıîel ızlenebilir.