Catalog

SAYFA CUMHURİYET 15 NİSAN 1995 CUMARTESİ 14 KULTUR Yeni çalışmalannda geleneksel türküleri seslendiren Rahmi Saltuk'un kaseti 20 nisanda çıkıyor Sahuk'tan 'Dostlara Çağn' Bas şarkılan Gürol Ağırbaş'ın "Bas Şarkılan" adım verdiğı çalışması bırkaç haftalık gecıkmeden sonra piyasaya çıktı. Ağırbaş'ın anne ve babasına adadığı kaset ve CD'de kendine ait sekiz bestesı yer alıyor: Afrika, O Ya Na Ne, Agrt, Leyla, Fa Maj, Balerin, Koyun Baba, Blues. Müzıkte ıleri gitmış ülkelerde bıle örneklerine az rastlanan bas yapıtlannı albümde toplama başansını gösteren Gürol Ağırbaş'ı ve 'cesur'yapımcılan kutluyoruz. Dokuz Altı Yollannda Bır dönem Grup Yorum'un bünyesınde yer alan Efkan Şeşen, Dokuz Ait YoUannda adım verdiğı albümünü yayımladı. Hades Plakçılık'tan çıkan albümde bestelenn hepsi Şeşen'e. sözlenn cJe.birbölümüSertanBatur'a, l k ,1 3 ( diğerleri Şeşen'e ait. Dokuz Alö Yollannda'da şu parçalar yer alıyor: Biçareyim, Gecenin Kıyısuıda, Dokuz Altı Yollannda, Büyük Kentlerin So\lu Çocuklan, Beni Bırakma. Günah Benden Gitti, Olmuyor, Feride, Akdeniz, Herşeyi Yakıyorum, tsimsiz. îki 'toplama kaset' Piyasada moda haline gelen 'toplama kasetler' arasında bazen kalitelilerine de rastlanıyor. Bunlardan klasik müzikseverler için hazırlanan BestofClassic '94te Londra, Münih, New York filarmoni orkestralan, Strasbourg, Krakov, Birmingham, Londra senfoni orkestralannın seslendirdiği şu parçalar yer alıyor: Carmina Burana (Carl Offl. The Piano (Michael Nyman), Shadovvlands (George Fenton), Schindler's List (John VVilliams), The Remains of the Day (Richard Robbins), La Traviata (Giuseppe Verdi), Ave Maria (Franz Schubert), Nessun Dorma (Giacomo Puccini). La Mamma Morta (Umberto Giordano), Stabat Mater (K.Szymanowski), Symphony No.3 (Gorecki), Canto Gregoriano. tkinci kasetin adı Rock Classk. Bu çalışmada da rockın 12 nıtelikli ömeği var: To Be VVrth You (Mr.Big), 18 And Ufe (SkidRovv). IfYouNeeded Somebody (Bad Company). Another Day (Dream Theater), Love Is On the Way (Saigon Kick), High Enough(Damn Yankees), I'U Stand B> You (Pretenders), Miles Avvay (Winger). When The Children Cry (White Lion), Blinded By Science (Foreigner), Black Velvet (Alannah Myles), Sublime (The Ocean Blue). A ranjörlüğünü Sarper / l Özhan'ın yaptığı - / T . 'DostlaraÇağn'adlı albümde aralannda Pir Sultan Abdal, Yunus Emre ve Karacaoğlan'm yapıtlannın da yer aldığı 10 parça bulunuyor. Rahmi Saltuk bir yıldır Sarper Özhan'la üzerinde çalıştığı yeni al- bümü Dostiara Çağn'yı 20 nisanda piyasaya çıkanyor. 12 Eylül'den sonra en fazla ya- saklanan sanatçılardan biri olan Sal- tuk'un albümünde geleneksel tür- külerin yanında iki de kendi bestesı bulunuyor - Önce aranjör olarak neden Sar- per Özhan'ı seçtiğinizi öğrenelim.» - Sarper. Batı müzığıni iyı bilıyor. halk müzığınin de ruhunu çok iyi yakalıyor. Kendisıyle 1984'tebirça- lışma daha yapmıştık. ancak şartlar çok iyı değildi. O zaman ileride da- ha ıyi işler yapmayı kararlaştırmış- tık. Ön bir vıl sonra birlıkte çalışma olanağı bulduk. - Uzun yıllar sol söylemi olan sa- natçılan görmemezlikten gelen plak endüstrisinin en büvük şirketlerin- den biri kasetinizi, CD'nizi dağıta- cak. Bu değişiklik nasıl oldu; şirket albünıünüze müdahale etti mi? - Daha önce sektörün bır bölümü bana sıcak bakmıvordu. Bakanlar da beni arabesk. pop ağırlıklı bir sa- haya itmek istıyordu Bu kez, Kül- tür Bakanlıgf ndan 400 milyon kre- dı ahp prodüksıyonu yaptım ve al- bümü şirkete götürdüm; çok beğen- diler ve kabul ettiler. Belki prodük- siyona maddı katkılan olsa bazı is- teklerde bulunabilırlerdi, ama her şeyı ben ürettiğım ıçın böyle bir so- run vaşanmadı - Hangi parçalar >ar Dostlara Çağn'da? - Hepsıni çok sevdiğim on parça CUMHUR CANBAZOĞLU Hepsini çok se\ diğim on parça var albümde. Ama Kemal Burkay 'ın' Prangalar' adlı şürinden bestetediğiın Ben Kimin Ağlanıasını Istedim ki'yi biraz deiğerlerinden ayınyorum. var albümde. Ama Kemal Burkay'ın "Prangalar" adlı şıirinden besteledi- ğim 'Ben Kımin Ağlamasını Iste- dim ki'yi biraz deiğerlerinden ayı- nyorum. Diğer parçalar Pir Sultan Ab- dal'dan "Gam Elimden Benim Zülf- ü Sıyahım', 'Ötme Bülbül Ötme'; Yunus Emre'den 'Evvel Benem Ahir Benem'. Karacaoğlan'dan "Ben Meylimi Üç Güzele Düşür- düm" ve "Bugün Yardan HaberGel- di'; Hasan Hüseyin'den 'Kandan Kına Yakılmaz'. 'Mapusun Içinde", 'Şu Kışlanın Kapısına'. 'Ha Bu Dı Yar' - Pbpun bu derece gözde olduğu bir ortamda geleneksel türküleri yo- rumlayan sol tandanslı bir sanatçı- nm piyasadaki şansı sizce ne oiabilir? - 80'den sonra Türkıve'de ınsan- lar apolitıze edildi. bir yandan da çalışmadan, hak etmeden yaşama ıs- teği öne çıktı. köşe dönmecilık mo- da oldu. Politık yapıda da tekdüze- lik başladı. Muzikte de aynı şey ge- çerlı. Resmi görüş bir sınır çiziyor, bunun içinde ne yapıyorsan yap, ne söylüyorsan söyle. Bir de pop mü- ziğı halka kabul ettirebılmek ıçin el- lerinden geleni yapıyorlar. Ancak geleneksel müziğimizı düşünen yok. Bush gelıyor. Neco gidiyor kar- şısında tngilizce söylüyor. Ben çok iyi ıcra edildiğinde" Benim Kara Ya- rim'in o toplantıda çok daha ilgi gö- receğine inanıyorum TV'deki açı- koturumlan ızliyorum, kalkıp 'ya- bancı müziklere Türkçe sözler yaza- rak ışi biz başlattık' diyorlar. Iyi a- ma o kolaycılık bugün başka bir ko- laycıhğa yol açıyor. Belkı o zaman bestelerle işe başlansaydı bugün gençler kendilerini zora sokarak, kendi özlerinden yararlanarak çok başanlı işler yapacaklardı. Ben bu yapay ortamda, karmaşa içinde ıd- dialı olmak istiyorum. gerçekten o heyecana sahıbim. - Neden özellikk hep Rahmi Sal- tuk'un konserteri yasaklandı geç- mişte? Bundan sonrasını nasıl görü- yorsunuz? - 80 öncesi birçok dayanışma konseri verdım, insanlara bu yolla seslendim. Ancak seksen sonrası durum değişti. llk kez 1982'de Şan konserleri ve Ankara konserlerinde ticari açtdan da bir potansiyelim ol- duğu anlaşıldı, ama Ankara'da de- vam konserlerimi yasakladılar ve neşteri vurdular. Profesyonel ınsan- larla çalışma olanağım bitmişti. Kendim uğraşaytm dedim; mahke- me kararlan, yasaklar, vargılanma- lar derken. 'Nasıl olsa ızin alama- yız' diye konser teklifleri de kesil- di. 1993'te AKM'de konserler ver- dim. Tam artık işler düzeliyor der- ken 1994'te yine konseTİerim yasak- landı. Bu büyük haksızlık. Nedeni- ni soruyorum, kimse doy unıcu ce- vap vermiyor. Geleneksel rürkü söy- lüyorum yine yasak geliyor. Şıkı- dım'ı söylesem belki yine yasaklar- lar. Ama bu durumu bir yerden kır- mam gerekıyor, şımdi durumda bi- raz rahatlama sezınliyorum ama, ta- biı ki bu yalmzca bir sezgi. Piyasa Bulgar CD'si doldu Kasetlere ve CD'lere üç aylık bir dönem içinde bindinlen yüzde 100'lük zam. sonunda korsan kasetçiliği hortlattı. Yaklaşık bir aydır müzik piyasasında görülmeye başlayan Bulgar yapımı compact-discler zamdan sonra sokak tezgâhlanndan plakçı vitnnlerine sıçradı. Plakçılar da yasal olmamasına karşın bavul içinde 150 bin TL'ye getirilen mallan depolardan 600 bin TL'ye aldıklan CD'lere tercih etmeye başladılar. Bulgar CD'lerinde her tür çeşit mevcut, aynca yanlarında liste getıren satıcılar sipariş yoluyla da çalışıyorlar. Özellikle Türkiye'de piyasaya çıkmamış ya da geç çıkmış CD'ler (Pearl Jam'in Vitalogy'si ve Arslan Kral gibi) bızım piyasada büyük rağbet görüyor. . . . , _ _ , . .. .> , ..-w-w-.^. Bulgaristan'dan kaçak yolla geçen CD'lerin kapak fotoğraflan genellikle soluk oluyor. Aynca CD kapağında şarkı sözleri. prodüksiyonda yer alanlar ya da sanatçılann mesajlan gibi metinler bulunmuyor. Ses kalitesi açısından da ürünlerde deformasyon sezıliyor. Türk müşteri ise önceleri pek fark etmediği ve piyasa fiyatına aldığı Bulgar CD'sini yavaş yavaş tanımaya ve iade etmeye başladı. Dire Straits'in tüm şarkı sözleri Dire Strahs kadar hayranlannı özleten bir baş- ka grup yoktur herhalde. 1978'deLondra'nın Deptford bölgesinde bır apartmanda kurulan grup, o günden bugüne sürekli iyi işler yapa- rak güven tazeledi, ama her seferinde köşe- sine çekilip uzun uzun dinlenmeyi tercih et- tı. Bunda grubun Hderi Mark Knopfler'in fılm müziğinden yardım konserlenne dek birçok bireysel konuya el atmasının payı vardı. Dire Straits 1985'te Brother In Anns'ı yayım- ladıktan sonra tam altı yıl albüm yapmadılar. 9 Eylül 1991 'de On Every Streetpiyasaya çıkarken Brother In Arms'ın tirajı tam tamına 20 milyona u- •aşmıştı; demek ki grubun müziği geniş kitleleri il- gılendınyordu. Dire Straits köşesinde dinleniyordu ama mü- zikseverler onlan izlemeyi, okumayı sürdürüyorlardı... Di- re Srraıts'la ilgili bir kitap da bu hafta içinde Korsan Ya- yuılan'ndan piyasaya çıktı. OganGüner'in çevirdiği tüm Dire Straits şarkı sözlerini ve Burak Eldem'in bir giriş yazısını içeren kitabın kapağında Knopfler'in fotoğrafı yer alıyor Grupla ilgili taze haberler yok elimizde, ancak me- najennin yaptığı açıklamlaya göre yıl sonuna doğru Mark Knopfler'in solo albümü piyasada olacak. Bu arada Korsan'ın müzik kitaplanna Kurt Co- baın Hikâyesi ve Lou Reed adlı iki yeni yapıt da- ha katıldı. \V'V Giacomo Puccini Eskileri Leımox'taıı dinleyin L'zun süredir sesi soluğu çıkmayan Annie Lennox bır *cover" albümle geri döndü. Açık- lamasına göre, özünde bir dişilik taşıdığı için albüme özellikle Medusa adını koymuştu. Eurythmics'den sonra Lennox birtürlü iyi birçizgi tutturamadı. Technopop, soul, funky ve dığer türleri denedi, ama fazla bir tiraj ya- kalayamadı. Şımdi decoverdenılen eskipar- çalann yeni yorumuyla karşımızda. Medusa"da Lennox şu parçalan seslendiri- yor: Love Speaks'ın pek bılınmeyen parçası No More I Love You's, AlGreen'in 'soul'u Ta- ke Me To The River, Temptations'dan I Can't Get Next To You, Pretenders'dan Thin Line Between Love And Hate, Clash'dan 4.5 daki- kalık Train In Vain, Procol Harpm'dan A VMıiter Shade Of Pale, !Neil Young'dan Don't Let It Bring You Dovvn, Blue Nile'dan Dovvn- town Lights, Bob Mariey'den VV'aiting In Va- in, Paul Simon'dan duygulu Something So Right. Aynca single olarak yayımladığı No More I Love You's'un yanında Joni Mitc- hefl'dan LadiesOfCanyon'ı koymuş Lennox. Eurythmics'in eski üyesi son dönemde imaj da değiştirip erkek ceketini, gravatı, kırmızı sutyenleri bir tarafa bırakıp daha ağır el- biselerle yoluna devam ediyor. Avrupa'dan bir ay sonra bizde piyasaya çıkan Medusa'dan No More I Love Yous, Avrupa listelerinde ilk beş sırada bulunuyor. Kadınlar, cazı çok sevdi'Kadın eşittir caz' tanımla- ması fazla ıddialı gelebilir, a- ma son dönemde kadınlann bu Afroamenkan müzığınde aldıklan yol, tümtahmınlerin ötesıne geçtı. Kadın vokalist- lerin plaklan daha çok sattı, festivaller kapılannı onlara daha fazla açtı. Bu hafta Rock Kadınlan köşesinde aynı paralelde gi- den cazcılan, etnoculan tanı- tacağız. Kadın vokalıstlerin soy ağacı bluescu BessieSmith'le başjıyor ve BilIieHoliday'dan Dinah VVashington'a. F.lla Fıtzgerald'dan Saray Vaug- han'a. Carmen McRae'ye kadar uzanıyor. Arada başka önemlusimlerdeyeraldı. Ya- pı, kültür ve kuşak açısından farklar gösteren bu sanatçılar Miklred Barie>'den Abbey Lincoln'e. Helen Merrül'den Jeanne Lee ve Fontella Bass'a geniş bır yelpazede müzik yaptılar. Günümüzde de caz sahnesini aynı basanyla dol- duranlar var. Örneğin Betty Carter hâlâ ilk günkü for- munda. Popçular tarafından çok sevilen Dee Dee Bridge- vvater, Linda Sharnock, Va- nessa Rubin çok başanlı performans sergilıyorlar. •Rap-Caz'dan Cassandra VVilson dikkat çekiyor. Bir süre önce ölen eleştirmen Leonard Feather kadınla- nn cazdaki dev adımlannı gü- rüp geçen yıl 'Girls in Jazz' adlı bır albüm hazırlamıştı. '\Vorid Music'de ise Pat Metheny'nin keşfettiği Isra- illi şarkıcı Noa, Peter Gabri- el'in himayesindeki Mari Bo- ine Persen, geçen yılın en iyi albümlerinden Bright Red'i yapan Laurie Anderson ön- de. Uluslararası piyasanıngö- KADINLARI züne gıren bir başka isim de The Sporting Life adlı çalış- masıyla DiamandaGalas.Ta- bii Brezilyah müzikçiler de yıllar yılı ihraç ettikleri ken- di yapıtlanyla sonunda ulus- lararası arenada iyi bir yere geldiler. Maria Bethania, genç Marisa Monte ve Gal Costa etno müzikte lider du- rumdalar. LAURİE ANDERSON Bright Red( 1994) Şikagolu şarkıcı, bu çok rafıne albümle zirveyı yeniden ele geçirdi. Albümde Lou Reed'le düeti de var Anderson'ın. GAL COSTA O Sorriso Do Gato De Alice (1993) Arto Lindsey'in yapımcıiığmı yük- lendiği albümle Gal Costa, listelerde üst sıralara yükselmişti. DIAMANDA GALAS The Singer (1992) Yunan asıllı Amerikalı şarkıcı, gospel ve blues söyledi bu albümde. MARIBOINE Gula Gula (1990) Peter Gabriel'in keşfettiği şarkıcı, folk- la avangard arasında bir türle tanındı. CASSANDRA VVILSON Blue Light Til Dawn (1993) Rap-caz albümüyle tanındıktan sonra Van Morrison, Jo- ni Mitchell ve Robert Johnson'm klasiklerinden olusan bu çalışmayla önemli yol aldı. r h p ı ı c SELMİCORUŞ A N D A K Fecri'yi Anarken... önce POPSAV'ı, (Popüler Mü- zik Sanat Vakfı) müzik dünyamız- da kaybettiğimiz gerçek söz ya- zan, program yapımcısı ve sunu- cusu Fecri Ebcioğlu'nu anmak amacıyla düzenledığı gece için övmek ve kutlamak gerekir. Aynı zamandaTC Kültür Bakanlığı'nın maddi ve manevi katkılanyla Is- tanbul Atatürk Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen "Anılarfa Fecri Ebcioğlu" gecesi başta Kültür Bakanı Ercan Karakaş olmak üzere, diğer resmi yetkililer ve sa- lonu tümüyle dolduran müzikse- verler tarafından sıcak ilgiyle iz- lenmesi, Fecri Ebcioğlu'nun hafif müziğimizde unutulmaz isimler- den biri olduğunun kanıtıydı. Evet, Fecri Ebcioğlu "ölüm- sûz'dür. Onu hiçbir zaman unuta- mayacağım, anılanmda yaşaya- cağım, büyük dostum Fecri, sa- dece sıcak, espri dolu ve etkileyi- ci kişiliği ile değil, özellikle ve en önemlisi hafif müziğimizde (şim- diki deyimle pop müziğimizde) Türkçe'nin nasıl kullanılmak ge- rektiğini en iyi bilen, yazdıklanyla uygulayan ve yol gösteren bir "söz yaratıcısı" idi... Bu konuda, Fecri'nin teknik açıdan değer ta- şıyan bir niteliği: Herhangı bir bes- tenin "fl/trnı, notalannın ölçülen- ne göre hecelenerek vurgulama- sı, melodik yapının (ezginlenn) an- lamı ve duygusal karakterine gö- re"gereken sözlerin üretilmesin- deki ustalığıydı... Işte, yukarıda Fecri'nin "müzik sözü yazartığı"nı tanımlayan bazı nitelikier, günümüzün pop müzik dünyasında üretilen birçok uydu- ruk ve anlamsız sözler karşısında öyle aranıyor ki?! Hiç unutamayacağım ve zaman zaman videoya koyup, anılarla baş başa kalarak içinde "Ne olur- du Fecri böyle erken bizleri bıra- kıp gitmeseydi, daha yıllarca ya- şasaydı ve kulaklardan silinme- yen o güzelim eski şarkılardaki gi- bi değerti, yeni sözler yazsaydı" dedirten, TRT'nin bir programın- da çekilen bir kaseti izlerim. O ka- setin görüntüsünde Fecri'nin evinde toplanan yakın dostların- dan Alpay, Bora Ayanoğlu, Ali Kocatepe, Cenk Koray ve dığer- teri ile ben de vanm. Fecri, muzip- liğiyle banatakılıyor? Keşkeyaşa- saydı ve hey takılsaydı... "Fecri'yi Anma Geces/"nin en önemli ve olumlu özelliği, Tanju Okan'ın, Salim Dündar'ın, Al- pay'ın, Ajda'nın örnek yommla- nyla, Burak Kut, izel ve Aşkın Nur Yengi'nin sesleriyle yer alan kaliteli, unutulmaz şarkılann ya- rattığı gerçek müzik şöleniydi. j numara Türk popunda tzel, geçen hafta yükseldiği liderlikteki yerini Adak'la koruyor. Kayahan. Benim Penceremden'le ikınci sırada. Banş Manço, Müsaadenizle Çocuklar'la üçüncü. Türk sanat müziğinde geçen haf- ta hsteye giren EbruGündeşbu haf- ta Ben Daha Büyümedim'le zirveye çıktı. Bülent Ersov. uzun süre sonra Alaturka 1995*le 2. sıraya ındi. Mu- azzez Ersoy da Sensizlik Bu'yla üçüncü. Türk halk müziğinde sıra değiş- medi. Burhan Çacan (Neden Gel- dim Istanbul'ahSongül Karh (Ora- lıyam Ben). Nura> Hafiftaş (Şimdi Oldu). Yabancı popta Annk Lennox, Me- dusa ile 1 numara. Bruce Sprigste- en, Greatest Hhs'le Lennox'u izli- yor. Yaki-da, Pride adlı kasetle üçüncü. Klasik Batı müziğinde Best of Classk 94 adlı çalışma ilk sırada. er - Feminist Rock Opera - B.Adri- an, 1. Bjornov. - WiW Frontier - Garry Moore. - Phase Two - Positiva. - Jımi Plays Montere>T - Jimi Hen- drix. -Neü-Original Mot. Pic. Sound. - Elastica - Elastıca. -Grace-JeffBuckley. - Skeper - Smart. -tlk-TnoAksak. - Bas Şarkılan - Gürol Ağırbaş. - Fishmark - Okay Temız.