Catalog

SAYFA CUMHURİYET 10 MAYIS1995ÇARŞAMBA EKONOMİ Japonya'da ticanet fazlası rekonu • JAPONYA (AA)- Japonya'mn dış ticaret fazlası geçen yıl, önceki yıla göre yüzde l .4 oranında artarak 154.02 mihar dolar olarak gerçekleşti. Japonya Malıye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre 1993 yılında ticaret fazlası 142.98 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu arada Japonya cari ı$lemler fazlasında dört yılhk aradan sonra geçen yıl düşme görûldü. Mevduata devlet garantisi azalıyor • ANKARA (UBA)- Banka mevduatlanna getinlen yüzde 100 devlet garantısını kaldırma çalışmalan başladı. CHP'li Devlet Bakanı Onur Kumbaracıbaşı garantinin artık kalkması gerektiğini belirtti. Kumbaracıbaşı, "Bu geçıci bir uygulamaydı. Serbest piyasa ekonomisinde bu yöntemin uygulanması yanlıştır" diye konuştu. Söz konusu uygulamanın bayramdan sonra Bakanlar K.urulu'nun gûndemine gelmesi beklenirken, kamu ve özel sektördekı büyük bankalann yöneticılennin de uzun süredir mevduata yüzde 100 devlet garantisinın kaldınlması konusunda hükümete baskı yaptıklan belirtıliyor OPEC'te üretim artışı • LEFKOŞA(AA) - OPEC petrol üretimi nisan ayında günde 400 bin varil artış gösterdi. Iran'ın hampetrol üretiminin düzene gırmesı nedenıyle EPEC'de nisan ayındaki günlük üretimin 24 mılyon 990 bın vanle yükseltildiği belirtıldı. Iran'ın nisan ayında günlük üretiminin, OPEC'in öngördüğü günde 3.6 milyon varil olan kotası kadar oldugu belirttilirken, mart ayında tran'ın bu kotanın altında 3.28 milyon varil üretim gerçekleştireceği belirtiliyor. Küçükişletmeler AB teşviki istiyor • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Türkıye ıle AB arasında gümrük birliği sürecı işlerken küçük ve orta ölçekli sanayi işletmeleri (KOBİ), Avrupa ile rekabet îçin AB'deki teşvık ve devlet desteklerinin aynısını ıstıyorlar. Türkıye Orta Ölçekli lşletmeler Serbest Meslek Mensuplan ve Yöneticileri Vakfı'nın (TOSYOV) aylık yayın organında, AB'deki, sabit sermaye yatınmlannın bir bölümünün sübvansiyonu bıçimindeki uygulama, bugüne kadar Türkiye'de gerçekleşmedi. Yalnızca, yurtiçinde üretilmiş uygun görülen makıne ve teçhizatm KDV'sine karşılık gelen mıktar. teşvik primi olarak yatınmcılara ödeniyor. Egebank ve Yurtbank'la en yüksek faizi veriyor, Ihlas Finans'la Islami kesimi bırakmıyor Dılas Holding'm iki yüzüHACERGEMİCİ Egebank ve Yurt- bank'takı ortaklıkları ıle faizli bankacılık sistemın- de önemli yer edinen thlas Holding, "thlas Finans gû- ven kapınız" sloganını kullanıp, faizi dışlayan Is- lami kesimden de uzaklaş- mamaya çalışıyor. Geçen yıl Yurtbank'ın ardından 66 yıllık bir banka olan Egebank'ın çoğunluk hıssesini Bayraktar G r u - b u ' n d a n satın alan thlas Hol- ding, fi- nans kesi- mınde bü- y ü m e k t e kararlı gö- rünüyor. Ancak her iki bankası ile sektö- rün en yük- sek faizlerini vaat eden grup, lhlas Finans ile fark- lı bir imaj sergılmeye çalı- şıyor. lhlas Finans yetkilileri, grubun gerçek kimliğini bu kuruluşun yansıttığını iddia ediyorlar. Bilindiği gibı lhlas Hol- duıg, Egebank'ın yüzde 32'lik hıssesini satın aldık- EnverÖren: thlas Holding Yönetim Kurulu Başkanı. tan sonra başına Sami Er- dem gibi tecrübeli bir ban- kacıyı getirerek dikkatleri üzerine çekmişti. 1 kasım günü Egebank'ın yeni fa- aliyetlen ile ilgili bir basın toplantısı düzenleyen Er- dem ise bankayı tslami kurallara göre değil, ticari kurallara göre işletecekle- rinı belirterek yüksek faiz vaat etmişti. Ihlas'ın îsla- mi kesime hizmet verme- diğmi belirten Erdem'in aynı gün söylediği şu sözler ol- dukça dikkat çekiciydi: " thlas ban- kacılık yapa- cak kadar tsla- mi kaidelerden uzak. Demek ki kamuo\un- da janlış bir imaj var. th- las'in lslamiye- ti gerçek değil, çünkü faizle uğraşıyor. tsla- mi kesim faizle uğraşana selam bile vermez. Onlar özel finans kuruluşlanna gjder." Erdem'in bu sözlennın üzerinden 4-5 ay geçtikten sonra lhlas Finans'ın ku- rulması ise Ihlas'ın lslamı kesimi kaybetmeye pek nı- yetlı olmadı|ını gösteri- yor. İhlas'ın finans şirketlerindeki payi: • Egebank (yüzde 32} •Yurtbank AŞ (% 30), •lhlas Sigorta {% 75} •lhlas Finans (% 90) Sami Erdem: sermaye ile kurulan lhlas Finans, Hol- ding'in içerisinde özel yapısı ile dikkat çekiyor. Holding bünyesindeki 4O'ı aşkın şirketin yöne- tim kurulu başkanlı- ğını oğlu ve kendisi dışında başka kim- seye tesjim etmeyen Enver Ören, lhlas Finans'ın hem yöne- tim kurulu başkanlı- bank'ı Islami değil |ı hem de genel mü- ticari kurallara göre \ önetecegiz. dürlük görevini Ali Coşkun'a bırakmış durumda. Konuyla ilgili olarak görüştüğü- müz, isminin açık- lanmasını istemeyen bir lhlas Finans yet- kılısı. holdingin ger- çek yüzünü yansıt- tıklannı ifade ede- rek Türkiye'deki ekonomik sistemin kendilerinı bankacı- lığına ıttığını ıddıa etti. "Başlangıçta *ı- r ı tuı t~ v^"?1 " g'b i görünse Alı Coşkun lhlas FH d e b i z i ı n J a p ı m i 2 (^ nans'ın Genel Müdü- thlas Finans'ın 2. şubesi Cağaloğlu'nda. (Foto: KAAN SAGANAK) rü ve Yönetim Kuru- lu Başkanı. Başına muhafazakâr ke- simin önde gelen işadamı Ali Coşkun'u getirerek bü- yük reklam kampanyalan ile faaliyete geçen lhlas Finans'ın hedeflen olduk- ça büyük. "thlas Finans olarak faize yönelmeyen tasamıflarm en verimli bir şekilde değerlendirilmesi için yola çıküklannı' ifade eden Coşkun, lhlas Hol- ding'ın en ayncalıklı kişi- lerinden biri olma özelliği- ne de sahip. 1 trilyon lıra las Finans"a uygun" diyen yetkili, Türki- ye'de hemen her bü- yük holding ve med- ya kuruluşunun bir banka- M olduğuna işaret ederek "Biz de buna adeta mec- bur edildik" şeklınde bir savunma getirdı. Bayramdan sonra Tophane'ye elveda diyecek olan İMKB, yeni binasına yeni şirketlerle gidiyor Borsa; yeni, yine, yeıriden...Ekonomi Servisi- Bayram sonrası faaliyetlenni lstinye'de sürdürecek olan lstanbul Menkul Kıymetler Borsası yeni binaya yeni şirketlerle gidiyor. İMKB Başkanı Tuncay Artun'un talımatı ıle açılış tanhi olan 15 mayısa kadar medyaya kapılannı kapatan lstinye'deki binanın tüm bılgısayar sıstemıni hazır olduğu belirtıliyor. Son güne kadar basından sır gibı sakianan bınada tüm hazırlıklann bayram sırasındaki uzun tatıl boyunca bitinleceği belirtiliyor. 60 bin puan kapısında dayandıktan sonra tepetaklak olan, ancak son hafta gelen alımlarla yeniden 52 bın sınınna gelen endeksın yeni bınada yeni rekorlara koşacağı ifade edıliyor. Yeni binaya büyük umutlarla taşınan lMKB'de halen ulusal pazarda 184, bölgesel pazarlardada 12 şirket işlem görüyor. Ancak son haftalarda borsanın genış ailesi içerisinde dahil olan Ardem, Global ve ÇBS'nm yanı sıra Esem Spor da (Adidas) borsadaki şırketler arasında yerini almaya hazırlanıyor. Bünyesinde 28 şirket bulunduran ve Rowenta. JVC. Contı. Adidas, Bela . Stone Island Esem, Bata, Tefal gıbi markalı ürünlerin üretim ve pazarlamasını yapan Cankurtaran Holding, Esem Spor Giyim Sanayi AŞ'yi halka açıyor. Teklif alma suretiyle 23-24 mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilecek halka arz ile ilk aşamada şirketin yüzde 16'lık hissesi satışa sunulacak. Borsanın İstinye'deki yeni binasırun içi açılıştan önce kimseye gösterilmh • PANKOBtRLİK GENEL MUDURU; Şeker ithalatı gündemdeANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Pankobırlık Genel Müdürü Kamil Öz- demir, bu yıl şekerpanca- n ekiminde, 1.2 milyon dekarhk açık bulunduğu- nu vurgulayarak, "Şeker ithalatı gündeme geldi" dedi. Özdemır. Türkiye'nın şeker pancarını yüksek miktarda yetiştirecek ola- naklara sahip olduğuna dikkat çekerken şeker üreticisının kâr oranının düşürülmesi sonucunda bu yıl üretim miktannın tehlikeli sınıra geldiğını söyjedi. Özdemir. pancar üreti- cısıne, üretim ve işletme gıderlenne yüzde 30 ora- nında kâr payı eklenerek fiyat venldiği dönemler- de, üretim kapasıtesınin ıyı olduğunu belirterek şu bilgılen \erdi- "86 ve 87 yıllannda üretici kâr pa> ı yüzde 5 ohınca, 88 \ılında 4.1 milyon dekar olması gereken ekim alanları 1 mihon dekar azaldı. 89 yı- hnda 650 bin ton şeker it- hal etme durumunda ka- lındı. 95 yılı da ekimde kritikyılhaUııegeldL'' Dünyaca ünlü İngiliz yönetim uzmanı Tony Buzan, Türkiye'ye geliyor Gelişmenin koşulu beyne yaürım Ekonomi Servisi- lngılız yönetim uzmanı Tony Bu- zan, Türkiye'ye geliyor. Sis- tematik çalışıldığı takdırde beyin gücünün yüzde 500 arttırılabileceğını savunan Tony Buzan, 29-30 mayıs tarıhlerinde Bilgimatik ve Power Dergısı'nin sponsor- luğunda Managemenk Cent- re Türkiye tarafından dü- zenlenen seminerde 'yüksek yönetim performansı için beyin eğitimi ve zihin harita- lama' konusunda bılgi vere- cek Şımdiye kadar 2800'den fazla konferansa katılan Bu- zan'ın metotlânnı dünyada 100 milyon kişinın kullandı- ğı behrtıhyor. IBM, BP, Rocphe, Mıdland Bank \e Xeroks gibı kuruluşların metotlânnı kullandığı belır- tilen Buzan. beyin eğitimi ve zıhin hantalama yöntem- leriyle zıhinsel kapasıtenın daha venmli kullanılabıle- • Sistematik çalışıldığı takdirde beyin gücünün yüzde 500 arttınlabileceğini savunan Tony Buzan, 29-30 mayıs tarihlerinde Türkiye'ye geliyor. ceğme ınanıyor. "Beyin yöntemlerimi kul- lanarak beyin gücünüzü yüzde 500 artırabiürsiniz" sloganı ıle haraket eden Bu- zan. metotlannın bmnı uy- gulayıp dığennı uygulama- manın faydasından çok za- rarının otacağına ınanıyor. Hızlı okuma yöntemıyle çok miktarda bılgmin alma- bileceğmı belirten Buzan, "Ancak bu bılgileri işleme ve hafızada tutma kapasitenizi geliştiremezseniz, bevninizi bilgi çöplüğü ile doldurmuş olursunuz" dıyor. Buzan'ın zihnin hantalan- masına dayanan metodu ha- fızanın konsantrasyonunun arttınlmasını sağlıyor. Yö- neticılerin ve emnnde çalı- şanlann daha yaratıcı olma- sma olanak tanıvan bu yön- tem; not alma, problem çöz- me, konuşma metni yazma, planlama ve ders çalışma gi- bı alanlarda kullanılıyor. Uzanlar'a DYP torpili ANKARA (ANKA) - Doğru Yol Partisi grubu, imtiyazlı şirketlere yeni- den değerleme olanağı sağlayacak bir önerge ha- zırladı. DYP grubunun bu gınşimi, tüm imtiyazlı şır- ketlenn yanı sıra, en fazla Çukurova ve K.epez Elekt- rik gibi iki imtiyazlı şirke- tin kontrolünü elınde bu- lunduran Uzan ailesınin işine gelecek. DYP grubu, TBMM Ge- nel Kurulu'nda halen gö- rüşülmekte olan vergi ya- salannda değişiklik yapan yasa tasansına yeni bir madde olarak eklen- mek üzere şok bir önerge ver- di. Önergeyle, Vergi Usul Ka- nunu'nda yer alan ve yeniden dege-rlemenin usul ve esaslan- nı düzenleyen m ü k e r r e r 298'ınci madde- sinin imtiyazlı şirketlerin yeniden değer- leme yapamayacağına iliş- kin hükmün kaldınlması isteniyor. Madde ve paran- tez içerisinde yer alan (im- tiyazlı şirketler hariç) iba- resınin kaldınlarak bu şir- ketlere yeniden değerleme yapma olanağı tanınması öngörülüyor. Maddeye. "Bu madde uyannca yeni- den değerleme \apan inıti- yazb işletmelerin, yeniden değerleme yapbklan hesap döneminden itibaren bu kanunun 325'inci maddesi- ne göre irfa ettikleri serma- ye paylan vergi kanunları uygulamasında gider ola- rak kabul edilemez" hük- münün eklenmesı ıstenı- yor. Aynca, imtiyazlı şir- ket sayılmamakla bırlikte kamuya ait araziler üzerın- Uzanlar imthazlan- nı artünyor. de meydana getirdikleri te- sisleri belli bir süre işlet- tıkten sonra bedelsiz olav rak devretmek zorunda bu- lunan işletmelerin, "Özel maliyet bedeUerT de yeni- den değerleme kapsamına ahnıyor. DYP grubunun, hükü- metten gelen ıstek üzerine hazırladığı öne sürülen önergesinin gerekçesınde şu görüşlere yer venldi: "Mevcut hükümlere gö- re imtiyazlı şirketler, ser- maye üzerinden amortis- man ayırdıklanndan, sabit kıymetlerini yeniden değer- leme imkânın- dan yoksun bulunmakta- dırlar. Ancak sermayenin en- dekslenmesi mümkün ol- madığından zaman içinde sermaye amor- tismanlan reel değerini kay- betmekte, bu durum genellikle sermaye yoğun teknoloji kullanan v« bu nedenle oldukça bü- yük miktarlarda vatırım yapılmasını gerektiren alanlarda faaliyet gösteren imtivazlı şirketler aleyhine bir durum varatmaktadu-." lmtı>azfı şirketler, sabit kıymetler imtıyaz süresi- nın sonunda kamu mülki- yetıne geçeceğı için, yeni- den değerleme yapmalan- na ızin verilmiyor. İmti- yazlı şirketlere bu olanağın sağlanması ANAP döne- minde de gündeme gelmiş, ancak dönemin Maliye Ba- kanı Adnan Kahveci, bu girişime "Bu tesisler miDe- tin malı" dıyerek karşı çık- mıştı. Maliye Bakanlığı da yıllardır bu tür tekliflerı geri çevinyordu. Dış krediyi unuttuk ANKARA AA- Türkıye'nin orta ve uzun vadeli dış kredi kullanımı bu yılın ılk 2 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25.9 oranında azaldı. Merkez Bankası verilenne göre bu yılın ocak-şubat döneminde Türkiye'nın orta ve uzun vadeli dış kredi kullanımı 346 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmişti. Bu yılın 2 ayındaki kredi kullanımı borçlusuna göre incelendiğinde orta ve uzun vadeli kredilenn yüzde 6'sı nın Hazine, yüzde 3.2"sinin ticari bankalar. yüzde 61 'nın de diğer kamu ve özel sektör tarafından kulla- nıldığı görül- Kredi kullanımları (milyon dolar) Ocak- Ocak- Şubat94 Şubat95 44 dü. Kredi kul- lanımının ka- lan yüzde 29.8'lik bölü- mü ise özel sektör ve ka- muca yatı- rım malları ithalatının fi- nansmanında kullanılan proje keredi- leri ve fı- nansla kirala- ma tutarlanndan oluştu. Hazine'nın bu yıl ocak-şubat dönemindeki kullanım- lan sadece 21 milyon dolar tutannda kaldı. Bu kullanım içinde Dünya Bankası ve Japon kredi kuruluşu OECF'den sağlanan krediler bulunuyor. Bu yıl ıkı ayda ticari bankalann yurtdışından doğrudan borçlu sıfatıyla sagladıklan krediler ise 11 milyon do- larolarak gerçekleşti. Öte yandan geçtiğimız >ıllarda kamu finansman ih- tiyacının karşılanması için sıkça başvurulan tahvil ih- racı yoluyla boçrlanmaya bu yıl iki ayda gıdilmedi. Kullanan kurum Hazine Tic. bankalar 0 Diğer sek. 318 Proji Kredi ve Finansal K. 105 Toplam 467 21 11 211 103 346 MHGEZBMMAaKURUUa 10 NUYB1I CİHSİ 1 ABD Dolan 1 Alman Markı 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılini 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonnı 1 Isveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 Italyan LJretı 1 Japon Yeni 1 Kanada Doları 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S. Arabıstan Riyalı DÖVİZ ALIŞ 42.086 30.793 31.215 4.378 1.493 7.854 10.013 8.684 27.513 5.874 37.310 2.601 503 31.059 6.840 67.535 11.222 SATIS 42.297 30.948 31.372 4.400 1.501 7.893 10.063 8.728 27.651 5.904 37.497 2.614 508 31.215 6.874 67.874 11.278 EFEKTİF ALIŞ 41.960 30.701 30.747 4.356 1.486 7.815 9.913 8.658 27.238 5.845 37.198 2.575 491 30.748 6.806 67.332 11.054 SATIS 42.424 31.041 31.466 4.413 1.506 7.917 10.093 8.754 27.734 5.992 37.609 2.622 515 31.309 6.895 68.078 11.312 SBSESTDOVtZ CİNSİ ABD Dolan ALIŞ 42500 SATIŞ 42750 Alman Markı Isvıçre Frangı Fransız Frangı Hollanda Florini ingiliz Stertinı SAab.Riyali Avusturya Şılını lOOrtal. Uretı AIJİI 31050 37300 8680 27500 67750 11150 4360 2580 31250 37600 8800 27900 68750 11300 4400 2700 CİNSİ ALIŞ SATIŞ Cumhunyet 3540000 3600000 Reşat 3700000 4000000 24ayara)tın 534000 537000 22 ayar Dilezık 483270 491890 ÇAPRAZKURUR 1 ABD Doları 1.3667 Alman Markı 1.3483 Avustralya Doları 9.6120 Avusturya Şilini 5.3590 Danimarka Kronu 4.2032 Fin Markkası 4.8460 Fransız Frangı 1.5297 Hollanda Florini 121.44 Ispanyol Pezetası 7.1636 Isveç Kronu 1.1280 Isviçre Frangı 1618.25 Italyan Lireti 83.20 Japon Yeni 1.3550 Kanada Doları 6.1535 Norveç Kronu 3.7503 S.Arabistan Riyali 1 Sterlin: 1.6047 ABD Doları 1ECU: 1.3420 ABD Doları SDR: 1.5811 ABD Doları SDR: 66.876 T L Cumhuriyet YHJJK'921 OCAK1991 / 31 ARALIK 1991 S H i YILLIK'931 OCAK1 992 / 31 ARALIK 1992-^ \J 1991 ve 1992 yıllarının önemli olayları, belgeler Büyük boy, lüks ciltli, 458 sayfa • Yurtta neler oldu? t Dünyada neler oldu? • Ekonominin iki yılı • Kültür, sanat, basın • Yeşil ve temiz çevre için yazılar JKJ YILLIK • Toplum ve insanlar BİRDEN • 1991 ve 1992'den çizgiler 250.000 TL (KDV içinde) Cumhuriyet Kitap Kulübü Çağ Pazarlama A.Ş. Türkocağı Cad. 39/41 (34334) Cağaloğlu-İstanbul Tel:512 05 05 CHP CUMHURİYET HALK PARTİSl ÜLKENÎN BAĞIMSIZLIĞINA VE KALKINMASINA LAİKLIĞÎN ÖZENLE KORUNMASINA TOPLUMSAL BARIŞA VE TEMÎZ TOPLUM YARATILMASINA EN BÜYÜK KATKIYI YAPACAĞI ÎNANCIÎLE YURTTAŞLARIMIZIN KURBAN BAYRAMINIKUTLAR, SAĞLIK VE ESENLÎKLER DİLER. BAYRAMLAŞMA TÖRENİ 11 MAYIS 1995 PERŞEMBE GÜNÜ SAAT: 13.00 - 15.00 ARASI ÇEVRE SOKAK NO: 38 ÇANKAYA / ANKARA ADRESÎNDEKİ CHP GENEL MERKEZl'NDE YAPILACAKTIR.