Catalog

5 EYLÜL 1994 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA VJÜNÜNTI TELEVİZYON 15 ILMLERİ 70.70 Interstar DRAM 10.25 , . . KanalD DRAM 10.30 f # . Show TV DRAM 77.30 TRT INT GERİLİM 77.35 HŞB _ GULDURU 12.10 Kanai§ V GULOURU 12.15 interstgr GULDURÜ 72.55 Kanal D MACERA 13.40 .... Show TV Vİ^ DRAM 74.50 Kanal 6 DRAM 74.50 atv DRAM 75.30 r \ TGRT \J MACERA 76.00 TRT1 DRAM 16.15 Kanal D DRAM Kumarbaz Filmde kumar nedeniyle yaşamı altüst olan bir gen- cin öyküsü anlatılıyor. Yönetmen: Arif Erkuş. Oyna- yanlar: Tuğrul Meteer, Güzin Doğan. Genç Suçlular (Convıcts)- Bir çocuğun yaşam mücadelesini anla- tan filmde Lucas Haas, Robert Duvall, J. E. Jonos var. Peter Masterson yönetmış (1991). Yolcular Makineleşmeyle tarlalannı satıp iş aramak için kente göçen köylülerin öyküsü. Yönetmen: Yavuz Pağda. Halil Ergün. Meral Orhonsay var. Şok(Kuşatma)2 Filmde bir sapığın küçük bir çocuğu hastaneden ka- çırmasıyla başlayan olaylar anlatılıyor. Yönetmen: Niyazi Er. Gülşen Bubikoğlu, Ünsal Emre var. Baş Müfettiş (Inspector General)- Henry Koster'in bu Gogol uyarlamasında Danny Kaye'e Walter Slezak, Barba- ra Bates, Elsa Lanchaster eşHk ediyor (1949). Alün Yumurtiayan Ördek ($ 1,000,000 Duck)- Altın yumurtlayan ördek, bir- çok kanşıklığa yol açar. V. McEveefy'nin yönettiği filmde Dean Jones, Sandy Duncan var (1971). Paris'e Gidiyoruz (Nous Irons A Paris)- Fransız radyosundan kovulan genç, korsan radyo kurar. Jean Boyer yönetiminde F. Arnoul, P. Lemaire, C. Duvaleix oynuyor(1949). tstanbul Kabadayısı Namuslu ve cesur bir kâbadayının kötülere karşı ver- diği mücadelenin konu edildigi filmi Kemal Kan yö- netmiş. Oynayanlar: Serdar Gökhan, Ayten Özbağ. Yüzyıhn Aşkı (Woman He Loved)- lngiltere kralıyla, bir ABD'li dul arasındaki aşkı anlatan TV filmini C. Jarrott yö- netmiş, Jane Seymour, Anthony Edvvards var (1988). Gün Ortasında Karanhk Beyin özürlü oğlunu kaybettikten sonra akli dengesi- ni yitiren bir kadının öyküsü anlatılıyor. Yönetmen: Memduh Ün. Oynayanlar: Kadir Inanır, Halil Ergün. Nenni Bebek Muhtarın yanına sığınmış kimsesiz kızda, köyün ağasının gözü vardır. Yönetmen: Kartal Tibet. Oyna- yanlar: Fıliz Özten, Mahmut Mardinli. Şampiyon Asker (Soldier thampion)- Bültene göre Paul Wong'un yönettiği. Jonathan James'in oynadığı fılm hapiste y.atan lider Barton'un mücadelesini anlatıyor. Öksüzün Çilesi Ölünce Biter Sokak aralannda şarkı söyleyen küçük bir çocuk ve ona yardım eden adamın öyküsü. Yönetmen: Sırn Gültekin. Oynayanlar: Küçüİc Cüneyt, Münir Özkul. Mevhanecinin Kıa MeyRaneci babası öldürülen kız ile hapisten çıkan bir gencin öyküsü. Yönetmen: Lütfı Akad. Oynayan- lar: Turan Seyfıoğlu, Sezer Sezin. 1630/atv/Köprö Ayrıntılı bilgi yanda Kazanmak Uğnına (Born To Win>- Eroın bağımlısının kara mizah dolu öyküsü. Ivan Passer'in çalışmasında George Segal, Karen Black ve küçük bir rolde De Niro var (1971). 18.55 ShovvTV MELODRAM 20.00 Kanal D DRAM 20.20 HBB 7 o 20.35 ,.., Show TV V; GULDÜRU 20.45 GULDURU Türkan Şoray ve Ekrem Bora "kadın Severse'de başrollerde. Kadın Severse Birbirlerinden habersiz aynı adama aşık olan bir an- ne ile kızının öyküsü. Yönetmen: Ülkü Erakalın. Oy- nayanlar Türkan Şoray. Ekrem Bora. AcıYıDarl Filmde teyzesinin yanında kalan öksüz bir genç kızla sevgilisinin umutsuz aşkı anlatılıyor. Yönetmen: Yü- cel Uçanoğlu. Ahu Tuğba. Yılmaz Zafer var. BurningRage (Burning Rage)- HBB fılmin Türkçe adını, yönet- men. oyuncu ve konusunu vermeyi unutmuş. Ne çı- karsa bahtınıza... Cafer'in Nargilesi Başlık parası kazanmak için Istanbul'a gelen bir köylü gencin yaşadıgı komik olaylar anlatılıyor. Yö- netmen: Fikret Uçak. Nejat Uygur, Seyyal Taner var. Kayıp Ajanda (Taking Care of Business)- Bir kaçak, buldugu ajandanın sahibinin hayatını altüst ader. A. Hiller'in fılminde James Belushi, Charles Grodin var (1990). San Francisco Sokaklan (Bact to The Streets of San Francisco)- Müfettiş Stone'un 90'lardaki serüvenleri. Mel Damski'nin yönetiminde Karl Malden, D. Carroynuyor(1992). YengeçKrah (King Crab)- tki düşman kardeş, aile şirketi için kavgaya tutuşur. M. J. Chomsky'nin TV çalışmasın- da Barry Nevvman, Harold Gould oynuyor (1980). VahşiAda (Savage Island)- Tropik bölgedeki kadın mahkum- lann öyküsünü anlatan basmakalıp filmi E. Mueller, N. Beadrsley yönetmiş, Linda Blair oynamış (1985). İhtiras (Rage of Paris)- Romantik bir dolandıncılık öykü- sü. Yine Henry Koster'in yönettiği güldürüde Dani- elle Darrieux, Douglas Fairbanks Jr oynuyor (1938). Grafitti Köprüsü (Grafiti Bridge)- Pnnce hayranlannı bile sıkacak bir fılm. Yönetip oynayan bu sanatçıya Morris Day, Jerome Benton - The Time eşlik ediyor (1990). Tutsak (Turning to Stone)- Arkadaşı için kokain kaçırmak isteyen kadın cezaevine düşer. Eric Till'in yapımın- da Shirley Doulas, Nicky Guadagni var (1985). İyi Uykular Profesör (Sleep Well. Professor Oliver)- Antropoloji profe- sörü, bir tankatın kötülüklerine engel olur. John Pat- terson"ın genliminde Louis Gossett Jr var (1988). 27.30 Kanal D POLİSİYE 22.00 TGRT DRAM 23.40 atv MACERA 00.75 HŞB GULDÜR 00.25 ShpwTV MUZİKAL 00.30 Kanal 6 DRAM 07.35 TRT1 GERİLİM & 22 30 ^ InMraOr «mnı Yerli filmler Yabancı fılmler 1 Izleyin — J Orta Halli Değmez Yayın denetim masasındaki 'shuttle' tuşu TV'cilikte deyim oldu Filmler 'saüP kurbaıu • Yayın kumanda masalanndaki 'shuttle' düğmesi, eski 'tabirle' filmleri 'makaslamanın' yerini aldı. Yayındaki bandın hızla ileri 'sanlması' işine yarayan bu düğme, televizyonculann termi- nolojisinde 'şatıllamak' olarak geçiyor. Ve filmler 'kısalıyor'. TAYFUN tŞBİLEN Özel kanallarla birlikte televizyonlar- da yayımlanan fılmlerin "makaslan- ma" dönemi kapandı. Artık "şatıllan- ma" dönemi başladı. Özel TV kanalla- rında sık sık rastlanan, fılmlerin bazı sahnelerinin reklam aralarında "uçma- sı" olayına TV'ciler "şatıllanma" adı- nı vermiş. "Şatıl" aslında bir düğmenin adı. Bu düğme televizyon ıstasyonlannın vazge- çilmez aletlerinden VTR (Video Tape Recorder) adındaki cihazın üstünde yer alıyor. Bir çeşit video cihazı olan VTR'Ier, evlerdeki videolara benzemek- le birlikte yayıncılıkla ilgili işlevleri olan, daha karmaşık ve pahalı aletler. Fi- yatlan 1 milyann üstünde. Her televiz- yon istasyonunun, yayın stüdyosunda, montaj stüdyosunda, naklen yayın araba- lannda bir çok VTR bulunuyor. "Şatıl" da VTR cihazındaki hızlı ileri sarma düğmesi "Shuttle"ın Türkçeleştirilmiş ve Türkçeleştirilirken "yeni anlam" ka- zanmış hali. Bu yeni yayıncılık kavramı, TRT'nin yıllar yılı gündemde olan makasından çok daha farklı bir kavram. Bu fark filmi kesme gerekçesi, kesen kişi ve kesme tekniğinde ortaya çıkıyor. Bilindiği gibi TRT'nin denetleme kurulu, canlı prog- ramlar.haricindeki bütün yayınlan denet- ler, bunda sakıncalı gördüğü kısımlan keser. Program bandı yayına geldiği sı- rada sakıncalı sahneler çoktan ayıklan- mış olur. tzleyici de kanıksamıştır bu durumu. Onun için bir adamla bir kadın yatak odasına girip soyunmaya başladığı sırada görüntü birden, ikisinin yatakta si- gara içtiğı sahneye atladığında hiçkimse yadırgamaz. Filmleri reklamlar kısalfayor "Şatıl"ın TRT denetiminden farkını ise, özel bir TV kanalımn yayın sorum- lusundan öğrendik. "Şatıl". "bir film devam ederken araya reklam sokup o sırada da filmi ileriye sarmak" anla- mında kullanılıyor. Peki hangi sahnele- rin ne kadarının feda edileceğine, rek- Kanal 6, birkaç kez tekrar ettiği 'Kutsal Hazine Avcıları' filmini son kez ya- yın akışına aldığında. gece mevlit yayını yapmıştı. Araya reklamlar da girin- ce, filmin yarım saate yakın böliimü 'şatıl kurbanı' oldu. lamlann fılmin neresinde gireceğine kim karar veriyor ve filmler neden kesiliyor? saati tutturmak için Konu hakkinda görüs.tüğümüz yetkili "şatıllama"da tam bir belirsizlik yaşan- dığını ifade ediyor. Yetkilinin ifadesine göre, gazetelere günlerce önceden gön- derilen haftalık prototipierde aşağı yuka- n bütün programlara tahmini bir süre ay- nlıyor. Günü gününe alınan reklamlar. kesin program akışının son dakıkada belli ol- masına neden oluyor. Bu nedenle birçok programda beklenmedik sarkmalar yaşa- nabiliyor, ya da tahmini süre kısa gelebi- liyor. Bu durumda TV kanalımn saatle- rinde oynayamayacağı akşam haberleri. canlı yayınlar. kanalın iddialı olduğu programlann yayın saatine kadar. sark- maların ya da kısa kalmış programlann yarattığı dengesizliğin bir şekilde telafi edilmesı gerekiyor. Kısa kalmış prog- ramlara hemen tanıtı.m bantlan giriliyor. Sarkmalarda ise bunlara neden olan rek- lam aralarında filmler şatıllanıyor yani ileri sanlıyor. Reklamlann ne zaman gireceği, fılmin neresinin ne kadar şatıllanacağına ise, yine görüştüğümüz yetkilinin verdiği bılgiye göre. yayın sırasında kontrol pa- nelinin başında hangi yetkili varsa o ka- rar veriyor. Ciddiyetsiz tutum "Tam bir lakayıtlık yaşanıyor bu konuda" diyor yetkili; bazen bu sark- malar yüzünden yayından fılm bile çıka- nldığını, kimi zaman da filmin dengesiz biçımde "şatıllanarak" konu bütünlüğü- nün bozuldugunu ifade ediyor: "Filmleri şatıllayanların çoğu sine- madan anlamıyor, onlar için önemli olan, süre ve reklamlann oynaması. Yöneticiler de aynı beklentiler içinde olduğundan olur olmaz yerlerde film- lerin kesilmesi yüzünden kimseye he- sap sormuyorlar" NBC'ye - kızdı, set işçisini vurdu NEW YORK (AA) - Televizyon yayın- lanna kızan bir kişi, New York'un göbe- ğinde stüdyo basarak karşısına çıkan ilk görevliyi vurdu. Uilliam Tager adlı sal- dırgan, NBC TV'ye ait stüdyoyu basmak niyetiyle geldiği New York'ta cinayeti iş- ledikten hemen sonra polisler tarafından yakalandı. Tager'ın kolruğunun altında bir silahla NBC stüdyolannın bulunduğu bi- naya gırdiğini gören kapı görevlısı derhal polise haber verdi, ancak polis gelene ka- dar stüdyodan içeri dalan saldırgan, karşı- sına çıkan ilk göre\lı, 33 yaşındaki set iş- çisi Campell Theron Montgomery'yi vurdu. Uzmanlar tarafından "televizyon man- yağı" olarak nitelendirilen Tager'in, NBC, CBS \e ABC gibi ABD'nin ünlü TV'lerınin 20 yıldır hakkında casusluk amacıyla bilgi topladıklanndan şikayet et- tiği açıklandı. Saldırganın akli dengesinin yerinde olup olmadığı araştınlıyor. TRT 2 23.35] 'Opera' Von Gluck'un 'Orpheus ve Eurydike'iTV Servisi- TRT 2, "Opera" kuşağında, bu sa- natın en güzel ör- neklerinden bırini sunuyor: "Orphe- us ve Eurydike". Çağdaş operanın öncü yaratıcıların- dan Christoph W i11ibaId Ritter von Gluck'un (1714 - 1787) "Orpheus ve Eury- dike" adlı büyüle- yici yapıtını sadece opera meraklısına bırakmak doğru ol- Christoph VVillibald von Gluck maz. Büyük bir zarafet taşıyan aryalannın yanı sıra, özellikle ikinci bölümdeki "Reigen Seliger Geister" (Mutlu Ruhlann Dansı) bale mü/iğı de çok ünlüdür. Bu bölüm, operadan ayrı olarak da dınlenilen. seçkin bir parçadır. Opera, Antik çağın ünlü ozanı Orpheus un çok sevdi- ği kansımn ölümüyle başlıyor. Kadın. bir yılanın sok- ması sonucu ölmüştür. Aşk tannsı Amor, mezar başında ağlayan ozanın yanına gelir ve haline acıyan tannlann, yeraltındaki "ölüler diyan'na gıtmesine mn verdiğini bıldirir. Orpheus, sevgiîi eşıne kavuşabılecektir, ama bir koşulla: Eşini alıp giderken, bir kez bile arkasına bak- maması gerekmektedir. İkinci perdede, ozan. yeraltı dünyasındakı ruhlara ka- nsını sorar ve yardımcı olmalan için yakarır Ruhlar, so- nunda yardım etmeyi kabullenır ve Eurydike'nin oldu- ğu yere giden kapıyı açarlar. Bunun ardından ünlü "Mutlu Ruhlann Dansı" baş- lar. Bale müziği sürerken, ikinci sahneye geçilir. ("Cennet'in çayırlan"nda tekrar kavusan İcankocanın birbirlerine söyledikleri olaganüstü güzellikteki aryalar kaçınlmamalı). Uçüncü perde... Orpheus, geri bakmama koşulunu bir an unutunca, kansını yeniden kaybeder. Buna dayana- mayan ozan, intihara kalkışırsa da. Amor yine yetişir ve kadını canlandmr... Azra Erhat'ın anlatımıyla "çalgısı vahşi hayvanları büyüleyen, ezgisiyle ölümü bile alt eden" Orpheus'un bu öyküsünü daha önce, operanın bir ba^ka de\i. Cla- udio Monteverdi (1567 - 1643) işlemiştı. Opera sanatı- nın temellerini atan Monteverdi'nin "Orpheus \e Eury- dike" yapıtının da, bu sanatın tarihınde seçkin bir yeri vardır. Christoph Willibald Ritter von Gluck'un bu gece su- nulan başyapıtı, "operaya başlamak" ısteyenler için biçilmiş kaftan niteligınde. Videosu olanların aynca kaydetmelerini öneririz. atv 16.3O\ Şerif Gören'in Yeşilçam koşullannda çektiği toplumsal içerikli filmi Bir köprüniin ^ayırdıgı' insaıılar TURHAN GÜRKAN Yönetmen Şerif Gören'in 1975'te gerçek- leştirdiğı "Köprü" fılminde, bıri mühendis. diğeri salcı. kardeş gibi büyümüş iki adamın, köprü yapımı nedeniyle çatışmalannın öykü- sü anlatılıyor. "Köprü". toplumsal yönü olan, zaman zaman sinemamıza iyi yapıtlar vermiş Gören'in Yeşilçam koşulları içinde gerçekleştirdiği orta düzey fılmlerinden biri- si. Yalın bir öyküden yola çıkarak, bir köprü çatışmasının olaylannı özenli bir dille perde- ye yansıtan Gören, senaryodan gelen önemli aksaklıklar, hatta yanlışlıklar nedeniyle, umut bağlanan bu yapıtında beklenen başan- yı tutturamıyor. ama düzeysız yığınla film arasında yine de izlenmeye değer. "Köprü" filminin öyküsü şöyle: Fuat'ın hasta annesi , doktora götürülürken, Fırat Nehri üzerinde bindikleri salın devrilmesi üzerine, sulara kapılıp boğulur. Kimsesiz ka- lan çocuğu Fırat'ta salcılık yapan bir adam yanına alarak evladı gibi büyütür. Baba'nın (Hüseyin Peyda) Fuat'tan (Kadir İnanır) başka, büyük bir oğlu (Fikret Hakan) ve Yönetmen: Şerif Gören , Yapıt: Ahmet Üstel / Senaryo: Fuat Özlüer Görüntü: Kaya Ererez / Müzik: Cahit Berkay / Oyuncular: Kadir tnanır, Fikret Hakan, Necla Nazır, Hüseyin Peyda, Betül Aşçıoğlu, Levent İnanır 1975 Akün Film yapımı. Zeynep (Necla Nazır) adlı bir kızı vardır. Salcı aileden biri haline gelen Fuat, tüm ya- şamını, anasını öldüren ve onun gibi daha ni- ce canlar alan Fırat Nehri'ni aşacak bir köprü kurmaya adar. Böylece Fırat'tan annesinin öcünü alacaktır. Tutku haline dönüşen bu amacını gerçekleştirmek için üniversiteye gidip mühendis olur. Geçen yıllar, Fuat'la. kendisinı büyüten salcı ailenin kızı Zeynep arasında bir aşkın doğmasına da yol açar. Fuat amacına ulaş- mak için, tmar ve Iskan Bakanlıgf na. Fırat Kadir İnanır "Köprü'de mühendisi oynuyor. üzerine bir köprü yapılmasını önenr. Bakan- lık, öneriyi olumlu karşılar ve bu projenin başına genç mühendisi getirir. Ancak bu iş. yörede görülmemiş tepkiyle karşılanır. Fuat ile, onu büyütüp okutan ailenin arası açılır Çünkü köprünün kurulnıasıyla, ailenin tek geçim kapısı olan salcılık da tarihe kanşa- caktır. Fuat. büyük bir hırsla köprü yapımına baş- lar. tnşaat halındeyken. dığer salcılar ve üvey ağabeyi, köprüyü yıkarlar. Fuat, bundan yıl- maz ve köprünün yapımına yeniden başlar. atv 18.151 Beş bölümü hatırlatılacak 4 Yalan Rüzgan' yeniden TV Servisi- atv, temmuz ayında yayınına ara verdiği "Yalan Rüzgarı" dizisine yeniden başlıyor. Bugünden başlayarak 5 gün süreyle son beş bölümü tekrarlanacak dizi, 12 eylülden itibaren yeni bölüm- leriyle izleyici karşısına çıkacak. Dizinin haziran sonu ve temmuz başında yayımlanan son bölümleri, olaylann gelişimini hatırlatmak için tekrarlanacak. Frank Pacelli, Dennis Steinmetz, Ed Mallory ve Rudy Vejar'dan oluşan 4 kişilik bir yönetmen ekibiyle televizyona çekilen dizi Türkiye'de ilk kez 1990 yılında yayımlanmıştı. EKRANSEPETÎ Lennon'a 'ülkeler, dinler olmadığmı hayal etmek' yasak TV Servisi- "Cennetin olmadı- ğmı hayal et", "Üstümüzde yal- nız gökyüzü". "Uğruna ölecek ya da öldürecek bir şeyin olmadığı- nı, dinin de olmadığmı hayal et", "(jlkelerin olmadığmı hayal et, denersen kolay olduğunu göre- ceksin". Bu dızeler John Lennon repertu- vannın en önemli ve en güzel par- çası olarak kabul edilen "Imagi- ne"e ait. Bir Lennon ütopyası deni- lebilir "Imagine" için. Sözleri de sadece bunlardan ibaret değil. Yu- karıdaki dizeler ise bu ütopyanın ülkemizde sürekli olarak "çeviri sansürüne" uğrayan bölümleri oluyor. "lmagine" alelâde bir müzik par- çası değildır. Bir felsefı söylemdir aynı zamanda. O nedenle ne zaman yayımlansa sözleri bir şekilde Türk- çefeştirilir. tabii yukardaki bölümle- ri hariç. Geçen akşam. FM bandın- daki özel radyolardan birinde aynı olaya bir kez daha tanık olunca ko- nuya değinmek istedik. Aslında Türkiye'de "Imagine"ın başına ge- lenler traji-komik olarak değerlen- dirilebilir. John Lennon bilindiği gibi 8 Arahk 1980 günü Nevv York'ta öldürülmüştü. O da bütün ünlülere yapıldığı gibi, heryıl öldü- ğü günde anılır. "Imagine"ın çeviri sansüıüne uğ- raması, ilk kez TRT'deki böyle bir anma programında gerçekleştiril- mişti. Buğulu bir müziğe yine bu- ğulu görüntülerin eşlik ettiği "lmagine" klibinde. Lennon piyano başında, bu parçayı söylüyordu. TRT bu arada ekranda alt yazıyla parçanın Türkçe sözlerini veriyor- du. Şarkının sözlerinin yansı Türk- çeleştirilebildı ancak. Yukarıda bahsettığımiz dizeler ise yer alma- dı. Bu durum TRT yetkililerinin. söz konusu dizeleri lngilizce bilen- ler için sakıncasız, bilmeyenler için sakıncalı bulduğunu gösterıyordu. TRT'dekiler bu dizelerın "tahrik edici" etkisinin lngilizce bılenler üzerinde daha az olduğunu düşün- müş olabilir. Daha sonra ünlü "Imagine- John Lennon Bclgeseli"nde de a>- nı durum yaşandı. Sanatçının yaşa- mından görüntülere yer veren bu belgeselde, Lennon'un yaşamı. sa- natı, ailesi ve marjinal özgürlük de- ğerleri anlatılıyordu. Lennon kan- sıyla birlikte çınlçıplak soyunuyor ve kamera karşısında sevişiyordu. Bunlan rahatlıkla yayımlayabilen kanal da o gün "lmagine" şarkısına lisan sansürü uyguladı. Televizyonlarda belli aralıklarla karşılaştığımız sansürün bu değışik modeliyle şimdi de özel radyolarda karşılaşmaya başladık. Şarkıdaki her cümlenın arasında yer alan boş- luktan faydalanan DJ. bir önceki cümleyi Türkçeve çevıriyor. Ama nasıl? Lennon "î'stümüzde yalnız gökyüzü olduğunu hayal et" di- yor; bizim DJ (yanlış anlamaları önleyecek ya) "mistik" bir sesle sadece "ve masmavi gökyüzü" diyor. "Uğrunda ölecek ya da öl- dürecek bir şey olmadığmı hayal et" diyor. bizımki "insanlar bir- birini vurmasın" olarak çeviriyor "Clkeler... dinler olmadığmı ha- yal et" diyor Lennon, burada çıt yok. "Oynama şıkıdım şıkıdım dedi" dese, şaşırmayacağız artık. Bize göre bu şarkının sözlerini sakıncatı bulanlar yayımlamasın, Lennon'un görüşlerine katılmayan- lar ise kanal değiştirsin. John Lennon, İngilizce bilmeyenlere 'Imagine'i anlatamıyor.