Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
EKİM 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
DBH resmen
pantileşti
• I \NKARA (Cumhuriyet
Çürosu) - Demokrank Banş
Wareketı(DBH). genel
^aşkan1
Vlehmet Eti"nin
irfün Içiileri Bakanl ğı'na
•^erdiği kunıluş. dikkçesiyle
r<esmen partıleşti. DBH
Genel Başkanı Eti -e
p»arîililer. dün saat 5.00'te
p»artının kuruluş dilekçesinı
lE^ernıek üzere bakailık
önündevdıler. Parti iler
fc»urada bulunan ba>ın
rnensuplan ıle polislere
fcaranfil verdiler Ardından
& kısjlik heyet. Içişeri
Bakanhğı Genel Sekreteri
.Ali Bilırın \anina ;ıkarak
partı
rüzüğü ıleprogramnı
Siındu. Genel Başkan Eti.
daha sonra şaptığı
açıklamada. merkez solda
yer alan bır parti
olduklarını sövledi
Menderes
TBMM'de
• AÎN'KARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Trafık kazası
şpnucu felç olan \e bir süre
ABD'detedavıgören RP
İstanbul \1ıllet\ekih Aydın
Menderes. dün TBMM'nin
vasama çalışmalarına
îtatıldı. Sakatlar için özel
4izayn edılen EGO'va aıt
otobüsle Ayaş'tatedavi
gördüğü Rehabılıtasyon
Merkezi'nden eşi Cmran
Menderes. De\ let Bakanı
Çürcan Dağdaş \e RP
istanbul Mıllet\ekılı Metin
Işık'la bırlikte Meclıs'e
şjelen Menderes. "'Burada
bırsivasal ıddıaşı ispat
etmek ıçin değil. önee
mıUetımızin bana verdıği
vekâleti yerine getirmek ıçın
bulunuvorum. Avnı
^amanda. özürlülerimızin
önlerindeki engeller
kaldınldığında neler
yapabıleceklennı göstermek
fçin buradavım" dedi.
Denktaş'tan
uyarı
• AN KARA (Cumhuriyet
Bürosu)-KKTC
Cumhurbaşkanı Rauf
Denktaş. Türkiye'nin 1960
anlaşması ile Kıbrıs
konusunda elde ettiği
eşitlik statüsünün bozulmak
ıstendiğini kavdererek Rum
fcçşimrntn Avrupa Birliği
yŞtiyfcrVunanistan'la
bVrleşeceğîni söyledi.
K.K.TC Cumhurbaşkanı
Rauf Denktaş. dün
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel ile Çankaya
K.öşkü"nde bır arava geldi.
Gün içinde Ankara
Ç'niversitesi'nin akademik
yılı açıiış törenıne katılan
Denktaş. Türkive'nin
bÜNÜk \e güçlü bir iilke
olduğunu belırtti.
Vergi borcuna
indirim
• A.N KARA (Cumhuriyet
Bürosu) - \'ergı borcunu 1
a> a kadar erken ödeyen
mükelleflere avlık yüzde
5.3.4 ay erken ödeyenlere
de aylık yüzde 5 oranında
mdirim uygulanacak.
Ç.esini Gazete'nın dünkü
«ıüferrer sav ısında
yayımlanan Bakanlar
kurulu Kararı'na göre.
vergı ödeme tanhinden
önce borcunu 1 aya kadar
erken ödeyen mükelleflere
yüzde 5.3 oranında indirim
yapılacak. Yergi borcunu 4
ay önce ödeyen
mükelleflerin borç
miktannda da aylık yüzde 5
oranında indirime
gıdilecek.
AP kararına
tepki
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Türkıye Işveren
Sendikalan Konfederasyonu
(TlSKI, Avrupa
Parlamentosu'nun (AP).
Türkiye'ye gümrük birliği
çerçevesinde yapılacak mali
yardımlann askıya
aimmasına ilişkın karanna
tepki gösterdi. TlSK
Yönetim Kurulu. "AP.
Türkıye'nin gümrük birliği
iKşkilerini sabote etmek
yerine güçlendınci çaba sarf
etmeli'" açıklamasını yaptı.
TlSK açıklamasmda.
AP'nin 19 eylülde aldıgı
kararlar. "ortakhğın
temeline koyulan dinamit"
olarak nitelendı. Türkive'nin
ajılaşmaya ilişkın bütün
vükümlülüklerinı \enne
getirdiği sav unulan
açıklamada. .AP'nin.
Türkıve'nın Avrupa
Birliği'nden (AB) anlaşma
gereği alması gereken mali
yardıma engel olduğu ileri
sürüldü.
Cumhuriyet Basın
Tanıtım Kartı'mı
kaybettim.
Hükümsüzdür.
İPEK YEZDAM
'Temel nitelilder değişemez'
Cumhurbaşkanı, parlamentonun açılış konuşmasmda hükümete laiklik uyansında
bulunarak Türkiye, karanlık ve iflas eden hiçbir ideolojinin yanında olmamıştır' dedi
ÜĞÜ
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhur-
başkanı Sülevman DemireL "Türkije Cum-
hurheti'nin nitelikleri değişmeyecek. değişti-
rilemeyecektir. Yani Türkiye Cumhuriyeti
devletL demokratik. laik ve sos\al bir hukuk
devleti olarak kalacaknr" dedı. İktıdar v e mu-
halefetın \arhk nedenını demokratık yapıva
borçlu olduklarına dıkkat çeken Cumhurbaş-
kanı. "Demokrasi, laik. çağdaş uj garlık. Tür-
kiye bunlann hiçbirinden \azgeçemez ve bun-
lann hiçbiri birbirinden avrılamaz. Türkiye.
karanlık \e iflas etmiş, insanlığın acılar çek-
mesine sebebiyet \eren hiçbir ideolojinin _va-
nında olmamıştır" sözlen> le. şerıatcı eğılım-
lere bert tepki \enrken Iran'ı da teröre deste-
ğıni sona erdirmesı konusunda örtülü şekıl-
de uyardı.
ABD'nın Türki\e açı^ından "stratejiköne-
mi" bulunduğuna dıkkat çeken \e ıkı ülke ıliş-
kılenn "giincel konulann üzerinde tutulma-
sı gerektiğinr \urgulayan Demırel. Türkı-
>e"nın dış polıtıkabinın "gerçekçi*1
hedefle-
re dayandığını. Batı seçimının "gözü kapa-
lı~ vapılmadığını behrterek de hükümetın RP
kanadına mesaj gönderdı.
TBMM'nın 20. Dönem 2. Vasama Yılı ça-
lışmaları. Cumhurbaşkanı Demırel'ın açış
konuşmasiNİa başladı. Cumhunyetın 73. \ı-
lını kutlama\ a hazırlandığı bır dönemde Tür-
kıye'nın. bulunduğu bölgede bari!) \e ıstık-
rarın güvencesi olduğunu behrterek sözleri-
ne başlayan Demirel. sık sık alkışlarla kesı-
len konuşmasmda ~Bu sonuçları, bin senelik
tarihimi/in en u/un banş dönenıine \e de-
mokratik cumhuri>ete borçlu\uz" dedi.
TBMM'nın. "demokrasinin kalbi" olduğu-
nu \ ureula\ an Demirel. de\ letın temel nıte-
CumhurbaşkanıDemireLTB.MM"\i açışkonuşmasmda.Türkiye'nindışpolitikasınm
"gerçekçi" hedeflere dayandığını \e Batı seçiminin "gö/ü kapalı \apilniadigini" da
belirterek İslam ülkelerineyönelen RP">egöndermede bulundu. (Fotoğraf. AA)
lıklennın değıştirılmesınden zaman zaman
endı^e edildığı. kaygı duyulduğunu anımsa-
tarak "Türkiye Cumhuri>eti De\leti"nin nite-
likleri değişme>ecek. değiştirileme\ecektir.
YaniTürkiyeCumhuriyeti De\leti:demokra-
tik, laik \e sosyal bir hukuk de\ leti olarak ka-
lacaktır. Türki>e"nin iilkesi \e milleti ile b»>-
lünmez bütünlüsü korunacaktır" dıye ko-
nu$tu. Demırel'ın konuşması sürerken Ba^-
bakan Necmertin Erbakanın "namaz kıl-
mak" ıçın bır süre genel kurul salonundan a\ -
nlmaü dıkkatçektı. Demirel. hükümete u\a-
rı nıtelığındekı me>a|larını. özetle su başlık-
lar altıııda açıkladı:
Demokrasi: Demokrasi. sıvaset sanatının
halka hızmet anla> ı^ı\ la. halka da>anarak \e
Yılmaz, hükümeti düşürmede demokrasi dışı yollar aranmadığını söyledi
DemokmtikyoUagukrler
y
halk içın ıcraedıldığı yegâne zemindir. Mec-
lis. egemenlığın kayıtsız şartsız ulusa ait ol-
duğunun ve demokrasinin en büyük güven-
cesıdir. Yüce Meclıs. bu \asfı> la. bir konsen-
süs temelinde hızmet anlayışlannın temsılı-
ne \ e bırbırlenyle hür bır ortamda rekabet ede-
bılmelenne oîanak sağlayan bir demokrasi
mabedidır. lktıdar \ e muhalefet. bu uzlaşma-
nın hukukı ve kurumsal altyapısını bırlikte pay-
laşmak \e sa\unmak yükümlülüğü altında-
dırlar. Zıra. varlık sebeplerinı bu demokratık
yapıyaborçludurlar.
Reformlar: De\let reformu. günümüzde
birçok ülkenın öncelikli meselesıdir. Yüce
Meclisımızm, Türkıve'nın gereksınim duy-
duğu dev let reformunun gerçekleşmesını sağ-
layacak yasal düzenlemelen süratle gerçek-
leştıreceğine emınım. Yapısal reformların da
bir önce uygulamaya konulması gerekmek-
tedır. Zıra ekonomimizın karşı karşıya oldu-
ğu sorunlara, sadece makroekonomık politi-
kalaryoluylaçözümbulunmasımümkünde-
ğildır
Dış politika: Türkiye dış polıtıkası. cumhu-
rıyet kurulduğundan bu vana. tarıh \e coğ-
rafyanın dıkte ettığı ^artlar göz önünde tutu-
larak\eTürkı\e"nınkısa. orta\e uzun \ade-
lı ulusal çıkarları ı\ı hesaplanarak belirlenıp
u>gulanagelmıştır. Amacımız. içinde yaşadı-
ğımızbölgedekı halkların tümüne \ararsağ-
la>acak bır dostluk \e ışbırlığı ortamının oluş-
masını sağlamaktır. Dış pohtıkada çözümler
üretmek. süreklı mücadele. müzakere ve sa-
bır ıster. Dığer yandan. daımı surette haklı ze-
mınlerde kalabılmeyı. dıplomasinın tüm ça-
balarının bu doğrultuda bırleşeceğı bır \ız-
yonu da gerektırır. Türkıve'de bu v ızyon ola-
gelmiştır. Hedeflerdoğrutes-
pıt edılmıştır \e bu hedeflere
ulaşmak ıçınseçilenyollar\e
izlenen > öntemler gerçekçıdır.
Demokrasi. laiklık. çağdaş
u\garlık: Türkiye bunlann
hiçbirinden vazgeçmez ve
bunlann hıçbırı birbirinden
ayrılmaz. Türkıve. karanlık
ve iflas etmış, insanlığın acı-
lar çekmesıne sebebı> et v eren
• Yılmaz, REFAHYOL hükümetinin demokratık
yollardan uzaklaştınlmasının Türk demokrasisine
yapılacak en büyük hizmet olacağına inandığını söyledi.
Bugün yapılacak en büyük yanlışjn demokrasiden
uzaklaşmak olduğunu vurguladı.
\\K.\R.A (Cumhuriyet Bürosu)-
ANAP Genel Başkan'ı Mesut
Yılmaz. laik rejimı hedef alan
gınşımlerde bulunan hükümetin
demokratık yollardan
düşürülebileceğine inandıklannı
behrterek. "Türkiye'nin geleceğiyle
ilgiii büyük endişeler taşıdığınıız bu
dönemde. demokratık çıkış yollan
mevcuttur. ANAP olarak biz bu .
yoüan sonuıta kadar işlotmcftte
•kararu>Tz"dedi. RP'lı Dev let "
Bakanı Abdullah Gül ıse ordunun
RP'nin uygulamalanna karşıt
mesajlan konusunda. "Arzumuz.
ordu-millet birlikteliğini kuvvetli
hale getirmek Herkes buna dikkat
etmeli" sözleriyle. panısıne
yönelik uyanların geniş bir halk
kesimini hedef aldığını ima etti.
ANAP lideri Mesut Yılmaz. dün
düzenlediğı basın toplantısında.
ıcraatını sert bır dılle eleştırdığı
REEAHYOL hükümetinin.
demokratik vollardan
ANAP lideri \ ılmaz,Tansu Çiller'e
yeni soruşturma mesajı \erdi.
uzakla^tınlmaMnın Türk
demokrasisine vapılacak en büvük
hızmet olacağına inandığını
sövledı. Yılmaz. Genelkunnav
Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı
Karadayı'nın "Türki\e"de işler
kötü gidhor. Duracak zaman
değildir" ^özlerınden Mvasetçılenn
alacağı bır mesai olup olmadığına
\e keııdibin;n vaptığı "demokratik
yollardan hükümetin
ukılabileceği" volundakı
değerlendirmenın bununla bır
bağlantısi bulunup bulunmadığına
ilişkın >oruya şu karşılığı verdı:
"RP'nin iktidara ne kadar
hazıriıksu \e hayaki olduğunu
daha koalisyon görüşmeleri
sırasında fark ettim. Hükümet
kurulmadan da uyanlanmı
yaptım. RP'nin ağırtıklı olarak >er
alacağı bir hükümetin demokratik
açıdan bir sına\ olacağını ve buna
karşı antidemokratik hiçbir
girişimin bizden destek
görmeyeceğini smledim. Aradan
geçen zaman içinde gaflet içinde
olanlann da RP'yi görme fırsatı
olmuştur. Her şeye rağmen. RP'nin
demokratik yollardan iktidardan
uzaklaştınlabileceğine inannorum.
Türk demokrasisinin bu
olgunlukta olduğuna. demokratik
açıdan mutlaka >aşanması gereken
bir dönem olduğuna inanıyorum.
Bugün >aşadığımi7 bütün
güçlüklere rağmen vapılacak en
büyük >anlış demokrasiden
uzaklaşmaktadır."
soruşturma mesajı
^'ılmaz. Başbakan \'ardımcısı ve
Dı^ı^lerı Bakanı Tansu Çiller'in
Bırleşmış Milletler'de (BM)
yapması gereken konuşmayı
yapmavarak. oğlu MertÇÛkr'in
Boston'dakı evını zıvarete gitmesı
ıle ilgiii bır soru üzerıne de. "Olay,
yalnızca Çiller'in münferit
da\ ranışlam la sınırlı değil, çok
daha geniştir" dedi.
Çıller'ın bu gezide vaptığı
konuşmalardan. devletten gizlenen
görüşmelere kadar endişe venci
ciddi gelı^meler söz konusu
olduğunu söyleyen Yılmaz. dış
politika ıle ilgiii genel görüşmenın
sonucunda diğer denetim
yollannın da harekete geçirilmesi
^onucu doğabileceğini sövledi.
Yılmaz. "Genel görüşmenin
sonucunda. Meclis soruşturması
\eya gensoru gündeme gelebüir"
dedi.
Açılış kokteylinde Genelkurmay bütçesi için 'mini zirve'
Meclis yasama yılına ^
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
so)-TBMM Başkanı MustafaKa-
temli'nın yeni yasama yılı nedeniy-
le verdiği kokteylde Genelkur-
may'ın bütçesi ile ilgiii 'mini zir-
\«* gerçekleştirildi. Cumhurbaşka-
nı Süleyman Demirel. Başbakan
Necmettin Erbakana "Askerler
her şe>i santim sanfim hesaplartar,
ne isterkrse verin" dedi. Genelkur-
may Başkanı Orgeneral İsmail Hak-
kı Karadayv Yüksek Askeri Şûra
kararlarına yargı yolunun açılma-
sını isteyen RP'li Devlet Bakanı
Abdullah Gül'e. "Hikâye bunlar.
Türk Saahh Kuv>«tleri'nde emir
komuta zinciri bozuiamaz, kinıse
de bozamaz"
1
diye tepki gösterdi.
TBMM'nın yeni yasama yılı ne-
deniyle dün önee TBMM Başkanı
Mustafa Kalemli'nin başkanlığın-
daki parlamento heyetı Atatürk Anı-
tı'na çelenk koyarak saygı duru-
şunda bulundu. Daha sonra. TBMM
Şeref Salonu'nda şef Gürer Aykal
yönetimindeki Curnhurbaşkanlığı
Senfoni Orkestrası bir konser ver-
di.
DSP Genel Başkanı Bûknt Ece-
vtt ve CHP Genel Başkanı Deniz
Baykal'ın ön sıralardadinledikleri
konsere. ANAP Genel Başkanı Me-
sutYılmazda gecikmeli olarak ka-
tıldı. Konsersürerken. RPnin grup
toplantısı bitmesine karşın Başba-
kan Erbakanve Kültür Bakanı Kah-
raman konsere katılmadı. TBMM
Genel Kurulu da saat 15.00'te. Ge-
nel Kurul Salonu'nun tadilatta ol-
ması nedeniyle eski senato ve da-
ha sonra ANAP grup toplantılan-
nın yapıldığı salonda toplandı.
TBMM Başkanı Kalemli'nin,
TBMM'nin açılışı nedeniyle ak-
şam verdiği kokteyle, Cumhurbaş-
kanı Demirel, Başbakan Erbakan,
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri
Bakanı Tansu Çüler, ANAP. CHP.
İP liderleri ile 7. Cumhurbaşkanı Ke-
nan Evren ve Genelkurmay Başka-
nı Karadayı katıldı. Kokteylde iç-
V girdiki ikram edilmesi nedeniyle RP
boykotu beklenirken Başbakan Er-
bakan ile az sayıda RP'li bakan ve
milletvekilinin katıldiğı görüldü.
Kokteyl sırasında. bir araya gelen
Demirel. Kalemli, Erbakan, Çiller
ve Karadayı arasında Genelkurmay
bütçesi konuşuldu. Başbakan Erba-
kan, Karadayı ile karşılaşır karşı-
laşmaz "Bütçedençokazikjenek is-
temişsiniz. ama biz size daha fazla
ödenek ayırdık" dedı. Konuşmaya
katılan Demirel. "Askerler, bu ko-
nuda çok dikkatli davranıriar. Her
şevi santim santim hesaplariar, o
yiîzden ne isterlerse >«in" göriişünü
dile getirdi.
hiçbir ideolojinin v anmda ol-
mamıştır.
Yunanistan-Kıbns: Yuna-
nıstan. başta AB zeminı ol-
mak üzere. birçok uluslarara-
sı platformda Türkıve'nın önü-
ne haksız \ e mesnet;>ız engel-
ler çıkarmavı. ülkemıze kar-
şı her türlü hasmane tavrını
sergılemev ı bır alışkanlık ha-
Une getırmıştır. Kıbns'ta Rum-
Yunan tarafının günüğü tah-
rık politıkası da yanlış v e cağ-
dışı bır vaklaşımdır.
Suriye'yesertuyan: Kom-
şumuz Sunye. Türkıye'veyö-
nelık düşmanlığına yandaş
sağlamak amacıyla dığer Arap
ülkelenni tahnk etmeye, zıhın-
lerde yanlış imajlaryerleştir-
meye çahşıyor. Bu yaklaşı-
mının Surıye'ye bır fayda ge-
tirmeyeceğını bir kere daha
hatırlatmak ıstıyorum. Sınıra-
şan sular konusunda da Tür-
kıye'nin. kımsenin bahçesinı
kurutmaya nıyetı olmadığını
herkesın btlmesı lazımdır.
Irak-Kuze> Irak: Güney
komşumuz Irak'ın uluslara-
rası camıa ıle venıden bütün-
leşmesını beklıyoruz. Irak'ın.
Bırleşmış MılletlerGüvenlık
Konseyı kararlarını uygula-
ması elzemdir.
İsrail: lsraılın bır "tünel
hadisesi" v aratarak adeta bır
sürecı dınamıtlemek isterce-
sıne hareket etmesı gereksiz-
dir. Bövle sorumsuzluklar-
dan kaçınılmalıdır.
Demırel'ın. sözlennı. cum-
hunyetın kurucusu*ve Türkı-
ye'nin kurtarıcısı Atatürk'e
şükranlarını ıleterek "Büyük
Atatürk'ün ha> al ettiği Türki-
ye, milletimizingönlüneve zih-
nine >erleşmiştir" dıve bıtır-
mesı. mılîetvekıllerının ço-
ğunluğunca ayakta alkışlamr-
ken RP'lılenn bunu tebessüm-
le ızledıklen görüldü. Demi-
rel'ın konuşmasını komutan-
larla alkışlay arak ızleyen Ge-
nelkurmay Başkanı Orgene-
ral İsmail Hakkı Karadayı nın.
oturduğu locadan zaman za-
man genel kurul salonuna doğ-
ru eğılerek kimlenn alkışladı-
ğını görmeye çalışması dikkat
çektı.
IRMIKI AYDIN EINGİN e-mail: engin@planet.com.tr
Amnesty international (Ulus-
lararası Af Örgütü). Türkiye'yi
merkezine oturttuğu bir kam-
panya başlattı. Örgütün Türki-
ye Raponı, dün istanbul'dadü-
zenlenen bir basın toplantısın-
da genel sekreter Pierre Sane
tarafından kamuoyuna açık-
landı. Haberin aynntısını bu-
günkü Cumhuriyet'te okursu-
nuz.
Ağırhğını Türkiye'de çalışan
yabancı gazetecilerin oluştur-
duğu basın koplantısının ar-
dından özel söyleşiler için sıra-
ya girildi. Sıra beklenirken ister
istemez kalın ve aynntılı rapor
gözden geçirildi;.sayfalarına
göz atıldı.
Raporun sayfalarında eksik
olanı, olayların doğrudan göz-
lemcisi gazetecilertamamlıyor;
rapordaki kimi minik yanlışları
ya da eksikleri gideriyorlardı.
Bir yandan raporun sayfalannı
çevirip bir yandan aralarında
sohbet eden bir grup gazete-
ci sanki önceden sözleşmiş-
lercesine hemen hemen aynı
anda duraladılar. Dakikalardır,
belki yanm saattır sadece ölüm-
lerden, ölümden. kayıplardan,
Şiddet de Kanıksanırmış Meğer...
işkenceden. dehşet verici insan
hakkı ihlallerinden konuşulu-
yordu ve.. ve kımse yadırgamı-
yordu. Hemen hemen aynı an-
da bılince çıkan bu ürkütücü
gerçek, sohbeti bıçak gibi kes-
ti.
Tam bir meslek aşınması.
tam bir profesyonellik bozul-
ması yaşanıyordu. Üstelik bu
bozulmayı, kirlenmeyi, aşınma-
yı kendi öz benliklerinde yaka-
layan gazeteciler. bu ülkede
demokrasiden yana açıkça saf
tutmuş. insan haklarınaduyar-
lı kişilerdi.
Morg bekçisinin insan ce-
setlerine duyarsızlaşmasını an-
lamak belki mümkün. Amaga-
zetecinin ölümü kanıksaması-
nı ne anlamak ne hoşgörmek
mümkün.
Ama gerçek de bu.
Sabahtan akşama, günden
haftaya. aydan yıla durup din-
lenmeksizin mafya cinayetleri.
politikacılannçürümüşlüğü. iş-
kence, insan haklarının insaf-
sızca çlğnenmesi. ölümler,
ölümler. ölümler ile düşüp kal-
kan gazeteci milletinin, küçük
bir kesiminin dün birdenbire bi-
lince çıkardığı gibi. bu meslek
bozulmasından paçayı kurtar-
ması kolay değil.
Bir ülke düşünün... Gazete-
cisiniz ve o ülkenin Güneydo-
ğusu'ndabirotobüsün, birara-
banın penceresinden bakına-
rak yol alırken, yolun kesildiği-
ni görüyorsunuz ve şaşırmıyor-
sunuz.
Yolu kesenlere baktığınızda
üstlerindeüniformavarsa. "Aaa,
askerlermiş" diyorsunuz. Kim-
liklerinizi hazır ediyor ve bekli-
yorsunuz.
Yok yolu kesip aracınızı dur-
duranlar, asker üniforması ta-
şımıyorsa gene şaşırmıyorsu-
nuz. irkiliyorsunuz ama ıtiraz
etmeyi düşünmüyorsunuz. Sa-
dece "Yolu kesen PKKmi, özel
tım mi acaba" diye soruyor ve
sorunuza çaktırmadan yanıt
arıyorsunuz.
Olacak iş mi şimdi bu? Uy-
gar ve hukukun egemen oldu-
ğu bir ülkede yol kesilmez. Gü-
venlikten sorumlu güçlerin ola-
ğan ya da olağandışı denetle-
melerinin bile bir raconu, ada-
bı vardır. Hele kim oldukları an-
laşılmayan adamlar yol kesi-
yorsa ış çığırından çıkmıştır ar-
tık. Belki o yörelerde yaşayan-
lar kanıksamıştır ama yolu ara
sıra oralara düşenler kanıksa-
dılarsa bunun anlamı o ülkede
hukuktan umut kesilmiş de-
mektir.
Örneğin bu satırların yazarı,
bir yol kesip arama sırasında
özel timin elinden kendıni kur-
tardı (Adamlar doğrudan "Cum-
huriyet muhabiri var mılanara-
ntzda?" diye soruyortardı çün-
kü) ama taşınabilir bilgisayarı-
nı kurtaramadı.
O güzelim alet şimdi bir bil-
gisayarçöplüğünde paslar için-
de cansız yatıyor.
Kısacası yoi kesip aranma-
ya, harta bılgisayarı postal dar-
belerine teslim etmek zorun-
da kalmaya alışmıştık ama
ölümleri. işkenceyi, gözaltında
kaybolmayı kanıksayacağımız
doğrusu hiç aklımıza gelme-
mişti.
Meğer olurmuş.
Demek şiddet. günlük bir ya-
şam gerçeğine dönüşebilirmiş.
Örneğin Afganistan üstüne,
okuduğunuz, TV'den izlediği-
niz insanlık dışı terör üstüne
yazıp çiziyorsunuz ama sanki
kendi dışınızda bir olaymışca-
sına kavrıyor ve kendınızde. öz
benliğinizde bir bozulma. çü-
rüme hissetmiyorsunuz.
Taa düne kadar bu enayi ga-
zeteci de böyle düşünüyordu.
Ta ki Uluslararası Af Örgütü'nün
Türkiye Raporu'na gelişigüzel
göz attığı ana kadar.
insan kirlenince yıkanır, çok
kirlenirse çok yıkanır, dindarsa
boy aptesti filan alıp içini rahat-
latır.
Ama ölümü, işkenceyi, in-
sanların kaybedilmesini kanık-
samaktan doğan kirlenmeden
nasıl arınılır?
Kendimden hoşlanmıyorum.
Kesiniikle kirli buluyorum ken-
dimi...
Üstelik bu ülkede sular da
kesik.
POLİTtKA GÜNLÜĞÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
Şaşırtma
Bizim şeriatçı basın şaşkın...
Afganistan'da olup bitenleri ya anlamak istemiyor-
lar ya da orada yaşanan vahşeti bir başka yöne çe-
kip kafaları karıştırmak istiyorlar.
Şeriatçı tosuncukların bazıları da "Sistemin ezdik-
leri ve Milli Görüş'ün dava erleri!" gibi saçma sapan
tezleri ısıtıp ısıtıp önünüze koyuyorlar...
Dıyorlar ki:
"Yetmiş küsuryıldır, planlı ya da gelişigüzel olaylar
ve uygulamalarla inanan kesimler ezim ezim ezildi-
ler... Ulke nüfusunun yüzde 99'unu temsil eden bu
kesim, maddi ve manevi noktada uzun yıllar bir cen-
dere altında tutuldular..."
Biz bu savları 30 yıllık gazetecilik yaşamımızda hep
duyduk. Ama bugüne dek namazında niyazında olan
birtekMüslümanınkılınabiledokunulmadığınatanık
olduk.
Anadolu Müslümanı namazını da kılar, orucunu da
tutar, müzik de dinler, tiyatroya ve sinemaya da gider.
Anadolu Müslümanı Mustafa Kemal Atatürk'ün kur-
duğu laik demokratik cumhuriyetin bölünüp parça-
lanmasını değil. yaşamasını ister; banşı, kardeşliği, hoş-
görüyü 'çıkaramacı' değil, yaşam ö/ç/m/'olarak gö-
rür.
Ama bizdeki din tacirleri ve dini siyasette araç ola-
rak kullanan bezirgânbaşları salt kendi çıkarları için
yoksul insanımızı sömürürler, yaşlı ve zengin dul ka-
dınların mallarına. mulklerine zorla el koyarlar...
Biz bunlan yapanları çok yakından tanıyor ve bili-
yoruz...
Işte bu kişiler şimdi ortalıkta hoşgörü, kardeşlik,
sevgi adına 'tur' atıyorlar...
Bu kişiler 'dev/ef'ten destek görüyor, krediler ko-
panyor; açtıkları yurtlarda, okullarda. dershanelerde
'devletiyıkmaplanları' yapılıyor. Mustafa Kemal Ata-
türk'ün büstüne her sabah tükürülüyor...
Acaba kimin adına yapılıyor bu eylem? Sevgi, kar-
deşlik, hoşgörü adına mı, yoksa şerıat adına mı?
• • •
Afganıstan'dakı 'medrese /föten//'Taleban hareke-
tının bir benzerı bugun Cumhuriyet düşmanı tarikat
şeyhlerinin önderliğinde 'Kuran kursu', 'yurt', 'ders-
hane' ve 'okullar'üayürütülüyor... Tarikat şeyhleri ar-
tık hem Kuran kurslarını hem de Milli Eğitim Bakanlı-
ğı'na bağlı okulları elınde bulunduruyor...
Türkiye'nin Afganistan olmadığını bilen 'tarikat şeyh-
leri' belli kesimin kız çocuklarının eğitim görmesini des-
tekliyor. bellı kesimin kız çocuklarının ise sadece 'Ku-
ran /cursu'na gitmesinı öğütlüyor. Tarikat şeyhlerinin
bir bölümü Iran modelıni, öteki bölümü Suudi Arabis-
tan modelini benımsiyor...
Işte bizim şeriatçı basının Afganistan'daki Taleban
hareketini 'susarak' ya da 'kısmen eleştirerek' işin
içınden sıynlmalarının nedeni bu...
Bakın birı neler yazıyor:
"Afganistan'da meydana gelenler, hiç kuşku yok,
Islamiyet konusunda olumlu düşünmeyenler ve men-
sup oldukları dınden ürkenler ıçın kaçınlmayacak bir
fırsat teşkıl ediyor. Nitekım gelişmeler, bizim medya-
ya, dünya basınından daha heyecanlı biçimde yan-
sıyor. Iktidarda RP'nin bulunması, ülkede 'dindarlaş-
ma' sürecinin yaşanması, görevinı bu süreci durdur-
mak olarak anlayan medya mensuplarını, kurnaz çağ-
rışımlaryaptırarak, gelişmelerle hiç ilgisi bulunmayan,
hatta kınayan kesımleri bile yargılayıp mahküm etme-
ye kadar götürüyor."
• • •
Ivan Aleksandır Vijev, Türkiye'de yayımlanan Za-
man gazetesi yetkılilerine uyanda bulundu...
Biliyorsunuz Zaman gazetesi. Fethullah Hoca'nın
yazılarını yayımlar.
Ivan Aleksandır Vıjev, Zaman gazetesinden ne is-
tiyor, okuyalım:
"1 - 23.9.92 tarihli sözleşme ile Zaman Gazetesi
Bulgaristan'da yayınlanmaya başladı. Bu sözleşme
ile ödemenız gereken yüzde 25 firma Intercon payı
ve yüzde 22 vergı payları maalesef bugüne kadar
ödenmemiştır. Toplam borcunuz 30 bin dolardır
(3.750.000 leva).
2 - Gazetenizin basımını üstlenen matbaaya olan
borcunuz aradan geçen uzun süreye rağmen yine
ödenmemiştır. Gazetenizin kanuni borcu 1992 yılı iti-
bariyle 1.100.000 levadır.
3 - Gazetenizin sahıbı olduğunu ilerı süren A. Ka-
ya Fack.5 firmasından satın aldığı gazete kâğıdının
ücretini eksik ödeyerek inkâr etmiştir. Sahte bir ve-
kâletname ile sağladığı belgeleri öne sünvektedir.
Onun borcu 20 bin Amerikan Doları'dır.
4- 'Zaman Bulgaristan' gazefes/nınamacının Türk-
Bulgar iyi komşuluk ve dostluk ilişkilerinin getişme- -
sine yardıma olması gerekırken sızinyayınlannızın hep
başka kondorlarda gerçekleştiği ilgiii makamlarca
tespit edılmıştır.
Bu yazının size ulaşmasından ıtibaren en geç 3
gün ıçerisinde borçlannızı ödemediğiniz takdirde ve
bir hafta ıçerisinde yayınınızı düzelteceğinizi yazılı
olarak bildirmediğıniz takdirde ilgiii makamlarca baş-
latılan girişimlerımiz sonuçlandınlacak ve lisansınız ip-
tal edilerek gazeteniz Bulgaristan'da yasaklanacak-
tır.
Sofya 'daki ve Istanbul'dakı avukatlanmız Bulgar, ulus-
lararası ve Türk kanunlarına uygun belgelerle birlik-
te hukuki yollara başvuracaktır."
Acaba Zaman gazetesi borcunu ödedi mi, ödemedi
mi?..
Internet: http: // www.planet.com.tr/Xn
E mail: Hikmet .Cetinkaya (a Planet.com. TR
MÜB1N ORHONROBERT VE LISA SAINSBURY KOLEKSIYONU
2 E K İ M - 2 5 E K İ M 1 9 9 6
V A P I K R E D İ
SANVTGALERİSt
Isoklâl Caddesı 285 Eeyoglu 800S0 İstanbul
Telefon (025 Zı 252 47 00(257
YAPIMTKREDi