Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
12TEMMUZ1996CUMA CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 15
Sinemanın en verimli senaristlerinden Shakespeareyeniden işbaşında!
En mahvedici duyguya dairOthello Yönetmen, senaryo:
Oliver Parker, Shakespeare'in
oyunundan Kamera: David
Johnson Müzik: Charlie
Mole Yapım tasanm: Tim
Harvey Oyuncular:
Laurence Fishburne, Kenneth
Branagh, Irene Jacob,
Nathaniel Parker, Michael
Maloney, Nicholas Farrell,
Anna Patrick 1995 ABD(Özen
Film) Beyoğlu Pera, Kadıköy
Reks, Bakırköy İncirli
sinemalannda.
Malutn Pazartesi \ izitemizde. adeta
insant havada buharlaştıran, bogucu çöl
sıcağına karşın seyretme> i başardığımız
'Othello". aslında sinemanın en venmli
senaristlennden sayılabilecek Shakespe-
are'den bevazperdeye. sessiz film döne-
nıınden günümüze kadar vapılan uvarla-
malarzincinnin şimdilık son halkası \e
oyuncu kadrosu>Ia göz aian bir film.
Orson VVelles'ten LaurenceOlrvier'ye
kadar. Shakespeare tragedyalannı be-
yazperdeve aktarmaya soyunan namlı
yönetmenlerkenanına katılan. aktörlük-
ten yönetmenliğe geçen Olher Parker"ın
ilk yönetmenlik denemesi olan "Othel-
lo'nun ilginçliği. şımdiye dek yüzü gö-
zü karaya boyanmış. Emı'IJannings. Or-
son \Velles. Laurence Olivier. Serge>
Bondarçuk. \b. gibi namlı, usta ve be-
yaztenliaktörlerceoynanmış Othello ro-
lünü belki de ilk kez karaderili bir oyun-
cunun.Hollvvvood'unsondönemdekien
sıkı zenci aktörlerinden Laurence Fish-
burne'un üstlenmesinden kaynaklanıyor
bir bakıma.
Kıbns fatihi Othello
Biraz edebi bilgi tazelemek gerekirse.
'Othello'. 1570"te~ Kıbns'tan Ösmanlıla-
n defetmek için Venediklilerin çağırıp
askerlerinin başına geçirdiği. kıskançlık
zehiriylegiderek kafayı üşüten. Magnp-
li kahraman cengâver komutanın trajik
Laurence Fishburne. Frerie Jacob "Othello'da
öyküsünüanlatirbilindigigibi. Venedik
soylusu. senatör Brabantio'nun güzeller
güzeli. nazlı ve melek gibı kızı Desde-
mona'yı (Irene Jacob). babasının karşı
çıkmasına karşın kaçınp evlenir Mag-
ripli savaşçı Othellol Laurence Fishbur-
ne). Zaten küçüklüğünden berı yiğit Ot-
hello"nun kahramanlık hikâyeleriyle bü-
yümüş. güzel genç kızdadeli di\aneolur
Othello için.
Talibi Rodrigo'vu filan reddederek.
Bir dudagı yerde. bir dudagı gökte. ze-
bella gibi zencinin aşkı ugruna babasını
bıle görmezden gelen Desdemona'ya
büyü filan yapılarak kızının baştan çıka-
rıldığını iddia eden senatör babanın.
mahkemede söv lediğı birsöz('Dikkatet
kı/ıma. beni bile aldattı. giiniin birindc
seni de pekala aidatabilir'). Othello'nun
aklında yer eder.
Fitne, fesat lago
Venediklilerizafereulaştırmak veOs-
manlılarla savaşmak üzere askerleriyle
Kıbns'a giden Othello. büvük biraşkla
bağlandığı karısinı da yanına alır. Sha-
kespeare'in tüm büyük trajik kahraman-
langibi kendini kaderinakısınabırakmıs
olan Othello'dan ölümüne nefret eden
fitne fesat lago'ysa (Kenneth Branagh)
çev ireeeğı entrıkalarla -lavgın. güçlü ko-
mutanının akiına. Othello'vu tutkulu bir
aşkla sevmekten başka günahı olmayan
güzel Desdemona'nın yakışıklı emir su-
bav ı Cassio'y la (Nathaniel Parker) koca-
sıni aldatmakta olduğu fikrini sokar ve
inandınrda üstelik.
Zaten bu konuda ikircikli. zebani gibi
Magripli, iffetli kansının olası birsada-
katsizliğine inanmaya dünden hazırdır
ve kıskançlığın giderek Othello'nun içi-
ni o> mav a koyulmasıy la. herkesin haya-
tını mah\ edecek birtragedya aglannı ör-
meye başlar...
Öyküyü bize. çevresindekileri kukla
gibi oynatan ve Othello'nun başarılannı
çekemeyen. kıskanç, haris ve tutkulu
kankardeşi lago'nun anlattığı filnıin
odak noktası. Othello'yla Desdemo-
na'nın vogun tutkulu, büyük aşkı. Küçük
yaştan itibaren öldürmevi ve savaşmavı
meslek edinmiş. sevgiye. susamış. ateş.-
li. karizmatik bir vahşi zenciyle. oynak
bir Venedikli dilberin aşkını. orta İcarar
bir erotik gerilim temposunda görüntü-
lemenin üstesinden gelen > önetmen Oli-
ver Parker, dogrusu iIgisiz kal ınamav an.
parlak bir oyuncu kadrosunu bir araya
getirmiş öncelikle.
Metinle cebelleşen Fishburne
'Boyz'n the Hood\'\* nat's LoveGotto
Do VVith It' gibi filmleriyle dikkatimizi
çekmiş ama Shakespeare'e biraz yaban-
cı kaçmış Laurence Fishburne, kafayı
kazıtmış, dövmeli, küpeli. gururlu, haşin
bir Othello olmuşçıkmış. Yer yer metin-
le cebelleşen Fishburne-Othello'nun
Desdemona'sındakı. artık Avrupa sıne-
ması dışınaaçılmaya kararlı. güzel Isv iç-
reli Irene Jacob da yer yer çok kınlgan.
nazenin ve hanım hanımcık biryorum çı-
karıyor. Günümüzün Laurence Olivi-
er'liğine aday. deneyimli Kenneth Bra-
nagh'aysa diyecek yok lago'da.
Yönetmenin. bir çağı beceriyle yeni-
den kurabilen. özenli birinci sınıfçevre-
mekân-kostüm çalışmasının ister iste-
mez göz aldıgı. yakın plan ağırlıklı an-
latımının, zaman zaman teatralliğe kaç-
tığını gözlemlediğimız. dogrusu kimi
oyuncu performanslannın çok da başa-
nlı sayılamayacagı "OthelkV. ağır ve faz-
lasıyla tivatro koku>or. Reklamlarda al-
tı çizilen erotik sahnelerininse çok doyu-
rucu ve çarpıcı oldugunu söyleyebilmek
de pek olası degil.
Dogrusu bir 'RoyaJShakespeare Com-
panv yaklaşımından çok hafif ve uçarı
İVITV tarzı'yla kotanlmiş bu 'Othel-
lo'nun. örnegin çoktan klasikleşmiş ün-
lü Orson Uelles versiyonunun (1949-52)
yanında fazla bir kıymeti harbivesi yok
aslında. Yine de çok şey beklemeden
seyredilebilecek modern bir Shakes-
peare uyarlaması sayılabilir.
Modelin trajik sonu...
Bızbundan35yılönce. 1961 in
2 Temmuzu'nda intıhar eden. se-
rüven. av vesılah tutkunuünlüya-
zar dedesi hakkında alışılmış tür-
den anma yazılanna ver vermeyi
düşünürken. bir hafta kadar önce.
ajanslardan dünyava yayılan esra-
rengız bir ölüm haben düştü bası-
na: Model ve film oyuncusu Mar-
gaux Hemingv*ay.Santa Monica.
Calıfornıa'dakı evinde ölü bulun-
muştu!
Paris'ten Ispanya ıç savaşına.
1922'lerin Istanbulu'ndan safari-
lere çıkacagı Afnka'ya kadar uza-
nan renkli. hızlı. dolu dolu. zengin
birgazetecı-yazaryaşantısısürdü-
rerek. kadınlan ve aşklanyla çağ-
daş Amerıkan edebıv atının ön saf-
lannı tutagelmiş, hikâye ve roman-
lanylabırkaç kuşağı.özgün veya-
lın üslubuyla da çoğu yazan uzun
süre etkılemış. düzyazı ustası Er-
nest Hemingwa>'ın. aılesınce "te-
nıizlenirken birden ateş alan silah'
gibısınden gerekçelerle örtbas
edilmek ıstenen ölümünü çağnş-
tırdı bana. cesedine otopsi yapıl-
masına karşın eceliyle öldüğü, ze-
hirlendiğı. cinayete kurban gittiği
ya da intıhar eniği açıklığa kavus-
turulamayan Margaux'nun trajik
sonu.
Son kansıyla (Mar> Welsh) sık
"sık tanışan. çoğalnığı içkı> le. yaş-
lanmayı kabul lenmev ışıyle gıtgide
maddi manevı bakımdan daha
güçsüz düşen yaşamını sonunda
kafasına doğrulttuğu av tüfegıyle
noktalamayı seçmiş yazardedesi-
nin de yattığı, Sun Valley-Ida-
ho'dakı Ketchum kentının mezar-
lığına. ıkı üç gün önce gömülen
Margaux Hemıngvvav1
. alkol ve bu-
nalım bağımhlığıyla intihareğili-
mininöneçıktığı Hemıngvvav gen-
lerinden geldiğinı de örnekledi
adeta. Hemingvvav ailesindebirin-
tıhar saplantısı olduğu muhakkak.
Ernest Hemıngvsav'ın doktor ba-
basının 1928'detabancavla ıntihar
etmesıni.ünlüvazarınkı veıkikar-
deşinin ıntiharlan ızlerniştı. Işte
şimdi de. 41 yaşındakı. adını Bor-
deaux şaraplarından alan Marga-
ux'cuk. heniiz tam avdınlığa ka-
vuşmamışsa da. büyük olasılıkla
intıhanmsı bir sonu yeğlemış. gö-
rünen o ki.
Duygusal grafığı vetrafiği ıniş-
çıkışlarla dolu. kadınlann da lan-
nesi Grace'den başlayarak) çok
önemlı bir vertuttuğu bırmacera-
perest maço yaşamını sürdürmüş,
Süahlara Yeda. Klimanjaronun
Karlan. Çanlar Kimin İçin Çalı-
vor. Giineş De Doğar, Ihrivar
Adam \e Deniz. vb. gıbı çoğu ro-
manı allanıp pullanıp cilalanarak
göstenşli Hollyvvood filmlerine
konu edilmiş. ünlü yazardedesınin
intihar gününde. 2 Temmuz
1996'da, evinde ölüsü bulunan.
komşulannca da 3-5 gündür orta-
lıkta görünmedigi bıldirilen. genç
yaşta üne. paraya garkolmuş. do-
ruklardan alkolizm çukuruna düş-
müş. özellikle mankenlerle model-
lerin yakalandıgı Blumiahastalığı-
na (aynca sarası da varmış) kapıl-
mış V1argaux kuşkusuz önemli bir
sinema oyuncusu değildi. Ama
şimdi çoğu güzel genç kızın rüya-
lannı süsleyen bırmeslegi popüler
kıldı 1970'lerde. Manken ve mo-
del dünyasının ilk 'süper'lerinden-
di. sarışın. gürbüz. 1.80 cm.'lik,
boylu poslu. ınkıyım ama zarif ve
alımlı güzelliğiyle.
Servet niteliğindeki yüklü bir
para karşılığındâ Faberge'ın kont-
ratlı modelı oldu "Fabuîous Babe'
parfîimünün sunumu ve tanıtımı
kampanyasında. 1975"te. 1976'-
daysa. süreklı tacızıne uğradığı bir
manyağa sonunda kendi ellenyle
cezasını vermek durumunda kalan
bir top modelı canlandırdığı tek
önemüce filmı "Lipstick-Ilık Du-
daklar"da oynadı kızkardeşi Ma-
riel'le birlikte. Daha çıtıpıtı ve in-
ce bir sanşın dilber olan Marıel.
VVoodyAllen'in "Manhattan"ıyla
dikkatı çeken ovunculugunu sür-
dürürken ablası Margaux doğru
dürüst dikiş tutturamadı sinema-
da. Mutsuz ev lilikler yaptı. alkol-
de teselh aradı dedesi gibi: buna-
lımlara. depresyonlara girdi çıktı.
1980'lerin sonlannda. şişmanla-
mış. bozulmuş bedeniyle paparaz-
zilerin objektiflerine takıldı. unu-
tuldu. Birkaç filınde. kıytınk rol-
lerde bov gösterdi. para için Play-
boy'a poz verdi 1990'da.En son
vahşi havvanlara ılişkin bir tele-
vizyon dizisıni tamamlayan He-
mınguav kızkardeşlerin bahtsızı
Margaux'cuk ıntihardan mı. sara
hastalığından mı. aşın dozdan mı.
voksa doğal ölümle mı olduğu
meçhul. tıpkı dedesi gibi perdeyı
indırerek son bir kez daha haber
oldu medyaya şimdi. Belki de
'gösteri dünyası'na son bir nanik
yapmak ıstemiştı, kım bilir...
Akıp geçen yıllar aşka karşı koyamaz!
Daha Hmnp kd Adam Grumpier
Old Men Yönetmen:Hovvard
Deutch 'Senaryo:Mark Steven
Johnson Kamera:Tak
Fujimoto Müzik:Alan
Silvestri OyuncularJack
Lemmon, VValter Matthau,
Ann-Margret. Sophia Loren,
Burgess Meredith, Dary I
Hannah, Ke\in Pollak. Ann
Guilbert 1996ABD
(W'B)Beyoğlu Emek. Harbiye
As, Etiler Akmerkez, İstanbul
Princess, Çemberlitaş Şafak.
Bakırköy 74. Ataköv Prestij.
Altunizade Capitol, Kadıköy
Kadıköy. Fenerbahçe
Pyramid, Erenköv Apollon
sinemalannda.
Çocukluklanndan beri sürekli
birbirleriyle dalaşıp hırlaşan ama
birbirlerini görmeden de yapa-
mayan, aynı çev rede ömür tüket-
miş. Minnesotalı iki ihtivar kapı
komşusu. hınzır adamın. Jack
Lemmon - John Gustafsonla.
VValter Matthau-Max Gold-
man'ın tatlı çekişmelerini. komik
tarafından hikâye eden "'Grump>
Old Men-İki Hınnr Adam" gül-
düriisünü iki yıl kadar önce sey-
retmiştik. kakara kikiri gülümse-
melerle. Bu filmın umulanı aşan
gişe başansı üstüne. suyunun su-
yunu çıkaımakta kimsenin eline
su dökemeyeceği Hollyvvood si-
neması. sadece yönetmenin de-
giştiği aynı kadroyla, hikâyenin
devamını beceriyle tezgâhlamış
hemen.
Genelde bu çeşit devam film-
lerinden hiç de hazzetmememe
karşın. bir kez daha tanınmış
oyuncularla (üstelik bir de Sop-
hia Loren eklenmiş şimdi kadro-
ya) ve bildik biryaşlılık komedi-
sinin bütün albenisi>le donatıla-
rak allı pullu beylik Hollyvvood
standartlannı dayatan, neşeli, gır-
gır bir eğlencelik olarak önümü-
ze sürülen 'Daha Hınzır İki
Adam'ın kapısından içerı.
Waiter
Matthau,
\^n-^!argret ve
Sophia Loren
'Daha Hınzır İki
Adam'ın ağır toplan.
Emek'in >erin kucağına girmez-
lik edemedim boğucu sıcaktan
kacarak. malum v izite günümüz-
de. İlk filmde öyküyii, yaşlı. ak-
si. dul Jack Lemmon'u kuşatan
acıklı yalnızlığından kurtaracak
Ariel- Ann-IVIargret'e ka\uştu-
ran beylik bir mutlu sona bağla-
yan senarist Mark Steven John-
son. bu kez de ötekı hırçın v e su-
ratsız ihtiyara (Ualter \fatt-
hau'ya). 5 koca eskitmiş. Italvan
geçkin taze Maria Ragetti- Sop-
hia Loren'i bulup ayarlıvor so-
nunda. Amenkan sınemasının
vaklaşık varım yüzyıllık iki
emektar. usta oyuncusunun göv -
de gösterisine giriştiği. şenlikli.
şamatalı bu yeni romantik yaşlı-
lık komedisinde. akıp geçen yıl-
lann suratlannı bir havli zımpa-
raladıgı. 76'lık Walter Marthau-
72'lik Jack Lemmon ikilisi. ne
kadar yaşlansalar, kınş kınş da
olsalar vıne kamera karşısında
döktürmekten geri kalmayacak-
larını örneklivörlaryine.
Kan buzu. okkalı soğuğuvla
meşhur Minnesota'nın Wabasha
adlı küçük bir kentinden pek dı-
şarı çıkmayarak yaşamış, e\ ge-
çindirmiş. aile bakmış, çoluk ço-
cuk yetiştirip karılannı toprağa
vermiş v e mezar öncesi, ömürle-
rinin son demlerindeacıklı. koyu
bir yalnızlığa gömülmüş. sürek-
li birbirlerine homurdanan ancak
birlikte yarenlik ettikleri. huzur
verici balıktutmaseferlerineçık-
maktan da geri durmayan. hâlâ
hayatmücadelesine kararlı ve hâ-
lâ aşka hazır iki somurtuk ihtiya-
nn yıllardırsönmüş kalplerini ye-
niden ateşleyen cıvıl cıvıl kadın-
lan ovnavan Ann-Margret'le
Sophia Loren'in varlığı da. orta-
lama seyirci için çekici kılıyor
'Daha Hınzır İki Adam'ı. Ame-
rikan sinemasmın yaşayan anıtla-
nndan. Jack Lemmon'un kadın
düşkünü babası rolündeki. 95'lik
BurgessMeredith'in. Sophia Lo-
ren'in feleğin çemberinden geç-
miş. tonton vetipik Italyananne-
sini oynavan Ann Guilbert lc kı-
rıştırdığı filmde aynca gözalıcı
ve bir içim su Danl Hannah In
Kevin Pollak gibi nisbeten genç
oyuncular da. yaşlı. hırçın ve hın-
zır iki kahramanımızın öteden-
beri birbirlerine yangın veevlen-
mek üzere olan çocuklan olarak
boy gösteriyorlar. biraz da seyir-
cinin içini açmak için olsa gerek.
iki aksi ihtiyann dostluğunun
vurgulandığı ilk filmden sonra.
üstüne cuk oturmuş. hız-haz düş-
künü. enerjik bir sanatçı kadın ro-
lündeki Ann-Margret'in Jack
Lemmon'tn gönlünü ve evini
doldurması üstüne iyice \ apayal-
nız kalan VValter Matthau'nun
yaşamına dahil olarak herkesi et-
kileyen ve eski oltacı dükkânını
şirin bir Italvan Ristorantesine
çevirmek isteyen Sophia Lo-
ren'in devreye girmesiyle bütün
çevreleri VValter-Sophia ilişkisi-
nin gelişmesi için çaba gösterme-
ye koyuluyor ve gelsin bir kez da-
ha kaçınılmaz mutlu son!
'Grumpy" iken şimdi 'Grumpi-
er' olan. büyük olasılıkla tezgâh-
lanacak üçüncü devam fılminde
de adı 'Grumpiest'e çevrilerek
diziyedönüştürülebilecek 'Daha
Hınzır İki Adam'. önemli bir\a-
pıt sayılmazsa da. rahatlıkla tüke-
tilen, neşeli. komik ve be> lik bir
eğlencelik sayılabilir Öncelikle
ilk filmi görmemiş olanlara daha
çekici gelebilecek.özellikle
gençliğe ve aileye yönelik. ge-
nelgeçer. pembe. düzmece gül-
dürülerle adını duvurmuş olan
yönetmen Hovvard Deutch'un
imzasını taşıyan bu komedi. va-
pış yapış yaz sıcağında iyi gide-
bilir belki.
Jenerik ustasmın kaybı
(SaulBass 1920-1996)
• 40 yılı aşkın meslek yaşamında. film jeneriklerinin
tartışılmaz en baba yaratıcısı olarak ünlenen Saul Bass,
bizim de gençliğimizde en çok tuttuğumuz grafik
sanatçısıydı; Hans Hillman. Jan Lenica, Milton Glaser gibi. Saul Bass'ınen bilinen afişJerinden: Alfın Kollu Adam
Ölüm haberine. iki a> kadar gecikmiş ta-
rafından. bir sinema dergisinde rastladım. İki
çeyrek sütun ayırmışlar. yanına da en tanın-
mış işlerinden olan "BirCinayetin Anatomi-
si"nin afişini (ki bu afişin. Spike Lee'nin son
filmlerinden "Clockers" için neredeyse av-
nen kopyaedildiğinidegeçen yıldan hatırla-
yacaktır meraklısı) basmışlar: Saul Bass. 25
nisanda öldü!
40 yılı aşkın meslek vaşamında. filmlerin
başında yer alan generique (jenerik: Tanıfma
yazılan) bölümlerinin. tartışılmaz en baba
yaratıcısı olarak ünlenen Saul Bass. bizim de
gençliğimizde en çok tuttuğumuz grafik >a-
natçısıydı: Hans Hillman,Jan Lenica. Milton
Glaser. vb. gibi öteki gözdelerimizle birlik-
te. Nevv York'ta grafikerlik yaparak mesleğe
atılan Saul Bass. 2. Dünva Savaşı'nın ardın-
dan. Hollyvvood'un altın vıllarında. sinema-
nın başkentini mesken tutarak jenerikleri ve
afişleriyle adını duvurdu. sinemayla grafik
sanatlararasındaki vakın ilişkilerin temelini
attı. herbirı bugün alanında 'klasik'e dönüş-
nıüş yapıtlanv la.
FrankSinatra'nın. eroin bağımlısı \ itik bir
kahramanı oynadıgı Otto Premin^r'ın biz-
dc göstenlmemiş "Altın Kollu Adam" (1954)
filmine yaptığı jenerik ve afişle bu alana ye-
ni bir soluk getirdi.
Film 'satışı ve tanıtımı olayf nda bir çeşit
devrimin öncüsü oldu. valın veduvarlı üslu-
bu\ la.
Yıllar yılı. filmi seyirciyle ilk buluşturan
afiş \e jenerikleriyle tarzını popüler kılan
Bass. Bilh VVilderın "The Seven Vear Itch -
YazBekârT( 1955). Otto Preminger'ın "Ana-
tomy of a ıMurder" (1959). Stanley Kub-
rickin "Spartacus" (1960) ve "Good Fellas-
Sıkı Dosrtar"a (1990) kadar tüm Martin Scor-
sese fılmleri dahil olmak üzere birçok filmi
jenerikledi 40 yıl boyunca.
En iyi işlerini Hitch amca için > aptı. "Ver-
tigo-Yükseklik Korkusu" (1958), "North B>
Northv>est-Gizli Teşkilat" (1959) v e kuşkusuz
"Psycho-Sapık" (1960) gibi Hitchcock baş-
yapıtlanyla unurulmazlaşan Saul Bassyönet-
menliği de denedi. belgesel \ e dene> sel kısa
filmlerçekti. İki kısabelgeseliyle2 Oscarda
kazandı. Tek uzun konulu filmıyse 1973
yapımı. "Phase IV" adlı bilimkurgusal bir
denemeydi.
KEDIGOZU
VECDI SAYAR
Vaaz...Hoca, vaaz için kürsüye çıkar Camıdekı toplulu-
- Size ne anlatacağımı biliyor musunuz? der.
Vaazı dinlemeye gelenler,
- Nereden bilelim, bılmiyoruz. . derler.
Hoca,
- Bılmiyorsanız, ne diye boşu boşuna anlatayım...
diyerek kürsüden inip gıder.
Bir başka zaman yine camiye vaaza gelir. kürsü-
ye çıkar. Yine topluluğa sorar:
- Size ne anlatacağımı biliyor musunuz?
- Biliyoruz... derler.
O zaman Hoca,
- Biliyorsanız. ne diye anlatayım boşu boşuna...
deyip yine kürsüden inip gıder.
Yine bir gün, vaaz için gelir camiye. kürsüye çıkar.
Aynı soruyu sorar:
- Ey dinleyiciler. Size ne anlatacağımı biliyor mu-
sunuz?
Vaazı dinlemeye gelenler, ö'nceden sözleşip öğüt-
leştikleri üzere şöyle derler:
- Kimimiz biliyoruz, kimimiz de bilmiyoruz.
Hoca,
- Öyleyse der, boşuna zamanınızı almayayım da
işten güçten kalmayın. Bilenler, bilmeyenlere öğret-
sin...
• * *
'Nasreddin Hoca Yılı 'nda, hem de Akşehır Nasred-
din Hoca Şenlikleri'nin orta yerinde. Hoca'yı anım-
samamak elde mi?
Çağdaş Nasreddin Hoca'mız, Aziz Nesin'in 'Nas-
reddin Hoca Gülütleri' kitabından bir kaç alıntı da-
ha yapalım dilerseniz. Adam Yayınları'nın insafına sı-
ğınarak.
• • •
Hocanın iki kansı varmış. İkisi de sık sık "Hangı-
mizi daha çok seviyorsun?" diye Hoca'yı sıkıştınr-
larmış. Hoca, iki karısına ayrı ayrı bırer mavi boncuk
verip,
- Sakın bu mavi boncuğu kimseye göstermeye-
ceksin, verdiğimikimse bilmeyecek... demiş.
Bir gün yine iki karısı birden.
- Hangimizi daha çok seviyorsun? diye tutturun-
ca, Hoca,
- Mavi boncuk kimdeyse, gönlüm onda... demiş.
• • •
Hoca, bir sulak tarlada bir leylek yakalayıp evıne
getirmiş. Leyleğin biçimıni beğenmediği için, biraz
gagasından, biraz da kanatlarından kesıp.
- Hah işte, demiş, bak, şimdi kuşa benzedın!
• • •
Hoca camide vaaz ederken, kadınlann boyanma-
larının günah oldugunu söylüyormuş. Dınleyenlerden
biri, kendi karısının da boyandığını söyleyince, Ho-
ca,
- Ama yaraşır haspaya! demiş.
• • •
Aziz Nesin'in dediği gibi "Nasreddin Hoca gülüt-
leri hiç eskimez."
'Cumartesi Anneleri' Pazartesi'de
Kültiir Servisi - Kadınlara mahsus gazete 'Pazartesi'
temmuz sayısı kapağını gözaltında kavbolankırla ilgıli
Galatasaray Lise.->i'nin önündeki oturnıa evlemıne
ayırdı. Kamuovunda Cumartesi Anneleri olarak aııılan
grubun örgütleni>ıni. bu örgütlenmede ver alan
kadınlan \e kadın bakı.ş açısını ele alıvor. Hazıran
avında Istanbul'dagerçekleştirılen Habitat II. kadınlar
açısından yorumlanıyor Pazartesi dergisinde. Orta
sayfada ise kadınlar. pazar günleri yaşadıkları kâbıısu
anlatıvorlar. Derginin sürekli çizerlerı ise Ramıze Erer.
Feyhan Güver ve Semra Can.
TYB'den 3. Suçıktı Şiir Akşamları'
Kühür Servisi-Türkıve \azarlar Birlığı. vaz
etkinliklerini şiır akşamları. kurslar \e semınerlerle
sürdürüyor. Yazarlar Birlıği. Balıkesır Beledıvesı
işbirliğıyle 13-14 temmuzda '3. Suçıktı Şiır
Akşamları' etkinligini gerçekle^tirecek. Balıkesir'in
Dursunbev ilçesinde düzenlenen şiirakşamlanna
geçen yıl 200'ün üzerinde konuk katılmiştı.
Ballantines fotoğraf yarışması
KültürServisi- Fotoğraf >ari}ivıalan ara^ında önemli
bir >eri olan Ballantines uluslararası fotoğraf varışması
13. yılını doldurdu. Heryıl profesvonel ve amatör
fotoğrafçıların yogun katılımı ile gerçekleşen yanşma
bu >ıl stil. aktüalite, destekli. aksivon. seyahar ve
macera. video filmi olmak üzere altı dalcîa
gerçekleştirilivor. Yarışmanın genel birincisi 25 bin
dolarlık ödül kazanırken altı kategorinın bırıncilerine 5
biner. ikıncilerine ise biner dolarlık ödüller verilecek.
Türk fotoğraf sanatçılarının pek çok kez ödül aldığı
yarışmada 1993 yılında fotoğraf sanatçısı İzzet Keribar
üç ödül birden alarak rekor kırmıştı Son katılım tarihi
28 Ekim 1996 olan yarışmanın katılım formları
fotoğraf kulüplerinde. Daha fazla bilgi için 252 23 11.
Nürnberg 5. Sinema Günleri
Kültür Servisi - Almanya'da yaşayan Türkıvelı genç
sınemaseverlerin oluşturduğu Kültür Girişimi
Nürnberg Grubu ve Nürnberg Belediyesi Kültür
Dairesi tarafından beş yıldırgerçekleştirilen Türkive
Sinema Günleri programında Türkive sinemaMiıda
güncel filmler. Türkive sineması tanhine bir bakış.
dünva sınemasında Türkive. kısa film varışması.
Türkive kısa film tarıhinden örnekler gibi bölümler ver
alıyor. Program kapsamında aynca bu yıl üçüncü kez
kurmaca. deneysel. belgesel ve canlandımıa
dallarından oluşan bir kısa film varışması
düzenleniyor. Son katılma tarihi 31 temmuz olan
yanşmaya gönderilecek olan filmlerde yapıtların-
Türkiyeİi sinemacılar tarafından gerçekleştırilmiş \eva
ortak yapım olma koşulu aranıvor. Katılımcılar.
Türki>e'den katılım formu edınebılmek için 0212 252
57 00 no'lu telefondan Hilmi Etikan'a. 0312 417 59 »1
no'lu telefondan Mehmet Öz'e başvurabilirler.
1. Klasik Gitar Bienali
Kühür Servisi - SevdaCenap And Müzik Vakfı.
Birinci Klasik Gitar Bienali'ne yönelik çalışmalanna
başladı. Türkiye ve Venezüella Dışişlen bakanlıklan
ve Venezüella Büyükelçılıği himayesinde
düzenlenecek bienalde Türk gençİerinin katılımıyla bir
klasik gitar yanşması da yapılacak. Ekim avında
düzenlenecek bienal. ünlü gitarist besteci Antonio
Lauro anısına gerçekleştinlecek. Bienal kapsamında
düzenlencek olan gitar yanşması için 30 vaşından
küçük TC vatandaşlannın en geç 1 ekim tarilıine kadar
vakfa başvurmalan gereki>or. Dereceve giren
yanşmacılara değişik ödüllerin verileceği yarışmada
birinci olan sanatçı. Venezüella'da koı^er turunu
kazanacak. Adaylann Antonio Lauro"dan Türk ve
Avrupalı bestecilerden eserler seslendirecekleri
elemeler2l-22 ekimde. "Gitar ve Alirio Diaz' sergisi
ise 24 ekimde gerçekleştirilecek. Etkinlikler. sergının
açıldığı günün akşamında finalistlerin konseri ve ödül
törenivle son bulacak.